Ứng dụng CNTT trong giảng dạy môn Ngữ Văn lớp 8 - GV: Nguyễn Thị Ngà

øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong gi¶ng d¹y ph©n m«n V¨n häc líp 8
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐÔNG TRIỀU
TRƯỜNG THCS NGUYỄN ĐỨC CẢNH
-----    -----
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
“ Ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy môn ngữ văn lớp 8 THCS”



Tác giả: Nguyễn Thị Ngà
Tổ: Văn-Sử-Ngoại ngữ
NĂM HỌC 2008-2009
NguyÔn ThÞ Ngµ
Trêng THCS NguyÔn §øc C¶nh
1
ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy phân môn Văn học lớp 8
I. PHN M U:
I.1.L DO CHN TI:

Chỳng ta ang sng trong nhng nm u ca th k XXI- Giai on phỏt
trin vt bc ca khoa hc cụng ngh núi chung v s bựng n ca cụng ngh
thụng tin núi riờng. Tt c ó v ang tỏc ng mnh m vo s phỏt trin ca
cỏc ngnh trong i sng xó hi. Trong bi cnh ú giỏo dc ph thụng cng ó
ỏp ng c phn no nhng ũi hi cp thit ca s nghip cụng nghip húa,
hin i húa t nc, ú l: ng dng cụng ngh thụng tin v cỏc trang thit b
dy hc hin i vo vic i mi phng phỏp dy hc nhm phỏt huy mnh m
t duy sỏng to, k nng thc hnh, to hng thỳ hc tp cho hc sinh nõng
cao cht lng gi hc.
L giỏo viờn ging dy nhiu nm tụi nhn thy, nhng nm gn õy Cụng
ngh thụng tin cú tỏc ng mnh m, h tr c lc vo vic i mi phng
phỏp dy hc hu ht cỏc trng ph thụng, cỏc b mụn khoa hc t nhiờn,

khoa hc xó hi. c bit nm hc 2008-2009 ton ngnh tp trung thc hin cú
hiu qu nhng nhim v ca b Giỏo dc v o trong ú nhim v trng tõm
l: tớch cc ng dng cụng ngh thụng tin phc v cụng tỏc dy hc v qun lý
giỏo dc.
Mụn Ng vn cng nh cỏc mụn hc khỏc, mun t c hiu qu cao v
ỏp ng c nhng ũi hi cp thit ca xó hi thỡ phi ng dng Cụng ngh
thụng tin v cỏc trang thit b hin i vo cỏc gi dy bi Cụng ngh thụng tin
cú tớnh u vit v li ớch vt tri so vi cỏc phng tin dy hc hin i khỏc
(nú l thnh tu cú tớnh t phỏ ca loi ngi, l cụng c vụ cựng hiu qu cho
vic khai thỏc t liu phc v cho bi ging). c bit s dng Giỏo ỏn in t
trong ging dy mụn Ng vn l bc ci tin ln giỳp giỏo viờn mang li cho
hc sinh nhiu thụng tin h tr cho bi ging cỏc em d dng phỏt huy s
sỏng to ca mỡnh trong khỏm phỏ, tỡm hiu v cm th v giỏ tr ca tỏc phm
vn hc, t ú cỏc em cú kh nng vn dng kin thc ó hc vo thc t cuc
sng mt cỏch linh hot. ú l iu m mi giỏo viờn ging dy Ng vn c
bit quan tõm, ng thi cng l mc tiờu, yờu cu ca t nc trong giai on
mi. Th nhng khu vc Mo Khờ- ụng Triu hin nay ,ni cú nn cụng
nghip phỏt trin mnh m, khoa hc cụng ngh phỏt trin nhanh, trỡnh dõn
Nguyễn Thị Ngà
Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
2
øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong gi¶ng d¹y ph©n m«n V¨n häc líp 8
trí ngày một tiến bộ, thì học sinh càng lớn lại càng ngại học văn, không yêu
thích môn Ngữ văn. Thực tế cho thấy, về nhà các em rất ít đầu tư thời gian
nghiên cứu học hỏi, tìm tòi kiến thức Văn học ,trên lớp các em thường ngại phát
biểu, ít sáng tạo: tức là khả năng độc lập sáng tạo và cảm thụ Văn học của các
em rất hạn chế.
Để đáp ứng kịp thời đòi hỏi về đổi mới phương pháp dạy học nói chung,
phương pháp dạy Ngữ văn ở Trung học cơ sở nói riêng và phù hợp tình hình xã
hội cũng như phù hợp với thực tiễn địa phương , nhằm nâng cao hiệu xuất một

giờ lên lớp, tôi đã xây dựng và nghiên cứu đề tài: Ứng dụng công nghệ thông tin
trong giảng dạy phân môn Văn học lớp 8.
I.2:MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI:
Năm học 2008-2009 môn Ngữ văn lớp 8 cũng như các môn học khác trong
nhà trường phổ thông, đều thu được những thành quả đáng kể sau những năm
thay sách và đổi mới phương pháp dạy học nhưng vẫn còn không ít những hạn
chế. Vậy làm thế nào để khắc phục những hạn chế trong phương pháp giảng dạy
môn Ngữ văn nói chung và phân môn Văn học nói riêng, tạo hiệu quả cao trong
mỗi giờ dạy, tôi đã nghiên cứu và thực hiện đề tài: Ứng dụng công nghệ thông
tin trong giảng dạy phân môn Văn học lớp 8.
Đề tài tôi nghiên cứu dựa trên cơ sở nhiệm vụ năm học 2008-2009 của bộ
Giáo dục-Đào tạo,của sở Giáo dục Quảng Ninh và sự chỉ đạo của phòng Giáo
dục-Đào tạo huyện Đông Triều, của trường THCS Nguyễn Đức Cảnh. Mục đích
đề tài tôi nghiên cứu là phát huy tính tích cực, chủ động ,sáng tạo và năng lực
cảm thụ Văn học của học sinh, dưới sự hướng dẫn của thầy, với sự hỗ trợ của
Công nghệ thông tin, học sinh dễ dàng tìm hiểu, khám phá kiến thức cơ bản,
khái quát và cảm thụ giá trị nội dung- nghệ thuật của tác phẩm Văn học, dễ dàng
so sánh liên hệ với thực tại, từ đó các em có nhận thức đúng đắn về cuộc sống và
vẻ đẹp tâm hồn con người, các em tự bồi dưỡng tình cảm của mình, góp phần
tạo nên mối quan hệ tốt đẹp giữa con người với con người trong xã hội.
I.3.THỜI GIAN- ĐỊA ĐIỂM:
* Thời gian nghiên cứu: một năm học (2008-2009)
* Đối tượng và Địa điểm nghiên cứu: Học sinh lớp 8A Trường THCS
Nguyễn Đức Cảnh.
NguyÔn ThÞ Ngµ
Trêng THCS NguyÔn §øc C¶nh
3
ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy phân môn Văn học lớp 8
I.4. ểNG GểP V L LUN- THC TIN:
* V lớ lun: Mụn Ng vn vi nhim v c bit quan trng l cung cp

phng tin hc sinh cú kh nng hc tt cỏc mụn hc khỏc, ng thi bi
dng t tng tỡnh cm cho cỏc em. Vỡ vy ti nghiờn cu ca tụi: ng
dng Cụng ngh thụng tin trong ging dy phõn mụn Ng vn lp 8khụng ch
gúp phn lm cho bi ging Vn hc hay hn, sinh ng hn, ton din hn,
phỏt huy kh nng t duy sỏng to ca hc sinh trong quỏ trỡnh khỏm phỏ tỡm
hiu giỏ tr ni dung- ngh thut ca tỏc phm nhanh hn; hc sinh bit hng
ti t tng tỡnh cm cao p,cú nng lc cm th giỏ tr chõn- thin- m m
ti nghiờn cu trờn cũn gúp phn ỏp ng c phn no yờu cu cp thit v
i mi phng phỏp dy hc theo tinh thn ca ngh quyt TW2 khúa VIII ó
ra (khc phc li truyn th mt chiu, ...tng bc ỏp dng cỏc phng tin
hin i vo quỏ trỡnh dy hc), c bit: ti nghiờn cu trờn ó gúp phn lm
sỏng rừ hiu qu vic ng dng Cụng ngh thụng tinvo i mi phng phỏp
dy hc theo quan im ch o thc hin nhim v nm hc ca b Giỏo dc v
o to nm hc 2008-2009.
* V thc tin: Hin nay, khu vc Mo Khờ- ụng Triu l mt trung tõm
cụng nghip ln, trỡnh dõn trớ ngy cng cao, hu ht cỏc gia ỡnh v hc sinh
u ó tip cn vi Cụng ngh thụng tin. Do ú vic nghiờn cu v s dng
ti ng dng Cụng ngh thụng tin trong ging dy phõn mụn Ng vn lp 8 l
phự hp vi thc tin a phng. õy l c mt quỏ trỡnh u t ton tõm
ton lc la chn, thit k v ging dy cỏc bi ging bng Giỏo ỏn in t cú
tỏc dng lm cho gi Vn hc thờm sinh ng, hp dn, giỳp hc sinh yờu
thớch, say mờ hc tp nghiờn cu, nõng cao kin thc Vn hc c trong chng
trỡnh sỏch giỏo khoa v m rng kin thc qua h thng thụng tin. Nh vy
ti nghiờn cu ca tụi khụng ch ỏp ng c nguyn vng ca nhõn dõn v
mc tiờu giỏo dc a phng m cũn gúp phn thỳc y phong tro ng dng
Cụng ngh thụng tin trong ging dy trng THCS Nguyn c Cnh cng
nh cỏc trng khỏc trong huyn ụng triu- Qung Ninh phỏt trin ngy cng
rng khp.

II.Phn ni dung

Nguyễn Thị Ngà
Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
4
ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy phân môn Văn học lớp 8
II.1.Chng I: TNG QUAN.
gúp phn hon thnh nhim v nm hc ng thi ỏp ng kp thi
nhng ũi hi bc thit ca xó hi cng nh ca ngnh Giỏo dc v phự hp vi
tỡnh hỡnh thc tin a phng Mo Khờ- ụng Triu, tụi ó mnh dn a ra
nhng bin phỏp tin hnh ca ti nghiờn cu:ng dng Cụng ngh thụng tin
trong ging dy phõn mụn Vn hc lp 8.Ni dung ca ti l c mt quỏ trỡnh
iu tra, nghiờn cu, thc nghim vic la chn, thit k v ging dy trờn mỏy
vi tớnh mt s bi kiu bi thuc phõn mụn Vn hc lp 8 v kt qu thu c
sau mt nm trc tip ging dy. õy l mt trong nhng vn m cỏc thy cụ
giỏo trc tip ging dy trng ph thụng cng nh ton ngnh Giỏo dc v
ton xó hi c bit quan tõm hin nay.
II.2.Chng 2 :NI DUNG VN NGHIấN CU:
II.2.1. S lc v c im mụn Ng vn lp 8A:
* Nhng thun li:
Nm hc 2008-2009 tụi c nh trng phõn cụng ging dy mụn Ng vn
lp 8A vi tng s 40 hc sinh. Phn ln cỏc em l con cỏn b, cụng nhõn m,
c gia ỡnh rt quan tõm to iu kin u t c v thi gian v phng tin
nờn cỏc em cú y sỏch v, ti liu phc v vic hc tp mụn Ng vn. a s
cỏc em ngoan, ham hc v khỏ thnh tho v tin hc.
Bn thõn tụi l giỏo viờn dy Ng vn nhiu nm, thng xuyờn hc hi bi
dng v chuyờn mụn nghip v, v vn i mi phng phỏp dy hc, c
bit l s kiờn trỡ hc tp bi dng v nghiờn cu v vic ng dng Cụng ngh
thụng tin trong ging dy, nờn tụi ó ỳc rỳt c mt s kinh nghim trong
ging dy b mụn Ng vn núi chung v kinh nghim ng dng Cụng ngh
thụng tintrong ging dy phõn mụn Vn hc núi riờng.
Ngoi ra tụi cũn c Ban giỏm hiu Trng THCS Nguyn c Cnh , t

chuyờn mụn ch o v giỳp kp thi: cú chng trỡnh thm lp d gi, trao
i kinh nghim v ng dng Cụng ngh thụng tin trong ging dy phõn mụn
Ng vn lp 8 mt cỏch thng xuyờn v cú hiu qu.
Nguyễn Thị Ngà
Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
5
ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy phân môn Văn học lớp 8
* Khú khn:
- Mt s gia ỡnh do mi lm kinh t nờn cha thc s quan tõm n vic hc
tp ca con em mỡnh.
- Mt s gia ỡnh cú iu kin ó sm nh hng cho con tp trung nhiu vo
cỏc mụn t nhiờn nờn vụ tỡnh to cho cỏc em li hc v khụng yờu thớch mụn
Ng vn.
- Ngoi xó hi, nhiu hin tng tiờu cc ny sinh t ngi ln m hc sinh
lp 8 tui rt hiu ng, d tip xỳc vi cỏc thnh phn khụng lnh mnh
dn n mi chi, li hc.
- Phng phỏp dy hc truyn thng ó n sõu vo t tng nhiu bc cha m
nờn ớt nhiu cng nh hng ti vic chun b bi nh v vic hc bi trờn
lp ca hc sinh.
* Kt qu kho sỏt u nm hc 2008- 2009:
+ iu tra, kho sỏt v tõm lý hc sinh:
Lp 8A: Tng s 40 hc sinh:
Cú - 8 hc sinh thớch gi Vn hc
- 32 hc sinh khụng thớch gi Vn hc.
+ Kho sỏt cht lng mụn Ng vn lp 8A
Tng s: 40 hc sinh
- Loi gii: Khụng
- Loi khỏ: 10
- Loi TB: 16
- Loi yu: 14

Vi thc trng trờn, tụi ó khc phc mi khú khn, phỏy huy nhng thun
li v phng tin hin i h tr cho dy v hc ú l ng dng Cụng ngh
thụng tin vo i mi phng phỏp dy hc trong gi Ng vn núi chung v gi
vn hc núi riờng. cỏc em tớch cc sỏng to hn trong vic tip thu, nõng cao
v vn dng kin thc vo thc tin cuc sng.
II.2.2: Ni dung v cỏc bin phỏp tin hnh ti: ng dng Cụng ngh
thụng tin vo ging dy phõn mụn Vn hc lp 8.
* Ging dy Vn hc truyn thng trc õy, thy úng vai trũ ch ng,
tớch cc. trong gi hc, ch yu thy ging gii thuyt trỡnh, trũ th ng lng
nghe, ghi chộp v nh mt cỏch mỏy múc: i vi phng phỏp ny, h thng
Nguyễn Thị Ngà
Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
6
ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy phân môn Văn học lớp 8
cõu hi khụng theo cỏc cp m gn nh theo mu sn nờn trũ ớt c phỏt
huy s c lp sỏng to ca chớnh mỡnh m hiu qu gi hc phn ln do ngh
thut din ging ca thy quyt nh.
* Nhng nm gn õy, mụn Ng vn cng nh cỏc mụn hc khỏc cú s i
mi ton din c cu trỳc chng trỡnh SGK v phng phỏp ging dy. i vi
phng phỏp ging dy Vn hc hin nay thy l ngi hng dn t khõu
chun b n quỏ trỡnh dy trờn lp v sau tit hc. Ngay t khõu hng dn t
chc tỡm hiu, khỏm phỏ kin thc, thy ó rt coi trng v to tỡnh hung
trũ trao i vi nhau hoc trao i vi thy v ni dung kin thc. M kin thc
trong gi vn hc l kin thc mang tớnh cht ng tõm liờn quan n ni dung
bi ging hoc kin thc liờn quan n cỏc phõn mụn Vn hc- Ting Vit- Tp
lm vn hoc kin thc lch s c liờn kt trong gi ging dy vn hc. c
bit, h thng cõu hi c phõn theo cp nờn thy cú th quan tõm n tng
i tng, thy cú th kt hp nhiu phng phỏp, nhiu hỡnh thc dy hc
trong mt bi. Sau tit hc thy phi hng dn hc sinh chi tit vic chun b
bi nh v lm cỏc bi tp cho tit hc sau.

* Hin nay, Cụng ngh thụng tinc ng dng vo ging dy mt s mụn
hc trong ú cú mụn Ng vn.Nhng ng dng Cụng ngh thụng tin trong
ging dy phõn mụn Ng vn lp 8 khụng phi l s thay i v phng phỏp
ging dy Vn hc m ch l gúp phn i mi phng phỏp dy Vn hc l s
kt hp hi hũa gia truyn thng v hin i, gia s thnh tho khộo lộo v
linh hot ca ngi thy vi s h tr ca mỏy múc hin i h tr cho bi
ging gi hc thờm sinh ng, hp dn, hc sinh hng thỳ hc tp, phỏt huy
c tớnh tớch cc, ch ng, sỏng to ca cỏc em trong vic tip thu, m rng
khc sõu kin thc: t cỏc hỡnh tng ngh thut trong tỏc phm, gi vn hc
cũn giỳp cỏc em hiu sõu v lch s, hiu nhng kin thc c bn liờn quan n
tỏc phm vn hc. T ú, cỏc em bit so sỏnh, ỏnh giỏ nhng thnh cụng v
ngh thut ca tng tỏc phm. c bit, cỏc em bit cm th v hỡnh tng vn
hc trong tng tỏc phm c th, bit khỏi quỏt- so sỏnh liờn h vi cỏc tỏc phm
vn hc tng giai on khỏc nhau.
NI DUNG V PHNG PHP TIN HNH VIC NG DNG CễNG
NGH THễNG TIN TRONG GING DY VN HC LP 8.
Trc ht tụi xỏc nh ng dng Cụng ngh thụng tin trong ging dy Vn
hc khụng phi l ỏp dng cho tt c cỏc kiu bi m giỏo viờn phi chn bi
Nguyễn Thị Ngà
Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
7
ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy phân môn Văn học lớp 8
ging thớch hp nh hng mc tiờu, xỏc nh kin thc trng tõm ca bi
dy. Sau ú tỡm v chn lc t liu minh ha b sung, khc sõu kin thc (t
liu cú th quột t sỏch ,bỏo, tp chớ hoc trong cỏc bng a CD-VCD hay trờn
mng In ter net ...).
Tip theo l xõy dng v thit k bi ging trờn mỏy vi tớnh:õy l bc c bn
quyt nh thnh cụng ca gi dy, hot ng ny ũi hi nhiu k thut s
dng mỏy tớnh, c bit l phn mm power point, viụlet. Ni dung v b cc
ca giỏo ỏn Vn hc thit k trờn mỏy vi tớnh ũi hi phi chớnh, xỏc, khoa hc,

cú tớnh thm m cao: cỏc mc, kin thc trng tõm v hỡnh nh c liờn kt
trờn cỏc slide power point theo ý tng ca giỏo viờn.
Cui cựng l th hin kch bn trờn mỏy vi tớnh: giỏo viờn va hng dn, t
chc hc sinh hot ng va kt hp vi ging bỡnh thu hỳt s chỳ ý v phỏt
huy tớnh tớch cc sỏng to ca hc sinh i vi bi ging.

Vớ d 1: Dy tit 25: Ng Vn 8:
Bi: Thụng tin v ngy trỏi t nm 2000
Bc 1: Chn bi ging v xỏc nh kin thc trng tõm ca bi.
õy l thao tỏc õu tiờn khi xõy dng mt bi dy vn hc trờn mỏy vi tớnh,
l bc khi u cho s thnh cụng nờn tụi nh hng mc tiờu bi dy v h
thng kin thc trng tõm l rt phự hp vi vic thit k v ging dy trờn mỏy
vi tớnh:
Bi: Thụng tin v ngy trỏi t nm 2000 l mt vn bn nht dng, nu ch
dy theo phng phỏp truyn thng thỡ hc sinh khụng th cm nhn y tỏc
hi ca vic s dng bao bỡ ni lụng vi mụi trng v sc khe con ngi nờn
tụi ó chn phng phỏp: kt hp gia phng phỏp dy Vn hc truyn thng
v vic ng dng cụng ngh thụng tin hng dn hc sinh khỏm phỏ, tỡm
hiu, c lp suy ngh v trao i tho lun i n thng nht v ni dung bi
hc:
Mụi trng l vn núng bng nht, nú mang tớnh ton cu, mt trong
nhng nguyờn nhõn dn n ụ nhim mụi trng l vic s dng bao bỡ ni lụng
v x lớ rỏc thi bao bỡ ni lụng. T vic hiu rừ tỏc hi, mt trỏi ca vic s dng
Nguyễn Thị Ngà
Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
8
ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy phân môn Văn học lớp 8
bao bỡ ni lụng, hc sinh vn ng mi ngi hn ch s dng bao bỡ ni lụng v
cú ý thc bo v mụi trng.
Bc 2: Tỡm hiu v la chn ti liu b sung, m rng kin thc cho bi

dy:
T vic xỏc nh kin thc trng tõm, la chn phng phỏp ging dy phự
hp tụi d dng tỡm kim, thu thp v la chn t liu minh ha v khc sõu
kin thc cho hc sinh.
gúp phn th hin rừ tớnh cht cp nht thụng tin trong cuc sng ca vn
bn nht dng, tụi ó la chn v sp xp t liu theo th t:
+ Mt s hỡnh nh v thúi quen s dng bao bỡ ni lụng trong cuc sng.
+ Mt s hỡnh nh v tỏc hi ca bao bỡ ni lụng i vi mụi trng v sc
khe ca con ngi.
+ Mt s bin phỏp v bo v mụi trng.
* Nhng t liu minh ha cho kin thc ca bi u m bo tớnh chớnh xỏc,
khoa hc, tớnh thm m cao, cú tỏc dng tụ m cho ni dung, khc sõu kin
thc nhng ch va , khụng ln ỏt ni dung bi ging.
Bc 3: Xõy dng bi ging trờn mỏy vi tớnh.
õy l mt trong nhng bc c bn, quyt nh s thnh cụng ca bi
ging nờn khi thit k bi dy, tụi thc s u t suy ngh, tỡm tũi xõy dng
kch bn tht hon ho, m bo tớnh chớnh xỏc, tớnh khoa hc v tớnh thm m
trong tt c cỏc Slide power point.
Chỳ ý: Tờn bi, tờn mc v kin thc trong tõm phi gi li cỏc slide.
Bc 4: Ni dung v phng phỏp tin hnh ging bi: Thụng tin v ngy trỏi
t nm 2000:
th hin kch bn trờn mỏy vi tớnh, tụi ó kt hp linh hot cỏc phng
phỏp ging dy truyn thng v s thnh tho cỏc thao tỏc trờn mỏy vi tớnh, m
bo s hi hũa, linh hot, khộo lộo gia li dn dt hc sinh khỏm phỏ, tỡm hiu
kin thc ca giỏo viờn vi cỏc phn kin thc tng ng cỏc Slide.
Phn I. Giỏo viờn kim tra bi c v nh hng ni dung tit hc:
Slide1: Gm cõu hi kim tra bi c v phng ỏn tr li.
=> Sau khi cho hc sinh nhn xột phn tr li ca bn GV ỏnh giỏ phn
tr li ca hc sinh v nờu nh hng ni dung tit hc.
Nguyễn Thị Ngà

Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
9