SKKN: Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường mầm non Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

Một số biện pháp giúp trẻ 3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường  
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU
I. Đặt vấn đề:
Giáo dục mầm non là bậc học giáo dục hết sức quan trọng, một mắc  
xích đầu tiên trong hệ  thống giáo dục quốc dân, đặt nền móng cho sự  phát 
triển toàn diện nhân cách trẻ. Đến trường trẻ  được học, được chơi, được  
tiếp xúc với nhiều bạn, được sống trong tình thương của cô giáo, được khám 
phá thế giới xung quanh.Trường mầm non chính là tổ âm thứ  hai của trẻ nơi 
hình thành nhân cách ban đầu và phát triển toàn diện về năm lĩnh vực cho trẻ 
mầm non.
Âm nhạc là một món ăn tinh thần không thể  thiếu được đối với đời  
sống con người. Nó có sức hấp dẫn kì lạ, có tác động mạnh mẽ  giúp con 
người lạc quan, vui tươi hơn trong cuộc sống bộn bề những lo toan. Đặc biệt 
đối với trẻ mầm non âm nhạc như dòng sữa mẹ nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ.  
Trẻ có thể cảm nhận âm nhạc từ khi mới lọt lọt lòng bằng những câu hát ru, 
tiếng à ơi của bà, của mẹ từ đó giúp trẻ   nhận thức thế giới xung quanh, phát 
triển giao tiếp, phát triển ngôn ngữ, trao đổi tình cảm... Thế  giới âm nhạc  
thật diệu kì không ngừng đổi mới và phát triển tạo điều kiện cho trẻ  phát 
triển giúp trẻ tìm tòi, học hỏi qua nhũng lời ca giai diệu mượt mà, trong sáng.  
Từ  những điều tưởng chừng như  nhỏ  bé giúp trẻ  phát triển nhân cách hoàn 
thiện.
Ngoài ra âm nhạc còn là một trong những phương tiện hữu ích góp phần 
giáo dục, nguồn cảm hứng mạnh mẽ giúp trẻ cảm thụ nghệ thuật.Mục tiêu của  
giáo dục thẩm mỹ là khi trẻ được tiếp xúc với các loại hình hoạt động âm nhạc  
nghệ thuật khác nhau như: ca hát, nghe hát, nghe nhạc, vận động theo nhạc, múa 
minh họa, trò chơi âm nhạc nhằm phát triển  ở  trẻ  khả  năng lĩnh cảm thụ  cái  
đẹp, yêu thích cái đẹp, thích tạo ra cái đẹp. Và giáo dục âm nhạc là một quá trình  
phức tạp, gồm nhiều giai đoạn và liên tục trong suốt quá trình đào tạo con  
Phạm Thị Hải Yến ­ Trường Mầm non Cư Pang

Trang 1


Một số biện pháp giúp trẻ 3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường  
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

người. Giáo dục âm nhạc ở trường mầm non là một mắt xích không thể thiếu  
và quan trọng nhất vì những ấn tượng về cái hay cái đẹp của âm nhạc mà trẻ 
tiếp nhận được ở độ tuổi đầu đời khi trẻ có cái nhìn đầu tiên về cuộc sống xung 
quanh không chỉ khơi dậy ở trẻ những cảm xúc chân thực đầu tiên với âm nhạc  
mà còn sẽ được giữ mãi trong tâm hồn trẻ suốt cả cuộc đời. Âm nhạc có sức lay  
động mạnh mẽ đến tâm hồn, không có gì có thể đánh thức tình cảm con người  
bằng âm nhạc.Có thể nói giáo dục âm nhạc là một trong những yếu tố giúp trẻ 
phát triển toàn diện về năm mặt.
Ý thức rõ được vai trò của giáo dục âm nhạc đối với trẻ ở trường mầm  
non, nhưng thực tế   ở  địa phương, đời sống kinh tế  của người dân còn khó 
khăn đa số  là người đồng bào dân tộc thiểu số  nằm trên thôn buôn đặc biệt  
khó khăn. Phụ  huynh chưa thấy được tầm quan trọng của việc con em đến 
trường đặc biệt là độ  tuổi mầm non, trẻ  thường  ở  nhà với ông bà hoặc đi 
nương rẫy với bố  mẹ. Tuy nhiên, trong năm học 2017­ 2018 qua quá trình áp 
dụng các giải pháp và phương pháp sư phạm, và kết quả học tập của trẻ trên 
lớp tại lớp mầm 3 trường mầm non CưPang về các kĩ năng trong hoạt động 
giáo dục âm nhạc. Trẻ  vẫn còn nhút nhát, chưa mạnh dạn thể  hiện mình 
trong giờ  học và giờ  ngoại khóa. Khả  năng cảm thụ  âm nhạc của trẻ  chưa  
được tốt hát chưa đúng giai điệu, lời ca của bài hát, vận động theo nhạc còn 
rụt rè, ngại với cô giáo và các bạn trong lớp.

Cùng   với   sự   đổi   mới 

phương pháp dạy học trong toàn bậc học mầm non theo tiêu chí xây dựng môi  
trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, không gò bó áp đặt trẻ để trẻ phát huy 
tích cực năng lực của bản thân vào hoạt động trên lớp nhưng thực tế  khi 
giảng dạy áp dụng chuyên đềchưa rõ được tầm quan trọng, hiệu quả  thực  
hiện chưa cao
Từ những bất cập đó,trong năm học 2018­ 2019 tôi tiếp tục nghiên cứu 
thêm những giải pháp mới và tiếp tục áp dụng tại lớp mầm 3 tại trường mầm 
non Cư Pang. Trên cơ sở chỉ đạo, triển khai và hướng dẫn giáo viên chuẩn bị 
2


Một số biện pháp giúp trẻ 3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường  
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

các tiết dạy và xây dựng môi trường theo hướng lấy trẻ  làm trung tâm của  
phòng giáo dục và đào tạo huyện KrôngAnavà sự  giúp đỡ  của chuyên môn 
nhà trường. Tôi đã tích lũy và tiếp tục nghiên cứu đề  tài:“Một số  biện pháp  
giúp trẻ  3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường mầm non Cư  
Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”
II. Mục đíchnghiên cứu:
­ Mục tiêu:
Trẻ hát đúng lời ca, giai điệu, vận động nhịp nhàng theo lời bài hát. Tự 
tin, mạnh dạn trình bày trước mọi người xung quanh
Rèn kĩ năng nghe, cảm thụ và vận động theo nhạc 
Qua phương pháp dạy học lấy trẻ làm trung tâm thấy được hiệu quả của 
phương pháp này qua các hoạt động học và vui chơi của trẻ
   Nâng cao chất lượng giáo dục theo hướng lấy trẻ  làm trung tâm thấy  
được hiệu quả của phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm vào trong tiết  
dạy.
Qua các bài hát lời ca phù hợp độ tuổi của trẻ, giai điệu nhẹ nhàng trong 

sáng. Trẻ  cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên, cuộc sống con người qua  
bức tranh âm nhạc mà nhạc sĩ gửi gắm.
Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở lý luận của vấn đề
Thực hiện theo văn  bản hợp nhất số: 01/ VBHN­BGDĐT  ban hành 
chương trình giáo dục mầm non ngày 29/1/ 2017 với mục tiêu: Chương trình 
giáo dục mẫu giáo nhằm giúp trẻ  em từ  3­ 6 tuổi phát triển hài hòa các mặt  
về thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm, kĩ năng xã hội và thẫm mĩ, chuẩn 
bị cho trẻ vào học tiểu học
Thực hiện chương trình hướng dẫn thực hành áp dụng quan điểm lấy 
trẻ làm trung tâm trong trường mầm non xuất bản tháng 3 năm 2017 của Nhà 
Phạm Thị Hải Yến ­ Trường Mầm non Cư Pang

Trang 3


Một số biện pháp giúp trẻ 3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường  
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

xuất bản giáo dục Việt Nam: Quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm được 
thể hiện trong tất cả các yếu tố của quá trình giáo dục. Từ xác định mục tiêu, 
nội dung, phương pháp giáo dục cho đến hoạt động cụ  thể  của người giáo 
viên như lập kế hoạch, xây dựng môi trường giáo dục,…mọi hoạt động phải 
hướng tới từng trẻ  cũng như  từng nhóm trẻ  nhỏ  và nhóm trẻ  lớn để  tạo cơ 
hội cho trẻ được học tập trong điều kiện cụ thể nhằm hỗ trợ trẻ phát triển tở 
tất cả các lĩnh vực. Vì vậy tôi sẽ xây dựng các giải pháp, biện pháp bám sát  
vào các chỉ  số trong từng tiêu chí để  đạt hiệu quả  cao. Như   tiêu chí 10: Giáo 
viên có kĩ năng phối hợp với gia đình và cộng đồng trong việc chăm sóc, giáo 
dục trẻ dân tộc thiểu số và trẻ  có hoàn cảnh khó khăn.Tiêu chí 6: Kế  hoạch 
giáo dục tháng/ chủ đề phù hợp với thực tiễn.Tiêu chí 13: Kế hoạch giáo dục 

ngày linh hoạt, mềm dẻo. Tiêu chí 4: có các góc/ khu vực hoạt động ngoài trời 
được quy hoạch, thiết kế phù hợp, an toàn, sạch đẹp, tạo cơ hội cho trẻ hoạt 
động.Tiêu chí 5: Giáo viên là người trợ  giúp trẻ.  Tiêu chí 7: Tận dụng điều 
kiện, hoàn cảnh, tình huống thật để dạy cho trẻ.
Căn cứ vào vào phụ lục tiêu chí xây dựng môi trường tăng cường tiếng 
Việt cho trẻ  em dân tộc thiểu số  ban hành kèm theo công văn số/ SGDĐT­  
GDMN ngày 8 tháng 5 năm 2017. Hiện nay, ngôn ngữ sử dụng trong hệ thống 
giáo dục quốc dân của nước ta là tiếng Việt. Vì vậy, việc tăng cường tiếng 
Việt cho trẻ  mầm non vùng dân tộc thiểu số  có ý nghĩa vô cùng quan trọng,  
nhằm nâng cao khả năng sử dụng tiếng Việt của trẻ, đảm bảo cho các em có  
kỹ  năng cơ  bản trong việc sử  dụng tiếng Việt, để  hoàn thành chương trình 
Giáo dục Mầm non, tạo tiền đề cho việc học tập, lĩnh hội kiến thức của cấp  
học tiểu học, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục vùng dân tộc thiểu số.
Căn cứ  vào tài liệu bồi dưỡng thường xuyên Module MN 5:đặc điểm 
phát triển thẩm mỹ cho trẻ, những mục tiêu và kết quả mong đợi ở trẻ mầm  
non về mặt thẫm mĩ. Giáo dục phát triển thẫm mĩ là một trong năm mặt giáo  

4


Một số biện pháp giúp trẻ 3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường  
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

dục phát triển toàn diện cho trẻ mầm non, góp phần hình thành những yếu tố 
đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ em vào lớp 1
Theo giáo trình phương pháp giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non tác giả 
Phạm Thị  hòa nhà xuất bản đại học sư  phạm.Ở  trường mầm non, đặc biệt  
với lứa tuổi mẫu giáo, âm nhạc là một trong những loại hình nghệ thuật, phát  
triển năng lực cảm xúc, tưởng tượng, sáng tạo, sự tập trung chú ý, khả  năng 
diễn tả sáng tạo của trẻ

Thấy rõ được tầm quan trọng của giáo dục âm nhạc đối với trẻ  mầm 
non. Và những hạn chế mà trẻ gặp phải trong quá trình giáo dục và chăm sóc 
trẻ. Tôi luôn suy nghĩ xem mình phải làm gì và làm như thế nào để  nâng cao 
chất lượng phát triển thẫm mĩ qua hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm  
non. Vì vậy tôi đã khảo sát và theo dõi đề tài:  Một số biện pháp giúp trẻ 3­4 
tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường mầm non Cư  Pang. Thời  
gian nghiên cứu năm học 2017­ 2018. Qua kết quả  của đề  tài này mà đồng 
nghiệp của tôi đã thực hiện thì tôi thấy khả  năng cảm thụ  âm nhạc của trẻ 
cũng có bước cải tiến rõ rệt như : Trẻ hát đúng lời và giai điệu bài hát, trẻ đã  
có sự hứng thú khi tham gia hoạt động âm nhạc nhưng còn hạn chế  còn gặp 
phải đó là nội dung: Trẻ chủ động sáng tạo tham gia hoạt động âm nhạc, trẻ 
thể hiện cảm xúc trong âm nhạc thì trẻ thực hiện chưa tốt. Vì vậy tôi sẽ tìm  
tòi   đưa  ra  những giải  pháp  và  biện  pháp  để  khắc  phục tồn tại  mà đồng 
nghiệp chưa khắc phục được.
II. Thực trạng vấn đề nghiên cứu:

­ Lớp mầm 3 do tôi chủ  nhiệm nằm trên địa bàn buôn Hma thuộc xã 
EaBông là xã nằm trong khu vực đặc biệt khó khăn. Tổng số  học sinh 20 
trong đó dân tộc: 16, hộ nghèo: 7 đa số trẻ mới lần đầu đến trường. Hầu hết 
trẻ  chưa nói rõ tiếng Việt, Trẻ  vẫn còn nhút nhát, chưa mạnh dạn thể  hiện 
mình trong giờ  học và giờ  ngoại khóa. Khả  năng cảm thụ  âm nhạc của trẻ 
Phạm Thị Hải Yến ­ Trường Mầm non Cư Pang

Trang 5


Một số biện pháp giúp trẻ 3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường  
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

chưa được tốt hát chưa đúng giai điệu, lời ca của bài hát, vận động theo nhạc 

còn rụt rè, ngại với cô giáo và các bạn trong lớp.
­ Phụ huynh chưa thấy được tầm quan trọng của việc trẻ đến trường, 
chưa có kiến thức và kĩ năng về  chăm sóc giáo dục trẻ  đặc biệt là về  mặt 
phát triển thẫm mĩ. Đa số đời sống kinh tế của các hộ gia đình còn gặp nhiều 
khó khăn thường xuyên phải đi làm rẫy nên không có điều kiện quan tâm đến 
con em mình.
Vào cuối năm học2017­ 2018 , tôi chủ động kiểm tra, khảo sát, thống kê  
trẻ   ở  lớp mầm 3 năm học với sĩ số  26 trẻ, dân tộc thiểu số  là 26. Kết quả 
như sau
Xếp loại cuối năm
Nội dung
Số trẻ đạt
Trẻ hứng thú tham gia các hoạt động

trẻ chưa 
đạt

16/ 26

10/ 26

61,5%

38,5%

Trẻ  chủ  động sáng tạo tham gia các hoạt động 

8/26

18/ 26

âm nhạc 

31 %

69%

Trẻ hát đúng lời ca, giai điệu bài hát

20/ 26

6/ 26

77%

23 %

8/26

18/ 26

31 %

69%

Trẻ thể hiện cảm xúc trong giai điệu âm nhạc

­ Thuận lợi
Cơ sở vật chất có sân chơi sạch sẽ, an toàn, phòng học rộng rãi, thoáng  
mát, đồ dùng đồ chơi cho trẻ học tập và vui chơi tương đối đầy đủ, đồ dùng , 

đồ chơi tự tạo từ những nguyên vật liệu mở: Như lốp xe, vỏ chai, thùng sơn,  

6


Một số biện pháp giúp trẻ 3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường  
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

tre, nứa… sinh động, hấp dẫn, lôi cuốn trẻ  tham gia tích cực các hoạt động 
trong ngày, có khu vui chơi phát triển vận động và môi trường trong và ngoài 
lớp học,  trang trí tăng cường tiếng việt cho trẻ đồng bào dân tộc thiểu số
Tổ  chuyên môn luôn tạo mọi điều kiện cho giáo viên tham gia chuyên 
đề, tập huấn…do phòng, cụm chuyên môn, tổ chức các tiết dạy mẫu, chuyên 
đề cấp trường phổ biến những phương pháp hình thức đổi mới trong  chương 
trình mầm non lấy trẻ làm trung tâm.
Toàn thể giáo viên có chuyên môn về công tác giảng dạy, luôn học hỏi, 
trao dồi nâng cao trình độ  chuyên môn nghiệp vụ. Giáo viên luôn nhiệt tình, 
đổi mới trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ, đã tuyên truyền có hiệu quả 
của việc đưa trẻ đến trường.
­ Khó khăn
 Đồ dùng đồ chơi tuy đã được đầu tư nhưng vẫn chưa đáp ứng cho một  
số hoạt động, đặc biệt là hoạt động cho trẻ giáo dục âm nhạc.
Trẻ lớp mầm 3 80 % con em dân tộc thiểu số, phần lớn các cháu chưa 
qua lớp mầm nên việc tiếp xúc với ngôn ngữ  tiếng Việt còn gặp nhiều khó  
khăn, đa số  trẻ  còn sử  dụng ngôn ngữ  tiếng mẹ  đẻtrong giao tiếp trong các 
hoạt động học tập và vui chơi ở trên lớp.
Đời sống kinh tế của một số phụ huynh còn gặp nhiều khó khăn đa số 
là làm nông trên 30% là hộ nghèo nên sự quan tâm về chăm sóc giáo dục  trẻ 
chưa cao.
Trong thực tế chăm sóc và giáo dục trẻ, mặc dù trường đã chú ý, quan 

tâm đến việc phát thẫm mĩ cho trẻ nhưng vẫn chưa tương xứng với tầm quan  
trọng của nó. Bên cạnh đó nhiều giáo viên áp dụng đạt hiệu quả chưa cao.
Qua thực trạng cấp bách của vấn đề và theo hướng dẫn thực hành quan 
điểm lấy trẻ  làm trung tâm thì rõ ràng nhiệm vụ  đặt ra đối với người giáo 
Phạm Thị Hải Yến ­ Trường Mầm non Cư Pang

Trang 7


Một số biện pháp giúp trẻ 3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường  
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

viên đó là phải giúp trẻ mạnh dạn, tự tin. Phát triển cho trẻ khả năng cảm thụ 
âm nhạc cả  về  phần nghe, phần hát và biễu diễn. Và nhiệm vụ  đặt ra đó là 
phải làm sao để  trẻ  phát triển lĩnh vực thẫm mĩ một cách có hiệu quả  đúng  
với kết quả  mong đợi mà độ  tuổi trẻ  cần đạtđược đó là nhiệm vụ  mà giáo 
viên cần đưa ra các giải pháp phù hợp với đặc điểm tình hình thực tế của lớp.  
Cho nên tôi đưa ra các nhiệm vụ để giải quyết vấn đề như sau:
­ Tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lý, đặc điểm phát triển thẫm mĩ của trẻ,  
lập kế hoạch giáo dục phù hợp với độ tuổi của trẻ.
­ Tạo môi trường âm nhạc trong lớp và xây dựng môi trường vật chất 
ngoài lớp học
­  Linh hoạt, sáng tạo trong hoạt động có chủ  đích môn giáo dục âm 
nhạc
­  Lồng ghép âm nhạc qua các hoạt động khác
III. Các biện pháp tiến hành để giải quyết vấn đề
­ Giải pháp 1: Tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lý, đặc điểm phát triển thẫm  
mĩ của trẻ, lập kế hoạch giáo dục phù hợp với độ tuổi của trẻ.
+ Nghiên cứu các tài liệu và quan sát về đặc điểm tâm sinh lý của trẻ 3­
4 tuổi

Trẻ lên ba đã có sự chuyển hướng mạnh mẽ từ hoạt động với đồ vật là 
hoạt động chủ  đạo của tuổi ấu nhi, nay nhường chỗ cho hoạt động vui chơi 
chiếm ưu thế và gữi vai trò chủ đạo để tạo ra 1 diễn biến cơ bản trong tâm lí 
của trẻ. Trò chơi đóng vai theo chủ đề có ý nghĩa quan trọng đối với trẻ mẫu 
giáo đặc biệt là trẻ mẫu giáo bé. Nó chi phối toàn bộ đời sống tâm sinh lí  của 
trẻ. ở độ tuổi này trẻ này trẻ đã làm chủ về tri giác của mình, dưới sự hướng  
dẫn của người lớn, trẻ không những nghi nhớ  những dấu hiệu bên ngoài mà 
dần đi vào các thuộc tính bên trong. Về mặt phát triển thẫm mĩ  đã phát triển  
mạnh mẽ so với lứa tuổi nhà trẻ, biết cảm nhận cái hay, cái đẹp và hứng thú  
8


Một số biện pháp giúp trẻ 3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường  
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

với âm thanh, ngôn ngữ  trẻ  phát triển rõ rệt trẻ  đã bắt đầu nói liên tục. Vì  
vậy ở trên lớp giáo viên nên chú ý quan sát trẻ  đặc điểm tâm sinh lí để có kế 
hoạch phù hoạch với nhóm lớp được phân công chủ nhiệm.
Ví dụ: trong các giờ trẻ hoạt động học tập và vui chơi trên lớp đặc biệt 
là  ở  các trò chơi đóng vai theo chủ  đề  tôi chú ý quan sát trẻ  xem trẻ  nào đã 
mạnh dạn, tự tin hay trẻ nào còn rụt rè nhút nhát, khả năng ca hát của trẻ như 
thế nào ghi chép và phân loại trẻ vào một cuốn sổ để có kế hoạch bồi dưỡng 
cho trẻ trong thời gian sắp tới
­ Áp dụng tiêu chí 10: Giáo viên có kĩ năng phối hợp với gia đình và 
cộng đồng trong việc chăm sóc, giáo dục trẻ  dân tộc thiểu số  và trẻ  có hoàn 
cảnh khó khăn. Chỉ số 21: Phối hợp với gia đình trẻ dân tộc thiểu số.Tiêu chí  
7: Hoạt động hỗ  trợ trẻ có hoàn cảnh khó khăn. Chỉ  số  16. Trẻ có hoàn cảnh 
khó khăn có cơ hội nhận được sự hỗ trợ của giáo viên và các lực lượng khác. 
Tôi tiến hành tìm hiểu về hoàn cảnh gia đìnhnơi trẻ  đang sống những thuận 
lợi khó khăn của từng trẻ  để tìm ra biện pháp chăm sóc và giáo dục trẻ  một 

cách tốt nhất. Ngay từ  đầu năm học được nhà trường phân công chủ  nhiệm 
lớp mầm 3, học sinh đa số  con em dân tộc thiểu số nằm trong buôn đặc biệt  
khó khăn trình độ  nhận thức về  việc cho con đi học còn hạn chế. Nên trong 
quĩ thời gian của mình thì tôi dành thời gian đi tìm hiểu về hoàn cảnh gia đình 
của trẻ, từ đó tạo mối liên hệ gắn bó giữ giáo viên và phụ huynh thông qua đó  
trao đổi với phụ huynh những đặc điểm tính cách của trẻ. Không những thế ở 
những buổi họp thôn, buôn thì tôi cũng tham gia và tuyên truyền cho phụ 
huynh biết được tầm quan trọng của trẻ khi đến trường. Và trao đổi với phụ 
huynh một số  kiến thức về  chăm sóc trẻ. Khi đã tạo được mối quan hệ  hòa  
đồng, cởi mở  với phụ  huynh thì trong các giờ  đón trẻ, trả  trẻ  tôi sẽ  trao đổi 
với phụ huynh về tình hình học tập và vui chơi trên lớp xem trẻ hôm nay học 
bài như thế nào? Hay là tình sức khỏe trẻ khi trẻ bị ốm, mệt. Đối với những  
hộ gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn thì ngoài những chế độ được nhà  
Phạm Thị Hải Yến ­ Trường Mầm non Cư Pang

Trang 9


Một số biện pháp giúp trẻ 3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường  
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

nước cấp phát ví dụ  như: Tiền hỗ  trợ  chi phí học tập cho trẻ  có hộ  nghèo 
100.000 đồng/ 1 tháng. Tiền ăn trưa 139.000 đồng/ tháng. Thì tôi còn huy động 
các mạnh thường quân tặng lương thực, quần áo cũ để động viên các gia đình  
có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.
+ Quan sát đặc điểm phát triển thẫm mĩ, kỹ  năng nghe, hát, cảm nhận 
âm nhạc
Qua quá trình quan sát trẻ học tập và vui chơi ở  trên lớp tôi nhận thấy 
đặc điểm phát triển thẫm mĩ của trẻ: nhút nhát, rụt rè, hát sai lời và chưa 
đúng giai điệu của bài hát. Thấy rõ được những hạn chế của trẻ với trình độ 

chuyên môn và kinh nghiệm của bản thân tôi tiến hành khảo sát kĩ năng nghe,  
hát... của trẻ
Đầu năm học, tôi tiến làm một bài tập khảo sát kỹ năng nghe, hát xem 
trẻ ở mức độ đạt, chưa đạt, phân loại trẻ để có kế hoạch bổ sung, rèn luyện 
cho trẻ thường xuyên trong ngày, trong các hoạt động. Ở những trẻ ở mức độ 
chưa đạt thì tôi sẽ  đưa ra những hát ngắn, câu ít và cho trẻ  tập luyện nhiều  
hơn. Với những trẻ  ở mức độ đạt tốt, khá tôi đưa ra những bài tập phức tạp 
hơn tùy vào năng lực của từng trẻ. Mỗi ngày tôi sẽ đánh giá theo mức độ đạt, 
chưa đạt ghi vào nhật kí giáo viên và tổng hợp cuối chủ đề.
Kỹ năng nghe, hát: Trước tiên để học thuộc 1 bài hát thì tôi cho trẻ đọc 
trước lời của bài hát cho nhuần nhuyễn. Sau đó sẽ cho trẻ nghe giai điệu của  
cả bài hát. Tập từng câu cho trẻ. Sau đó tôi làm 1 bài tập kiểm tra để đánh giá 
mức độ nghe, hát của từng trẻ và phân loại theo năng lực trẻ để có kế hoạch 
bồi dưỡng cho trẻ.
Phát triển kĩ năng nghe và hát cho trẻ  bằng cách cho trẻ  nghe các bài 
hát, các phần biểu diễn trên tivi. Từ  đó trẻ  sẽ  dần dần cải thiện được tai  
nghe và mạnh dạn tự tin thể hiện bài hát. Hoặc là có thể  mời các bạn mạnh  
dạn trong lớp lên biễu diễn.

10


Một số biện pháp giúp trẻ 3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường  
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

Sau khi khảo sát như  vậy và nghi chép cụ  thể  những trẻ  chỉ  được  ở 

mức “đạt” hoặc “chưa đạt” tôi lại tiến hành xây dựng kế  hoạch bồi dưỡng  
thêm cho trẻ  ở mọi lúc mọi nơi như: Hoạt động đón, trả  trẻ, hoạt động góc, 
hoạt động chiều để củng cố phần nghe và hát của trẻ 

+Xây dựng kế hoạch tháng, chủ  đề, kế  hoạch tổ  chức hoạt động một  
ngày tích hợpphù hợp với độ tuổi và tình hình thực tế của lớp
Để  xây dựng kế  hoạch hoạt động đúng với sự  phát triển của trẻ  mẫu 
giáo 3­ 4 tuổi. Tôi luôn luôn tìm tòi, nghiên cứu các tài liệu về giáo dục mầm  
non như: Chương trình giáo dục mầm non, tài liệu hướng dẫn xây dựng môi 
trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, bồi dưỡng thường xuyên  môdun 5: đặc 
điểm phát triển thẩm mỹ cho trẻ, những mục tiêu và kết quả mong đợi ở trẻ 
mầm non về mặt thẫm mĩ. Và giáo trình phương pháp giáo dục âm nhạc cho 
trẻ mầm non tác giả Phạm Thị hòa nhà xuất bản đại học sư phạm .
Dựa vào kế  hoạch gợi ý của tổ  khối và bám sát tình hình thực tế  của 
lớp tôi chủ  nhiệm. Tôi lập mạng chủ  đề  cả  năm gồm 10 chủ đề, ở  mỗi chủ 
đề phân ra các chủ đề nhánh bám sát vào tiêu chí 6: Kế hoạch giáo dục tháng/ 
chủ đề phù hợp với thực tiễn, chỉ số 15: Kế hoạch có thể  điều chỉnh để  phù 
hợp với trẻ, với hoàn cảnh thực tiễn. Thường một chủ đề có 2 đến 3 chủ đề 
nhánh. Dựa vào chương trình giáo dục mầm non theo thông tư 17 và tình hình 
thực tế  của lớp tôi xây dựng mạng mục tiêu, mạng nội dung, mạng hoạt  
động, kết quả mong đợi trên trẻ.
Căn cứ vào mạng mục tiêu, mạng hoạt động, mạng nội dung, kết quả 
mong đợi của độ tuổi 3­ 4 tuổi trong lĩnh vực phát triển thẫm mĩ tôi chủ động  
xây dựng kế  hoạch tuần và đưa ra đề  tài phù hợp và đúng với chương trình 
giáo dục mầm non, dựa vào hướng giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cô giáo là 
người gợi mở  sao cho phù hợp hiệu quả, phát huy được tính tích cực, chủ 
động, sáng tạo của trẻ. Và đánh giá trẻ hằng ngày và cuối chủ đề
Phạm Thị Hải Yến ­ Trường Mầm non Cư Pang

Trang 11


Một số biện pháp giúp trẻ 3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường  
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

Ví dụ: Ở  chủ  đề  đầu tiên của năm học tôi thực hiện chủ  đề  “Trường  

mầm   non”   với   3  chủ   đề   nhánh   “Trường  mầm  non   của  bé”   “Lớp  bé   yêu  
thương” “Đồ chơi và các hoạt động trong lớp của bé”. Từ chủ đề  nhánh này 
tôi chọn những đề  tài phù hợp mạng mục tiêu, mạng nội dung, mạng hoạt 
động như: “Cô và mẹ” “cháu lên ba”...Vì mới bước vào năm học nên tôi chọn 
những bài thơ mỗi câu khoảng 5 từ lời ca quen thuộc,giai điệu gần gũi, mà trẻ 
ở  nhà cũng đã được nghe. Và cuối chủ đề  tổng hợp xem đã đạt được so với 
kết quả  đã đưa ra  ở  đầu chủ  đề  hay chưa và tìm ra nguyên nhân để  có biện 
pháp thay đổi phù hợp với chủ đề sau.
Tiếp theo tôi xây dựng kế  hoạch ngày dựa theo tiêu chí 13: Kế  hoạch  
giáo dục ngày linh hoạt, mềm dẻo. Chỉ  số  34: Kế  hoạch linh hoạt để  đảm  
bảo sự phát triển và nhu cầu, hứng thú của trẻ
Về  lời ca: chọn các bài hát có nội dung giáo dục phù hợp với chủ  đề 
trong, các bài hát nhẹ nhàng tình cảm, vui nhộn, dễ nhớ dễ thuộc … 
Ví dụ: Bài hát “một con vịt ” chủ đề “Những con vật sống dưới nước” nói về 
hình dáng, tiếng kêu của con vịt được tác giả miêu tả dí dỏm qua lời ca và nét  
nhạc vui tươi mà trẻ rất yêu thích khi hát và vận động nghộ nghĩnh theo lời ca 
và giai điệu bài hát.
            Về giai điệu: Các bài hát có giai điệu vui tươi, nhẹ nhàng, trong sáng  
lôi cuốn trẻ. Chọn những bài hát có giai điệu phù hợp với chủ đề nội dung bài 
hát cần truyền tải cho trẻ.
           Ví dụ: Bài hát “Đoàn tàu nhỏ xíu” phù hợp với chủ đề: “Bé đi đường  
an toàn” về giai điệu vui tươi hồn nhiên giúp trẻ liên tưởng hình ảnh đến hình  
ảnh đoàn tàu.
           Về nội dung bài hát: Chọn những bài hát phù hợp với chủ đề trẻ đang  
học có tính nhân văn cao giáo dục trẻ biết yêu thương ông bà cha mẹ .

12

Một số biện pháp giúp trẻ 3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường  
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

 Ví dụ:bài hát “Cháu yêu bà” phù hợp với chủ đề: “gia đình” về giai điệu vui 
tươi hồn nhiên nội dung thì sâu sắc nhắc đến tình cảm giữa bà­ cháu yêu 
thương, gắn bó. Qua đó giáo dục trẻ biết vâng lời người lớn
Việc lựa chọn bài hát phù hợp rất quan trọng, nó giúp trẻ  cảm nhận 
được âm nhạc tốt hơn, hứng thú hơn và mang đến kết quả cao hơn.
­ Giải  pháp 2:  Tạo môi trường âm nhạc trong lớpvà xây dựng môi  
trường vật chất  ngoài lớp học
+ Xây dựng môi trường âm nhạc trong lớp học theo hướng lấy trẻ làm 
trung tâm
Đặc điểm của trẻ  3­4 tuổi tư  duy trực quan hình  ảnh là chủ  yếu. Vì 
vậy việc tạo ra môi trường kích thích sự hứng thú trẻ tham gia vào hoạt động 
rất cần thiết. Ở trong lớp tôi chú trọng tạo môi trường âm nhạc cho trẻ ở góc  
nghệ thuật.
Áp dụng tiêu chí 3: Có đa dạng đồ  dùng, đồ  chơi, nguyên vật liệu cho 
trẻ hoạt động, kích thích sự phát triển của trẻ và được sắp xếp hấp dẫn, hợp  
lí. Chỉ  số  6: Có đa dạng đồ  dùng, đồ  chơi, nguyên vật liệu cho trẻ  chơi và 
hoạt động sáng tạo và lồng ghép tiêu chí xây dựng môi trường tiếng việt cho 
trẻ  em người dân tộc thiểu số. Tiêu chí 7: Có đồ  dùng đồ  chơi gần gũi với 
bản sắc dân tộc của trẻ, đồ  chơi vật thật có nguồn gốc từ  tự  nhiên. Những  
nhạc cụ âm nhạc có sẵn nhà trường cấp được sắp xếp ngăn nắp, gọn gàng . 
Ngoài ra tôi còn tận dụng những nguyên vật liệu tái chế sẵn có ở địa phương  
như:Lon,chai nhựa , vỏ dừa, đá…những vật liệu khó kiếm như tre, nứa thì tôi 
sẽ  vận động phụ  huynh giúp đỡ.Tôi cùng trẻ  làm thêm một số  nhạc cụ  mới 
thêm phần sinh động và hấp dẫn và trẻ cũng rất thích thú khi được tự mình bắt 
tay vào những đồ dùng ở trong lớp.Ví dụ như : đàn đá tôi dùng các viên đá xếp  

cạnh nhau và dùng tre làm dùi trống để phát ra những âm thanh khác nhau nhằm 
phát triển tai nghe của trẻ, Đàn Tơ­ rưng thì tôi dùng các thanh tre để  tạo  
thành…Không những thu hút trẻ  vào góc chơi và thể  hiện được khả  năng âm 
Phạm Thị Hải Yến ­ Trường Mầm non Cư Pang

Trang 13


Một số biện pháp giúp trẻ 3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường  
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

nhạc của mình mà bên cạnh đó còn cung cấp cho trẻ  nhiều nguồn âm thanh 
giúp trẻ  phát triển tai nghe phân biệt được âm thanh của từng dụng cụ, từng 
chất liệu mang đến những màu sắc âm thanh muôn màu muôn vẽ. Cần chú ý 
tận dụng diện tích phòng học, góc âm nhạc bố trí một cách phù hợp, sắp xếp 
các dụng cụ, đồ dùng âm nhạc để tạo môi trường học gần gũi, thoải mái cho 
trẻ.
Ngoài tạo ra dụng cụ âm nhạc phong phú tôi và trẻ còn tận dụng các loại  
giấy báo, giấy gói quà, bìa cứng để  tạo nên những chiếc váy, những bộ  trang  
phục ngộ nghĩnh, dễ thương, mặt nạ hóa trang phù hợp với chủ đề để lôi cuốn 
trẻ tham gia vào hoạt động biễu diễn văn nghệ cuối chủ đề.
Tất cả những đồ dùng, đồ chơi được sắp xếp gọn gàng ngăn nắp dụng 
cụ âm nhạc nào sắp ở trạng thái mở, trẻ dễ dàng lấy và sử dụng. Và chú ý bố 
trí góc âm nhạc sao cho không ảnh hưởng, làm phiền đến những góc khác.
Để  kích thích tính tò mò, ham hiểu biết, lôi cuốn trẻ  vào góc chơi âm 
nhạc, phải luôn chú ý thay đổi chất liệu, những thiết bị  tạo âm thanh khác 
nhau định kỳ  để  trẻ  không nhàm chán qua các chủ  đề  trong năm, tạo điều 
kiện cho trẻ  sử  dụng tối đa các đồ  dùng, đồ  chơi. Tại góc âm nhạc khuyến 
khích trẻ  tự làm hay cùng trẻ trang trí một số  đồ  dùng đồ  chơi để  vỗ  hay gõ  
đệm bài hát nhằm gây hứng thú cho trẻ  khi sử  dụng.  Ở  mỗi chủ đề  kế  tiếp  

thì phải thay đổi cách trang trí và bổ  sung, sưu tầm thêm  đồ  dùng đồ  chơi tự 
tạo để phục vụ cho chủ đề mới
+ Xây dựng môi trường vật chấtcho trẻ hoạt động ngoài trời
Thực hiện quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm  
non theo tiêu chí 4: Có các góc/ khu vực hoạt động ngoài trời được quy hoạch,  
thiết kế phù hợp, an toàn, sạch đẹp, tạo cơ  hội cho trẻ hoạt động. Chỉ  số  8:  
Có các góc/ khu vực khác nhau được qui hoạch phù hợp, thân thiện với trẻ.  
Khu vực cho trẻ hoạt động ngoài trời có sân bãi sạch sẽ, thoáng mát, đảm bảo  
tuyệt đối an toàn cho trẻ.
14


Một số biện pháp giúp trẻ 3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường  
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

Môi trường vật chất ngoài trời  ở  trường tôi có khu vui chơi, khu trải  

nghiệm đảm bảo cho trẻ hoạt động học và vui chơi. Vì vậy tôi tận dụng môi  
trường này để  áp dụng cho trẻ  vào trong tiết học âm nhạc. Tư  duy trẻ  lứa  
tuổi lên ba chủ yếu là tư duy trực quan hình ảnh. Vì vậy để trẻ tri giác những 
hình ảnh trong bài hát được tác giả  gửi gắm và truyền đạt qua thì tôi sẽ  cho  
trẻ quan sát ngoài thực tế. Trẻ đã được trải nghiệm và hiểu được thông điệp  
bài hát.
Ví dụ : trẻ học bài hát “Ra vườn hoa em chơi” Chủ đề “Thế  giới thực  
vật” chủ  đề  nhánh “ Một số  loại hoa” thì tôi sẽ  cho trẻ  ra vườn hoa của 
trường để  cho trẻ  quan sát xem vườn hoa đẹp như  thế  nào? Hay với bài hát 
“Múa với bạn tây nguyên” Chủ  đề: Quê hương­ đất nước­ Bác Hồ, chủ  đề 
nhánh: Bản làng em . Thì tôi sẽ  cho trẻ  đến góc truyền thống để  trẻ  có thể 
quan sát trang phục, những nhạc cụ âm nhạc của người dân tộc êđê như: Đàn 
T­rưng, Cồng chiêng, đàn đá…hoặc là đến với góc thư  viện của bé để  xem 

các tranh  ảnh về  các ngày lễ  hội, các nét đặc trưng của dân tộc tây nguyên. 
Với bài hát “Bầu và bí” Chủ đề: “Thực vật”chủ đề  nhánh “Một số loại rau”  
thì tôi sẽ cho trẻ đến với góc “ Chợ quê” cho trẻ quan sát các loại rau, củ, quả 
được bày bán ở các gian bán hàng. 
­  Giải pháp 3: Linh hoạt, sáng tạo trong hoạt động có chủ  đích môn  
giáo dục âm nhạc
Hoạt động có chủ  đích là hình thức cơ  bản giáo viên là người gợi mở 
giúp trẻ lĩnh hội kiến thức, kỹ năng, thái độ một cách có hệ thống khi cho trẻ 
hoạt động giáo dục âm nhạc. Vì vậy giáo viên phải làm sao linh hoạt, sáng 
tạo trong hoạt động chủ  đích để  trẻ  tham gia hoạt động chủ  đích một cách  
tích cực, hứng thú qua đó trẻ  phát triển kĩ năng ca hát, thể  hiện bản thân. Vì 
vậy  ở  giải pháp này tôi áp dụng tiêu chí số  13: Kế hoạch giáo dục linh hoạt  
ngày linh hoạt, mềm dẻo. Chỉ  số  33: Kế  hoạch có thể  điều chỉnh để  thích 

Phạm Thị Hải Yến ­ Trường Mầm non Cư Pang

Trang 15


Một số biện pháp giúp trẻ 3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường  
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

ứng với hoàn cảnh thay đổi đột xuất và đáp  ứng nhu cầu hứng thú của trẻ 
theo phương châm “Chơi mà học, học bằng chơi”
Với phương châm “Chơi mà học, học bằng chơi” thì tôi sẽ tổ chức tiết 
học cho trẻ dưới hình thức chơi, không gây áp lực cho trẻ. Ở giờ hoạt động  
có chủ đích tôi sẽ tổ chức tiết học theo hình thức một hội thi. Ví dụ  như  bài 
hát “Làm bộ đội” thì tổ chức hội thi “Chúng tôi là chiến sĩ”. Bài hát “Cháu yêu 
bà” tổ  chức hội thi “Đồ  rê mí”...Tổ  chức thi đua giữa các tổ  để  tạo sự  hào  
hứng cho trẻ. Và tặng quà cho các đội chơi để khích lệ tinh thần của trẻ.

Để dẫn dắt lôi cuốn được trẻ vào tiết học thì hoạt động mở đầu là một 
hoạt động rất quan trọng. Vì vậy người giáo viên phải thiết kế  làm sao cho 
phần dạo đầu thật lôi cuốn trẻ.
Ví dụ như: Với bài hát “Em tập lái ô tô” để gây được hứng thú cho trẻ 
thì cô giáo sẽ tạo tình huống có một món quà tặng lớp mình.Và mời 1 bạn lên 
nhận quà đó là 1 chiếc ô tô. Sau đó cô dẫn dắt vào hoạt động. Hay là với bài 
hát “ Con chuồn chuồn” Thì tôi sẽ tổ chức hội thi “ Chuồn chuồn idol” hoặc ở 
cuối chủ  đề  biễu diễn văn nghệ  chủ  đề  động vật thì tôi sẽ  tổ  chức 1 đêm 
nhạc “Muôn thú đua tài”...
Phần chính mà trẻ được luyện kĩ năng nhiều nhất đó là họat động trọng 
tâm.  Ở  hoạt động làm quen thì tùy vào tình hình lớp thì cô sẽ  tổ  chức hoạt  
động dạy hát hay vận động vỗ tay theo phách, nhịp, múa minh họa. Nếu đa số 
trẻ chưa thuộc bài hát thì cô sẽ tổ chức dạy hát cho trẻ. Cô sẽ hát mẫu và tập  
cho trẻ từng câu đúng với lời ca, giai điệu của bài hát. Khi trẻ hát chưa đúng  
thì cô chú ý sửa sai cho trẻ. Khi trẻ đã hát thuộc, hát đúng rồi thì cô sẽ  thay 
đổi hình thức như  là hát luân phiên theo tay chỉ  của cô, hát to­ nhỏ...để  tránh 
nhàm chán. Với những bài hát trẻ  đã thuộc thì cô sẽ  mời trẻ  chọn hình thức 
vận động theo ý thích của trẻ  “ Bài hát này con sẽ  chọn cách vận động như 
thế nào để bài hát thêm sinh động?” Với việc đặt câu hỏi như vậy sẽ cho trẻ 
16


Một số biện pháp giúp trẻ 3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường  
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

có thể nói lên suy nghĩ của mình và trẻ sẽ được làm điều mà mình thích và đó 
cũng chính là tiêu chí lấy trẻ làm trung tâm. Cho trẻ biễu diễn theo tổ, nhóm, 
cá nhân. Và một phần không thể thiếu đó là sử dụng dụng cụ âm nhạc sẽ làm 
tiết học thêm sinh động và hấp dẫn, trẻ cảm thấy hứng thú hơn khi được tự 
tay mình gõ đệm loại nhạc cụ mà mình thích. Ngoài ra đối với trẻ có kĩ năng 

tốt hơn những bạn khác thì có thể khuyến khích trẻ vận động sáng tạo theo ý 
thích của mình. Khi trẻ  ngồi quá lâu một chỗ  thì trẻ  cũng rất dễ  mệt mõi vì 
vậy giáo viên phải chú ý di chuyển đội hình làm sao cho linh hoạt như  đội  
hình chữ u, ba hàng ngang, vòng tròn, hàng dọc. Mặt khác giáo viên cần chú ý 
tổ chức thi đua giữa các tổ và khen thưởng bằng các hình thức tặng hoa, quà, 
nốt nhạc...để kích thích trẻ hoạt động tích cực hơn.
  Tuy nhiên việc tổ  chức hoạt động cho trẻ    không nên lặp đi lặp lại 
trong tất cả các giờ hoạt động âm nhạc, trẻ sẽ nhàm chán cho trẻ. Mà cô phải 
tổ chức linh hoạt, sáng tạo dưới nhiều hình thức khác nhau.
Đối với hoạt động nghe hát chủ  yếu là phát triển phần nghe và nhìn 
của trẻ. Vì vậy để  trẻ  có thể  lôi cuốn, thu hút được trẻ  thì giọng hát của cô  
giáo là một phần rất quan trọng. Vì vậy việc tập luyện để  có một giọng hát  
mượt mà thì cần phải rèn luyện thường xuyên và chuẩn bị  trang phục phù 
hợp với bài hát để lôi cuốn trẻ. Ví dụ  như: Nghe hát bài: Anh phi công ơi thì 
cô sẽ mặc quần áo chú phi công. Hát “Hoa thơm bướm lượn” Cô sẽ chuẩn bị 
quần áo tứ thân. Phần múa minh họa cho bài hát thì người giáo viên cần chọn  
những động tác phù hợp với lời ca giai điệu bài hát, biểu cảm vui tươi, nhẹ 
nhàng phù hợp với bài hát.
                 Trò chơi âm nhạc là một trong những phần mà trẻ  rất là yêu thích.  
Thông qua trò chơi trẻ trực tiếp thực hiện và cảm nhận sự nhanh, chậm, cao  
thấp, to nhỏ  của âm thanh một cách tự  nhiên nhất. Bên cạnh đó tổ  chức cho 
trẻ chơi không những phát triển về mặt thẫm mĩ cho trẻ mà còn giúp trẻ phát 
Phạm Thị Hải Yến ­ Trường Mầm non Cư Pang

Trang 17


Một số biện pháp giúp trẻ 3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường  
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

triển về nhiều lĩnh vực khác nhau. Khi tổ chức trò chơi cho trẻ giáo viên phải 
chú ý theo ý thích của trẻ. Thống nhất luật chơi, cách chơi rõ ràng, rành  
mạch.
Ví dụ: Trò chơi “ Nghe tiếng hát tìm đồ  vật” Cô sẽ  mời một bạn đội 
mũ chóp không nhìn thấy gì. Cô sẽ giấu đồ vật ở sau lưng một bạn sau đó mở 
mũ chóp ra, bạn đó sẽ  đi xung quanh các bạn để  tìm vật mà cô dấu yêu cầu 
của cô là những bạn còn lại sẽ hát một bài hát trong chủ  đề. Khi bạn đi đến  
gần nơi cô giấu đồ vật thì cả lớp sẽ hát thật to cho bạn tìm. Tôi cố gắng sưu 
tầm tìm tòi thêm những trò chơi mới như “ Khiêu vũ với bóng” hai trẻ sẽ kẹp  
bóng và vận động nhịp nhàng theo nhạc bài hát, hay trò chơi. Trò chơi “ Nhảy  
với đạo cụ” Cô sẽ chuẩn bị các đạo cụ, trẻ sẽ chọn đạo cụ mà mình thích và 
nhảy theo nhạc với đạo cụ đó…
Một điều đặc biệt với tiết âm nhạc không nhất thiết phải đi đủ  các 
bước trình tự  dạy hát­ nghe hát­ trò chơi. Mà nếu như  trẻ  hứng thú  ở  hoạt  
động nào thì cô có thể  kéo dài hoạt động đó. Không yêu cầu phải đầy đủ  3 
bước. Vì vậy khi tổ chức hoạt động giáo viên có thể linh hoạt lựa chọn hoạt  
động và phương pháp phù hợp tạo cho trẻ  hứng thú và tiếp thu được kiến 
thức, kĩ năng bổ ích qua tiết học.
Theo tiêu chí 7: Tận dụng điều kiện, hoàn cảnh, tình huống thật để dạy 
cho trẻ. Chỉ  số  24: Tận dụng điều kiện thực tế. Thì giờ  hoạt động có chủ 
đích tôi không chỉ dạy trẻ ở trong lớp học mà có thể  cho trẻ học ở ngoài sân  
chơi. Thay đổi nơi hoạt động sẽ  làm cho trẻ  thích thú hơn, và có được một  
trải nghiệm mới.
Ví dụ: Bài hát “Múa với bạn Tây Nguyên”  tôi sẽ cho trẻ học ở góc địa 
phương của trường. Bối cảnh rất là phù hợp với bài hát. Hay với bài hát “  
Qủa” thì tôi sẽ cho bé ra gia hàng “Chợ quê”…

18

Một số biện pháp giúp trẻ 3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường  
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

Ở  cuối mỗi chủ  đề  thì giáo viên nên tổ  chức các buổi biễu diễn văn 

nghệ để  trẻ có thể ôn lại các bài hát đã học trong chủ  đề  và cũng là để  thay 
đổi hình thức tránh nhàm chán.  Ở  buỗi biểu diễn này giúp trẻ  có thể  tự  tin,  
mạnh dạn thể hiện mình bằng nhiều hình thức hát, múa, vận động khác nhau, 
khuyến khích những trẻ có ý tưởng sáng tạo. Như vậy sẽ làm trẻ phấn khích  
và hứng thú hơn.
Chính việc tổ chức linh hoạt hoạt động giáo dục âm nhạc giúp trẻ yêu 
thích ca hát, mạnh dạn, tự tin thể hiện mình. Từ đó giúp trẻ yêu cái đẹp, khám 
phá cái đẹp. Qua đó bước đầu hình thành nhân cách cho trẻ trong những năm  
học đầu đời.
­ Giải pháp 4: Lồng ghép âm nhạc qua các hoạt động khác
Theo Tiêu chí 5: Giáo viên là người trợ giúp trẻ. Chỉ số 18: Cho trẻ thời  
gian để trẻ chơi, suy nghĩ và giải quyết vấn đề, quan sát và đưa ra ý kiến. Ở 
tất cả các hoạt động trong một ngày giáo viên chỉ là người gợi ý, gợi mở cho  
trẻ, dành thời gian cho trẻ  suy nghĩ và giải quyết vấn đề. Tuyệt đối không 
làm hộ, làm thay trẻ. Khuyến khích trẻ  sáng tạo và chia sẻ  những điều trẻ 
quan sát và suy nghĩ.
+ Âm nhạc tích hợp trong giờ  đón, trả  trẻ  và thể  dục sáng, hoạt động 
góc, ngủ trưa và trong hoạt động tham quan, vui chơi:
Việc giáo dục âm nhạc được thực hiện phù hợp với chế  độ  sinh hoạt 
cả  ngày  ở  trường của trẻ có ý nghĩa rất lớn, nhờ  đó cuộc sống của trẻ  thêm 
vui vẻ, hồn nhiên, trẻ hào hứng, phấn khởi mỗi khi đến trường.
Giờ  đón trẻ  hay trả  trẻ, để  tạo không khí vui tươi, phấn khởi giáo viên cần  
mở  nhạc theo chủ  đề  để  cho trẻ  cảm thấy hứng thú khi được đến trường. 
Nhạc cất lên ngày mới cho trẻ là phải vui, rộn ràng phù hợp với chủ đề ví dụ 
như:   Chọn các bài nhạc có giai điệu rộn ràng như: trường chúng cháu là 

Phạm Thị Hải Yến ­ Trường Mầm non Cư Pang

Trang 19


Một số biện pháp giúp trẻ 3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường  
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

trường mầm non, chủ  đề: Trường mầm non, cả  nhà thương nhau, chủ  đề: 
Gia đình, cháu yêu cô chú công nhân chủ đề: Những nghề bé biết…
Giờ tập thể dục buổi sáng, âm nhạc cũng là một phần không thể thiếu  
để làm nên bài tập thể dục sôi động. Với bài tập thể dục thì phải đòi hỏi sự 
khỏe khoắn, động tác dứt khoát thì giáo viên chọn nhạc có tiết tấu nhanh,  
mạnh ví dụ  như: con cào cào, chủ  đề: Động vật, nhà mình rất vui, chủ  đề: 
Gia đình…
Ở lứa tuổi lên ba, trẻ rất dễ nhớ mau quên. Trong giờ hoạt động có chủ 
đích, Có một số trẻ đôi lúc có thể chưa thuộc hết lời bài hát hay còn hát sai ở 
một số  chỗ  trong bài hát hoặc là vận động chưa thành thạo. Cần cho trẻ  ôn 
lại mọi lúc mọi nơi đặc biệt là hoạt động góc. Ở góc âm nhạc có thể cho trẻ 
ôn lại các bài hát trong chủ đề, trẻ chơi hồn nhiên, mạnh dạn, thích hát, múa 
thể hiện lại những bài hát đã học trong chủ đề
Ví dụ: Sau khi học bài hát “ Cô và mẹ” chủ  đề  trường mầm non.  Ở 
hoạt động góc, góc âm nhạc cô sẽ  tổ  chức cho trẻ  hát, múa trong chủ  đề. 
Những trẻ mạnh dạn, tự tin sẽ lên biễu diễn dưới mọi hình thức, còn những  
bạn chưa thuộc hoặc còn hát sai một số  chỗ  cô sẽ  sửa sai và để  các bạn tốt 
hơn kèm cặp. Từ đó dần dần trẻ sẽ học theo các bạn trong lớp mạnh dạn, tự 
tin hơn. Hoặc là ở góc phân vai có thể chơi trò chơi lớp học của bé. Một bạn 
sẽ  đóng giả  làm cô giáo còn các bạn còn lại sẽ  làm học sinh. Cô giáo sẽ  là 
người dạy cho học sinh hát lại bài hát đã học  ở hoạt động chủ  đích. Sau khi  

hát thành thạo có thể biễu diễn cho các bạn cùng xem.
Ở giờ ngủ trưa, thì một bản nhạc du dương, nhẹ nhàng hay những bản 
nhạc không lời. Không những cho trẻ  được rèn luyện kĩ năng về  phần nghe  
cũng giúp trẻ dễ dàng có một giấc ngủ thật sâu.
Trẻ  nhỏ  rất thích khám phá điều mới lạ, các buổi dạo chơi tham quan 
là cơ  hội cho trẻ  thỏa mãn nhu cầu khám phá của mình. Qua các buổi dạo 
20


Một số biện pháp giúp trẻ 3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường  
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

chơi tham quan này giáo viên cũng cần mang âm nhạc đến với trẻ. Cho trẻ 
cùng hát tập thể  theo chủ  đề  vừa tạo không khí vui tươi, phấn khởi cho trẻ 
khi được đi dạo chơi tham quan  đồng thời cũng là cơ  hội để chúng ta ôn lại 
lời bài hát cho trẻ  và giúp trẻ  cảm nhận chính xác hơn giai điệu của bài hát  
qua việc kết hợp vỗ theo các loại tiết tấu khác nhau.
     Ví dụ: Cô và trẻ cùng nhau đi dạo chơi vườn hoa, tham quan vườn rau của  
trường lồng ghép hoạt động âm nhạc hát bài hát “Bắp cải xanh” chủ  đề:  
Thực vật cho trẻ hứng thú vui chơi khi được đi tham quan dạo chơi cùng cô.
Việc tạo cơ hội cho trẻ được tiếp xúc và cảm nhận âm nhạc ở mọi lúc, 
mọi nơi là điều rất cần thiết. Trẻ nghe nhiều, tai nghe của trẻ sẽ phát triển  
và cảm nhận chính xác hơn giai điệu để từ đó hát đúng lời, đúng giai điệu và 
hay hơn, tự tin thể hiện trước đám đông nhiều hơn. 
+ Âm nhạc tích hợp với các môn học khác
Ở trường mầm non, âm nhạc có thể lồng ghép tích hợp dễ dàng với các  
bộ môn khác. Nhưng không nên lạm dụng quá đà mà phải hướng tích hợp nhẹ 
nhàng, phù hợp nhất. 
Ở  các bộ  môn khác thì giáo viên có thể  tích hợp dễ  dàng như   ở  phần 
hoạt động mở  đầu, hoạt động trọng tâm hay là hoạt động kết thúc thường 

đan xen âm nhạc rất nhẹ nhàng tạo hứng thú hơn trong tiết học bên cạnh đó 
còn cũng cố các bài hát đã học.
Ví dụ: Tiết khám phá khoa học “Trò chuyện về  một số  phương tiện  
giao thông”. Ở phần trò chơi “Ai nhanh nhất” thì cô sẽ mở nhạc cho trẻ chơi  
nhằm gây hứng thú cho trẻ. Hay những lúc chuyển đội hình cô giáo có thể mở 
bài hát trong chủ đề để trẻ di chuyển. Khi kết thúc bài học thì có thể cho cả 
lớp hát đoàn tàu nhỏ xíu và đi ra ngoài.

Phạm Thị Hải Yến ­ Trường Mầm non Cư Pang

Trang 21


Một số biện pháp giúp trẻ 3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường  
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

Ví   dụ:   Tiết   giáo   dục   thể   chất:   Bật   tách,   khép   chân   chủ   đề   nhánh: 

Những con vật nuôi trong gia đình thì trong các phần khởi động giáo viên sẽ 
sử  dụng bài: Một con vịt cho trẻ  tập các động tác khởi động: xoay cổ  tay,  
chân, đi kiễn gót.... Phần bài tập phát triển chung thì sẽ sử dụng bài nhạc: Gà 
trống, mèo con và cún con kết hợp các động tác tay, chân, bụng, bật. Phần  
vận động cơ bản có thể mở nhạc không lời trong chủ đề.
IV. Tính mới của vấn đề
Sau khi nghiên cứu và kế thừa sáng kiến kinh nghiệm của đồng nghiệp 
với đề tài “ Một số biện pháp giúp trẻ  3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp 
mầm 3 tại trường mầm non CưPang” tôi nhận thấy sáng kiến của mình có 
những tính mới như sau:
Ở  giải pháp 1: Tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lý, đặc điểm phát triển  
thẫm mĩ của trẻ, lập kế  hoạch giáo dục phù hợp với độ  tuổi của trẻ. Sáng  

kiến của tôi có tính mới như sau: 
Biện pháp : Tìm hiểu về hoàn cảnh gia đình trẻ thì tôi áp dụng tiêu chí  
7, 10 theo tài liệu hướng dẫn thực hành quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung 
tâm trong trường mầm non thì tôi nhận thấy công tác phối kết hợp với phụ 
huynh đã có sự  gắn bó, trao đổi và tương tác và đặc biệt công tác vận động 
gia đình trẻ đặc biệt là phụ  huynh đồng bào dân tộc thiểu số ngoài việc đến  
nhà trẻ, tôi đã tham gia các buổi họp của thôn, buôn để  tuyên truyền cho phụ 
huynh thấy được tầm quan trọng của việc đưa con em mình đến lớp. Chú ý 
đến những trẻ có gia đình có hoàn cảnh đặc biệt từ đó sẽ  kêu gọi các nguồn 
lực hỗ trợ trẻ.
Biện pháp: Xây dựng kế  hoạch tháng, chủ  đề, kế  hoạch tổ  chức hoạt 
động một ngày tích hợp phù hợp với độ  tuổi và tình hình thực tế của lớpdựa  
vào các tiêu chí tôi bám sát vào tiêu chí 6, tiêu chí 13 xây dựng kế hoạch tháng, 

22


Một số biện pháp giúp trẻ 3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường  
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

chủ đề, ngày và nghiên cứu chương trình khung để lên kế hoạch phù hợp với 
thực tế lớp tôi của lớp.
Giải   pháp   2:  Tạo   môi   trường   âm   nhạc   trong   lớp   và   xây   dựng   môi 
trường vật chất ngoài lớp học.Ở  giải pháp này tôi áp dụng tiêu chí 3: Có đa  
dạng đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu cho trẻ hoạt động, kích thích sự phát  
triển của trẻ và được sắp xếp hấp dẫn, hợp lí. Chỉ số 6: Có đa dạng đồ dùng,  
đồ chơi, nguyên vật liệu cho trẻ chơi và hoạt động sáng tạo và lồng ghép tiêu 
chí xây dựng môi trường tiếng Việt cho trẻ em người dân tộc thiểu số. Tiêu 
chí 7: Có đồ  dùng đồ  chơi gần gũi với bản sắc dân tộc của trẻ, đồ  chơi vật 
thật có nguồn gốc từ  tự  nhiên. Các đồ  dùng, đồ  chơi cô và trẻ  cùng làm để 

cung cấp cho trẻ  những trải nhiệm và trẻ  cùng trang trí các đồ  dùng lên kệ 
cùng với cô. Đồ dùng, đồ chơi để ở trạng thái mở để trẻ dễ quan sát, dễ lấy.  
Giáo viên khuyến khích những đồ  dùng, đồ  chơi mang đậm bản sắc dân tộc 
người ê đê
Giải pháp 3: Linh hoạt, sáng tạo trong hoạt động có chủ đích môn giáo 
dục âm nhạc. Tính mới  ở  đây là trẻ  được hoạt động dưới hình thức “ chơi 
bằng hoc, học mà chơi” tổ chức tiết học dưới hình thức chơi. Tận dụng môi 
trường sẵn có trẻ có thể học ở trong lớp hay các khu vực trong sân trường tùy 
vào hoạt động mà giáo viên thiết kế phù hợp.
Ở  phần Giải  pháp 4:  Lồng ghép  âm nhạc qua các hoạt  động khác. 
Trong tất cả các hoạt động giáo viên chỉ là người gợi mở, hướng dẫn trẻ, tạo 
môi trường cho trẻ quan sát, trải nghiệm. Khuyến khích trẻ sáng tạo trong các  
hoạt động.
V. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
Sau khi áp dụng các giải pháp, biện pháp trên tại lớp mầm 3, Các cháu 
có sự  chuyển biến một cách rõ rệt và kết quả  có sự  chênh lệch cụ  thể  như 
sau:
Phạm Thị Hải Yến ­ Trường Mầm non Cư Pang

Trang 23


Một số biện pháp giúp trẻ 3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường  
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
Ước 
Kết 

lượng 

quả 

kết 

đ ạ t 

quả 

dược 

đ ạ t 

Nội 

trong 

được 

dung 

năm 

trong 

khảo 

học 

năm 

sát

2017­ 

học 

2018

2018­ 

Ghi chú

2019
Số 
trẻ 
đ ạt

Tỉ lệ 
(%)

trẻ 
chưa 
đ ạt

Tỉ lệ 
(%)

Số 

Tỉ 

Trẻ 

Tỉ 

trẻ 

lệ 

chưa 

lệ 

đ ạt

(%)

đ ạt

(%)

20/20

100

0/20

0

Trẻ   hứng   thú 
tham   gia   các  16/26

61,5

10/26

38,5

hoạt động

Tăng 39 
%

Trẻ   chủ   động 
sáng   tạo   tham  8/26

31

18/26

69

16/20

80

4/20

20

gia   các   hoạt 

Tăng
49 %

động âm nhạc 
Trẻ  hát đúng lời 
ca, giai  điệu bài  20/26

77

6/26

23

19/20

95

1/20

5

hát

Tăng 
18%

Trẻ   thể   hiện 
cảm   xúc   trong  8/26
giai   điệu   âm 

31

18/26

69

18/20

90

2/20

10

Tăng
59%

nhạc

Từ  những cố  gắng nghiên cứu tài liệu, kinh nghiệm của bản thân, sự 
hợp tác, giúp đỡ  của tập thể  giáo viên, sự   ủng hộ  tích cực của các bậc phụ 
24


Một số biện pháp giúp trẻ 3­4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường  
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

huynh đã đạt được một số kết quả trong việc phát triển thẫm mĩ cho trẻ 3­4  
tuổi thể hiện ở các kết quả sau:

Trẻ  tích cực tham gia vào các hoạt động học tập, vui chơi, lao động... 
Trẻ hát thuộc lời ca, hát đúng giai điệu bài hát, vận động nhịp nhàng, sáng tạo 
đúng theo lời ca giai điệu bài hátmạnh dạn thể  hiện mình trước mọi người.  
Không những thế ở các giờ học, môn học khác trẻ cũng hào hứng và tham gia  
tích cực vào các hoạt động trong ngày.
Giáo viên nắm vững được phương pháp bộ  môn giáo dục âm nhạc, áp 
dụng quan điểm xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ  làm trung tâm xuyên  
suốt từ lúc lập kế hoạch, chuẩn bị môi trường cho tới khi tiến hành thực hiện 
trên trẻ mang lại hiệu quả cao, phát huy được tính tích cực, sáng tạo của trẻ.
Phụ huynh đã có cái nhìn mới hơn về việc cho trẻ đi học. Phụ huynh đã 
tin tưởng gửi gắm con em mình đến trường và đồng cảm, chia sẻ những khó  
khăn cùng cô giáo, cung cấp nguyên vật liệu có sẵn ở nhàđể làm đồ dùng, đồ 
chơi cho trẻ, dọn vệ sinh và tham gia các hoạt động khác do trường tổ chức.
Kết quả của đề  tài đã cho thấy việc gây hứng thú trẻ tham gia vào các 
hoạt động ở trường đã góp phần thực hiện tốt mục tiêu đề ra, đảm bảo phát  
triển toàn diện cho trẻ  mầm non. Góp phần không nhỏ  vào việc phát triển  
ngôn ngữ cho trẻ dân tộc thiểu số đồng thời giúp trẻ phát triển toàn diện.
III. Kết luận và kiến nghị.
1. Kết luận
          Âm nhạc là phương tiện giúp trẻ  phát triển toàn diện. Tuy nhiên, để 
phát huy tối đa vai trò của âm nhạc trong quá trình phát triển toàn diện của trẻ 
giáo viên cần chú ý kết hợp các phương pháp, biện pháp với nhau một cách 
linh hoạt trong việc tổ chức các hoạt động âm nhạc cho trẻ giúp trẻ hứng thú, 
nâng cao được khả  năng âm nhạc cho trẻ ­ hát đúng giai điệu, thể  hiện cảm 
Phạm Thị Hải Yến ­ Trường Mầm non Cư Pang

Trang 25