giáo dục đạo đức qua môn toán ở tiểu học

Sáng kiến kinh nghiệm Nguyễn Thị Huệ Tr ờng Tiểu học
Hng Đạo

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------
I. Phần mở đầu:
I. Phần mở đầu:
I.1 Lí do chọn đề tài:
Cơ sở lí luận:
Các nhà giáo dục đã khẳng định rằng: Đạo đức là một trong những hình
thái ý thức xã hội. Là một hộ thống yêu cầu chuẩn mực , qui tắc điều chỉnh sự
ứng xử của con ngời trong tất cả các mốt quan hệ thực tiễn ,các lĩnh vực của đời
sống xã hội. Các chuẩn mực ứng xử của con ngời đợc củng cố trên tất cả các lĩnh
vực nh: Thiện-ác, chính- gian, vinh- nhục, . . .Khái niệm này phản ánh và biểu
hiện bản chất xã hội và cá nhân trong mọi lĩnh vực, trong các hoại độnh của con
ngời . noá luôn luôn tồn tại và quan hệ đạo đức đan kết trong mọi quan hệ xã hội,
nên bất cứ hoạt động nào đều có mặt đạo đức, các động cơ đạo đức, hành động
đạo đức.
Nh vậy, đạo đức là một mặt của xã hội. Hoạt động đạo đức của con ngời là
một loại hình quan hệ xã hội. Loại hình xã hội này đã tồn tại vĩnh hằng đúng nh
đạo đức Mác- Lê Nin đã khẳng định: Nó luôn biến đổi và phát triển cùng với sự
biến đổi phát triển của các điều kiện kinh tế xã hội. Trong quá trình phát triển xã
hội những quan niệm đạo đức và vô đạo đức, thiện và ác, chính và gian cũng thay
đổi. Mỗi giai cấp có một kiểu đạo đức của mình để giả quyết những mâu thuẫn
giữa cái chung và cái riêng trong nội bộ giai cấp và xã hội. Lê- Nin còn dạy
Chúng ta nói rằng đạo đức là tất cả những cái gì góp phần xoá bỏ xã hội cũ của
bọn bóc lột và góp phần đoàn kết tất cả những lao động xung quanh giai cấp vô
sản sáng lập xã hội mới, xã hội Cộng sản chủ nghĩa. Đạo đức Cộng sản là giai
đoạn cao nhất của sự phát triển đạo đức loài ngời. Thừa kế tất cả những gì tốt đẹp
nhất trong hàng ngàn năm chống bất công và thói xấu của con ngời.

Qua những vấn đề trên, tôi nhận thấy rằng để xã hội phát triển đúng theo định
hớng xã hội chủ nghĩa thì phải thờng xuyên giáo dục đạo đức cho học sinh ở mọi
1

Sáng kiến kinh nghiệm Nguyễn Thị Huệ Tr ờng Tiểu học
Hng Đạo

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------
nơi mọi lúc và với mọi thế hệ có lí tởng đạo đức cộng sản chủ nghĩa. Đây là một
mặt giáo dục quan trọng trong sự nghiệp giáo dục. Chính vì lẽ đó mà hiện nay tôi
là một giáo viên tiểu học , tôi cũng đã nhận thấy rằng vai trò quan trọng của mình
là phải giáo dục đạo đức cho học sinh để trở thành ngời chủ tơng lai của đất nớc.
Cũng từ đây tôi thấy cần phải hiểu hết đợc vị trí lớn lao của giáo dục đạo đức của
học sinh tiểu học trong quá trình giáo dục, phát triển con ngời toàn diện về tài và
đức. Tài và đức là hai mặt song song của nhân cách con ngời, là điều kiện cần
thiết để đánh giá một con ngời nh Bác Hồ đã tong nói: Có tài mà không có đức
là ngời vô dụng, có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó. Cũng chính vì
lẽ đó mà trong bài nói với cán bộ, học sinh trờng Đại học s phạm Hà Nội ngày
21.10.1964 Ngời đã nói: Dạy cũng nh học phải biết chú trọng cả tài và đức, đức
là đạo đức cách mạng đó là cái gốc quan trọng.
Thế nhng, đối với bậc tiểu học thì giáo dục đạo đức là điều cần quan tâm
sớm hơn bởi các em có đạo đức nh: Cẩn thận, chính xác, chung thực khi làm bài
trong lớp học phải có thái độ và hành vi tốt.
Do vậy, ngoài bộ môn đạo đức mà các em đã học là để xây dung cho các
em có những chuẩn mực hành vi đạo đức đúng đắn mà giáo viên đã cung cấp cho
các em qua từng bài dạy trong môn đạo đức. Ngoài ra ngời thầy giáo phải lồng
ghép dạy đạo đức cho học sinh ở trong từng môn học nói chung và đặc biệt là
trong bộ môn toán nói riêng cũng cần giáo dục đạo đức cho học sinh để góp phần
không nhỏ vào sự nghiệp giáo dục. Giúp các em có những hành vi đạo đức tốt

hơn. Để từ đó trở thành ngời công dân có ích cho xã hội.
Cơ sở thực tiễn:
Hiện nay đát nớc ta đang trên đà phát triển từng bớc đổi mới về kinh tế,
chính trị, văn hoá, t tởng. Do vậy, toàn bộ nền giáo dục phải hớng vào mục tiêu
đào tạo những con ngời có kiến thức văn hoá, có khoa học, có kĩ năng nghề
nghiệp, lao động tự chủ sáng tạo có kĩ thuật, giàu lòng yêu nớc, yêu chủ nghĩa xã
2

Sáng kiến kinh nghiệm Nguyễn Thị Huệ Tr ờng Tiểu học
Hng Đạo

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------
hội, có nếp sống lành mạnh. Đáp ứng nhu cầu phát triển của đất nớc. Đó là những
con ngời phát triển về trí tuệ, cờng tráng về thể chất, trong sáng về đạo đức. Chính
vì vậy giáo dục đạo đức luôn luôn là một bộ phận hữu cơ của quá trình giáo dục
và là một bộ phận có tính chất cốt lõi, nền tảng của công tác giáo dục thế hệ trẻ.
Đối với đất nớc ta, một đát nớc đang ở trong thời kì chuyển sang kinh tế thị
trờng mở cửa giao lu, hội nhập với thế giới bên cạnh những mặt tích cực còn có
rất nhiều những tiêu cực nảy sinh. Đó là những tình trạng xói mòn về đạo lí, sự
gia tăng các tệ nạn xã hội nh: Buôn lậu, mại dâm, ma tuý. Đặc biệt đáng lo ngại là
một bộ phận học sinh ở một số nơI có tình trạng suy thoáI về đạo đức, sống đua
đòi, buông thả. Vì vậy tăng cờng giáo dục đạo đức cho học sinh là một đòi hỏi
cấp thiết. Do vậy, giáo dục đạo đức cho thế hệ trẻ cần đợc tiến hành một cách th-
ờng xuyên, liên tục ở mọi nơi mọi lúc ngay từ khi còn nhỏ. Đặc biệt là ở lứa tuổi
học sinh tiểu học.Vì lừa tuổi này các em còn nhỏ, rất ngây thơ, hay bắt chớc. Vì
vậy, các em dể tiếp nhận sự giáo dục của ngời lớn. Đay chính là bậc học nền tảng
mà việc giáo dục đạo đức cho các em sẽ ảnh hởng lâu dài.
Do vậy, là giáo viên tiểu học phảI luôn nắm đợc tâm lí của lứa tuổi học sinh
mà biết cách giáo dục cho phù hợp. Đặc biệt là ngời giáo viên phải luôn yêu mến

trẻ, phải là ngời toàn diện, là tấm gơng sáng cho học sinh biểu hiện bằng cử chỉ
ánh mắt, nụ cời hay tất cả mọi hành động của giáo viên để có sức thuyết phục học
sinh và nhằm giáo dục học sinh.
Xuất phát từ cơ sở lí luận và cơ sở thực tiễn trên nên tôi đã tiến hành
nghiên cứu đề tài này để trang bị cho mình phơng pháp giáo dục học sinh và
những kinh nghiệm quí giá trong công tác giáo dục của ngời giáo viên tiểu học.
Góp phần giáo dục học sinh phát triển toàn diện đáp ứng yêu cầu phát triển của xã
hội.
I.2. Mục đích nghiên cứu:
3

Sáng kiến kinh nghiệm Nguyễn Thị Huệ Tr ờng Tiểu học
Hng Đạo

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------
Tiến hành nghiên cứu đề tài này, tôi không có tham vọng cống hiến cho lí
luận và thực tiễn mà chỉ nhằm mục đích sau:Nghiên cứu về kinh nghiệm giáo dục
đạo đức cho học sinh qua môn học toán nói chung và môn toán lớp 3B nói riêng.
I.3. Thời gian- Địa điểm:
- Từ tháng 10 năm 2008- đến tháng 5 năm 2009
- Học sinh lớp 3B trờng tiểu học Hng Đạo- huyện Đông Triều- Quảng
Ninh.
I. 4. Đóng góp mới về mặt lí luận, về mặt thực tiễn:
t c kt qu nh mong mun tụi tin hnh nh sau:
1. Nghiờn cu nhng vn v o c thong qua mụn toỏn lp 3.
2. Nghiờn cu nhng phng phỏp giỏo dc o c thông qua cỏc bi dy
toỏn lp 3.
3. Nghiờn v c im tõm sinh lý ca la tui hc sinh lp 3.
4. Tỡm hiu ni dung trong phm vi ti phỏt hin nhng khú khn vng

mc,tn ti. V xut mt s bin phỏp giỏo dc.
Vi ti ny,vic nghiờn cu phi tin hnh nhiu trng Tiu
hc vi nhiu lp khỏc nhau,nhng vi nng lc ca bn thân cựng iu kin
thi gian hn ch nờn ch nghiờn cu ti ny mụn toỏn ca lp 3B trong
phm vi một trng tiu hc. ú l Trng tiu hc Hng o-ụng Triu-
Qung Ninh.
4

Sáng kiến kinh nghiệm Nguyễn Thị Huệ Tr ờng Tiểu học
Hng Đạo

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------
II. Phần nội dung:
II.1.Chng I: Tng Quan
II.1.1.1. Cn c vo vai trũ ca o c vo giỏo dc o c trong s hỡnh
thnh v phỏt trin nhõn cỏch cho hc sinh:
o c l mt mt quan trng ca nhõn cỏch,l cỏi gc ca con ngi.
Giỏo dc o c l mt vic quan trng ca nh trng. Do vy, vic giỏo dc
o c cho hc sinh qua gi hc toỏn lp 3 l mt vic lm ht sc quan trng
i vi ngi giao viờn tiu hc. Trong tỡnh hỡnh hin nay khi m s phỏt tin
nh v bóo ca cỏch mng khoa hc k thut, mt mt ó lm tng lng xut lao
ng mang li cho con ngi cuc sng,vt cht,tinh thn,vn minh,hin
i,nhng cng cú khi no cho con ngi ch nờn ớch k, ớt quan tõm n ng
bo ng loi,thiu suy ngh trong vic lm,khụng trung thc vi mi ngi. ú
l s o ln cỏc giỏ tr o c. To c hi cho cỏc t nn xó hi phỏt sinh. Do
vy vic giỏo dc o c cho hc sinh tr nờn quan trng.
II.1.2. Cn cứ vo ngh quyt trung ng II khoỏ VIII v vic giỏo dc vo o
to ca lut giỏo dc. Trong ngh quyt ó xỏc inh: Nhim v v mc tiờu c
bn ca giỏo dc l nhm xõy dng nhng con ngi v th h thit tha gn bú

vi lý tng c lp dõn tc v ch ngha xó hi o c trong sỏng,cú tớnh k
lut Giỏo dc o c cho hc sinh Tiu hc nhm giỳp cỏc em hỡnh thnh
nhng c s ban u cho s phỏt trin ỳng n lõu di v ỏo c. Nhng nhim
v ra trong ngh quyt l phi hin i hoỏ ni dung phng phỏp giỏo dc
ỏp ng c ũi hi ca con ngi Vit Nam trong thi k cụng nghip hoỏ
hin i hoỏ t nc,phự hp vi xu th that trin chung ca thi i.
II.1.3. Cn c vo c im tõm lý vo nhu cu ca hc sinh Tiu hc:
5

S¸ng kiÕn kinh nghiÖm NguyÔn ThÞ HuÖ – Tr êng TiÓu häc
Hng §¹o

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------
Trong công tác giáo dục,người giáo viên phải quan tâm rất nhiều đên đặc điểm
tâm sinh lí của học sinh lớp 3B nói riêng. Đây là lứa tuổi gần cuối bậc tiểu học.
Tính cách nhận thức của các em đều thay đổi từng ngày. Các em chuyển hoạt
động chủ đạo từ chơi sang học,tư duy còn nặng nề cảm tính. Vì vậy là người giáo
viên chủ nhiệm lớp, cần phải thường xuyên tiếp cận với các em trong từng giờ
lên lớp. Hiểu được đặc điểm chung nhất của lứa tuổi. Từ đó mới có được cách
giáo dục hợp lý nhất và hiệu quả nhất.
Đối với học sinh lớp 3 đặc điểm tâm sinh lí các em cũng biểu hiện rất ró net.
Nhân cách và trình độ nhận thúch của các em đã phát triển. Các em đã hiểu được
thế nào là phải là trái,là đúng là sai. Có tinh thần phê và tự phê. Ở lứa tuổi này
các em không còn như các em lớp 1,2 là còn mang nặng tính chất chơi mà học
học mà chơi,công việc các em lớp 3 có nhiều hơn,khó hơn,trừu tượng hơn so với
lớp dưới. Ngoài ra mỗi giao tiếp quan hệ xã hội đã có sự thay đổi. Trẻ say mê học
tập khong phải các em đã nhận thức được trách nhiệm với xã hội, đối với đất
nước sau này . Mà chủ yếu là đông cơ mang tính chất tình cảm như trẻ được điểp
tốt thì được thầy cô khen,bạn mến và học vì thương bố mẹ. Học tốt,học chăm

ngoan,tình toán chính xác,cẩn thận,trung thực khi nào bài kiểm tra… Và có học
lực khá,hạnh kiểm tốt thì sẽ đạt danh hiệu cháu ngoan Bác Hồ.
Vấn đề cơ bản nổi bật nhất trong bộ mặt tâm sinh lí các em là đời sống tình
cảm. Các em thường bộc lộ cảm xúc khi tri giác trực tiếp với hiện tượng sự việc
cụ thể. Tình cảm lứa tuổi này chưa bền vững thường thay đổi tâm trạng thiên về
xúc động. Sự biểu hiện đó được thể hiện dõ nhất ở sự vui mừng,tự hào,hay lo
sợ,hờn giận. Ví Dụ:
+ Biểu hiện vui mừng : Là đã đạt đỉêm 10.
+ Biểu hiện tự hào : Đã đạt được danh hiệu học sinh giỏi.
+ Biểu hiện lo sợ : Như khi bị điểm kém sợ bố mẹ không vui.
6

S¸ng kiÕn kinh nghiÖm NguyÔn ThÞ HuÖ – Tr êng TiÓu häc
Hng §¹o

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------
+ Biểu hiện hờn giận : vị một lý do nào đó mà không đóng với ý định
của mình.
+ Biển hiện tính cẩn thận : Khi làm bài tập hoặc khi kể một hình,một
đoạn thẳng…/
+ Biểu hiện tính trung thực : Khi làm bài kiểm tra,bài tập trên lớp mà không
xem bài của nhau hoặc giở vở…/
Qua đây tôi cũng thấy được sự biến đổi tinh cách của các em trong điều kiện
cuộc sống hang ngày rất quan trọng. Nó ảnh hưởng trực tiếp đến sự tiếp thu kiến
thức và hành vi đạo đức của các em.
Trên đây là toàn bộ nhưng đắc điểm tâm sinh lí của học sinh lớp 3B mà tôi
trực tiếm giảng dạy và nắm bắt được. Trong đó có những lý luận nhằm giúp giáo
viên Tiểu học thực hiện tốt nhiệm vụ của bản thân khi được chủ nhiểm lớp và
trực tiếp giảng dạy. Có trách nhiệm giáo dục đạo đức cho học sinh ngày một hoàn

thiện hơn.
II.2. Ch¬ng 2:Nội Dung Vấn Đề Nghiên Cứu.
II.2.1. Tìm hiểu vài nét về trường Tiểu học Hưng Đạo:
Được phân công về dạy ở trường Tiểu học Hưng Đạo.Trường nằm ở trung
tâm xã. Tổng số giáo viên ở đây là 28 giáo viên trong đó cả lãnh đạo. Các giáo
viên đều là tấm gương s¸ng cho học sinh noi theo.
Năm học 2008-2009 cả trường có tổng số 498 học sinh.
Cả trường đều có giáo viên vững vàng về chuyên môn,giảng dạy khá đồng đềucó
thái đó nghiêm túc và có tinh thân làm việc cao. Các thầy cô đều chuẩn bị bài
giảng công phu,giờ học cũng phát huy được tính sang tạođọc lập của học sinh.
Các giáo viên đã biết kết hợ những câu hỏi gợi mở để dẫn dắt học sinh đi đến
kiến thức mới.
7