Siªu ©m doppler tim chÈn ®o¸n
bÖnh th«ng liªn nhÜ
TS. Bs tr¬ng thanh h¬ng
Bé m«n Tim m¹ch - §HY Hµ néi
ViÖn Tim m¹ch ViÖt nam
®¹i c¬ng
- TLN lµ sù tån t¹i khiÕm khuyÕt cña VLN g©y ra
sù th«ng th¬ng gi÷a hai buång NT vµ NP.
- §©y lµ 1 bÖnh TBS cã luång th«ng T – P thêng
gÆp, chiÕm 7-10 % c¸c bÖnh TBS.
- N÷ gÆp nhiÒu h¬n Nam.
quá trình hình thành vách liên nhĩ
S1: vách tiên phát
O1: lỗ thứ phát
S2: vách thứ phát
FO: lỗ bầu dục
EC: gối nội mạc
LA: nhĩ trái
Phân loại thông liên nhĩ theo giải phẫu
1. TLN lỗ thứ hai
(Ostium Secundum):
70%
2. TLN lỗ thứ nhất
(Ostium Primum): 1520%
3. TLN thể xoang tĩnh
mạch
(Sinus Venosus): 5-10%
4. TLN thể xoang vành
Sơ đồ Một số loại thông liên nhĩ
TLN lỗ thứ
nhất
TLN lỗ thứ
hai
TLN xoang
TM chủ
trên
TLN thể
nhiều lỗ
Diễn biến slb thông liên nhĩ
TLN: shunt từ NT NP dẫn
đến:
- Tăng gánh các buồng tim
phải (NP, TP, ĐMP).
- Tăng tới máu phổi --->
tăng áp động mạch phổi.
- Nếu không đợc phát hiện
và đóng TLN sớm sẽ dẫn
đến: suy tim,
Eisenmenger.
PhÉu thuËt v¸ lç th«ng liªn nhÜ
®ãng TLN b»ng dông cô qua da
Chẩn đoán TLN bằng siêu âm
tim
Xác định vị trí, số lợng, kích thớc TLN.
Chiều luồng thông qua lỗ TLN (shunt).
Kích thớc các gờ quanh lỗ TLN:
-
Gờ TMCT (gờ trên).
-
Gờ van nhĩ thất (gờ dới).
-
Gờ ĐMC.
-
Gờ TMCD.
Tính ALĐMP, lu lợng shunt (Qp/Qs).
Tìm tổn thơng phối hợp.
Các phơng pháp siêu âm tim
Siêu âm tim qua thành ngực.
Siêu âm 2D
Siêu âm TM
Siêu âm Doppler
Siêu âm 3D
Siêu âm cản âm
Chủ yếu xác định shunt?
Siêu âm tim qua thực quản 2D và 3D
Khắc phục các nhợc điểm của siêu âm tim qua thành ngực.
Siêu âm tim kiểu TM
Tìm các dấu hiệu
tăng gánh buồng tim
phải:
1.Giãn thất phải
2.Di động nghịch th
ờng vách liên thất
3. Di động
dạng tăng áp
của van ĐMP
Siêu âm tim 2D
Tìm các dấu hiệu:
1.Giãn nhĩ phải, thất phải
2.Khuyết một phần VLN:
o
Thiết đồ 4B nghi ngờ có lỗ TLN nhng ko
chắc chắn do hiện tợng drop out (chùm tia
SA đi song song VLN hình ảnh giả
khuyết VLN)
o
Nên dùng thiết đồ 4B với đầu dò xích về
phía mũi ức
o
Thiết đồ dới mũi ức có độ tin cậy cao nhất
do chùm tia SA vuông góc với VLN
Siªu ©m tim c¶n ©m
H×nh ¶nh röa bät c¶n ©m trong nhÜ ph¶i
Siªu ©m tim 2D qua thµnh ngùc
Trôc
4B
ng¾
n
t¹i
qua
má
m
Van
§MC
4B
®Ç
u
®Ç
u
dß
dß
díi
gÇ mòi
n
øc
mòi
Siêu âm doppler tim
SA Doppler xung tìm shunt qua lỗ TLN:
1. Mặt cắt dới mũi ức hoặc 4B lệch về mũi ức
2. Shunt T P với phổ Doppler (+) tâm thu-t.trơng
SA Doppler màu:
1. Mặt cắt cạnh ức trục ngắn, 4B ở mỏm/trong
mỏm, dới mũi ức
2. Xác định dòng shunt màu qua lỗ TLN, đo kích th
ớc
SA Doppler liên tục:
1. Tính ALĐMP qua dòng HoP và HoBL
2. Dấu hiệu gián tiếp của TLN: chênh áp TP-ĐMP tăng
Siªu ©m doppler tim
SA Doppler mµu
SA Doppler
xung
Siªu ©m doppler tim
tÝnh AL§MP qua møc ®é HoP
PAPs (mmHg) = 3.PAPm - 2.PAPd
tÝnh AL§MP qua møc ®é Hobl
PAPs (mmHg) = GmaxHoBL + 10
TÝnh lu lîng tim (Qp, Qs)
Lu lîng m¸u qua tiÓu tuÇn hoµn (Qp):
QP (l/ph) = TVIRVOT x (RVOT/2)2 x HR x 3,14
Lu lîng m¸u qua ®¹i tuÇn hoµn (Qs):
Qs (l/ph) = TVILVOT x (LVOT/2)2 x HR x 3,14
Tû lÖ Qp/Qs.
®o TVIRVOT (right ventricular outflow tract Time
Velocity Integral)
®o TVIlVOT (left ventricular outflow tract Time
Velocity Integral)
LVOT
TVIc
Đo PVR bằng Siêu âm - Doppler tim
PVR
Trong đó:
=
TRV / TVIRVOT x
10
(*)
PVR (Pulmonary Vascular Resistance): Sức cản mạch phổi
(Wood unit).
TRV (peak Tricuspid Regurgitant Velocity): Vận tốc tối
đa của dòng hở qua van ba lá (m/s).
TVTRVOT ( right ventricular outflow tract Time Velocity
Integral): Tích phân vận tốc dòng chảy theo thời gian tại
đờng ra thất phải (cm).
(*) J Am Coll Cardiol 2003; 41: 1021 27 (Amr E. Abbas MD, David Fotuin
MD).
(*) Texbook of Echocardiography 2005; 6th Edition. p233 (Harvey
Siªu ©m tim qua thùc qu¶n
Thông liên nhĩ kiểu lỗ thứ hai
Khuyết ở phần giữa vách liên nhĩ (mũi tên)
Nguyên nhân do vách tiên phát để lại khi