Trờng trung học cơ sở Yên Th ờng - Giáo án ngữ văn 8
Ngày soạn 01 / 08/2008
Ngày dạy 22 / 08 /2008
Tiết dạy: Lớp dạy : 8B
Tiết 1+2 Tôi đi học
(Thanh Tịnh)
A Mục tiêu cần đạt
Qua bài học học sinh có đợc:
- Những xúc cảm chân thật ,trong sáng của ngày đầu cắp sách tới trờng;tình cảm tha thiết của tác giả
với tuổi thơ ,bạn bè ,mái trờng .
-Yếu tố miêu tả ,biểu cảm tạo sức hấp dẫn cho văn bản.
B.Chuẩn bị
-GV :T liệu về nhà văn Thanh Tịnh
-HS :Soạn bài ở nhà
C.các b ớc lên lớp
1 Ôn định lớp
2 Kiểm tra
3Bài mới:
*Giới thiệu bài
Trong cuộc đời mỗi con ngời ,những kỉ niệm tuổi học trò thờng đợc lu giữ bền lâu trong trí nhớ đặc biệt
là những kỉ niệm ngày đầu tiên đi học.Truyện ngắn Tôi đi học đã diễn tả những kỉ niệm bâng khuâng
của Thanh Tịnh về ngày đầu tiên cắp sách đến trờng ấy
*Tiến trình bài dạy
Hoạt động của giáo viên học sinh Nội dung cần đạt
Hoạt động1
Giới thiệu vài nét về tác giả Thanh Tịnh?
HS xem ảnh chân dung T/giả?
Giới thiệu về tác phẩm?
Văn bản này đợc viết theo thể loại nào?
HS đọc văn bản và chia đoạn.
?Nêu nôi dung từng đoạn văn.
(HS trao đổi ,thảo luận.)
hoạt động2
(HS đọc đoạn 1)
?Kỷ niệm về ngày khai trờng đầu tiên ấy đợc
I-Tìm hiểu chung
1.Tác giả -tác phẩm
-Thanh Tịnh(1911-1988) quê ở Huế ,dạy học ,viết
báo ,văn.
-Sáng tác đậm chất trữ tình,toát lên vẻ đẹp đằm
thắm nhẹ nhàng sâu lắg trongtrắng.
2,Về tác phẩm:
- In trong tập Quê mẹ-1941
- Thể loại:Truyện ngắn.
- Phơng thức biểu đạt:Tự sự +trữ tình-Bố cục:4
phần
+Khơi nguồn kỷ niệm.
+Cảm nhận của tôi trên đờng tới trờng .
+Cảm nhận của tôi lúc ở sân trờng .
+Cảm nhận của tôi trong lớp học.
II.Phân tích
1)Khơi nguồn kỷ niệm
-sự liên tởng tơng đồng
Nguyễn Thị Lâm Hải
1
Trờng trung học cơ sở Yên Th ờng - Giáo án ngữ văn 8
khơi nguồn từ đâu? Nó có gì đặc biêt?
(4 từ láy đợc sử dụng để diễn tả tâm trạng cảm xúc
của n/v.Đó là cảm giác trong sáng nảy nở trong
lòng.Các từ láy đã rút ngắn thời gian giữa quá khứ
- hiện tại.Chuyện xảy ra đã lâu mà nh vừa xảy ra
hôm qua ,hôm nay)
( HS đọc Đ2)
?KN ngày đầu tiên đến trờng của n/v tôi gắn với
(t) và không gian cụ thể nào?
? Trong câu vănCon đờng này...tự nhiên thấy
lạ ?Cảm giác quen và lạ ấy của n/v có ý nghĩa
gì ?
?N/v tôi còn bộc lộ tâm trạng cảm xúc gì nào
khác?
?Trong đoan có 1 h/a so sánh rất độcdáo đó là
h/a nào?y/n của nó?
?N/v tôi đã bộc lộ những đức tính đáng quý gì?-
(-HS trả lời theo nhóm sau khi đã thảo luận
nhóm đôi )
(HS đọc phần văn bản tiếp theo)
?Sân trờng làng Mĩ Lý lu lại trong tâm trí tác giả
có gì nổi bật?
?Ngôi trờng đợc t/g cảm nhận nh thế nào?
ý nghĩa của h/a so sánh: nh cái đình làng?
?Khi tả những cậu học trò lần đầu tiên đén tr-
ờng,t/g so sánh nh thế nào?ý nghĩa của h/a ấy?
(H/a tinh tế vừa tả đúng tâm trạngn/v vừa gợi cho
ngời đọc liên tuởng về một tuổi thơ nhỏ giữa mái
trờng đệp nh tổ ấm, mỗi học trò ngây thơ hồn
nhiên nh một cánh chim đầy khát vọng và biết bao
bồi hồi lo lắng nhìn bầu trời rộng, nghĩ tới trân trời
học vấn mênh mông)
Sau hồi trống ,tâm trạng của n/v tôi nh thế nào?
-Hình ảnh ông đốc qua cảm nhận của n/v tôi?
tiếng khóc của nhân vật tôi lúc sắp vào lớp gợi cho
em suy nghĩ gì?
?Hãy nhớ và kể lại cảm xúc của chính nh các
bạn ?
(HS tự cảm nhận ,trình bày)
(Đọc phần VB còn lại)
Tâm trạng đặc biêt của tác giả:vô cùng náo nức,
mơn man ,tng bừng, rộn rã.
2..Cảm nhận của tôi trên đ ờng tới tr ờng
-Thời gian:buổi sáng cuối thu
-Không gian:trên con đờng làng dài &hẹp
-Tình cảm nhận thức:
. Cảm giác:Tự thấy mình đã lớn ,con đờng làng
không còn dài rộng nh trớc.
.Muốn chững chạc nh bạn,không thua kém bạn.
> nghiêm túc,có ý thức học tập, yêu bạn bè ,yêu
quê hơng
3. Cảm nhận của tôi lúc ở sân tr ờng
-Sân trờng
+rất đông ngời
+ngời nào cũng sạch sẽ,vui tơi ,sáng sủa
->Cảm xúc trang nghiêm ,sâu nặng về mái trờng .
-Tâm trạng :cảm thấy mình bé nhỏ ,lo sợ vẩn vơ.
-Ông đốc :cặp mắt hiền từ ,cảm động tời cời ,nhẫn
nại.
->Quý trọng ,tin tởng ,biết ơn .
-Bật khóc
+vì lo sợ vì phải xa mẹ ,xa nhà ,lạ lẫm
+vì sung sớng lần đầu đợc cắp sách đi học.
4.Cảm nhận của tôi trong lớp học
-Cảm giác lạ mà quen.
.
->Trong sáng,tha thiết, độc lập khi đi học
Nguyễn Thị Lâm Hải
2
Trờng trung học cơ sở Yên Th ờng - Giáo án ngữ văn 8
-Nhân vật tôi có cảm giác gì khi lần đầu bớc vào
lớp học?
-Hình ảnh một con chim con liệng những
tiếng phấnvần đọc nói thêm điều gì về
n/v?
( HS thảo luận nhóm)
?Ba chữ tôi đi học kết thúc t/p đồng thời
cũng là nhan đè t /p có y/n gì?
(cách k/ttự nhiên bất ngờ.Dóng chữ vừa khép lại
bài văn vừa đánh dấu 1 thời điểm mở ra 1 thế giới
mới ,1bầu trời mới 1khoảng không gian mới,1thế
giới mới,1g/đ mới trong cuộc đời.Dòng chữ chập
chững xuất hiện lần đầu tiên trong trang giấy trắng
tinh thơm tho tinh khiết nh niềm tự hào hông
nhiên và tróngáng của nv tôi và nỗi lòmh của
chúng ta khi bồi hồi nhớ lại buổi thiếu thờiDòng
chữ hể hiện chủ đề của t/p)-
hoạt động3
-. ?Có thể gọi truyện ngắn này là một bài thơ
bằng văn xuôi đợc không?vì sao?
-Một chút buồn bã ,tiếc nhớ những ngày tự do chơi
đùa
-Nhận thức đợc việc học là quan trọng.
-Yêu việc học
->Kỷ niệm sâu sắc không thể nào quên .
III. Tổng kết
Ghi nhớ SGK
4. Củng cố
1. (Bảng phụ)
- Truyện ngắ đã s/d thật hiệu quả các biện pháp ss.Chép lại và phân tích một trong các ss đó?
2 -Em học tập đợc gì từ nghệ thuật kể chuyện của Thanh Tịnh?
3 -Học thuộc lòng ghi nhớ (SGK)
5.H ớng dẫn các hoạt động tiếp theo:
Học bài +làm bài +chuẩn bị cho bàitiếp theo
Nguyễn Thị Lâm Hải
3
Trờng trung học cơ sở Yên Th ờng - Giáo án ngữ văn 8
Ngày soạn 01 / 08/2008
Ngày dạy 24 / 08 /2008
Tiết dạy: 3 Lớp dạy : 8B
Tiết 3: Cấp độ khái quát của nghĩa từ
ngữ
A. Mục tiêu cần đạt
Qua bài học học sinh có đợc:
-HS hiểu rõ cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ và mối quan hệ cấp độ khái quát của nghĩa từ
ngữ.
-Rèn kĩ năng sử dụng từ trong mối quan hệ so sánh về phạm vi nghĩa rộng và nghĩa hẹp.
B. Chuẩn bị
- Gv: Một số sơ đồ về cấp độ khái quát nghĩa từ ngữ.
- HS: Đọc bài trớc ở nhà.
C Các b ớc lên lớp
1Ôn định
2Kiểm tra
3Bài mới
*Giới thiệu
*Tiến trình bài dạy:
Hoạt động của giáo viên-HS Nội dung kiến thức
Hoạt dộng1
HS quan sát sơ đồ (SGK)
?Nghĩa của từ động vật rộng hơn hay hẹp hơn
nghĩa của các từ thú cá chim?
?Nghỉa của từ thú rộng hơn hay hẹp hơn nghĩa
của từ voi ,hơu?Vì sao?
?Tơng tự nh vậy hãy so sánh nghĩa của các từ
sau;chim-tu hú ,sáo.
Cá-cá chép ,cá mè
?Qua phần tìm hiểu trên em có nhận xét gì về
nghĩa từ ngữ?
?Mộtt từ ngữ có thể vừa có nghĩa rộng vừa có
nghĩa hẹp không? Vì sao?
Cho ví dụ?
-Đọc ghi nhớ (SGK)
(Bài tập thêm )
VD:thực vật>cây,cỏ ,>cam ,dừa ,hoa cúc ,cỏ
gấu...
hoạt động 2
I.Từ ngữ nghĩa rộng ,từ ngữ nghĩa hẹp
1 VD: Sơ đồ SGK
2.Nhận xét
a) Về nghĩa:
Động vật> thú ,chim ,cá
Thú > voi ,hơu
Chim > tu hú,sáo
Cá> rô,thu ,chép
(rộng hơn) (hẹp hơn)
b)Lý do:Phạm vi nghĩa của từ động vật bao hàm
nghĩa của các từ: thú ,cá ,chim..
-Nghĩa của thú bao hàm nghĩa của :voi,hơu
-nghĩa của cá bao hàm nghĩa của rô thu chép
3) Ghi nhớ(SGK)
II. Luyện tập
Nguyễn Thị Lâm Hải
4
Trờng trung học cơ sở Yên Th ờng - Giáo án ngữ văn 8
-Làm BT1,3 tại lớp
-Thảo luận nhóm BT5
-BTVN:2,4
1. BT1 (bảng phụ):
Cho các từ:cây ,cỏ ,hoa
Tìm các từ có nghĩa rộng hơn và hẹp hơn
3 từ này
2)Bài tập 2:Lập sơ đồ
Y phục:
-quần:
+quần đùi
+quần dài
-áo
+áo dài
+áo sơ mi
3 BT3:
a)-Xe cộ ,ô tô,xe máy,xe đạp
b)-Kim loại,đồng ,chì ,thiếc ,vàng ,bạc
c)-hoa quả ,nhãn ,da ,lê
d0-họ hàng,cô ,dì ,chú ,bác
e)-mang,xách ,khiêng ,khuân
4). BT5
VD :khóc >nức nở ,sụt sùi
4. Củng cố
1 Cho các từ sau đây:sống, chết, tơi ,xanh
Hãy đặt câucho mỗi từ ngữ khi đợc dùng với nghĩa rộng và nghĩa hẹp
văn bản
5. .H ớng dẫn các hoạt động tiếp theo:
1-Đọc lại ghi nhớ &HTL
2-Chuẩn bị bài Tính thống nhất về chủ đề của VB
Nguyễn Thị Lâm Hải
5
Trờng trung học cơ sở Yên Th ờng - Giáo án ngữ văn 8
Ngày soạn 01 / 08/2008
Ngày dạy 24 / 08 /2008
Tiết dạy:4 Lớp dạy : 8B
Tiết 4:
Tính thống nhất về chủ đề của
văn bản
A. Mục tiêu cần đạt
Qua bài học học sinh có đợc:
- HS nắm đợc chủ đề của văn bản ,tính thống nhất về chủ đề của văn bản
- HS biết viết 1 văn bản bảo đảm tính thống nhất về chủ đề ,xác định đối tợng ,chọn lựa
,sắp xếp các phần sao cho nêu bật cảm xúc cá nhân.
B. Chuẩn bị
-GV : Soạn bài
-HS : Chuẩn bị bài ở nhà
C. các b ớc lên lớp
1. Ôn định
2 Kiểm tra bài cũ
-Thế nào là từ nghĩa rộng ,từ nghĩa hẹp?cho vd.
-Làm BT4
3. Bài mới
*Giới thiệu
*Tiến trình bài dạy
Hoạt động1
?Trong văn bản, tác giả nhớ lại những kỉ niệm
sâu sắc nào trong thời thơ ấu của mình?
Sự hồi tởng ấy gợi lên những ấn tợng gì trong
lòng tác giả?
?Cho biết chủ đề của văn bản này?
?Thế nào là chủ đề của văn bản?
Hoạt động2
?Căn cứ vào đâu em biết đợc v/b Tôi đi học
nói về kỷ niệm ngày đầu tiên...?
I) . Tìm hiểu CĐ v bản
* Văn bản ;Tôi đi học :
Tác giả nhớ lại những kỉ niệm sâu sắc của buổi
đầu đi học
+Tâm trạng hồi hộp ,bỡ ngỡ với trờng
,lớp ,ông đốc ,bàn ghế ,bạn bè.
+Sự hồi tởng gợi những kỉ niệm sâu đậm
không thể nào quên.
=>chủ đề:kỉ niệm buổi đầu đi học
*Nhận xét(ghi nhớ SGK)
II)Tìm hiểu về tính thống nhất về chủ
đề của văn bản
1.VD;Văn bản Tôi đi học
2 Nhận xét:
+Nhan đề :Tôi đi học
+Từ ngữ :Tôi ,đi học đợc lặp lại nhiều lần.
+Các câu :đều nhắc đến kỉ niệm buổi đầu đi học.
=>Tâm trạng hồi hộp bỡ ngỡ của tác giả trong
ngày đầu tiên
Nguyễn Thị Lâm Hải
6
Trờng trung học cơ sở Yên Th ờng - Giáo án ngữ văn 8
?Hãy tìm những chi tiết chứng tỏ tâm trạng ấy
in sâu trong tôi suốt cuộc đời
-Sau khi hớng dẫn HS tìm hiểu BT1,2 GV hỏi:
?Theo em chủ đề là gì?
?Thế nào là văn bản có tính thống nhất về chủ
đề?
=> Tính thống nhất chủ đề của v/b là sự nhất
quán ở 1 chủ đề đã xác định ,không xa rời hoặc
lạc sang chủ đề khác
-Đảm bảo tính TNCĐ của v/b ở các phơng diện:
+Hình thức:nhan đề ,
+Nội dung:Từ ngữ chi tiết ,các phần của v/b
tập trung làm rõ chủ đề(ý đồ ,ý kiến ,cxúc)
+đối tợng
HS đọc ghi nhớ SGK
Hoạt động 2
-HS làm bài tập 1,2 tại lớp
-Gv hớng dẫn ,chữa bài
-HS thảo luận nhóm để làm bt4,bt3.
Hs đọc lại ghi nhớ (không cần cầm SGK)
*Tâm trạng in sâu trong lòng:
-lòng lại náo nức
-tôi quên thế nào đợc...
lòng tôi lại tng bừng rộn rã...
-Trên đờng đến trờng :thấy lạ,cảnh vật nh có sự
thay đổi.
->Bỡ ngỡ ,lúng túng khi xếp hàng vào lớp.
-Trong lớp học!cảm thấy xa mẹ ,nhớ nhà.
->Những cảm giác trong sáng nảy nở trong lòng
tác giả
3.Ghi nhớ:SGK
II):Luyện tập
1.BT1.Phân tích rính thống nhất chủ đề của
v/bRừng cọ quê tôi
-Đối tợng :rừng cọ quê tôi
->VĐ:rừng ý nghĩa của rừng cọ đối với ngời dân
quê
-Trình tự trình bày : gi/thiệu rừng cọ ->cây cọ-
>tác dụng của cây cọ->tình cảm gắn bó với cây
cọ.
->Các ý hợp lí không nên thay đổi.
b)Chủ đề của v/b :gi /th rừng cọ quê tôi
c)CM:Chủ đề đợc thể hiện trongtoàn v/b
2).BT2: Bỏ 2 câu : b,d
3) . BT3 : Bỏ 2 câu : c,h
Viết lại b
-
4. Củng cố
Thế nào là CĐ và sự thống nhất CĐ của v/b
5 .H ớng dẫn các hoạt động tiếp theo:
-Đọc lại ghi nhớ & Học thuộc lòng
-Làm BTVN +chuẩn bị cho bài tiếp theo.
Nguyễn Thị Lâm Hải
7
Trờng trung học cơ sở Yên Th ờng - Giáo án ngữ văn 8
Ngày soạn 01 / 09/2008
Ngày dạy 08 / 09 /2008
Tiết dạy: 2 Lớp dạy : 8B
Tiết 5+6 Trong lòng mẹ
(Trích Những ngày thơ ấu _Nguyên Hồng)
A. Mục tiêu cần đạt
Qua bài học học sinh có đợc:
-HS hiểu đợc tình cảm đáng thơng và nỗi đau tinh thần của bé Hồng ,cảm nhận đợc tình yêu thơng
mẹ mãnh liệt.
-HS hiểu đợc ngòi bút thấm đậm chất trữ tình ,giàu sức truyền cảm.
B. Chuẩn bị
-Gv: Đọc kĩ tác phẩm và trích đoạn
-Hs: Soạn bài
C. các b ớc lên lớp
1. Ô n định lớp
2 Kiểm tra bài cũ
-Kể lại diễn biến tâm trạng n/v tôi trong ngày đầu tiên đến trờng?
-Đặc sắc NT kể và phân tích hiệu quả của 3SS trong bài
3. Bài mới
* Giới thiệu : Ai chẳng có 1 tuổi thơ ,1 tời thơ ấu đã hoặc sẽ trôi qua ,không bao giờ trở lại.NNTÂ của
Nguyên Hồng đợc kể lại với những rung động cực điểm của một linh hồn trẻ dại (Thạch Lam) mà
thấm đẫm tình yêu mẹ.
*Tiến trình bài dạy
Hoạt động của giáo viên-học sinh Nội dung cần đạt
Hoạt động1
?Hs nêu vắn tắt vài nét về tác giả và tác phẩm
I)Tìm hiểu chung
1).Tác giả
-Nguyên Hồng :nhà văn lớn của VHHĐ
VN.Tuổi thơ cay đắng ,bất hạnh là nhà văn của
tầng lớp LĐ cùng khổ .
2)Tác phẩm:
*Những ngày thơ ấu :hồi kí tự truyện(1938-
1940)gồm 9 chơng ;đoạn trích thuộc chơng 4
-HS đọc đoạn trích và cho biết có thể chia làm
mấy đoạn ND chính của mỗi đoạn?
*.Bố cục-thể loại
-Bố cục :2 đoạn
+Cuộc trò chuyện giữa bé Hồng & bà cô
+Cuộc gặp gỡ giữa 2 mẹ con bé Hồng
*Phơng thức b/đ:tự sự +miêu tả+biểu cảm.
Hoạt động2
?Phần chữ nhỏ cho em biết đợc điều gì về tình
cảnh của chú bé Hồng?
II.Phân tích
1)Tình cảnh của chú bé Hồng:
Mồ côi cha ,sống thiếu mẹ,bơ vơ giữa sự ghẻ
lạnh cay nghiệt của họ hàng.
Nguyễn Thị Lâm Hải
8
Trờng trung học cơ sở Yên Th ờng - Giáo án ngữ văn 8
?Sống trong tình cảnh đó, tình cảm tâm trạng
của chú bé Hồng ntn?
(HS trình bày theo suy nghĩ của mình .)
?Hình ảnh ngời bà cô hiện lên trong phần đầu
đoạn trích với những cử chỉ ,lời nói ntn?
?Nó có p/ánh đúng tâm trạng ,tình cảm của bà
ta không?
?Bà ta là ngời ntn?
?Trớc câu hỏi của bà cô,thái độ của Hồng ntn?
Em hiểu ntn về thái độ ấy?
(HS thảo luận)
?Sau lời từ chối của H,bà cô lại hỏi gì?Nét mặt
và thái độ của bà cô thay đổi ra sao?Nó thể hiện
điều gì?
Thái độ của bé Hồng ntn?Chi tiết cơừi dài
trong tiếng khóc cho em hiểu điều gì về t.trạng
của Hồng?
(Bà cô vẫn tìm cách hành hạ ,nhục mạ đứa cháu
ngây thơ và giàu lòng tự trọng .Và sự cố gắng của
bà ta đã có kết quả.Vết thơng lòng của Hồng tiếp
tục bị đào bới khiến em không còn đủ sức chống
đỡ.Em trở về đúng tâm trạng của mình:đau đớn
tủi thân nhng không hề trách ẹ bởi em hiểu những
đau khổ mà ẹ em phải chịu đựng.Duy nhất em chỉ
trách mẹ không dám đối mặt với các lề thói hủ
tuc phongkiến.Điệu cời trong tiếng khóc cả em
chứa đựng trong đó cả sự chua xót đau đớn và và
cả sự căm giận mỉa mai là cách tear lời bày tỏ
thái độ sâu sắc và dữ dội đối với thái độ của ngời
cô.
Cuộc đối thoại tiếp diễn ntn?
(HS thảo luận)
?ý nghĩa của h/a ss:giá những cổ tục mới
thôi.?
(sử dụng liên tiếp các động từ trong 1 trờng nghĩa
đặc tả tâm trạng uất ức căm giận của n/v tình th-
ơng và niềm tin đối với mẹ đã khiến ngời con
hiếu thảo ấy biết suy nghĩ sâu rộng.)
(HS đọc phần còn lại)
?Phần cuối chơng trích kể về chuyện gì?
(Thảo luận)
?Tiếng gọi thảng thốt bối rối của H và cái giả
thiết sau đó nếusa mạccho em hiểu gì
2)Cuộc trò chuyện giữa bà cô và bé Hồng
Hình ảnh bà cô
Cời hỏi:Mày
không ?
>bề ngoài tỏ vẻ quan
tâm ,thơng cháu ,thực
chất là giả rối ,đóng
kịch
-Hỏi luôn giọng vẫn
ngọt;Sao
mắt long lanh nhìn
cháu chằm chặp
Vỗ vai tôi cời mà
nói:Mày dại ...chứ
>Tiếp tục đóng
kịch.bề ngoài tỏ ra
rộnh lợng > < bên
trong tìm cách săm
soi, hành hạ,nhục mạ
cháu.
-Kể về sự đói rách
túng thiếu của mẹ
-Đổi giọngvỗ vai
nghiêm nghị , tỏ ra
thơng xót bố bé H
>Lạnh lùng độc ác
thâm hiểm
Tâm trạng béHồng
-toan trả lời có
-cúi đầu không đáp
>Sự nhạy cảm,cứng
cỏi, yêu thơng mẹ
giúp bé Hồng nhận ra
đợc những ý nghĩ cay
độc
-Khoé mắt cay cay
-Nớc mắt ròng ròng
-Cời dài trong tiếng
khóc
>Đau đớn tủi cực
ngày càng tích
tụ,dâng trào,không
thể kìm nén nhng vẫn
kiên cờng,dào dạt
niềm tin đ/v mẹ.
Uất ức
-Căm tức phẫn nộ cái
xã hội cũ đầy đố kỵ
thành kiến độc ác với
ngời p/n
>Nhạy cảm ,chịu
nhiều đau khổ nhng
hết lòng yêu thơng
kính trọng mẹ.
3)Bé Hồng khi gặp đ ợc mẹ, đ ợc nằm trong
lòng mẹ
-Tiếng gọi bối rối Mợ ơi,mợ ơi
-Hình ảnh so sánh Cái lầm
-Hành động vội vã cuống quýt đuổi theo xe,thở
hồng hộc ,ríu cả chân,oà khóc nức nở
> mừng tủi đau đớn khát khao gặp mẹ đến cháy
Nguyễn Thị Lâm Hải
9
Trờng trung học cơ sở Yên Th ờng - Giáo án ngữ văn 8
về tâm trạng của H?
(Tự đặt ra những giả thiết để cực tả t/tr xúc
động .So sánh hết sức mới lạ mà phù hợp với việc
bộc lộ t/tr thất vọng cùng cực thành tuyệt vọng
của H.Tột cùng h/p ,tột cùng đau khổ
?Cử chỉ hành động t/tr của H khi bất ngờ đợc
gặp mẹ?
?Khi đợc nằm trong lòng mẹ,c/xúc của bé H
ntn?
(Những giây phút thần tiên hạnh phúc sung sớng
vô bờ ,đẹp đẽ nhất của con ngời .Ngòi mẹ thật cao
cả vĩ đậi mà thân thơng gần gũi máu mủ ruột già
biết bao.Trong lòng mẹ, trong hạnh phúc dạt dào
tất cả những phiền muộn sầu đau tủi khổ cũng chỉ
nh cái chớp mắt ,nh áng mây qua mà thôi.Trong
cuộc đời mênh mông buồn thảm của n/văn thời
thơ ấu,1 niềm h/p nho nhỏ cũng trở thành lớn lao
ghi dấu suốt cuộc đời đẻ trở thành những tranghồi
ức tự truyện tuyệt vời.)
hoạt động3
Theo em, những gì làm lên giá trị của t/p?
Hoạt động 4
bỏng
Khi đợc nằm trong lòng mẹ, chìm trong hạnh
phúc ,sung sớng.
III)Tổng kêt ( Ghi nhớ SGK)
*-Kết hợp giữa tự sự &biểu cảm:kể +cảm xúc
-Lời văn đậm chất trữ tình
-Hình ảnh giàu sức gợi cảm
*ND(SGK)
IV.Luyện tập : Cảm nhận của em về n/v chú
bé Hông?(1 đoạn văn7-10 câu)
4. Củng cố
-Điều gì đã khiến tác phẩm trở thành những trang viết trữ tình hay nhất?
-Vì sao em thích đoạn trích này?
5 .H ớng dẫn các hoạt động tiếp theo:
Học bài +Làm bài +Chuẩn bị cho bài tiếp theo
Nguyễn Thị Lâm Hải
10
Trờng trung học cơ sở Yên Th ờng - Giáo án ngữ văn 8
Ngày soạn 01 / 09/2008
Ngày dạy 12 / 09 /2008
Tiết dạy: 1 Lớp dạy : 8B
Tiết 7: Tiếng Việt
Trờng từ vựng
A. Mục tiêu cần đạt
Qua bài học học sinh có đợc:
-HS hiểu thế nào là trờng từ vựng
-HS hiểu đợc sự liên quan giữa trờng từ vựng với các hiện tợng nh đồng nghĩa ,trái nghĩa ,ẩn dụ
,hoán dụ,nhân hoá
B. Chuẩn bị
-GV:Soạn bài
-HS:Xem trớc bài ở nhà
C.các b ớc lên lớp :
1. Ôn đinh lớp
2.Kiểm tra bài cũ
3. Bài mới
*giới thiệu
*Tiến trình bài day
Hoạt động của giáo viên-học sinh Nội dung cần đạt
Hoạt động1
-HS đọc VD và chú ý những từ in
đậm
?Những từ in đậm đó có nét chung
nào về nghĩa?
Thế nào là TTV?
(. ..Là tập hợp những từ có ít nhất 1
nét chung về nghĩa.)
hoạt động2
Xét VD a
?Trờng TV mắt có thể bao gồm
những TTV nhỏ nào?
Trong 1TTV có thể tập hợp những
từ loại khác nhau không?
Xét VDb) 1 từ có thể thuộc những
TTV khác nhau không?(từ nhiều
nghĩa)
?T/d của trờng từ vựng nh thế nào ?
I)Thế nào là tr ờng từ vựng
1)VD :SGK(21)
2Nhận xét:
Nét chung về nghĩa của nhóm từ trên là chỉ bộ phận có thể ngời
3)Ghi nhớ:SGK
II)các bậc của tr ờng t vựng và t/d của cách
chuyển TTV
1)VD (Bảng phụ)
Bộ phận của mắt :lòng đen, trắng mi
a)TTV mắt Đặc điểm của mắt:tinh ,mờ...
Hoạt động của mắt:nhìn trông
b )
Trờng mùi vị cay ,đắng
Ngọt Trờng âm thanh:cùng trờng the thé, êm
Trờng thời tiết:cùng.hanh, ẩm
c) Con chó t ởng chủ mắng,vẫy đuôi mừng để lấy lòng chủ
2)Nhận xét:
-MộtTTV có thể bao gồm nhiều TTv và có thể bao gồm nhũng từ
khác biệt về từ loại(VD a)
Một từ có thể thuộc nhiều TTV khác nhau(VD b)
Nguyễn Thị Lâm Hải
11
Trờng trung học cơ sở Yên Th ờng - Giáo án ngữ văn 8
hoạt động3
-HS tự làm BT1
-Làm tại lớp BT 2,3,4
-GV gợi ý ,hớng dẫn làm BTVN.
Chuyển TTV->tăng sức gợi cảm.
3)Ghi nhớ SGK
III)Luyện tập
1)BT1
Ngời ruột thịt->thầy ,mẹ,con cháu,cô, em
2)BT2
-Dụng cụ đánh bắt thuỷ sản
-Đồ dùng để đựng
-Hoạt động của chân
-Trạng thái tâm lí(tâm trạng)
-Tính cách
-Dụng cụ để viết.
3).BT3:
-Thái độ
4.BT4
-Khứu giác:Mũi, thơm,thính ,điếc
-Thính giác:Tai ,nghe ,rõ ,thính ,điếc ,
BTVN:5,6,7
4. Củng cố
-Đọc lại ghi nhớ
Phân biệt TTV và cấp độ K/q nghĩa của từ?
5. .H ớng dẫn các hoạt động tiếp theo:
Học bài+Làm bài +Chuẩn bị chobài tiếp theo.
Nguyễn Thị Lâm Hải
12
Trờng trung học cơ sở Yên Th ờng - Giáo án ngữ văn 8
Ngày soạn 01 / 09/2008
Ngày dạy 12 / 09 /2008
Tiết dạy: 2 Lớp dạy : 8B
Tiết 8 Bố cục văn bản
A. Mục tiêu cần đạt
Qua bài học học sinh có đợc:
-HS nắm đợc bố cục văn bản ,cách sắp xếp các nội dung trong phần thân bài.
-HS biết xây dựng bố cục văn bản mạch lạc,phù hợp với đối tợng và nhận thức của ngời đọc.
B. Chuẩn bị
-GV :Bài soạn
-HS :Chuẩn bị bài ở nhà
C. các hoạt động lên lớp
1.Ôn định
2. Kiểm tra bài cũ
-Làm BT 7 tr.24
3. Bài mới
*Giới thiệu
*Tiến trình bài dạy
Hoạt động của giáo viên học sinh Nội dung cần đạt
Hoạt động1
HS xác định:
?chủ đề của v/b?(đối tợng,cách nêu)?
?VB trên có thể chia làm mấy phần?
-Cho biết nhiệm vụ của từng phần trong
VB?
Chỉ rõ mối quan hệ giữa các phần trong
VB trên?
->Vậy em hiểu bố cục VB là gì?
?Hãy nêu ND từng phàn VB? Các B/p có
quan hệ với nhau ntn?
?Giới thiệu từng phần trong VB tự sự ,VB
miêu tả,VB nghị luận?
-HS đọc ghi nhớ 1(SGK)
hoạt động 2
?Phần TB của V/b Tôi đi học kể về
những sự kiện nào?Chúng đợc sắp xếp
theo trình tự nào?
-HS đọc VB Trong lòng mẹ
I ).Bố cục văn bản
1).VD:VB Ngời thầy đạo cao đức trọng
2) Nhận xét
-VB gồm 3 phần:
+phần 1:danh lợi:giới thiệu thầy C.V.A
+phần 2:vào thăm:Tài cao, và đức trọng của thầy C.V.A
+phần 3:Còn lại:Tình cảm của mọi ngời với thầy C.V.A
-Các phần có quan hệ chặt chẽ ,phần trớc là tiền đề cho phần
sau tiếp nối phần trớc .
-Các phần đều tập trung làm rõ chủ đề của VB
3)Ghi nhớ 1;SGK
II) Cách sắp xếp các ý TB
1)VD:
a)VB Tôi đi học:
Cảm xúc:trên đờng->tronh sân trờng->trong lớp(Theo trình
tụe thời gian và dòng cảm xúc
b) VBTrong lòng mẹ
2)Nhận xét:
-Tình thơng mẹ ->căm ghét những hủ tục -> niềm vui sớng
khi đợc ngồi trong lòng mẹ
Nguyễn Thị Lâm Hải
13
Trờng trung học cơ sở Yên Th ờng - Giáo án ngữ văn 8
?VB trên chỉ ra diễn biến tâm trạng theo
trình tự nào?
-So sánh với trật tự các ý trong phần VD1?
-Hãy cho biết cách sắp xếp ND VB qua 2
VB trên?
-HS đọc ghi nhớ 2
-HS đọc lại ghi nhớ(SGK)
hoạt động3
HS làm BT
-Trình tự thời gian:từ khi nói chuyện với ngời bà cô -> khi
gặp mẹ .
3)Ghi nhớ 2
III). Luyện tập
1)BT1:Phát hiện cách sắp xếp ý trong các đoạn văn
a.Không gian: xa->gần->tận nơi->đi xa dần
b.Thời gian: về chiều->lúc hoàng hôn.
c.Tầm quan trọng của chúng với luận điểm cần CM
2)BT2:Sắp xếp ý đã có ->bố cục hợplí
4. Củng cố
-Thế nào là bố cục v/bản?Cho vd?
5. .H ớng dẫn các hoạt động tiếp theo:
-HTL ghi nhớ
-Làm BTVN :3
Nguyễn Thị Lâm Hải
14
Trờng trung học cơ sở Yên Th ờng - Giáo án ngữ văn 8
Ngày soạn 01 / 09/2008
Ngày dạy15 / 09 /2008
Tiết dạy: 2 Lớp dạy : 8B
Tiết 9: Văn bản
Tức nớc vỡ bờ
(Trích Tắt đèn-Ngô Tất Tố)
A. Mục tiêu cần đạt
Qua bài học học sinh có đợc:
-HS thấy đợc bộ mặt tàn ác ,bất nhân của quan lại,tay sai đơng thời và tình cảnh khốn cùng của
ngời nông dân.
-HS cảm nhận đợc qui luật :có áp bức thì có đấu tranh qua vẻ đẹp tâm hồn và sức sống tiềm
tàng của nhân vật.
-Nghệ thuật kể chuyện ,dựng cảnh ,tả ngời .
B. Chuẩn bị
-GV:Bài soạn+TT Tắt đèn+Chân dung Ngô Tất Tố
-HS :Soạn bài ở nhà
C. các b ớc lên lớp :
1.Ôn định
2 Kiểm tra bài cũ
1. Trong lòng mẹ thuộc thể loại nào?
A. Truyện ngắn C. Hồi kí
B. Tiểu thuyết D. Tuỳ bút
2.Phân tích niềm hạnh phúc tột cùng của bé Hồng khi đợc ngồi trong lòng mẹ?
3.. Bài mới
*Giới thiệu
*Tiến trình bài dạy
Hoạt động của giáo viên học sinh Nội dung cần đạt
Hoạtđộng1
?Trình bày những hiểu bết của em về t/g,t/p?
-Đọc văn bản &giải thích 1 số từ khó(Đọc phân
vai)
?Phân đoạn VB và cho biết nội dung từng
đoạn?
Hoạt động2
?Khi bọn tay sai ập vào , tình thế của CD ntn?
?Em có cảm nhận gì về tình thế ấy của chị?
(HS tự trình bày theo suy nghĩ cảm nhận của
mình)
?Đoạn trích bao gồm2 tuyến nhân vật rất
rõ.Đó là 2 tuyến n/v nào?
I)Tìm hiểu chung :
1).Tác giả
-NTT:nhà nho gốc nông dân
-Nhà văn hiện thực xuất sắc
2)Tác phẩm : * Tắt đèn tiểu thuyết (1939)
-Đoạn trích thuộc chơng 18
.-Bố cục: 2 phần
+chị Dậu chăm sóc chồng
+chị Dậu đơng đầu với bọn cai lệ và ngời nhà lí
trởng để bảo vệ chồng
II).Phân tích
1)Tình thế của CD khi bọn tay sai xông đến :
-thiếu su ,món nợ cha có cách trả.
-Anh D bị đánh trói ,tởng chết đêm qua,cha có
gì vào ruột.
->vô cùng nguy cấp.
2)Hình ảnh bọn tay sai PK(cai lệ & ng ời nhà lí
tr ởng )
-Ngôn ngữ:quát ,thét ,chửi ,mắng ,hằm hè,hách
Nguyễn Thị Lâm Hải
15
Trờng trung học cơ sở Yên Th ờng - Giáo án ngữ văn 8
?Nhận xét về ngôn ngữ , hành động cảu bọn
tay sai.
?Qua đó em thấy bọn tay sai là những kẻ ra
sao?
Theo dõi đoạn trích và cho biết :n/vật CD đợc
khắc hoạ bằng nhữn chi tiết nổi bật nào?
HS thảo luận
Em có cảm nhận gì về chi tiết Cai lệ ngã
chỏng quèo trên mặt đất,miệng vẫn lảm nhẩm
thét trói vợ chòng kẻ thiếu su ?
Chi tiết đắt giá và lý thú,đă đợc chuẩn bị từ
tiếng thét khàn khàn của ngời hút nhiều sái cũ
ở đoạn trớc...Gây khoái cảm cho ngời đọc ,đem
lại cho ta sự hả hê,khoan khoái sau bao nhiêu tái
tê thê thảm đau thơng mà g/đình chi D phải gánh
chịu+Bản chất đểu cáng ,phũ phàng đến cùng
của tên đại diện u tú của c/quyền thực dân PK.
?Việc 2 tên tay sai thất bại trớc CD có y/n và
chứng tỏ điều gì?
Hoạt động3
HS nêu đặc sắc NT của đoạn trích
-Đọc ghi nhớ(SGK)
-Nhắc lại ND & NT của đoạn trích
dịch,mỉa mai
-Hành động::sầm sập tiến vào ,trợn ngợc 2 mắt
,bịch cho mấy bịch ,tát đánh bốp ,sấn đến ,giựt
phắt ,nhảy bổ vào ->thô bạo ,vũ phu.
:bỏ ngoài tai những lời van xin khẩn thiết của chị
Dậu,hành hạ cả phụ nữ&ngời dang ốm đau. độc
ác,tàn nhẫn
3)Hình ảnh CD
+Nấu cháo mời chồng ăn,động viên chồng ăn
+Chờ xem chồng ăn có ngon miệng không
+Lấy thân mình che chở cho chồng khỏi đòn roi
=>Thơng yêu chồng
+Tha thiết van xin
+Dùng lí cãi lại
+Vùng lên thách thức
+Đấu lực với bọn tay sai(Khoẻ khoắn ,mạnh
mẽ,lạc quan)
=>Tiềm tàng sức mạnh phản kháng :
->Sức mạnh bắt nguồn từ tình yêu và sự căm
thù.
Chân dung đẹp đẽ,khoẻ khoắn của ngời phụ nữ
nông dân >qui luật :có áp bức ,có đấu tranh
3.Nghệ thuật
-Tự sự kết hợp với miêu tả &biểu cảm
-Khắc hoạ nhân vật rõ nét +Miêu tả tâm lí nhân
vật tinh tế
III)Tổng kết:
Ghi nhớ (SGK)
4.Củng cố
Giá trị hiện thực và nhân đạo của t/phẩm?
5.H ớng dẫn các hoạt động tiếp theo:
-Học ghi nhớ
-Tóm tắt đoạn trích
-Soạn Lão Hạc -HS trình bày những hiểu biết của mình về nhà văn NTT.
Nguyễn Thị Lâm Hải
16
Trờng trung học cơ sở Yên Th ờng - Giáo án ngữ văn 8
Ngày soạn 01 / 09/2008
Ngày dạy16 / 09 /2008
Tiết dạy: 2 Lớp dạy : 8B
Tiết 10 Xây dựng đoạn văn trong văn
bản
A. Mục tiêu cần đạt
Qua bài học học sinh có đợc:
-HS hiểu đợc khái niệm đoạn văn ,từ ngữ chủ đề ,câu chủ đề ,quan hệ giữa các câu trong đoạn
văn và cách trình bày nội dung đoạn văn.
-Viết đợc các đoạn văn mạch lạc,đủ sức làm sáng tỏ một nội dung nhất định.
B . Chuẩn bị
-Gv:Bài soạn
-HS :Chuẩn bị bài ở nhà
C. các b ớc lên lớp:
1Ôn định
2.Kiểm tra bài cũ
-Bố cục VB là gì?Sự sắp xếp các ý trong VB phụ thuộc những yết tố nào?
-Làm BT 2,3
3. Bài mới
*Giới thiệu bài
*Tiến trình bài dạy
Hoạt động của giáo viên học sinh Nội dung cần đạt
Hoạt động1
HS đọc Vb Ngô Tất Tố và tác phẩm Tắt đèn
-Trả lời các câu hỏi:
?VB trên gồm mấy ý?
?Mỗi ý đợc viết thành mấy ĐV?
+Dấu hiệu nào giúp em nhận biết ĐV?
->Vậy ĐV là gì?
Hoạt động2
ý khái quát bao trùm đv trên là gì?
-Câu nào chứa ý khái quát ấy?
->Vậy câu CĐ là câu nh thế nào ?
-Mối quan hệ giữa các câu trong các
VD1,VD2(SGK)
-Nhận xét về mối quan hệ giữa các câu
trong 3 đv?
->Có những cách trình ND đv nh thế nào ?
-HS đọc ghi nhớ 3(SGK)
I). Thế nào là đoạn văn ?
1)VD Ngô Tất Tố & tác phẩm Tắt đèn
2).Nhận xét
-VB trên gồm 2 ý=2 đoạn văn
-Dấu hiệu :viết hoa ,lùi đầu dòng đến chấm xuống
dòng.
3)Ghi nhớ 1
II).Từ ngữ và câu CĐ trong đoạn văn
1) Từ ngữ chủ đ ề
NTT,ông ,nhà văn
Tắt đèn(tác phẩm )
2).Câu chủ đ ề : Tắt đèn là tác phẩm tiêu biểu nhất
của NTT
Nó mang ý K/q cho toàn đoạn ,hình thức gọn, đủ 2
t/phần.
*Ghi nhớ 2
3.Cách trình bày ND đoạn văn
-Đv song hành:các câu bình đẳng với nhau.
-Đv diễn dịch :ý chính nằm trong câu CĐ ở đầu
đoạn văn
-Đv qui nap:ý chính nằm trong câu CĐ ở cuối đoạn
Nguyễn Thị Lâm Hải
17
Trờng trung học cơ sở Yên Th ờng - Giáo án ngữ văn 8
-Làm Bt
hoạt động3
(Lu ý:
-Trớc cău CĐ có thể có các câu CĐ dùng để
nối.
-Khi viết mở rộng cần tránh sa đà vào các câu
khai triển bậc 2 trở lên.)
văn.
III).Luyện tập
1).BT1:2ý =2 đv
2) BT2 :HS tự làm &giải thích
-Đoạn diễn dịch(đva)
-Đoạn song hành(đv b,c)
3).BT3:gợi ý:Đ1:diễn dịch
Đ2:qui nạp(Từ nối)
4)Củng cố
.Các cách xây dựng đoạn văn thờng gặp?Cho 1VD?
5) .H ớng dẫn các hoạt động tiếp theo:
Học bài
Làm bài tập
Nguyễn Thị Lâm Hải
18
Trờng trung học cơ sở Yên Th ờng - Giáo án ngữ văn 8
Ngày soạn 01 / 09/2008
Ngày dạy19 / 09 /2008
Tiết dạy: 1- 2 Lớp dạy : 8B
Tiết 11+12 : Viết bài tập làm văn số 1
A.Mục tiêu cần đạt
Qua bài học học sinh có đợc:
-Ôn lại kiểu bài tự sự lớp 6,có kết hợp với kiểu bài biểu cảm đã học ở lớp 7.
-Luyện kĩ năng viết văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm.
B.Chuẩn bị
-Gv:Chọn đề kiểm tra
-Hs :Giấy ktra,ôn tập
C. các b ớc lên lớp
1)Ôn định
2)Kiểm tra sự chuẩn bị
3Phát đề bài.
(Đề trong sổ lu đề)
4) .H ớng dẫn các hoạt động tiếp theo:
Chuẩn bị cho bài tiếp theo.
Nguyễn Thị Lâm Hải
19
Trờng trung học cơ sở Yên Th ờng - Giáo án ngữ văn 8
Ngày soạn 01 / 09/2008
Ngày dạy 22 / 09 /2008
Tiết dạy: 2 Lớp dạy : 8B
Tiết 13,14 :
Văn bản: Lão Hạc
(Trích)- Nam Cao .
A.Mục tiêu cần đạt
Qua bài học học sinh có đợc:
-HS thấy đợc tình cảm khốn cùng và nhân cách cao quí của lão Hạc->số phận của ngời nông dân
VN trớc CM T8
-Thấy đợc lòng nhân đạo sâu sắc của nhà văn NC qua nhân vật ông giáo
-NT khắc hoạ nhân vật ,cách dẫn truyện tự nhiên ,tài
B.Chuẩn bị
-Gv:Bài soạn+chân dung Nam Cao+t liệu về nhà văn
-Hs :Soạn bài ở nhà
C các b ớc lên lớp
1.Ôn định
2.Kiểm tra bài cũ
-Phân tích hình ảnh chị Dậu trong đoạn trích Tức nớc vỡ bờ
3.Bài mới
*Giới thiệu bài:
*Tiến trình bài dạy:
Hoạt động của giáo viên học sinh Nội dung cần đạt
Hoạt động1
? Nêu vài nét vắn tắt về tác giả-tác phẩm
-Đọc tác phẩm ,giải thích 1 số từ khó.
-HS tóm tắt tác phẩm .
hoạt động2
?Phân tích hoàn cảnh nhân vật LH?
Em có n/xét gì về h/c ấy của lão?
?Khi đã quá khón khó,LH đã có những việc làm
nào?
(HS thảo luận)
Cuộc mua bán cậu vàng,phân tích sức gợi tả của đt
ép trong câu văn:ép cho nớc mắt chảy ra...
Nỗi đau đớn cào xé ruột gan,
I)Tìm hiểu chung
1).Tác giả
-Nam Cao-nhà văn hiện thực xuất sắc với những
truyện ngắn về ngời nông dân & trí thức nghèo
và những sáng tác phục vụ kháng chiến.
Nhà văn, chiến sĩ.
2)Tác phẩm:Truyện ngắn Lão Hạc đăng báo
1943
-P/thức Tự sự k/h miêu tả và biểu cảm.
II).Đọc- hiểu VB
1).Nhân vật lão Hạc
a )Hoàn cảnh :
-Vợ mất
-con trai đi đồn điền cao su
-Sống cô đơn 1 mình với con chó vàng
-Nghèo ,đói-
->Tội nghiệp,đáng thơng
b)Những việc làm của LH tr ớc khi chết
-Yêu quý nâng niu kỷ vật của con
-Bán chó (bán đi niềm hy vọng, day dứt ,ăn năn
đau đơn cào xé.)
Nguyễn Thị Lâm Hải
20
Trờng trung học cơ sở Yên Th ờng - Giáo án ngữ văn 8
Gợi ra trớc mắt chúng ta một khuôn mặt già nua khô
héo ,một tâm hồn đau khổ đến cạn kiệt, một hình hài
thật đáng thơng.
Qua đó em nhận thấy LH là ngời ntn?
?Tiếp đó LH sang nhờ ông Giáo 2 việc ,đó là
những việc gì?
ý nghĩa của mảnh vờn đ/với LH ntn?
(Tài sản duy nhất cho con -> mảnh vờn gắn với danh
dự bổn phận của ngời làm cha.)
Món tiền có y/n ntnào ?
(Cả đời dành dụm-lo việc ma chay->Món tiền mang
y/n danh dự của kẻ làm ngời.)
->Có thể nói LH là ngời cha hết lòng vì con
không?Vì sao?
HS đọc v/bản
Tìm trong đoạn /v những chi tiết miêu tả cái chết
của LH?
Em có cảm nhận gì về cái chết của lão?(T/g s/dụng
liên tiếp các từ tợng hình ,tợng thanh ->tạo h/a cụ
thể s/động về cái chết dữ dội ,thê thảm của LH+làm
cho ngời cảm giác nh cùng chứng kiến cái chết của
LH...)
Em có n/x gì về quan điểm của n/v NC qua cái
chết của LH?
-Qua đây em nghĩ gì về CĐ & thân phận ,phẩm
chất của LH nói riêng & ngời nông dân VN trớc
CM T8 nói chung?
(HS thảo luận nhóm 2 ngời )
?Nhân vật ông giáo là 1 ngời nh thế nào ?
?Em hiểu ntn về ý nghĩ của Ông giáo khi nói:
+Cuộc dời thật đáng buồn...
+Cuộc đời cha hẳn ..
.
-Quan điểm của ông giáo gần gũi với quan điểm
của ai?
(phải gần gũi với nhân dân thì mới hiểu họ và thông
cảm ,mới thấy vẻ đẹp của họ .)->Quan điểm sáng tác
tiến bộ
?Con chó Vàng có thể đợc coi là 1 nhân vật đợc
không?Vì sao?
-Vai trò ,ý nghĩa của con Vàng đối với LH?
-Là con vật nuôi phẩm
-Là tài sản của LH:trị giá 5 đồng bạc
-Là ngời bạn với LH khi sớm tối ,khỏi cô đơn
Nhân hậu.
*Sang nhờ ông giáo
+ giữ vờn cho con
+Cầm hộ tiền để lo ma cho lão
->Nhớ con ,lo cho con,thơng con:
c)cái chết của LH
- Đau đớn vật vã,thê thảm ,tự đánh bả chó mình.
+Chết để giữ danh dự cho mình ,cho con.
->Ngời cha hết lòng vì con.
->Đó là 1 lão nông nghèo đói cùng đờng
những không cùng quẫn,chết trong còn hơn
sống đục
-> số phận đáng thơng & vẻ đẹp tâm hồn đáng
trân trọng của ngời nông dân Việt Nam trớc CM
2.Nhân vật ông giáo(Ng ời dẫn chuyện )
-Là ngời hàng xóm tốt bụng:đợc LH tin cậy và
yêu quí (tâm sự vui buồn,gửi tiền vờn)
-Thông cảm với hoàn cảnh của LH,giúp đỡ LH
khi khó khăn,
-Trọng vẻ đẹp của nhân cách, của LH
-Không mất lòng tin vào con ngời.Là ngời có
quan điểm gần gũi với nhà văn NC
3.Đặc sắc NT
-Tạo tình huống truyện bất ngờ :LH phải bán chó
&LH ăn bả chó tự tử.
-K/h kể ,tả ,biểu cảm
-Dẫn chuyện tự nhiên ,đan xen hội thoại &độc
thoại nội tâm.
-Khắc hoạ tính cách nhân vật 1 cách tinh tế.
Nguyễn Thị Lâm Hải
21
Trờng trung học cơ sở Yên Th ờng - Giáo án ngữ văn 8
-Là ngời con(kỉ vật của con trai)
-Là đứa cháu(để LH cng nựng)
-Là PT nghệ thuật giúp LH toả sáng vẻ đẹp nhân
cách :Yêu thơng con vật ,yêu thơng con trai.
-Theo em truyện hấp dẫn nhờ những yếu tố NT nào?
Hoạt động3
-HS đọc ghi nhớ,nêu ND và NT của truyện ngắn
III)Tổng kết
-ND:Số phận & phẩm chất ngời nông dân nghèo
trớc CM T8 .
-NT:Tình huống truyện đặc sắc ,kết thúc bất
ngờ,dẫn truyện tự nhiên,khắc hoạ nhân vật
.
4.Củng cố:
Giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo của t/p?
5). .H ớng dẫn các hoạt động tiếp theo:
-Tóm tắt tác phẩm
Chuẩn bị bài tiếp theo.
Nguyễn Thị Lâm Hải
22
Trờng trung học cơ sở Yên Th ờng - Giáo án ngữ văn 8
Ngày soạn 10 / 09/2008
Ngày dạy 26 / 09 /2008
Tiết dạy: 21 Lớp dạy : 8B
Tiết 15: Từ Tợng Thanh ,Từ tợng
hình
A.Mục tiêu cần đạt
Qua bài học học sinh có đợc:
Giúp HS :
-Hiểu thế nào là từ tợng hình ,từ tợng thanh
-Rèn kĩ năng sử dụng từ tợng hình ,từ tợng thanh trong việc viết văn bản tự sự ,miêu tả ,biểu cảm.
B.Chuẩn bị:
-GV :Bài soạn
-HS Xem trớc bài ở nhà
c các b ớc lên lớp
1.Ôn định
2Kiểm tra :
Thế nào là trờng t/v?cho VD?
3.Bài mới
*Giới thiệu bài
*Tiến trình bài dạy
Hoạt động của giáo viên học sinh Nội dung cần đạt
Hoạt động1
-HS đọc ví dụ SGK Tr 48,49
?Tìm những từ gợi tả hình dáng
hình ảnh ,trạng thái của SV?
?Tìm những từ mô phỏng âm thanh
tự nhiên ,âm thanh của con ngời
con vật?
?PT giá trị của từ móm mém và
hu hu sau đó rút ra tác dụng của
từ TT và từ TH?
-
I ).Đặc điểm ,công dụng của từ t ợng thanh & từ
t ợng hình
1).Ví dụ (SGK trang 48-49)
2).Nhận xét:
-Từ gợi tả dáng vẻ ,hình ảnh ,tâm trạng ,trạng thái cảu SV:
+móm mém +xộc xệch
+vật vã +rũ rợi
+xồng xộc +sòng sọc
->Từ tợng hình
-Từ mô phỏng âm thanh:
+hu hu
+ ử
->Từ tợng thanh:
-Tác dụng :gợi cảm
(VD: -móm mém
+miệng ngời già
+không còn răng
+má hóp lại
+da nhăn nheo)
hoặc:
hu hu :
+tiếng khóc
Nguyễn Thị Lâm Hải
23
Trờng trung học cơ sở Yên Th ờng - Giáo án ngữ văn 8
Đọc ghi nhớ
-Làm BT nhanh (theo nhóm)
-HS làm BT1,2,3 tại lớp
hoạt động 2
-BTVN:4,5
-Gợi ý HS chuẩn bị bài về nhà.
+to và tự nhiên trẻ con
3)ghi nhớ (SGK/48)
*BT nhanh:Hai nhóm HS kể tên những từ TT và TH(nhóm nào kể
nhiều hơn sẽ thắng)
II).Luyện tập
1BT1
-Chỏng quèo :ngã giơ tay giơ chân
-soàn soạt:tiếng húp nhanh ,vội ,đói ,háu ăn
-rón rén:đi nhẹ ,chậm ,cẩn thận
2.BT2:HS tự làm
-lò dò
-thoăn thoắt
-lom khom
-lật đật
-tất tả
4.Củng cố :
?Thế nào là từ tợng hình ,tợng thanh?
5. .H ớng dẫn các hoạt động tiếp theo:
-HTL ghi nhớ
-Chuẩn bị bài sau
Gợi ý BT5:Bài thơ Lợm của Tố Hữu có nhiều tử TT&từ TH
Nguyễn Thị Lâm Hải
24
Trờng trung học cơ sở Yên Th ờng - Giáo án ngữ văn 8
Ngày soạn 10 / 09/2008
Ngày dạy 26 / 09 /2008
Tiết dạy: 2 Lớp dạy : 8B
Tiết 16 Liên kết các đoạn văn trong
văn bản
A.Mục tiêu cần đạt
Qua bài học học sinh có đợc:
-HS hiểu cách sử dụng các phơng tiện để liên kết các đoạn văn làm cho chúng liền ý ,liền mạch
-Viết đợc các đoạn văn liên kết chặt chẽ,mạch lạc.
B.Chuẩn bị
-GV:Bài soạn ,BT thêm
-HS :Chuẩn bị bài ở nhà
c. các b ớc lên lớp
1 Ôn định
2.Kiểm tra bài cũ
-Chữa BT 4
3Bài mới :
*Giới thiệu
*Tiến trình bài dạy
Hoạt động của giáo viên
học sinh
Nội dung cần đạt
Hoạt động 1
-Đọc 2 VD trang 50
?Chỉ ra mối quan hệ về
nội dung của 2 đv
?so sánh mối quan hệ ý
nghĩa giữa 2 đv trong 2 vd
trớc và sau khi thêm cụm
từ Trớc đó mấy hôm
?Em thấy việc liên kết đơn
vị trong vb có tác dụng gì?
hoạt động2
-Thảo luận nhóm 5 để tìm
từ ngữ lk đoạn văn ,vị trí .
-Nêu mối quan hệ ý nghĩa
giữa 2 đv
-Đọc vd(SGK trang 53)
I.Tác dụng của việc liên kết đoạn văn trong văn
bản
1)VD(SGK)
2)Nhận xét
-Đv 1 tả cảnh trờng Mĩ Lí trong ngày tựu trờng
-Đv 2:cảm giác của n/v tôi trong 1 lần ghé qua trờng
=>2 đv nói về ngôi trờng ở 2 thời điểm khác nhau,không có sự gắn bó
,liên kết .
*VD B:Cụm từ Trớc đó mấy hôm dùng để gắn kết về nội dụng
->LK đoạn tạo nên sự gắn bó chặt chẽ làm cho các đv liên ý ,liền mạch.
II).Cách liên kết đoạn văn trong VB
1).Dùng từ ngữ để liên kết các đv
-Qhệ lkê
-Qhệ đối lập ,tơng phản.
-thay thế
-tính chất khái quát ,tổng kết
2).dùng câu nối để liên kết đoạn văn
1)VD:SGK
2)NX: Câu LK ái dàđấy
Vì nó nối tiếp và PT ý ở đoạn 1 ,bổ sung gắn kết làm cho 2 đv liền mạch
Nguyễn Thị Lâm Hải
25