Tải bản đầy đủ (.pdf) (30 trang)

SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (588.85 KB, 30 trang )

             Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5­ 6 tuổi  
vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

I. PHẦN MỞ ĐẦU
I.1.  Lý do chọn  đề tài.
Trẻ em, thế hệ mầm non tương lai của đất nước, là những chủ nhân sẽ kế 
thừa và phát huy những gì tốt đẹp nhất của loài người. Vì thế, việc quan tâm,  
chăm sóc cũng như tạo điều kiện để trẻ phát triển một cách toàn diện là một vấn 
đề mà toàn xã hội cần phải quan tâm. Việc đến trường phổ thông được coi như là  
một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời, là một bước chuyển biến mang tính  
nhảy vọt, vì trong trẻ có sự biến đổi giữa trường, lớp mầm non lên Tiểu học. Đó 
là việc trẻ được chuyển qua một lối sống mới với những hoạt động mới, một vị 
trí xã hội mới với những mối quan hệ  mới của một người học sinh thực thụ.  
Chúng ta, những người thầy dạy trẻ mầm non đã chuẩn bị được gì cho trẻ bước  
vào lớp 1 trường phổ thông mà trẻ không bị hẫng hụt về tâm lý, cũng như có đầy 
đủ những tố chất sẵn sàng cho việc học phổ thông. Chuẩn bị cho trẻ vào trường  
phổ thông là chuẩn bị toàn diện về mọi mặt, không thiên về khía cạnh nào và tuỳ 
theo lứa tuổi và đặc điểm tâm sinh lý của trẻ mà ta áp dụng các bài tập, giờ học,  
giờ chơi, sinh hoạt cho phù hợp.  Luật giáo dục, ở điều 19 có nêu: “Mục tiêu của  
giáo dục mầm non là giúp trẻ phát triển thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình 
thành những yếu tố   đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị  cho trẻ  vào lớp 1 phổ 
thông”. 
Chuẩn bị  cho trẻ  vào lớp một trường Tiểu học  được tiến hành thường 
xuyên và liên tục ở mọi lúc, mọi nơi và là nhiệm vụ của mọi lực lượng giáo dục: 
gia đình, nhà trường, toàn xã hội, đặc biệt là các trường mầm non. Như vậy, việc 
cho trẻ  làm quen trước với các hoạt động  ở  trường mầm non là rất cần thiết.  
Chuẩn bị  cho con trẻ vào học lớp 1 không chỉ  là chuẩn bị  đầy đủ  quần áo, sách  
vở, cặp bút dụng cụ học tập, như thế vẫn chưa đủ. Mà phải chuẩn bị tâm lý cho  
trẻ, để trẻ bước vào lớp 1 với một tâm thế vững vàng, đầy háo hức đón chờ một 
sự thay đổi nhiều điều mới lạ. Bởi lẽ trẻ có háo hức muốn khám phá điều mới lạ 
        


           Người viết: Nguyễn Thị Thúy              ­           Đơn vị: Trường MG Bình Minh   ­  1


             Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5­ 6 tuổi  
vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

thì trẻ mới ham thích đến trường, mới say sưa tìm tòi để khám phá thế giới xung 
quanh. Đây là động cơ  tốt, ta muốn trẻ  học tốt thì phải tạo động lực thúc đẩy. 
Quá trình dạy ­ học, là quá trình  tương tác diễn ra giữa người dạy và người học, 
cần tạo động lực thúc đẩy tác động trực tiếp đến người học và người dạy thì kết 
quả đạt được mới cao. Trường mầm non là môi trường quan trọng để giúp trẻ có 
một tâm thế sẵn sàng bước vào lớp 1. Hình thành ở trẻ em những chức năng tâm  
sinh lí, năng lực và phẩm chất mang tính nền tảng, những kỹ năng sống cần thiết 
phù hợp với lứa tuổi, khơi dậy và phát triển tối đa những khả  năng tiềm ẩn, đặt 
nền tảng cho việc học ở cấp học tiếp theo và cho việc học suốt đời.  Chính vì thế, 
nhiệm vụ  của các cô giáo mầm non là phải tạo cho trẻ  mẫu giáo lớn (5­6 tuổi), 
đặc biệt là trẻ  vùng đồng bào DTTS một tâm thế vững vàng, sẵn sàng bước vào 
lớp 1 để  trẻ tiếp cận môi trường mới một cách tốt nhất, nhằm giúp trẻ  tiếp thu  
kiến thức ở lớp 1 trường Tiểu học đạt hiệu quả  nhất.  Chính vì những lí do trên, 
với cương vị là một cán bộ quản lý của trường mầm non tôi đã chọn đề tài: “ Một  
số  biện pháp chỉ  đạo trong công tác chuẩn bị  tốt tâm thế  cho trẻ  5­ 6 tuổi  
vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1”.
I.2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.
* Mục tiêu của đề tài.
­ Mục tiêu của Giáo dục mầm non là nuôi dạy chăm sóc và giáo dục trẻ 
phát triển toàn diện theo 5 lĩnh vực. Giúp trẻ có một tâm thế vững vàng, sẵn sàng  
bước vào lớp 1 để trẻ tiếp cận môi trường mới một cách tốt nhất, nhằm giúp trẻ 
tiếp thu kiến thức tốt ở bậc học Tiểu học đạt hiệu quả nhất.
­ Tìm hiểu thực trạng tâm thế, trí tuệ, kỹ  năng học tập.. của trẻ  5­ 6 tuổi  
tại đơn vị.

­ Tìm ra nguyên nhân và đề  ra các biện pháp tác động làm thay đổi thực  
trạng trên.
*  Nhiệm vụ của đề tài.
        
           Người viết: Nguyễn Thị Thúy              ­           Đơn vị: Trường MG Bình Minh   ­  2


             Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5­ 6 tuổi  
vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

­ Nâng cao nhận thức cho giáo viên về  việc chuẩn bị  tâm thế  cho trẻ  MN  
vào lớp 1 trường Tiểu học.
­ Nghiên cứu thực trạng, đưa ra được các biện pháp chỉ đạo phù hợp để cải  
thiện thực trạng.
I.3. Đối tượng nghiên cứu.
­ Trẻ  5­ 6 tuổi trường Mẫu giáo Bình Minh ­ Buôn Tuôr A ­ xã Dray sáp­  
Huyện Krông Ana
1.4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu.
­ Trường Mẫu giáo Bình Minh.
1.5. Phương pháp nghiên cứu.
­ Phương pháp quan sát.
­ Phương pháp trò chuyện
­ Phương pháp thực nghiệm. 
II. PHẦN NỘI DUNG.
II.1 Cơ sở lý luận.
Giáo dục mầm non là vấn đề có tầm chiến lược lâu dài, ảnh hưởng to lớn  
đến sự phát triển giáo dục phổ thông, đây là bậc học đầu tiên là nền tảng để  các  
em học lên các lớp trên, chuẩn bị  tâm thế  cho trẻ  vào lớp 1. Góp phần Phổ  cập  
giáo dục Tiểu học đúng độ  tuổi và Phổ  cập trung học cơ sở đến năm 2015. Đối 
với trẻ  mầm non trong quá trình phát triển, nếu được uốn nắn, giáo dục tốt các 

em sẽ có một nhân cách phát triển toàn diện, bền vững, có khả năng thích ứng và  
chống chọi với mọi biến động xã hội, biết tự  khẳng định mình trong cuộc sống . 
Với đặc điểm của trẻ là tính tò mò, ham hiểu biết, giàu óc sáng tạo và trí tưởng 
tượng, ưa hoạt động để khẳng định bản thân mình. Từ đặc điểm đó mà giáo viên 
nên xem trẻ  là chủ  thể  tích cực, giáo viên là người tạo cơ  hội gợi mở  các hoạt 

        
           Người viết: Nguyễn Thị Thúy              ­           Đơn vị: Trường MG Bình Minh   ­  3


             Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5­ 6 tuổi  
vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

động để  trẻ khám phá tìm tòi. Tuy vậy chúng ta không nên làm giúp trẻ, mà xem 
trẻ là trung tâm của mọi hoạt động, là chủ  thể  của sự phát triển bởi lẽ  bản thân 
hoạt động tích cực thì con người càng phát triển nhanh và nhờ tích cực con người 
phát huy tính sáng tạo từ  đó mà nhận thức của trẻ dựa trên đặc điểm nhận thức  
và sở thích của trẻ.
Chúng ta phải thừa nhận một điều là trẻ em người đồng bào DTTS ngày nay 
đã thông minh, hoạt bát, lém lỉnh hơn. Nhưng khi cháu vào lớp học thì các cháu 
vẫn nhút nhát, không dám nói lên những điều trẻ thích, không dám mạnh dạn sinh  
hoạt trong tập thể, giao tiếp với người lớn theo suy nghĩ của mình. Chỉ có một số 
ít cháu dám nói lên những suy nghĩ, trò chuyện cùng cô và khách đến lớp nhưng 
cũng không thể  bằng các cháu người Kinh được. Đây là trăn trở  của một người  
làm công tác lãnh đạo của một đơn vị  trường có đa số  học sinh là con em các  
đồng bào dân tộc vì vậy tôi đã tìm ra các các câu hỏi và phải có câu trả lời. Chính  
vì thế nên việc chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5­6 tuổi vùng đồng bào DTTS vào lớp 1  
rất quan trọng không phải một sớm một chiều, hoặc cho trẻ học trước chương  
trình lớp 1 là đủ  mà ta phải có sự  chuẩn bị  từ  trước, từ  việc nhận thức đúng  ở 
những năm đầu đời ở trường MN.

II.2. Thực trạng.
a. Thuận lợi – khó khăn.
* Thuận lợi.
Ban giám hiệu nhà trường dành nhiều thời gian đầu tư cho công tác chuyên 
môn, công tác phong trào. Nhiệt tình, có kinh nghiệm trong công tác tổ  chức chỉ 
đạo và xây dựng thực hiện nhiệm vụ  năm học. Quy định về  nề  nếp hoạt động, 
đẩy mạnh các mối quan hệ  đoàn kết, phát huy tinh thần dân chủ  trong tập thể 
Hội đồng sư  phạm. Cơ  sở  vật chất trường lớp khang trang, sạch đẹp, đáp  ứng  
yêu cầu giáo dục mầm non trong giai đoạn hiện nay.

        
           Người viết: Nguyễn Thị Thúy              ­           Đơn vị: Trường MG Bình Minh   ­  4


             Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5­ 6 tuổi  
vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

   

Trường có đội ngũ giáo viên nhiệt tình, yêu nghề  mến trẻ, hăng say với 

công tác chăm sóc giáo dục trẻ. Tỷ lệ trình độ cán bộ, giáo viên trên chuẩn cao so  
với mặt bằng chung. Luôn bám sát và thực hiện tốt nhiệm vụ năm học mà ngành 
đã   triển   khai   một   cách   chủ   động,   sáng   tạo   dựa   trên   thực   tế   trường   lớp,   địa 
phương. Tổ chức thực hiện các chuyên đề  mà các cấp triển khai có hiệu quả  và  
đạt chất lượng cao.
Ban đại diện cha mẹ học sinh quan tâm, chăm lo đến việc học tập của các 
cháu, tích cực tham gia vào các hoạt động của nhà trường.
Trẻ  được học theo đúng độ  tuổi và thực hiện chương trình giáo dục mầm  
non mới của Bộ GD&ĐT.

* Khó khăn.
Đội ngũ giáo viên mới ra trường, trình độ chuyên môn không đồng đều, kinh 
nghiệm trong giảng dạy còn ít. Đa số giáo viên đều đang đi học để nâng cao trình 
độ chuyên môn nên ảnh hưởng đến chất lượng công tác.
Đồ dùng dạy học, đồ chơi còn chưa đa dạng, phong phú, chưa đồng bộ, đồ 
chơi ngoài trời còn thiếu so với quy định.
93.3 % học sinh là người đồng bào dân tộc thiểu số nên gặp nhiều khó khăn 
trong công tác dạy và học. 
Tâm lí trẻ rất sợ môi trường mới, thầy, cô lạ, trẻ dể nảy sinh cảm giác sợ 
cái mới và sợ bị trơ trọi một mình. Trẻ đến trường rất sợ bị bỏ rơi, sợ chỗ đông 
người mà lại có rất nhiều người lạ, với bao nhiêu quy định, nào là đi học đúng 
giờ, ngồi ngay ngắn nghe giảng, làm bài tập  ở  lớp, bài về  nhà… Trẻ  không còn  
được tự do vui chơi như trước. Thay đổi môi trường, tâm lí cũng thay đổi khiến  
trẻ dễ bị sốc hay có phản ứng tự vệ hoặc thu mình lại một góc ngồi quan sát mọi  
người xung quanh. Điều này làm trẻ  sợ  đến trường vào ngày hôm sau và những  
ngày tiếp theo.

        
           Người viết: Nguyễn Thị Thúy              ­           Đơn vị: Trường MG Bình Minh   ­  5


             Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5­ 6 tuổi  
vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

Đời sống của nhân dân rất khó khăn, ba mẹ  các cháu đều là những người 
dân làm nông, đi làm thuê ở xa nên họ ít có thời gian quan tâm đến con. 
Một số  phụ  huynh phó mặc con mình cho trường mầm non dẫn đến việc 
không tạo ra được sự  thống nhất trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ, hiệu quả 
chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1 không cao và khi vào lớp 1 trẻ rất bỡ ngỡ.
Một số phụ huynh không quan tâm tới con mình và việc nhận thức vấn đề 

chuẩn bị cho con vào lớp 1 còn lệch lạc, bắt trẻ  phải đi học trước chương trình 
lớp 1, phải ngồi tập trung chú ý hàng buổi để tập viết, để làm toán…
b. Thành công ­ hạn chế.
* Thành công.
Khi vận dụng đề tài: Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt  
tâm thế  cho trẻ 5­ 6 tuổi vùng đồng bào dân tộc thiểu số  vào lớp 1 sẽ  đạt được 
những thành công sau.
Trẻ  học đúng chương trình sẽ  khoẻ  mạnh, nhanh nhẹn, thông minh giàu 
cảm xúc, phát triển những tố  chất quan trọng để  sau này giúp trẻ  phát triển hài 
hòa cân đối và hoàn thiện nhân cách. Sẽ  là nền tảng vững chắc, là cơ  sở  để  trẻ 
học tốt chương trình lớp 1 và những lớp sau này của bậc phổ thông.
Các em sẽ  trở  nên tự  tin, linh hoạt, nhận biết giá trị  bản thân, tự  bảo vệ 
mình và tôn trọng người khác; hòa nhập tích cực vào môi trường sống tại gia đình  
cũng như biết thêm những kỹ năng cơ bản để hội nhập vào lớp 1.
Giúp cho phụ  huynh nhận biết năng lực của trẻ  và phát triển các năng lực 
đó thông qua những hoạt động tại gia đình.
* Hạn chế.
Đa số giáo viên trẻ, mới ra trường nên kinh nghiệm chưa cao.
93.3 % học sinh là người đồng bào dân tộc thiểu số tâm lí nhút nhát, hay sợ 
hãi, ngại giao tiếp với người lạ  nên gặp nhiều khó khăn trong công tác dạy và 
học. 
        
           Người viết: Nguyễn Thị Thúy              ­           Đơn vị: Trường MG Bình Minh   ­  6


             Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5­ 6 tuổi  
vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

Trẻ chưa có tâm lí sẵn sàng cho một môi trường học tập mới.
Một số  phụ  huynh phó mặc con mình cho trường mầm non dẫn đến việc 

không tạo ra được sự  thống nhất trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ, hiệu quả 
chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1 không cao và khi vào lớp 1 trẻ rất bỡ ngỡ.
Một số  phụ  huynh chưa quan tâm tới việc chuẩn bị  tâm thế  cho com em  
mình vào lớp 1, bắt trẻ phải đi học trước chương trình lớp 1.
c. Mặt mạnh – mặt yếu.
* M t m nh.
Được sự  quan tâm tạo điều kiện của lãnh đạo các cấp, của ban giám hiệu  
nhà trường, đầu tư  về  cơ  sở  vật chất tương đối đầy đủ. Đồ  dùng đồ  chơi sạch 
sẽ bảo đảm an toàn cho trẻ.
Ban giám hiệu nhà trường dành nhiều thời gian đầu tư cho công tác chuyên 
môn, công tác phong trào. Nhiệt tình, có kinh nghiệm trong công tác tổ  chức chỉ 
đạo
và xây dựng thực hiện nhiệm vụ năm học. 
Trường có đội ngũ giáo viên trẻ, khỏe, nhiệt tình, tận tụy với nghề, có trình 
độ  chuẩn, trên chuẩn về  chuyên môn, thường xuyên được ban giám hiệu nhà 
trường tạo điều kiện cho đi tham gia các lớp tập huấn về chuyên đề mầm non do 
Phòng, Sở GD&ĐT tổ chức. Có kĩ năng sư phạm, khả năng ứng dụng công nghệ 
thông tin trong dạy học tương đối tốt.
Trẻ được học theo đúng độ  tuổi và thực hiện chương trình giáo dục mầm 
non mới của Bộ GD&ĐT.
* M t y u.
Đội ngũ giáo viên mới ra trường, trình độ  chuyên môn không đồng đều, 
kinh nghiệm trong giảng dạy còn ít. Đa số giáo viên đều đang đi học để nâng cao 
trình độ chuyên môn nên ảnh hưởng đến chất lượng công tác.

        
           Người viết: Nguyễn Thị Thúy              ­           Đơn vị: Trường MG Bình Minh   ­  7


             Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5­ 6 tuổi  

vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

Đồ dùng dạy học, đồ chơi còn chưa đa dạng, phong phú, chưa đồng bộ, đồ 
chơi ngoài trời còn thiếu so với quy định.
d. Các nguyên nhân, các yếu tố tác động.
* Nguyên nhân dẫn đến thành công của đề tài này là. 
Hiệu trưởng có trách nhiệm cao trong toàn bộ  các công việc, các mặt hoạt 
động của nhà trường. Đã chỉ đạo chuyên môn tiến hành khảo sát năng lực chuyên 
môn của cán bộ, giáo viên, nhân viên trong trường vào đầu năm, theo dõi các hoạt  
động để tìm ra nguyên nhân, có biện pháp giúp đỡ cho phù hợp.
Luôn bám sát và thực hiện tốt nhiệm vụ  năm học mà ngành đã triển khai 
một cách chủ động, sáng tạo dựa trên thực tế trường lớp, địa phương.
Cán bộ, giáo viên, nhân viên nhiệt tình, chịu khó học hỏi kinh nghiệm để 
không ngừng nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ.
Thường xuyên trao đổi kinh nghiệm với đồng nghiệp đặc biệt là những 
đồng nghiệp công tác lâu năm trong trường.
* Hạn chế, yếu kém.
Trẻ hạn chế về tiếng Việt, nhút nhát, chưa tự tin trong các hoạt động giao  
tiếp.
Trẻ chưa có tâm lí sẵn sàng cho một môi trường học tập mới
Một số  phụ  huynh chưa quan tâm tới việc chuẩn bị  tâm thế  cho con em  
mình vào lớp 1, bắt trẻ  phải đi học trước chương trình lớp 1 dẫn đến hiệu quả 
chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1 không cao và khi vào lớp 1 trẻ rất bỡ ngỡ.
e. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra.
* Kết quả khảo sát đầu năm học 2014­ 2015 cho ta thấy.
­ Đối với trẻ: Tổng số trẻ được khảo sát: 40
+ Có 16/40 trẻ nhận thức nhanh, đạt tỷ lệ 40%; 
+  Có 16/40 trẻ nhận thức trung bình , đạt tỷ lệ 40%; 
+  Có 8/40  trẻ nhận thức chậm, chiếm tỷ lệ 20%.
        

           Người viết: Nguyễn Thị Thúy              ­           Đơn vị: Trường MG Bình Minh   ­  8


             Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5­ 6 tuổi  
vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

+  Có 22/40 trẻ nhanh nhẹn linh hoạt,  đạt tỷ lệ  55%; 
+  Có 18/40 trẻ nhút nhát. chiếm tỷ lệ 45%.
­ Đối với cha mẹ trẻ: Tổng số phụ huynh được khảo sát: 40
+ Câu hỏi: “Anh (chị) đã làm gì để  chuẩn bị  cho con vào lớp 1” và nhận 
được câu trả lời như sau.
+ 35 % phụ huynh trả trả lời không cần chuẩn bị gì hết.
+ 50 % phụ  huynh trả  trả  lời là phải chuẩn bị  cho trẻ  biết đọc, biết viết, 
biết làm toán.
+ 15 % phụ huynh trả trả lời là phải chuẩn bị cho trẻ đầy đủ về thể lực, trí 
tuệ, đạo đức, thẩm mỹ  và lao động cũng như  tâm lý của trẻ  trước khi vào lớp 
một.
* Mặt được.
­ Nhìn chung các bậc phụ huynh đã biết lo lắng trong việc chuẩn bị cho trẻ 
vào lớp 1.   
 ­ Trẻ được học theo đúng độ tuổi và thực hiện chương trình giáo dục mầm 
non mới của Bộ GD&ĐT.
* Mặt còn hạn chế.
­ Một số  phụ  huynh chưa quan tâm tới việc chuẩn bị  tâm thế  cho com em 
mình vào lớp 1, lầm tưởng rằng để  cho trẻ  học tập tốt  ở  trường phổ  thông cần 
dạy trước cho trẻ  như: Tập viết, tập đọc, tập làm toán nên bắt trẻ  phải đi học 
trước chương trình lớp 1.
* Nguyên nhân.
93.3 %  học sinh là người đồng bào DTTS tâm lí nhút nhát, hay sợ hãi, ngại  
giao tiếp với người lạ nên gặp nhiều khó khăn trong công tác dạy và học. 

Một số  gia đình do không nắm được một cách vững vàng đặc điểm tâm, 
sinh lý trẻ em, do quá nôn nóng và lo lắng nên đã vội vã yêu cầu các cháu học đọc,  
học viết…ngay từ lứa tuổi mầm non.
        
           Người viết: Nguyễn Thị Thúy              ­           Đơn vị: Trường MG Bình Minh   ­  9


             Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5­ 6 tuổi  
vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

Một vài lớp mầm non tư thục trên địa bàn và cùng lân cận dạy tập đọc, tập  
viết trước chương trình lớp một cho các cháu 5 tuổi. Dạy không theo phương  
pháp cơ  bản của giáo viên Tiểu học dẫn đến sự  khập khễnh, không thống nhất  
về  cách phát âm, quy trình chữ  viết, cấu tạo nét chữ  giưa giáo viên mầm non và  
tiểu học.
II.3. Giải pháp, biện pháp.
a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp.
Giúp trẻ phát triển toàn diện các lĩnh vực như: phát triển về  thể chất, tình 
cảm, nhận thức, ngôn ngữ, thẩm mỹ. Hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân 
cách, chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1, hình thành ở trẻ em những chức năng tâm sinh lí, 
năng lực và phẩm chất mang tính nền tảng, những kỹ  năng sống cần thiết phù 
hợp với lứa tuổi, khơi dậy và phát triển tối đa những khả năng tiềm ẩn, đặt nền 
tảng cho việc học ở cấp học tiếp theo và cho việc học suốt đời.
Giúp cho phụ huynh nhận thức được ý nghĩa của việc chuẩn bị tâm thế sẵn  
sàng cho trẻ vào lớp một là vấn đề cấp bách và cần thiết với trẻ 5­ 6 tuổi.
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp.
Đối với trẻ  5­6 tuổi, việc đến trường phổ  thông được coi như  một bước 
ngoặt quan trọng của cuộc đời. Đó là trẻ được chuyển qua một lối sống mới với  
những hoạt động mới, những quan hệ mới của một người học sinh thực thụ.
Đến trường phổ thông, trẻ được hòa nhập vào những mối quan hệ mới với  

người xung quanh như: thầy, cô, bạn bè và những người lớn xung quanh... Khác 
với trường mầm non, trẻ sống trong cuộc sống, sinh hoạt như gia đình. Hơn nữa 
ở  mỗi giai đoạn phát triển đều có những yêu cầu về  tâm, sinh lý, về  xã hội đòi  
hỏi mỗi học sinh phải thích  ứng với hoạt động học tập. Nếu chúng ta không 
chuẩn bị cho trẻ thích ứng được thì không những việc học tập không đạt kết quả 
cao mà cuộc sống của trẻ còn trở  nên nặng nề. Vì vậy, phải chuẩn bị  một cách 
toàn diện cho trẻ đến trường.
        
           Người viết: Nguyễn Thị Thúy              ­           Đơn vị: Trường MG Bình Minh   ­  10


             Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5­ 6 tuổi  
vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

Trong điều kiện hiện tại của đơn vị  tôi nhận thấy cần phải suy nghĩ, làm  
thế  nào đó để  giúp giáo viên, phụ  huynh đưa chất lượng chăm sóc, nuôi dưỡng, 
giảng dạy trong nhà trường được nâng cao, chuẩn bị tâm thế tốt cho trẻ sẵn sàng  
vào lớp 1. Vì vậy mà tôi đã tìm ra được một số giải pháp sau:
 b1: Làm tốt công tác tuyên truyền cho cán bộ  địa phương, cán bộ, giáo  
viên trong nhà trường và cha mẹ học sinh trên địa bàn để mọi người thấy được ý  
nghĩa của việc chuẩn bị tâm thế  cho trẻ 5­6 tuổi vùng đồng bào DTTS vào lớp1.
          Vào đầu năm học Ban giám hiệu nhà trường tổ chức triển khai đến tận cán  
bộ giáo viên và các tổ chức đoàn thể trong đơn vị học tập các Chỉ thị, Nghị quyết  
của Đảng và Nhà nước, nhiệm vụ của năm học và chỉ đạo sâu về công tác chuẩn  
bị tâm thế tốt cho trẻ 5­6 tuổi vào lớp 1. 
Xây dựng kế  hoạch tuyên truyền tới cha mẹ  học sinh và các cán bộ  địa 
phương, trưởng thôn buôn xuyên suốt có sự đầu tư ở một số thời điểm, tận dụng  
triệt để các cuộc hội họp, sinh hoạt của chi bộ, các đoàn thể, các buổi tổ chức lễ 
hội... 
Chú trọng phát huy đội ngũ tuyên truyền viên của nhà trường là những cán 

bộ, giáo viên, nhân viên phối hợp với trưởng thôn buôn, Hội phụ  nữ, Đoàn thanh 
niên,  Ban đại diện cha mẹ học sinh hỗ trợ tuyên truyền những nội dung nuôi dạy 
trẻ  khoa học, sát với thực tế nâng cao kiến thức chăm sóc giáo dục trẻ, việc 
chuẩn bị tâm thế tốt cho trẻ 5 ­ 6 tuổi chuẩn bị vào lớp 1. Giải thích cho họ hiểu  
nếu trẻ  được chuẩn bị  tốt cả  về  mặt thể  chất, tinh thần thì trẻ  sẽ  nhanh nhẹn,  
hoạt bát, khi vào lớp 1 sẽ tự tin, không bỡ  ngỡ  và hòa đồng vào môi trường mới  
học

 

hành

 

đạt

 

kết

 

quả

 

t ốt

 


hơn.

 

           Về  phía nhà trường thường xuyên phối hợp với phụ  huynh chủ  động tổ 
chức tuyên truyền với nhiều hình thức như: Tổ  chức hội thi “Bé khỏe bé ngoan, 
thi an toàn giao thông, biểu diễn thời trang, tiếng hát mừng xuân...”. Tổ chức các 
buổi truyền thông qua các hoạt động như: Khai giảng năm học mới, tết trung thu,  
        
           Người viết: Nguyễn Thị Thúy              ­           Đơn vị: Trường MG Bình Minh   ­  11


             Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5­ 6 tuổi  
vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

sơ  kết, tổng kết... góp phần tạo sự  chuyển biến trách nhiệm của cha mẹ  học  
sinh. 
b2. Chuẩn bị tốt cho trẻ về mặt tâm thế học tập.
Tâm thế sẵn sàng đi học là một yếu tố  tâm lý quan trọng của trẻ  5­6 tuổi  
khi các cháu được đến trường Tiểu học. Nó kích thích tính tích cực học tập và 
tham gia vào các hoạt động ở trường Tiểu học. Để tạo ra tâm thế sẵn sàng đi học  
tôi đã chú ý chỉ đạo giáo viên một số vấn đề sau. 
Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm các lớp cần kích thích lòng ham hiểu biết, tìm 
tòi, khám phá những điều mới lạ trong môi trường xung quanh của trẻ bằng cách 
luôn tạo ra tình huống có vấn đề để kích thích trẻ suy nghĩ và giải quyết vấn đề. 
Ví dụ: Tham quan trường Tiểu học (chủ  đề  trường TH), cô giới thiệu về 
lớp học, phòng thư viện,... những gì khác với trường MN. Làm quen với học sinh, 
giáo viên lớp một và hiểu biết các hoạt động: học tập, vui chơi, lao động… của 
các anh chị ở trường Tiểu học.
Cho trẻ làm quen với mộ số đồ dùng của học sinh lớp 1 như: cặp sách, bút 

chì, bút màu, sách tập đọc, bảng, phấn.. và nói khi nào vào lớp 1 các con sẽ  có 
được đầy đủ các đồ dùng này được các thầy cô giáo dạy thêm nhiều điều mới lạ, 
để trẻ thêm hứng thú với những đồ dùng đó và khao khát được trở thành học sinh  
lớp 1.
Gia đình và nhà trường cần kết hợp chặt chẽ để hình thành cho trẻ tâm thế 
sẵn sàng đi học. Lòng mong muốn được đi học chỉ xuất hiện khi trẻ nhận ra rằng  
trường học là nơi giải đáp những vấn đề mà trẻ đang băn khoăn, thắc mắc, mong 
muốn được giải thích. Giúp trẻ thấy được đi học là niềm hạnh phúc của mọi trẻ 
em. Trẻ phải nhận thức được muốn trở thành người tài giỏi như cô giáo, bác sĩ… 
đều phải đi học. 
Muốn vậy cha mẹ  thường xuyên trò chuyện với trẻ  để  gây sự  tò mò về 
những ngày đầu đi học của bố mẹ ngày xưa như: cặp sách, bảng đen, bút vở, bạn 
        
           Người viết: Nguyễn Thị Thúy              ­           Đơn vị: Trường MG Bình Minh   ­  12


             Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5­ 6 tuổi  
vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

bè, thầy cô giáo hay những đồ dùng quần áo, dày dép mới. Nói cho trẻ biết được 
đi học lớp 1 các con sẽ biết được nhiều thứ như: đọc thông, viết chữ đẹp, tự  trẻ 
có thể  đọc những quyển truyện mà trẻ  thích…được cô giáo khen và cho nhiều  
điểm tốt. Bố  mẹ  có thể  vẽ  ra một tương lai mới để  trẻ  háo hức trông đợi đến 
ngày đầu tiên được vào học lớp 1. Phối hợp cùng cô giáo kèm cho con nhận biết  
và phát âm chuẩn 29 chữ cái, tập thêm bớt thành thạo trong phạm vi 10...
B3. Chuẩn bị tốt về thể lực cho trẻ đến trường.
Chuẩn bị về mặt thể lực cho trẻ không đơn thuần là sự chuẩn bị về lượng 
phát triển chiều cao và trọng lượng cơ  thể, mà còn là sự  chuẩn bị  về chất, năng 
lực làm việc bền bỉ, dẻo dai, có khả năng chống lại sự mệt mỏi của thần kinh, cơ 
bắp, độ  khéo léo của bàn tay, tính nhanh nhạy của các giác quan… Để  có được 

phẩm chất đó, cần tạo một chế độ sinh hoạt, ăn uống, nghỉ ngơi, luyện tập, dạy 
trẻ  rèn luyện một cách khoa học và hợp lý cả  về  thời gian và phù hợp với đặc  
điểm phát triển riêng của từng trẻ. Ở mỗi bậc học, đặc điểm tâm sinh lý của trẻ 
phải phù hợp với hoạt động chủ  đạo mà đứa trẻ  tham gia. Trẻ  có thể  lực tốt, 
khoẻ  mạnh, tăng cân đều, da dẻ  hồng hào... tất cả  các yếu tố  này giúp trẻ  tích 
cực tham gia vào các hoạt động học tập và vui chơi đạt kết quả tốt nhất. Chính vì  
vậy việc chuẩn bị  tốt về  thể  lực cho trẻ  phụ  thuộc rất nhiều vào chế  độ  nuôi 
dưỡng của cô giáo và người lớn. Khâu chuẩn bị  này khó thực hiện được nếu  
không có sự phối hợp nhịp nhàng giữa nhà trường với gia đình trẻ trong việc đảm  
bảo chế độ dinh dưỡng, chế độ vui chơi, nghỉ ngơi cho trẻ.
Ngay từ đầu năm học Ban giám hiệu nhà trường lên kế hoạch phối hợp với  
trung tâm y tế  huyện về khám sức khoẻ  định kỳ  và phân loại theo bệnh tật cho 
trẻ. Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm các lớp cân, đo theo theo từng giai đoạn, ghi kết  
quả  vào sổ  theo dõi sức khỏe. Dựa trên kết quả  đó phân loại sức khoẻ  theo các  
loại như: Trẻ  cân nặng bình thường, cao bình thường; trẻ  suy dinh dưỡng thể 

        
           Người viết: Nguyễn Thị Thúy              ­           Đơn vị: Trường MG Bình Minh   ­  13


             Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5­ 6 tuổi  
vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

thấp còi hay thể  nhẹ  cân. Công khai kết quả  khám sức khỏe lên bảng cho phụ 
huynh tiện theo dõi.
Chỉ  đạo giáo viên báo cáo tình hình sức khỏe, ăn, ngủ  của trẻ  cả  lớp vào  
buổi họp phụ  huynh đầu năm để  phụ  huynh nắm được tình hình ăn, ngủ… của 
con mình ở trường như: trẻ ngoan, ăn hết suất của mình hay một số trẻ biếng ăn,  
còn khóc trong giờ ăn hoặc có một số trẻ có nhu cần ăn nhiều hơn định suất dễ có 
nguy cơ béo phì là vô cùng cần thiết. Trao đổi cụ  thể  với phụ huynh của những  

trẻ  có tình trạng sức khoẻ  yếu, thể  trạng nhỏ, bị  bệnh về  hô hấp, về  răng, ăn  
chậm… để  phối hợp với gia đình cải thiện tình hình sức khoẻ  cho các trẻ  đó 
bằng các hình thức như: bổ sung thêm các chất dinh dưỡng vào bữa ăn, động viên 
trẻ  ăn nhiều, ăn hết suất, không nên cho trẻ  ăn đồ  ngọt hay uống nước có ga 
trước khi ăn. Đối với những trẻ dễ có nguy cơ  béo phì thì nên cho trẻ  đó ăn vừa 
đủ  chứ  không ăn theo nhu cầu của cháu đó, tích cực cho trẻ  được hoạt động, 
nhằm giảm nguy cơ béo phì ở trẻ. 
Bên cạnh đó nhà trường thường xuyên phối hợp, trao đổi với các Sơ về tình 
hình sức khỏe của trẻ để lên thực đơn chế độ ăn hàng ngày cho trẻ phù hợp theo 
mùa, đảm bảo đủ dinh dưỡng, giúp trẻ ăn ngon, ăn hết suất. Đặc biệt chú ý đến 
những trẻ bị suy sinh dưỡng và những trẻ có nguy cơ béo phì. Song song với việc 
quan tâm đến chế độ ăn uống, đến bữa ăn của trẻ, đồng thời cần chú ý đến giấc 
ngủ như: Đảm bảo cho trẻ được ngủ đủ giấc, ngủ sâu, ngủ say, chú ý cho trẻ cả 
lớp đều được ngủ hết. Đảm bảo phòng ngủ ấm về mùa đông, mát mẻ về mùa hè, 
luôn yên tĩnh để trẻ ngủ tốt. Trao đổi với phụ huynh nhắc trẻ buổi tối đi ngủ sớm 
để sáng mai đến lớp đúng giờ. Bởi vì có nhiều cháu hay đi ngủ muộn, sáng không 
trở dậy để đi học được.
Ngoài làm tốt công việc cho trẻ ăn, ngủ ta còn phải cho trẻ được vận động 
hợp lý. Bởi vì có vận động hợp lý sẽ kích thích cho trẻ ăn ngon miệng và ngủ sâu 
hơn. Trẻ  phải được vận động vui chơi ngoài trời, tham gia vào các trò chơi vận 
        
           Người viết: Nguyễn Thị Thúy              ­           Đơn vị: Trường MG Bình Minh   ­  14


             Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5­ 6 tuổi  
vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

động, vào các buổi hoạt động góc… tức là đòi hỏi người giáo viên thực hiện giờ 
nào việc đấy, chứ không được bắt trẻ ngồi thụ động một chỗ. Làm được tất cả 
các điều trên là ta đã chuẩn bị cho trẻ tốt về mặt thể lực: Trẻ được vận động hợp 

lý, ăn, ngủ  tốt sẽ  có một thể  lực tốt, trẻ  khoẻ  mạnh da dẻ  hồng hào, tăng cân 
đều, vận động lâu mỏi, ít ốm đau, hạn chế  được các bệnh truyền nhiễm và đặc 
biệt quan trọng là trẻ sẽ tích cực tham gia vào các hoạt động mà cô giáo tổ chức.
B4. Chuẩn bị tốt cho trẻ về mặt trí tuệ.
Như chúng ta đã biết, ở cuổi tuổi MG chú ý có chủ định đang hình thành và 
phát triển, song chú ý không chủ định vẫn chiếm ưu thế. Để  giúp trẻ  giải quyết  
tốt nhiệm vụ học tập ở trường phổ thông sau này, người giáo viên cần rèn luyện 
cho các cháu biết tập trung chú ý vào những vấn đề cần nhận thức bằng cách giao  
nhiệm vụ khi các cháu tham gia vào các hoạt động.
Ví dụ: Cô tổ chức cho trẻ hoạt động trong lớp theo các nhóm nhỏ dưới sự 
phân công, hướng dẫn của cô giáo: một nhóm tô màu, một nhóm cắt dán, một  
nhóm vẽ  trang trí. Mỗi nhóm tập trung hoàn thành một công đoạn để  tạo thành 
một sản phẩm tạo hình do cả lớp cùng thử nghiệm, tập làm.
Trẻ 5­ 6 tuổi đến cuối năm phải đạt được những yêu cầu của các môn học, 
yêu cầu của hoạt động. Đó chính là hành trang và là vốn hiểu biết rất cần thiết  
để  trẻ  bước vào lớp 1 tự  tin và vững vàng. Đối với trẻ  mẫu giáo lớn nhu cầu  
nhận thức muốn tìm hiểu, khám phá những điều mới lạ, muốn khám phá được  
bản chất của sự  vật, hiện tượng, các mối quan hệ  qua lại của các sự  vật hiện  
tượng đó. Chính vì vậy mà trẻ rất hay đặt ra các câu hỏi đơn giản ở các dạng như 
“ai”, “cái gì”, “ở  đâu”, “tại sao”, “như  thế  nào”, “sao lại thế”. Chính vì vậy mà  
giáo viên phải là người bạn giúp trẻ  thoả  mãn được những câu hỏi, những băn 
khoăn suy nghĩ của trẻ. Trong quá trình phát huy tính tích cực của trẻ, giáo viên 
lồng ghép các hoạt động phát triển ngôn ngữ  vào nội dung các môn học được 

        
           Người viết: Nguyễn Thị Thúy              ­           Đơn vị: Trường MG Bình Minh   ­  15


             Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5­ 6 tuổi  
vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.


thực hiện theo chủ điểm dưới nhiều hình thức như: Trò chuyện, đàm thoại, chơi 
phân vai, đóng kịch, biểu diễn, các trò chơi dân gian… phù hợp với chủ đề.
Ví dụ: Chủ điểm “Trường tiểu học” cho trẻ sử dụng đồ dùng, đồ chơi như: 
Sách vở, bút chì, bút mực, bảng phấn, tẩy, cặp sách… và sử dụng các nguyên, vật  
liệu sẵn có như: Giấy, bìa, hộp cát tông, hoạ  báo, tranh ảnh, len vụn, vải vụn cô 
và trẻ tự làm một số đồng học tập phù hợp chủ đề.
Song song với các môn học mang tính tìm hiểu về  môi trường xung quanh  
của trẻ  chúng ta còn cần đặc biệt quan tâm và rèn kỹ  năng cho trẻ  ở  hai môn đó  
là: Làm quen với toán và làm quen với chữ viết. Bởi hai môn học này là hai môn 
cơ bản, chủ yếu nhất của trẻ lớp 1.
Ví dụ: Đối với môn LQCC, tôi chỉ đạo giáo viên dạy trẻ phát âm chuẩn các  
chữ  cái, một số  cháu nói ngọng n­l ; s­x.. cần chú ý sửa triệt để  cho trẻ  phát âm 
đúng. Những cháu còn quên các chữ khó nhớ cần thường xuyên dạy trẻ ở mọi lúc 
mọi nơi giúp trẻ học nhớ hết 29 chữ cái trong chương trình.
Tôi thường xuyên nhắc các cô giáo đặc biệt quan tâm đến những cháu tô 
chữ chưa đúng nét, ngồi không đúng tư thế, cầm bút chưa đúng cách và sửa sai để 
giúp cháu tiến bộ. Với môn làm quen với toán cũng vậy, cần dạy trẻ  biết đếm,  
thêm bớt, phân chia trong phạm vi 10, rồi nhận biết các khối, độ  lớn, chiều cao 
của vật, biết các thao tác đo…
Bên cạnh việc rèn các kiến thức về môn chữ  cái và toán, tôi còn nhắc giáo 
viên quan tâm đến những câu hỏi của trẻ. Bởi vì do đặc thù trường có phần lớn 
học sinh người đồng bào DTTS nên trẻ thường hay gặp những khó khăn nhất định 
trong việc dùng từ, sắp xếp, diễn đạt ý, khiến người lớn nhiều khi phải dựa vào  
tình huống giao tiếp để  trả  lời điều trẻ  muốn hỏi. Do đó cô giáo cần tìm hiểu  
nắm bắt những khó khăn và hạn chế của trẻ để có sự tác động kịp thời uốn nắn,  
phù hợp với trẻ.
Ví dụ trẻ hỏi: Quả bầu tiên tại sao lại có vàng bạc hả cô?;
        
           Người viết: Nguyễn Thị Thúy              ­           Đơn vị: Trường MG Bình Minh   ­  16



             Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5­ 6 tuổi  
vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

Cô ơi! Vì sao mẹ con là mẹ mà cũng là cô;
Cô ơi! làm sao mà giật điện? ; Sao con cua nó lại bà ngang?…
Tùy vào từng câu hỏi của trẻ cô giáo cần giải thích rõ ràng để trẻ  dễ  hiểu  
và cô nên tạo ra một số tình huống tập cho trẻ tự đặt câu hỏi  rồi tự  trả  lời giải  
quyết tình huống cô đặt ra.
Thông qua các hoạt động trên giúp trẻ  tích cực giao tiếp, tốc độ  phát triển 
ngôn ngữ tương đối cao. Vì vậy người lớn cần chủ động tổ  chức giao tiếp, hình  
thành tính tích cực, giao tiếp cho trẻ  giúp trẻ  phát triển ngôn ngữ  và đó cũng là 
cách ta giúp trẻ  có được công cụ, phương tiện, cần thiết để  tư  duy tìm hiểu về 
thế giới xung quanh. Điều này là cơ sở giúp trẻ vững vàng hơn khi vào lớp 1. Vấn 
đề  đặt ra là người lớn cần tạo những điều kiện thuận lợi để  kích thích, nuôi 
dưỡng và phát triển nhu cầu đó của trẻ giúp trẻ có thể chỉ từ sự tò mò ban đầu trở 
nên say mê, hứng thú và đó cũng là một cách người lớn chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1.
B5. Chuẩn bị tốt về ngôn ngữ cho trẻ. 
Đây là tiền đề quan trọng chuẩn bị tốt cho trẻ vào lớp 1, không gây trở ngại  
việc hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ. Chính vì vậy gia đình, nhà trường 
cần kết hợp để rèn luyện kỹ năng giao tiếp và chú trọng phát triển ngôn ngữ cho 
trẻ. Trong việc giao tiếp của trẻ vùng đồng bào DTTS thì việc nói tốt tiếng Việt  
có thể nói là quan trọng cho việc trẻ học đọc, học viết khi vào lớp 1. Thực tế cho  
thấy, trẻ muốn giỏi các môn khác thì trước tiên phải giỏi môn tiếng Việt.
Ở trường mầm non, giáo viên cần mở rộng vốn từ bằng những gì gần gũi, 
phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ. Ở nhà cha mẹ có thể ôn lại những bài học  
đó cho con bằng tiếng Việt (hạn chế nói tiếng mẹ đẻ). Nói chuyện với con, cắt 
nghĩa của từ cho con hiểu là sự chuẩn bị tốt cho việc đọc, viết ở lớp 1của trẻ. Vì  
chúng ta biết ngôn ngữ là phương tiện hình thành và phát triển nhận thức của trẻ 

về  thế  giới xung quanh. Ngôn ngữ  là phương tiện phát triển tình cảm, đạo đức, 
thẩm mỹ, đồng thời ngôn ngữ là công cụ giúp trẻ hòa nhập công đồng. 
        
           Người viết: Nguyễn Thị Thúy              ­           Đơn vị: Trường MG Bình Minh   ­  17


             Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5­ 6 tuổi  
vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

Nhà trường và gia đình phải tạo cho con lòng tự tin, ý thức kỷ luật, hành vi  
văn minh, biết thương yêu giúp đỡ mọi người và có ý thức giữ gìn của công…Đó 
là những việc đơn giản nhưng thiết thực để  hình thành kỹ  năng sống cho trẻ   ở 
bậc học tiếp theo. Tuyệt đối không cho trẻ học trước chương trình lớp 1 mà chỉ 
dạy trẻ phát âm, tô đúng 29 chữ cái trong chương trình mẫu giáo, rèn luyện cơ tay, 
phối hợp các trò chơi vận động giúp cho cơ  thể  dẻo dai và đôi tay khéo léo sau 
này. 
Giáo dục cho trẻ có ý thức tự  giác về  bản thân như: Chơi xong tự  cất đồ 
chơi.  Đặt câu hỏi để  khích thích trẻ biểu lộ  những suy nghĩ, cảm xúc của mình 
thông qua tranh  ảnh, hình vẽ, thơ, truỵên. Giáo dục trẻ  có thói quen tự  phục vụ 
bản thân như: biết tự  mặc áo, sắp xếp bàn học, bàn ăn…. Giúp trẻ  lựa chọn và  
tham gia các hoạt động chơi nhằm phát triển tính tự  tin, tự  lực và sáng tạo của 
trẻ, từ đó kích thích lòng mong mỏi, hào hứng được đến trường học. 
Ngôn ngữ  là phương tiện quan trọng giúp trẻ  phát triển trí tuệ, tiếp thu 
kiến thức học tập ở trường phổ thông. Hình thành và phát triển kỹ năng nghe, nói, 
tiền đọc, tiền viết cho trẻ  là nền tảng để  trẻ  hiểu về  thế  giới chữ  viết và tiếp  
nhận nhiều tri thức mới. 
B6. Chuẩn bị  một số  kỹ  năng cần thiết cho hoạt động học tập và tinh  
thần.  
Trong chương trình chăm sóc GDMN mới hiện nay, phương pháp dạy học  
tích cực đã giúp trẻ  chuyển hoạt động chủ  đạo từ  hoạt động vui chơi sang hoạt 

động học tập một cách thuận lợi. Để đạt được những hiệu quả trên giáo viên cần  
tạo điều kiện cho trẻ  rèn luyện một số  kỹ  năng cơ  bản của hoạt động học tập 
như: việc sắp xếp bàn ghế, cách cầm bút, cầm sách, mở  sách, tư  thế  ngồi đúng,
… giúp trẻ thích ứng với hoạt động mới.
Ví dụ: Thông qua chủ đề “Trường Tiểu học” giáo viên cần hướng dẫn trẻ 
làm quen với các đồ dùng học tập ở trường phổ thông, thường xuyên cho trẻ tiếp  
        
           Người viết: Nguyễn Thị Thúy              ­           Đơn vị: Trường MG Bình Minh   ­  18


             Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5­ 6 tuổi  
vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

xúc với sách, truyện, bút, thước. Trong giờ chơi, giờ ăn giáo viên tập cho trẻ biết  
sử  dụng những đồ  dùng sinh hoạt một cách gọn gàng, khéo léo. Vì những vận 
động bằng tay của trẻ càng khéo léo, càng phong phú bao nhiêu càng dễ hình thành 
các thao tác trí tuệ bấy nhiêu. 
Nhà trường và gia đình cần phối hợp chặt chẽ  trong việc hình thành nhân  
cách cho trẻ, nên nhẫn nại trả lời các câu hỏi của trẻ, đừng bao giờ  trả  lời rằng  
“con còn nhỏ, lớn lên tự  nhiên con sẽ  biết”. Trả  lời hết các câu trẻ  hỏi giúp trẻ 
bày tỏ  suy nghĩ, tính tò mò ham tìm hiểu của trẻ, trả  lời trẻ tạo sự gần gũi với 
trẻ, tạo hứng thú cho trẻ quan sát mọi vật xung quanh và khả  năng sáng tạo của  
trẻ  sau này. Ngoài những kỹ  năng trẻ  được rèn luyện trong trường mẫu giáo thì 
còn một số kỹ năng cần thiết chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1: trẻ biết chào hỏi người 
lớn một cách lễ  phép mà không chờ  cha mẹ  nhắc, trẻ  biết cách tự  sắp xếp góc 
riêng của mình nếu bày ra thì phải dọn, trẻ biết làm chủ được chính mình khi hòa 
nhập với môi trường tập thể.
Được chuẩn bị tốt về mặt tinh thần đối với trẻ cũng rất quan trọng. Trẻ có 
một tinh thần tốt, luôn luôn vui vẻ, thích thú trong mọi công việc, và đặc biệt là 
luôn vươn tới, luôn mong mỏi mình sẽ được đi học lớp 1 đó là một điều rất tốt.  

Vì vậy, tôi luôn nhắc các cô giáo động  viên, khích lệ  trẻ  ngoan, biết vâng lời 
người lớn, hoàn thành các nhiệm vụ được người lớn giao cho. Ví dụ: nếu các con 
học giỏi, ngoan biết vâng lời người lớn thì sẽ được đi học lớp 1. 
c. Điều kiện để thực hiện giải pháp, biện pháp.
Chuẩn bị tâm thế sẵn sàng cho trẻ 5­6 tuổi vùng đồng bào DTTS vào lớp 1  
là việc làm cần thiết, đòi hỏi sự kiên trì của giáo viên, phụ  huynh và toàn xã hội 
quan tâm thực hiện nghiêm túc. Giúp trẻ phát triển tốt cả về tâm thế, thể  lực và  
trí tuệ, ngôn ngữ. Vì thế  việc tuyên truyền của đội ngũ giáo viên mầm non là vô 
cùng quan trọng, giúp các bậc cha mẹ có ý thức hơn trong việc chuẩn bị cho trẻ 
vào lớp 1. Ngoài việc thực hiện tốt nhiệm vụ giáo viên còn phối hợp tốt với phụ 
        
           Người viết: Nguyễn Thị Thúy              ­           Đơn vị: Trường MG Bình Minh   ­  19


             Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5­ 6 tuổi  
vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

huynh và cộng đồng áp dụng các biện pháp phù hợp giúp trẻ tự tin bước vào lớp 
1. 
Trong quá trình công tác và làm quản lý tại các trường mầm non, tôi đã thống  
kê nhiều trẻ  học đúng chương trình mẫu giáo và có sự  quan tâm đầu tư  đúng  
hướng của phụ  huynh  thì các cháu đều có kết quả  cao trong năm học lớp 1 và 
những năm sau. Bởi lẽ  các cháu đã có nề  nếp trong học tập, trong sinh hoạt   và 
ngay trong nhận thức, không tuỳ tiện. Một nề  nếp thói quen tốt được hình thành 
ngay từ  những năm đầu đời của đứa trẻ, môi trường tốt nhất đối với trẻ  là học 
trong trường học mầm non. Ngược lại những đứa trẻ học trước chương trình lớp  
1 thì chỉ  đọc thông, viết thạo ngay từ  đầu năm học, nhưng các môn học khác 
không đều. Kết quả  cuối năm học không bằng những trẻ  được chuẩn bị  đúng 
hướng. Đặc biệt trẻ  phát triển toàn diện hài hòa cân đối,  vững chắc và tự  tin 
hơn. Nên việc chuẩn bị cho con vào lớp 1 rất quan trọng không phải một sớm một 

chiều, hoặc cho trẻ học trước chương trình lớp 1 là đủ mà ta phải có sự chuẩn bị 
từ trước, từ việc nhận thức đúng ở những năm đầu đời ở trường mầm non.
d. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp.
Cac giai phap, biên phap khi th
́
̉
́
̣
́
ực hiên đê tai co môi quan hê liên quan mât
̣
̀ ̀ ́ ́
̣
̣ 
thiêt v
́ ơi nhau, biên phap nay se hô tr
́
̣
́ ̀ ̃ ̃ ợ  cho biên phap kia nhăm hoa quyên cac nôi
̣
́
̀
̀
̣
́ ̣ 
dung lai v
̣ ơi nhau đê đi đên môt thê thông nhât la tim ra cac giai phap tôi 
́
̉
́

̣
̉
́
́ ̀ ̀
́
̉
́ ́ ưu nhât́ 
nhưng vân đam bao đ
̃ ̉
̉ ược tinh chinh xac, khoa h
́
́
́
ọc va lô gic gi
̀
́ ữa cac giai phap va
́
̉
́ ̀ 
biên phap.
̣
́
e. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu.
* Kết quả khảo nghiệm.
­ Qua thực tế   ở  trường Mẫu giáo Bình Minh thuộc Buôn tuôr A, xã Dray 
Sáp, tôi đã áp dụng một số biện pháp chỉ đạo trong công tác  chuẩn bị tâm thế cho  
trẻ 5­6 tuổi vùng đồng bào DTTS vào lớp 1 đã thu được kết quả như sau.

        
           Người viết: Nguyễn Thị Thúy              ­           Đơn vị: Trường MG Bình Minh   ­  20



             Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5­ 6 tuổi  
vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

­ Đối với trẻ: 100% trẻ đã có tâm lí sẵn sàng vào lớp 1, giao tiếp tốt với các 
bạn học cùng lớp, cùng trường. Lễ  phép với người lớn, thương yêu giúp đỡ  các  
em nhỏ, biết tập trung chú ý trong giờ học, có các kỹ năng cần thiết giúp trẻ  háo 
hức và tự  tin trong những ngày đầu vào lớp 1, thực hiện nhiệm vụ  học tập đạt  
hiệu quả hơn. Ngôn ngữ của trẻ phát triển rõ ràng, mạch lạc, dễ nghe, dễ hiểu. 
+ Có 30/40 trẻ nhận thức nhanh, đạt tỷ lệ 75%; 
+  Có 10/40 trẻ nhận thức trung bình, đạt tỷ lệ 25%; 
+  Có 37/40 trẻ nhanh nhẹn linh hoạt,  đạt tỷ lệ  92,5%; 
+  Có 3/40 trẻ nhút nhát. chiếm tỷ lệ 7,5%.
­ Đối với cha mẹ  trẻ: 100 % phụ  huynh nhận thức được ý nghĩa của việc 
chuẩn bị tâm thế sẵn sàng cho trẻ vào lớp một là cấp bách và cần thiết với trẻ 5­  
6  tuổi. 
­ Đối với giáo viên: 100% giáo viên đã nắm chắc đặc điểm tâm lý của lứa  
tuổi, có kiến thức về  lớp 1 để  giới giới thiệu trước cho trẻ. Biết bám sát kế 
hoạch của lớp từ  đầu năm và thực hiện đúng vào các chỉ  số  của bộ  chuẩn trẻ  5  
tuổi. 
* Giá trị khoa học.
Qua thực trạng và kết quả  đạt được có thể  khẳng định được rằng: Việc 
chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5­6 tuổi vùng đồng bào DTTS vào lớp 1 có một ý nghĩa  
hết sức to lớn trong hoạt động giáo dục, chiếm một vị trí vô cùng quan trọng, là 
một công việc thiết yếu, thường xuyên và liên tục của người cán bộ  quản lý và 
giáo viên mầm non.
Chuẩn   bị   cho   trẻ   5­6   tuổi   vào   trường   Tiểu   học   được   đặt   ra   một   cách 
nghiêm túc và khoa học đối với mỗi giáo viên mầm non và trong tất cả mọi hoạt  
động sinh hoạt của trẻ  trong trường mẫu giáo đều có thể  là bước chuẩn bị  cho 

trẻ  vào học phổ  thông. Nhưng chuẩn bị  như  thế  nào để  đạt được hiệu quả  cao 
nhất? Đó là vấn đề quan trọng mà bất cứ ai làm công tác giáo dục đều phải chú ý 
        
           Người viết: Nguyễn Thị Thúy              ­           Đơn vị: Trường MG Bình Minh   ­  21


             Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5­ 6 tuổi  
vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

tới. Vì vậy đòi hỏi người Hiệu trưởng phải giành nhiều thời gian công sức, sự 
kiên trì của giáo viên, phụ huynh và toàn xã hội quan tâm thực hiện nghiêm túc. Có 
kế hoạch cụ thể rõ ràng, chủ  động linh hoạt trong quá trình thực hiện, phải tiến 
hành đồng bộ, không được nửa vời. Có như  vậy mới đạt kết quả  cao, mới phát  
huy tác dụng trong công tác chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5­6 tuổi vào lớp 1.
 Từ kết quả khảo sát cho thấy vấn đề  đang nghiên cứu đã mang lại giá trị 
khoa học cho việc chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5­6 tuổi vùng đồng bào DTTS vào lớp 
1.
Giáo viên đã nắm chắc đặc điểm tâm lý của lứa tuổi, có kiến thức về lớp 1 
để  giới giới thiệu trước cho trẻ. Biết bám sát kế  hoạch của lớp từ  đầu năm và 
thực hiện đúng vào các chỉ số của bộ chuẩn trẻ 5 tuổi. 
Trẻ đã có tâm lí sẵn sàng vào lớp 1, giao tiếp tốt với các bạn học cùng lớp, 
cùng trường. Lễ  phép với người lớn, thương yêu giúp đỡ  các em nhỏ, biết tập 
trung chú ý trong giờ học, trẻ hứng thú, hoạt động sôi nổi, hiểu bài nhanh hơn và 
ngày càng nhanh nhẹn, mạnh dạn, tự tin hơn.
Các bậc phụ huynh đã quan tâm hơn tới việc chăm sóc giáo dục trẻ và kết  
hợp cùng nhà trường chuẩn bị tốt tâm thế cho con vào lớp 1. 
II.4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn  đề 
nghiên cứu.
Trong suốt thời gian áp dụng một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn 
bị  tốt tâm thế  cho trẻ  5­6 tuổi vùng đồng bào DTTS vào lớp 1. Nhờ  có sự  đồng  

thuận hợp tác của tập thể cán bộ, viên chức, sự ủng hộ tích cực của các bậc cha  
mẹ học sinh, nhà trường đạt được một số kết quả sau:
 Giáo viên lên lớp 100% có giáo án soạn đủ bài đúng quy định và nhiều giáo 
án đã thể  hiện được sự  đầu tư  của giáo viên. Giáo viên đã nắm chắc đặc điểm 
tâm lý của lứa tuổi, có kiến thức về lớp 1 để  giới giới thiệu trước cho trẻ. Biết  
bám sát kế  hoạch của lớp từ  đầu năm và thực hiện đúng vào các chỉ  số  của bộ 
        
           Người viết: Nguyễn Thị Thúy              ­           Đơn vị: Trường MG Bình Minh   ­  22


             Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5­ 6 tuổi  
vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

chuẩn trẻ 5 tuổi. Nhà trường đã đổi mới phương pháp dạy học theo chuyên đề ở 
từng môn học. 
100% trẻ đã có tâm lí sẵn sàng vào lớp 1, giao tiếp tốt với các bạn học cùng  
lớp, cùng trường. Lễ  phép với người lớn, thương yêu giúp đỡ  các em nhỏ, biết 
tập trung chú ý trong giờ học, trẻ hứng thú, hoạt động sôi nổi, hiểu bài nhanh hơn 
và ngày càng nhanh nhẹn, mạnh dạn, tự tin hơn.  Có các kỹ năng cần thiết giúp trẻ 
háo hức và tự tin trong những ngày đầu vào lớp 1, thực hiện nhiện vụ học tập đạt 
hiệu quả hơn. 
Các bậc phụ  huynh đã nhận thức được ý nghĩa của việc chuẩn bị  tâm thế 
sẵn sàng cho trẻ  5­ 6 tuổi vào lớp 1, vì vậy đã quan tâm hơn tới việc chăm sóc 
giáo dục trẻ và kết hợp cùng nhà trường chuẩn bị tốt tâm thế cho con vào lớp 1. 
 Những kết quả tốt đẹp bước đầu của việc chuẩn bị tâm thế sẵn sàng cho 
trẻ 5­ 6 tuổi vào lớp 1 có sự chung tay góp sức của từng thành viên trong tập thể 
sư phạm trường MG Bình Minh, sự nỗ lực gương mẫu của mỗi cán bộ giáo viên, 
công nhân viên trong trường và sự phối kết hợp của các bậc CMHS. Phát huy sức  
mạnh của tập thể  sẽ  trở  thành điểm vững chắc trong việc nâng cao chất lượng 
dạy và học đạt hiệu quả cao hơn trong những năm tiếp theo.

III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
III.1. Kết luận.
Từ những kết quả nghiên cứu trên  tôi rút ra kết luận sau.
Việc chuẩn bị tâm thế  cho trẻ  5­6 tuổi vùng đồng bào DTTS  vào lớp 1 là 
hết sức cần thiết và là một trong những mục tiêu của bậc học mầm non.
Để việc chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5­6 tuổi vào lớp 1 được tốt, một cách có 
hiệu quả cần chuẩn bị toàn diện về thể lực, trí tuệ, giao tiếp, ứng xử và một số 
phẩm chất tâm lí, kĩ năng cần thiết trong hoạt động học tập bằng các phương  
pháp phù hợp với sự  phát triển của trẻ, cùng với sự  thống nhất với gia đình và 
        
           Người viết: Nguyễn Thị Thúy              ­           Đơn vị: Trường MG Bình Minh   ­  23


             Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5­ 6 tuổi  
vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

trường mầm non. Việc chuẩn bị  cho trẻ  vào lớp một được tiến hành thường 
xuyên liên tục, từ thấp đến cao từ đơn giản đến phức tạp thông qua trò chơi hay 
các thao tác hấp dẫn mà trẻ yêu thích. Tuyệt đối không nôn nóng áp đặt trẻ, ép trẻ 
học trước những gì trẻ sẽ học một cách bài bản ở trường Tiểu học sau này. Điều 
đó sẽ gây cho trẻ những chán nản, chủ quan chểnh mảng dẫn đến mất hết hứng  
thú học tập ngay từ  những buổi học đầu, gây không ít khó khăn cho giáo viên  
Tiểu học trong việc khắc phục, uốn nắn những sai sầm mà trẻ mắc phải.
Muốn làm được điều này, yêu cầu giáo viên phải nắm chắc đặc điểm tâm 
lý của lứa tuổi. Đọc và nghiên cứu những tài liệu và sách về tâm sinh lý lứa tuổi  
để đảm bảo có phương hướng, biện pháp hình thức đúng đắn trong quá trình giáo 
dục trẻ và bảo đảm cho giáo viên không chỉ  là cô giáo mà còn là người bạn gần 
gũi thân thiết với trẻ.
Phải biết bàn bạc, phối hợp ăn ý, nhịp nhàng với các giáo viên cùng lớp và 
cùng thống nhất với nhau về cách làm việc thì kết quả đem lại mới cao. Bám sát  

vào sự chỉ đạo và yêu cầu của Ban giám hiệu nhà trường thông qua các buổi họp 
chuyên môn, họp định kỳ, họp sơ  kết để  trên cơ  sở  đó có kế  hoạch, biện pháp, 
hình thức phù hợp với đặc điểm tình hình của lớp mình.
Cần có ý kiến báo cáo đề  xuất kịp thời cho Ban giám hiệu trong quá trình 
chăm sóc giáo dục trẻ để đảm bảo sao cho trẻ được chăm sóc tốt về cả thể chất  
và tinh thần. Biết lắng nghe, tham khảo, học hỏi kinh nghi ệm, góp ý của Ban  
giám hiệu cùng đồng nghiệp để chọn lọc ý kiến tiếp thu ý kiến hay.
Tham gia và tổ chức tập huấn công tác tuyên truyền cho giáo viên, mỗi giáo  
viên là một tuyên truyền viên giỏi.  Thực hiện công tác tuyên truyền trong cộng 
đồng về  việc chuẩn bị  cho trẻ vào lớp 1, đặc biệt là chuẩn bị  về  tâm lí và ngôn  
ngữ. 
III.2. Kiến nghị.

        
           Người viết: Nguyễn Thị Thúy              ­           Đơn vị: Trường MG Bình Minh   ­  24


             Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5­ 6 tuổi  
vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

Các cấp, các ngành cần quan tâm đến học sinh là con em các đồng bào dân 
tộc về mọi mặt.
Tăng cường mở  lớp bồi dưỡng nghiệp vụ  chuyên môn cho giáo viên về 
công tác chuẩn bị tâm thế sẵn sàng đi học cho trẻ 5­6 tuổi vào lớp 1 trường Tiểu  
học.
Tổ  chức cho CBQL, giáo viên dạy giỏi đi tham quan trường bạn để  được 
giao lưu học hỏi, đúc rút kinh nghiệm nhằm phục vụ tốt hơn trong công tác chăm 
sóc giáo dục trẻ tại đơn vị.
Tăng cường đầu tư xây dựng cơ sở vật chất trường học nhằm tạo điều tốt 
cho đơn vị thực hiện tốt hơn nữa nhiệm vụ năm học.

Trên đây, là một số kinh nghiệm của bản thân, những vấn đề   đạt được là 
nền tảng cho những năm tiếp theo. Rất mong nhận được sự  góp ý, nhận xét của  
hội đồng khoa học các cấp để  bản thân có được những kinh nghiệm quý báu 
trong việc quản lý, chỉ đạo ngày càng tốt hơn.
Xin chân thành cảm ơn !./.
                                                             Dray Sáp, ngày 04 tháng 01 năm 2015
                                                                          NGƯỜI THỰC HIỆN

      Nguyễn Thị Thúy

        
           Người viết: Nguyễn Thị Thúy              ­           Đơn vị: Trường MG Bình Minh   ­  25


×