Một số biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 12a3 trường THPT cầm bá thước

1: MỞ ĐẦU
1.1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Trường học là nơi đào tạo nhiều thế hệ học trò, môi trường tạo dựng cho
đất nước những con người xã hội chủ nghĩa, có đủ tài năng, trí tuệ và những
phẩm chất đạo đức cách mạng để sau này thực sự là người của dân, vì nhân dân
mà cống hiếm. Người trực tiếp đào tạo những con người như thế không ai khác
chính là giáo viên, giáo viên giảng dạy bộ môn, giáo viên chủ nhiệm lớp.
Giáo viên là những người thầy, người cô được đào tạo về kiến thức,
chuyên môn nghiệp vụ nhằm giáo dục học sinh phát triển toàn diện, trở thành
người học tích cực, tự tin, có ý thức lựa chọn nghề nghiệp và học tập suốt đời,
có những phẩm chất tốt đẹp và năng lực cần thiết để trở thành người công dân
có trách nhiệm, người lao động cần cù, có tri thức và sáng tạo. Bên cạnh đó,
ngoài công tác giảng dạy, công tác chủ nhiệm là công tác mà bất kì người giáo
viên nào có tâm huyết cũng không thể xem nhẹ được. Tuy nhiên công tác chủ
nhiệm trong nhà trường hiện nay gặp phải không ít khó khăn trong việc quản lý,
giáo dục học sinh đặc biệt là những học sinh thiếu ý thức trong học tập và rèn
luyện.
Đối với giáo viên chủ nhiệm, việc đưa lớp tiến lên là trách nhiệm lớn.
Giáo viên chủ nhiệm nhận thấy rõ mỗi tập thể lớp là cơ sở quan trọng để xây
dựng nhà trường vững mạnh, một tập thể tốt chắc chắn sẽ có những học sinh tốt,
những con người vừa có đủ cả “ đức” lẫn “ tài”. Như vậy vai của người giáo
viên chủ nhiệm rất quan trọng, ảnh hưởng nhất định đến việc học tập cũng như
rèn luyện nhân cách của học sinh.
Người ta thường nói con cái là " hình ảnh của cha mẹ ", một tập thể lớp có
thể coi là "hình ảnh của giáo viên chủ nhiệm", nói như vậy cũng đúng phần nào
vì rõ ràng giáo viên chủ nhiệm là người cha, người mẹ của các em. Ngoài những
giờ giảng dạy trên lớp, giáo viên chủ nhiệm dễ dàng tiếp cận với các em qua
những giờ sinh hoạt lớp, sinh hoạt 15 phút đầu giờ, những buổi lao động, những
buổi sinh hoạt ngoại khóa...Như vậy giáo viên chủ nhiệm là người gần gũi với
các em nhiều nhất.
Trong thực tế, chủ nhiệm lớp là công tác vô cùng khó khăn, phức tạp, vui

ít, buồn nhiều, thành công cũng có, thất bại cũng không phải hiếm. Bởi lẽ, mỗi
một tập thể lớp đều có những đặc thù riêng. Có lớp như thế này, có lớp như thế
khác, nào là học sinh cá biệt về học tập, về đạo đức, học sinh có hoàn cảnh gia
đình khó khăn về kinh tế, con mồ côi, bố mẹ li thân, bố mẹ đi làm ăn xa…Trong
số đó, đối tượng học sinh làm cho thầy cô giáo trăn trở nhiều nhất là chưa tích
cực trong học tập, thiếu ý thức trong rèn luyện. Bên cạnh đó, trong lớp vẫn có
những học sinh ngoan, tự lo cho bản thân, xây dựng tập thể để lớp đạt được
những chỉ tiêu của trường đề ra.
Thực tiễn là như vậy, giáo viên chủ nhiệm phải có phương pháp để có
hiệu quả cao nhất. Công tác chủ nhiệm của một giáo viên thành công đồng nghĩa
với việc giúp các em hoàn thiện mình hơn, biết xây dựng được tập thể lớp vững
mạnh, đưa nhà trường ngày càng tiến lên.
Chính vì vậy, qua nhiều năm làm công tác chủ nhiệm, tôi đã đúc kết được
1


một số kinh nghiệm nhằm làm tốt công tác của một người giáo viên chủ nhiệm
lớp, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ và làm cho lớp chủ nhiệm có những thành
tích đáng tự hào.Vì vậy, trong khuôn khổ sáng kiến này tôi trao đổi cùng quý
đồng nghiệp một vài kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm đó là “MỘT SỐ
BIỆN PHÁP LÀM TỐT CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP 12A3 TRƯỜNG
THPT CẦM BÁ THƯỚC”.
1.2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU.
Sáng kiến kinh nghiệm này nhằm mục đích chia sẻ những kinh nghiệm
với đồng nghiệp đang làm công tác chủ nhiệm tại các trường trung học phổ
thông. Đồng thời góp phần thực hiện tốt công tác giáo dục đạo đức cho học sinh.
1.3. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU .
Đối tượng nghiên cứu : lớp 11A5 năm học 2016 - 2017 và lớp 12A3 năm
học 2017 - 2018 trường THPT Cầm Bá Thước.
Đề tài được áp dụng cho các học sinh trường THPT Cầm Bá Thước nói

riêng và học sinh khối THPT nói chung.
1.4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.
1.4.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
Thu thập và đọc các tài liệu lý luận, văn bản pháp qui, các công trình
nghiên cứu khoa học về quản lí giáo dục, quản lí công tác chủ nhiệm lớp. Từ đó
phân tích và tổng hợp các vấn đề lý luận liên quan đến đề tài.
Phân tích và tổng hợp các quan niệm về quản lí giáo dục, quản lý công tác
chủ nhiệm lớp, công tác quản lý của hiệu trưởng đối với hoạt động chủ nhiệm
lớp ở trường THPT, công tác chủ nhiệm lớp của giáo viên.
1.4.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Phương pháp phân tích: giúp giáo viên chủ nhiệm có cái nhìn theo hệ
thống từ bao quát đến cụ thể khi xác lập mục tiêu và các biện pháp thực hiện.
Phương pháp phân tích thường được giáo viên chủ nhiệm sử dụng để phân tích
đánh giá tình hình học sinh, tập thể lớp ở trong và ngoài nhà trường.
Phương pháp so sánh: Giáo viên chủ nhiệm nên so sánh tình hình lớp với
lớp khác, lực học của học sinh với lực học của học sinh trong khối, từ đó xác
định mục tiêu, biện pháp phù hợp.
Phương pháp cân đối: Giáo viên chủ nhiệm sẽ căn cứ vào các điều kiện,
thế mạnh, khả năng của tập thể học sinh để đưa ra những chỉ tiêu hợp lý, từ đó
xác định các nhiệm vụ, giải pháp để phân phối tiềm lực cho loại hoạt động nhằm
thực hiện mục tiêu.
2: NỘI DUNG
2.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN
Học sinh trung học phổ thông là những em ở lứa tuổi cuối thiếu niên và
đầu thanh niên, đang khẳng định mình, giàu ước mơ, bước đầu có kinh nghiệm
sống, có khả năng tự quản, tổ chức hoạt động tập thể… Tuy nhiên, vẫn là lứa
tuổi mong muốn lớn hơn khả năng, muốn khẳng định nhưng chưa đủ về mọi mặt
kinh nghiệm, tri thức. Khi có thành công thì dễ tự tin quá mức, ngược lại gặp
2

những thất bại đầu tiên dễ dao động, lòng tự tin bị giảm sút… Xuất phát từ
những đặc điểm về tâm lý lứa tuổi, việc định hướng giáo dục đối với học sinh
trung học phổ thông là rất cần thiết.
Công tác chủ nhiệm lớp là công tác tổ chức quản lí một lớp học sao cho
khi có hoặc không có thầy cô chủ nhiệm ở lớp thì mọi hoạt động vẫn được duy
trì ổn định, có tính tự giác cao và mọi việc vẫn hoàn thành tốt. Sự phát triển về
nhận thức, khả năng tiếp thu của học sinh chỉ thực sự hiệu quả khi đó là một tập
thể lớp vững mạnh, lớp học phải là ngôi nhà thứ hai của mỗi học sinh. Trong lớp
học cần phải tạo ra một bầu không khí sư phạm ấm cúng, những yêu cầu về việc
thực hiện nội quy lớp học cần phối hợp và duy trì đều đặn, giáo viên chủ nhiệm
luôn khuyến khích, động viên những học sinh của mình phát huy hết khả năng,
năng lực học tập, năng lực công tác và khả năng làm các công việc khác. Cần
phát hiện sớm để hạn chế những biểu hiện chưa tích cực của học sinh, luôn tạo
không khí vui vẻ, yêu thương, đoàn kết giữa học sinh trong lớp. Tất cả các em
học sinh đều mong muốn có một giáo viên chủ nhiệm mẫu mực, đó là một đòi
hỏi hết sức chính đáng để mỗi người giáo viên chủ nhiệm luôn phấn đấu.
Giáo viên chủ nhiệm lớp có vai trò quan trọng trong việc giáo dục nhân
cách của học sinh trong lớp. Bởi lẽ họ là người trực tiếp đảm đương vai trò quản
lí học sinh trong một lớp, trực tiếp tổ chức cho học sinh thực thi mọi yêu cầu
giáo dục của nhà trường đưa ra. Giáo viên chủ nhiệm là người gần gũi học sinh
nhất, hiểu tâm tư tình cảm của các em, luôn trực tiếp uốn nắn những hành vi sai
trái và giúp học sinh phát triển đúng hướng.
Giáo viên chủ nhiệm là nhà quản lý lãnh đạo tập thể học sinh của lớp
nhưng cũng là nhà giáo dục, phải có đủ tài năng sư phạm mới tác động hỗ trợ
từng học sinh hoàn thiện, phát triển nhân cách. Đồng thời là người tổ chức, phối
hợp các lực lượng giáo dục sao cho có hiệu quả nhất trong sự tác động đến sự
phát triển nhân cách người học. Quản lí và giáo dục học sinh là hai thể thống
nhất có liên kết trực tiếp với nhau. Muốn giáo dục tốt phải quản lí tốt, quản lí tốt
sẽ giúp giáo dục tốt.

Giáo viên chủ nhiệm phải đánh giá kết quả rèn luyện của học sinh và tập
thể lớp. Chức năng này có ý nghĩa cực kì quan trọng trong quá trình học tập, rèn
luyện và phát triển nhân cách của học sinh. Đánh giá khách quan, chính xác,
đúng mực là một trong những điều kiện quan trọng để thầy và trò tiếp tục điều
chỉnh mục đích kế hoạch hoạt động cho cả lớp và mỗi thành viên. Việc đánh giá
này được thông qua nhiều kênh như : tập thể tổ, lớp, cha mẹ học sinh, giáo viên
bộ môn…
Năm học 2016 - 2017 tôi được BGH trường THPT Cầm Bá Thước phân
công làm công tác chủ nhiệm lớp 11A5 và năm học 2017- 2018 tôi tiếp tục làm
công tác chủ nhiệm lớp 12A3. Sau khoảng hai tuần tìm hiểu về lớp, nắm được
thực trạng của lớp, tôi bắt đầu vận dụng những kinh nghiệm trong công tác chủ
nhiệm đối với lớp để xây dựng một tập thể đoàn kết, vững mạnh, luôn cố gắng
vươn lên trong học tập và rèn luyện...
2.2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM Ở LỚP 12A3 TRƯỜNG
THPT CẦM BÁ THƯỚC.
2.2.1. Thuận lợi – khó khăn.
3


- Thuận lợi.
Đối với trường THPT Cầm Bá Thước, bên cạnh công tác dạy và học nhà
trường luôn chú trọng, quan tâm đến việc giáo dục đạo đức học sinh. Đồng thời,
lãnh đạo nhà trường luôn thường xuyên quan tâm đến công tác chủ nhiệm cũng
như năng lực chủ nhiệm của giáo viên để có những chiến lược mới nhằm xây
dựng những tập thể lớp chất lượng theo tiêu chí “xây dựng trường học thân
thiện, học sinh tích cực”.
Các đoàn thể trong nhà trường luôn quan tâm đến công tác chủ nhiệm lớp,
luôn có tinh thần hợp tác để việc giáo dục đạo đức và kết quả học tập của học
sinh đạt kết quả tốt nhất.
Gia đình học sinh phần lớn quan tâm đến việc học tập và rèn luyện của

học sinh ở trường, nên sự phối kết hợp giữa giáo viên chủ nhiệm với phụ huynh
học sinh có nhiều thuận lợi. Bản thân các em đa phần có nhận thức khá, tương
đối ngoan, có ý thức vươn lên trong học tập và rèn luyện,...
- Khó khăn.
Tập thể lớp 12A3 với sĩ số 42 học sinh, trong đó đa số học sinh là con em
gia đình làm nông nghiệp, một số em hoàn cảnh gia đình còn khó khăn, có em
bố mẹ đi làm xa, ở với ông bà. Đặc biệt một bộ phận không nhỏ các em phải ở
trọ nên thiếu sự quan tâm thường xuyên của bố mẹ, một số phụ huynh chưa thật
sự để tâm đến việc học và giáo dục con cái, phó mặc cho nhà trường. Điều này
cũng là một khó khăn đối với giáo viên chủ nhiệm.
Trường THPT Cầm Bá Thước, nằm trên địa bàn trung tâm kinh tế, chính
trị, văn hóa của huyện Thường Xuân, bên cạnh những mặt tích cực còn rất nhiều
tác động của mặt trái đến các em như các quán internet, nhiều trò chơi lôi cuốn
các em. Địa bàn kéo dài cũng là một khó khăn trong quản lí học sinh, nhất là sau
giờ tan trường.
2.2.2. Thành công – hạn chế.
- Thành công.
Bản thân là một giáo viên ra trường hơn 10 năm, nhiều năm liền làm công
tác chủ nhiệm nên cũng có ít nhiều kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp,
bản thân luôn tìm tòi, học hỏi kinh nghiệm chủ nhiệm của những đồng nghiệp
tiêu biểu khác nên đã có được những thành công đáng kể, luôn hoàn thành xuất
sắc các công việc đề ra trong công tác chủ nhiệm. Đồng thời, lớp chủ nhiệm
cũng đã đạt được nhiều thành công trong học tập, rèn luyện và trong hoạt động
phong trào.Có tác động lớn đến sự thay đổi về nhận thức, nhân cách của phần
lớn các em học sinh.
- Hạn chế.
Một số học sinh vẫn theo nếp sống cũ của bản thân, chưa tự giác, chưa
chủ động phối hợp với giáo viên chủ nhiệm nên kết quả một số hoạt động chưa
cao.
Lớp tôi chủ nhiệm là một lớp đại trà, chất lượng đầu vào thấp nên trong

quá trình làm công tác chủ nhiệm, tổ chức các hoạt động tôi cũng gặp không ít
khó khăn và hạn chế.
Điều mà tôi nhận thấy khi làm công tác chủ nhiệm tại lớp 12A3 là nhận
thức về học tập của các em còn có sự chênh lệch giữa các đối tượng học sinh, sự
4


phối hợp của các gia đình cũng không giống nhau, đây cũng là những yếu điểm
cho giáo viên làm công tác chủ nhiệm. Bên cạnh đó, một số học sinh còn có tính
ham chơi, chưa xác định rõ nhiệm vụ học tập nên dẫn đến việc tạo điều kiện cho
giáo viên chủ nhiệm hoàn thành kế hoạch đề ra còn chậm, chưa như mong
muốn.
2.2.3. Các nguyên nhân và các yếu tố tác động.
Có nhiều nguyên nhân và yếu tố tác động đến kết quả của công tác chủ
nhiệm, có nguyên nhân chủ quan như điều kiện kinh tế của gia đình học sinh, độ
tuổi, địa bàn sinh sống của học sinh. Cũng có những nguyên nhân khách quan
như: nhận thức của gia đình học sinh đối với việc học của con cái, tính cách ham
chơi và nhận thức chậm của các đối tượng học sinh, địa bàn sinh sống của học
sinh luôn tiềm ẩn nhiều trò chơi, lôi kéo, cám dỗ các em (Thị trấn Thường Xuân
rất nhiều các quán internet, các quán bi-a )…tất cả là những yếu tố có tác động
lớn đến công tác chủ nhiệm của những giáo viên chủ nhiệm lớp.
Tuy nhiên, đó chỉ là những nguyên nhân từ phía học sinh, còn để làm tốt
công tác chủ nhiệm thì chính người giáo viên mới thật sự là yếu tố có tính tác
động quyết định nhất đến sự thành công hay thất bại của công tác chủ nhiệm
lớp. Vì thế, người làm công tác chủ nhiệm phải là những người luôn nhiệt huyết,
năng động, chuyên cần và luôn có những thay đổi trong quá trình chủ nhiệm để
có thể đạt được những kết quả tốt, hoàn thành xuất sắc công tác chủ nhiệm lớp.
Tôi luôn cố gắng thực hiện thật tốt công tác chủ nhiệm ở lớp 12A3
trường THPT Cầm Bá Thước, tác động tích cực đến nhận thức, suy nghĩ và tình
cảm của các em để tập thể lớp 12A3 tiếp tục trở thành một tập thể lớp tiên tiến

xuất sắc năm học 2017 - 2018.
2.3. NHỮNG BIỆN PHÁP ĐÃ ĐƯỢC ÁP DỤNG Ở LỚP 12A3
TRƯỜNG THPT CẦM BÁ THƯỚC
2.3.1. Mục tiêu
Giáo viên chủ nhiệm lớp là người tổ chức, quản lý trực tiếp các em học
sinh. Vì thế, công tác chủ nhiệm lớp giữ vai trò quan trọng trong việc xây dựng
và duy trì nền nếp, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện học sinh.
Đồng thời giáo viên chủ nhiệm là “cầu nối” giữa nhà trường và gia đình học
sinh, góp phần thực hiện tốt mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội.
Giáo viên chủ nhiệm phải xác định rõ: Giáo viên chủ nhiệm không chỉ
làm công tác chủ nhiệm mà còn là giáo viên bộ môn cũng như là một cố vấn
đoàn cho học sinh, tâm huyết với nghề dạy học, xem tập thể lớp như một gia
đình nhỏ mà giáo viên chủ nhiệm đóng vai trò như một người cha, người mẹ
vậy.
Tâm lý giáo viên chủ nhiệm, ai cũng muốn học sinh lớp mình phụ trách
luôn chăm ngoan, học giỏi, tập thể lớp luôn học tập tiến bộ…Nhưng trên thực tế,
trong một tập thể lớp chúng ta luôn gặp những học sinh cá biệt, luôn làm đau
đầu các thầy cô phụ trách. Vì thế khi tiếp nhận lớp, giáo viên chủ nhiệm thường
phải quan tâm xem lớp mình có bao nhiêu đối tượng học sinh để có biện pháp
phù hợp. Chính vì lẽ đó, người giáo viên chủ nhiệm phải nâng cao khả năng sư
phạm, óc sáng tạo, tăng cường khả năng tự nghiên cứu, học hỏi của giáo viên
trong quá trình chủ nhiệm. Đồng thời thể hiện sự nhiệt tình, tâm huyết, không
5


ngại khó, ngại khổ, nhằm nâng cao hiệu quả việc chủ nhiệm lớp đối với giáo
viên làm công tác chủ nhiệm và nâng cao kết quả học tập, rèn luyện, hoạt động
phong trào cũng như việc thay đổi nhận thức, thay đổi nhân cách của các em học
sinh.
2.3.2. Nội dung và cách thức thực hiện

a: Nội dung:
Khi được Ban giám hiệu nhà trường giao trọng trách chủ nhiệm, giáo viên
phải thấy rằng đó là trách nhiệm lớn, phải xem lớp chủ nhiệm là những người
thân của mình, đó là em, là con trong gia đình. Xuất phát từ nhận thức trên,
người giáo viên chủ nhiệm mới để hết tâm trí, tình cảm của mình vào công việc
quan trọng này. Từ đó có thể xây dựng được những phương pháp chủ nhiệm có
hiệu quả, áp dụng cho tất cả các dạng lớp (lớp học theo ban A, ban C hay ban cơ
bản) và áp dụng cho bất cứ năm học nào.
b: Cách thức thực hiện.
Những giải pháp, việc làm cụ thể mà tôi đã và đang áp dụng để làm tốt
công tác chủ nhiệm một lớp:
* Tìm hiểu và nắm vững đối tượng giáo dục
- Nội dung tìm hiểu
Tìm hiểu và nắm vững đặc điểm của lớp chủ nhiệm:
+ Số lượng, tên, tuổi của từng học sinh trong lớp.
+ Đặc điểm tình hình của lớp: phong trào, truyền thống, khó khăn, thuận
lợi, chất lượng giáo dục chung, chất lượng học tập, từng mặt giáo dục cụ thể;...
+ Đội ngũ giáo viên giảng dạy tại lớp: Uy tín, khả năng, trình độ...
+ Vị trí, vai trò, nhiệm vụ của lớp trong trường (đầu cấp, cuối cấp...)
Tìm hiểu và nắm vững đặc điểm của từng học sinh
+ Sơ yếu lý lịch (họ tên cha mẹ, nghề nghiệp, địa chỉ, số điện thoại liên lạc, sở
thích năng khiếu...)
+ Hoàn cảnh sống của học sinh (điều kiện kinh tế của gia đình, trình độ
văn hóa của cha mẹ, điều kiện học tập, bầu không khí gia đình,...)
+ Đặc điểm tâm sinh lý, tính cách, năng lực, trình độ, nhu cầu, hứng thú,
nguyện vọng, phẩm chất đạo đức, các mối quan hệ, cách ứng xử của học sinh
trong gia đình, ở nhà trường, ngoài xã hội...
+ Những biến đổi và sự phát triển về thể chất, tâm lý của học sinh theo
các giai đoạn phát triển của lứa tuổi.
- Cách thức tìm hiểu đối tượng giáo dục.

Nghiên cứu hồ sơ học sinh: Gồm học bạ, sơ yếu lí lịch, sổ liên lạc, các
bản nhận xét đánh giá học sinh của các giáo viên cũ, sổ điểm... Đây là bước tiếp
cận đầu tiên nhằm tìm hiểu sơ bộ những nét cơ bản nhất ở mỗi học sinh.
Đàm thoại, trò chuyện trực tiếp với học sinh, giáo viên bộ môn, giáo viên
chủ nhiệm cũ, cha mẹ học sinh, bạn bè..., những người có liên quan khác với
học sinh để tìm hiểu những vấn đề cá nhân học sinh đó.
6


Quan sát: Theo dõi trực tiếp, thường xuyên một cách khách quan những
biểu hiện về thái độ, hành vi trong mọi hoạt động học tập, lao động, sinh hoạt
tập thể, trong cuộc sống ở trong lớp, ngoài lớp, trong trường, ngoài
trường...của học sinh.
Thông qua một số phương pháp nghiên cứu tâm lý học, giáo dục học như
điều tra bằng Ankét, Test.
- Thu thập và xử lý thông tin.
Những thông tin thu thập được qua quá trình tìm hiểu cần được ghi vào sổ
chủ nhiệm hay nhật ký giáo viên chủ nhiệm.
Phối hợp các cách thức tìm hiểu để có “bức tranh chung” có hệ thống về
đối tượng học sinh.
Dùng các phương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh, phân loại để rút ra
kết luận chính xác, khách quan, khoa học, tránh hời hợt, chủ quan, thiên vị, cảm
tính trong đánh giá đối tượng giáo dục.
- Lập kế hoạch chủ nhiệm
Xây dựng kế hoạch (lập kế hoạch) là khởi đầu của chu trình quản lý.
Hiệu trưởng quản lý công tác chủ nhiệm của giáo viên bằng kế hoạch chủ
nhiệm. Xây dựng kế hoạch là xác lập một cách có căn cứ khoa học những mục
tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ và cách thức thực hiện nhiệm vụ. Nói cách khác, xây
dựng kế hoạch là quyết định trước xem cần phải đạt được điều gì? phải làm gì?
làm như thế nào? ai sẽ làm trong thời gian nào?

Kế hoạch chủ nhiệm là chương trình hoạt động của giáo viên chủ nhiệm
được vạch ra một cách có hệ thống về những công việc dự định làm trong thời
gian một năm học với cách thức và trình tự tiến hành nhằm đạt được mục tiêu đề
ra. Bản kế hoạch chủ nhiệm là văn bản trong đó thiết kế cụ thể toàn bộ nội dung
công tác chủ nhiệm lớp, chương trình hành động của lớp trong một thời gian cụ
thể. Kế hoạch chủ nhiệm thường được xây dựng theo trục thời gian của năm học
như kế hoạch năm học, kế hoạch học kỳ, kế hoạch tháng, kế hoạch tuần và theo nội
dung của các hoạt động giáo dục như kế hoạch luyện tập văn nghệ, kế hoạch lao
động… Đó là kết quả sáng tạo của giáo viên chủ nhiệm, phản ánh năng lực dự
đoán và thiết kế của giáo viên làm công tác chủ nhiệm.
- Mục đích, ý nghĩa của việc xây dựng kế hoạch
Mục đích: Xây dựng kế hoạch nhằm đảm bảo việc đạt được mục tiêu đề
ra một cách khoa học và hiệu quả. Giáo viên chủ nhiệm lập kế hoạch sẽ luôn
nắm vững mục tiêu và thực hiện một cách khoa học để đạt mục tiêu trong công
tác chủ nhiệm.
Ý nghĩa:
Giúp giáo viên chủ nhiệm và học sinh luôn nắm vững mục tiêu phấn đấu.
Làm cho các hoạt động được thực hiện theo chương trình định trước cụ
thể và thống nhất, giảm thiểu hoạt động trùng lặp, dư thừa, tránh gây áp lực cho
học sinh, tăng hiệu quả hoạt động.
Giúp giáo viên chủ nhiệm chủ động, tự tin trong công việc của mình.
Là công cụ cho việc kiểm tra đánh giá và tự kiểm tra đánh giá kết quả
7


họat động của giáo viên chủ nhiệm.
Là phương tiện để giáo viên chủ nhiệm nhận được sự tư vấn, hướng dẫn
của cấp trên và giao tiếp với đồng nghiệp, cha mẹ học sinh, các tổ chức đoàn thể
một cách thân thiện trên tinh thần hợp tác.
* Xây dựng Ban cán sự lớp.

Ban cán sự lớp là một yếu tố rất quan trọng đảm bảo duy trì tốt mọi hoạt
động của lớp, vì vậy giáo viên chủ nhiệm phải lựa chọn, phân công, giao nhiệm
vụ cụ thể, hợp lý cho mỗi em. Việc bầu Ban cán sự lớp hết sức cẩn trọng, nhất là
bầu lớp trưởng. Lớp trưởng là học sinh nam hay nữ cũng được, miễn là em đó có
bản lĩnh, năng lực. Thường là các em nam hay tự ái khi lớp trưởng là nữ. Trường
hợp này, giáo viên chủ nhiệm phải hết sức khéo léo tạo nên việc sớm hòa đồng
giữa các học sinh trong lớp, khẳng định khả năng của lớp trưởng.
Giáo viên chủ nhiệm phải kiểm tra thường xuyên, động viên, rút kinh
nghiệm, đưa ra một số giải pháp để ban cán sự lớp hoàn thành tốt nhiệm vụ. Ví
dụ : Mỗi em trong ban cán sự đều có sổ sách ghi chép công tác mình, hiểu được
nội dung của công việc mình phụ trách. Cuối tuần đến tiết sinh hoạt lớp, các em
tự giác xếp thi đua theo tổ, số liệu từng mảng công tác để trình bày trước lớp và
giáo viên chủ nhiệm. Tiết sinh hoạt lớp, giáo viên chủ nhiệm như người dự giờ
buổi sinh hoạt của các em, nghe các em báo cáo, cho ý kiến chỉ đạo và triển khai
công tác mới của tuần kế tiếp.
Về quyền lợi: Giáo viên chủ nhiệm luôn động viên các em cán bộ lớp qua
việc tuyên dương khen thưởng (nếu có) mỗi đợt thi đua để cổ vũ tinh thần các
em.
Gắn các em vào các phong trào( Nhất là hoạt động ngoài giờ lên lớp) để
các em cảm thấy tự tin hơn, cảm thấy được thầy cô và bạn bè tín nhiệm nên sẽ
cố gắng làm việc cho thật tốt. Khi tham gia các hoạt động ngoại khóa các em sẽ
thể hiện rõ nhất năng lực cá nhân, đặc biệt là các em có năng khiếu về văn hóa
văn nghệ, thể dục thể thao. Từ đó các em sẽ có cơ hội thể hiện năng lực của
mình.

8


(Hoạt động ngoại khóa: Tọa đàm kỉ niệm ngày 8/3 lớp 12A3
năm học 2017-2018)

Một điều cần quan tâm là giáo viên chủ nhiệm phải linh động từng nội
dung công tác, phải kết hợp thật hài hòa việc thực hiện các công việc, giảm bớt
thời gian không đáng có để các em tập trung vào việc học là chính.
* Xây dựng tổ chức lớp tự quản và tiến bộ.
Làm thế nào để xây dựng được một tập thể lớp tự quản theo đúng nghĩa
của nó. Tức là các em tự quản lý hành vi, đạo đức, tác phong, nề nếp, hoạt động
của lớp khi không có giáo viên. Điều này giáo viên chủ nhiệm phải tạo trước cho
các em ý thức tự giác. Việc quản lý, theo dõi hoạt động của đội ngũ cán bộ lớp
phải được thực hiện thường xuyên. Muốn vậy, ngay từ đầu năm học giáo viên
chủ nhiệm cho tiến hành việc theo dõi thi đua của các tổ. Các tổ trưởng và tổ
phó tự quản lý thành viên của tổ mình, phân công theo dõi trực chéo nhau giữa
các tổ dưới sự giám sát của cán bộ lớp tương ứng với nội dung từng hoạt động.
Ví dụ: 15 phút đầu giờ, các tổ trưởng sẽ kiểm tra việc chuẩn bị bài các bộ
môn trong buổi hôm đó của các bạn trong tổ như thế nào. Cán sự các môn, lớp
phó học tập sẽ kiểm tra việc chuẩn bị của các tổ trưởng và tập các bài hát truyền
thống theo lịch của Đoàn trường.
Phải tập cho các em cách tự quản lớp trong buổi đầu giờ, trong những tiết
vắng giáo viên… Có thể buổi đầu chưa quen, kết quả chưa đạt nhưng gắn nội
dung sinh hoạt theo chủ đề nào đó thiết thực như chữa bài tập và tập hát các bài
hát truyền thống, sau nhiều lần các em sẽ thực hiện được. Từ đó việc tự quản sẽ
đi vào nề nếp, trở thành thói quen. Trong những buổi đầu duy trì phong trào này
rất cần sự quan tâm, theo dõi, nhắc nhở của giáo viên chủ nhiệm.
Tiết sinh hoạt cuối tuần là tiết quan trọng nhất trong một tuần, thời lượng
9


chỉ có 45 phút mà nội dung công việc của lớp trong tuần có rất nhiều làm sao để
giải quyết, truyền tải hết. Vì vậy giáo viên chủ nhiệm phải tập cho lớp việc đánh
giá, xếp thi đua trước. Mỗi bộ phận có sẵn bản tổng hợp báo cáo. Đến tiết sinh
hoạt các em tự thông báo kết quả thi đua, các nội dung được thực hiện trong một

tuần (những việc đã làm được và chưa làm được với lý do cụ thể), tình hình lớp
trong tuần, số bạn vi phạm học tập (không chuẩn bị bài, không thuộc bài…), vi
phạm việc rèn luyện đạo đức tác phong (không đồng phục, mất đoàn kết, mất
trật tự…), vi phạm về công tác văn thể, lao động, tự quản.
Giáo viện chủ nhiệm theo dõi, ghi sổ từng nội dung sinh hoạt trong tuần
thông qua báo cáo của từng bộ phận. Lần lượt giải quyết từng nhóm vụ việc, tìm
lý do sai phạm, đưa ra biện pháp xử lý. Giáo viên chủ nhiệm nhận xét kết quả thi
đua, tuyên dương tập thể tổ, cá nhân tốt. Triển khai nội dung tuần và nhắc nhở
các em thực hiện tốt các nội dung của lớp trong tuần tiếp theo.
Trong bất cứ phong trào nào, động viên khen thưởng luôn là yếu tố không
thể thiếu. Tùy theo tình hình, đặc thù của lớp mà giáo viên chủ nhiệm nên áp
dụng những nội dung biểu điểm thi đua thích hợp.
Một tập thể đoàn kết, tham gia tốt các phong trào không phải tự dưng mà
có. Phải là kết quả của quá trình đầu tư làm công tác tư tưởng, vô hiệu hóa các
phần tử học sinh cá biệt, thường gây rối phá vỡ tinh thần đoàn kết trong tập thể.
Thường thường sự chia rẽ nội bộ hay xảy ra ở các học sinh khác thôn, xóm hoặc
giữa các nhóm khác nhau về sở thích, sức học…Điều này giáo viên chủ nhiệm
nên nắm bắt để có biện pháp dàn xếp, xử lý.
* Tiếp xúc với học sinh của lớp chủ nhiệm
Giáo viên chủ nhiệm tiếp xúc thường xuyên với học sinh mới biết được
các em biết gì, cần gì, các em là người như thế nào. Có tiếp xúc với các em mới
rút ngắn được khoảng cách giữa thầy và trò, các em không còn e ngại, rụt rè,
chắc chắn sẽ tự tin hơn và mạnh dạn bộc bạch những việc của lớp, những thiếu
sót của bản thân. Khi tiếp xúc với học sinh, với vai trò là giáo viên chủ nhiệm,
có những việc nên làm và những việc không nên làm. Phải thật khéo léo hỏi
thăm về gia cảnh để biết được đó có phải là điều kiện thuận lợi hay khó khăn
ảnh hưởng đến học tập, đạo đức của các em hay không? Đối với học sinh gia
đình quan tâm, giáo viên nên phát huy thế mạnh này. Vì học sinh được giáo dục
tốt, được chăm lo việc học tập thường chăm ngoan hơn, chính những em này là
nhân tố tích cực của lớp. Ngược lại, học sinh gặp phải những khó khăn về gia

đình như: kinh tế, cha mẹ là người lười lao động…giáo viên và tập thể lớp luôn
cần có sự quan tâm giúp đỡ. Các em này thường tự ti, mặc cảm nên cần phải
khéo léo tế nhị trong cách đối xử cũng như giúp đỡ các em.
Những buổi lao động, sinh hoạt đoàn, cắm trại, thi làm báo tường…dễ
dàng tạo điều kiện để thầy và trò gần gũi nhau hơn, hiểu nhau hơn. Giáo viên
hướng dẫn cặn kẽ công việc để các em tự tin phát huy khả năng của mình. Trong
quá trình thực hiện nhiệm vụ được giao, làm các em tránh được những sai sót,
thay vì nhăn nhó, giáo viên nên nhẹ nhàng nhắc nhở, hướng dẫn lại. Làm như
vậy, giáo viên mới giúp các em rút ra được kinh nghiệm, tự tin hơn. Đặc biệt
trong lao động ngoài việc hướng dẫn, phân công công việc nặng nhọc, khó khăn
10


thử hỏi có mấy học sinh đứng chơi, không chịu lao động trong khi thấy thầy cô
cùng làm. Giáo viên cùng lao động với các em vừa tạo nên không khí sôi nổi
trong buổi lao động, vừa giáo dục tính tích cực, không tránh nặng tìm nhẹ trong
lao động. Như vậy có nghĩa la giáo viên cùng san sẻ niềm vui, nỗi buồn, thành
công, thất bại với lớp chủ nhiệm.
Tiếp xúc với cán bộ lớp, cán sự bộ môn để biết được mọi hoạt động của
lớp là việc làm hết sức cần thiết. Những thông tin về lớp chủ nhiệm chủ yếu là
do các em cung cấp nhưng việc làm này còn là con dao hai lưỡi, nếu giáo viên
không khéo léo xử lý sẽ dễ dàng biến học sinh thành những kẻ mách lẻo, xoi
mói người khác.
* Giải quyết các vấn đề nảy sinh trong lớp và giờ sinh hoạt lớp
Trong một tập thể lớp, việc nảy sinh nhiều vấn đề trong mỗi buổi học là
điều khó tránh khỏi, giáo viên chủ nhiệm phải sinh hoạt 15 phút đầu giờ. Giáo
viên đến lớp như vậy để giúp các em ôn bài, chuẩn bị bài mới hoặc có sự việc gì
xảy ra ở buổi học trước kịp thời chấn chỉnh. Nếu thực hiện tốt và thường xuyên
khâu sinh hoạt đầu buổi học sinh sẽ ổn định tâm thế để bước vào các tiết học
sau. Giáo viên chủ nhiệm cần phải biết phát huy khả năng làm việc của cán bộ

lớp, nhất là lớp trưởng. Định hướng cho cán bộ lớp làm việc, tôn trọng ý kiến đề
xuất, cách làm việc của các em, giáo viên giúp cán bộ lớp làm việc là chính thay
vì làm tất cả. Cán bộ lớp là những người gần gũi với lớp nhiều hơn giáo viên
chủ nhiệm nên các em giúp giáo viên giải quyết các vấn đề của lớp nhanh hơn,
hiệu quả hơn, giáo viên chủ nhiệm đỡ vất vả hơn.
Giáo viên phải tạo không khí vui vẻ, thoải mái trong giờ sinh hoạt cuối
tuần. Giáo viên cho lớp nhận xét, đánh giá hoạt động trong tuần với thời gian
ngắn, dành thời gian nhiều hơn cho việc vạch ra phương hướng tuần tới, sinh
hoạt văn nghệ, câu hỏi giải quyết tình huống. Có như thế, những em vi phạm nội
quy hầu hết đều tự nhận thấy sai lầm của mình, sẽ tự thấy hối hận, xấu hổ, kể cả
học sinh cá biệt. Tránh trường hợp trong các buổi sinh hoạt, tập thể lớp cứ tập
trung vào sai sót của bạn mà phê bình, chỉ trích, nặng lời thay vì giúp bạn tiến
bộ thì ngược lại học sinh sẽ lì lợm hơn, phá phách hơn, xa rời tập thể có khi cố
tình phá lớp. Đối với học sinh phá lớp, khó bảo, giáo viên cũng như tập thể quan
tâm theo dõi giúp đỡ, cần phê bình đối tượng này nhưng tránh tình trạng căng
thẳng giữa học sinh đó với giáo viên, với tập thể lớp. Điều có thể xảy ra là học
sinh cá biệt phản ứng mạnh khi bị phê bình, tự ý bỏ ra khỏi lớp, hoặc có lời lẽ vô
lễ với giáo viên. Trường hợp này xảy ra, chắc chắn giáo viên sẽ bị mất uy tín.
Cho nên giáo viên chủ nhiệm phải lấy tình thương yêu, lời lẽ phải trái phân tích
nhẹ nhàng để các em nhận ra việc làm sai của mình và nhận lỗi là tốt nhất. Giáo
viên chủ nhiệm cần chú ý đến việc khen chê kịp thời đối với học sinh. Giáo viên
không thiên vị, phải công minh trong khi khen cũng như phê bình các em.
Những lời động viên khi các em làm việc tốt, những lời nhắc nhở khi các em
làm sai có tác dụng rất lớn đến việc tự rèn luyện của các em.

11


(Buổi sinh hoạt cuối tuần lơp 12A3 năm học 2017-2018)
Như vậy việc gì cần giải quyết giáo viên chủ nhiệm giải quyết kịp thời sau

mỗi buổi học, không đợi đến sinh hoạt lớp. Làm như vậy dễ dàng chấn chỉnh nề
nếp của tập thể.
* Hoạt động kết hợp giữa giáo viên chủ nhiệm và các lực lượng giáo dục
khác
- Phối hợp với gia đình học sinh
Việc giáo dục học sinh trong nhà trường là sự kết hợp giữa nhà trường với
các đoàn thể, địa phương, gia đình. Trong đó mối quan hệ giữa gia đình và nhà
trường, nhất là đối với giáo viên chủ nhiệm hết sức cần thiết. Chính vì vây công
tác chủ nhiệm của giáo viên thành công hay không đừng bao giờ quên gia đình
học sinh là yếu tố quan trọng. Mối quan hệ giữa giáo viên chủ nhiệm và gia đình
học sinh phải được xác lập ngay trong buổi họp phụ huynh đầu năm. Giáo viên
chủ nhiệm và phụ huynh phải có sự phối hợp để đưa ra những giải pháp cụ thể
để xử lý học sinh khi vi phạm nội quy trường, lớp hay không học bài cũ, đồng
thời tuyên dương, khen thưởng học sinh thực hiện tốt nội quy, có ý thức vươn
lên trong học tập.
Với tôi việc đến thăm gia đình học sinh rất cần thiết. Trước khi đến thăm
phụ huynh học sinh, giáo viên cần phải phân loại đối tượng học sinh như: Học
tập tốt, hạnh kiểm tốt hay học tập trung bình, hạnh kiểm trung bình…để có kế
hoạch đi thăm. Tốt nhất là nên đi thăm trước đối với gia đình những em có hạnh
kiểm trung bình, yếu và gia đình học sinh có hoàn cảnh khó khăn hoặc những
trường hợp đặc biệt khác của học sinh.
Theo tôi, việc đến thăm gia đình của các em sẽ giúp cho phụ huynh biết
khá tường tận về con em mình. Từ đó, họ chú ý hơn đến việc dạy bảo các em.
Bản thân các em cũng sợ việc làm này của thầy cô nên cố gắng sửa chữa những
sai sót của mình. Đến thăm gia đình, cùng trao đổi việc giáo dục học sinh là việc
làm thường xuyên, liên tục tuy mất nhiều thời gian của giáo viên chủ nhiệm. Sau
mỗi lần được giáo viên chủ nhiệm đến nhằm bản thân học sinh ít nhiều sẽ có
tiến bộ.
12

(Thăm và
tặng quà cho
gia đình học
sinh Lê
Quang Long
nhân dịp tết
Mậu Tuất Học
sinh gia đình
hoàn cảnh
khó khăn)
Giáo
viên
chủ
nhiệm phải là
người
huy
động
được
tiềm năng, trí tuệ và khả năng của các bậc phụ huynh vào việc giáo dục toàn
diện học sinh đặc biệt là vấn đề tư tưởng đạo đức, ý thức học tập cũng như việc
phòng chống các tệ nạn xã hội. Muốn có sự phối hợp này cần nhận thức một
cách đầy đủ trách nhiệm của chính phụ huynh học sinh và sự yêu nghề của giáo
viên chủ nhiệm.
- Phối hợp với BGH nhà trường
Mỗi tháng BGH tổ chức họp giáo viên chủ nhiệm một lần, đề ra kế hoạch
cho giáo viên chủ nhiệm của cả trường cũng như các khối lớp. Kế hoạch của
BGH chính là kim chỉ nam cho mỗi giáo viên chủ nhiệm đồng thời trong lần họp
định kì BGH cũng được nghe phản ánh từ giáo viên chủ nhiệm về thuận lợi, khó
khăn trong quả trình thực hiện hoặc có ý kiến đề xuất nào tôi trực tiếp gặp BGH

để điều chỉnh kế hoạch cho phù hợp. Những khó khăn thắc mắc tôi đều xin ý
kiến chỉ đạo hoặc nhận sự giúp đỡ từ phía Ban giám hiệu.
- Phối hợp với các giáo viên bộ môn
Giáo viên chủ nhiệm phải thường xuyên trao đổi với giáo viên bộ môn về
tình hình học tập của lớp cũng như của từng học sinh để nắm bắt được khả năng
trình độ của các em mà có phương pháp giảng dạy thích hợp. Đề nghị giáo viên
bộ môn có kế hoạch phụ đạo thêm những em yếu kém giúp các em lấy lại kiến
thức cơ bản. Xin phép giáo viên bộ môn được dự giờ thăm lớp mình để biết
được ý thức học tập cũng như thực lực từng môn của các em từ đó đề ra biện
pháp giúp đỡ phù hợp. Còn trong các tiết học đề nghị giáo viên bộ môn thường
xuyên kiểm tra bài vở, gọi các em phát biểu ý kiến.
- Phối hợp với Đoàn TNCS Hồ Chí Minh:
Giáo viên chủ nhiệm cũng thường xuyên phối hợp với các thầy cô trong
Ban chấp hành Đoàn trường để thường xuyên nắm bắt tình hình học sinh lớp
mình. Đồng thời phối hợp với Ban chấp hành Đoàn trường giáo dục đạo đức học
sinh, nhất là học sinh cá biệt của lớp.
Ngoài việc học kiến thức văn hóa, việc tham gia các hoạt động đoàn là
một điều không thể thiếu. Thông qua đó, các em sẽ được rèn luyện thêm nhiều
13


phẩm chất của người học sinh cần có như: tình đoàn kết, lòng nhân ái, tinh thần
cầu tiến… Giáo viên chủ nhiệm phải luôn phối hợp với Đoàn TNCS Hồ Chí
Minh, hiểu biết về hoạt động Đoàn của các em, luôn động viên nhắc nhở các em
trong các hoạt động đoàn.

(Học sinh tham gia cuộc thi Rung chuông vàng và nhảy dây tập thể do Đoàn
trường tổ chức kỉ niệm ngày thành lập đoàn 26/3)
2.3.3. Điều kiện thực hiện giải pháp.
- Đối với giáo viên chủ nhiệm: Luôn quan tâm, theo dõi và gần gũi với

các em học sinh. Đánh giá được khả năng tư duy, nhận thức về học tập và ý thức
tham gia các hoạt động của học sinh. Tìm hiểu được điều kiện sống, sự quan tâm
của gia đình đối với học sinh. Nhận thấy được sự thay đổi trong tâm, sinh lí của
các em học sinh để có phương pháp giáo dục. Tranh thủ được sự giúp đỡ của
BGH nhà trường, của các tổ chức đoàn thể và của đồng nghiệp trong công tác
chủ nhiệm.
- Đối với gia đình học sinh: Luôn phải quan tâm đến nhu cầu học tập của
học sinh. Theo dõi sự phát triển của con cái để hiểu được tâm, sinh lí con cái và
đáp ứng các nhu cầu cần thiết trong học tập của học sinh. Luôn gần gũi, lắng
nghe ý kiến con cái để tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất về tinh thần, vật chất cho
con cái học tập tốt. Thường xuyên liên lạc với giáo viên chủ nhiệm để có hướng
đi đúng cho con cái và có biện pháp giáo dục con cái tốt nhất.
- Đối với cá nhân học sinh: Luôn xác định nhiệm vụ học tập và rèn luyện
trong một tập thể, một môi trường học tập là quan trọng nhất. Có phương pháp
học tập khoa học, có nhận thức rõ ràng, đúng đắn về tầm quan trọng của việc
học tập và rèn luyện. Luôn có lối sống lành mạnh, học tập những chuẩn mực đạo
đức đúng đắn để có cách ứng xử đúng với thầy cô, cha mẹ, bạn bè và những
người xung quanh. Tích cực tham gia các hoạt động tập thể. Luôn biết lắng nghe
lời dạy của gia đình, thầy cô và sự góp ý của bạn bè. Quan tâm, giúp đỡ bạn bè,
tự giác chấp hành nội quy trường, lớp để hoàn thành tốt mọi kế hoạch đề ra.
2.3.4. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp:
Giáo viên cần xây dựng kế hoạch cụ thể, chi tiết trong một năm học cho
14


tất cả các mảng của công tác chủ nhiệm.
Xác định thời gian thực, hình thức thực hiện và người thực hiện đối với
các hoạt động mà giáo viên đã định hướng.
Có hình thức phối hợp chặt chẽ, hiệu quả đối với các tổ chức giáo dục
khác như: Đoàn thanh niên, giáo viên bộ môn và gia đình học sinh…

2.4. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Qua nhiều năm làm công tác chủ nhiệm và thời gian hai năm làm công
tác chủ nhiệm lớp 11A5 năm học 2016-2017 và lớp 12A3 năm học 2017 - 2018,
bằng việc áp dụng kinh nghiệm làm chủ nhiệm của mình, bản thân đã có được
những thành công đáng khích lệ cả về phía cá nhân và cả lớp chủ nhiệm. Đồng
thời, bản thân cũng như đồng nghiệp nhìn thấy được thay đổi rất lớn của nhiều
cá nhân học sinh nói riêng và tập thể lớp chủ nhiệm nói chung. Kết quả cụ thể
như sau:
+ Thái độ và ý thức học tập tốt của học được nâng lên rõ rệt, học sinh cảm
nhận được tầm quan trọng của việc học tập và rèn luyện ở trường, lớp (qua theo
dõi của giáo viên chủ nhiệm và của nhiều giáo viên bộ môn).
Ý thức thực hiện nội quy nhà trường tương đối tốt, đa số học sinh chăm
ngoan, biết nghe lời thầy cô (qua theo dõi của giáo viên chủ nhiệm, qua nhận xét
của BGH nhà trường và nhiều giáo viên bộ môn).
+ Tham gia nhiệt tình, tích cực và có nhiều thành tích cao hơn đối với các
hoạt động phong trào (qua việc tham gia và kết quả cụ thể của các phong trào).
+ Tinh thần đoàn kết, biết giúp đỡ nhau trong học tập, rèn luyện và trong
các hoạt động tập thể .
+ Đa số học sinh có lối sống lành mạnh, ngoan ngoãn và có tinh thần tự
giác, tự lập cao. Không còn để giáo viên phải nhắc nhở nhiều lần.
+Học sinh mạnh dạn, tự tin hơn khi giao tiếp và đứng trước tập thể.
Kết quả xếp loại hai mặt chất lượng lớp 11A5 năm học 2016 - 2017
Hạnh kiểm
Học lực
Tốt
Khá
T. Bình Giỏi
Khá
T.Bình
Yếu

Kém
29
8
0
0
9
28
0
0
78,38% 21,62 % 0 %
%
24,32 % 75,68 % 0 %
0%
Kết quả xếp loại hai mặt chất lượng lớp 12A3 năm học 2017 - 2018
Hạnh kiểm
Học lực
Tốt
Khá
T. Bình Giỏi
Khá
T.Bình
Yếu
Kém
39
3
0
0
20
22
0

0
93 %
7%
0%
%
47,6 % 52,4 % 0 %
0%
Năm học 2016 - 2017 lớp đạt danh hiệu lớp Tiên tiến xuất sắc và được
liên ngành tặng giấy khen

15


Năm học 2017 - 2018 lớp đạt danh hiệu lớp Tiên tiến xuất sắc và được đề
nghị chủ tịch UBND huyện Thường Xuân tặng giấy khen

3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận
Giáo dục là cả một quá trình rất cần sự nỗ lực của mỗi giáo viên, cần biết
lựa chọn và kết hợp sử dụng các phương pháp phù hợp với từng đối tượng học
sinh. Bằng lòng yêu nghề , bằng sự vị tha, bao dung, độ lượng chắc chắn giáo
viên chủ nhiệm sẽ thành công trong công tác giáo dục học sinh. Nói cách khác,
nhà giáo là một người trí tuệ, giàu lòng nhân ái khoan dung có vai trò như người
cha, người mẹ, đúng như câu nói: “ Cha mẹ cho con hình hài, vóc dáng còn thầy
cô cho các em kiến thức, nhân nghĩa để em vững bước trên con đường đời đầy
chông gai thử thách”.
Để làm tốt công tác chủ nhiệm, đòi hỏi người giáo viên chủ nhiệm không
chỉ là một giáo viên dạy tốt văn hóa mà còn phải quan tâm đến sự phát triển toàn
diện của học sinh. Vì vậy, theo tôi: hai yếu tố cốt lõi không thể thiếu đối với giáo
viên chủ nhiệm là cái tài của một nhà tâm lí và cái tâm của một nhà giáo dục.

Khi làm tốt hai yếu tố này thì người giáo viên nói chung và người giáo viên chủ
nhiệm nói riêng đều có thể làm tốt trách nhiệm của mình trong thời đại ngày nay
và luôn để lại ấn tượng tốt trong lòng mỗi thế hệ học trò yêu dấu.
Các biện pháp đề xuất tôi tiến hành khảo sát nhằm kiểm tra tính cần thiết
và tính khả thi của các biện pháp đề ra. Sau khi xử lí các số liệu thu về kết quả
bước đầu cho thấy những biện pháp đã đề xuất được đánh giá rất cần thiết và
khả thi cao. Như vậy, nội dung và nhiệm vụ nghiên cứu đã hoàn thành, mục
16


đích nghiên cứu đã đạt được, giả thuyết khoa học đã được kiểm chứng trên cơ
sở sử dụng các biện pháp nghiên cứu đa dạng. Trong thực tế trường THPT Cầm
Bá Thước có thể vận dụng vào thực tiễn. Mặt khác, các biện pháp vận dụng
đồng bộ với nhau, có tác dụng hỗ trợ nhau trong quá trình thực hiện.
3.2. Kiến nghị
Để làm tốt công tác chủ nhiệm lớp, luôn đòi hỏi nhiều yếu tố quan trọng.
Vì vậy tôi có một số kiến nghị:
- Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Thanh Hóa.
+ Tổ chức tập huấn cho tất cả giáo viên chủ nhiệm vào dịp trước khai
giảng với thời lượng thích hợp (khoảng 3 ngày). Tất cả các giáo viên làm công
tác chủ nhiệm đều được tham dự tập huấn và trực tiếp được bồi dưỡng các
chuyên đề từ các chuyên gia, chuyên viên của Sở GD&ĐT
+ Tổ chức hội nghị giáo viên chủ nhiệm vào cuối học kỳ 1 hàng năm để
sơ kết việc tập huấn giáo viên chủ nhiệm.
- Đối với trường THPT Cầm Bá Thước.
+ BGH nhà trường cần nâng cao nhận thức trách nhiệm và năng lực quản
lí công tác chủ nhiệm lớp, xây dựng kế hoạch thực hiện công tác chủ nhiệm lớp
đối với các giáo viên trong trường.
+ Liên tục phát triển đội ngũ giáo viên chủ nhiệm về số lượng và chất
lượng trên cơ sở vận dụng các biện pháp bồi dưỡng chuyên môn và giáo dục

học sinh, vận dụng công nghệ thông tin trong quản lí học sinh…đồng thời nhà
trường cần quan tâm đến điều kiện làm việc của các giáo viên chủ nhiệm sao
cho họ có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
+ Nhà trường cần tổ chức các họat động khác nhau, tạo cơ hội cho các giáo
viên chủ nhiệm được học tập, chia sẻ kinh nghiệm và giúp đỡ nhau trong cách xử
lý tình huống sư phạm như: Tổ chức các họat động giáo dục học sinh, cùng nhau
trao đổi chia sẻ kinh nghiệm qua cuộc họp giáo viên chủ nhiệm hàng tháng.
- Đối với các giáo viên và giáo viên chủ nhiệm lớp.
+ Cần nhận thức đúng đắn về vị trí, vai trò và nhiệm vụ của giáo viên chủ
nhiệm. Do đó giáo viên chủ nhiệm luôn là tấm gương sáng cho học sinh noi theo.
+ Giáo viên nói chung và giáo viên chủ nhiệm nói riêng không ngừng học
tập, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ quản lí học sinh và chủ nhiệm lớp, mạnh dạn
thực hành vận dụng những điều học được từ sách, tài liệu, học từ đồng nghiệp.
Bằng những kinh nghiệm ít ỏi của mình trong những năm tham gia làm
công tác chủ nhiệm, tôi đã tự đúc rút được một số phương pháp cho bản thân, dù
sao, đó cũng là những ý kiến mang tính cá nhân, tôi rất mong nhận được sự góp
ý của hội đồng giáo dục nhà trường cũng như các quý thầy cô, đặc biệt những
thầy cô đã và đang làm công tác chủ nhiệm lớp để đề tài được hoàn thiện hơn.

17


XÁC NHẬN CỦA
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày 25 tháng 05 năm 2018
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
không sao chép nội dung của người khác.
Người thực hiện

Lê Thị Hằng

18