skkn một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động đội trong trường tiểu học (2019)

Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động Đội trong trường Tiểu học

MỤC LỤC

Mục

Trang

Mục lục:……………………………………………………………….1
Danh mục viết tắt:……………………………………………………..2
I. Phần mở đầu ....................................................................................3
I.1. Lí do chọn đề tài .............................................................................3
I.2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài .........................................................5
I.3. Đối tượng nghiên cứu. ....................................................................5
I.4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu. ........................................................5
1.5. Phương pháp nghiên cứu ...............................................................5
II. Phần nội dung.................................................................................5
II.1. Cơ sở lí luận ..................................................................................5
II.2. Thực trạng .....................................................................................6
II.3. Giải pháp, biện pháp…………………………………………..…9
a) Mục tiêu của giải pháp, biện pháp…………………………………9
b) Nội dung và cách thực hiện giải pháp, biện pháp………………….9
c) Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp………………………..22
d) Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu…….23
III. Kết luận và kiến nghị:...................................................................25
TPT: Trần Thị Thuỳ Vân

1

Trường Tiểu học Lê Lợi

Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động Đội trong trường Tiểu học

III.1. Kết luận……………………………………………………..…...25
III.2. Kiến nghị……………………………………………………..….25
- Tài liệu tham khảo:...............................................................................27
- Đánh giá hội đồng khoa học………………………………………….28

TPT: Trần Thị Thuỳ Vân

2

Trường Tiểu học Lê Lợi


Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động Đội trong trường Tiểu học

DANH MỤC VIẾT TẮT
- Tiểu học: TH
- Ban giám hiệu : BGH
- Giáo viên- Tổng phụ trách: GV- TPT
- Giáo viên chủ nhiệm: GVCN
- Giáo viên thể dục: GVTD
- Đội viên – nhi đồng : ĐV-NĐ
- Học sinh : HS

TPT: Trần Thị Thuỳ Vân

3

Trường Tiểu học Lê Lợi


Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động Đội trong trường Tiểu học

I.

Phần mở đầu:

1. Lý do chọn đề tài:
Như chúng ta đã biết, kho tàng trò chơi dân gian Việt Nam vô cùng phong
phú và đa dạng, không phải trò chơi dân gian nào cũng phù hợp với các em học
sinh tiểu học, việc lựa chọn các trò chơi dân gian cho các em học sinh tiểu học quả
một việc không đơn giản chút nào. Vì vậy, để việc lựa chọn trò chơi dân gian thật
sự phù hợp cho các em và có sự thu hút đông đảo các em tham gia thì người giáo
viên cần phải cân nhắc kĩ lưỡng khi đưa ra các trò chơi. Trò chơi phải có luật chơi
và cách chơi phải đơn giản, dễ chơi và dễ nhớ.
Bên cạnh đó trong trường tiểu học lại phân chia trẻ có nhiều độ tuổi. Mỗi độ
tuổi lại có mức độ nhận thức và khả năng chú ý có chủ định khác nhau. Chính vì
thế, các trò chơi cũng cần phải lựa chọn phù hợp với từng độ tuổi. Với vai trò là
giáo viên tổng phụ trách đội, hằng ngày tiếp xúc với các em tôi luôn tìm hiểu sự
ham muốn ở các em học sinh qua các tiết sinh hoạt ngoại khóa và tôi đã bắt đầu
tìm tòi và lựa chọn các trò chơi dân gian cho các em tham gia chơi.
Đối với các em thiếu nhi, trò chơi dân gian là một trong những yếu tố hình
thành nên bản sắc văn hoá dân tộc, là nguồn sữa nuôi dưỡng thế giới tinh thần, là
nhịp cầu nối tâm thức các em với mọi bài học về cuộc sống xã hội bởi vì nó có sức
hấp dẫn, lôi cuốn mạnh mẽ nhất đối với các em. Tổ chức cho các em chơi các trò
chơi dân gian là phương tiện giúp các em phát triển tình cảm, đạo đức, tình đoàn
kết, mở rộng nhận thức, tình yêu thiên nhiên, yêu quê hương đất nước, qua đó góp
phần giáo dục các em về truyền thống văn hoá của cộng đồng các dân tộc Việt

Nam.
Năm học 2008 - 2009, khi Bộ giáo dục và đào tạo phát động phong trào: “
Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Trong đó có nội dung đưa trò
TPT: Trần Thị Thuỳ Vân

4

Trường Tiểu học Lê Lợi


Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động Đội trong trường Tiểu học

chơi dân gian vào trường học. Đây là nhiệm vụ trọng tâm để thúc đẩy sự phát triển
toàn diện cho các em học sinh khi đến trường. Đó cũng chính là lí do mà tôi chọn
đề tài “Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động Đội trong
trường tiểu học” là nhằm tạo sân chơi bổ ích, giúp các em có thêm sự hiểu biết về
văn hóa truyền thống Việt Nam cũng như rèn luyện cho học sinh có sức khỏe sự
khéo léo, phát huy tính nhảy cảm, tư duy sáng tạo, nhằm phát triển toàn diện cho
các em thiếu nhi.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài:
a. Mục tiêu:
- Nhằm phát triển nhân cách, đạo đức và lối sống cho các em khi tham gia
hoạt động vui chơi trong hoạt động đội.
- Tạo sân chơi lành mạnh cho các em, tránh các tệ nạn xã hội trong trường
học. Thu hút đông đảo các em học sinh tham gia các hoạt động tập thể và hướng
đến mục tiêu “ Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” mà ngành giáo
dục phát động.
- Giúp các em thiếu nhi phát triển toàn diện về kĩ năng sống, kĩ năng giao
tiếp. Ngoài ra trò chơi dân gian còn giáo dục các em tính nhanh nhẹn, phát triển
khả năng tư duy sáng tạo và trò chơi dân gian còn giúp các em có sự đoàn kết, gần

gũi với thầy cô và bạn bè.
b. Nhiệm vụ:
- Giáo viên lựa chọn các trò chơi dân gian phù hợp với lứa tuổi của các em.
- Tuyên truyền cho các em thiếu nhi biết giữ gìn bản sắc văn hóa của dân tộc
Việt Nam.
TPT: Trần Thị Thuỳ Vân

5

Trường Tiểu học Lê Lợi


Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động Đội trong trường Tiểu học

3. Đối tượng nghiên cứu:
- Đội viên – nhi đồng trường Tiểu học Lê Lợi – Quảng Phú – CưMgar
4. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu:
- Từ năm học 2015-2016 đến năm học 2018-2019 tại trường Tiểu học Lê Lợi
– Thị trấn Quảng Phú – Huyện CưMgar
5. Phương pháp nghiên cứu:
- Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Phỏng vấn, điều tra, báo cáo,
tổng kết kinh nghiệm.
- Nhóm phương pháp hỗ trợ: Quan sát, nghiên cứu, thống kê.
II.

Phần nội dung:

II.1.Cơ sở lí luận:
Trò chơi dân gian là một loại hình nghệ thuật chứa đựng cả nền văn hoá dân
tộc độc đáo của người Việt Nam. Là di sản vốn quý của dân tộc, nó được kết thành

từ quá trình lao động và sinh hoạt của cha ông ta thời xưa để lại. Đặc biệt đối với
trẻ em, trò chơi dân gian được coi như là một bài thuốc bổ não, nó mang lại cho
trẻ thơ nhiều điều thú vị và bổ ích.
Hướng đến mục tiêu: “ Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”
đưa trò chơi dân gian vào nhà trường là điều hết sức cần thiết, không chỉ góp phần
rèn luyện sức khỏe, rèn luyện kĩ năng ứng xử, kĩ năng giao tiếp, kĩ năng làm việc
mà còn kích thích học sinh học tập tốt, sau những giờ học tập căng thẳng, mệt nhọc
cần động não thì trò chơi dân gian chính là “ Thuốc bổ”, là món ăn tinh thần, bổ
ích, sảng khoái để cho các em giảm bớt sự căng thẳng, có tinh thần học tập thoải
TPT: Trần Thị Thuỳ Vân

6

Trường Tiểu học Lê Lợi


Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động Đội trong trường Tiểu học

mái và cởi mở, học sinh thân thiện hơn bởi những trò chơi dí dỏm, hài hước thể
hiện sự tương tác khi chơi.
Trò chơi dân gian được gắn liền với môi trường sống. Nó thường đơn giản,
dễ chơi, vật dụng dễ tìm, không tốn tiền, dễ tổ chức trong không gian hẹp như: góc
sân trường học, trong lớp, trong các phong học đa chức năng… Tất cả các trò chơi
đều cùng mục đích đó là: Rèn luyện sức khỏe, trí thông minh, sự nhanh tay, tinh
mắt và có sự sáng tạo khéo léo để học sinh phát triển toàn diện về mọi mặt.
- Trò chơi dân gian là trò chơi có tính giáo dục cao, mỗi trò chơi đều có mục
tiêu là nhằm phát triển khả năng sáng tạo, phát triển về khả năng ứng xử trong giao
tiếp, phát triển khả năng tư duy, khả năng phát triển “ Tăng cường tiếng Việt cho
học sinh dân tộc”...
- Trò chơi dân gian còn giúp các em thiếu nhi cảm thấy vui vẻ và sáng khoái

hơn trong và ngoài giờ học.
- Thông qua các trò chơi dân gian mà các em được tham gia sinh hoạt vui
chơi, trò chơi dân gian còn giáo dục cho các em học sinh niềm tự hào về truyền
thống, tự hào về bản sắc dân tộc Việt Nam.
II.2. Thực trạng:
Từ thực tế cho thấy, học sinh tiểu học là độ tuổi ham thích sự vui nhộn, thích
khám phá sự mới lạ của các trò chơi. Các em muốn hoà mình vào thế giới vui
nhộn qua các trò chơi, để các em tự tìm sự thoải mái sau những giờ học căng
thẳng. Vì thế, trò chơi dân gian chính là nơi, là cơ hội cho các em khám phá sự mới
lạ mà hằng ngày các em ao ước được chơi và được vui với các bạn xung quanh.

TPT: Trần Thị Thuỳ Vân

7

Trường Tiểu học Lê Lợi


Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động Đội trong trường Tiểu học

Phần đa các em không hề biết đến như thế nào là trò chơi dân gian, các em
chỉ biết các trò chơi nho nhỏ như: Chạy, nhảy, đuổi nhau, thậm chí một số em thì
chơi những trò chơi rất nguy hiểm như: Trèo cây, đua xe đạp khắp sân trường…
Giáo dục thiếu niên nhi đồng trong nhà trường tiểu học thực hiện đồng bộ các
nhiệm vụ giáo dục đạo đức, giáo dục trí tuệ, giáo dục thể chất, giáo dục thẩm mĩ,
giáo dục lao động cho các em nhằm hình thành cho các em những cơ sở ban đầu
cho sự phát triển nhân cách.
Qua quá trình tổ chức và tìm hiểu về trò chơi dân gian một số thầy cô chưa
có cơ hội được tập huấn về nội dung này, cho nên việc tổ chức và đưa ra các trò
chơi dân gian cho học sinh quả là một việc không đơn giản chút nào. Ngoài việc

nắm bắt và hiểu biết về trò chơi dân gian, các thầy cô gặp rất nhiều khó khăn như:
khó khăn về kĩ năng tổ chức các hoạt động vui chơi tập thể, khả năng giao lưu với
đám đông . Một phần là các thầy cô chỉ tâm trung vào chuyên môn là chính nên
dẫn đến thời gian để xây dựng các kế hoạch cho học sinh vui chơi tập thể dường
như bị bỏ trống.
Bên cạnh đó, giáo viên tổng phụ trách đội cũng chưa có sự linh hoạt trong
việc phối kết hợp với các đoàn thể như : Đoàn thanh niên, các giáo viên chủ nhiệm
để có biện pháp tổ chức sinh hoạt các trò chơi dân gian cho thiếu nhi bài bản hơn.
- Một số anh chị phụ trách nhi đồng và phụ trách chi đội chưa có sự kết hợp
đồng bộ với ban chỉ huy cũng như với tổng phụ trách độ, chỉ quan tâm đến công
tác chuyên môn, ít quan tâm đến hoạt động ngoại khóa của các em.
- Phụ huynh học sinh do tầm hiểu biết ít, nhận thức thấp về môi trường sinh
hoạt của con em mình dẫn đến thời gian tham gia sinh hoạt ngoại khóa của các em
gặp nhiều hạn chế.
TPT: Trần Thị Thuỳ Vân

8

Trường Tiểu học Lê Lợi


Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động Đội trong trường Tiểu học

- Khả năng tự tổ chức sinh hoạt trò chơi dân gian theo từng nhóm các em
còn gặp khá nhiều trở ngại như: Một số nhóm các em chưa thuần thục các động tác
chơi, cách chỉ đạo của nhóm trưởng chưa cụ thể, rứt khoát .
- Kĩ năng giao tiếp của các em học sinh với nhau còn nhiều hạn chế: Một số
em chưa tự tin ra trước đám đông các em còn rụt rè, nhút nhát.
Để tìm hiểu thực trạng của vấn đề bước đầu tiên tôi sử dựng phương pháp
quan sát, phương pháp đàm thoại, phương pháp điều tra viết, phương pháp tổng

kết kinh nghiệm. Như vậy, nhằm giúp cho việc nghiên cứu đề tài mang tính khả
thi, đầu năm học 2015 – 2016 tôi đã sử dụng phiếu đánh giá khảo sát học sinh toàn
trường bằng một số câu hỏi như:
Em hãy khoanh tròn vào câu trả lời mà em lựa chọn:
Câu 1: Em biết được mấy loại trò chơi dân gian?
A. Từ 2 -3 trò
B. Từ 4 - 5 trò
C. Từ 5 – 6 trò
Câu 2: Em có thích chơi các trò chơi dân gian không?
A. Rất thích
B. Thích
C. Không thích
Câu 3: Trong giờ ra chơi và sinh hoạt Đội em thích được sinh hoạt theo nội
dung nào?
TPT: Trần Thị Thuỳ Vân

9

Trường Tiểu học Lê Lợi


Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động Đội trong trường Tiểu học

A. Chơi trò chơi dân gian
B. Tự chơi các trò chơi mà em thích
C. Không thích chơi trò chơi.
Sau khi khảo sát thực trạng kết quả như sau:
Câu hỏi

Kết quả

A (%)

B (%)

C (%)

Câu 1

40 %

45 %

15 %

Câu 2

30 %

40 %

30 %

Câu 3

36 %

50 %

14 %

II.3. Biện pháp và giải pháp:
a. Mục tiêu:
- Giúp thiếu nhi có sự thích thú khi tham gia hoạt động chơi trò chơi dân gian
và thu hút đông đảo các em thiếu nhi tham gia chơi. Thông qua các loại trò chơi,
các em phát triển thêm về kĩ năng sống, kĩ năng giao tiếp và phát triển toàn diện về
khả năng tăng cường tiếng việt, khả năng phát triển tư duy, sáng tạo…
- Giáo viên có thêm nhiều kĩ năng tổ chức hoạt động vui chơi cho các em
tham gia sinh hoạt tập thể trong hoạt động đội.
- Giáo viên phụ trách các lớp có mối quan hệ chặt chẽ hơn đối với tổng phụ
trách đội trong việc tổ chức hoạt động vui chơi cho các em.
- Giúp phụ huynh học sinh có cái nhìn nhận tích cực hơn và yên tâm hơn khi
thấy con em mình có một môi trường giáo dục lành mạnh.
b. Nội dung, cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp:

TPT: Trần Thị Thuỳ Vân

10

Trường Tiểu học Lê Lợi


Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động Đội trong trường Tiểu học

* Bước 1: Xây dựng kế hoạch tổ chức trò chơi dân gian của Liên đội trong
năm học:
Khi nắm bắt được kết quả của thực trạng trên, ngay từ đầu năm học tôi lập
kế hoạch hoạt động cụ thể cho việc tổ chức hoạt động triển khai “Trò chơi dân
gian” trình lên Ban giám hiệu duyệt để có sự thống nhất trong việc phối hợp chỉ
đạo và tổ chức các hoạt động của nhà trường, nó được cụ thể hóa trong bản phương
hướng hoạt động được trình trước đại hội Liên đội.

Điều cần thiết khi xây dựng kế hoạch bất kì một hoạt động nào là phải căn
cứ vào đặc điểm tình hình kinh tế của địa phương, căn cứ vào hoàn cảnh, địa lý,
các hoạt động xã hội của địa phương và đặc điểm tình hình của nhà trường.
Trên cơ sở thực hiện nghị quyết của các cấp, các ngành cùng với những
thành tích đã đạt được trong những năm học trước; căn cứ vào hướng dẫn tổ chức
“Trò chơi dân gian”; chương trình công tác Đội và Phong trào thiếu nhi năm học
2018 - 2019 của Hội đồng đội huyện Cư Mgar, tôi đã lập kế hoạch hoạt động tổ
chức sinh hoat Đội chơi các trò chơi dân gian của Liên đội năm học 2018 - 2019
như sau:
ĐỘI TNTP HỒ CHÍ MINH

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

LIÊN ĐỘI LÊ LỢI

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

***
Số : 03KH/LĐ

Quảng Phú, ngày 01 tháng 11 năm 2018

KẾ HOẠCH VÀ QUY TRÌNH TỔ CHỨC TRÒ CHƠI DÂN GIAN
NĂM HỌC: 2018-2019
I.

MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU:
TPT: Trần Thị Thuỳ Vân

11

Trường Tiểu học Lê Lợi


Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động Đội trong trường Tiểu học

Thực hiện chỉ thị 40/2008/CT-BGDĐT ngày 27 tháng 7 năm 2008 về việc
phát động phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”
Thực hiện hoạt động Đội và phong trào thiếu nhi năm học 2018-2019 của
trường TH Lê Lợi.
Nhằm góp phần đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, giáo dục truyền
thống, lịch sử của dân tộc. Phát huy tính tích cực, năng động thông qua các hoạt
động học tập và vui chơi lành mạnh góp phần rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh,
lối sống đẹp, ý thức tôn trọng, giữ gìn và phát huy những giá trị bản sắc văn hóa
của địa phương, quê hương, đất nước.
Thông qua các hoạt động cụ thể, thiết thực, dấy lên phong trào thi đua sôi
nổi trong học sinh; khơi gợi tính chủ động, niềm tự hào , làm cho học sinh yêu
trường mến lớp, hình thành thái độ học tập tích cực.
Được sự chỉ đạo của BGH nhà trường. Liên đội trường TH Lê Lợi xây dựng
kế hoạch và quy trình tổ chức trò chơi dân gian trong trường học, nhằm thực hiện
tốt phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện,học sinh tích cực” năm học
2018-2019.
II. NỘI DUNG:
1.Kế hoạch và biện pháp thực hiện:
Thành lập Ban chỉ đạo; Ban tổ chức xây dựng kế hoạch và quy trình tổ
chức thực hiện của Liên đội.
Thành lập Ban chỉ đạo gồm các thành viên theo quy định:
+Hiệu trưởng - trưởng ban chỉ đạo, phụ trách chung; Tổng phụ trách Đội phó
trưởng ban chịu trách nhiệm về công tác tham mưu, xây dựng kế hoạch.
+ Bí thư chi Đoàn, giáo viên dạy môn thể dục ban viên, phối hợp tổ chức tốt

phong trào .
TPT: Trần Thị Thuỳ Vân

12

Trường Tiểu học Lê Lợi


Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động Đội trong trường Tiểu học

+ Hội trưởng hội cha mẹ học sinh phối hợp với nhà trường theo dõi các hoạt
động, phong trào thi đua khen thưởng.
+ Các anh chị phụ trách và giáo viên chủ nhiệm, đôn đốc, kiểm tra, động viên
học sinh cùng thực hiện.
2. Tổ chức thực hiện:
- Ngay từ đầu năm học, tổng phụ trách Đội phổ biến mục tiêu, yêu cầu và nội
dung về việc hưởng ứng phong trào " Xây dựng trường học thân thiện, học sinh
tích cực " .
-

Tuyên truyền cho HS biết và hiểu trò chơi dân gian không thuần là trò chơi trẻ
con mà nó chứa đựng cả một nền văn hóa giàu bản sắc dân tộc Việt Nam.
+ Đầu mỗi tháng chào cờ, triển khai 4 trò chơi mới và cuối mỗi tháng kiểm tra

có đánh giá, xếp loại. Tổ chức thi giữa các khối lớp vào tháng 4.
+ Ngoài các trò chơi đã triển khai tổ chức cho HS tham gia sưu tầm và tìm hiểu
thêm các trò chơi mới, để thông qua các trò chơi dân gian nhằm giúp các em có
những kỹ năng sống, kỹ năng giao tiếp, ứng xử có văn hóa, thói quen và kỹ năng
làm việc, sinh hoạt theo nhóm.
-

Tổ chức cho học sinh tìm hiểu và trao đổi trong các tiết hoạt động ngoài giờ
lên lớp. Giáo viên chủ nhiệm phối hợp tốt với cha mẹ học sinh để tăng cường
giáo dục lễ giáo cho các em. Đoàn thanh niên tổ chức các hoạt động tập thể
giúp các em có dịp tham gia để phát huy tính tích cực, chủ động và rèn luyện
kỹ năng sống.

-

Duy trì tốt hoạt động của đội sao đỏ, để hướng dẫn các em sao nhi đồng cùng
tham gia vui chơi.

TPT: Trần Thị Thuỳ Vân

13

Trường Tiểu học Lê Lợi


Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động Đội trong trường Tiểu học
-

Ngoài tổ chức trò chơi dân gian trong trường học liên Đội thành lập phong
trào Thể dục thể thap tổ chức thi vào các ngày lễ trong năm và tham gia các
hội thi do Phòng giáo dục tổ chức.

. 2. Quy trình hoạt động:

Thời gian

Nội dung công việc
- Thành lập ban tổ chức triển khai, kiểm tra
hoạt động.- Thông qua quy trình kế hoạch, nội

Tháng 9 -2018 dung.- Họp ban tổ chức, phân công nhiệm
vụ. - Tuyên truyền, giới thiệu các trò chơi dân

Người thực hiện

BGH; TPT;
BTCĐoàn; GVTD.

gian.
- Triển khai 4 trò chơi dân gian:+ Chơi ô ăn
Tháng 10

quan.+ Rồng rắn lên mây.+ Đổ nước vào chai. GVCN; HS

TPT

+ Kết bạn.- Kiểm tra, đánh giá, xếp loại.
- Tiếp tục tham gia chơi các trò chơi đã triển
Tháng 11

khai.- Triển khai 4 trò chơi mới.+ Bịt mắt

GVCN; HS

TPT

GVCN; HS

TPT

Tháng 1/ 2019 - Tiếp tục tham gia các trò chơi đã triển khai.- GVCN; HS

TPT

đánh trống.+ Trồng nụ, trồng hoa.+ Mèo đuổi
chuột.+ Kéo co.- Kiểm tra đánh giá, xếp loại..
- Tiếp tục tham gia các trò chơi đã triển khai.-

Tháng 12

Triển khai thêm 4 trò chơi mới:+ Ném vòng
cổ chai.+ Lộn cầu vồng.+ Tìm bạn.+ Nu na nu
nống. - Kiểm tra đánh giá, xếp loại.

Triển khai thêm 4 trò chơi mới:+ Chơi
TPT: Trần Thị Thuỳ Vân

14

Trường Tiểu học Lê Lợi


Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động Đội trong trường Tiểu học

chuyền.+ Nhảy bao bố.+ Dung dăng dung dẻ.
+ Trán, cằm, tai.- Kiểm tra đánh giá, xếp loại.

- Tiếp tục tham gia cá trò chơi đã triển khai.Tháng 2/ 2019

Triển khai thêm 4 trò chơi mới:+ Cướp cờ.+

GVCN; HS

TPT

Triển khai thêm 4 trò chơi mới:+ Cướp cờ.+

GVCN; HS

TPT;

Bịt mắt vẽ người.+ Bỏ rác vào thùng.+ Trốn

GVTD

Bịt mắt vẽ người.+ Bỏ rác vào thùng.+ Trốn
tìm.- Kiểm tra đánh giá, xếp loại..
- Tiếp tục tham gia cá trò chơi đã triển khai.-

Tháng 3/ 2019

tìm.- Kiểm tra đánh giá, xếp loại.
- Tổ chức thi giữa các khối lớp 4 trò chơi.+
Tháng 4 /2019

Chơi ô ăn quan.+ Đổ nước vào chai.+ Bịt mắt HS khối 1 đến khối
đánh trống.+ Cướp cờ.- BTC chấm điểm, xếp 5 BGH; Đội;GVTD

loại, trao giải.

Trên đây là kế hoạch tổ chức hoạt động trò chơi dân gian của Liên đội Lê
Lợi. Đề nghi các anh chị phụ trách, ĐV – NĐ tham gia để hoạt động đạt kết quả
cao.
HIỆU TRƯỞNG

TỔNG PHỤ TRÁCH

Phạm Thị Thuý

TPT: Trần Thị Thuỳ Vân

Trần Thị Thùy Vân

15

Trường Tiểu học Lê Lợi


Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động Đội trong trường Tiểu học

* Sau khi đề ra kế hoạch hoạt động và được Ban giám hiệu nhà trường phê
duyệt, để việc thực hiện hoạt động có hiệu quả cần phải thành lập ban chỉ đạo gồm
có:
1. Đồng chí Phó hiệu trưởng: trưởng ban
2. Tổng phụ trách Đội: phó ban
3.

Bí thư chi đoàn: thành viên

4.

Liên đội trưởng: thành viên

5. Giáo viên chủ nhiệm các khối lớp: thành viên.
Ban chỉ đạo họp phân công nhiệm vụ, định ra chế độ sinh hoạt chỉ đạo thực
hiện và giám sát các hoạt động có hiệu quả.
*Bước 2: Thông báo kế hoạch đến GVCN các lớp, các bộ phận có liên quan
và gợi ý, hỗ trợ cách thức thực hiện:
Khi thông báo kế hoạch đến cho các lớp, các bộ phận, muốn hoạt động diễn
ra tốt đẹp, thì người GV- TPT Đội cần phải hỗ trợ, gợi ý thêm về hình thức, nội
dung mà lớp đó chọn để thể hiện.
Ví dụ: chọn các trò chơi có chủ đề, nội dung như thế nào thì phù hợp, …
* Bước 3 :Triển khai hướng dẫn và tổ chức các trò chơi dân gian:
- TPT Đội tiến hành tập huấn, hướng dẫn cho các anh chị phụ trách, Ban chỉ
huy Liên – chi đội về nội dung và cách thức tổ chức các trò chơi.
- Kho tàng trò chơi dân gian Việt Nam rất phong phú và đa dạng. Vì vậy, việc
lựa chọn và đưa ra các trò chơi dân gian phù hợp với lứa tuổi của các em là một
việc làm không đơn giản chút nào. Vì thế, trước khi tổ chức trò chơi dân gian cho
các em ở cấp liên đội tôi thường cân nhắc kĩ lưỡng để lựa chọn và đưa ra các trò
TPT: Trần Thị Thuỳ Vân

16

Trường Tiểu học Lê Lợi


Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động Đội trong trường Tiểu học

chơi dân gian phù hợp với lứa tuổi của các em, có nghĩa là trò chơi dân gian phải
dễ chơi, vật dụng dễ làm, dễ kiếm và trò chơi phải phù hợp với không gian đễ tổ
chức chơi. Qua trò chơi, phải giáo dục cho các em về mặt tình cảm, đạo đức và lối
sống theo các nhóm trò chơi cụ thể:
* Nhóm trò chơi vận động, sáng tạo:
1. Trò chơi: Cướp cờ:
- Mục đích: + Luyện khả năng nhận biết về mục tiêu và ý nghĩa của trò chơi.
+ Rèn luyện khả năng nhanh nhẹn, tính kỷ luật, đoàn kết đồng đội.
- Cách chơi và luật chơi: Giáo viên chia tập thể chơi thành hai đội, có số
lượng bằng nhau mỗi đội có từ 5-6 bạn, đứng hàng ngang ở vạch xuất phát của
đội mình. Đếm theo số thứ tự 1,2,3,4,5… các bạn phải nhớ số của mình.
+ Khi quản trò gọi tới số nào thì số đó của hai đội nhanh chóng chạy đến
vòng và cướp cờ.
+ Khi quản trò gọi số nào về thì số đó phải về, một lúc quản trò có thể gọi hai
ba bốn số.
+ Khi đang cầm cờ nếu bị bạn vỗ vào người, thì sẽ thua cuộc.
+ Khi lấy được cờ chạy về vạch xuất phát của đội mình không bị đội bạn vỗ
vào người thì thắng cuộc.
+ Khi có nguy cơ bị vỗ vào người thì được phép bỏ cờ xuống đất để chánh bị
thua, số nào vỗ số đó không được vỗ vào số khác. Nếu bị số khác vỗ vào không
thua, số nào bị thua rồi “bị chết” quản trò không gọi số đó chơi nữa.
+ Người chơi không được ôm, giữ nhau cho bạn cướp cờ.
+ Người chơi tìm cách lừa đối phương để lấy cờ về, lựa chọn sân bải phù hợp
để chánh nguy cơ, cờ ra khỏi vòng tròn, để cờ lại vòng tròn chỉ được cướp cờ trong
vòng tròn, khoảng cách cờ đến hai đội bằng nhau.
TPT: Trần Thị Thuỳ Vân

17

Trường Tiểu học Lê Lợi

Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động Đội trong trường Tiểu học

2. Trò chơi: Ô ăn quan
- Mục đích:
Giáo dục các em thiếu nhi tính sáng tạo, cách thức tính toán, tạo sự gần gũi và
đoàn kết cho các em học sinh.
- Cách chơi, luật chơi:
+ Cách sắp xếp quân: Bao gồm 10 ô vuông ( ô dân) và 2 ô bán nguyệt ( ô
quan ) ô dân được sắp xếp thành 5 ô vuông đối xứng nhau mỗi ô vuông có 5 dân,
mỗi ô quan có 1 quân, chơi sẽ dùng tất cả số quân trong một ô có quân bất kì do
người đó chọn trong số 5 ô vuông của mình để lần lượt rải vào các ô, mỗi ô 1 quân,
bắt đầu từ ô gần nhất và có thể rải ngược hay xuôi chiều kim đồng hồ tùy ý.
Khi rải hết quân cuối cùng, tùy tình huống mà người chơi sẽ phải xử lý tiếp
như sau: Nếu liền sau đó là một ô vuông có chứa quân thì tiếp tục dùng tất cả số
quân đó để rải tiếp theo chiều đã chọn. Trường hợp ăn quân, nếu liền sau đó là một
ô trống ( ô dân ) rồi đến một ô có chứa quân ( không phân biệt ô quan hay ô dân thì
người chơi sẽ được ăn tất cả số quân trong ô đó. Số quân bị ăn sẽ được loại ra khỏi
bàn chơi để người chơi tính điểm khi kết thúc. Còn đối với trường hợp ăn liên tiếp,
nếu liền sau ô có quân đã bị ăn lại là một ô trống rồi đến một ô có quân thì người
chơi có quân ăn tiếp quân ở ô này. Nếu lại tiếp tục một ô trống rồi đến ô có quân
thì người chơi có quyền ăn tiếp quân của các ô. Đối với trường hợp mất lượt, nếu
liền sau đó là ô quan ( có quân hoặc không có quân ) hoặc 2 ô trống trở lên hoặc
sau khi vừa ăn thì người chơi bị mất lượt và quyền đi tiếp thuộc về đối phương.
Khi kết thúc toàn bộ dân và quan ở 2 ô quan đã bị ăn hết. Trường hợp hai ô
quan đã ăn hết nhưng vẫn còn quân trong những ô vuông thì quân trong những ô

TPT: Trần Thị Thuỳ Vân

18

Trường Tiểu học Lê Lợi


Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động Đội trong trường Tiểu học

vuông phía bên nào coi như thuộc về người chơi bên ấy, lúc này được gọi là “ Hết
quan toàn dân kéo về”.
3. Trò chơi: Đẩy gậy
Đây là trò chơi mang tính chất đối kháng cho nên đối với trò chơi này, trước
khi tổ chức cho các em chơi, trọng tài phải có sự tính toán kĩ lưỡng để lựa chọn
người chơi đến việc lựa chọn vật dụng và sân chơi. Đối với trò chơi này đảm bảo
vật dụng phải chắc chắn, tránh các tình trạng gây chấn thương khi tham gia chơi.
Trọng tài phải quan sát kĩ để phân minh ai thắng ai thua và trò chơi này người
trọng tài đưa ra luật chơi rõ ràng. Trò chơi dân gian này chơi ở không gian sân chơi
vòng tròn cho nên đòi hỏi người chơi cần phải có sức khỏe tốt và chiến thuật cao
để đánh bại đối thủ của mình và trò chơi này chỉ phù hợp cho các em từ 10 tuổi trở
lên.
- Mục đích: Rèn luyện sức khỏe, rèn luyện cơ bắp và tạo sự khéo léo khi dùng
sức.
- Cách chơi và luật chơi:
Hai bên sẽ tiến hành vào thi đấu ở vong tròn do ban tổ chức và trọng tài sắp
xếp sau đó trọng tài thổi còi để cho 2 bên sẵn sàng thi đấu với hình thức thi đấu đối
kháng, mỗi trận đấu sẽ thi đấu 3 hiệp, nếu bên nào bị đối phương đẩy ra khỏi vòng
tròn thì bên bị đẩy ra ngoài sẽ thua cuộc, trường hợp thi đấu thắng 2 hiệp đấu liên
tiếp sẽ kết thúc trận đấu và trọng tài sẽ công bố người thắng cuộc. Còn trường hợp
mỗi bên thắng 1 hiệp đấu thì trọng tài sẽ yêu cầu thi đấu hiệp thứ 3 để phân thắng
bại.
4. Trò chơi: Kéo co:

TPT: Trần Thị Thuỳ Vân

19

Trường Tiểu học Lê Lợi


Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động Đội trong trường Tiểu học

Có thể nói trò chơi “ Kéo co” là một trong những trò chơi dân gian thu hút
được nhiều người chơi nhất, bởi đây là trò chơi không hạn chế số lượng người
chơi nhưng 2 bên phải có số người thi đấu bằng nhau, đối với trò chơi dân gian
này, đòi hỏi người chơi phải biết đoàn kết và hợp sức cùng một lúc để kéo đối thủ,
Ngoài ra ngươi chơi phải biết cách phối hợp với đồng đội của mình để có sự gắn
kết hơn trong quá trình thi đấu.
- Mục đích:
Qua trò chơi này giúp học sinh phát triển khả năng biết đoàn kết tập thể trong
công việc và rèn luyện sức khoẻ cho các em học sinh. Đây là trò chơi giáo dục tính
kỉ luật cao trong công việc tập thể, giúp các em hình thành sự phát triển về trách
nhiệm, về tính tự giác trong công việc chung.
- Cách chơi và luật chơi:
Mỗi đội sẽ thi đấu 3 hiệp theo khẩu lệnh hô của quản trò, đội nào bị đối
phương kéo qua vạch mà trọng tài quy định thua thi bên bị kéo sẽ thua. Trường
hợp 2 bên thi đấu mỗi bên thắng 1 hiệp thì người quản trò sẽ yêu cầu 2 đội sẽ thi
đấu hiệp thứ 3, còn trường hợp đội thắng liên tiếp 2 hiệp thì quản trò sẽ kết thúc
hiệp thi đấu và công bố đội thắng cuộc.
5. Trò chơi: Nhảy bao bố
- Mục đích:
Rèn luyện kỹ năng giữ thăng bằng, khả năng bật nhảy và sự phối hợp động

tác trong vận động, giáo dục tinh thần đồng đội của người chơi.
- Cách chơi luật chơi:

TPT: Trần Thị Thuỳ Vân

20

Trường Tiểu học Lê Lợi


Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động Đội trong trường Tiểu học

Người chơi chia làm hai đội trở lên thông thường thì từ hai đến ba đội, mỗi đội
phải có số người bằng nhau. Mỗi đội có một ô hàng dọc để nhảy và có hai lằn mức
một xuất phát và một mức đích. Mỗi đội xếp thành một hàng dọc.
Người đứng đầu bước vào trong bao bố hai tay giữ lấy miệng bao. Sau khi
nghe lệnh xuất phát người đứng đầu mỗi đội mới nhảy đến đích rồi lại quay trở lại
mức xuất phát đưa bao cho người thứ 2. Khi nào người thứ nhất nhảy về đến đích
thì người thứ 2 tiếp theo mới bắt đầu nhảy. Cứ như vậy lần lượt đến người cuối
cùng. Đội nào về trước đội đó thắng.
Người chơi nào nhảy trước hiệu lệnh xuất phát là phạm luật, người nhảy chưa
đến mức quy định mà quay lại cũng phạm luật. Nhảy chưa đến đích mà bỏ bao ra
cũng phạm luật và có thể bị loại khỏi cuộc chơi.
Trò chơi: Nhảy dây
- Mục đích:
Rèn luyện kỹ năng thăng bằng, khả năng bật nhảy, sự đoàn kết tập thể, giúp cơ
thể khỏe mạnh, tốt cho tim mạch và phát triển cơ bắp.
- Cách chơi và luật chơi:
- Dụng cụ chơi là một cuộn dây thừng có chiều dài bằng 2 đến 4 lần sải cánh tay
tùy theo nhảy đơn, đôi hoặc nhảy tập thể.

- Nhảy đơn là tự mình quăng dây rồi nhảy. Hai tay người chơi cầm 2 đầu dây,
dang rộng tay, dây để sau lưng. Người chơi vừa quay hai tay cầm dây vừa nhảy
thẳng chân sao cho dây đi qua đầu rồi đi qua chân.
- Người chơi cứ tiếp tục nhảy đúng theo số lần quy định của cuộc chơi. Nếu
vướng dây thì bị phạt.

TPT: Trần Thị Thuỳ Vân

21

Trường Tiểu học Lê Lợi


Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động Đội trong trường Tiểu học

Ngoài ra, có thể chơi nhảy cặp đôi. Hai người chơi quay mặt vào nhau, một người
cầm dây như cách chơi có 1 người và quay dây sao cho dây qua đầu và chân cả hai
người.
- Nhảy tập thể: là có 2 người đứng 2 đầu cầm dây quăng, một người hoặc có
thể cả hai ba người nhảy lựa chiều cùng vào rồi nhảy theo chiều dây quăng. Nếu bị
vấp tức là phạm lỗi thì phải ra thay cho người cầm dây để trò chơi cứ thế tiếp tục.
* Nhóm trò chơi học tập: ( Khả năng tăng cường tiếng việt và sự nhanh
nhẹn, phán đoán của học sinh)
Trò chơi: Chi chi chành chành
- Mục đích: giúp các em phát triển khả năng đọc và phát âm, đồng thời
giáo dục các em tính nhanh nhẹn và khéo léo.
- Cách chơi: Để các em học sinh xoè tay ra, còn bạn giơ một ngón tay trỏ ra
đặt vào lòng bàn tay đó, tất cả cùng đọc bài “chi chi chành chành”. Đến chữ “hu
hu”, “ập” trẻ nắm tay lại thật nhanh, còn bạn thì rút tay thật nhanh, ai rút không kịp
thì phải xoè tay cho người khác chơi .

Lời 1:

Lời 2

Chi chi chành chành

Chi chi chành chành

Sáo nằm gốc mít

Nhớ rút cho nhanh

Chim oanh học nói

Khóc mẹ hu hu !

Tay xoè ngón đặt

Khỉ già múa rối

Miệng đặt mắt nhìn

Chó sói đuổi bò

Đi trốn đi tìm

Rùa nhảy khỏi hồ

Ú tim oà ập !

Bắt cò ăn thịt

TPT: Trần Thị Thuỳ Vân

22

Trường Tiểu học Lê Lợi


Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động Đội trong trường Tiểu học

Trò chơi: Bịt mắt bắt dê:
- Mục đích: Tạo tinh thần vui chơi sau thời gian làm việc và học tập vất vả,
đồng thời giáo dục tính nhanh nhẹn và khéo léo cho các em
- Cách chơi và luật chơi: Người chơi “ oẳn tù tì”, người thua sẽ bị bịt mắt đi
tìm dê, người thắng làm dê. Người bị bịt mắt sẽ đi theo tiếng hát của người làm dê
để bắt.
Một bầy trẻ nhỏ
Bịt mắt bắt dê
Dê vấp bờ hè
Ngã kềnh bốn vó
Mọi người cười rộ
Cố đuổi vòng quanh
Dê chạy thật nhanh
Túm ngay một chú .
Cả hai không được chạy ra khỏi vòng tròn, nếu chạy khỏi ra vòng tròn thì sẽ
bị thua và cả đội sẽ bắt làm dê. Có thể cùng một lúc cho nhiều trẻ làm dê con và 1
người bị bịt mắt.
Trò chơi: Tập tầm vông
- Mục đích:

Rèn khả năng tư duy, phán đoán cho học sinh.
- Cách chơi và luật chơi:
Trò chơi này cần 2 người hoặc 3, 4 người chơi. Một người nắm một đồ vật
nhỏ trong một bàn tay, trái hoặc phải (ví dụ: Viên sỏi, hạt bắp, hòn bi…) và giấu
vào sau lưng. Sau đó, người đó đọc to bài đồng dao:
TPT: Trần Thị Thuỳ Vân

23

Trường Tiểu học Lê Lợi


Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động Đội trong trường Tiểu học

Tập tầm vông
Tay không tay có
Tập tầm vó
Tay có tay không
Mời các bạn đoán sao cho trúng
Tập tầm vó tay nào có tay nào không?
Hai bàn tay nắm chặt lòng bàn tay và đưa hai tay ra. Những người chơi còn lại
sẽ đoán xem tay nào có nắm viên sỏi, hòn bi… Nếu người chơi bị đoán trúng tay
nắm viên sỏi,hòn bi… hoặc những người chơi còn lại không đoán được tay nào
nắm viên sỏi, hòn bi… thì tùy vào quy định của cuộc chơi có thể bị phạt khác
nhau.
Mỗi một giải pháp, biện pháp ở mỗi trò chơi đều giúp cho các em rèn luyện thể
chất, sự khéo léo, trở nên nhanh nhẹn hoạt bát, tạo sự hoà đồng, thân thiện, đoàn
kết... Những phút vui chơi thoải mái, lành mạnh sẽ giúp các em thêm hào hứng để
học tập và sống hồn nhiên hơn. Hơn nữa, việc vui chơi lành mạnh còn tạo ra nhiều
đức tính tốt đẹp, hạn chế những tật xấu, đồng thời rèn luyện thể chất và tâm hồn

các em theo chiều hướng tốt hơn.
Xét về góc độ giáo dục, trò chơi dân gian có thể chia thành nhiều nhóm: Loại trò
chơi vận động sáng tạo như: Nhảy dây, kéo co, đẩy gậy, nhảy bao bố… giúp tăng
cường sức khỏe, thể chất cho học sinh; nhưng loại trò chơi học tập, phát triển ngôn
ngữ: Chơi ô ăn quan, chi chi chành chành, bịt mứt bắt dê… giúp phát triển trí tuệ
của các em thiếu nhi, dạy cho các em biết quan sát, tính toán và suy đoán. Bởi vậy
các giải pháp, biện pháp ở các trò chơi đều có mối quan hệ mật thiết hỗ trợ lẫn
nhau, không thể chỉ tổ chức một trò chơi nào duy nhất mà phải kết hợp nhiều trò
chơi thì mới giáo dục và rèn luyện cho các em phát triển toàn diện về mọi mặt.
TPT: Trần Thị Thuỳ Vân

24

Trường Tiểu học Lê Lợi


Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian trong hoạt động Đội trong trường Tiểu học

* Bước 4: Kiểm tra đánh giá xếp loại quá trình tổ chức hoạt động Trò chơi
dân gian trong các chi đội – lớp nhi đồng :
- Để kiểm tra và đánh giá lại hoạt động của các lớp. TPT phối kết hợp các
chương trình hoạt động như “Ngày hội Thiếu nhi vui khoẻ”; “Công nhận chương
trình rèn luyện đội viên” để tiến hành kiểm tra đánh giá, rà xoát lại hoạt động tổ
chức trò chơi dân gian trong các chi đội – Lớp nhi đồng. Vừa tạo sân chơi bổ ích
vừa các hoạt động thiết thực chào mừng các ngày lễ lớn trong tháng.
5. Mỗi quan hệ giữa biện pháp và giải pháp:
Mỗi một giải pháp, biện pháp ở mỗi trò chơi đều giúp cho các em rèn luyện thể
chất, sự khéo léo, trở nên nhanh nhẹn hoạt bát, tạo sự hoà đồng, thân thiện, đoàn
kết... Những phút vui chơi thoải mái, lành mạnh sẽ giúp các em thêm hào hứng để
học tập và sống hồn nhiên hơn. Hơn nữa, việc vui chơi lành mạnh còn tạo ra nhiều

đức tính tốt đẹp, hạn chế những tật xấu, đồng thời rèn luyện thể chất và tâm hồn
các em theo chiều hướng tốt hơn.
Xét về góc độ giáo dục, trò chơi dân gian có thể chia thành nhiều nhóm: Loại trò
chơi vận động sáng tạo như: Nhảy dây, đi cà kheo, nhảy bao bố… giúp tăng cường
sức khỏe, thể chất cho học sinh; nhưng loại trò chơi học tập, phát triển ngôn ngữ:
Chơi ô ăn quan, chi chi chành chành, bịt mứt bắt dê… giúp phát triển trí tuệ của
các em thiếu nhi, dạy cho các em biết quan sát, tính toán và suy đoán. Bởi vậy các
giải pháp, biện pháp ở các trò chơi đều có mối quan hệ mật thiết hỗ trợ lẫn nhau,
không thể chỉ tổ chức một trò chơi nào duy nhất mà phải kết hợp nhiều trò chơi thì
mới giáo dục và rèn luyện cho các em phát triển toàn diện về mọi mặt.
d. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị của vấn đề nghiên cứu:

Kết quả đạt được
TPT: Trần Thị Thuỳ Vân

Năm học

Năm học
25

Năm học

Năm học

Trường Tiểu học Lê Lợi