GIU GIN SU TRONG SANG TV

Lê Tấn Hiền- THPT Hiệp Đức
Tiết:
Ngày soạn:
GIỮ GÌN SỰ TRONG SÁNG CỦA TIẾNG VIỆT
I-Mục tiêu cần đạt: Giúp HS
- Nhận thức được sự trong sáng của tiếng Việt là một trong những phẩm chất
của tiếng Việt, là kết quả phấn đấu lâu dài của ông cha ta.Phẩm chất đó được
biểu hiện ở nhiều phương diện khác nhau.
- Có ý thức giữ gìn và phát huy sự trong sáng của tiếng Việt, quý trọng di sản
của cha ông; có thói quen rèn luyện các kĩ năng nói và viết nhằm đạt được sự
trong sáng; đồng thời biết phê phán và khắc phục những hiện tượng làm vẩn
đục tiếng Việt
II-Phương pháp:Phân tích ngữ liệu, thảo luận, nhận xét, luyện tập
III-Phương tiện: SGK,SGV, TKBG
IV- Tiến trình tiết dạy:
1- Kiểm tra bài cũ:
2- Giới thiệu bài mới:
TIẾT 1
HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG
CỦA HS
NỘI DUNG CẦN ĐẠT
GV: Cho HS đọc 3 ví
dụ trong SGK và so
sánh nội dung.
Gv: Qua so sánh nội
dung các ví dụ , em có
nhận xét gì?
GV: Trong quá trình
giao tiếp, chúng ta có
vay mượn hay sử dụng
ngôn ngữ nước ngoài

như thế nào để đảm
HS đọc ví dụ và
thảo luận,
HS suy nghĩ nói
lên nhận xét của
mình
HS suy nghĩ và
nêu lên ý kiến
của mình:
-Có vay mượn
-không lạm dụng
I-Sự trong sáng của tiếng Việt
So sánh nội dung 3 ví dụ :
- Câu a: Diễn đạt không rõ
nội dung: vừa thiếu ý, vừ
không mạch lạc--> câu
không trong sáng
- Câu b,c: diễn đạt rõ nội
dung, quan hệ giữa các bộ
phận mạch lạc: câu trong
sáng
* Sự trong sáng của tiếng Việt
trước hết bộc lộ ở chính hệ thống
các chuẩn mực và qui tắc chung ở
sự tuân thủ các chuẩn mực và qui
tắc đó
Hệ thống chuẩn mực, qui tắc ở
các lĩnh vực: ngữ âm, chữ viết,từ
ngữ , câu, lời nói bài văn
- Mượn tiếng nước ngoài như:

tiếng Hán, tiếng Pháp...
* Sự trong sáng của tiếng Việt là
Lê Tấn Hiền- THPT Hiệp Đức
bảo sự trong sáng của
tiếng Việt?
GV: Cho HS đọc đoạn
văn hội thoại (SGK) và
nhận xét.
GV: Giữ gìn sự trong
sáng của tiếng Việt là
trách nhiệm của mỗi
người Việt Nam, trong
đó có học sinh, sinh
viên.Công cuộc giữ gìn
sự trong sáng của tiếng
Việt đòi hỏi mỗi
người có sợ nỗ lực về
các phương diện: tình
cảm, nhận thức, hành
động, để giữ gìn sự
trong sáng của tiếng
Việt chúng ta phải có
trách nhiệm như thế
nào?
TIẾT 2
GV hướng dẫn HS đọc
và giải các bài tập
trong SGK
GV hướng dẫn HS tìm
các phương án thích

hợp để đảm bảo tính
trong sáng cho đoạn

HS đọc và nhận
xét
Học sinh thảo
luận và nói lên ý
kiến của mình
HS tự giải các
bài tập và lên
bảng trình bày
HS tự tìm và
trình bày phương
án mà mình chọn
không lai căng,pha tạp những yếu
tố của ngôn ngữ khác.Tuy nhiên,
vẫn dung hợp những yếu tố tích
cực đối với tiếng Việt.
Qua lời nói trong đoạn hội thoại ta
thấy: Lão Hạc và ông Giáo thể
hiện ứng xử cóa văn hóa và lịch sự
* Sự trong sáng của tiếng Việt
còn được biểu hiện ở tính văn
hóa, lịch sự của lời nói.
II- Trách nhiệm giữ gìn sự trong
sáng của tiếng Việt
Muốn đạt được sự trong sáng khi
sử dụng tiếng Việt mỗi cá nhân
phải:
- Có tình cảm yêu mến và ý thức

quí trọng tiếng Việt
- Có những hiểu biết về chuẩn
mực và qui tắc của tiếng Việt ở
các phương diện phát âm, chữ
viết, dùng từ , đặt câu, tạo lập văn
bản, giao tiếp
- Có những cách sử sụng mới
,sáng tạo riêng ( VD: Bệnh viện
máy tính, Ngân hàng đề thi..)
III- Luyện tập
Bài tập 1(tr 33):Hai nhà văn sử
dụng từ ngữ nói về các nhân vật:
-Kim Trọng: rất mực chung tình
-Thúy Vân: cô em gái ngoan
- Thúc Sinh: sợ vợ
.....
Có tính chuẩn xác trong cách dùng
từ ngữ
Bài tập 2(tr 34):
Đoạn văn đã bị lược bỏ một số dấu
câu nên lời văn không gãy gọn, ý
không được sáng sủa, Có thể khôi
phục lại những dấu câu vaò các vị
trí thích hợp sau:
Lê Tấn Hiền- THPT Hiệp Đức
văn
GV giúp HS thay thế
các từ ngữ lạm dụng
GV hướng dẫn HS
chọn và phân tích câu

văn
HS lần lượtlàm
và trình bày bài
tập trên bảng
Tôi có lấy ví dụ về một dòng
sông.Dòng sông vừa trôi chảy,vừa phải
tiếp nhận- dọc đường đi của mình-
những dòng sông khác.Dòng ngôn ngữ
cũng vậy- một mặt nó phải giữ bản sắc
cố hữu của dân tộc, nhưng nó không
được phép gạt bỏ, từ chối những gì
thời đại đem lại.
Bài tập 3(tr34)
- Thay file thành từ Tệp tin
- Từ hacker chuyển dịch
thành kẻ đột nhập trái phép
hệ thống máy tính
Bài tập 1(tr 44)
- Câu a : không trong sáng
do lẫn lộn giữa trạng ngữ
với chủ ngữ của động từ
- Câu b,c,d: là những câu
trong sáng: thể hiện rõ các
thành phần ngữ pháp và các
quan hệ ý nghĩa trong câu
Bài Tập 2(trang 44)
Lời quảng cáo dùng đến 3 hình
thức biểu hiện cùng một nội dung:
ngày lễ tình nhân, ngày valentine,
ngày tình yêu. Ngày tình yêu vừa

có ý nghĩa tương ứng với ngày
valentine vừa có sắc thái biểu cảm
dễ cảm nhận và lĩnh hội đối với
người Việt Nam. Vì vậy nên dùng
từ ngày tình yêu thay cho 2 từ kia.
3- Củng cố: - Các phương diện cơ bản về sự trong sáng của tiếng Việt
- Trách nhiệm giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt
4- Dặn dò: - Nắm kĩ các kiến thức của bài học
- Làm bài tập 2.tr44
- Soạn bài : NĐC, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc
***************************************