Tổ chức bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát triển của trẻ cho giáo viên mầm non thành phố cẩm phả, tỉnh quảng ninh
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.18 MB, 124 trang )
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
NGUYỄN THỊ NGUYỆN
TỔ CHỨC BỒI DƯỠNG KỸ NĂNG ĐÁNH
GIÁ
SỰ PHÁT TRIỂN CỦA TRẺ CHO GIÁO VIÊN MẦM
NON THÀNH PHỐ CẨM PHẢ, TỈNH QUẢNG
NINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
NGUYỄN THỊ NGUYỆN
TỔ CHỨC BỒI DƯỠNG KỸ NĂNG ĐÁNH
GIÁ
SỰ PHÁT TRIỂN CỦA TRẺ CHO GIÁO VIÊN MẦM
NON THÀNH PHỐ CẨM PHẢ, TỈNH QUẢNG
NINH
Ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 8.14.01.14
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
Người hướng dẫn khoa học: TS. Mai Công Khanh
LỜI CAM ĐOAN
Luận văn: "Tổ chức bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát triển của trẻ
cho giáo viên mầm non thành phố Cẩm Phả tỉnh Quảng Ninh" sử dụng
những thông tin được ghi rõ nguồn gốc, số liệu đã được tổng hợp, xử lí.
Tôi xin cam đoan những số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn là
hoàn toàn trung thực, chưa hề được sử dụng và công bố ở bất kỳ một công
trình nghiên cứu nào khác.
Thái Nguyên, ngày 16 tháng 6 năm 2019
Tác giả
Nguyễn Thị Nguyện
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận văn này, ngoài sự cố gắng, nỗ lực của bản thân, em
đã nhận được rất nhiều sự giúp đỡ tận tình của các thầy giáo, cô giáo, các cơ
quan trường học trên địa bàn Thành phố Cẩm Phả và đồng nghiệp.
Em xin bày tỏ lòng biết ơn đến lãnh đạo trường Đại học sư phạm Thái
Nguyên, các thầy giáo, cô giáo phòng Đào tạo, Khoa Tâm lý giáo dục, các nhà
khoa học, các thầy giáo, cô giáo trong và ngoài Trường Đại học Sư phạm Thái
Nguyên đã giảng dạy và hướng dẫn nghiên cứu khoa học trong suốt quá trình
học tập.
Đặc biệt, em xin trân trọng cảm ơn thầy giáo TS. Mai Công Khanh
người đã trực tiếp, tận tình hướng dẫn khoa học, giúp đỡ em hoàn thành luận
văn này.
Tác giả luận văn xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ, tạo điều kiện của Sở
Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ninh, Phòng Giáo dục và Đào Thành phố
Cẩm Phả, các trường MN trên địa bàn Thành phố Cẩm Phả; cảm ơn các đồng
chí, đồng nghiệp, đã tận tình giúp đỡ và cung cấp số liệu, đóng góp ý kiến để
việc điều tra nghiên cứu và hoàn thành luận văn được thuận lợi.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng, nhưng luận văn không tránh khỏi những hạn
chế, thiếu sót. Tác giả xin trân trọng tiếp thu những ý kiến chỉ bảo, góp ý xây
dựng của các nhà khoa học, các thầy giáo, cô giáo và đồng chí, đồng nghiệp để
tiếp tục hoàn thiện hơn nữa luận văn này.
Xin chân thành cảm ơn!
Tác giả
Nguyễn Thị Nguyện
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN .................................................................................................i
LỜI CẢM ƠN......................................................................................................ii
MỤC LỤC ..........................................................................................................iii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT....................................................................iv
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU........................................................................v
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ ..............................................................vi
MỞ ĐẦU.............................................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài .............................................................................................1
2. Mục đích nghiên cứu đề tài .............................................................................3
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu.................................................................3
4. Giả thuyết khoa học ..........................................................................................3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................................3
6. Phạm vi nghiên cứu của đề tài.........................................................................4
7. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................4
8. Cấu trúc luận văn .............................................................................................5
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC BỒI DƯỠNG KỸ
NĂNG ĐÁNH GIÁ SỰ PHÁT TRIỂN CỦA TRẺ CHO GIÁO
VIÊN MẦM NON....................................................................................6
1.1.
Tổng quan nghiên cứu vấn đề ...................................................................6
1.1.1. Những nghiên cứu ở nước ngoài ...............................................................6
1.1.2. Những nghiên cứu ở Việt Nam .................................................................8
1.2.
Một số khái niệm công cụ của đề tài .......................................................10
1.2.1. Bồi dưỡng, tổ chức bồi dưỡng.................................................................10
1.2.2. Kỹ năng đánh giá.....................................................................................12
1.2.3. Đánh giá sự phát triển của trẻ..................................................................13
1.2.4. Tổ chức bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát triển của trẻ cho giáo
viên mầm non ..........................................................................................14
1.2.5. Giáo viên Mầm non .................................................................................15
1.3.
Những vấn đề cơ bản về bồi dưỡng kĩ năng đánh giá sự phát triển
của trẻ cho giáo viên mầm non................................................................18
1.3.1. Đặc điểm phát triển của trẻ mầm non......................................................18
1.3.2. Tầm quan trọng của công tác tổ chức bồi dưỡng kĩ năng đánh giá sự
phát triển của trẻ mầm non ......................................................................19
1.3.3. Ý nghĩa của tổ chức bồi dưỡng kĩ năng đánh giá sự phát triển của
trẻ mầm non .............................................................................................21
1.3.4. Nội dung bồi dưỡng kĩ năng đánh giá sự phát triển của trẻ mầm non ....22
1.3.5. Hình thức và phương pháp bồi dưỡng kĩ năng đánh giá sự phát triển
của trẻ mầm non ......................................................................................23
1.4.
Tổ chức bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát triển của trẻ cho giáo
viên mầm non ..........................................................................................26
1.4.1. Lập kế hoạch bồi dưỡng kĩ năng đánh giá sự phát triển của trẻ mầm non
.....26
1.4.2. Tổ chức hoạt động bồi dưỡng kĩ năng đánh giá sự phát triển của trẻ
mầm non ..................................................................................................27
1.4.3. Chỉ đạo hoạt động bồi dưỡng kĩ năng đánh giá sự phát triển của trẻ
mầm non ..................................................................................................27
1.4.4. Đánh giá kết quả của hoạt động bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát
triển của trẻ mầm non ..............................................................................28
1.5.
Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác tổ chức bồi dưỡng kĩ năng đánh
giá sự phát triển của trẻ cho giáo viên mầm non .......................................29
Kết luận chương 1..............................................................................................31
Chương 2. THỰC TRẠNG TỔ CHỨC BỒI DƯỠNG KỸ NĂNG
ĐÁNH GIÁ SỰ PHÁT TRIỂN CỦA TRẺ CHO GIÁO VIÊN
MẦM NON THÀNH PHỐ CẨM PHẢ, TỈNH QUẢNG NINH .......32
2.1.
Khái quát về giáo dục mầm non và Kinh tế - Xã hội thành phố Cẩm Phả,
tỉnh Quảng Ninh ........................................................................................32
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và C
tin – ĐHTN
ông nghệ thông
2.1.1. Giáo dục mầm non thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh .....................32
2.1.2. Kinh tế - xã hội thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh ..........................34
2.2.
Tổ chức khảo sát......................................................................................35
2.2.1. Mục đích khảo sát....................................................................................35
2.2.2. Nội dung khảo sát ....................................................................................35
2.2.3. Đối tượng khảo sát ..................................................................................36
2.2.4. Phương pháp khảo sát..............................................................................36
2.3.
Thực trạng về hoạt động bồi dưỡng kĩ năng đánh giá sự phát triển của
trẻ cho giáo viên mầm non thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh ...............
36
2.3.1. Nhận thức của đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên về tầm quan trọng
của hoạt động bồi dưỡng kĩ năng đánh giá sự phát triển của trẻ....................
36
2.3.2. Nhu cầu bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát triển của trẻ Mầm non ....39
2.3.3. Nội dung, phương pháp, hình thức bồi dưỡng kĩ năng đánh giá sự
phát triển của trẻ cho giáo viên Mầm non ...............................................43
2.3.4. Kết quả bồi dưỡng kĩ năng đánh giá sự phát triển của trẻ cho giáo
viên các trường Mầm non........................................................................47
2.4.
Thực trạng tổ chức bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát triển của trẻ
cho giáo viên mầm non thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh..............50
2.4.1. Xây dựng kế hoạch tổ chức bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát
triển của trẻ cho giáo viên mầm non .......................................................50
2.4.2. Tổ chức thực hiện kế hoạch bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát
triển của trẻ cho giáo viên trường Mầm non ...........................................52
2.4.3. Chỉ đạo hoạt động bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát triển của trẻ
cho giáo viên mầm non ...........................................................................53
2.4.4. Kiểm tra, đánh giá kết quả của hoạt động bồi dưỡng kỹ năng đánh
giá sự phát triển của trẻ cho giáo viên mầm non.....................................54
2.4.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức bồi dưỡng kỹ năng
đánh giá sự phát triển của trẻ cho giáo viên mầm non thành phố
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và C
g tin – ĐHTN
Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh......................................................................55
ông nghệ thôn
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và C
g tin – ĐHTN
2.5.
Đánh giá chung về thực trạng tổ chức bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự
phát triển của trẻ cho giáo viên mầm non thành phố Cẩm Phả, tỉnh
Quảng Ninh ..............................................................................................57
2.5.1. Những điểm mạnh ...................................................................................57
2.5.2. Những điểm yếu ......................................................................................57
2.5.3. Nguyên nhân của thực trạng....................................................................58
Kết luận chương 2..............................................................................................60
Chương 3. BIỆN PHÁP TỔ CHỨC BỒI DƯỠNG KỸ NĂNG ĐÁNH
GIÁ SỰ PHÁT TRIỂN CỦA TRẺ CHO GIÁO VIÊN MẦM
NON THÀNH PHỐ CẨM PHẢ, TỈNH QUẢNG NINH ...................61
3.1.
Nguyên tắc xây dựng các biện pháp........................................................61
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa ............................................................61
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống ..........................................................61
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn..........................................................62
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi.............................................................62
3.2.
Biện pháp tổ chức bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát triển của trẻ
cho giáo viên mầm non thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh..............62
3.2.1. Tổ chức nâng cao nhận thức của đội ngũ giáo viên, CBQL về tầm
quan trọng của công tác bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát triển
của trẻ Mầm non ......................................................................................62
3.2.2. Xác định nhu cầu bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát triển của trẻ
cho giáo viên mầm non để lập kế hoạch tổ chức bồi dưỡng ...................65
3.2.3. Đánh giá đúng thực trạng về kỹ năng đánh giá sự phát triển của trẻ
của giáo viên các trường Mầm non .........................................................69
3.2.4. Chỉ đạo đổi mới hình thức, phương pháp tổ chức bồi dưỡng kỹ năng
đánh giá sự phát triển của trẻ cho giáo viên Mầm non ...........................72
3.2.5. Đầu tư cơ sở vật chất, ưu tiên các nguồn lực đảm bảo các điều kiện
cần thiết cho công tác tổ chức bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát
triển của trẻ cho giáo viên mầm non .......................................................77
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN
3.2.6. Tăng cường động viên khen thưởng, tạo động lực thúc đẩy đội ngũ
giáo viên tự học, tự bồi dưỡng nâng cao kỹ năng đánh giá sự phát
triển của trẻ mầm non ..............................................................................81
3.3.
Mối quan hệ của các biện pháp đề xuất ..................................................83
3.4.
Khảo nghiệm sự cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất: ....85
3.4.1. Mục đích khảo nghiệm ............................................................................85
3.4.2. Nội dung khảo nghiệm ............................................................................85
3.4.3. Phương pháp khảo nghiệm ......................................................................85
3.4.4. Kết quả khảo nghiệm...............................................................................85
Kết luận chương 3..............................................................................................89
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ .................................................................90
1. Kết luận..........................................................................................................90
2. Khuyến nghị...................................................................................................91
TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................................93
PHỤ LỤC
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt
Viết đầy đủ
BD
Bồi dưỡng
CBGV
Cán bộ giáo viên
CBQL
Cán bộ quản lý
cm
Centimet
CNH - HĐH
Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa
CSVC
Cơ sở vật chất
GD
Giáo dục
GD&ĐT
Giáo dục và Đào tạo
GDMN
Giáo dục mầm non
GV
Giáo viên
kg
Kilogam
MN
Mầm non
PHHS
Phụ huynh học sinh
QLGD
Quản lý giáo dục
UBND
Ủy ban nhân dân
XHCN
Xã hội chủ nghĩa
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
Bảng 2.1:
Bảng 2.2:
Bảng 2.3:
Bảng 2.4:
Bảng 2.5:
Bảng 2.6:
Bảng 2.7:
Bảng 2.8:
Bảng 2.9:
Bảng 2.10:
Bảng 2.11:
Bảng 2.12:
Bảng 2.13:
Bảng 2.14:
Bảng 2.15:
Bảng 3.1:
Quy mô mạng lưới trường, lớp, học sinh bậc học mầm non ........32
Nhận thức của CBQL, GV về hoạt động bồi dưỡng kĩ năng
đánh giá kết quả học tập của trẻ cho giáo viên .............................37
Nhu cầu tham gia lớp bồi dưỡng kĩ năng đánh giá sự phát
triển của trẻ cho giáo viên các trường mầm non thành phố
Cẩm Phả ........................................................................................39
Nhu cầu về thời điểm bồi dưỡng kĩ năng đánh giá sự phát
triển của trẻ cho giáo viên của các trường mầm non ....................41
Nhu cầu về địa điểm đặt lớp BD cho các trường mầm non ..........42
Nhu cầu kinh phí tổ chức bồi dưỡng kĩ năng đánh giá sự phát
triển của trẻ cho giáo viên các trường mầm non ...........................42
Nhu cầu về chế độ bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát triển
của trẻ cho giáo viên mầm non .....................................................43
Nội dung bồi dưỡng kĩ năng đánh giá sự phát triển của trẻ cho
giáo viên mầm non ........................................................................44
Phương pháp bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát triển của
trẻ cho giáo viên Mầm non............................................................45
Ý kiến về hình thức bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát triển
của trẻ cho giáo viên mầm non .....................................................46
Kết quả bồi dưỡng kĩ năng đánh giá sự phát triển của trẻ cho
giáo viên mầm non ........................................................................48
Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát triển
của trẻ cho giáo viên các trường mầm non ...................................50
Tổ chức thực hiện kế hoạch bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự
phát triển của trẻ cho giáo viên .....................................................52
Chỉ đạo hoạt động bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát triển
của trẻ cho giáo viên......................................................................53
Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức bồi dưỡng kỹ
năng đánh giá sự phát triển của trẻ cho giáo viên mầm non
thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh ..........................................56
Kết quả khảo nghiệm mức độ cần thiết và tính khả thi của các
biện pháp bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát triển của trẻ
cho giáo viên Mầm non.................................................................86
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ
Biểu đồ:
Biểu đồ 2.1: Nhu cầu tham gia lớp bồi dưỡng kĩ năng đánh giá sự phát
triển của trẻ cho giáo viên các trường mầm non .........................40
Biểu đồ 3.1: Kết quả khảo nghiệm mức độ cần thiết và tính khả thi của các
biện pháp bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát triển của trẻ
cho giáo viên Mầm non...............................................................87
Sơ đồ:
Sơ đồ 3.1: Mối quan hệ giữa các biện pháp ..................................................... 84
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Đất nước đang trong quá trình hội nhập toàn diện với các nước trong khu
vực và thế giới. Vì vậy, để đáp ứng yêu cầu chất lượng nguồn nhân lực với tư
cách là nhân tố quyết định sự phát triển của đất nước trong thời kỳ công nghiệp
hóa - hiện đại hóa. Trong đó, nâng cao chất lượng giáo dục là một yêu cầu cấp
bách của việc triển khai thực hiện đổi mới quản lý giáo dục hiện nay. Văn kiện
Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX đã chỉ rõ một trong bảy nhóm giải pháp chủ
yếu để phát triển Giáo dục và Đào tạo là “Đổi mới quản lý giáo dục”: đổi mới
cơ chế và phương thức giáo dục; xây dựng và thực hiện chuẩn hoá đội ngũ cán
bộ quản lý giáo dục Đào tạo; bồi dưỡng thường xuyên đội ngũ cán bộ quản lý
giáo dục các cấp về kiến thức, kỹ năng quản lý và rèn luyện phẩm chất của
từng cán bộ quản lý. Điều đó cho thấy việc đổi mới quản lý là khâu đột phá để
thực hiện mục tiêu phát triển giáo dục. Chiến lược phát triển giáo dục Việt Nam
2011 - 2020 với mục tiêu đổi mới mạnh mẽ toàn diện nền giáo dục theo
phương châm đa dạng hóa, chuẩn hóa, hiện đại hóa và xã hội hóa; đưa nền giáo
dục nước ta sớm tiến kịp các nền giáo dục tiên tiến trên thế giới là một đòi hỏi
cấp thiết, có ý nghĩa quyết định đối với việc phát triển nhanh nguồn nhân lực,
nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, góp phần đắc lực thực hiện các mục tiêu
chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2011 - 2020, xây dựng đất nước ta trở
thành một nước xã hội chủ nghĩa, giầu mạnh, dân chủ, văn minh. Để thực hiện
thắng lợi những mục tiêu trên, Bộ GD&ĐT nhấn mạnh trong năm học 2018 2019 ngành tiếp tục tăng cường nề nếp kỷ cương, nâng cao chất lượng giáo
dục, quyết tâm xây dựng hình ảnh của ngành giáo dục trước nhân dân, từng
bước tạo niềm tin trong phụ huynh học sinh và toàn xã hội.
Luật giáo dục nêu: “Mục tiêu của giáo dục mầm non là giúp trẻ em phát
triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành những yếu tố đầu tiên
của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ em vào học lớp một” [25], cần phải thực hiện
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN
nhiều giải pháp, trong đó có giải pháp phát triển và nâng cao chất lượng đội
ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục.
Giáo dục Mầm non là ngành học đầu tiên của hệ thống giáo dục quốc dân,
giúp trẻ phát triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành những yếu
tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ vào lớp một; hình thành và phát
triển ở trẻ những chức năng tâm sinh lý, năng lực và phẩm chất mang tính nền
tảng, những kỹ năng sống cần thiết phù hợp với lứa tuổi, khơi dậy và phát triển
tối đa những khả năng tiềm ẩn, đặt nền tảng cho việc học ở các cấp học tiếp
theo và học tập suốt đời.
Để nâng cao chất lượng giáo dục mầm non cần có các điều kiện chủ quan
và khách quan khác nhau. Nhưng trong đó một nhiệm vụ rất quan trọng trong
giáo dục Mầm non là đánh giá sự phát triển của trẻ; kiểm tra, đánh giá vừa là
động lực, vừa là nhân tố nâng cao chất lượng giáo dục. Nội dung đánh giá sự
phát triển của trẻ Mầm non gồm: đánh giá được trình độ nhận thức của trẻ hiện
tại so với mục tiêu đào tạo; đánh giá khả năng tiếp thu kiến thức của trẻ và
phương pháp giảng dạy của giáo viên; phát hiện kịp thời những lệch lạc, những
thiếu sót, nguyên nhân của thiếu sót để từ đó tìm ra các biện pháp, giải pháp
khắc phục, đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức giáo dục nhằm đạt hiệu quả
cao hơn; kết quả đánh giá sự phát triển của trẻ là yếu tố khen thưởng, khích lệ,
điều chỉnh, định hướng, phân loại phù hợp với mục tiêu giáo dục trẻ Mầm non.
Theo báo cáo của Phòng Giáo dục và đào tạo thành phố Cẩm Phả tỉnh
Quảng Ninh; những năm qua giáo dục Mầm non đã được quan tâm nhiều mặt
về quy mô trường lớp, cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên. Nhưng trong quá trình
thực hiện vẫn còn bộc lộ những hạn chế, bất cập trong quản lý, đánh giá; nhất
là trong việc thực hiện Thông tư số 23/2010/TT-BGDĐT ngày 23/7/2010 của
BGD&ĐT "Ban hành Quy định về Bộ chuẩn phát triển trẻ em năm tuổi". Trong
khi đó đội ngũ giáo viên mầm non thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh nhìn
chung chưa được bồi dưỡng về kỹ năng đánh giá sự phát triển của trẻ mầm non
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN
một cách đầy đủ và hệ thống. Hạn chế về kỹ năng đánh giá sự phát triển của trẻ
Mầm non, có những ảnh hưởng nhất định đến chất lượng chăm sóc giáo dục.
Xuất phát từ những lý do trên, tôi chọn đề tài "Tổ chức bồi dưỡng kỹ năng
đánh giá sự phát triển của trẻ cho giáo viên mầm non thành phố Cẩm Phả
tỉnh Quảng Ninh" để nghiên cứu.
2. Mục đích nghiên cứu đề tài
Trên cơ sở nghiên cứu cơ sở lý luận và thực trạng tổ chức bồi dưỡng kỹ
năng đánh giá sự phát triển của trẻ cho giáo viên mầm non thành phố Cẩm Phả
tỉnh Quảng Ninh lựa chọn và đề xuất một số biện pháp tổ chức bồi dưỡng kỹ
năng đánh giá sự phát triển của trẻ cho giáo viên các trường mầm non thành
phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Tổ chức bồi dưỡng kỹ năng đánh sự phát triển của trẻ cho giáo viên mầm
non.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Biện pháp tổ chức bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát triển của trẻ
cho giáo viên mầm non thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh.
4. Giả thuyết khoa
học
Việc tổ chức bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát triển của trẻ cho giáo
viên mầm non thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh còn có những hạn chế nhất
định. Nếu đánh giá đúng thực trạng, xác định được nội dung, phương pháp,
hình thức, điều kiện tổ chức bồi dưỡng phù hợp thì sẽ góp phần nâng cao năng
lực đánh giá sự phát triển của trẻ cho giáo viên mầm non, tạo động lực cho
ngành học phát triển.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về tổ chức bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự
phát triển của trẻ cho giáo viên mầm non.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN
5.2. Nghiên cứu thực trạng tổ chức bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát
triển của trẻ cho giáo viên mầm non thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh.
5.3. Đề xuất một số biện pháp tổ chức bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát
triển của trẻ cho giáo viên mầm non thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh.
6. Phạm vi nghiên cứu của đề tài
Đề tài tập trung nghiên cứu công tác tổ chức bồi dưỡng kỹ năng đánh giá
sự phát triển của trẻ cho giáo viên mầm non thành phố Cẩm Phả tỉnh Quảng
Ninh.
Đề tài khảo sát tại 05 trường mầm non của thành phố Cẩm Phả, tỉnh
Quảng Ninh, gồm: Trường mầm non Cộng Hòa, Trường mầm non Hoa Hồng,
Trường mầm non Cẩm Hải, Trường mầm non Cửa Ông và Trường mầm non
Mông Dương.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Tổng hợp, phân tích hệ thống hóa các văn bản pháp quy, chủ trương,
chính sách của Đảng và Nhà nước và của ngành giáo dục và đào tạo có liên
quan đến vấn đề nghiên cứu để xây dựng khung lý thuyết cho đề tài.
7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Khảo sát, điều tra bằng bảng hỏi: xây dựng phiếu điều tra đối với CBQL,
GV phòng giáo dục và các nhà trường nhằm tìm hiểu về nhận thức, thái độ của
các khách thể điều tra đối với công tác bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát
triển của trẻ và kết quả tổ chức bồi dưỡng kỹ năng đánh giá của CBQL, giáo
viên Mầm non các trường.
- Phỏng vấn trực tiếp các lãnh đạo và chuyên viên Phòng GD&ĐT, CBQL,
GV các nhà trường về thực trạng bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát triển của
trẻ cho giáo viên làm căn cứ để đề xuất các biện pháp.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN
- Xin ý kiến chuyên gia, các nhà quản lý GD&ĐT để xác định các biện
pháp tối ưu của công tác bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát triển của trẻ cho
giáo viên.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN
7.3. Phương pháp sử lí số liệu
Sử dụng thống kê toán học để xử lí các số liệu thu thập được.
8. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận và khuyến nghị, Tài liệu tham khảo và Phụ
lục. Nội dung luận văn được trình bày trong 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về tổ chức bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát
triển của trẻ cho giáo viên mầm non;
Chương 2: Thực trạng tổ chức bồi dưỡng kỹ năng đánh giá sự phát triển
của trẻ cho giáo viên mầm non thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh;
Chương 3: Biện pháp tổ chức bồi dưỡng kỹ năng đánh sự phát triển của trẻ
cho giáo viên mầm non thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC BỒI DƯỠNG KỸ NĂNG ĐÁNH GIÁ
SỰ PHÁT TRIỂN CỦA TRẺ CHO GIÁO VIÊN MẦM NON
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Những nghiên cứu ở nước ngoài
Tất cả các quốc gia trên thế giới đều nhận rõ: Đầu tư cho giáo dục là đầu
tư cho sự phát triển; Vì vậy không một quốc gia nào, dân tộc nào lại không
quan tâm đến sự phát triển giáo dục. Đặc biệt, việc quan niệm về giáo dục mầm
non trên thế giới đều có những nét tương đồng, thể hiện ở vị trí, vai trò của bậc
học này làm nền tảng trong toàn bộ hệ thống giáo dục quốc dân.
Lịch sử phát triển giáo dục và thực tiễn cho ta thấy trong dạy học việc
kiểm tra đánh giá chất lượng phát triển của trẻ là khâu không thể thiếu được
trong quá trình dạy học, nó vừa là động lực, vừa là nhân tố nhằm nâng cao chất
lượng dạy học trong nhà trường. Đây là vấn đề có ngay từ khi nhà trường xuất
hiện. Để đánh giá được hiệu quả của quá trình truyền thụ và tiếp thu tri thức đạt
được đến đâu thì phải thông qua kiểm tra, đánh giá. Chính vì vậy mà ngay từ
khi xuất hiện mô hình nhà trường thì các hình thức kiểm tra đánh giá mức độ
nhận thức của học sinh cũng ra đời. Tuy nhiên ở mỗi giai đoạn lịch sử, mỗi
quốc gia, mỗi bậc học có sự khác nhau nhưng cũng đều đưa ra quy định chuẩn
phù hợp với việc đánh giá theo yêu cầu của xã hội hiện tại.
Ở Châu Âu đã từ lâu việc kiểm tra, đánh giá tri thức của học sinh được
quy định dưới dạng các kì thi hoặc kiểm tra với các mức độ, hình thức khác
nhau. Các hình thức thi khá phong phú và đa dạng, nó được tiến hành bằng
cách mạn đàm, nói chuyện, tranh luận, trao đổi hay trình bày những hiểu biết
về thế giới và các vấn đề triết học, tôn giáo, luân lí và đạo đức nhằm phát hiện
và tuyển chọn nhân tài cho đất nước. Cho đến đầu thế kỉ XVI ông tổ của nền sư
phạm cận đại JA Comenxki (1592- 1670) nhà giáo dục vĩ đại người Sec
Slovakia, đã đưa ra nhiều mô hình nhà trường và được nhiều quốc gia áp dụng.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN
Đó là nhà trường được phân công theo cấp học, bậc học ở những lứa tuổi nhất
định; các môn học trong nhà trường cũng được quy định chặt chẽ có chương
trình, có nội dung cụ thể thống nhất. Thời gian đào tạo cũng được ấn định,
đương nhiên cách kiểm tra, đánh giá cũng được quy định rõ ràng.
Tại Phần Lan, một quốc gia có hệ thống giáo dục bắt buộc được xếp
hạng đứng đầu châu Âu trong 16 năm qua, học coi trọng tâm giáo dục không
chỉ là toán học, tập đọc hay viết mà là vui chơi và sáng tạo, họ thiết kế các trò
chơi đặc biệt để đảm bảo trẻ vừa được chơi tự do vừa được giáo viên hướng
dẫn nhằm giúp trẻ phát triển khả năng tập trung, giải quyết vấn đề, sự bền
bỉ,… họ cho rằng thời gian trẻ ở trường mẫu giáo được tập trung vào vui chơi
và tương tác là những năm quan trọng nhất, thông qua vui chơi sẽ giúp trẻ em
trở thành học sinh tài năng trong tương lai, tuy nhiên công tác đánh giá trẻ
chơi như thế nào được chú trọng đặc biệt, sự phát triển của trẻ được đánh giá
liên tục bởi giáo viên và các chuyên gia giáo dục, thông qua đó học có thể
điều chỉnh các hành vi, thói quen của trẻ để hình thành nên tính cách con
người trẻ trong tương lai.
Tại đất nước Singapore, một quốc gia có hệ thống giáo dục bắt buộc
được xếp hạng đứng đầu châu Á, họ coi trọng tâm giáo dục không chỉ là toán
học, tập đọc hay viết mà là vui chơi và sáng tạo, họ thiết kế các trò chơi đặc
biệt để đảm bảo trẻ vừa được chơi tự do vừa được giáo viên hướng dẫn nhằm
giúp trẻ phát triển khả năng tập trung, giải quyết vấn đề, sự bền bỉ,…, họ cho
rằng thời gian trẻ ở trường mẫu giáo được tập trung vào vui chơi và tương tác
là những năm quan trọng nhất, thông qua vui chơi sẽ giúp trẻ em trở thành học
sinh tài năng trong tương lai, tuy nhiên công tác đánh giá trẻ chơi như thế nào
được chú trọng đặc biệt, sự phát triển của trẻ được đánh giá liên tục bởi giáo
viên và các chuyên gia giáo dục, thông qua đó họ
có thể điều chỉnh các hành vi, thói quen của trẻ để hình thành nên tính cách
con người của trẻ trong tương lai.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN
1.1.2. Những nghiên cứu ở Việt Nam
Giáo dục mầm non (GDMN) đang ngày càng khẳng định tầm quan trọng
và vị trí trong hệ thống giáo dục quốc dân. Giai đoạn trẻ ở trường mầm non là
giai đoạn phát triển rất quan trọng của cả đời người. GDMN có nhiệm vụ chăm
sóc và phát triển nhân cách con người từ những năm đầu đời. Do vậy, Đảng và
Nhà nước ta luôn quan tâm trong việc đầu tư chăm lo cho giáo dục mầm non.
Đặc biệt từ khi thực hiện, có Quyết định 149/2006/QĐ-TTg ngày 23
tháng 6 năm 2006 của Thủ tướng chính phủ phê duyệt Đề án phát triển giáo
dục mầm non giai đoạn 2006 - 2015, và Dự thảo Đề án "Phát triển Giáo dục
mầm non giai đoạn 2016 - 2025" của Chính phủ thì công tác quản lý giáo dục
nói chung và GDMN nói riêng đã liên tục đổi mới, chất lượng chăm sóc và
giáo dục trẻ không ngừng nâng cao. Trong đó vấn đề được nêu ra là làm thế
nào để nâng cao năng lực quản lý giáo dục trong trường MN cho đội ngũ
CBGV nhằm đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của nhân dân về việc chăm sóc
giáo dục trẻ trong trường MN. Một trong những quan điểm cơ bản của đề án
đó là nâng cao kỹ năng đánh giá sự phát triển của trẻ cho giáo viên là vấn đề
rất quan trọng trong việc nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ trong
trường MN.
Từ thực tiễn lịch sử phát triển giáo dục cho chúng ta thấy trong dạy học
việc kiểm tra đánh giá chất lượng học sinh nói chung và đánh giá sự phát triển
của trẻ ở trường MN nói riêng là khâu không thể thiếu được trong quá trình
giáo dục, nó vừa là động lực, vừa là nhân tố nhằm nâng cao chất lượng chăm
sóc giáo dục trẻ trong nhà trường. Đây là vấn đề có ngay từ khi nhà trường xuất
hiện. Để đánh giá được hiệu quả của quá trình truyền thụ và tiếp thu tri thức đạt
được đến đâu thì phải thông qua kiểm tra, đánh giá. Chính vì vậy mà ngay từ
khi xuất hiện mô hình nhà trường thì các hình thức kiểm tra đánh giá mức độ
nhận thức, thái độ, kỹ năng của học sinh cũng ra đời. Tuy nhiên ở mỗi giai
đoạn lịch sử, mỗi quốc gia có sự khác nhau nhưng cũng đều đưa ra quy định
chuẩn phù hợp với việc đánh giá theo yêu cầu của xã hội hiện tại.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN
Vì vậy, trong những năm qua ngành giáo dục cùng với các nhà khoa học
đã có nhiều đề tài, bài viết về vấn đề kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học
sinh phổ thông nói chung và trẻ ở trường MN nói riêng, tiêu biểu như:
Tác giả Trần Bá Hoành (1997), với đề tài "Đánh giá trong giáo dục"
[21]; tác giả Đặng Quốc Bảo (1995) với đề tài “Một số tiếp cận mới về khoa
học quản lý và việc vận dụng vào quản lý giáo dục” [4]; tác giả Trần Kiểm
(2009) với đề tài “Những vấn đề cơ bản của khoa học QLGD” [22],… Các tác
giả này đã nghiên cứu vấn đề kiểm tra, đánh giá, một cách tương đối cụ thể.
Các tác giả đã làm rõ mục tiêu, nguyên tắc, quy trình, hình thức của công tác
kiểm tra, đánh giá; Đề tài cấp Bộ của tác giả Phạm Thị Châu - trường Cao đẳng
Sư phạm Nhà trẻ - Mẫu giáo TW1, năm 1995 [16]: “Những biện pháp chỉ đạo
nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ của trường Mầm non” đã đề cập
một số biện pháp chỉ đạo chuyên môn của Ban giám hiệu và các cấp quản lý
nhằm góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc - giáo dục trẻ; Tài liệu mới gần
đây nhất là cuốn sách “Đánh giá chất lượng giáo dục: Nội dung - Phương pháp
- Kĩ thuật” (2007) trong đó tác giả Trần Thị Bích Liễu [23] đã tổng hợp tương
đối đầy đủ các vấn đề của đánh giá chất lượng giáo dục. Tài liệu này đã tổng
hợp các khái niệm khác nhau về đánh giá dựa trên tư liệu đánh giá của một
nhóm dịch giả. Theo cuốn sách này thì: Đánh giá chất lượng giáo dục là một
hoạt động thường xuyên và được chú trọng trong một tổ chức nhà trường nơi
mà chất lượng giáo dục được đặt lên vị trí hàng đầu. Có rất nhiều phương pháp
và hình thức đánh giá. Tuy nhiên không có một phương pháp hay hình thức
đánh giá duy nhất nào có thể đánh giá đầy đủ và chính xác chất lượng giáo dục.
Khi không có một phương pháp hay hình thức đánh giá nào là toàn năng và mỗi
phương pháp, hình thức đánh giá có những ưu nhược điểm của mình thì việc sử
dụng kết hợp các phương pháp và các hình thức đánh giá là cần thiết để đem lại
một kết quả đánh giá chính xác và toàn cảnh về chất lượng thật sự của giáo dục.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN
Những tác giả trên đã nghiên cứu nhiều vấn đề quản lý đánh giá chất
lượng giáo dục trong các nhà trường phổ thông nói chung và chất lượng
chăm sóc giáo dục trẻ ở trường MN nói riêng. Tuy nhiên, chưa có công
trình nào nghiên cứu sâu về biện pháp tổ chức bồi dưỡng kỹ năng đánh giá
sự phát triển của trẻ cho giáo viên các trường mần non thành phố Cẩm Phả ,
tỉnh Quảng Ninh.
1.2. Một số khái niệm công cụ của đề tài
1.2.1. Bồi dưỡng, tổ chức bồi dưỡng
1.2.1.1. Bồi dưỡng
Theo từ điển Bách khoa Việt Nam: "Bồi dưỡng là làm cho tăng thêm
năng lực hoặc phẩm chất" [31].
Bồi dưỡng là quá trình cập nhật, bổ sung kiến thức, kỹ năng, thái độ để
nâng cao năng lực trình độ, phẩm chất của người lao động về một lĩnh vực hoạt
động mà người lao động đã có một trình độ năng lực chuyên môn nhất định qua
một hình thức đào tạo nào đó.
Bồi dưỡng có ý nghĩa nâng cao trình độ nghiệp vụ, quá trình này diễn ra
khi cá nhân và tổ chức có nhu cầu nâng cao kiến thức hay kỹ năng chuyên môn
nghiệp vụ của bản thân nhằm đáp ứng các yêu cầu của lao động nghề nghiệp.
Bồi dưỡng là quá trình làm tăng thêm năng lực hoặc phẩm chất. Hiểu
theo nghĩa rộng thì bồi dưỡng là quá trình giáo dục, đào tạo nhằm hình thành
nhân cách theo mục đích đã chọn. Hiểu theo nghĩa hẹp, bồi dưỡng có thể coi là
quá trình cập nhật kiến thức, kỹ năng còn thiếu hoặc lạc hậu, nhằm mục đích
nâng cao hoặc hoàn thiện năng lực hoạt động trong các lĩnh vực cụ thể để làm
tốt hơn công việc đang tiến hành. Từ góc độ khác, bồi dưỡng có ý nghĩa nâng
cao năng lực nghề nghiệp. Quá trình này diễn ra khi cá nhân và tổ chức có nhu
cầu nâng cao kiến thức hoặc kỹ năng về chuyên môn nghiệp vụ của bản thân
nhằm đáp ứng yêu cầu nghề nghiệp. Như vậy bồi dưỡng là quá trình đào tạo
nối tiếp, đào tạo liên tục trong khi làm việc nhằm cập nhật kiến thức còn thiếu
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN
hay đã lạc hậu, củng cố, mở mang và trang bị một cách có hệ thống những tri
thức, kỹ năng, chuyên môn nghiệp vụ sẵn có.
Từ các khái niệm trên có thể hiểu: Bồi dưỡng là nhằm nâng cao năng
lực, phẩm chất và năng lực chuyên môn để người lao động có cơ hội củng cố,
mở rộng, và nâng cao hệ thống tri thức, kỹ năng, kỹ xảo chuyên môn, nghiệp vụ
đã có, từ đó nâng cao chất lượng hiệu quả công việc đang làm.
1.2.1.2. Tổ chức bồi dưỡng
- Tổ chức:
Thuật ngữ tổ chức được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khoa học và đời
sống. Đồng thời nó được hiểu theo nhiều nghĩa, nhiều cấp độ khác nhau. Chẳng
hạn, với tư cách là một danh từ, tổ chức được hiểu là một tập hợp người, được
tạo ra nhằm thực hiện một chức năng nhất định (tổ chức đoàn thanh niên, lớp
học, xí nghiệp...). Với tư cách là tính từ, tổ chức được hiểu là trình độ nhất định
của một nhóm xã hội, là đặc tính của nhóm. Với tư cách là động từ, tổ chức
được hiểu là hoạt động, một quá trình tác động, trong đó có người tổ chức và
người được tổ chức, bao hàm sự phân bố, sắp xếp tương hỗ và sự liên hệ qua
lại của các yếu tố trong một phức hợp nào đó.
Chức năng tổ chức như một quá trình bao gồm năm bước:
+ Lập danh sách các công việc cần phải hoàn thành để đạt được mục đích
của tổ chức;
+ Phân chia toàn bộ công việc thành các nhiệm vụ để các thành viên hay
bộ phận trong tổ chức thực hiện một cách thuận lợi và hợp logic, bước này gọi
là phân chia lao động;
+ Kết hợp các nhiệm vụ một cách logic và hiệu quả. Việc nhóm gộp các
nhiệm vụ cũng như thành viên trong tổ chức gọi là bước phân chia bộ phận;
+ Thiết lập một cơ chế điều phối, tạo thành sự liên kết hoạt động giữa
các thành viên hay bộ phận, tạo điều kiện đạt mục tiêu một cách dễ dàng;
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN
