Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1

Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng
đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

I. PHẦN MỞ ĐẦU
I.1. Lý do chọn đề tài.
Trẻ em, thế hệ mầm non tương lai của đất nước, là những chủ nhân sẽ kế thừa
và phát huy những gì tốt đẹp nhất của loài người. Vì thế, việc quan tâm, chăm sóc
cũng như tạo điều kiện để trẻ phát triển một cách toàn diện là một vấn đề mà toàn xã
hội cần phải quan tâm. Việc đến trường phổ thông được coi như là một bước ngoặt
quan trọng trong cuộc đời, là một bước chuyển biến mang tính nhảy vọt, vì trong trẻ
có sự biến đổi giữa trường, lớp mầm non lên Tiểu học. Đó là việc trẻ được chuyển
qua một lối sống mới với những hoạt động mới, một vị trí xã hội mới với những mối
quan hệ mới của một người học sinh thực thụ. Chúng ta, những người thầy dạy trẻ
mầm non đã chuẩn bị được gì cho trẻ bước vào lớp 1 trường phổ thông mà trẻ không
bị hẫng hụt về tâm lý, cũng như có đầy đủ những tố chất sẵn sàng cho việc học phổ
thông. Chuẩn bị cho trẻ vào trường phổ thông là chuẩn bị toàn diện về mọi mặt,
không thiên về khía cạnh nào và tuỳ theo lứa tuổi và đặc điểm tâm sinh lý của trẻ mà
ta áp dụng các bài tập, giờ học, giờ chơi, sinh hoạt cho phù hợp. Luật giáo dục, ở
điều 19 có nêu: “Mục tiêu của giáo dục mầm non là giúp trẻ phát triển thể chất, tình
cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho
trẻ vào lớp 1 phổ thông”.
Chuẩn bị cho trẻ vào lớp một trường Tiểu học được tiến hành thường xuyên
và liên tục ở mọi lúc, mọi nơi và là nhiệm vụ của mọi lực lượng giáo dục: gia đình,
nhà trường, toàn xã hội, đặc biệt là các trường mầm non. Như vậy, việc cho trẻ làm
quen trước với các hoạt động ở trường mầm non là rất cần thiết. Chuẩn bị cho con
trẻ vào học lớp 1 không chỉ là chuẩn bị đầy đủ quần áo, sách vở, cặp bút dụng cụ học
tập, như thế vẫn chưa đủ. Mà phải chuẩn bị tâm lý cho trẻ, để trẻ bước vào lớp 1 với
một tâm thế vững vàng, đầy háo hức đón chờ một sự thay đổi nhiều điều mới lạ. Bởi
lẽ trẻ có háo hức muốn khám phá điều mới lạ thì trẻ mới ham thích đến trường, mới
say sưa tìm tòi để khám phá thế giới xung quanh. Đây là động cơ tốt, ta muốn trẻ
học tốt thì phải tạo động lực thúc đẩy. Quá trình dạy - học, là quá trình tương tác

diễn ra giữa người dạy và người học, cần tạo động lực thúc đẩy tác động trực tiếp

Người viết: Nguyễn Thị Thúy

-

Đơn vị: Trường MG Bình Minh - 1


Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng
đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

đến người học và người dạy thì kết quả đạt được mới cao. Trường mầm non là môi
trường quan trọng để giúp trẻ có một tâm thế sẵn sàng bước vào lớp 1. Hình thành ở
trẻ em những chức năng tâm sinh lí, năng lực và phẩm chất mang tính nền tảng,
những kỹ năng sống cần thiết phù hợp với lứa tuổi, khơi dậy và phát triển tối đa
những khả năng tiềm ẩn, đặt nền tảng cho việc học ở cấp học tiếp theo và cho việc
học suốt đời. Chính vì thế, nhiệm vụ của các cô giáo mầm non là phải tạo cho trẻ
mẫu giáo lớn (5-6 tuổi), đặc biệt là trẻ vùng đồng bào DTTS một tâm thế vững vàng,
sẵn sàng bước vào lớp 1 để trẻ tiếp cận môi trường mới một cách tốt nhất, nhằm giúp
trẻ tiếp thu kiến thức ở lớp 1 trường Tiểu học đạt hiệu quả nhất. Chính vì những lí do
trên, với cương vị là một cán bộ quản lý của trường mầm non tôi đã chọn đề tài:
“Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi
vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1”.
I.2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.
* Mục tiêu của đề tài.
- Mục tiêu của Giáo dục mầm non là nuôi dạy chăm sóc và giáo dục trẻ phát
triển toàn diện theo 5 lĩnh vực. Giúp trẻ có một tâm thế vững vàng, sẵn sàng bước
vào lớp 1 để trẻ tiếp cận môi trường mới một cách tốt nhất, nhằm giúp trẻ tiếp thu
kiến thức tốt ở bậc học Tiểu học đạt hiệu quả nhất.

- Tìm hiểu thực trạng tâm thế, trí tuệ, kỹ năng học tập.. của trẻ 5- 6 tuổi tại
đơn vị.
- Tìm ra nguyên nhân và đề ra các biện pháp tác động làm thay đổi thực trạng
trên.
* Nhiệm vụ của đề tài.
- Nâng cao nhận thức cho giáo viên về việc chuẩn bị tâm thế cho trẻ MN vào
lớp 1 trường Tiểu học.
- Nghiên cứu thực trạng, đưa ra được các biện pháp chỉ đạo phù hợp để cải
thiện thực trạng.
I.3. Đối tượng nghiên cứu.

Người viết: Nguyễn Thị Thúy

-

Đơn vị: Trường MG Bình Minh - 2


Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng
đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

- Trẻ 5- 6 tuổi trường Mẫu giáo Bình Minh - Buôn Tuôr A - xã Dray sápHuyện Krông Ana
1.4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu.
- Trường Mẫu giáo Bình Minh.
1.5. Phương pháp nghiên cứu.
- Phương pháp quan sát.
- Phương pháp trò chuyện
- Phương pháp thực nghiệm.
II. PHẦN NỘI DUNG.
II.1 Cơ sở lý luận.

Giáo dục mầm non là vấn đề có tầm chiến lược lâu dài, ảnh hưởng to lớn đến
sự phát triển giáo dục phổ thông, đây là bậc học đầu tiên là nền tảng để các em học
lên các lớp trên, chuẩn bị tâm thế cho trẻ vào lớp 1. Góp phần Phổ cập giáo dục Tiểu
học đúng độ tuổi và Phổ cập trung học cơ sở đến năm 2015. Đối với trẻ mầm non
trong quá trình phát triển, nếu được uốn nắn, giáo dục tốt các em sẽ có một nhân
cách phát triển toàn diện, bền vững, có khả năng thích ứng và chống chọi với mọi
biến động xã hội, biết tự khẳng định mình trong cuộc sống. Với đặc điểm của trẻ là
tính tò mò, ham hiểu biết, giàu óc sáng tạo và trí tưởng tượng, ưa hoạt động để
khẳng định bản thân mình. Từ đặc điểm đó mà giáo viên nên xem trẻ là chủ thể tích
cực, giáo viên là người tạo cơ hội gợi mở các hoạt động để trẻ khám phá tìm tòi. Tuy
vậy chúng ta không nên làm giúp trẻ, mà xem trẻ là trung tâm của mọi hoạt động, là
chủ thể của sự phát triển bởi lẽ bản thân hoạt động tích cực thì con người càng phát
triển nhanh và nhờ tích cực con người phát huy tính sáng tạo từ đó mà nhận thức của
trẻ dựa trên đặc điểm nhận thức và sở thích của trẻ.
Chúng ta phải thừa nhận một điều là trẻ em người đồng bào DTTS ngày nay đã
thông minh, hoạt bát, lém lỉnh hơn. Nhưng khi cháu vào lớp học thì các cháu vẫn
nhút nhát, không dám nói lên những điều trẻ thích, không dám mạnh dạn sinh hoạt
trong tập thể, giao tiếp với người lớn theo suy nghĩ của mình. Chỉ có một số ít cháu

Người viết: Nguyễn Thị Thúy

-

Đơn vị: Trường MG Bình Minh - 3


Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng
đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

dám nói lên những suy nghĩ, trò chuyện cùng cô và khách đến lớp nhưng cũng

không thể bằng các cháu người Kinh được. Đây là trăn trở của một người làm công
tác lãnh đạo của một đơn vị trường có đa số học sinh là con em các đồng bào dân tộc
vì vậy tôi đã tìm ra các các câu hỏi và phải có câu trả lời. Chính vì thế nên việc
chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5-6 tuổi vùng đồng bào DTTS vào lớp 1 rất quan trọng
không phải một sớm một chiều, hoặc cho trẻ học trước chương trình lớp 1 là đủ mà
ta phải có sự chuẩn bị từ trước, từ việc nhận thức đúng ở những năm đầu đời ở
trường MN.
II.2. Thực trạng.
a. Thuận lợi – khó khăn.
* Thuận lợi.
Ban giám hiệu nhà trường dành nhiều thời gian đầu tư cho công tác chuyên
môn, công tác phong trào. Nhiệt tình, có kinh nghiệm trong công tác tổ chức chỉ đạo
và xây dựng thực hiện nhiệm vụ năm học. Quy định về nề nếp hoạt động, đẩy mạnh
các mối quan hệ đoàn kết, phát huy tinh thần dân chủ trong tập thể Hội đồng sư
phạm. Cơ sở vật chất trường lớp khang trang, sạch đẹp, đáp ứng yêu cầu giáo dục
mầm non trong giai đoạn hiện nay.
Trường có đội ngũ giáo viên nhiệt tình, yêu nghề mến trẻ, hăng say với công
tác chăm sóc giáo dục trẻ. Tỷ lệ trình độ cán bộ, giáo viên trên chuẩn cao so với mặt
bằng chung. Luôn bám sát và thực hiện tốt nhiệm vụ năm học mà ngành đã triển
khai một cách chủ động, sáng tạo dựa trên thực tế trường lớp, địa phương. Tổ chức
thực hiện các chuyên đề mà các cấp triển khai có hiệu quả và đạt chất lượng cao.
Ban đại diện cha mẹ học sinh quan tâm, chăm lo đến việc học tập của các
cháu, tích cực tham gia vào các hoạt động của nhà trường.
Trẻ được học theo đúng độ tuổi và thực hiện chương trình giáo dục mầm non
mới của Bộ GD&ĐT.
* Khó khăn.

Người viết: Nguyễn Thị Thúy

-

Đơn vị: Trường MG Bình Minh - 4


Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng
đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

Đội ngũ giáo viên mới ra trường, trình độ chuyên môn không đồng đều, kinh
nghiệm trong giảng dạy còn ít. Đa số giáo viên đều đang đi học để nâng cao trình độ
chuyên môn nên ảnh hưởng đến chất lượng công tác.
Đồ dùng dạy học, đồ chơi còn chưa đa dạng, phong phú, chưa đồng bộ, đồ
chơi ngoài trời còn thiếu so với quy định.
93.3 % học sinh là người đồng bào dân tộc thiểu số nên gặp nhiều khó khăn
trong công tác dạy và học.
Tâm lí trẻ rất sợ môi trường mới, thầy, cô lạ, trẻ dể nảy sinh cảm giác sợ cái
mới và sợ bị trơ trọi một mình. Trẻ đến trường rất sợ bị bỏ rơi, sợ chỗ đông người
mà lại có rất nhiều người lạ, với bao nhiêu quy định, nào là đi học đúng giờ, ngồi
ngay ngắn nghe giảng, làm bài tập ở lớp, bài về nhà… Trẻ không còn được tự do vui
chơi như trước. Thay đổi môi trường, tâm lí cũng thay đổi khiến trẻ dễ bị sốc hay có
phản ứng tự vệ hoặc thu mình lại một góc ngồi quan sát mọi người xung quanh.
Điều này làm trẻ sợ đến trường vào ngày hôm sau và những ngày tiếp theo.
Đời sống của nhân dân rất khó khăn, ba mẹ các cháu đều là những người dân
làm nông, đi làm thuê ở xa nên họ ít có thời gian quan tâm đến con.
Một số phụ huynh phó mặc con mình cho trường mầm non dẫn đến việc
không tạo ra được sự thống nhất trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ, hiệu quả
chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1 không cao và khi vào lớp 1 trẻ rất bỡ ngỡ.
Một số phụ huynh không quan tâm tới con mình và việc nhận thức vấn đề
chuẩn bị cho con vào lớp 1 còn lệch lạc, bắt trẻ phải đi học trước chương trình lớp 1,
phải ngồi tập trung chú ý hàng buổi để tập viết, để làm toán…
b. Thành công - hạn chế.

* Thành công.
Khi vận dụng đề tài: Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt
tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1 sẽ đạt được
những thành công sau.
Trẻ học đúng chương trình sẽ khoẻ mạnh, nhanh nhẹn, thông minh giàu cảm
xúc, phát triển những tố chất quan trọng để sau này giúp trẻ phát triển hài hòa cân

Người viết: Nguyễn Thị Thúy

-

Đơn vị: Trường MG Bình Minh - 5


Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng
đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

đối và hoàn thiện nhân cách. Sẽ là nền tảng vững chắc, là cơ sở để trẻ học tốt
chương trình lớp 1 và những lớp sau này của bậc phổ thông.
Các em sẽ trở nên tự tin, linh hoạt, nhận biết giá trị bản thân, tự bảo vệ mình
và tôn trọng người khác; hòa nhập tích cực vào môi trường sống tại gia đình cũng
như biết thêm những kỹ năng cơ bản để hội nhập vào lớp 1.
Giúp cho phụ huynh nhận biết năng lực của trẻ và phát triển các năng lực đó
thông qua những hoạt động tại gia đình.
* Hạn chế.
Đa số giáo viên trẻ, mới ra trường nên kinh nghiệm chưa cao.
93.3 % học sinh là người đồng bào dân tộc thiểu số tâm lí nhút nhát, hay sợ
hãi, ngại giao tiếp với người lạ nên gặp nhiều khó khăn trong công tác dạy và học.
Trẻ chưa có tâm lí sẵn sàng cho một môi trường học tập mới.
Một số phụ huynh phó mặc con mình cho trường mầm non dẫn đến việc

không tạo ra được sự thống nhất trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ, hiệu quả
chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1 không cao và khi vào lớp 1 trẻ rất bỡ ngỡ.
Một số phụ huynh chưa quan tâm tới việc chuẩn bị tâm thế cho com em mình
vào lớp 1, bắt trẻ phải đi học trước chương trình lớp 1.
c. Mặt mạnh – mặt yếu.
* Mặt mạnh.
Được sự quan tâm tạo điều kiện của lãnh đạo các cấp, của ban giám hiệu nhà
trường, đầu tư về cơ sở vật chất tương đối đầy đủ. Đồ dùng đồ chơi sạch sẽ bảo đảm
an toàn cho trẻ.
Ban giám hiệu nhà trường dành nhiều thời gian đầu tư cho công tác chuyên
môn, công tác phong trào. Nhiệt tình, có kinh nghiệm trong công tác tổ chức chỉ đạo
và xây dựng thực hiện nhiệm vụ năm học.
Trường có đội ngũ giáo viên trẻ, khỏe, nhiệt tình, tận tụy với nghề, có trình độ
chuẩn, trên chuẩn về chuyên môn, thường xuyên được ban giám hiệu nhà trường tạo
điều kiện cho đi tham gia các lớp tập huấn về chuyên đề mầm non do Phòng, Sở

Người viết: Nguyễn Thị Thúy

-

Đơn vị: Trường MG Bình Minh - 6


Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng
đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

GD&ĐT tổ chức. Có kĩ năng sư phạm, khả năng ứng dụng công nghệ thông tin trong
dạy học tương đối tốt.
Trẻ được học theo đúng độ tuổi và thực hiện chương trình giáo dục mầm non
mới của Bộ GD&ĐT.

* Mặt yếu.
Đội ngũ giáo viên mới ra trường, trình độ chuyên môn không đồng đều, kinh
nghiệm trong giảng dạy còn ít. Đa số giáo viên đều đang đi học để nâng cao trình độ
chuyên môn nên ảnh hưởng đến chất lượng công tác.
Đồ dùng dạy học, đồ chơi còn chưa đa dạng, phong phú, chưa đồng bộ, đồ
chơi ngoài trời còn thiếu so với quy định.
d. Các nguyên nhân, các yếu tố tác động.
* Nguyên nhân dẫn đến thành công của đề tài này là.
Hiệu trưởng có trách nhiệm cao trong toàn bộ các công việc, các mặt hoạt
động của nhà trường. Đã chỉ đạo chuyên môn tiến hành khảo sát năng lực chuyên
môn của cán bộ, giáo viên, nhân viên trong trường vào đầu năm, theo dõi các hoạt
động để tìm ra nguyên nhân, có biện pháp giúp đỡ cho phù hợp.
Luôn bám sát và thực hiện tốt nhiệm vụ năm học mà ngành đã triển khai một
cách chủ động, sáng tạo dựa trên thực tế trường lớp, địa phương.
Cán bộ, giáo viên, nhân viên nhiệt tình, chịu khó học hỏi kinh nghiệm để
không ngừng nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ.
Thường xuyên trao đổi kinh nghiệm với đồng nghiệp đặc biệt là những đồng
nghiệp công tác lâu năm trong trường.
* Hạn chế, yếu kém.
Trẻ hạn chế về tiếng Việt, nhút nhát, chưa tự tin trong các hoạt động giao tiếp.
Trẻ chưa có tâm lí sẵn sàng cho một môi trường học tập mới
Một số phụ huynh chưa quan tâm tới việc chuẩn bị tâm thế cho con em mình
vào lớp 1, bắt trẻ phải đi học trước chương trình lớp 1 dẫn đến hiệu quả chuẩn bị cho
trẻ vào lớp 1 không cao và khi vào lớp 1 trẻ rất bỡ ngỡ.
e. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra.

Người viết: Nguyễn Thị Thúy

-

Đơn vị: Trường MG Bình Minh - 7


Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng
đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

* Kết quả khảo sát đầu năm học 2014- 2015 cho ta thấy.
- Đối với trẻ: Tổng số trẻ được khảo sát: 40
+ Có 16/40 trẻ nhận thức nhanh, đạt tỷ lệ 40%;
+ Có 16/40 trẻ nhận thức trung bình , đạt tỷ lệ 40%;
+ Có 8/40 trẻ nhận thức chậm, chiếm tỷ lệ 20%.
+ Có 22/40 trẻ nhanh nhẹn linh hoạt, đạt tỷ lệ 55%;
+ Có 18/40 trẻ nhút nhát. chiếm tỷ lệ 45%.
- Đối với cha mẹ trẻ: Tổng số phụ huynh được khảo sát: 40
+ Câu hỏi: “Anh (chị) đã làm gì để chuẩn bị cho con vào lớp 1” và nhận được
câu trả lời như sau.
+ 35 % phụ huynh trả trả lời không cần chuẩn bị gì hết.
+ 50 % phụ huynh trả trả lời là phải chuẩn bị cho trẻ biết đọc, biết viết, biết
làm toán.
+ 15 % phụ huynh trả trả lời là phải chuẩn bị cho trẻ đầy đủ về thể lực, trí tuệ,
đạo đức, thẩm mỹ và lao động cũng như tâm lý của trẻ trước khi vào lớp một.
* Mặt được.
- Nhìn chung các bậc phụ huynh đã biết lo lắng trong việc chuẩn bị cho trẻ
vào lớp 1.
- Trẻ được học theo đúng độ tuổi và thực hiện chương trình giáo dục mầm
non mới của Bộ GD&ĐT.
* Mặt còn hạn chế.
- Một số phụ huynh chưa quan tâm tới việc chuẩn bị tâm thế cho com em
mình vào lớp 1, lầm tưởng rằng để cho trẻ học tập tốt ở trường phổ thông cần dạy
trước cho trẻ như: Tập viết, tập đọc, tập làm toán nên bắt trẻ phải đi học trước

chương trình lớp 1.
* Nguyên nhân.
93.3 % học sinh là người đồng bào DTTS tâm lí nhút nhát, hay sợ hãi, ngại
giao tiếp với người lạ nên gặp nhiều khó khăn trong công tác dạy và học.

Người viết: Nguyễn Thị Thúy

-

Đơn vị: Trường MG Bình Minh - 8


Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng
đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

Một số gia đình do không nắm được một cách vững vàng đặc điểm tâm, sinh
lý trẻ em, do quá nôn nóng và lo lắng nên đã vội vã yêu cầu các cháu học đọc, học
viết…ngay từ lứa tuổi mầm non.
Một vài lớp mầm non tư thục trên địa bàn và cùng lân cận dạy tập đọc, tập
viết trước chương trình lớp một cho các cháu 5 tuổi. Dạy không theo phương pháp
cơ bản của giáo viên Tiểu học dẫn đến sự khập khễnh, không thống nhất về cách
phát âm, quy trình chữ viết, cấu tạo nét chữ giưa giáo viên mầm non và tiểu học.
II.3. Giải pháp, biện pháp.
a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp.
Giúp trẻ phát triển toàn diện các lĩnh vực như: phát triển về thể chất, tình cảm,
nhận thức, ngôn ngữ, thẩm mỹ. Hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách,
chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1, hình thành ở trẻ em những chức năng tâm sinh lí, năng
lực và phẩm chất mang tính nền tảng, những kỹ năng sống cần thiết phù hợp với lứa
tuổi, khơi dậy và phát triển tối đa những khả năng tiềm ẩn, đặt nền tảng cho việc học
ở cấp học tiếp theo và cho việc học suốt đời.

Giúp cho phụ huynh nhận thức được ý nghĩa của việc chuẩn bị tâm thế sẵn
sàng cho trẻ vào lớp một là vấn đề cấp bách và cần thiết với trẻ 5- 6 tuổi.
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp.
Đối với trẻ 5-6 tuổi, việc đến trường phổ thông được coi như một bước ngoặt
quan trọng của cuộc đời. Đó là trẻ được chuyển qua một lối sống mới với những
hoạt động mới, những quan hệ mới của một người học sinh thực thụ.
Đến trường phổ thông, trẻ được hòa nhập vào những mối quan hệ mới với
người xung quanh như: thầy, cô, bạn bè và những người lớn xung quanh... Khác với
trường mầm non, trẻ sống trong cuộc sống, sinh hoạt như gia đình. Hơn nữa ở mỗi
giai đoạn phát triển đều có những yêu cầu về tâm, sinh lý, về xã hội đòi hỏi mỗi học
sinh phải thích ứng với hoạt động học tập. Nếu chúng ta không chuẩn bị cho trẻ
thích ứng được thì không những việc học tập không đạt kết quả cao mà cuộc sống
của trẻ còn trở nên nặng nề. Vì vậy, phải chuẩn bị một cách toàn diện cho trẻ đến
trường.

Người viết: Nguyễn Thị Thúy

-

Đơn vị: Trường MG Bình Minh - 9


Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng
đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

Trong điều kiện hiện tại của đơn vị tôi nhận thấy cần phải suy nghĩ, làm thế
nào đó để giúp giáo viên, phụ huynh đưa chất lượng chăm sóc, nuôi dưỡng, giảng
dạy trong nhà trường được nâng cao, chuẩn bị tâm thế tốt cho trẻ sẵn sàng vào lớp 1.
Vì vậy mà tôi đã tìm ra được một số giải pháp sau:
b1: Làm tốt công tác tuyên truyền cho cán bộ địa phương, cán bộ, giáo

viên trong nhà trường và cha mẹ học sinh trên địa bàn để mọi người thấy được ý
nghĩa của việc chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5-6 tuổi vùng đồng bào DTTS vào lớp1.
Vào đầu năm học Ban giám hiệu nhà trường tổ chức triển khai đến tận cán bộ
giáo viên và các tổ chức đoàn thể trong đơn vị học tập các Chỉ thị, Nghị quyết của
Đảng và Nhà nước, nhiệm vụ của năm học và chỉ đạo sâu về công tác chuẩn bị tâm
thế tốt cho trẻ 5-6 tuổi vào lớp 1.
Xây dựng kế hoạch tuyên truyền tới cha mẹ học sinh và các cán bộ địa
phương, trưởng thôn buôn xuyên suốt có sự đầu tư ở một số thời điểm, tận dụng triệt
để các cuộc hội họp, sinh hoạt của chi bộ, các đoàn thể, các buổi tổ chức lễ hội...
Chú trọng phát huy đội ngũ tuyên truyền viên của nhà trường là những cán
bộ, giáo viên, nhân viên phối hợp với trưởng thôn buôn, Hội phụ nữ, Đoàn thanh
niên, Ban đại diện cha mẹ học sinh hỗ trợ tuyên truyền những nội dung nuôi dạy trẻ
khoa học, sát với thực tế nâng cao kiến thức chăm sóc giáo dục trẻ, việc chuẩn bị
tâm thế tốt cho trẻ 5 - 6 tuổi chuẩn bị vào lớp 1. Giải thích cho họ hiểu nếu trẻ được
chuẩn bị tốt cả về mặt thể chất, tinh thần thì trẻ sẽ nhanh nhẹn, hoạt bát, khi vào lớp
1 sẽ tự tin, không bỡ ngỡ và hòa đồng vào môi trường mới học hành đạt kết quả tốt
hơn.
Về phía nhà trường thường xuyên phối hợp với phụ huynh chủ động tổ chức
tuyên truyền với nhiều hình thức như: Tổ chức hội thi “Bé khỏe bé ngoan, thi an
toàn giao thông, biểu diễn thời trang, tiếng hát mừng xuân...”. Tổ chức các buổi
truyền thông qua các hoạt động như: Khai giảng năm học mới, tết trung thu, sơ kết,
tổng kết... góp phần tạo sự chuyển biến trách nhiệm của cha mẹ học sinh.
b2. Chuẩn bị tốt cho trẻ về mặt tâm thế học tập.

Người viết: Nguyễn Thị Thúy

-

Đơn vị: Trường MG Bình Minh - 10

Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng
đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

Tâm thế sẵn sàng đi học là một yếu tố tâm lý quan trọng của trẻ 5-6 tuổi khi
các cháu được đến trường Tiểu học. Nó kích thích tính tích cực học tập và tham gia
vào các hoạt động ở trường Tiểu học. Để tạo ra tâm thế sẵn sàng đi học tôi đã chú ý
chỉ đạo giáo viên một số vấn đề sau.
Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm các lớp cần kích thích lòng ham hiểu biết, tìm
tòi, khám phá những điều mới lạ trong môi trường xung quanh của trẻ bằng cách
luôn tạo ra tình huống có vấn đề để kích thích trẻ suy nghĩ và giải quyết vấn đề.
Ví dụ: Tham quan trường Tiểu học (chủ đề trường TH), cô giới thiệu về lớp
học, phòng thư viện,... những gì khác với trường MN. Làm quen với học sinh, giáo
viên lớp một và hiểu biết các hoạt động: học tập, vui chơi, lao động… của các anh
chị ở trường Tiểu học.
Cho trẻ làm quen với mộ số đồ dùng của học sinh lớp 1 như: cặp sách, bút chì,
bút màu, sách tập đọc, bảng, phấn.. và nói khi nào vào lớp 1 các con sẽ có được đầy
đủ các đồ dùng này được các thầy cô giáo dạy thêm nhiều điều mới lạ, để trẻ thêm
hứng thú với những đồ dùng đó và khao khát được trở thành học sinh lớp 1.
Gia đình và nhà trường cần kết hợp chặt chẽ để hình thành cho trẻ tâm thế sẵn
sàng đi học. Lòng mong muốn được đi học chỉ xuất hiện khi trẻ nhận ra rằng trường
học là nơi giải đáp những vấn đề mà trẻ đang băn khoăn, thắc mắc, mong muốn
được giải thích. Giúp trẻ thấy được đi học là niềm hạnh phúc của mọi trẻ em. Trẻ
phải nhận thức được muốn trở thành người tài giỏi như cô giáo, bác sĩ… đều phải đi
học.
Muốn vậy cha mẹ thường xuyên trò chuyện với trẻ để gây sự tò mò về những
ngày đầu đi học của bố mẹ ngày xưa như: cặp sách, bảng đen, bút vở, bạn bè, thầy
cô giáo hay những đồ dùng quần áo, dày dép mới. Nói cho trẻ biết được đi học lớp 1
các con sẽ biết được nhiều thứ như: đọc thông, viết chữ đẹp, tự trẻ có thể đọc những
quyển truyện mà trẻ thích…được cô giáo khen và cho nhiều điểm tốt. Bố mẹ có thể

vẽ ra một tương lai mới để trẻ háo hức trông đợi đến ngày đầu tiên được vào học lớp
1. Phối hợp cùng cô giáo kèm cho con nhận biết và phát âm chuẩn 29 chữ cái, tập
thêm bớt thành thạo trong phạm vi 10...

Người viết: Nguyễn Thị Thúy

-

Đơn vị: Trường MG Bình Minh - 11


Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng
đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

B3. Chuẩn bị tốt về thể lực cho trẻ đến trường.
Chuẩn bị về mặt thể lực cho trẻ không đơn thuần là sự chuẩn bị về lượng phát
triển chiều cao và trọng lượng cơ thể, mà còn là sự chuẩn bị về chất, năng lực làm
việc bền bỉ, dẻo dai, có khả năng chống lại sự mệt mỏi của thần kinh, cơ bắp, độ
khéo léo của bàn tay, tính nhanh nhạy của các giác quan… Để có được phẩm chất
đó, cần tạo một chế độ sinh hoạt, ăn uống, nghỉ ngơi, luyện tập, dạy trẻ rèn luyện
một cách khoa học và hợp lý cả về thời gian và phù hợp với đặc điểm phát triển
riêng của từng trẻ. Ở mỗi bậc học, đặc điểm tâm sinh lý của trẻ phải phù hợp với
hoạt động chủ đạo mà đứa trẻ tham gia. Trẻ có thể lực tốt, khoẻ mạnh, tăng cân đều,
da dẻ hồng hào... tất cả các yếu tố này giúp trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động
học tập và vui chơi đạt kết quả tốt nhất. Chính vì vậy việc chuẩn bị tốt về thể lực cho
trẻ phụ thuộc rất nhiều vào chế độ nuôi dưỡng của cô giáo và người lớn. Khâu chuẩn
bị này khó thực hiện được nếu không có sự phối hợp nhịp nhàng giữa nhà trường với
gia đình trẻ trong việc đảm bảo chế độ dinh dưỡng, chế độ vui chơi, nghỉ ngơi cho
trẻ.
Ngay từ đầu năm học Ban giám hiệu nhà trường lên kế hoạch phối hợp với

trung tâm y tế huyện về khám sức khoẻ định kỳ và phân loại theo bệnh tật cho trẻ.
Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm các lớp cân, đo theo theo từng giai đoạn, ghi kết quả
vào sổ theo dõi sức khỏe. Dựa trên kết quả đó phân loại sức khoẻ theo các loại như:
Trẻ cân nặng bình thường, cao bình thường; trẻ suy dinh dưỡng thể thấp còi hay thể
nhẹ cân. Công khai kết quả khám sức khỏe lên bảng cho phụ huynh tiện theo dõi.
Chỉ đạo giáo viên báo cáo tình hình sức khỏe, ăn, ngủ của trẻ cả lớp vào buổi
họp phụ huynh đầu năm để phụ huynh nắm được tình hình ăn, ngủ… của con mình ở
trường như: trẻ ngoan, ăn hết suất của mình hay một số trẻ biếng ăn, còn khóc trong
giờ ăn hoặc có một số trẻ có nhu cần ăn nhiều hơn định suất dễ có nguy cơ béo phì là
vô cùng cần thiết. Trao đổi cụ thể với phụ huynh của những trẻ có tình trạng sức
khoẻ yếu, thể trạng nhỏ, bị bệnh về hô hấp, về răng, ăn chậm… để phối hợp với gia
đình cải thiện tình hình sức khoẻ cho các trẻ đó bằng các hình thức như: bổ sung
thêm các chất dinh dưỡng vào bữa ăn, động viên trẻ ăn nhiều, ăn hết suất, không nên

Người viết: Nguyễn Thị Thúy

-

Đơn vị: Trường MG Bình Minh - 12


Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng
đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

cho trẻ ăn đồ ngọt hay uống nước có ga trước khi ăn. Đối với những trẻ dễ có nguy
cơ béo phì thì nên cho trẻ đó ăn vừa đủ chứ không ăn theo nhu cầu của cháu đó, tích
cực cho trẻ được hoạt động, nhằm giảm nguy cơ béo phì ở trẻ.
Bên cạnh đó nhà trường thường xuyên phối hợp, trao đổi với các Sơ về tình
hình sức khỏe của trẻ để lên thực đơn chế độ ăn hàng ngày cho trẻ phù hợp theo
mùa, đảm bảo đủ dinh dưỡng, giúp trẻ ăn ngon, ăn hết suất. Đặc biệt chú ý đến

những trẻ bị suy sinh dưỡng và những trẻ có nguy cơ béo phì. Song song với việc
quan tâm đến chế độ ăn uống, đến bữa ăn của trẻ, đồng thời cần chú ý đến giấc ngủ
như: Đảm bảo cho trẻ được ngủ đủ giấc, ngủ sâu, ngủ say, chú ý cho trẻ cả lớp đều
được ngủ hết. Đảm bảo phòng ngủ ấm về mùa đông, mát mẻ về mùa hè, luôn yên
tĩnh để trẻ ngủ tốt. Trao đổi với phụ huynh nhắc trẻ buổi tối đi ngủ sớm để sáng mai
đến lớp đúng giờ. Bởi vì có nhiều cháu hay đi ngủ muộn, sáng không trở dậy để đi
học được.
Ngoài làm tốt công việc cho trẻ ăn, ngủ ta còn phải cho trẻ được vận động hợp
lý. Bởi vì có vận động hợp lý sẽ kích thích cho trẻ ăn ngon miệng và ngủ sâu hơn.
Trẻ phải được vận động vui chơi ngoài trời, tham gia vào các trò chơi vận động, vào
các buổi hoạt động góc… tức là đòi hỏi người giáo viên thực hiện giờ nào việc đấy,
chứ không được bắt trẻ ngồi thụ động một chỗ. Làm được tất cả các điều trên là ta đã
chuẩn bị cho trẻ tốt về mặt thể lực: Trẻ được vận động hợp lý, ăn, ngủ tốt sẽ có một
thể lực tốt, trẻ khoẻ mạnh da dẻ hồng hào, tăng cân đều, vận động lâu mỏi, ít ốm
đau, hạn chế được các bệnh truyền nhiễm và đặc biệt quan trọng là trẻ sẽ tích cực
tham gia vào các hoạt động mà cô giáo tổ chức.
B4. Chuẩn bị tốt cho trẻ về mặt trí tuệ.
Như chúng ta đã biết, ở cuổi tuổi MG chú ý có chủ định đang hình thành và
phát triển, song chú ý không chủ định vẫn chiếm ưu thế. Để giúp trẻ giải quyết tốt
nhiệm vụ học tập ở trường phổ thông sau này, người giáo viên cần rèn luyện cho các
cháu biết tập trung chú ý vào những vấn đề cần nhận thức bằng cách giao nhiệm vụ
khi các cháu tham gia vào các hoạt động.

Người viết: Nguyễn Thị Thúy

-

Đơn vị: Trường MG Bình Minh - 13

Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng
đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

Ví dụ: Cô tổ chức cho trẻ hoạt động trong lớp theo các nhóm nhỏ dưới sự
phân công, hướng dẫn của cô giáo: một nhóm tô màu, một nhóm cắt dán, một nhóm
vẽ trang trí. Mỗi nhóm tập trung hoàn thành một công đoạn để tạo thành một sản
phẩm tạo hình do cả lớp cùng thử nghiệm, tập làm.
Trẻ 5- 6 tuổi đến cuối năm phải đạt được những yêu cầu của các môn học, yêu
cầu của hoạt động. Đó chính là hành trang và là vốn hiểu biết rất cần thiết để trẻ
bước vào lớp 1 tự tin và vững vàng. Đối với trẻ mẫu giáo lớn nhu cầu nhận thức
muốn tìm hiểu, khám phá những điều mới lạ, muốn khám phá được bản chất của sự
vật, hiện tượng, các mối quan hệ qua lại của các sự vật hiện tượng đó. Chính vì vậy
mà trẻ rất hay đặt ra các câu hỏi đơn giản ở các dạng như “ai”, “cái gì”, “ở đâu”, “tại
sao”, “như thế nào”, “sao lại thế”. Chính vì vậy mà giáo viên phải là người bạn giúp
trẻ thoả mãn được những câu hỏi, những băn khoăn suy nghĩ của trẻ. Trong quá trình
phát huy tính tích cực của trẻ, giáo viên lồng ghép các hoạt động phát triển ngôn ngữ
vào nội dung các môn học được thực hiện theo chủ điểm dưới nhiều hình thức như:
Trò chuyện, đàm thoại, chơi phân vai, đóng kịch, biểu diễn, các trò chơi dân gian…
phù hợp với chủ đề.
Ví dụ: Chủ điểm “Trường tiểu học” cho trẻ sử dụng đồ dùng, đồ chơi như:
Sách vở, bút chì, bút mực, bảng phấn, tẩy, cặp sách… và sử dụng các nguyên, vật
liệu sẵn có như: Giấy, bìa, hộp cát tông, hoạ báo, tranh ảnh, len vụn, vải vụn cô và
trẻ tự làm một số đồng học tập phù hợp chủ đề.
Song song với các môn học mang tính tìm hiểu về môi trường xung quanh của
trẻ chúng ta còn cần đặc biệt quan tâm và rèn kỹ năng cho trẻ ở hai môn đó là: Làm
quen với toán và làm quen với chữ viết. Bởi hai môn học này là hai môn cơ bản, chủ
yếu nhất của trẻ lớp 1.
Ví dụ: Đối với môn LQCC, tôi chỉ đạo giáo viên dạy trẻ phát âm chuẩn các
chữ cái, một số cháu nói ngọng n-l ; s-x.. cần chú ý sửa triệt để cho trẻ phát âm
đúng. Những cháu còn quên các chữ khó nhớ cần thường xuyên dạy trẻ ở mọi lúc

mọi nơi giúp trẻ học nhớ hết 29 chữ cái trong chương trình.

Người viết: Nguyễn Thị Thúy

-

Đơn vị: Trường MG Bình Minh - 14


Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng
đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

Tôi thường xuyên nhắc các cô giáo đặc biệt quan tâm đến những cháu tô chữ
chưa đúng nét, ngồi không đúng tư thế, cầm bút chưa đúng cách và sửa sai để giúp
cháu tiến bộ. Với môn làm quen với toán cũng vậy, cần dạy trẻ biết đếm, thêm bớt,
phân chia trong phạm vi 10, rồi nhận biết các khối, độ lớn, chiều cao của vật, biết
các thao tác đo…
Bên cạnh việc rèn các kiến thức về môn chữ cái và toán, tôi còn nhắc giáo
viên quan tâm đến những câu hỏi của trẻ. Bởi vì do đặc thù trường có phần lớn học
sinh người đồng bào DTTS nên trẻ thường hay gặp những khó khăn nhất định trong
việc dùng từ, sắp xếp, diễn đạt ý, khiến người lớn nhiều khi phải dựa vào tình huống
giao tiếp để trả lời điều trẻ muốn hỏi. Do đó cô giáo cần tìm hiểu nắm bắt những khó
khăn và hạn chế của trẻ để có sự tác động kịp thời uốn nắn, phù hợp với trẻ.
Ví dụ trẻ hỏi: Quả bầu tiên tại sao lại có vàng bạc hả cô?;
Cô ơi! Vì sao mẹ con là mẹ mà cũng là cô;
Cô ơi! làm sao mà giật điện? ; Sao con cua nó lại bà ngang?…
Tùy vào từng câu hỏi của trẻ cô giáo cần giải thích rõ ràng để trẻ dễ hiểu và cô
nên tạo ra một số tình huống tập cho trẻ tự đặt câu hỏi rồi tự trả lời giải quyết tình
huống cô đặt ra.
Thông qua các hoạt động trên giúp trẻ tích cực giao tiếp, tốc độ phát triển

ngôn ngữ tương đối cao. Vì vậy người lớn cần chủ động tổ chức giao tiếp, hình
thành tính tích cực, giao tiếp cho trẻ giúp trẻ phát triển ngôn ngữ và đó cũng là cách
ta giúp trẻ có được công cụ, phương tiện, cần thiết để tư duy tìm hiểu về thế giới
xung quanh. Điều này là cơ sở giúp trẻ vững vàng hơn khi vào lớp 1. Vấn đề đặt ra
là người lớn cần tạo những điều kiện thuận lợi để kích thích, nuôi dưỡng và phát
triển nhu cầu đó của trẻ giúp trẻ có thể chỉ từ sự tò mò ban đầu trở nên say mê, hứng
thú và đó cũng là một cách người lớn chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1.
B5. Chuẩn bị tốt về ngôn ngữ cho trẻ.
Đây là tiền đề quan trọng chuẩn bị tốt cho trẻ vào lớp 1, không gây trở ngại
việc hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ. Chính vì vậy gia đình, nhà trường
cần kết hợp để rèn luyện kỹ năng giao tiếp và chú trọng phát triển ngôn ngữ cho trẻ.

Người viết: Nguyễn Thị Thúy

-

Đơn vị: Trường MG Bình Minh - 15


Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng
đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

Trong việc giao tiếp của trẻ vùng đồng bào DTTS thì việc nói tốt tiếng Việt có thể
nói là quan trọng cho việc trẻ học đọc, học viết khi vào lớp 1. Thực tế cho thấy, trẻ
muốn giỏi các môn khác thì trước tiên phải giỏi môn tiếng Việt.
Ở trường mầm non, giáo viên cần mở rộng vốn từ bằng những gì gần gũi, phát
triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ. Ở nhà cha mẹ có thể ôn lại những bài học đó cho
con bằng tiếng Việt (hạn chế nói tiếng mẹ đẻ). Nói chuyện với con, cắt nghĩa của từ
cho con hiểu là sự chuẩn bị tốt cho việc đọc, viết ở lớp 1của trẻ. Vì chúng ta biết
ngôn ngữ là phương tiện hình thành và phát triển nhận thức của trẻ về thế giới xung

quanh. Ngôn ngữ là phương tiện phát triển tình cảm, đạo đức, thẩm mỹ, đồng thời
ngôn ngữ là công cụ giúp trẻ hòa nhập công đồng.
Nhà trường và gia đình phải tạo cho con lòng tự tin, ý thức kỷ luật, hành vi
văn minh, biết thương yêu giúp đỡ mọi người và có ý thức giữ gìn của công…Đó là
những việc đơn giản nhưng thiết thực để hình thành kỹ năng sống cho trẻ ở bậc học
tiếp theo. Tuyệt đối không cho trẻ học trước chương trình lớp 1 mà chỉ dạy trẻ phát
âm, tô đúng 29 chữ cái trong chương trình mẫu giáo, rèn luyện cơ tay, phối hợp các
trò chơi vận động giúp cho cơ thể dẻo dai và đôi tay khéo léo sau này.
Giáo dục cho trẻ có ý thức tự giác về bản thân như: Chơi xong tự cất đồ chơi.
Đặt câu hỏi để khích thích trẻ biểu lộ những suy nghĩ, cảm xúc của mình thông qua
tranh ảnh, hình vẽ, thơ, truỵên. Giáo dục trẻ có thói quen tự phục vụ bản thân như:
biết tự mặc áo, sắp xếp bàn học, bàn ăn…. Giúp trẻ lựa chọn và tham gia các hoạt
động chơi nhằm phát triển tính tự tin, tự lực và sáng tạo của trẻ, từ đó kích thích lòng
mong mỏi, hào hứng được đến trường học.
Ngôn ngữ là phương tiện quan trọng giúp trẻ phát triển trí tuệ, tiếp thu kiến
thức học tập ở trường phổ thông. Hình thành và phát triển kỹ năng nghe, nói, tiền
đọc, tiền viết cho trẻ là nền tảng để trẻ hiểu về thế giới chữ viết và tiếp nhận nhiều tri
thức mới.
B6. Chuẩn bị một số kỹ năng cần thiết cho hoạt động học tập và tinh thần.
Trong chương trình chăm sóc GDMN mới hiện nay, phương pháp dạy học
tích cực đã giúp trẻ chuyển hoạt động chủ đạo từ hoạt động vui chơi sang hoạt động

Người viết: Nguyễn Thị Thúy

-

Đơn vị: Trường MG Bình Minh - 16


Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng

đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

học tập một cách thuận lợi. Để đạt được những hiệu quả trên giáo viên cần tạo điều
kiện cho trẻ rèn luyện một số kỹ năng cơ bản của hoạt động học tập như: việc sắp
xếp bàn ghế, cách cầm bút, cầm sách, mở sách, tư thế ngồi đúng,… giúp trẻ thích
ứng với hoạt động mới.
Ví dụ: Thông qua chủ đề “Trường Tiểu học” giáo viên cần hướng dẫn trẻ làm
quen với các đồ dùng học tập ở trường phổ thông, thường xuyên cho trẻ tiếp xúc với
sách, truyện, bút, thước. Trong giờ chơi, giờ ăn giáo viên tập cho trẻ biết sử dụng
những đồ dùng sinh hoạt một cách gọn gàng, khéo léo. Vì những vận động bằng tay
của trẻ càng khéo léo, càng phong phú bao nhiêu càng dễ hình thành các thao tác trí
tuệ bấy nhiêu.
Nhà trường và gia đình cần phối hợp chặt chẽ trong việc hình thành nhân cách
cho trẻ, nên nhẫn nại trả lời các câu hỏi của trẻ, đừng bao giờ trả lời rằng “con còn
nhỏ, lớn lên tự nhiên con sẽ biết”. Trả lời hết các câu trẻ hỏi giúp trẻ bày tỏ suy nghĩ,
tính tò mò ham tìm hiểu của trẻ, trả lời trẻ tạo sự gần gũi với trẻ, tạo hứng thú cho trẻ
quan sát mọi vật xung quanh và khả năng sáng tạo của trẻ sau này. Ngoài những kỹ
năng trẻ được rèn luyện trong trường mẫu giáo thì còn một số kỹ năng cần thiết
chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1: trẻ biết chào hỏi người lớn một cách lễ phép mà không
chờ cha mẹ nhắc, trẻ biết cách tự sắp xếp góc riêng của mình nếu bày ra thì phải
dọn, trẻ biết làm chủ được chính mình khi hòa nhập với môi trường tập thể.
Được chuẩn bị tốt về mặt tinh thần đối với trẻ cũng rất quan trọng. Trẻ có một
tinh thần tốt, luôn luôn vui vẻ, thích thú trong mọi công việc, và đặc biệt là luôn
vươn tới, luôn mong mỏi mình sẽ được đi học lớp 1 đó là một điều rất tốt. Vì vậy, tôi
luôn nhắc các cô giáo động viên, khích lệ trẻ ngoan, biết vâng lời người lớn, hoàn
thành các nhiệm vụ được người lớn giao cho. Ví dụ: nếu các con học giỏi, ngoan
biết vâng lời người lớn thì sẽ được đi học lớp 1.
c. Điều kiện để thực hiện giải pháp, biện pháp.
Chuẩn bị tâm thế sẵn sàng cho trẻ 5-6 tuổi vùng đồng bào DTTS vào lớp 1 là
việc làm cần thiết, đòi hỏi sự kiên trì của giáo viên, phụ huynh và toàn xã hội quan

tâm thực hiện nghiêm túc. Giúp trẻ phát triển tốt cả về tâm thế, thể lực và trí tuệ,

Người viết: Nguyễn Thị Thúy

-

Đơn vị: Trường MG Bình Minh - 17


Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng
đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

ngôn ngữ. Vì thế việc tuyên truyền của đội ngũ giáo viên mầm non là vô cùng quan
trọng, giúp các bậc cha mẹ có ý thức hơn trong việc chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1.
Ngoài việc thực hiện tốt nhiệm vụ giáo viên còn phối hợp tốt với phụ huynh và cộng
đồng áp dụng các biện pháp phù hợp giúp trẻ tự tin bước vào lớp 1.
Trong quá trình công tác và làm quản lý tại các trường mầm non, tôi đã thống
kê nhiều trẻ học đúng chương trình mẫu giáo và có sự quan tâm đầu tư đúng hướng
của phụ huynh thì các cháu đều có kết quả cao trong năm học lớp 1 và những năm
sau. Bởi lẽ các cháu đã có nề nếp trong học tập, trong sinh hoạt và ngay trong nhận
thức, không tuỳ tiện. Một nề nếp thói quen tốt được hình thành ngay từ những năm
đầu đời của đứa trẻ, môi trường tốt nhất đối với trẻ là học trong trường học mầm
non. Ngược lại những đứa trẻ học trước chương trình lớp 1 thì chỉ đọc thông, viết
thạo ngay từ đầu năm học, nhưng các môn học khác không đều. Kết quả cuối năm
học không bằng những trẻ được chuẩn bị đúng hướng. Đặc biệt trẻ phát triển toàn
diện hài hòa cân đối, vững chắc và tự tin hơn. Nên việc chuẩn bị cho con vào lớp 1
rất quan trọng không phải một sớm một chiều, hoặc cho trẻ học trước chương trình
lớp 1 là đủ mà ta phải có sự chuẩn bị từ trước, từ việc nhận thức đúng ở những năm
đầu đời ở trường mầm non.
d. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp.

Các giải pháp, biện pháp khi thực hiện đề tài có mối quan hệ liên quan mật
thiết với nhau, biện pháp này sẽ hỗ trợ cho biện pháp kia nhằm hòa quyện các nội
dung lại với nhau để đi đến một thể thống nhất là tìm ra các giải pháp tối ưu nhất
nhưng vẫn đảm bảo được tính chính xác, khoa học và lô gíc giữa các giải pháp và
biện pháp.
e. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu.
* Kết quả khảo nghiệm.
- Qua thực tế ở trường Mẫu giáo Bình Minh thuộc Buôn tuôr A, xã Dray Sáp,
tôi đã áp dụng một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5-6
tuổi vùng đồng bào DTTS vào lớp 1 đã thu được kết quả như sau.

Người viết: Nguyễn Thị Thúy

-

Đơn vị: Trường MG Bình Minh - 18


Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng
đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

- Đối với trẻ: 100% trẻ đã có tâm lí sẵn sàng vào lớp 1, giao tiếp tốt với các
bạn học cùng lớp, cùng trường. Lễ phép với người lớn, thương yêu giúp đỡ các em
nhỏ, biết tập trung chú ý trong giờ học, có các kỹ năng cần thiết giúp trẻ háo hức và
tự tin trong những ngày đầu vào lớp 1, thực hiện nhiệm vụ học tập đạt hiệu quả hơn.
Ngôn ngữ của trẻ phát triển rõ ràng, mạch lạc, dễ nghe, dễ hiểu.
+ Có 30/40 trẻ nhận thức nhanh, đạt tỷ lệ 75%;
+ Có 10/40 trẻ nhận thức trung bình, đạt tỷ lệ 25%;
+ Có 37/40 trẻ nhanh nhẹn linh hoạt, đạt tỷ lệ 92,5%;
+ Có 3/40 trẻ nhút nhát. chiếm tỷ lệ 7,5%.

- Đối với cha mẹ trẻ: 100 % phụ huynh nhận thức được ý nghĩa của việc
chuẩn bị tâm thế sẵn sàng cho trẻ vào lớp một là cấp bách và cần thiết với trẻ 5- 6
tuổi.
- Đối với giáo viên: 100% giáo viên đã nắm chắc đặc điểm tâm lý của lứa
tuổi, có kiến thức về lớp 1 để giới giới thiệu trước cho trẻ. Biết bám sát kế hoạch của
lớp từ đầu năm và thực hiện đúng vào các chỉ số của bộ chuẩn trẻ 5 tuổi.
* Giá trị khoa học.
Qua thực trạng và kết quả đạt được có thể khẳng định được rằng: Việc chuẩn
bị tâm thế cho trẻ 5-6 tuổi vùng đồng bào DTTS vào lớp 1 có một ý nghĩa hết sức to
lớn trong hoạt động giáo dục, chiếm một vị trí vô cùng quan trọng, là một công việc
thiết yếu, thường xuyên và liên tục của người cán bộ quản lý và giáo viên mầm non.
Chuẩn bị cho trẻ 5-6 tuổi vào trường Tiểu học được đặt ra một cách nghiêm
túc và khoa học đối với mỗi giáo viên mầm non và trong tất cả mọi hoạt động sinh
hoạt của trẻ trong trường mẫu giáo đều có thể là bước chuẩn bị cho trẻ vào học phổ
thông. Nhưng chuẩn bị như thế nào để đạt được hiệu quả cao nhất? Đó là vấn đề
quan trọng mà bất cứ ai làm công tác giáo dục đều phải chú ý tới. Vì vậy đòi hỏi
người Hiệu trưởng phải giành nhiều thời gian công sức, sự kiên trì của giáo viên,
phụ huynh và toàn xã hội quan tâm thực hiện nghiêm túc. Có kế hoạch cụ thể rõ
ràng, chủ động linh hoạt trong quá trình thực hiện, phải tiến hành đồng bộ, không

Người viết: Nguyễn Thị Thúy

-

Đơn vị: Trường MG Bình Minh - 19


Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng
đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

được nửa vời. Có như vậy mới đạt kết quả cao, mới phát huy tác dụng trong công tác
chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5-6 tuổi vào lớp 1.
Từ kết quả khảo sát cho thấy vấn đề đang nghiên cứu đã mang lại giá trị khoa
học cho việc chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5-6 tuổi vùng đồng bào DTTS vào lớp 1.
Giáo viên đã nắm chắc đặc điểm tâm lý của lứa tuổi, có kiến thức về lớp 1 để
giới giới thiệu trước cho trẻ. Biết bám sát kế hoạch của lớp từ đầu năm và thực hiện
đúng vào các chỉ số của bộ chuẩn trẻ 5 tuổi.
Trẻ đã có tâm lí sẵn sàng vào lớp 1, giao tiếp tốt với các bạn học cùng lớp,
cùng trường. Lễ phép với người lớn, thương yêu giúp đỡ các em nhỏ, biết tập trung
chú ý trong giờ học, trẻ hứng thú, hoạt động sôi nổi, hiểu bài nhanh hơn và ngày
càng nhanh nhẹn, mạnh dạn, tự tin hơn.
Các bậc phụ huynh đã quan tâm hơn tới việc chăm sóc giáo dục trẻ và kết hợp
cùng nhà trường chuẩn bị tốt tâm thế cho con vào lớp 1.
II.4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề
nghiên cứu.
Trong suốt thời gian áp dụng một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị
tốt tâm thế cho trẻ 5-6 tuổi vùng đồng bào DTTS vào lớp 1. Nhờ có sự đồng thuận
hợp tác của tập thể cán bộ, viên chức, sự ủng hộ tích cực của các bậc cha mẹ học
sinh, nhà trường đạt được một số kết quả sau:
Giáo viên lên lớp 100% có giáo án soạn đủ bài đúng quy định và nhiều giáo
án đã thể hiện được sự đầu tư của giáo viên. Giáo viên đã nắm chắc đặc điểm tâm lý
của lứa tuổi, có kiến thức về lớp 1 để giới giới thiệu trước cho trẻ. Biết bám sát kế
hoạch của lớp từ đầu năm và thực hiện đúng vào các chỉ số của bộ chuẩn trẻ 5 tuổi.
Nhà trường đã đổi mới phương pháp dạy học theo chuyên đề ở từng môn học.
100% trẻ đã có tâm lí sẵn sàng vào lớp 1, giao tiếp tốt với các bạn học cùng
lớp, cùng trường. Lễ phép với người lớn, thương yêu giúp đỡ các em nhỏ, biết tập
trung chú ý trong giờ học, trẻ hứng thú, hoạt động sôi nổi, hiểu bài nhanh hơn và
ngày càng nhanh nhẹn, mạnh dạn, tự tin hơn. Có các kỹ năng cần thiết giúp trẻ háo

Người viết: Nguyễn Thị Thúy

-

Đơn vị: Trường MG Bình Minh - 20


Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng
đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

hức và tự tin trong những ngày đầu vào lớp 1, thực hiện nhiện vụ học tập đạt hiệu
quả hơn.
Các bậc phụ huynh đã nhận thức được ý nghĩa của việc chuẩn bị tâm thế sẵn
sàng cho trẻ 5- 6 tuổi vào lớp 1, vì vậy đã quan tâm hơn tới việc chăm sóc giáo dục
trẻ và kết hợp cùng nhà trường chuẩn bị tốt tâm thế cho con vào lớp 1.
Những kết quả tốt đẹp bước đầu của việc chuẩn bị tâm thế sẵn sàng cho trẻ 56 tuổi vào lớp 1 có sự chung tay góp sức của từng thành viên trong tập thể sư phạm
trường MG Bình Minh, sự nỗ lực gương mẫu của mỗi cán bộ giáo viên, công nhân
viên trong trường và sự phối kết hợp của các bậc CMHS. Phát huy sức mạnh của tập
thể sẽ trở thành điểm vững chắc trong việc nâng cao chất lượng dạy và học đạt hiệu
quả cao hơn trong những năm tiếp theo.
III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
III.1. Kết luận.
Từ những kết quả nghiên cứu trên tôi rút ra kết luận sau.
Việc chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5-6 tuổi vùng đồng bào DTTS vào lớp 1 là hết
sức cần thiết và là một trong những mục tiêu của bậc học mầm non.
Để việc chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5-6 tuổi vào lớp 1 được tốt, một cách có hiệu
quả cần chuẩn bị toàn diện về thể lực, trí tuệ, giao tiếp, ứng xử và một số phẩm chất
tâm lí, kĩ năng cần thiết trong hoạt động học tập bằng các phương pháp phù hợp với
sự phát triển của trẻ, cùng với sự thống nhất với gia đình và trường mầm non. Việc
chuẩn bị cho trẻ vào lớp một được tiến hành thường xuyên liên tục, từ thấp đến cao
từ đơn giản đến phức tạp thông qua trò chơi hay các thao tác hấp dẫn mà trẻ yêu

thích. Tuyệt đối không nôn nóng áp đặt trẻ, ép trẻ học trước những gì trẻ sẽ học một
cách bài bản ở trường Tiểu học sau này. Điều đó sẽ gây cho trẻ những chán nản, chủ
quan chểnh mảng dẫn đến mất hết hứng thú học tập ngay từ những buổi học đầu, gây
không ít khó khăn cho giáo viên Tiểu học trong việc khắc phục, uốn nắn những sai
sầm mà trẻ mắc phải.

Người viết: Nguyễn Thị Thúy

-

Đơn vị: Trường MG Bình Minh - 21


Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng
đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

Muốn làm được điều này, yêu cầu giáo viên phải nắm chắc đặc điểm tâm lý
của lứa tuổi. Đọc và nghiên cứu những tài liệu và sách về tâm sinh lý lứa tuổi để
đảm bảo có phương hướng, biện pháp hình thức đúng đắn trong quá trình giáo dục
trẻ và bảo đảm cho giáo viên không chỉ là cô giáo mà còn là người bạn gần gũi thân
thiết với trẻ.
Phải biết bàn bạc, phối hợp ăn ý, nhịp nhàng với các giáo viên cùng lớp và
cùng thống nhất với nhau về cách làm việc thì kết quả đem lại mới cao. Bám sát vào
sự chỉ đạo và yêu cầu của Ban giám hiệu nhà trường thông qua các buổi họp chuyên
môn, họp định kỳ, họp sơ kết để trên cơ sở đó có kế hoạch, biện pháp, hình thức phù
hợp với đặc điểm tình hình của lớp mình.
Cần có ý kiến báo cáo đề xuất kịp thời cho Ban giám hiệu trong quá trình
chăm sóc giáo dục trẻ để đảm bảo sao cho trẻ được chăm sóc tốt về cả thể chất và
tinh thần. Biết lắng nghe, tham khảo, học hỏi kinh nghiệm, góp ý của Ban giám hiệu
cùng đồng nghiệp để chọn lọc ý kiến tiếp thu ý kiến hay.

Tham gia và tổ chức tập huấn công tác tuyên truyền cho giáo viên, mỗi giáo
viên là một tuyên truyền viên giỏi. Thực hiện công tác tuyên truyền trong cộng đồng
về việc chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1, đặc biệt là chuẩn bị về tâm lí và ngôn ngữ.
III.2. Kiến nghị.
Các cấp, các ngành cần quan tâm đến học sinh là con em các đồng bào dân tộc
về mọi mặt.
Tăng cường mở lớp bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên môn cho giáo viên về công
tác chuẩn bị tâm thế sẵn sàng đi học cho trẻ 5-6 tuổi vào lớp 1 trường Tiểu học.
Tổ chức cho CBQL, giáo viên dạy giỏi đi tham quan trường bạn để được giao
lưu học hỏi, đúc rút kinh nghiệm nhằm phục vụ tốt hơn trong công tác chăm sóc giáo
dục trẻ tại đơn vị.
Tăng cường đầu tư xây dựng cơ sở vật chất trường học nhằm tạo điều tốt cho
đơn vị thực hiện tốt hơn nữa nhiệm vụ năm học.
Trên đây, là một số kinh nghiệm của bản thân, những vấn đề đạt được là nền
tảng cho những năm tiếp theo. Rất mong nhận được sự góp ý, nhận xét của hội đồng

Người viết: Nguyễn Thị Thúy

-

Đơn vị: Trường MG Bình Minh - 22


Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng
đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

khoa học các cấp để bản thân có được những kinh nghiệm quý báu trong việc quản
lý, chỉ đạo ngày càng tốt hơn.
Xin chân thành cảm ơn !./.
Dray Sáp, ngày 04 tháng 01 năm 2015

NGƯỜI THỰC HIỆN

Nguyễn Thị Thúy

Người viết: Nguyễn Thị Thúy

-

Đơn vị: Trường MG Bình Minh - 23


Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng
đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
...................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................
...................................................................................................................
P.CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN

Người viết: Nguyễn Thị Thúy

-

Đơn vị: Trường MG Bình Minh - 24

Một số biện pháp chỉ đạo trong công tác chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi vùng
đồng bào dân tộc thiểu số vào lớp 1.

MỤC LỤC
Trang
I. PHẦN MỞ ĐẦU

1

I.1. Lý do chọn đề tài

1

I.2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài

2

I.3. Đối tượng nghiên cứu

3

I,4. Giới hạn phạm vị nghiên cứu

3

I.5. Phương pháp nghiên cứu

3

II. PHẦN NỘI DUNG

3

II.1. Cơ sở lý luận

3

II.2. Thực trạng

4

a. Thuận lợi, khó khăn

4

b. Thành công, hạn chế.

5

c. Mặt mạnh, mặt yếu

6

d. Các nguyên nhân, các yếu tố tác động.

7

e. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra. 8

II.3. Giải pháp, biện pháp

9

a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp

9

b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp

9

B.1. Làm tốt công tác tuyên truyền cho cán bộ địa phương, cán
bộ, giáo viên trong nhà trường và cha mẹ học sinh trên địa bàn để
mọi người thấy được ý nghĩa của việc chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5-

10

Người viết: Nguyễn Thị Thúy

-

Đơn vị: Trường MG Bình Minh - 25