SKKN một số kinh nghiệm vận dụng dạy học mĩ thuật theo phương pháp mới cho học sinh lớp 5

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THẠCH THÀNH

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ KINH NGHIỆM VẬN DỤNG DẠY HỌC
MĨ THUẬT THEO PHƯƠNG PHÁP MỚI
CHO HỌC SINH LỚP 5

Người thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Nga
Chức vụ:
Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Thành Kim
Thạch Thành,
Thanh Hoá

SKKN thuộc lĩnh vực:

Mĩ thuật


MỤC LỤC
NỘI DUNG
TRANG
I. MỞ ĐẦU
1
1. Lí do chọn đề tài………………………......………………….
1
2. Mục đích nghiên cứu…………………………………………
1

3. Đối tượng nghiên cứu……..…………………………………..
2
4. Phương pháp nghiên cứu………………...…………………….
2
II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2
1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
2
2.Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
3
2.1. Thực trạng chung……...…………………………………….
3
2.2.Thực trạng việc trường Tiểu học Thành Kim………………..
3
3.Các giải pháp đã được sử dụng để giải quyết vấn đề
5
3.1. Giải pháp 1 ………………….............................................
5
3.2. Giải pháp 2 ………………….............................................
6
3.3. Giải pháp 3 ………………….............................................
6
3.4. Giải pháp 4 ………………….............................................
7
3.5. Giải pháp 5 ………………….............................................
8
3.6. Giải pháp 6 ………………….............................................
12
3.7. Giải pháp 7 ………………….............................................
15

4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo
15
dục, bản thân, đồng nghiệp và nhà trường:
4.1. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm………………………….
15
4.2. Đối với hoạt động giáo dục……………………………………
16
4.3. Đối với bản thân……………………………………………….
17
4.4. Đối với đồng nghiệp…………………………………………...
18
4.5. Đối với nhà trường…………………………………………….
18
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ……………………………..
19
1. Kết luận:.....................................................................................
19
2. Kiến nghị:...................................................................................
19


I. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn sáng kiến
[Thực hiện nghị quyết số 29-NQ/TW của ban chấp hành trung ương khóa
XI về đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công
nghiệp hóa- hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội
chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Năm học 2014 - 2015, Bộ Giáo dục và Đào tạo
chỉ đạo triển khai phương pháp dạy - học Mĩ thuật mới sử dụng những quy trình
mĩ thuật của SAEPS ở tất cả trường tiểu học trên toàn quốc. Nhưng đến năm học
2016 - 2017, trên địa bàn huyện Thạch Thành nói chung và ở trường Tiểu học

Thành Kim nói riêng bắt đầu dạy học nội dung môn Mĩ thuật theo phương pháp
dạy học mới: Phương pháp dạy học Đan Mạch và từ khi bắt đầu áp dụng phương
pháp dạy học Đan Mạch thì môn Mĩ thuật được gọi là Hoạt động giáo dục Mĩ
thuật. Đây là phương pháp dạy học có tính ưu việt được áp dụng ở Đan Mạch và
nhiều nước khác trên thế giới…1]. (Trích dẫn trang 5, Tài liệu dạy học Mĩ thuật
dành cho giáo viên Tiểu học).
Phương pháp này giúp cho giáo viên Mĩ thuật tiểu học có thể vận dụng linh
hoạt các phương pháp dạy học mới vào thực tiễn một cách hiệu quả và phát triển
nhận thức giúp học sinh có được các khả năng: Biểu đạt sáng tạo và giao tiếp
thông qua hình ảnh; Khám phá, hiểu và đề cao văn hóa thông qua nghệ thuật thị
giác; hình thành các kĩ năng sống và phát triển năng lực cá nhân thông qua việc
học môn Mĩ thuật; yêu thích cái đẹp và biết vận dụng vào cuộc sống linh hoạt,
học tập hằng ngày. Từ đó chiếm lĩnh nội dung mới của bài học, môn học. Giáo
viên là người theo dõi quan sát và giúp đỡ các em thực hiện mục tiêu đó.
Vì là phương pháp mới nên việc triển khai gặp nhiều bất cập và khó khăn
trong việc truyền thụ kiến thức cũng như việc tiếp thu bài của học sinh. Qua một
năm học thực hiện thì việc dạy - học, mặc dù giáo viên có cố gắng đổi mới
phương pháp dạy, nhưng vì là phương pháp dạy học mới nên giáo viên còn bỡ
ngỡ, điều kiện cơ sở vật chất chưa đáp ứng được, phòng học chuyên ngành chưa
có, khó phân nhóm khi hoạt động tập thể nên gặp khó khăn khi triển khai thực
hiện.
Qua tìm hiểu quy trình dạy học Mĩ thuật theo phương pháp Đan Mạch, tôi
nhận thấy việc dạy và học còn hạn chế, kết quả học tập chưa cao. Chính vì thế,
tôi đã tiến hành nghiên cứu tìm ra “Một số kinh nghiệm vận dụng dạy học Mĩ
thuật theo phương pháp mới cho học sinh lớp 5” (của Dự án Hỗ trợ Giáo dục
Mĩ thuật Tiểu học do Vương quốc Đan Mạch tài trợ) tại Trường Tiểu học
Thành Kim.
2. Mục đích nghiên cứu: Tôi nghiên cứu sáng kiến này nhằm mục đích:
- Nắm được thực tế và nhằm nâng cao chất lượng dạy và học của giáo viên và
học sinh lớp 5 đối với môn Mĩ thuật theo phương pháp mới. Từ đó nghiên cứu,

đề xuất với Ban giám hiệu, phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Thạch Thành
nhằm nâng cao hiệu quả giờ dạy.
- Giúp các em hình thành và phát triển ba năng lực cốt lõi:
+ Sáng tạo mĩ thuật và qua đó biểu đạt bản thân (suy nghĩ, tình cảm, mong
muốn,…)
1


+ Hiểu, cảm nhận và phản ánh được hình ảnh của sản phẩm/tác phẩm mĩ thuật
(phân tích, đánh giá được sản phẩm/tác phẩm).
+ Giao tiếp/trao đổi, tiếp nhận ý tưởng và ý nghĩa thông qua sản phẩm/tác phẩm
mĩ thuật.
- Ngoài mục đích nghiên cứu sáng kiến này còn giúp tôi bước đầu làm quen và
nâng cao trình độ nghiên cứu khoa học cho bản thân. Qua đó tích lũy những
kinh nghiệm trong sự nghiệp dạy học.
3. Đối tượng nghiên cứu:
- Quy trình dạy học Mĩ thuật theo phương pháp mới của Dự án Hỗ trợ giáo dục
Mĩ thuật Tiểu học do Vương quốc Đan Mạch tài trợ.
- Giáo viên giảng dạy Mĩ thuật tại Trường Tiểu học Thành Kim.
- Học sinh lớp 5 - Trường Tiểu học Thành Kim.
4. Phương pháp nghiên cứu:
Để thực hiện sáng kiến này, tôi vận dụng các phương pháp sau:
- Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lí thuyết: Nghiên cứu các văn bản,
chương trình giáo trình, tài liệu sách báo về phương pháp Đan Mạch cho môn
Mĩ thuật.
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin.
- Phương pháp quan sát sư phạm:
+ Thực hành giảng dạy theo phương pháp mới tìm giải pháp rút kinh nghiệm.
+ Phương pháp quan sát, luyện tập thực hành
- Phương pháp thống kê, xử lí số liệu.

II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
Để đáp ứng nhu cầu cấp bách của xã hội, Quốc hội nước Cộng hoà xã hội
chủ nghĩa Việt Nam khoá XI, kỳ họp thứ 7 thông qua ngày 14/06/2005 quy định
mục tiêu của giáo dục Việt Nam được ghi rất rõ trong Khoản 1 Điều 27 Luật
giáo dục 2005( sửa đổi bổ sung năm 2010): “Mục tiêu của giáo dục phổ thông
là giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và
các kĩ năng cơ bản, phát triển năng lực cá nhân, tính năng động và sáng tạo
hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách
và trách nhiệm công dân chuẩn bị học sinh tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc
sống lao động tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Trong công tác dạy học
môn Mĩ thuật, tôi rất coi trọng việc dạy học nội dung bộ môn theo phương pháp
mới, coi đó là một bộ phận không thể thiếu được của quá trình giáo dục toàn
diện học sinh. Áp dụng phương pháp dạy học Mĩ thuật theo phương pháp mới
trở nên hết sức quan trọng vì nó có tác động mạnh đến trí tuệ, đến tình cảm đạo
đức, đến quá trình hình thành những nét đẹp trong hành vi, thói quen, đến khả
năng sáng tạo của học sinh. Để làm được điều này, đòi hỏi giáo viên phải có
phương pháp dạy học và phối hợp với học sinh một cách nhịp nhàng trong khi
lên lớp nhằm giúp học sinh từng bước nâng cao nhận thức làm cho tâm hồn các
em trở nên phong phú, phát triển toàn diện nhân cách. Từ đó, bản thân tôi đã
chọn nghiên cứu đề tài: “Một số kinh nghiệm vận dụng dạy học Mĩ thuật theo
phương pháp mới cho học sinh lớp 5” (của Dự án Hỗ trợ Giáo dục Mĩ thuật
Tiểu học do Vương quốc Đan Mạch tài trợ) tại Trường Tiểu học Thành Kim.
2


2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Thực trạng chung
Năm học 2017 - 2018 là năm học thực hiện dạy mĩ thuật theo phương
pháp mới - phương pháp mĩ thuật Đan Mạch đại trà và thực hiện thông tư 22 về

đánh giá học sinh. Dạy học Mĩ thuật theo phương pháp mới, học sinh như được
giải phóng khỏi khuôn mẫu, các em được phát huy khả năng sáng tạo, tiết học
thoải mái, sinh động hơn. Các em được “Học mà chơi, chơi mà học’’, thỏa sức
khám phá, tìm tòi, không bị gò bó, không sợ mình không biết vẽ mà được tự do
thể hiện sự sáng tạo với 7 quy trình mới. Học sinh được biểu đạt, giao tiếp,
khám phá rất nhiều điều bổ ích thông qua hình ảnh, từ đó tạo cơ hội cho các em
thực hành, ứng dụng trong học tập và hình thành kỹ năng sống trong lĩnh vực Mĩ
thuật để vận dụng linh hoạt vào cuộc sống, học tập hằng ngày. Vì thế trong quá
trình giảng dạy, tôi luôn phải cố gắng chuẩn bị tốt các khâu để động viên học
sinh thường xuyên, kịp thời và có thể điều chỉnh cho phù hợp với đối tượng học
sinh và điều kiện thực tế ở địa phương. Và tôi cũng gặt hái được một số thành
quả đáng kể, phần lớn học sinh say sưa với môn học và hiểu được cái hay, cái
đẹp trong môn học, góp phần hình thành ở các em khả năng cảm thụ thẩm mĩ.
Khi học Mĩ thuật mới học sinh đã dần được hình thành những năng lực cơ bản
đó là: năng lực trải nghiệm (tức là học sinh có được những trải nghiệm về cách
nhìn nhận, cảm giác, sự tò mò, trí nhớ, tưởng tượng và phát triển sức sáng tạo và
biểu đạt).
Đối với dạy - học Mĩ thuật theo phương pháp mới là một phương pháp lạ
lẫm với lứa tuổi học sinh tiểu học. Chính vì vậy tôi đã nghiên cứu và rút ra được
một số kinh nghiệm để giảng dạy phương pháp này được tốt hơn. Giúp học sinh
tiếp thu bài học được nhanh hơn.
2.2.Thực trạng Trường Tiểu học Thành Kim:
2.2.1. Nhà trường:
Trường Tiểu học Thành Kim là trường chuẩn quốc gia, là một trong
những trường điểm của huyện Thạch Thành. Trong năm học 2017-2018, trường
có 584 học sinh (trong đó có 3 học sinh khuyêý tật) với 21 lớp, riêng khối lớp 5
có 107 học sinh.
2.2.2. Ban giám hiệu:
Ban giám hiệu thấy được vai trò của môn Mĩ thuật ở trường Tiểu học. Để
nâng cao hiểu biết cho học sinh giúp các em có thêm kiến thức, kỹ năng trong

quá trình hoàn thiện nhân cách Đức -Trí - Thể - Mĩ, nên Ban giám hiệu luôn tạo
mọi điều kiện thuận lợi nhất để việc dạy và học môn Mĩ thuật đạt được kết quả
cao.
2.2.3. Giáo viên và học sinh - phụ huynh trong nhà trường:
Đội ngũ giáo viên của trường đều có trình độ đào tạo đạt chuẩn trở lên, có
kinh nghiệm trong giảng dạy. Nhưng bên cạnh đó vẫn còn một số giáo viên cho
rằng đó là môn phụ nên chưa thực sự có cách nhìn nhận đúng về bộ môn.
Mặc dù có nhiều học sinh được gia đình quan tâm mua cho đầy đủ đồ dùng
học tập. Nhưng em chưa nắm kĩ và chưa phân biệt được thế nào là học Mĩ thuật
theo phương pháp mới. Nhiều em có năng khiếu thì rất thích môn Mĩ thuật
nhưng có những em không thích môn Mĩ thuật vì nhiều lí do như: không có
3


năng khiếu, cho rằng môn Mĩ thuật chỉ là môn phụ, cho rằng môn này học khó...
Điều đó làm ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả dạy và học tập môn Mĩ thuật. Nhiều
cha mẹ học sinh chưa hiểu rõ về phương pháp mới của bộ môn này và cho rằng
đó là môn phụ nên chưa coi trọng, chưa quan tâm tạo điều kiện thuận lợi cho
con em mình học... điều đó làm ảnh hưởng đến tâm lí, chất lượng và hiệu quả
học tập.
2.2.4. Cơ sở vật chất:
- Tranh, ảnh theo phương pháp mới không có.
- Mẫu vật chủ yếu là do giáo viên sưu tầm. Đặc biệt là mẫu vật thật để giới thiệu
trong các chủ đề: Tĩnh vật, Trái cây bốn mùa...
- Chưa có các thiết bị, đồ dùng dạy học như: bục để vật mẫu, vải nền, các tạp
chí... Giáo viên sưu tầm chưa được nhiều...
- Chưa có phòng bộ môn riêng dành cho môn Mĩ thuật.
- Có sự hỗ trợ của Công nghệ thông tin nhưng chưa đầy đủ...
2.2.5. Thực trạng thực tế của giáo viên chuyên trách:
- Bản thân là giáo viên được đào tạo hệ chính quy sư phạm mĩ thuật và hệ

chuyên tu Đại học mĩ thuật và qua nhiều lớp bồi dưỡng chuyên môn của ngành.
- Hiện nay đối với môn mĩ thuật được ngành trang bị sách giáo khoa, sách
hướng dẫn giảng dạy cụ thể.
- Được sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường tạo điều kiện cho hoạt động
giảng dạy và tổ chức Câu lạc bộ Mĩ thuật.
- Môn Mĩ thuật hiện nay có chương trình của từng chủ đề rõ ràng.
2.2.6. Thực trạng của việc dạy - học môn Mĩ thuật - trường Tiểu học Thành
Kim.
* Thực trạng của môn Mĩ thuật theo phương pháp Đan Mạch:
Giáo viên được đào tạo cơ bản, chính quy trẻ nên có sự nhiệt tình, yêu nghề
mến trẻ. Giáo viên được đào tạo và lĩnh hội các phương pháp dạy học mới phù
hợp và hiệu quả hơn. Tuy nhiên kinh nghiệm vận dụng linh hoạt các phương
pháp dạy học chưa đạt kết quả cao, chưa áp dụng Công nghệ thông tin vào trong
giảng dạy nên chưa tạo được hứng thú cho học sinh. Do đó, hiệu quả của việc
dạy học chưa cao, học sinh chưa có hứng thú nhiều với môn Mĩ thuật theo
phương pháp Đan Mạch
- Các chủ đề của môn Mĩ thuật được sắp xếp hợp lí giúp học sinh dễ hiểu, dễ
theo dõi.
* Thực trạng nghiên cứu lớp 5:
Năm học 2017-2018, trường Tiểu học Thành Kim, khối lớp 5 có 107 học
sinh. .
- Thuận lợi:
+ Học sinh lớp 5 rất yêu thích môn Mĩ thuật theo phương pháp Đan Mạch.
+ Học sinh lớp 5 luôn chờ đón các giờ học Mĩ thuật vì các em có thể tự do sáng
tạo những gì mà các em thấy tâm đắc và thích thú.
+ Học sinh lớp 5 hoàn thành tốt thao tác trải nghiệm nhanh, thuần thục hơn và
sản phẩm đẹp.
+ Đối với học sinh cá biệt, học sinh khuyết tật hứng thú hơn, ham thích hoạt
động tập thể.
4

- Hạn chế:
+ Chưa có phòng chức năng riêng.
+ Không có tủ đựng đồ dùng và sản phẩm cho học sinh.
+ Thời gian điều tiết chương trình phải phụ thuộc vào hoạt động chung của nhà
trường và liên quan đến môn học khác nên tiết học của các chủ đề chưa liền
mạch, khoảng cách các tiết trong một chủ đề cách nhau 1 tuần nên việc thực
hành của học sinh bị gián đoạn.
+ Quan trọng nhất là học sinh lớp 5 đang còn lúng túng trong việc thực hiện học
theo phương pháp mới: Chưa biết cách trao đổi nội dung cần thực hiện, cách sắp
xếp bố cục, cách thuyết trình sản phẩm.
* Kết quả khảo sát:
Để kiểm tra kiến thức của học sinh vào đầu năm học (thời gian: ngày
06/09/2017, 14/09/2017), tôi đã cho học sinh khối 5 năm học 2017-2018 thực
hành như sau:
Mĩ thuật: Chủ đề 1: Chân dung tự họa (Tiết 1, 2)
(Tổng số học sinh tham gia: 107 HS)
Sau khi kiểm tra, tôi đã đánh giá và thu được kết quả như sau:
Hoàn thành tốt
Hoàn thành
Chưa hoàn thành Ghi chú
Khối
Sĩ số
Lớp
SL
TL
SL
TL
SL

TL
54
50.5%
41
38.3%
12
11.2%
5
107
Nhìn vào bảng khảo sát trên ta thấy tỉ lệ học sinh hoàn thanh và chưa hoàn
thành môn Mĩ thuật còn khá cao. Từ tình hình thực tế tôi nhận thấy việc vận
dụng các quy trình dạy học Mĩ thuật theo phương pháp dạy học Đan Mạch trong
mỗi buổi dạy để tạo hứng thú học tập cho học sinh là rất quan trọng và cần thiết.
Từ thực trạng trên, tôi đã tiến hành điều tra tìm hiểu mục đích nghiên cứu,
tìm hiểu nguyên nhân, những điểm còn yếu trong quá trình học môn Mĩ thuật
theo phương pháp mới cho học sinh và tìm ra hướng khắc phục để công tác
giảng dạy và học đạt hiệu quả tốt hơn.
Ảnh chụp: Chủ đề 1: Chân dung tự họa
3. Các giải pháp đã được sử dụng để giải quyết vấn đề.
Để giúp học sinh học tốt hơn môn Mĩ thuật theo phương pháp mới, tôi xin
đề xuất một số giải pháp như sau:
3.1. Giải pháp 1: Tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lí học sinh:
Tâm sinh lí của học sinh Tiểu học là thích được khen, ngại bị chê. Vì vậy
giáo viên cần phải động viên, khuyến khích học sinh, tạo hứng thú học tập cho
học sinh và tăng cường khen ngợi học sinh.
Khi học theo phương pháp mới, HS không còn ngại học nữa. Không khí
lớp học rất thoải mái, vui vẻ, trong giờ học theo nhóm, tùy theo khả năng của
mình, HS vẫn có thể cùng các bạn vẽ hoặc xé dán, nặn, tạo dáng, vật tìm được…
xóa đi mặc cảm cho những HS chậm tiến, khích lệ được nhiều HS yêu thích học
vẽ, phát huy tốt những HS có năng khiếu mỹ thuật”. Điểm nổi bật của phương

pháp dạy học mới ở môn Mĩ thuật là giáo viên có thể chủ động theo từng nội
dung tiết dạy mà kết hợp nhiều kĩ thuật trong một bài dạy. So với phương pháp
5


tuyền thống, phương pháp mới phát huy khả năng sáng tạo cao của học sinh, tiết
học thoải mái, sinh động hơn. Từ môn học này tạo cơ hội cho học sinh thực
hành, ứng dụng trong học tập và cuộc sống. Rõ ràng với phương pháp học mới,
học sinh vừa học, vừa chơi, vừa sáng tạo nên em nào cũng mong chờ đến tiết
học Mĩ Thuật. Ưu điểm của phương pháp này là học sinh tự do sáng tạo, trong
mỗi tiết học học sinh tự khám phá ra những điều mới mẻ hơn. Phương pháp này
phát triển khả năng sáng tạo, phát triển khả năng giao tiếp, kĩ năng trình bày sản
phẩm của mình trước đám đông. Học sinh say mê học tập hơn không bị áp lực
nhiều về mặt thời gian hoặc sợ mình không làm được. Không những thế nó còn
mang lại niềm vui, sự sáng tạo, lòng đam mê trong từng sản phẩm do chính tay
các em và bạn làm ra. Tuy bước đầu tổ chức dạy học theo phương pháp mới còn
gặp nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, không ngại khó khi tiếp cận với phương
pháp mới của giáo viên, học sinh sẽ có những tiết học Mĩ thuật và đầy tính sáng
tạo. Ngoài được phát triển về năng lực cảm thụ thẩm mĩ, năng lực tuy duy, trí
tưởng tượng… HS còn có nhiều cơ hội tương tác, hợp tác phát triển các kỹ năng
thái độ về giao tiếp, phương pháp trình bày, tạo niềm tin…
3.2. Giải pháp 2: Thường xuyên quan tâm giáo dục cho học sinh biết yêu
thích cái đẹp:
Xuất phát từ tâm lí của học sinh lứa tuổi này, trong khi dạy học Mĩ thuật
tôi đã tạo điều kiện cho học sinh tiếp xúc, làm quen và bước đầu thể hiện cái
đẹp, vận dụng nó vào học tập và sinh hoạt hàng ngày để góp phần vào giáo dục
thẩm mĩ cho học sinh.
3.3. Giải pháp 3: Phân loại đối tượng học sinh:
Trong quá trình giảng dạy Mĩ thuật theo phương pháp Đan Mạch, bản
thân tôi cần nắm được tâm lí lứa tuổi của học sinh thì mới phân loại các đối

tượng học sinh cụ thể để quan tâm một cách kịp thời và phù hợp.
- Đối với học sinh hoàn thành tốt:
+ Có thể đặt thêm tình huống để học sinh phát huy tính sáng tạo.
+ Đối tượng học sinh này đã nắm vững kiến thức và 7 quy trình khi học Mĩ thuật
theo phương pháp mới.
- Đối với học sinh hoàn thành:
+ Cần hướng dẫn các em từng bước rõ ràng, có thể sử dụng đồ dùng trực quan
giúp các em tư duy cụ thể, nắm được mục tiêu, yêu cầu của chủ đề. Đồng thời
gợi ý cho các em lựa chọn cách tìm hiểu về các kho hình ảnh dễ làm, dễ kiếm để
thực hành một cách dễ dàng nhất.
- Đối với học sinh chưa hoàn thành:
+ Đối với đối tượng này cần quan sát sự tiến bộ để động viên kịp thời, để giúp
các em mạnh dạn, tự tin hơn khi chiếm lĩnh tri thức. Ngoài ra, thông qua hoạt
động nhóm các em biểu lộ được mặt ưu, khuyết điểm cá nhân bằng sự giúp đỡ
của học sinh có năng khiếu hoặc học sinh hoàn thành bài vẽ. Từ đó sẽ giúp đối
tượng học sinh chưa hoàn thành sản phẩm tiến bộ nhanh chóng.
Trên cơ sở điều tra nắm vững đối tượng học sinh lớp 5 của trường Tiểu
học Thành Kim mà tôi dạy, bản thân tôi luôn suy nghĩ, phải trăn trở làm thế nào
để nâng cao chất lượng giảng dạy. Tôi đã đề ra một số biệp pháp dạy học cụ thể
6


để nâng cao chất lượng và khả năng dạy và học môn Mĩ thuật theo phương pháp
mới.
3.4. Giải pháp 4: Nâng cao nhận thức về vai trò, tác dụng của môn Mĩ thuật
đối với giáo viên - học sinh lớp 5.
Để dạy và học môn Mĩ thuật thật sự đạt được hiệu quả cao thì vai trò tổ
chức dạy học của giáo viên bộ môn và các giáo viên chủ nhiệm là vô cùng quan
trọng, nếu ở họ có sự phối hợp chặt chẽ, thống nhất là yếu tố quan trọng đẩy
mạnh việc dạy và học Mĩ thuật, bởi trong nguyên tắc hoạt động đòi hỏi nhà

trường - các baqn ngành đoàn thể phải có sự phối hợp một cách nhịp nhàng, tổ
chức được nhiều hoạt động phong phú, đa dạng; tổ chức và duy trì được nhiều
nhóm hoạt động với các chủ đề khác nhau. Để nâng cao nhận thức về vai trò, tác
dụng của môn Mĩ thuật theo phương pháp mới, giáo viên bộ môn cần phải nắm
chắc các nguyên tắc khi dạy Mĩ thuật theo phương pháp Đan Mạch.Và quan
trọng khi truyền thụ kiến thức cho học sinh thì giáo viên phải vận dụng phương
pháp mới vào các chủ đề cụ thể trong chương trình Mĩ thuật hiện hành.
Cả 7 quy trình này đều được xây dựng chung một cấu trúc:
+ Thảo luận và làm quen với chủ đề.
+ Quy trình được chi tiết từ đầu tới cuối thông qua mô tả thực tế các bước khác
nhau của một quy trình, trong đó kết hợp nhuần nhuyễn các quy trình nói trên để
đảm bảo hiệu quả cao nhất trong việc giáo dục mĩ thuật.
+ Có thể có những thay đổi linh hoạt hoặc cân nhắc khác cho quy trình cụ thể ở
thực tế. Những quy trình dạy - học Mĩ thuật này không phải là công thức cố định
mà chúng ta phải làm theo.
Những quy trình này không những tạo cảm hứng cho giáo viên mà nó còn
có thể điều chỉnh cho phù hợp với đối tượng học sinh và điều kiện thực tế ở địa
phương.
Giáo viên có thể phát triển năng lực của học sinh ở các mức độ khác nhau
trong các quy trình này như năng lực trải nghiệm, sáng tạo, biểu đạt, giao tiếp và
đánh giá
Ảnh chụp: Một số hoạt động trong câu lạc bộ Mĩ thuật tại trường.
- Bản thân luôn nghiên cứu, học tập các công văn, chỉ thị, hướng dẫn của ngành
về dạy học Mĩ thuật theo phương pháp mới, tham gia các lớp bồi dưỡng, các
chuyên đề về môn Mĩ thuật.
- Tăng cường công tác bồi dưỡng chuyên môn, nhiệp vụ, nội dung, phương pháp
tổ chức các quy trình dạy học Mĩ thuật cho giáo viên, đặc biệt là giáo viên Mĩ
thuật.
3.5. Giải pháp 5: Vận dụng linh hoạt các quy trình dạy học theo phương pháp
Đan Mạch:

a. Quy trình 1: Vẽ cùng nhau và sáng tạo các câu chuyện:
Quy trình này có 6 hoạt động: Vẽ theo quan sát, trưng bày ngân hàng hình
ảnh, sáng tác tranh theo chủ đề, chia sẻ nội dung câu chuyện, tô màu làm phong
phú câu chuyện, tổ chức trưng bày và thuyết trình về bức tranh.
Đối với quy trình này tôi đã áp dụng với chủ đề 6: Chú bộ đội của chúng
em (2tiết). Tôi đã áp dụng quy trình vẽ cùng nhau, với hình thức học tập này áp
dụng với cả lớp hoặc nhóm HS thực hiện hoạt động mĩ thuật theo mục tiêu bài
7


học. Học sinh lớp 5 được trải nghiệm vẽ cùng nhau được ký họa người theo trí
nhớ và tạo ra các ngân hàng hình ảnh để xây dụng câu truyện từ đó gây hứng thú
học tập giúp cho các em nâng cao hiểu biết về những tình huống, sự kiện trong
đời sống hàng ngày của các em. Học sinh đã tự tạo lại các dáng hoạt động đã có
sẵn trong tranh tạo ra các ngân hàng hình ảnh, từ những hình ảnh có sẵn các
nhóm tư duy cùng nhau suy nghĩ cùng thảo luận và sắp xếp bố cục sao cho hợp
lí.
Ảnh minh họa: Tranh HS vẽ cùng nhau.
Xây dựng câu chuyện Chú bộ đội của chúng em, tạo cho các em tư duy
hình ảnh, liên hệ thực tế tự tin diễn thuyết tăng khả năng ngôn ngữ biểu cảm,
vốn sống thực tế. Mặt khác, còn khuyến khích học sinh lựa chọn các nguyên vật
liệu từ ngân hàng tranh để hình thành câu chuyện bằng trí tưởng tưởng, thúc đẩy
học sinh lắp ghép các bức tranh từ ngân hàng tranh theo một bố cục và khuyến
khích các kỹ năng xã hội của học sinh bằng việc tổ chức các hoạt động theo
nhóm. Đối với bài này, tôi đã cho học sinh sử dụng các chất liệu dễ tìm, tự do
sáng tạo dưới mọi hình thức. Học sinh rất thích thú khi được tạo hình lại và sáng
tạo theo sở thích cá nhân, nhóm.
b. Quy trình 2: Vẽ biểu cảm
Quy trình này có 4 hoạt động: Vẽ quan sát và vẽ không nhìn giấy, thảo
luận về các đường nét biểu cảm, Thể hiện tranh biểu đạt bằng màu sắc, thảo luận

về nội dung, trưng bày kết quả.
Quy trình vẽ biểu cảm là một trong bảy quy trình dạy học Mĩ thuật theo
phương pháp Đan Mạch. Tôi đã áp dụng có hiệu quả với chủ đề 11: Vẽ biểu cảm
các đồ vât (2tiết). Khi vẽ biểu cảm tôi đã yêu cầu học sinh vẽ hình ảnh bằng
cách quan sát thật tập trung, khi vẽ chủ yếu sử dụng kết hợp tay và mắt mà
không nhìn vào giấy hướng tới hình vẽ mang tính biểu đạt cao. Những bức vẽ
của học sinh rất ấn tượng và đôi khi rất hài hước. Khi vẽ biểu cảm, đã rèn luyện
cho học sinh sự tập trung tư tưởng và tinh thần trong quá trình vẽ, quan sát nhận
biết, ghi nhớ đặc điểm của đối tượng vẽ và bước đầu cảm nhận thẩm mĩ về bức
vẽ biểu cảm. Tôi nhận thấy rằng sử dụng phương pháp này thực sự có hiệu quả
vì các em phải luôn có thói quen quan sát một cách tập trung và có tính sáng tạo,
hình dung được các nét tự nhiên của vẽ biểu cảm.
Đối với đồ vật chỉ còn mang dáng dấp, đặc điểm của đồ vật mình định vẽ.
Vẽ biểu cảm làm tăng khả năng quan sát buộc các em phải tập trung ý chí, bàn
tay để vẽ từ đó hình ảnh sẽ được khắc sâu hơn và học sinh nhớ lâu hơn. Học
sinh vẽ tập trung trong vòng 10 - 15 phút. Khi đó mắt của các em nhìn tới đâu
thì tay cầm bút vẽ trên giấy theo các bộ phận mắt quan sát. Các em cố gắng
không nhìn vào giấy và đưa nét vẽ liền mạch khi vẽ, sau khi nhận xét các em
mới vẽ màu theo cảm nhận. Học sinh rất thích thú với hoạt động này và tham gia
một cách hăng say.
Ảnh minh họa: Tranh HS vẽ biểu cảm các đồ vật
c. Quy trình 3: Vẽ theo âm nhạc:
Quy trình này có 5 hoạt động: Nghe nhạc hoặc các nhịp điệu, tiết tấu và vẽ
theo giai điệu; từ vẽ tranh đến thưởng thức, cảm nhận về màu sắc; lựa chọn hình
ảnh trong thế giới tưởng tưởng; tạo bức tranh theo tưởng tượng hoặc các sản
8


phẩm trang trí như: Bưu thiếp, thiệp mời hoặc bìa sách, bìa lịch,…; trình bày,
thảo luận, đánh giá sản phẩm.

Tôi đã tổ chức cho học sinh sử dụng quy trình Vẽ theo âm nhạc với chủ đề 3:
Âm nhạc và sắc màu (3 tiết). Khi tôi cho học sinh nghe âm nhạc và giai điệu thì
học sinh rất thích thú, hưởng ứng rất nhiệt tình, gây hứng khởi cho học sinh, làm
cho học sinh năng động hơn có thể nhảy múa theo điệu nhạc. Âm nhạc và mĩ
thuật kết hợp với nhau để tạo cho học sinh trí tưởng tượng sự thích thú sáng tạo
trong trang trí, vẽ tranh con vật, đồ vật, học sinh vừa cảm thụ tiết tấu âm nhạc
vừa đưa màu theo giai điệu lúc nhanh lúc chậm, lúc đậm lúc nhạt từ bài vẽ các
em tiếp tục tư duy để có thể trang trí một đồ vật bất kỳ hay vẽ theo chủ điểm các
em thích. Đối với chủ đề này, học sinh hoàn thành sản phẩm một cách nhanh
chóng và yêu thích chủ đề.
Ảnh minh họa: Tranh vẽ quy trình vẽ theo nhạc cuả học sinh
d. Quy trình 4: Phương pháp xây dựng cốt truyện:
Quy trình này có 5 hoạt động: Tạo hình nhân vật (bằng cách xé dán - nặn
- dây thép - phế liệu - hoặc chất liệu khác…), giới thiệu tính cách của các nhân
vật tưởng tượng, từ hình tượng độc lập, liên kết thành một nội dung chủ đề,
tưởng tượng, thu thập kiến thức và tạo ra ngữ cảnh cho điểm đến, trình bày và
đánh giá.
Giáo viên là người giúp học sinh nắm được chủ đề bài tập, biết xây dựng cốt
truyện dựa trên mối quan hệ giữa các yếu tố sự kiện, nhân vật địa điểm kết hợp
các hình ảnh đơn lẻ thành câu truyện có chủ đề thông qua hình ảnh nhân vật.
Thông qua chủ đề 8: Trang trí sân khấu và sáng tác câu chuyện (4 tiết), bản thân
tôi đã giúp học sinh hiểu được vai trò của hình tượng nghệ thuật tạo hình thể
hiện trên chất liệu đã chọn như vẽ, xé dán làm những vật từ các hình tìm được,
thổi hồn cho các nhân vật, biến các nhân vật trong hình có tính cách, nhân cách.
Từ đó, tôi đã giúp học sinh hiểu được yếu tố cơ bản của xây dựng cốt truyện là
nhân vật, sự kiện và xây dựng câu chuyện với lối kể truyện mở, tạo cấu trúc
lôgic để kết nối tiết học và các kỹ năng với cuộc sống xã hội thực. Tất cả học
sinh đều được hoạt động tích cực, kể cả học sinh cá biệt và học sinh khuyết tật.
Ảnh minh họa: Xây dựng cốt chuyện
đ. Quy trình 5: Phương pháp tạo hình 3D - Tiếp cận theo chủ đề (tạo hình từ

những vật tìm được):
Quy trình này có 5 hoạt động: khám phá chủ đề (ví dụ “Ngôi nhà”), vẽ và tô
màu “Nhà của em” theo trí nhớ, tạo ngôi nhà mơ ước bằng vật dụng tìm được,
gắn ngôi nhà mơ ước vào khu dân cư, hoạt động mở rộng.
Khi tôi áp dụng quy trình này với chủ đề 2: Sự liên kết thú vị của các hình
khối (3tiết), chủ đề 12: Thử nghiệm và sáng tạo với các chất liệu (3 tiết). Tôi đã
giúp học sinh biết được hình khối được tạo từ những vật tìm được như dây thép,
đất nặn, giấy bồi và được kết nối với nhau theo không gian nhất định. Tùy mỗi
chủ điểm, mà tôi có thể giúp các em học tập, khám phá, phản ánh cuộc sống
bằng nghệ thuật.
Đổi mới phương pháp mới, tôi đã thấy học sinh không chỉ tiếp thu thụ động
mà chủ động làm việc độc lập với tài liệu, thao tác với các đồ dùng, quan sát
9


trực tiếp phân tích so sánh và tương tác với các bạn cùng nhóm, tương tác giáo
viên và cộng đồng. Từ quy trình này, tôi thấy học sinh có kĩ năng làm việc
nhóm, kĩ năng phân tích, khả năng tự định hình nhu cầu và năng lực của học
sinh. Học sinh hoàn thành bài tốt rất nhiều.
Ảnh chụp: sản phẩm HS tạo hình 3D
e. Quy trình 6: Điêu khắc - nghệ thuật tạo hình không gian
- Phần 1: Tạo hình bằng dây thép uốn và giấy bồi. Gồm 4 hoạt động: Quan sát
và tạo hình người từ dây thép uốn, từ hình tĩnh chuyển sang hình động, tạo cho
hình khối trở nên sống động, sắp đặt các hình khối theo chủ đề.
- Phần 2: Hoạt cảnh với các nhân vật được nặn từ đất sét, đất nặn màu. Gồm 4
hoạt động: Đóng kịch dựa trên những hình mẫu tương phản, nặn hình khối
tương phản bằng đất sét hoặc đất nặn màu, đưa các tác phẩm điêu khắc vào
trong hoạt cảnh, trưng bày và giới thiệu về hoạt cảnh.
Đối với quy trình này, tôi thấy học sinh rất hào hứng, nên tôi đã áp dụng
vào chủ đề 2: Sự liên kết thú vị của các hình khối (3tiết). Tôi thấy học sinh rất

thích thú vì khi tham gia các hoạt động này các em được sáng tạo một cách linh
hoạt với các hình khối khác nhau. Qua đây, tôi thấy học sinh được trang bị
những kinh nghiệm và hiểu biết cơ bản về hình khối...
Với nội dung dạy học này học sinh tiếp thu bài nhanh, hoàn thành tốt sản
phẩm theo nhóm nhiều, có ý thức hoạt động nhóm. Từ đó, hình thành các ý
tưởng phác thảo dự trên quan sát sắm vai hoặc cảm giác khối và không gian. Tạo
ra những câu chuyện không gian được ghép nối từ nhiều hình khối.
Ảnh chụp: Điêu khắc - nghệ thuật tạo hình không gian
g. Quy trình 7: Tạo hình con rối và nghệ thuật biểu diễn. Quy trình này có 3 hoạt
động: Tạo sơ đồ tư duy với chủ điểm “Trình diễn múa rối”, tạo hình con rối,
diễn tập, biểu diễn và đánh giá buổi trình diễn múa rối.
Quy trình Tạo hình con rối và nghệ thuật biểu diễn trong chương trình học Mĩ
thuật lớp 5 chỉ có ở chủ đề 8: Trang trí sân khấu và sáng tác câu chuyện (4 tiết) và
chủ đề 10: Cuộc sống quanh em (3 tiết). Từ đó giúp học sinh hiểu được hai loại
hình nghệ thuật này, những câu truyện dân gian, truyện cổ tích, truyền thuyết
v.v. đã được chuyển tải một cách sống động và gần gũi hơn với con người. Đối
với quy trình áp dụng cho chủ đề này, tôi đã cho học sinh xem nhiều đồ dùng do
bản thân chuẩn bị, hướng dẫn kĩ từng bước tạo hình để học sinh nhớ lại những
kỷ niệm về buổi biểu diễn múa rối, tạo tính cách cho nhân vật theo ý tưởng của
mình. Học sinh làm bài say sưa, tích cực, không có học sinh không hoàn thành
bài, sản phẩm của học sinh rất đẹp.
Ảnh chụp: Tạo hình con rối và nghệ thuật biểu diễn
3.6. Giải pháp 6: Sử dụng đồ dùng trực quan trong dạy Mĩ thuật theo phương
pháp Đan Mạch.
a, Đồ dùng dạy học của giáo viên:
Phương pháp dạy học trực quan là một trong những phương pháp dạy học
được ứng dụng nhiều trong giảng dạy ở Tiểu học. Xuất phát từ nhiệm vụ, nội
dung của môn học cũng như đặc điểm của phương pháp dạy học trực quan; tôi
nhận thấy phương pháp dạy học trực quan là phương pháp dạy học rất phù hợp
10

với các môn học ở Tiểu học nói chung và môn Mĩ thuật ở Tiểu học nói riêng.
Phương pháp dạy học này giúp cho học sinh có cơ sở để phát triển tư duy logic,
tư duy trừu tượng và năng lực sáng tạo Nghệ thuật, giúp các em sẽ dễ dàng tiếp
cận và lĩnh hội các kiến thức mĩ thuật, huy động được sự tham gia của nhiều
giác quan, tạo điều kiện cho người học dễ nhớ, dễ hiểu, nhớ lâu, và tạo hứng thú
học tập cao.
Đối với bộ môn Mĩ thuật ở trường Tiểu học: Đồ dùng dạy học không thể
thiếu đối với người giaó viên khi lên lớp dạy và đối với học sinh khi học. Vì thế
đồ dùng dạy học chính là điều kiện, phương tiện để dạy và học môn Mĩ thuật ở
các lớp trong trường Tiểu học. Rõ ràng qua thực tế giảng dạy, bản thân tôi đã
thấy được tầm quan trọng của đồ dùng dạy, nhất là trong việc hình thành cho các
em thao tác thực hành, đem hình ảnh sống động vào thực tế và có thể nói đồ
dùng dạy học là nhịp cầu bắt qua ngôn ngữ, giúp học sinh các lớp Tiểu học cảm
thấy gần gũi và yêu thích bộ môn hơn.
Tóm lại nội dung kiến thức của bộ môn Mĩ thuật bao giờ cũng đặt quan sát,
phân tích và tiến hành thực hành lên hàng đầu, do đó đồ dùng dạy học là không
thể thiếu đối với hoạt động dạy và học môn Mĩ thuật. Sử dụng các đồ dùng dạy
học trong các tiết học lí thuyết và thực hành sẽ giúp học sinh rèn luyện kĩ năng
thao tác với các đồ dùng dạy, là một trong những biện pháp quan trọng để thu
thập thông tin từ thực tế.
Có thể nói đồ dùng dạy học với việc sử dụng có hiệu quả đồ dùng, thiết bị
dạy học là một trong những yếu tố quyết định thành công của giờ dạy. Như vậy
có thể khẳng định: muốn nâng cao được chất lượng và hiệu quả dạy cho môn
học, giáo viên cần phải sử dụng tích cực và phát huy tối đa những chức năng của
đồ dùng dạy học. Việc sử dụng đồ dùng dạy học ở trường Tiểu học Thành Kim
hiện nay, bản thân tôi đã có các hình thức sau:
* Phiếu học tập (cá nhân hoặc nhóm) kết hợp với bảng phụ hoặc máy
chiếu. Có thể sử dụng trong các tiết lý thuyết hay thường thức mĩ thuật.

* Tranh, ảnh, mô hình (Tranh phiên bản của các họa sĩ trong nước và thế
giới, bài vẽ của học sinh, tranh vẽ và cách hướng dẫn của giáo viên, đồ vật
thật…)
Đồ dùng dạy học có nhiều loại như tranh phiên bản của họa sĩ trong nước
và thế giới, tranh vẽ của họa sĩ và học sinh, mẫu vật thực, máy chiếu đa
năng, ..Vì thế khi sử dụng tôi phải lựa chọn đồ dùng trực quan phù hợp với mục
đích, yêu cầu bài học, đi theo một trình tự nhất định thì mới đạt được hiệu quả
bài dạy. Bản thân tôi đã khéo léo đưa ra những câu hỏi vừa sức với học sinh,
tránh những câu hỏi thách đố để các em rơi vào thế bí, điều đó chỉ làm mất thời
gian tiết dạy. Tôi đã kết hợp nhiều phương pháp khác nhau như miêu tả, tường
thuật, phân tích, hướng dẫn nhằm huy động tối đa kỹ năng làm việc của học
sinh: tai nghe, mắt thấy, biết phân tích suy luận vấn đề.
Chuẩn bị tốt đồ dùng rất cần thiết nhưng chưa đủ. Sử dụng đồ dùng đúng
lúc, đúng chỗ mới là điều kiện để đồ dùng phát huy hiệu quả. Thông thường đồ
dùng tôi thường cho các em quan sát ở hai phần đó là hướng dẫn tìm hiểu,
hướng dẫn thực hiện. Khi học sinh đã thực hành tôi cất đi để các em không sao
chép. Thời gian treo đồ dùng cũng tuỳ thuộc vào nhiều yếu tố khác. Nếu như là
11


các tiết đầu tôi thường đưa ra các câu hỏi vấn đáp trước sau đó mới treo tranh.
Thông qua các câu trả lời và quan sát thấy các em đã hình thành được nội dung
bài và cách thể hiện riêng của mình. Tuy nhiên các tiết học cuối buổi học sinh uể
oải mệt mỏi thiếu tập trung thì ngay từ đầu tôi đã treo đồ dùng để gây sự chú ý
của học sinh hướng học sinh vào sự tò mò, dẫn dắt học sinh vào khám phá nội
dung bài học. Khi treo tranh phải để học sinh nhận xét, nhìn nhận ra vấn đề
thông qua các câu hỏi của giáo viên, tránh tình trạng treo tranh ra mà không
phân tích giảng giải hay vừa treo lại cất đi ngay. Để tạo sự lôi cuốn học sinh
tham gia vào giờ học đôi khi người giáo viên phải biết kết hợp minh họa nhanh
trên bảng kết hợp với đồ dùng làm sẵn tạo chiều sâu của tiết học có chất lựợng.

Ảnh minh họa: Mẫu vẽ
b, Đồ dùng học tập của học sinh:
Dạy học Mĩ thuật theo phương pháp mới, sản phẩm được sáng tạo chủ yếu từ
phế liệu, từ những vật dụng không dùng nữa, như: bìa cát tông, vỏ hộp bánh,
hộp sữa, hộp thuốc....Cho nên, trong quá trình học về các chủ đề, tôi đã hướng
dẫn học sinh trải nghiệm kĩ năng sống bảo vệ môi trường và sử dụng những đồ
phế liệu thành những tác phẩm mĩ thuật đẹp mắt. Học sinh muốn có sản phẩm
Mĩ thuật đẹp, các em cần phải sưu tầm một kho đồ dùng từ các phế liệu và tôi đã
hướng dẫn các em có một góc để kho sản phẩm và kho đồ dũng đã chuẩn bị
hằng ngày ngay tại nhà và tại góc học tập của mình. Có như vậy, khi học tới chủ
đề nào thì các em chỉ việc sử dụng các đồ dùng phế liệu có sẵn ở kho đồ dùng
của các em.
Ví dụ:
- Vỏ trứng gà, trứng vịt: để làm sản phẩm áo, bông hoa màu trắng....
- Vỏ trai, hến, ngao: sử dụng làm bông hoa, cây, mái nhà, tia nắng mặt trời...
- Vải vụn: cắt, may làm áo, váy, quần....
- Sỏi: sủa dụng làm hình người, cây, hoa....
- Giấy, báo cũ: sửa dụng làm các hình ảnh ở tranh phong cảnh, tranh sinh hoạt,
hoa...
- Bìa cát tông: sửa dụng được rất nhiều hình ảnh trong các sản phẩm mĩ thuật...
- Lá cây, hoa khô: sử dụng được rất nhiều hình ảnh đẹp.
Ảnh minh họa: Một số sản phẩm từ phế liệu
3.7. Giải pháp 7: Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học Mĩ thuật theo
phương pháp Đan Mạch.
Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy và học (bằng bài giảng điện tử)
là cải tiến đổi mới phương pháp dạy học, phát huy tính tích cực, chủ động sáng
tạo của học sinh, lúc bấy giờ giáo viên chỉ là người tổ chức, hướng dẫn các hoạt
động thông qua hình ảnh trực quan sinh động, học sinh tư duy và tự phát hiện,
tìm ra kiến thức mới của bài học và thực hành đúng đề tài. Tuy nhiên vẫn không

quá lạm dụng phương tiện dạy học này mà giáo viên vẫn chú ý kết hợp nhiều
hình thức dạy học vào một tiết dạy thì kết quả sẽ đạt cao hơn nhiều.
12


Tóm lại, việc ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy môn Mĩ thuật,
có những ưu điểm so với phương pháp truyền thống như sau:
- Nội dung, hình thức tiết dạy phong phú, đưa được nhiều hình ảnh động, từ
đó, tạo được sự kích thích hứng thú học tập của học sinh, tạo được không khí
vui tươi và thi đua trong học tập qua hoạt động thi đua giữa các nhóm, Học sinh
vẽ bài tốt, bài vẽ sáng tạo đạt hiệu quả cao.
- Do tính trực quan cao, nên giúp học sinh dễ tham gia và tạo cảm hứng
ham mê môn học.
- Giáo viên tiết kiệm được thời gian dán, treo đồ dùng trực quan và một số
thao tác khác để giành thời gian cho việc rèn luyện kĩ năng, theo dõi và quản lí
lớp, chú ý nhiều đối tượng yếu, học sinh khuyết tật hòa nhập.
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với bản
thân, đồng nghiệp và nhà trường:
4.1. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm.
Tuy chỉ 1 năm triển khai áp dụng phương pháp mới vào giảng dạy môn Mỹ
thuật, nhưng đã cho thấy rất nhiều ưu điểm. Thông qua những tiết thực hành đầy
lý thú và những sản phẩm mỹ thuật đẹp mắt, phương pháp này đã được hội đồng
sự phạm trường tiểu học Thành Kim đánh giá cao.
Các tiết dạy Mỹ thuật áp dụng phương pháp mới đối với lớp 5 tại trường
Tiểu học Thành Kim, tôi cảm nhận rõ sự vui thích, hứng khởi của học sinh khi
hòa mình vào tiết thực hành theo phương pháp mới. Kết quả là những bức tranh
hoàn thành bao giờ cũng ngộ nghĩnh, đáng yêu vì đó là những cảm xúc rất thật
của các em”.
Thông qua buổi học Mĩ thuật theo phương pháp mới sẽ khơi gợi, phát huy
năng khiếu thẩm mĩ trong học sinh; gây hứng thú cho các em trước cái đẹp, từ

đó hình thành thị hiếu thẩm mĩ của học sinh.
Vì thế, điểm nổi bật của phương pháp này là giáo viên có thể chủ động theo
từng nội dung tiết dạy mà kết hợp nhiều kỹ thuật trong một tiết lên lớp. Khi
giảng dạy, đòi hỏi giáo viên phải nắm vững những yêu cầu để xây dựng các nội
dung liên kết, đặc biệt lưu ý tới 5 lĩnh vực năng lực: kinh nghiệm, kỹ năng - kỹ
thuật, phân tích giải trình, thể hiện năng lực truyền thông tin và đánh giá với các
chủ điểm chung một cách phù hợp với học sinh tiểu học ở các lứa tuổi khác
nhau.
Qua thời gian tôi áp dụng “Dạy học Mĩ thuật theo phương pháp mới”.
Kết quả thu được thật đáng khích lệ, không còn học sinh không yêu thích môn
học nữa. Mỗi tiết học đều rất bổ ích và ngây được nhiều hứng thú cho học sinh.
Dưới đây là một số hình ảnh thể hiện rõ điều này:
Ảnh chụp: Sản phẩm của học sinh Trường Tiểu học Thành Kim
Thông qua các tiết dạy thực nghiệm ở lớp ba lớp 5, năm học 2017-2018,
(thời gian: ngày 04/04/2018, 11/04/2018):
Mĩ thuật: Chủ đề 11: Vẽ biểu cảm các đồ vật (Tiết 1, 2)
(Tổng số học sinh tham gia: 107 học sinh)

13


Kết quả đạt được như sau:
Hoàn thành tốt Hoàn thành
Chưa
Khối
thành
Sĩ số
Lớp
SL
TL

SL
TL
SL
79
73.9%
28
26.1%
0
5
107

hoàn Ghi chú
TL
0

Nhìn vào bảng khảo sát trên ta thấy số lượng học sinh đầu năm ở mức độ
hoàn thành (38.3%)và chưa hoàn thành (11.2%), sau khi áp dụng kinh nghiệm
"Dạy học Mĩ thuật theo phương pháp mới”. Đến hết tháng 4/2018 tỉ lệ học
sinh chưa hoàn thành môn học không còn.
Ảnh chụp: Chủ đề 13: Vẽ biểu cảm các đồ vật
4.2. Đối với hoạt động giáo dục:
- Khi học theo chương trình Mỹ thuật mới học sinh đã dần được hình thành
những năng lực cơ bản đó là: năng lực trải nghiệm (tức là học sinh có được
những trải nghiệm về cách nhìn nhận, cảm giác, sự tò mò, trí nhớ, tưởng tưởng
và phát triển sức sáng tạo và biểu đạt).
- Giúp học sinh phát triển năng lực kỹ năng và kỹ thuật. Trong giờ học được làm
quen với nhiều chất liệu, công cụ, kỹ thuật, dụng cụ phù hợp với hoạt động thực
hành.
- Học sinh biết cách lựa chọn nội dung tạo hình cụ thể.
- Trong giờ học Mỹ thuật học sinh cũng đã biết khám phá năng lực của mình

cũng như trải nghiệm niềm vui thích khi tạo ra những sản phẩm. Mỗi học sinh
lại có cách biểu đạt khác nhau (Mỗi một chủ đề là một cách thức thể hiện khác
nhau).
- Học sinh cũng đã biết khám phá năng lực của mình cũng như trải nghiệm niềm
vui thích khi tạo ra sản phẩm.
- Học sinh hiểu biết thêm về Mĩ thuật theo phương pháp mới và có thị hiếu thẩm
mỹ tốt để vận dụng kiến thức vào bài tập cụ thể trong học tập và trong cuộc
sống.
Ví dụ: Học sinh biết sắp xếp góc học tập ngăn nắp, vệ sinh cá nhân sạch sẽ, đầu
tóc gọn gàng…, biết vận dụng vào các môn Tự nhiên và xã hội, môn thủ
công…)
- Học sinh có thêm yêu thích môn Mĩ thuật theo phương pháp mới.
- Học sinh ít mắc sai lầm trong quá trình thực hành.
- Phương pháp mới này chủ yếu lấy các em làm trung tâm, sáng tạo giúp cho các
em biết về các đẹp nghệ thuật, trân trọng mĩ thuật, sản phẩm của các em tự làm
ra.
- Học sinh say mê học tập hơn, không bị áp lực nhiều về mặt thời gian hoặc sợ
mình không làm được.
- Đối với học sinh cá biệt, ít quan tâm đến việc học lại trở nên hứng thú hơn,
ham thích hoạt động thể hiện rõ ở việc làm việc theo nhóm.

14


- Đối với học sinh có năng khiếu thì được bộc lộ khả năng của mình, qua đó tinh
thần hợp tác nhóm trong môn Mĩ thuật và các môn học khác được nâng cao.
- Số lượng học sinh được khen thưởng về môn Mĩ thuật đã tăng lên.
4.3. Đối với bản thân:
Qua quá trình nghiên cứu và áp dụng Sáng kiến kinh nghiệm trên, bản
thân tôi đã đạt được những hiệu quả sau:

- Giáo viên nắm vững nội dung chương trình bộ môn.
- Giáo viên phải nắm vững các nguyên tắc dạy học Mĩ thuật theo phương pháp
mới.
- Vận dụng Phương pháp mới vào các phân môn cụ thể trong chương trình Mĩ
thuật hiện hành.
- Hiểu về tổ chức dạy học môn Mỹ thuật theo phương pháp mới (Mục tiêu, ý
đồ, thiết kế/kế hoạch, nội dung, yêu cầu, đồ dùng học tập…).
- Thiết kế được bài học khoa học, phù hợp thực tiễn về kiến thức, phương pháp
và hình thức tổ chức dạy học (dự đoán dược những khó khăn học sinh dễ mắc và
dự kiến hướng giải quyết; quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ; kiểm tra, kiểm soát; động
viên, khuyến khích HS; không gian, địa điểm…).
- Trong tiết dạy học cần lựa chọn những phương pháp phù hợp (tránh giảng giải
lý thuyết gây nhàm chán, nặng nề)
- Khi thực hiện dạy học GV phải là người tâm huyết với nghề, có kinh nghiệm
thực tế và chắc về lý luận để có thể kiểm soát được tổ chức lớp đồng thời tăng
được nhận thức của HS, giúp cho HS thu nhận được kiến thức về đối tượng thực
tiễn khách quan. Mặt khác, để phát huy hết hiệu quả và nâng cao vai trò của tổ
chức dạy học, người GV phải nắm vững ưu nhược điểm và các khả năng cũng
như yêu cầu của phương pháp, phương tiện dạy học để việc tổ chức dạy học
phải đạt đựơc mục tiêu dạy học và phải góp phần nâng cao hiệu quả của giáo
dục Mỹ thuật ở nhà trường phổ thông.
- Giáo viên phải kiên trì, chịu khó nghiên cứu bài dạy một cách chu đáo. Nắm
vững nội dung, yêu cầu, nhiệm vụ của bài dạy, nắm được đặc điểm tâm sinh lí
của học sinh cũng như khả năng tư duy, sáng tạo của từng học sinh. Yêu nghề,
mến trẻ. Làm đồ dùng dạy học. Dạy học theo hướng tích cực chủ động. Áp dụng
các phương pháp đổi. Thường xuyên tổ chức triển lãm sản phẩm của học sinh để
khuấy động phong trào học tập. Áp dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy.
Đưa ra các trò chơi. Phân bố thời gian hợp lí. Giáo dục thẩm mĩ cho học sinh.
- Giáo viên biết cách lập kế hoạch và tổ chức những quy trình dạy học linh hoạt
phù hợp với điều kiện của địa phương. Tổ chức đánh giá liên tục quá trình học

mĩ thuật để phát triển các năng lực học tập, khả năng sáng tạo và kĩ năng sống
cho mỗi học sinh. Phối hợp và chia sẻ kinh nghiệm với các đồng nghiệp.
- Điểm nổi bật của dạy học Mĩ thuật theo phương pháp mới là giáo viên có thể
chủ động theo nội dung từng tiết học. Nếu như ở chương trình Mĩ thuật cũ học
sinh được học, được làm quen với các nội dung gần gũi, quen thuộc như: vẽ con
gà, vẽ (nặn, xé dán) con vật.v.v. thì với phương pháp dạy, học Mỹ thuật mới học
sinh được biểu đạt, giao tiếp, khám phá rất nhiều điều bổ ích thông qua hình
ảnh, từ đó tạo cơ hội cho các em thực hành, ứng dụng trong học tập và hình
15


thành kỹ năng sống trong lĩnh vực Mĩ thuật để vận dụng linh hoạt vào cuộc
sống, học tập hằng ngày.
4.4. Đối với đồng nghiệp:
Thông qua môn Mĩ thuật theo phương pháp mới, nó trang bị những kiến
thức cần thiết về mặt lý thuyết và một số kỹ năng thực hành trong quá trình học
tập, phát triển kĩ năng ở các bài tập, sáng tạo của học sinh thông qua các chủ
đề… Tôi đã được nghe các đồng nghiệp trao đổi lại, học sinh đã biết giữ gìn đồ
dùng cá nhân, trang phục khi đến trường sạch đẹp, biết sử dụng, tái chế lại các
vật liệu dễ tìm hoặc đã qua sử dụng để có những sản phẩm đẹp. Biết giúp đỡ
giáo viên chủ nhiệm lớp trong việc trang trí lớp. Cụ thể: năm học 2017 - 2018,
Nhà trường có 2 lớp đạt giải nhất, 4 lớp đạt giải nhì, 6 lớp đạt giải ba, 9 lớp đạt
giải khuyến khích về trang trí lớp học. Đồng thời, học sinh còn rất sáng tạo trong
khi học các môn Tự nhiên và xã hội, môn Thủ công, môn Toán của giáo viên
khác nữa… Điều đó rất đáng khích lệ, nên đồng nghiệp của tôi đã nhìn nhận
môn Mĩ thuật một cách khách quan hơn.
4.5. Đối với Nhà trường:
Ban giám hiệu nhà trường đã phối hợp với Hội cha mẹ học sinh tuyên
truyền tới phụ huynh tầm quan trọng của bộ môn và giúp phụ huynh nhận thức
đúng đắn hơn của môn Mĩ thuật.

Nhà trường đã tạo điều kện thành lập Câu lạc bộ Mĩ thuật: Câu lạc bộ
khéo tay hay làm (chào mừng Ngày 20/10, 20/11, 8/3,…)
Tăng cường hơn việc triển khai hội nghị sáng kiến kinh nghiệm để tất cả
các đồng chí giáo viên được tham gia, trao đổi, học hỏi lẫn nhau góp phần vào
công tác giảng dạy được tốt hơn.
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận:
Qua thực tế giảng dạy trong năm qua tôi luôn xác định được mục tiêu trong
nhà trường Tiểu học, đồng thời cũng hiểu sâu sắc được vị trí, vai trò của môn
Mĩ thuật trong việc giáo dục học sinh
Để học tốt môn Mĩ thuật đòi hỏi chúng ta cần quan tâm hơn nữa tới các em,
cần trang bị cho các em những kiến thức cơ bản trong cuộc sống. Quan tâm hơn
nữa đối với các thiết bị giảng dạy, đặc biệt là phần mềm ứng dụng công nghệ
thông tin hỗ trợ trong giảng dạy và học tập. Bên cạnh đó, người giáo viên không
ngừng học hỏi tìm tòi phương pháp mới, đầu tư thời gian nghiên cứu bài giảng,
thường xuyên tổ chức cho các em học tập theo phương thức thảo luận nhóm, tổ
chức hoạt động ngoại khoá vui chơi lành mạnh bổ ích, như vẽ tranh cổ động về
An toàn giao thông, về môi trường …. Tôi thấy việc nắm vững phương pháp và
cách tổ chức cơ bản cũng như việc xây dựng cho mình một cách tổ chức dạy học
vững chắc và tìm ra những giải pháp dạy học phù hợp của môn Mĩ thuật sẽ có
tác dụng và ý nghĩa rất quan trọng trong hoạt động dạy và học, giúp cho giáo
viên có một định hướng đúng đắn, phù hợp một cách thức tổ chức giờ dạy hợp
lý giúp cho học sinh hứng thú tìm hiểu, khám phá thế giới thẩm mĩ một cách say
mê, hấp dẫn, góp phần giáo dục nên những con người toàn diện hơn.
Từ kết quả trên ta dễ dàng nhận thấy việc học Mĩ thuật bằng phương pháp
của dự án Đan Mạch đã nâng cao kết quả học tập của học sinh, khơi gợi được trí
16


sáng tạo, liên kết gắn bó các học sinh với nhau cùng nhau tham gia tìm tòi kiến

thức.
2. Kiến nghị:
- Về phía nhà trường:
Nhà trường cần quan tâm đáp ứng đủ nhu cầu về cơ sở vật chất.
- Về phía gia đình:
Hơn ai hết, gia đình phải có cái nhìn khác, cái nhìn thiện cảm và trân
trọng đối với bộ môn Mĩ thuật để các em học vẽ một cách tốt nhất, hiệu quả
nhất.
- Về phía Phòng GD&ĐT:
Thường xuyên tổ chức cho học sinh được giao lưu và trao đổi kinh
nghiệm, học hỏi lẫn nhau và trao giải thưởng cho những em có tranh hoặc sản
phẩm độc đáo để động viên kịp thời nhất và khích lệ niềm phấn khởi cho các em
thi đua học tập.
Nên có thêm các lớp bồi dưỡng về chuyên môn Mĩ thuật trong hè cho các
giáo viên dạy Mĩ thuật, để các giáo viên được học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau. Có
thêm tài liệu tham khảo vì đây là phương pháp mới.
Sự tiến bộ của các em là sự khích lệ, nguồn động viên to lớn cho sự nỗ
lực của cô và trò trường tiểu học Thành Kim. Tuy bước đầu tổ chức dạy học
theo phương pháp mới còn gặp nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, các điều kiện
để phục vụ dạy học….nhưng chắc rằng bằng sự sáng tạo, nhiệt tình và tâm huyết
với nghề, không ngại khó khi tiếp cận với phương pháp mớí của giáo viên, học
sinh sẽ có những tiết học mĩ thuật đầy bổ ích và đầy tính sáng tạo.
Trên đây là một vài kinh nghiệm nhỏ của tôi nhằm góp phần vào dạy- học
tốt môn Mĩ thuật theo phương pháp mới tôi rất mong được sự quan tâm giúp đỡ
và góp ý của Ban giám hiệu, Phòng giáo dục.
Xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA THỦ
TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thạch Thành, ngày 24 tháng 05 năm 2018

Người thực hiện
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình
viết, không sao chép nội dung của người
khác

Nguyễn Thị Thanh Nga

17


TÀI LIỆU THAM KHẢO
STT
1.

Tên tài liệu

Tên tác giả (nhóm
tác giả)

Tên NXB

Năm
xuất
bản

Tài liệu dạy học Mĩ thuật Chủ biên: Nguyễn Nhà xuất bản
dành cho giáo viên Tiểu Thị Nhung (Chủ Giáo dục Việt 2015
học
biên)
Nam

18


DANH MỤC
CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG
ĐÁNH GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT VÀ CÁC
CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả:
Nguyễn Thị Thanh Nga
Chức vụ và đơn vị công tác: Giáo viên, trường Tiểu học Thành Kim

TT

1.
2.

3.

Tên đề tài SKKN
Một số kinh nghiệm dạy và học tốt
phân môn Vẽ trang trí ở lớp 3
Rèn kĩ năng vẽ theo mẫu cho học
sinh lớp 5
Một số kinh nghiệm vận dụng dạy
học Mĩ thuật theo phương pháp mới
cho học sinh lớp 5

Kết quả
Cấp đánh

đánh giá
giá xếp loại
xếp loại
(Phòng, Sở,
(A, B,
Tỉnh...)
hoặc C)

Năm học
đánh giá
xếp loại

Cấp tỉnh

B

2011-2012

Cấp phòng

B

2014-2015

Cấp phòng

A

2017-2018

19