SKKN một số biện pháp giáo dục đạo đức cho học sinh lớp chủ nhiệm 11c5 ở trường trung học phổ thông nông cống 3

TT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14

MỤC LỤC
NỘI DUNG
1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài.
1.2. Mục đích nghiên cứu.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
1.5 Những điểm mới của SKKN
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm.
2.2. Thực trạng và nguyên nhân vi phạm đạo đức của
học sinh nói chung và học sinh lớp chủ nhiệm 11C5 nói
riêng ở trường THPT Nông Cống 3
2.3. Một số biện pháp giáo dục đạo đức cho học sinh
lớp chủ nhiệm 11C5 ở trường THPT Nông Cống 3

2.4. Kết quả đạt được
3. ĐỀ XUẤT KIẾN NGHỊ
Tài liệu tham khảo
Những đề tài SKKN đã đạt giải
DANH MỤC VIẾT TẮT

Giáo viên
Học sinh
Trường trung học phổ thông
Giáo viên chủ nhiệm

GV
HS
THPT
GVCN

Số trang
2
2
3
3
3
3
4
4
5
8
15
16
19

20


1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Đạo đức là phẩn chất quan trọng nhất của nhân cách, là nền tảng để xây
dựng thế giới tâm hồn của mỗi con người. Vì vậy ở bất cứ quốc gia nào, thời đại
nào, việc giáo dục đạo đức cho thế hệ trẻ, đặc biệt là Đoàn viên – thanh niên càng
trở nên quan trọng và cần thiết.
Lúc sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh rất chú trọng đến việc bồi dưỡng
và xây dựng những con người Xã hội chủ nghĩa. Trong nhiều bài viết, bài nói
chuyện của mình, Người đều nhấn mạnh: “muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội
phải có con người xã hội chủ nghĩa. Con người mới xã hội chủ nghĩa là
những con người có đạo đức và tri thức, là những người vừa “hồng” vừa
“chuyên” [1]. Như vậy, giáo dục đạo đức (GDĐĐ) không chỉ nhằm hướng tới
mục đích đào tạo nhũng con người có tài mà còn có đức, để các em trưởng
thành và trở thành người có ích cho xã hội. Vậy phải làm thế nào để giáo dục
đạo đức đạt hiệu quả cao? Câu hỏi này đắt ra cho các lãnh đạo trong nhà
trường, đặc biệt đặt ra cho giáo viên chủ nhiệm, người trức tiếp quản lý học
sinh, vừa là “người mẹ” vừa là người “bạn lớn” của các em.
Phải thấy rằng giáo dục “đạo đức” khó hơn giáo dục “trí dục”. Vì giáo dục
đạo đức không có giáo án sẳn nó thể hiện trong hành vi, trong ngôn ngữ, cách xử
sự, suy nghĩ trong thói quen sinh hoạt hằng ngày…
Hiện nay các nhà trường trung học phổ thông (THPT) rất quan tâm tới việc
giáo dục đạo đức cho học sinh, nhưng hiệu quả của công tác này chưa cao. Mặt
trái của cuộc sống và môi trường xã hội với những tác động tiêu cực đã dẫn đến
những sai phạm đáng tiếc. Nhiều người lo ngại sự xuống dốc của đạo đức xã hội,
trong đó có sự băng hoại về giá trị đạo đức của giới trẻ (có một bộ phận đáng kể
là học sinh – sinh viên). Giáo dục đạo đức đang đứng trước nhiều khó khăn thử
thách, sự xuống cấp của đạo đức giới trẻ, đặc biệt là học sinh có nhiều nguyên

nhân, trách nhiệm thuộc về cả gia đình, nhà trường và xã hội. Nhưng trước hết
trách nhiệm đó là của nhà trường nơi trực tiếp GDĐĐ con người từ khi mới cắp
sách đi học đến lúc bước chân vào đời.
Qua thực tế công tác nhiều năm tại trường THPT Nông Cống 3, với tư cách
vừa là một giáo viên chủ nhiệm, vừa là giáo viên giảng dạy bô môn giáo dục công
dân. Tôi nhận thấy về cơ bản đạo đức của học sinh lớp Tôi chủ nhiệm nói riêng và
của học sinh toàn trường nói chung là tốt. Tuy nhiên bản thân Tôi vẫn thấy những
năm gần đây đạo đức của học sinh có chiều hướng đi xuống, vẫn còn có tình trạng
học sinh đánh nhau trong trường (trong đó có một bộ phận đáng kể là học sinh
nữ), học sinh vô lễ với giáo viên, vi phạm Luật an toàn giao thông, ý thức phần
đầu kém, coi trọng giá trị của đồng tiền, nghiện Game, nghiên Facebook, yêu
2


đương nhiều và cả quan hệ tình dục trước hôn nhân…Mặc dù ban Giám hiệu nhà
trường và Ban chấp hành Đoàn trường đã tiền hành nhiều biều pháp nhưng chưa
thực sự đem lại hiệu quả, chủ yếu là xử lý các trường hợp sau khi sự việc xảy ra,
chứ chưa đánh vào ý thức tự giác điều chỉnh hành vi đạo đức của bản thân học
sinh. Từ thực trạng đó Tôi xin đề xuất một số giải pháp được rút ra từ kinh
nghiệm chủ nhiệm của bản thân mà theo Tôi đã đem lại hiệu quả thiết thực đó là:
“Một số biện pháp giáo dục đạo đức cho học sinh lớp chủ nhiệm 11C5 ở
trường trung học phổ thông Nông Cống 3”.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Được chia sẻ với đồng nghiệp ở trường THPT Nông Cống 3 nói riêng và
trên toàn tỉnh nói chung một số giải pháp trong việc giáo dục đạo đức cho học
sinh lớp chủ nhiệm từ đó làm cho chất lượng dạy học và giáo dục tốt hơn.
Giúp học sinh hiểu được trò của đạo đức, thông qua những việc làm, hành
động cụ thể uốn nắn các em trở thành những công dân có ích cho xã hội, tăng
thêm tình đoàn kết để lớp 12 các em có kết quả học tập và rèn luyện tốt hơn.
1.3. Đối tượng nghiên cứu

Đề tài được áp dụng với học sinh lớp 10C5, 11C5 Trường THPT Nông
Cống 3 trong hai năm học 2017-2018 và 2018-2019.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu
- Phương pháp điều tra, khảo sát và xử lý thu thập thông tin
- Phương pháp thực nghiệm sư phạm.
1.5 Những điểm mới của SKKN
- Đã có nhiều biện pháp giáo dục đạo đức cho học sinh thông qua các hoạt
động của nhà trường của Đoàn thanh niên. Tuy nhiên những hoạt động đó thường
chung chung không có giải pháp cụ thể và được áp dụng trên đối tượng học sinh
toàn trường chính vì thế hiệu quả chưa cao.
- Đề tài của tác giải không đi sâu vào mặt lý thuyết mà đi sâu vào những
giải pháp cụ thế, thiết thực, có số liệu khảo sát thực tế được nghiên cứu và theo
dõi trong hai năm học 2017-2018 và 2018-2019 vì thế đem lại hiệu quả tốt hơn
cho công tác chủ nhiệm.

3


2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1 Cơ sở lý luận của sáng kiến
a. Khái niệm về đạo đức
Đạo đức là một hình thái ý thức xã hội bao gồm những nguyên tắc và
chuẩn mực xã hội, nhờ đó con người tự giác điều chỉnh hành vi cho phù hợp với
lợi ích, hạnh phúc của mình và sự tiến bộ của xã hội trong mối quan hệ người và
người và con người với tự nhiên. [4]
b. Chức năng của giáo dục đạo đức
Đạo đức là một bộ phận của kiến trúc thượng tầng, của ý thức xã hội, đạo
đức một mặt quy định bởi cơ sở hạ tầng, của tồn tại xã hội ; mặt khác nó cũng tác
động tích cực trở lại đối với cơ sở hạ tầng, tồn tại xã hội đó. Vì vậy, đạo đức có

chức năng to lớn , tác động theo hướng thúc đẩy hoặc kìm hãm phát triển xã hội.
Đạo đức có những chức năng sau:
- Chức năng giáo dục.
- Chức năng điều chỉnh hành vi của cá nhân, của cộng đồng và là công cụ
tự điều chỉnh mối quan hệ giữa người và người trong xã hội.
- Chức năng phản ánh.
c. Nhiệm vụ của quá trình giáo dục đạo đức
Phát triển nhu cầu đạo đức cá nhân; hình thành và phát triển ý thức đạo
đức; rèn luyện ý chí, hành vi, thói quen và cách ứng xử đạo đức; phát triển các giá
trị đạo đức cá nhân theo những định hướng giá trị mang tính đặc thù dân tộc và
thời đại.
Trong tất cả các mặt giáo dục, giáo dục đạo đức giữ một vị trí hết sức quan
trọng. Hồ Chủ Tịch đã từng nói: “Dạy cũng như học, phải biết chú trọng cả tài lẫn
đức. Đức là đạo đức Cách mạng, đó là cái gốc rất quan trọng, nếu không có đạo
đức Cách mạng thì có tài cũng vô dụng ” [1]. Giáo dục đạo đức còn có ý nghĩa lâu
dài, được thực hiện thường xuyên và trong mọi tình huống chứ không phải chỉ
được thực hiện khi có tình hình phức tạp hoặc có những đòi hỏi cấp bách.
Trong nhà trường THPT, giáo dục đạo đức là mặt giáo dục phải được đặc
biệt coi trọng, nếu công tác này được coi trọng thì chất lượng giáo dục toàn diện
sẽ được nâng lên vì đạo đức có mối quan hệ mật thiết với các mặt giáo dục khác.
Giáo dục đạo đức không chỉ dừng lại ở việc truyền thụ khái niệm tri thức đạo đức,
mà quan trọng hơn là kết quả giáo dục phải được thể hiện thành tình cảm, niềm
tin, hành động thực tế của học sinh.
Quá trình dạy học chủ yếu được tiến hành bằng các giờ học trên lớp; còn
quá trình giáo dục đạo đức không chỉ thực hiện trong giờ học trên lớp mà nó được
thực hiện thông qua tất cả các hoạt động tập thể trong Nhà trường, ở địa phương
và Gia đình. Là GVCN, trước hết cần phải hiểu biết một cách sâu sắc những vấn
4

đề chung của quá trình giáo dục đạo đức. Từ đó mới có những định hướng, mục
tiêu sát thực, xây dựng được những chương trình kế hoạch cụ thể và có những
biện pháp tổ chức, giáo dục thích hợp để nâng cao chất lượng và hiệu quả của quá
trình giáo dục nói chung, quá trình giáo dục đạo đức nói riêng.
2.2 Thực trạng và nguyên nhân vi phạm đạo đức của học sinh nói chung
và học sinh lớp chủ nhiệm 11C5 nói riêng ở trường THPT Nông Cống 3
Trường THPT Nông Cống 3 đóng trên địa bàn xã Công Liêm, huyện Nông
Cống. Đây là một vùng kinh tế chậm phát triển, trình độ dân trí thấp, đời sống
nhân dân còn gặp nhiều khó khăn. Trải qua 40 năm xây dựng phát triển và trưởng
thành cùng với bước đi của thời gian Trường THPT Nông Cống 3 đã có những
bước chuyển mình tích cực góp phần to lớn vào sự nghiệp phát triển giáo dục của
tỉnh Thanh Hóa, khẳng định được vị thế của nhà trường và tạo được niềm tin
trong các cấp lãnh đạo và nhân dân vùng 3.
Những năm gần đây, hiện tượng học sinh vi phạm đạo đức khá nhiều. Học sinh
trong vùng, phần đông là con gia đình nông dân, một số ít con nhà buôn bán. Điều
kiện kinh tế còn nhiều khó khăn, cha mẹ ít quan tâm đến việc học hành, rèn luyện, tu
dưỡng của con cái. Trong nhiều gia đình, bố mẹ bị cuốn vào công việc làm ăn để lo
cho cuộc sống nên chưa quan tâm đúng mức đến con cái. Vì vậy, việc quản lí các em
chưa chặt chẽ, thậm chí buông lỏng làm các em dễ sa vào các tệ nạn xã hội. Mặt khác,
nhiều phụ huynh là chỉ quan tâm đến kết quả học tập của con em mình mà chưa thực
sự chú ý đến việc giáo dục đạo đức cho các em, một số hoạt động của nhà trường chưa
được phụ huynh ủng hộ, tạo điều kiện cho con em mình tham gia. Cá biệt có những
gia đình bố mẹ đi làm ăn xa để con cái con cái để các em sống tự do, hoặc ở với ông
bà đã già, việc chăm sóc giáo dục con cái ỷ vào nhà trường, trăm sự nhờ cả vào thầy
cô. Việc quản lý con cái lỏng lẻo, một số gia đình nhận thức phiến diện, lệch lạc sai
lầm, hoặc thiếu tri thức, phương pháp nuôi dạy con cái. Quan tâm nuông chiều thái
quá trong việc nuôi dưỡng chăm sóc. Có những bậc cha mẹ còn sử dụng quyền uy với
con cái một cách cực đoan hoặc có những tấm gương phản diện. Có nhiều em bị lâm
vào hoàn cảnh éo le do bố mẹ bỏ nhau hoặc hoạn nạn nên khó khăn trong việc học tập
và rèn luyện. Có những gia đình sử dụng những biện pháp giáo dục sai lầm, thiếu tính

sư phạm, nặng về răn đe thuyết giáo, không thuyết phục, không tạo cơ hội cho con em
rèn luyện trong lao động, sinh hoạt và trong đời sống cộng đồng. Tình thương một
chiều hoặc quá nghiêm khắc, vũ lực thô bạo, cấm đoán hoặc quá nuông chiều, thỏa
mãn về vật chất cho con cái của một số bậc cha mẹ là những nguyên nhân cơ bản ảnh
hưởng không tốt đến nhân cách các em.
Hơn nữa, thời kì kinh tế mở cửa, hội nhập quốc tế ngoài những mặt tích cực
nó còn nảy sinh những vấn đề đáng lưu tâm. Thực tế hiện nay cho thấy, học sinh
đang phải đối mặt với nhiều cám dỗ, cạm bẫy và chỉ chờ có cơ hội là “nuốt
5


chửng” các em. Nếu gia đình phó thác việc giáo dục con em mình cho nhà trường
chỉ có ba, bốn giờ để giáo dục các em, rồi sau đó các em dành phần lớn thời gian
còn lại để “tự hoạt động” trong môi trường xã hội phức tạp như thế thì việc học
sinh xuống cấp về mặt đạo đức là điều dễ hiểu.
Bản sắc văn hóa dân tộc bị đe dọa; những giá trị đạo đức truyền thống,
thuần phong mĩ tục đang bị xói mòn; mối quan hệ giữa các thành viên trong gia
đình lỏng lẻo, luân thường đạo lí bị đảo Hiện nay, một bộ phận thanh thiếu niên
có dấu hiệu sa sút nghiêm trọng về đạo đức, nhu cầu cá nhân phát triển lệch lạc,
kém ý thức trong quan hệ cộng đồng, thiếu niềm tin trong cuộc sống, không có
tính tự chủ dễ bị lôi cuốn vào những việc xấu. Số học sinh vi phạm pháp luật,
thiếu lễ độ với người lớn, nói tục, gây gổ đánh nhau, không trung thực, ích kỷ,
ham chơi, đua đòi, nghiệm game, nghiện Facebook, yêu đương quá sớm, quan hệ
tình dục trước hôn nhân .. ngày càng nhiều. Ngay ở trong nhà trường, hiện tượng
học sinh vô lễ với giáo viên, tình trạng học sinh kết thành băng nhóm thô bạo với
bạn bè (bạo lực học đường) đang nổi lên đến mức báo động; tình yêu học trò cũng
là vấn đề đáng lo ngại bởi có những mối tình đã để lại hậu quả nghiêm trọng.
Việc giáo dục trong nhà trường từ trước tới nay vẫn còn nặng về “dạy chữ”
mà nhẹ về “dạy người”, do cơ chế đánh giá chất lượng hoạt động của các trường chỉ
xem xét ở kết quả giảng dạy như: tỉ lệ học sinh lên lớp, thi đỗ tốt nghiệp, thi đỗ cao

đẳng, đại học, số học sinh giỏi cấp tỉnh, hay cấp quốc gia… Chính áp lực này buộc
cán bộ quản lý phải ưu tiên thời gian và công sức cho công tác giảng dạy chuyên
môn nhiều hơn và đến lượt mình, giáo viên cũng phải cố truyền đạt cho hết kiến thức
bộ môn theo quy định, còn việc giáo dục đạo đức thì xếp vào hàng thứ yếu. Trong
khi đó nhiều năm qua, môn giáo dục công dân được đánh giá là “không hoàn thành
nhiệm vụ” trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh, thậm chí có người quy kết là
phải chịu trách nhiệm trong việc đạo đức học sinh xuống cấp. Điều này cũng có lý
do , bởi chương trình sách giáo khoa còn quá nặng về lý thuyết và trừu tượng. Ngoài
ra do bị xem là môn phụ nên học sinh không chú ý và học một cách miễn cưỡng và
vì thế hiệu quả việc giáo dục của môn này chưa cao. [5]
Ngoài ra việc tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp để giáo dục cho học
sinh cũng chưa nhiều; việc đánh giá hạnh kiểm học sinh chủ yếu chỉ dựa trên kết quả
học tập nên chưa có tác động mạnh đến ý thức rèn luyện đạo đức của các em, bởi chỉ
cần cố gắng từ trung bình trở lên là có thể được xếp hạnh kiểm loại tốt. Công tác
đoàn thanh niên cũng chưa tạo được sự thu hút mạnh mẽ đối với thanh niên, trong
khi cơn lốc của cơ chế thị trường với lối sống thực dụng đang làm cho học sinh xa
rời các giá trị đạo đức truyền thống. Sức ép của phụ huynh học sinh lên nhà trường
cũng làm cho một bộ phận các Thầy, Cô giáo thu mình lại, làm ngơ trước những vi
phạm của học sinh làm tình trạng vi phạm đạo đức ngày càng nhiều hơn.
6


Lớp 11C5 tình hình học sinh trong lớp rất nhiều thành phần, song chủ yếu
là con gia đình nông dân. Đa phần các em ngoan, lễ phép, chăm chỉ học hành, bên
cạnh đó vẫn có học sinh bỏ giờ học đi chơi điện tử, không chịu học bài, hay nói
chuyện và làm việc riêng trong lớp, cá biệt có trường hợp học sinh đánh nhau,
ứng xử với người trên thiếu lễ phép, cắm xe lấy tiền tiêu xài, hút thuốc lá, nói dối
cha mẹ đi học nhưng không vào lớp nhiều ngày mà cha mẹ không biết chỉ khi
GVCN đến nhà thì sự việc mới sáng tỏ, có em yêu đương quá sớm làm ảnh hưởng
đến việc học hành. Là GVCN lớp, mặc dù tôi đã dành thời gian cho công tác chủ

nhiệm, những chưa có biện pháp cụ thể và hiệu quả để giáo dục đạo đức cho sinh,
việc làm cũng mới chỉ ở mức hoàn thành nhiệm vụ, còn giành nhiều thời gian cho
chuyên môn, sự quan tâm chia sẻ với học sinh chưa nhiều nhất là những em có
hoàn cảnh éo le. Chính vì thế mà kết quả học tập và hạnh kiểm của học sinh ở
năm lớp 10 chưa cao.
Kết quả của thực trạng trên
Bảng 1: Số học sinh vi phạm đạo đức của lớp 10C5 năm học 2017-2018
Hành vi vi phạm
Học kỳ I
Học kỳ II
Cả năm
Nghỉ học vô lí do
5
10
15
Gây mất đoàn kết với bạn bè
2
4
6
Mạo chữ kí của phụ huynh
13
16
29
Nhuộm tóc, không mặc đồng phục
9
7
16
Chây lười trong học tập
11
12

23
Nói tục, chửi bậy
12
14
26
Gian lận trong kiểm tra, thi cử
6
8
14
Hút thuốc lá, uống rượu bia
3
5
8
Vô lễ với thầy, cô giáo
2
2
4
Vi phạm an toàn giao thông
5
9
14
Đánh nhau trong và ngoài trường
5
6
11
Trộm cắp, trấn lột
2
1
3
Nghiện game, Facebook

8
15
23
Tổng hợp
83
109
192
Bảng 2: Xếp loại Hạnh kiểm và Học lực của học sinh lớp 10C5 năm học
2017-2018
Tốt (Giỏi)
Khá
TB
Yếu
Xếp loại
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
Lớp 10 H.Kiểm
29
67.4
10
23.2
4
9.3
0

0
0
0
14
32.5
27 62.7
2
4.8
(43HS) H. Lực
Có 1 học sinh đạt giải HSG cấp trường, lớp xếp thứ 15/23 lớp không đạt danh
hiệu lớp tiên tiến xuất sắc.
Từ thực trạng trên, là một giáo viên làm công tác chủ nhiệm, tôi đã băn
khoăn, trăn trở rất nhiều, cần phải làm gì để góp phần vào công tác giáo dục đạo
đức cho học sinh trong năm học cuối cấp để các em có hành trang bước vào đời.
7


Bởi, tài và đức luôn đi liền với nhau, một nhà trường có nề nếp tốt thì phải có nhiều
tập thể lớp có nề nếp tốt. Kết quả đạo đức và kết quả học tập có mối quan hệ mật
thiết với nhau: trong một lớp học nếu học sinh có đạo đức tốt, nề nếp tốt thì kết quả
học tập sẽ được nâng cao. Tôi nhận thấy, việc nắm rõ thực trạng và đề ra biện pháp
giáo dục đạo đức cho học sinh là một nhiệm vụ hết sức quan trọng của cán bộ giáo
viên nói chung và giáo viên chủ nhiệm nói riêng. Vì vậy, tôi đã mạnh dạn đề ra một
số biện pháp và áp dụng ở lớp 11C5 do tôi làm công tác chủ nhiệm, bước đầu đã
gặt hái được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Những kinh nghiệm nhỏ của tôi xin chia
sẻ cùng đồng nghiệp trong SKKN “Một số biện pháp giáo dục đạo đức cho học
sinh lớp chủ nhiệm 11C5 ở trường THPT Nông Cống 3”.
2.3. Một số biện pháp giáo dục đạo đức cho học sinh lớp chủ nhiệm
11C5 ở trường THPT Nông Cống 3
2.3.1. Giáo viên chủ nhiệm vừa phải là “Người thầy” vừa là người “Cha,

người mẹ” của học sinh
Trách nhiệm giáo dục đạo đức cho học sinh trong nhà trường thuộc về tất
cả cán bộ giáo viên, nhân viên nhưng giáo viên chủ nhiệm giữ vai trò nòng cốt.
Chính vì thế giáo viên chủ nhiệm cần có một nhận thức đúng đắn và sâu sắc về vị
trí, yêu cầu đối với chính bản thân mình và công việc, không chỉ trang bị cho
mình những kiến thức cần thiết cho việc giảng dạy, người giáo viên chủ nhiệm
cần phải rèn luyện cho mình đạt những phẩm chất đạo đức có tính chuẩn mực để
trên cơ sở đó mới có thể nhắc nhở, uốn nắn học sinh. Từ hành vi, ngôn ngữ, cách
cư xử, cách suy nghĩ, cách đánh giá những sự việc trong cuộc sống, những thói
quen sinh hoạt …tất cả luôn được người GVCN tự xem xét điều chỉnh để có thể
không ngững hoàn thiện trong mắt học sinh. Vì thế người GVCN không bao giờ
được chủ quan, nóng vội, trước mọi sai lầm của học sinh GVCN cần hết sức bình
tĩnh, bao dung và độ lượng để xem xét, xử lý vấn đề.
Chỉ có thể phát huy ảnh hưởng tốt đến học sinh khi bản thân giáo viên chủ
nhiệm là một tấm gương về đạo đức, mẫu mực trong cuộc sống, giải quyết tốt mối
quan hệ không chỉ đối với học sinh lớp chủ nhiệm, mà còn đối với gia đình, đồng
ngiệp với mọi người ở cộng đồng nơi ở và với toàn xã hội.
Hai năm làm công tác chủ nhiệm lớp (10C5, 11C5), với đa số học sinh có
hoàn cảnh gia đình khó khăn, tôi gặp rất nhiều khó khăn, thử thách. Tôi xác định
phải gần gũi học sinh, tận tụy với công việc, thậm chí hy sinh lợi ích riêng của
mình để hoàn thành tốt nhiệm vụ. Tôi thường kiểm tra việc học tập của các em ở
nhà thông qua phụ huynh và phụ đạo thêm cho học sinh yếu, kém để các em nắm
vững kiến thức. Để giúp đỡ học sinh có hoàn cảnh khó khăn ở trong lớp cùng với
việc vận động học sinh trong lớp, vận động các thầy cô giáo bộ môn ủng hộ, bản
8


thân tôi thực sự coi đây là một nhiệm vụ mà mình phải làm tốt bằng bất cứ giá
nào để học sinh được đến trường như các bạn khác.
Đặc biệt, bản thân tôi xác định để giáo dục học sinh mình cần phải có phẩm

chất tâm lý của người làm cha, làm mẹ, là người bạn lớn của học sinh. Để góp
phần hình thành và phát triển nhân cách của các em một cách có hiệu quả, giáo
viên phải có phẩm chất đạo đức tốt, tâm huyết với nghề, yêu thương tận tụy với
học sinh. GVCN phải hoàn thành tốt các nhiệm vụ tìm hiểu và nắm vững học sinh
trong lớp về mọi mặt, cộng tác chặt chẽ với gia đình học sinh và phối hợp với
giáo viên bộ môn, tổ chức đoàn, để giáo dục học sinh trong lớp mình chủ nhiệm.
Giáo dục cho các em động cơ học tập đúng đắn: Chăm chỉ, say mê học tập, biết
trân trọng những kiến thức được tiếp thu, không ỷ vào khó khăn, có nghị lực vượt
qua khó khăn, thái độ học tập phải trung thực; đức khiêm tốn, tinh thần tập thể,
tính tương trợ, tình đoàn kết thương yêu giúp đỡ lẫn nhau. Để các em học tập tốt,
GVCN cần phải rèn luyện cho các em đức tính kiên trì, chịu khó say mê sáng tạo,
vận dụng tri thức vào thực tiễn. Giáo dục quan điểm: “Học để biết, học để làm,
học để chung sống, học để khẳng định mình” (UNESCO).
GVCN cần đảm bảo quyền lợi chính đáng, thưởng phạt phân minh, kịp
thời, công bằng đối với tất cả học sinh. GVCN không được phép trù úm, ghẻ lạnh,
phân biệt đối xử với học sinh. Trong đánh giá học sinh, GVCN phải công bằng,
khách quan để tạo niềm tin cho các em phấn đấu, đây là một biện pháp tâm lý rất
quan trọng và có hiệu quả. Giáo dục đạo đức là một quá trình lâu dài, phức tạp,
đòi hỏi người GVCN cần có sự công phu, kiên trì, các biện pháp giáo dục phải
liên tục và lặp đi lặp lại nhiều lần thì công tác giáo dục mới đạt kết quả. Không có
công thức nào chung nhất cho công tác chủ nhiệm, nhưng trước tiên cần phải có
cái tâm, lòng nhiệt tình và phương pháp hợp lý thì sẽ đem lại thành công.
Giáo viên chủ nhiệm bao giờ cũng phải soạn bài trước khi lên lớp, phải
truyền hứng thú học tập từ bài dạy sang các em. Không những thế GVCN còn cần
phải chuẩn bị đầy đủ tài liệu, đồ dùng dạy học trước khi lên lớp, bản thân giáo
viên có tận tâm với bài dạy thì học sinh mới cố gắng học tập. Phải biết lắng nghe
học sinh nói, chủ động nhắc nhở và khuyến khích học sinh lớp chủ nhiệm học tập
cũng như tham gia các hoạt động phong trào. Hỏi các em những khó khăn trong
cuộc sống, nhưng khó khăn các em gặp phải khi ở trường, giúp các em giải quyết
những khó khăn này. Trong lớp học hay ngoài lớp GVCN còn đóng vai trò người

anh, người chị để các em có thể tin tưởng, nhờ cậy. Qua đó, các em sẽ biết sống
nhẫn nại, kiên trì và giàu lòng nhân ái.
2.3.2. Tìm hiểu đối tượng học sinh
9


Để có thể giáo dục đạo đức cho học sinh có hiệu quả thực sự, giáo viên chủ
nhiệm phải năm được tính cách và hành vi đạo đức của từng em. Tính cách và
hành vi đạo đức của các em thể hiện ở tính chăm học hay lười học, khiêm tốn hay
ba hoa, trung thục hay giả dối, nhân hậu vị tha hay ích kỷ với mọi người; có tính
tự lập hay ỷ lại dụa dẩm vào người khác; biết tự trọng, có ý thức xây dựng, bảo vệ
danh dự bản thân và tập thể hay vô tổ chức kỷ luật; biết kính trên, nhường dưới,
tôn trọng mọi người, tôn trọng pháp luật, tôn trọng bản thân hay sống buông thả,
tùy tiện, vô văn hóa. Đặc biệt giáo viên chủ nhiệm cần quan tâm đến thái độ, cách
ứng xử của học sinh đối với các thành viên trong gia đình, đối với thầy cô giáo và
bạn bè đúng hay chưa đúng với chuẩn mực xã hội; ở mỗi em có năng khiếu và sở
thích gì?
Nếu giáo viên tìm hiểu và nắm vững được những đặc điểm về tính cách,
phẩm chất đạo đức của học sinh. Sẽ giúp giáo viên lựa chọn được những biện
pháp tác động sư phạm phù hợp. Có như thế mới khơi dậy và phát huy được mặt
mạnh, đồng thời hình thành và phát triển những phẩm chất cần thiết ở mỗi em,
xây dựng cho các em một tình cảm phong phú, trong sáng, cao cả và nhân hậu.
Cần lưu ý rằng ở tuổi học sinh trung học phổ thông, cuộc sống nội tâm của
các em dề có những biến đổi do quá trình tâm lý chưa ổn định. Bởi vậy việc năm
bắt đặc điểm về tính cách và hành vi đạo đức phải được giáo viên chủ nhiệm làm
thường xuyên, không chỉ trong ngày một, ngày hai mà phải trong cả quá trình, có
như vậy việc giáo dục đạo đức mới thực sự đem lại hiệu quả.Vì thế, khi bắt đầu
nhận lớp chủ nhiệm, công việc tìm hiểu học sinh phải tiến hành kịp thời, để từ đó
phân loại học sinh theo nhóm đối tượng tùy thuộc vào hoàn cảnh từng học sinh.
GVCN phải có những thông tin khái quát về gia đình học sinh như: nơi ở, hoàn

cảnh sống, lối sống, hoàn cảnh kinh tế gia đình, nền giáo dục của gia đình, sự
quan tâm của cha mẹ đối với con cái, quan hệ của gia đình với láng giềng. Việc
tìm hiểu này sẽ giúp GVCN kết hợp tốt với gia đình trong công tác giáo dục đạo
đức cho học sinh. GVCN phải nắm được đặc điểm học sinh về: sức khỏe, đạo
đức, năng lực học tập, động cơ học tập, quan hệ của học sinh với cha mẹ, Ông bà,
anh chị em trong gia đình, ở trường với thầy cô và ngoài xã hội, cộng đồng. Việc
tìm hiểu học sinh về mọi mặt là rất cần thiết nhưng GVCN phải thấy được nguyên
nhân dẫn đến thực trạng đó. GVCN phải tìm hiểu tâm lí, lứa tuổi, năng lực học
tập, hoạt động, mối quan hệ giữa học sinh với học sinh, học sinh với giáo viên, sự
đoàn kết của lớp mình chủ nhiệm.
Từ đó, GVCN đề ra những kế hoạch hoạt động cụ thể đối với lớp, nên đặt
ra những tình huống giả định có vấn đề và định ra biện pháp giải quyết trong quá
trình chủ nhiệm để khi sự việc xảy ra GVCN sẽ không bị động khi xử lý tình
10


huống. Có như vậy GVCN mới chủ động trong công tác quản lí học sinh trong
lớp mình.
2.3.3. Lồng ghép giáo dục đạo đức vào giờ học trên lớp
Khi phân công giáo viên làm công tác chủ nhiệm lớp, Ban giám hiệu nhà
trường bao giờ cũng gắn với giáo viên dạy một môn học nào đó của lớp. Bản thân
tôi là giáo viên dạy môn giáo dục công dân, trong quá trình giảng dạy ở lớp tôi
luôn chú ý việc lồng ghép vào giờ học một số vấn đề về giáo dục đạo đức nhằm
lôi cuốn học sinh vào bài học đồng thời hiểu thêm về đạo đức lối sống. Thông qua
việc dạy môn giáo dục công dân bồi dưỡng tâm hồn, tình cảm, lòng yêu thương
con người, yêu cái đẹp biết ghét cái ác, cái xấu, biết hướng thiện và làm điều
thiện, hiểu được truyền thống đấu tranh dựng nước và giữ nước của ông cha ta,
biết tự hào về truyền thống đó mà thấy rõ trách nhiệm công dân của mình với Tổ
quốc, với dân tộc, với quê hương, hiểu thêm về quê hương, đất nước, những di
sản văn hóa, những danh lam thắng cảnh của đất nước và thế giới. Trong quá trình

dạy môn Ngữ văn ở lớp chủ nhiệm, tôi đã lồng ghép giáo dục đạo đức cho học
sinh vào nhiều bài học. Ở đây, tôi chỉ nêu một vài ví dụ có tính chất minh chứng.
Chẳng hạn, trong chương trình GDCD lớp 10, khi dạy phần Đạo đức học
(từ Bài 10 đến Bài 16), tôi sử dụng các câu chuyên kể về Chủ tịch Hồ Chí Minh
như câu chuyện (Chủ tịch nước cũng không có đặc quyền : Hỡi ai bưng bát
nước đầy ; Chiếc áo ấm…, bộ tài liệu về tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, hay
những tấm gương trong đời sống thực tế như tấm gương Thầy giáo Nguyễn Ngọc
Ký; anh Bạch Đình Vinh; Nguyễn Văn Duy sinh viên khoa Công nghệ thông tin
và truyền thông của trường ĐH Hồng Đức….để từ đó hình thành ở học sinh lòng
thương người, sự sẻ chia với những người bất hạnh, biết yêu thương con người
trong mọi hoàn cảnh. Gần hơn nữa là giúp các em có tinh thần đoàn kết, giúp đỡ
bạn bè, biết chia sẻ với những bạn có hoàn cảnh khó khăn ở trong lớp. Biết trân
trọng giá trị con người và điều quan trọng là tự các em phải có bản lĩnh để vượt
lên hoàn cảnh, vượt lên những thử thách khắc nghiệt của số phận để khẳng định
mình. Bởi không xa nữa, các em sẽ phải đối mặt với cuộc sống mới, môi trường
mới và rất nhiều thử thách đang chờ ở phía trước.
2.3.4 Đa dạng hóa về nội dung và hình thức tổ chức tiết sinh hoạt cuối tuần
Thông thường giờ sinh hoạt lớp cuối tuần GVCN làm công tác tổng kết
tuần và đề ra kế hoạch hoạt động của tuần học kế tiếp. Giờ sinh hoạt lớp thường
rất nặng nề vì tất cả những khuyết điểm của học sinh trong tuần sẽ được GVCN
kiểm điểm, phê bình, uốn nắn một cách nghiêm khắc có phần khắt khe. Không khí
giờ sinh hoạt hết sức căng thẳng, cả giáo viên và học sinh đều phải gồng mình lên
để với những hành vi chưa đẹp của học sinh và những ngôn ngữ thiếu thiện cảm
của GVCN.
11


Thoát ra khỏi quy luật khắt khe ấy, giờ sinh hoạt của lớp tôi chủ nhiệm
là thời điểm mà học sinh tự phê bình và phê bình lẫn nhau, GVCN tham gia
với tư cách là cố vấn, dự giờ và đưa ra ý kiến nhận xét cuối cùng trong giờ

sinh hoạt. Thông qua giờ sinh hoạt lớp, GVCN kịp thời uốn nắn những sai trái
khuyết điểm của học sinh khi có học sinh vi phạm, lấy tình nghĩa thầy trò tâm
sự cởi mở, chân thành với các em làm cho các em thấy được khuyết điểm của
mình. Trong khi giáo dục các em, GVCN không nên nặng về kiểm điểm, phê
bình, mà phải tìm ra và xác định đúng nguyên nhân đã tác động đến các em
làm cho các em mắc sai lầm, phải hết sức trân trọng những mặt tốt, những
thành tích của học sinh dù chỉ là những thành tích nhỏ, dùng những gương tốt
của học sinh trong trường và những tấm gương người tốt, việc tốt trong cuộc
sống thậm chí có thể kể cho các em về sự nỗ lực phấn đấu vượt khó của bản
thân mình để các em học tập. Có thể lúc ấy các em chưa hiểu ra nhưng mưa
dầm thấm lâu, các em sẽ nhận ra điều mình làm chưa đúng và sửa chữa kịp
thời. GVCN nêu những việc làm tốt, những cố gắng nỗ lực của các thành viên
trong lớp để xây dựng tập thể lớp thành lớp tiên tiến.
Để làm được điều đó Tôi cho các em sinh hoạt lớp và lồng ghép giáo dục
đạo đức theo từng chủ đề; tùy theo từng thời điểm tôi lựa chọn chủ đề sinh hoạt
phù hợp. Ví dụ dựa vào các tầm gương tiêu biểu của các anh hùng liệt sỹ, các tác
phẩm văn học, các tấm gương người tốt, việc tốt trong thực tế cuộc sống, tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh và bằng những việc làm thiết thực …để sinh hoạt
với chủ đề: “Nhớ công ơn thầy, cô giáo”, “Nét đẹp truyền thống của quê hương
em”, “Hành trang của người Đoàn viên – thanh niên bước vào thế kỹ XXI”,
“Trách nhiệm của đoàn viên – thanh niên trước những vấn đề của đất nước ”,
hoạt động kết nghĩa, hoạt động kỷ niệm các ngày lễ lớn, chào mừng các sự kiện
chính trị xã hội trong nước và quốc tế…
Chẳng hạnTôi đã chọn tác phẩm “Nhật ký Đặng Thùy Trâm” và “mãi mãi
tuổi hai mươi”, tấm gương Giáo sư Ngô Bảo Châu để giáo dục lý tưởng sống cho
học sinh. Sự dụng bức thư của Tổng thống Mỹ Abraham Lincoln gửi thầy Hiệu
trưởng nhân dịp khai giảng năm học mới để giáo dục động cơ, thái độ học tập, rèn
luyện của học sinh.
Bên cạch sự phong phú về nội dung, cũng cần đa dạng về mặt hình thức
sinh hoạt để tránh tình trạng lặp đi, lặp lại một hình thức khiến học sinh cảm thấy

nhàm chán. Có tuần Tôi cho các em báo cáo tình hình chung của lớp và của từng
tổ sau đó bầu ra những người có thành tích tốt trong tuần để tuyên dương, nhưng
người có nhiều lỗi vi phạm để nhắc nhở và có biện pháp xử phạt. Nhưng cũng có
tuần tôi cho các em chơi trò chơi hoặc tìm hiểu theo chủ đề trên phần
mền…………lồng ghép vào đó là các tiết mục văn nghệ hoặc kể chuyện…Với
12


những hình thức như thế tiết sinh hoạt cuối tuần không còn khô khan mà còn có
tác động rất lớn tới việc nâng cao ý thức đạo đức cho học sinh.
Ngoài việc cho học sinh, sinh hoạt lớp theo chủ đề trong mỗi tiết sinh hoạt
tôi đều dành thời gian để giáo dục cho học sinh tình nhân ái, tình bạn, lòng thương
người, thài độ cư xử với ông bà, cha mẹ, thầy cô…thông qua những câu chuyện,
qua giải thích thành ngữ, tục ngữ, xử lý tình huống….Tôi còn kêu gọi học sinh
trong lớp ủng hộ giúp đõ các bạn có hoàn cách khó khăn dưới nhiều hình thức:
giúp bạn cùng học, hỗ trợ quần áo sách vở, bút mực (có thể giao cho mỗi tổ giúp
một học sinh hoặc mỗi tổ tặng bạn một món quà khác nhau tránh trùng lặp).
Những phần quà ý nghĩa đó tôi tổ chức cho các em tặng bạn trong tiết sinh hoạt
lớp, kèm theo những lời động viên xuất phát từ tình bạn. Tôi nhận thấy việc làm
đó của lớp thực sự làm những học sinh này cảm động và các em đã có những biểu
hiện tốt sau khi nhận món quà này. Bên cạnh đó tôi còn xin kinh phí của Hội chữ
thập đỏ nhà trường và ban giám hiệu xét miễn giảm tiền học cho 1 trường hợp học
sinh thuộc diện mồ côi của lớp, giúp em có điều kiện yên tâm học tập.
Trong cách giao tiếp hàng ngày của học sinh, tôi luôn chú ý quan sát cách
các em trò chuyện, giao tiếp, đối xử với nhau để uốn nắn kịp thời. Đối với những
học sinh cá biệt, tôi thường gặp gỡ trao đổi với các em để biết thêm về những
mong muốn, những khó khăn, hoặc những điều các em chưa hiểu. Khi có hiện
tượng mất đoàn kết, hành vi không đúng mực xảy ra giữa các nhóm đối tượng:
học sinh giỏi với nhau , học sinh giỏi với học sinh cá biệt ... tôi gặp gỡ lớp, từng
nhóm, từng đối tượng để thu thập thông tin, lắng nghe và tạo cơ hội cho trẻ được

nói lên những suy nghĩ của mình về bạn bè, về thầy cô về suy nghĩ của các em
bất kể đối tượng đó là học sinh giỏi hay học sinh cá biệt chứ không thiên vị,quy
kết tất cả nguyên nhân lỗi lầm cho trẻ. Bình tĩnh nắm bắt tình hình phân loại ,tìm
ra nguyên nhân xử lí phù hợp.Không nghe và xử lí tình huống từ một phía. Chính
điều đó đã làm cho trẻ tin tưởng vào tôi tuyệt đối và bộc bạch nỗi lòng.
2.4.5 Giáo viên chủ nhiệm liên hệ chặt chẽ với gia đình học sinh và huy
động sự tham gia của các tổ chức đoàn thể trong nhà trường.
Giáo viên chủ nhiệm có vai trò là người phối hợp các nguồn lực, lực lượng
giáo dục là cầu nối giữa tập thể học sinh với gia đình và các tổ chức xã hội khác
trong và ngoài nhà trường. Việc giáo dục đạo đức cho học sinh là một công việc
vô cùng khó khăn, vì thế, để có thể mang lại kết quả thực sự thì giáo viên chủ
nhiệm cần phải phối hợp với gia đình học sinh trong việc giáo dục đạo đức cho
các em. Gia đình được xem là môi trường giáo dục đầu tiên. Là cái nôi ươm mầm
và nuôi dưỡng nhân cách học sinh. Nếu trong gia đình học sinh các em luôn được
cha mẹ dành cho sự yêu thương, chăm sóc từ lời ăn tiếng nói đến nề nếp sinh
hoạt, học tập hằng ngày, giúp đỡ các em cả về tinh thần và vật chất, động viên các
13


em cố gắng vượt khó vươn lên trong học tập, rèn luyện thì các em sẽ trở thành
con ngoan trò giỏi.
Tuy nhiên không phải gia đình nào cũng làm được điều đó. Thực tế cho
thấy, khó khăn, lúng túng nhất của các gia đình trong giáo dục con cái nói chung,
giáo dục đạo đức cho con cái nói riêng là việc không nắm vững đặc điểm, sinh lý
của trẻ, không có phương pháp giáo dục đúng đắn. Vì thế, nhiều khi việc giáo dục
con cái của các gia đình đem lại kết quả không như mong muốn. Ở đây các bậc
phụ huynh cần có sự tư vấn, giúp đỡ của giáo viên chủ nhiệm về phương pháp
giáo dục, về đặc điểm sinh lý của học sinh.
Bên cạch đó, để thống nhất các tác động giữa gia đình, nhà trường và xã hội
trong giáo dục đạo đức cho các em. Thì giáo viên chủ nhiệm cần phải huy động

và liên hệ chặt chẻ với các tổ chức trong trường, thông qua nhiều hoạt động khác
nữa như hoạt động ngoài giờ lên lớp, hoạt động của công tác đoàn. Có như thế thì
việc giáo dục đạo đức cho học sinh của giáo viên mới thực sự đem lại hiệu quả.
Vì thông qua những hoạt động đó các em có điều kiện phát huy năng khiếu của
mình, các em sẽ biết cảm thông, chia sẻ với bạn bè, cộng đồng, từ đó hình thành
cho các em tình cảm đạo đức trong sáng, đúng dắn.Thông qua ban đại diện Hội
Cha mẹ học sinh, thông qua sổ liên lạc. Thông qua cam kết giữa gia đình và nhà
trường, thông qua sổ liên lạc giáo viên chủ nhiệm luôn cung cấp thông tin và tình
hình học tập, rèn luyện của từng học sinh tới từng gia đình học sinh đồng thời
nhận được sự phản hồi thông tin từ phía cha mẹ học sinh để phối hợp giáo dục,
đặc biệt là giáo dục học sinh vi phạm đạo đức, học sinh cá biệt, học sinh có hoàn
cảnh khó khăn.
Khi học sinh trong lớp có biểu hiện vi phạm đạo đức, tôi đã trực tiếp đến
gia đình học sinh, gặp gỡ và trao đổi với phụ huynh về tình hình con em của họ và
được phụ huynh rất tâm đắc ủng hộ. Tôi nhận được sự hợp tác tận tình của phụ
huynh, họ trao đổi rất thẳng thắn về việc học tập và rèn luyện của con em mình.
Từ đó tôi đề ra phương pháp giáo dục đối với học sinh, kết quả là các em đã tiến
bộ vượt bậc cả về đạo đức và học tập.
2.4.6. Coi trọng công tác kiểm tra, đánh giá và xử lý vi phạm của học
sinh
Kiểm tra, đánh giá là một khâu quan trọng, đảm bảo hiệu quả của quá trình
giáo dục đạo đức cho học sinh. Yêu cầu của kiểm tra là phải nắm bắt tình hình
thực tế về đặc điểm của học sinh, đánh giá đúng thông tin qua nhiều kênh: Đoàn
Thanh niên, giáo viên bộ môn, học sinh, phụ huynh.Từ đó, kịp thời xử lý các vi
phạm của học sinh. Đồng thời, biểu dương những học sinh vi phạm nhưng đó có
tiến bộ và ngăn chặn được những hành vi sai trái. Ví dụ: hàng tháng, Ban nền nếp
của lớp sẽ thống kê và ghi tên những học sinh có hạnh kiểm tốt và học sinh vi
14

phạm đạo đức, xếp loại hạnh kiểm yếu trên bảng tin của lớp và giáo viên thông
báo về gia đình. Để quá trình này đạt hiệu quả cao cần phải lưu ý các yêu cầu sau:
Yêu cầu quá trình đánh giá: Đánh giá đúng quá trình rèn luyện đạo đức của
học sinh. Đối với học sinh cá biệt, phải thường xuyên quan tâm giáo dục kịp thời.
Bên cạnh những biện pháp kiên quyết, cứng rắn, cần phải gần gũi, tin cậy, tạo
điều kiện cho học sinh phấn đấu.
Yêu cầu quá trình xử lí học sinh vi phạm: Đây chỉ là biện pháp bất đắc
dĩ. Xử lí phải tiến hành kịp thời, chính xác, công bằng, đúng quy trình, lấy
giáo dục uốn nắn là chính, giúp học sinh tự giác thực hiện các nội quy của nhà
trường. Cần tạo được dư luận đúng đắn trong và ngoài nhà trường để ủng hộ
cái tốt, phê phán cái xấu. Mặt khác, kiên quyết với các trường hợp vi phạm
nghiêm trọng thông qua Hội đồng kỷ luật bằng các biện pháp như: cánh cáo
trước toàn trường, đình chỉ học...
Quá trình sau xử lí: Sau khi xử lí học sinh vi phạm, cần có kế hoạch theo
dõi, phối hợp giữa các lực lượng giáo dục để tạo cơ hội cho các em phấn đấu, sửa
chữa, vươn lên. Ví dụ: Đối với những học sinh hạnh kiểm yếu, sau khi kết thúc
năm học, giáo viên gửi thông báo lên nhà trường theo dõi hoạt động của các em
trong hè.
2.4 Kết quả đạt được của SKKN
Bảng 1: Số học sinh vi phạm đạo đức của lớp 11C5 năm học 2018-2019
Hành vi vi phạm
Học kỳ I
Học kỳ II
Cả năm
Nghỉ học vô lí do
2
3
5
Gây mất đoàn kết với bạn bè
2

1
3
Mạo chữ kí của phụ huynh
2
2
4
Nhuộm tóc, không mặc đồng phục
1
0
1
Chây lười trong học tập
4
3
7
Nói tục, chửi bậy
1
2
4
Gian lận trong kiểm tra, thi cử
1
0
1
Hút thuốc lá, uống rượu bia
1
1
2
Vô lễ với thầy, cô giáo
0
0
0

Vi phạm an toàn giao thông
1
0
1
Đánh nhau trong và ngoài trường
0
0
0
Trộm cắp, trấn lột
0
0
0
Nghiện game, Facebook
2
2
4
Tổng hợp
17
14
31
Bảng 2: Xếp loại Hạnh kiểm và Học lực của học sinh lớp 11C5 năm học
2018-2019
Tốt (Giỏi)
Khá
TB
Yếu
Xếp loại
SL
%
SL

%
SL
%
SL
%
15


Lớp 11 H.Kiểm
42
97.6
1
2.4
0
0
0
0
5
11.6
25
58.1
13 30.3
0
0
(43HS) H. Lực
Đặc biệt, trong kì thi học sinh giỏi cấp Tỉnh do Sở Giáo dục và Đào tạo Thanh
Hóa tổ chức, lớp 11C5 có 5 học sinh đạt HSG cấp Tỉnh ( trong đó có 2 giải
Nhất môn Lịch sử và môn GDCD). Trong năm học không có học sinh vi phạm
kỉ luật. 100% học sinh rèn luyện tốt, có sự nỗ lực phấn đấu vươn lên trong học
tập. Tập thể lớp được nhà trường khen thưởng danh hiệu Lớp tiên tiến xuất

sắc, Đoàn trường khen thưởng Chi đoàn vững mạnh, nhiều cá nhân trong lớp
được khen thưởng của nhà trường và Đoàn trường. Có 9 học sinh đạt giải HSG
cấp trường, lớp xếp thứ 05/23 lớp.
Nhìn vào kết quả đạt được cho thấy hiệu quả của cách làm là rất khả quan.
Cùng một đối tượng học sinh (tôi làm chủ nhiệm lớp 2 năm lớp 10, 11) nhưng kết
quả giáo dục khác nhau. Ở năm lớp 10 tôi chưa áp dụng các biện pháp giáo dục
đạo đức cụ thể, năm học lớp 11 khi tôi đã áp dụng một số biện pháp giáo dục đạo
đức phù hợp với học sinh trong lớp, kết quả đạt được là chất lượng đạo đức và
học tập của các em được nâng cao.
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1 Kết luận
Sáng kiến kinh nghiệm về: “Một số biện pháp giáo dục đạo đức cho học
sinh lớp chủ nhiệm 11C5 ở trường trung học phổ thông Nông Cống 3”.
mang một ý nghĩa rất quan trọng và là việc làm hết sức cần thiết, bởi lẽ các em
sẽ học được những đức tính tốt qua những câu chuyện kể về Bác về những tấm
gương tiêu biểu trong chiến tranh, cũng như trong thời binh, qua những việc
làm thiết thực hằng ngày. Các em học được lòng yêu thương sự đồng cảm, chia
sẻ với bạn bè với những người xung quanh, có lý tưởng sống tốt, sống có ích…
Hay học được tính tiết kiệm - tiết kiệm thời gian, tiết kiệm tiền của từ việc lớn
đến việc nhỏ. Qua đó các em sẽ học được tình yêu quê hương, yêu Tổ quốc, yêu
đồng bào… và sẽ xúc động hơn, ý nghĩa hơn khi các em giúp đỡ một ai đó xuất
phát từ tình yêu thương trong tim chứ không phải vì phong trào của tập thể. Bởi
thông qua giáo dục đạo đức các em sẽ biết cách đối nhân xử thế trong cuộc sống và
cũng từ đây hình thành cho các em những kĩ năng sống cần thiết để các em hòa mình
vào môi trường mới; các em có ước mơ, có hoài bão cao đẹp, có phương hướng sống
đúng đắn và phấn đấu không mệt mỏi để trở thành con người lao động mới chân
chính, phục vụ cho sự nghiệp CNH-HĐH đất nước.
Hiện nay ngành giáo dục đang phát động phong trào thi đua: “Xây dựng
trường học thân thiện - Học sinh tích cực” thì việc nâng cao ý thức đạo đức cho
học sinh là việc làm mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Qua đó, giúp các em nhìn lại

16


những việc làm của mình từ trong hành động, trong suy nghĩ để các em hoàn thiện
hơn về nhân cách, về lối sống của mình, các em sẽ tích cực tham gia các hoạt
động mang ý nghĩa cộng đồng, hòa đồng, thân ái, đồng cảm chia sẻ với mọi người
chung quanh và hơn hết là sống tốt, sống có ý nghĩa và có một niềm tin thiết tha
hơn về cuộc sống hiện tại.
Đề tài lồng “Một số biện pháp giáo dục đạo đức cho học sinh lớp chủ
nhiệm 11C5 ở trường trung học phổ thông Nông Cống 3”. là mô hình hoạt động
mang tính lâu dài và bền vững, bởi giáo dục đạo đức cho học sinh trong nhà
trường phổ thông hiện nay là một hoạt động thiết thực mang tính cấp bách.Trong
một năm thực hiện đề tài có được sự thành công trên là nhờ sự phối hợp chặt chẽ
giữa người thực hiện đề tài với Đoàn thanh niên, giáo viên bộ môn, thư viện, toàn
thể học sinh lớp 11C5 trong công việc của người làm công tác chủ nhiệm để góp
phần cùng với nhà trường nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh một
cách toàn diện.
Trong khuôn khổ một sáng kiến kinh nghiệm Tôi xin trình bày một sáng
kiến nhỏ của Tôi trong lĩnh vực chủ nhiệm. Rất mong được các đồng nghiệp tham
khảo và góp ý thêm cho đề tài, để mô hình này có thể đạt hiệu quả cao hơn.
3.2. Kiến nghị
a. Với Bộ Giáo dục - Đào tạo
Cần biên soạn, xuất bản nhiều sách, tài liệu tham khảo cho cán bộ quản lý,
giáo viên chủ nhiệm, phụ huynh về nội dung, biện pháp giáo dục đạo đức cho học
sinh phù hợp với giai đoạn hiện nay.
Xây dựng kế hoạch thống nhất, phối hợp giữa nhà trường, gia đình, xã hội
nhằm huy động các lực lượng giáo dục.
Có hướng dẫn cụ thể các tiêu chí đánh giá xếp loại hạnh kiểm học sinh.
Đưa nội dung giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào chương trình
học môn giáo dục công dân vì hiện nay tuy đã có nội dung tích hợp theo hướng

dẫn của Bộ và Sở Giáo dục -Đào tạo nhưng thực tế cho thấy hiệu quả chưa cao.
b. Với Sở Giáo dục - Đào tạo
- Có kế hoạch thường kỳ chỉ đạo công tác GDĐĐ học sinh. Phải đặt vị trí,
vai trò GDĐĐ như các môn văn hóa khác.
Chỉ đạo điểm một số mô hình về công tác GDĐĐ cho học sinh, rút kinh
nghiệm và phổ biến cho các trường khác học tập.
Tổ chức các buổi hội thảo về vấn đề giáo dục đạo đức cho học sinh.
Tổ chức các hội nghị báo cáo kinh nghiệm công tác chủ nhiệm lớp để trao
đổi, học hỏi.
c. Với các trường THPT
17


- Thành lập Ban chỉ đạo hoạt động GDĐĐ, có quy chế, kế hoạch phối hợp
với các lực lượng trong và ngoài nhà trường để GDĐĐ cho học sinh.
Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, kinh phí cho hoạt động vui chơi, giải trí,
tạo sân chơi bổ ích cho học sinh tham gia và thường xuyên kiểm tra, đánh giá theo
định kì công tác GDĐĐ học sinh. Từ đó, rút kinh nghiệm nâng cao hiệu quả công
tác này.
Chú trọng công tác giáo dục tư tưởng, đạo đức, kỉ luật, pháp luật, các hoạt
động nhân đạo cho học sinh thông qua các hoạt động ngoại khóa phong phú, đa
dạng.
d. Với gia đình học sinh
Tăng cường trách nhiệm đối với việc giáo dục đạo đức cho con em mình.
Tham dự đầy đủ các cuộc họp hội phụ huynh học sinh do nhà trường tổ chức.
Tăng cường mối liên hệ thường xuyên với nhà trường để nắm bắt được tình
hình học tập, rèn luyện của con em, phối hợp với nhà trường để giáo dục học sinh.
d. Với xã hội
Xây dựng môi trường trong sạch, lành mạnh và phối hợp với nhà trường tạo
ra phong trào xã hội hóa giáo dục, hỗ trợ nhà trường về kinh phí, phương tiện vật

chất, tạo điều kiện tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp để GDĐĐ cho học
sinh, đáp ứng yêu cầu phát triển xã hội trong giai đoạn hiện nay.
Thanh Hóa, ngày 20 tháng 5 năm 2019
XÁC NHẬN CỦA THỦ
TRƯỞNG ĐƠN VỊ

NGƯỜI THỰC HIỆN
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình
viết, không sao chép nội dung của
người khác

Phạm Thị Thanh

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Phạm Khắc Chương – Nguyễn Thị Yến Phương. Đạo đức học. NXB Đại
học sư phạm, H.2007
18


2. Đặng Vương Hưng. Mãi mãi tuổi hai mươi. NXB Thanh niên 2005.
3. Nhật ký Đặng thùy Trâm. NXB Thanh niên 2005
4. Hà Nhật Thắng. Giáo dục hệ thống giá trị đạo đức nhân văn. NXB Giáo
dục, H.2000
5. Hà Nhật Thắng. Công tác giáo viên chủ nhiệm lớp ở trường THPT. NXB
Giáo dục, 2009
6. Tài liệu tập huấn về công tác giáo viên chủ nhiệm trong trường THCS,
THPT. Bộ giáo dục và đạo tạo, quyển 1, quyển 2, H 2011

NHỮNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐẠT GIẢI
Tên đề tài, SKKN

Kết quả
xếp loại
19

Cấp
xếp

Số quyết định

Hiệu
quả


loại
Mô hình câu lạc bộ 45 phút ở Xếp loại
trường THPT
C

Tỉnh

Một số kinh nghiệm trong
Xếp loại
công tác bồi dưỡng học sinh
B
giỏi môn giáo dục công dân.

Tỉnh

Đưa Lịch sử và Văn hóa địa

phương vào tiết “Ngoại khóa”
môn Giáo dục công dân, nhằm
góp phần gìn giữ, bảo tồn các Xếp loại
giá trị văn hóa và bồi đắp tình
A
yêu quê hương, đất nước cho
các em học sinh ở trường THPT
Nông Cống 3

Tỉnh

20

áp dụng
Số:904/QĐĐem lại
SGD&ĐT ngày hiệu quả
14/12/2010
cao
Số:
753/QĐ- Đem lại
SGD&ĐT ngày hiệu quả
03/11/2014
cao
Quyết định số:
972/ QĐ- SGD
& ĐT, Thanh
Hóa, ngày 24 Đem lại
tháng 11 năm hiệu quả
2016; Giám đốc cao
Sở giáo dục và

đào tạo Tỉnh
Thanh Hóa