THUYẾT TRÌNH:
QUY TRÌNH XỬ LÝ TÌNH
HUỐNG SƯ PHẠM
NỘI DUNG
I. CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN
II. PHÂN LOẠI TÌNH HUỐNG SƯ PHẠM
III. QUY TRÌNH XỬ LÝ TÌNH HUỐNG SƯ PHẠM
IV. VẬN DỤNG
I. CÁC KHÁI NIỆM CƠ
BẢN
1. Khái niệm tình huống:
Tình huống: là nói tới một sự kiện thực tế khách qua
n nào đó xuất hiện, đặt ra yêu cầu phải xử lý, giải quy
ết một cách cụ thể.
Tình h
uống
Chứa đựng v
ấn đề
Giải quyết
2. Khái niệm tình huống có vấn đề:
Toàn bộ những sự việc, hiện tượng nảy sinh trong chính
hoạt động, gây khó khăn cho cho chủ thể thực hiện mục
đích hoạt động, nó chứa đựng những mâu thuẫn buộc c
hủ thể phải suy nghĩ và tìm tòi cách giải quyết.
Tình huống có vấn đề chỉ kích thích tư duy hoạt đ
ộng khi có đủ các điều kiện sau:
THCVĐ chứa đựng mâu thuẫn và chủ thể nhận thức được m
uẫn đó
Chủ thể có nhu cầu giải quyết tình huống đó
Chủ thể phải có tri thức, phương thức hoạt động cần thiết đ
quyết tình huống đó
2. Khái niệm tình huống sư phạm:
TÌNH HUỐNG SƯ PHẠ
M
Sự việc, hiện tượng, sự
kiện bất ngờ, nảy sinh
Tình huống
có vấn đề
Giải
quyết
Xảy ra trong
hoạt động sư
phạm
Nhằm thực hiện có hiệu quả mục tiêu
dạy học - giáo dục.
Tình huống sư phạm chỉ xuất hiện khi có nội
dung, một nhiệm vụ nào đó trong quá trình
DH-GD cần được giải quyết hoặc tháo gỡ.
THSP là một dạn
g đặc biệt
Người được gi
áo dục
QUAN HỆ GIAO TIẾP
Người giáo dục
Trong đó, để giải quyết tình huống, nhà GD phải cần đến
tri thức mới, cách thức mới chưa hề biết trước đó, còn ở
đối tượng GD là nhu cầu nhận thức hoặc hành động
trong tình huống tương ứng.
Kết quả việc giải quyết những tình huống SP sẽ
là sự thỏa mãn (hoặc chưa thỏa mãn) những mâu
thuẫn đã nảy sinh do thực tiễn DH-GD đặt ra, đồng
thời cùng với nó là sự gia tăng những tri thức mới,
những phương thức hành động mới với chủ thể GD
và đối tượng GD.
ĐIỀU KIỆN ĐỂ CÓ ĐƯỢC THSP:
Tập thể sư phạm và cá nhân nhà SP phải nhận thức đượ
c khó khăn (mâu thuẫn nhận thức chứa đựng trong tình
huống đó)
Tập thể sư phạm và cá nhân nhà sư phạm thấy cần thiết
phải tìm cách giải quyết tình huống
Tập thể sư phạm và cá nhân nhà sư phạm phải cps tri th
ức sư phạm đáp ứng nội dung cụ thể của tình huống
BẢNG SO SÁNH
TH thông
thường
THSP
Phạm vi
Xảy ra trong đời Xảy ra trong công
thường
tác giáo dục
Đối tượng
Mọi đối tượng
GV và HS
Mục đích
Giải quyết mâu
thuẫn
Giáo dục nhân
cách
II. PHÂN LOẠI TÌNH
HUỐNG SƯ PHẠM
Phân loại THSP
Căn cứ vào không gian và thời gian di
ễn ra THSP
Căn cứ vào mục đích của hoạt động
sư phạm mà ở đó nảy sinh THSP
Căn cứ vào tính chất của mâu thuẫn
nhận thức có trong THSP
Căn cứ vào những nguyên nhân gây
nên tình huống sư phạm
Căn cứ vào không gian và thời gian diễn r
a tình huống sư phạm
THSP diễn r
a trong các
hoạt động
dạy học – gi
áo dục ở tr
ong nhà trư
ờng
THSP diễn r
a trong các
hoạt động
dạy học – gi
áo dục ở ng
oài nhà trư
ờng
Căn cứ vào mục đích của hoạt động sư phạm mà ở
đó nảy sinh THSP
THPS nảy
sinh trong
quá trình l
ĩnh hội tri
thức, KN,
KX của họ
c sinh
THSP nảy
sinh trong
quá trình
giáo dục đ
ạo đức ch
o học sinh
THSP nảy
sinh trong
quá trình
thực hành
THSP nảy
sinh trong
quá trình
giao tiếp
giữa GV –
HS, GV – p
hụ huynh,
HS – HS
Học sinh bị kỷ luật, phụ huynh nhờ giáo viên chủ
nhiệm can thiệp
Bạo lực học đường
Căn cứ vào tính chất của mâu thuẫn nhậ
n thức có trong tình huống
THSP bình thường hay gặp trong hoạt động giáo dục h
ằng ngày, nhà sư phạm đã có ít nhiều kinh nghiệm để g
iải quyết chúng.
THSP không bình thường, đột xuất, mới lạ, nhà sư phạ
m chưa có kinh nghiệm giải quyết các loại tình huống n
ày, mâu thuẫn căng thẳng có sự đụng chạm đến uy tín,
phẩm chất của các đối tượng trong tình huống.
Căn cứ
vào nh
ững ng
uyên n
hân gây
nên TH
SP
Tình huống nảy sinh do sai sót của giá
o viên trong hoạt động sư phạm
Tình huống nảy sinh do đối tượng dạy
học – giáo dục gây nên
III. QUY TRÌNH XỬ LÝ
TÌNH HUỐNG SƯ
PHẠM
XỬ LÝ TÌNH HUỐNG SƯ PHẠM
1. Phân tích được các hướng tiếp cận và giải quyế
t tình huống.
2. Xác định được quy trình giải quyết tình huống
sư phạm.