Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
MỤC LỤC
Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU..................................................................................2
I. Đặt vấn đề......................................................................................................2
II. Mục đích nghiên cứu.....................................................................................3
Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ...............................................................3
I. Cơ sở lí luận của vấn đề................................................................................3
II.Thực trạng vấn đề..........................................................................................4
III. Các giải pháp để tiến hành giải quyết vấn đề...........................................5
IV. Tính mới của giải pháp................................................................................19
V.Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm...................................................................20
Phần thứ ba: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ.............................................................20
I. Kết luận...........................................................................................................20
II. Kiến nghị........................................................................................................21
TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................................23
1
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU
I. Đặt vấn đề
Trong thời đại hiện nay, cùng với sự phát triển như vũ bão của công
nghệ 4.0 là mô hình giáo dục 4.0 – mô hình giảng dạy thông minh, có định
hướng, ứng dụng công nghệ thông tin kết hợp với tư duy phản biện, chú
trọng thực hành và luôn khuyến khích đổi mới sáng tạo – đang dần được đưa
vào các trường học thay thế hoàn toàn cho các phương pháp dạy học truyền
thống. Năm học 2018 – 2019, ngành giáo dục tiếp tục thực hiện Nghị quyết
số 29 của Ban chấp hành trung ương Đảng về đổi mới căn bản, toàn diện
giáo dục – đổi mới đồng bộ hình thức tổ chức, phương pháp dạy học cùng
với đổi mới kiểm tra, đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh.
Trong đó, phương pháp dạy học theo dự án (Projectbased learning) có nguồn
gốc từ Mỹ là một trong những phương thức của mô hình dạy và học 4.0 đang
được vận dụng rộng rãi vào một số môn học ở Việt Nam, trong đó có bộ môn
tiếng Anh. Trong dạy học tiếng Anh, phương pháp này được đánh giá hiệu
quả vì thông qua việc thực hiện dự án (Project), học sinh được nắm bắt kỹ
năng ngôn ngữ và sử dụng ngoại ngữ trong hoạt động giao tiếp bằng chính
năng lực giao tiếp của mình
Chương trình tiếng Anh 3, 4, 5 đã được thí điểm và đưa vào giảng dạy
tại tất cả các trường tiểu học trên toàn quốc từ tháng 8 năm 2010 và đang đem
lại làn sóng tích cực cho giáo viên và học sinh bởi chương trình học gần gũi,
phù hợp với học sinh Việt Nam, phát triển được đầy đủ các kỹ năng tiếng
Anh cũng như khả năng tự học, sáng tạo của học sinh trong thời đại mới. Bộ
sách tiếng Anh 3, 4, 5 năm 2018 của Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam với sự
cộng tác của Nhà xuất bản Macmillan đã tích hợp được phương pháp dạy học
theo dự án thông qua phần 6. Project (Lesson 3). Đây là định hướng và cũng là
cơ hội cho giáo viên và học sinh tổng hợp kiến thức từ nhiều lĩnh vực học tập
và áp dụng một cách sáng tạo vào thực tế cuộc sống, từ đó giúp các em tự tin
hơn trong giao tiếp tiếng Anh. Tuy nhiên, trong quá trình dạy học, giáo viên
vẫn chưa chịu khó tìm tòi và vận dụng phương pháp dạy học theo dự án nên
học sinh chưa được tạo cơ hội phát huy hết khả năng sáng tạo và vận dụng
của mình. Câu hỏi đặt ra là: Giáo viên cần chuẩn bị những nội dung gì khi sử
dụng phương pháp dạy học dự án? Làm thế nào để học sinh học theo dự án
một cách có hiệu quả? Cách đánh giá, nhận xét khi học sinh hoàn thành dự án?
Học sinh phát triển kĩ năng nói như thế nào sau khi thực hiện dự án? Chính vì
2
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
vậy, tôi đã lựa chọn và nghiên cứu đề tài “Một số giải pháp sử dụng phương
pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh 4”, nghiên cứu chương
trình sách tiếng Anh lớp 4 và học sinh lớp 4A, 4C trường TH Hoàng Văn Thụ
từ năm học 2017 – 2018, nhằm đưa ra các giải pháp giúp giáo viên dạy tiếng
Anh tiểu học nâng cao chất lượng dạy và học bộ môn tiếng Anh, cải thiện kĩ
năng nói, gây hứng thú cho học sinh đối với môn học thông qua mô hình dạy
học theo dự án được tích hợp trong chương trình sách giáo khoa.
II. Mục đích nghiên cứu
Đề tài nhằm nghiên cứu khái niệm phương pháp dạy học theo dự án,
tìm hiểu và đưa ra cách thức thực hiện các dự án được gợi ý trong chương
trình sách tiếng Anh lớp 4 giúp học sinh phát huy khả năng sáng tạo, tính tự
chủ trong học tập, tạo cơ hội cho học sinh được áp dụng những kiến thức đã
học vào thực tế cuộc sống, phát triển kĩ năng nói, củng cố phương pháp học
tập theo nhóm và rèn luyện kỹ năng thuyết trình trước đám đông bằng tiếng
Anh.
Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở lí luận của vấn đề
Thuật ngữ “dự án” (Project), có nguồn gốc từ tiếng Latin và ngày nay
được hiểu theo nghĩa phổ thông là một đề án, một dự thảo hay một kế hoạch
cần được thực hiện trong điều kiện thời gian, phương tiện, tài chính, vật lực,
nhân lực xác định nhằm đạt được mục đích. Khái niệm dự án được sử dụng
phổ biến trong hầu hết các lĩnh vực kinh tế xã hội và trong nghiên cứu khoa
học. Sau đó, khái niệm dự án đã đi từ lĩnh vực kinh tế, xã hội vào lĩnh vực
giáo dục, đào tạo không chỉ với ý nghĩa là các dự án phát triển giáo dục mà
còn được sử dụng như một hình thức hay phương pháp dạy học.
Dạy học dự án là một hình thức dạy học hay phương pháp dạy học
phức hợp, trong đó dưới sự hướng dẫn của giáo viên, người học tiếp thu kiến
thức và hình thành kỹ năng thông qua việc giải quyết một bài tập tình huống
(dự án) có thật trong đời sống,theo sát chương trình học, có sự kết hợp giữa
lý thuyết với thực hành và tạo ra các sản phẩm cụ thể.
UNESCO đã chỉ ra “Bốn trụ cột của giáo dục” được nhiều nhà giáo dục
Việt Nam xem đó là “Triết lý giáo dục”: (1) Học để chung sống; (2) Học để
biết; (3) Học để làm và (4) Học để tồn tại.
Luật Giáo dục 2005 38/2005/QH11 quy định mục tiêu của giáo dục phổ
thông là giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm
3
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
mỹ và các kỹ năng cơ bản, phát triển năng lực cá nhân, tính năng động và sáng
tạo, hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư
cách và trách nhiệm công dân; chuẩn bị cho học sinh tiếp tục đi lên hoặc đi
vào cuộc sống lao động, tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tại điều 5
của Luật Giáo dục yêu cầu phương pháp giáo dục phải phát huy tính tích cực,
tự giác, chủ động, tư duy sáng tạo của người học, bồi dưỡng cho người học
năng lực tự học, khả năng thực hành, lòng say mê học tập và ý chí vươn
lên.Theo chương trình giáo dục phổ thông ban hành kèm theo quyết định số
16/2006/QĐBGDĐT ngày 05/5/2006 của Bộ trưởng Bộ giáo dục và đào tạo
cũng đã nêu: “Phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học
sinh, phù hợp với đặc trưng môn học, đặc điểm, đối tượng học sinh, điều
kiện từng lớp học, bồi dưỡng cho học sinh phương pháp tự học, khả năng
hợp tác, rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tế, tác động đến tình
cảm đem lại niềm vui, hứng thú và trách nhiệm học tập cho học sinh.
Phương pháp dạy học dự án được xem là phương pháp dạy học tích
cực do nhà triết học người Mỹ John Dewey (1859 – 1952) khởi xướng. Với
học thuyết “learning by doing and experiencing” (học thông qua hành động và
trải nghiệm), Dewey chủ trương dạy cho học sinh phương pháp học tập
thông qua việc xây dựng một dự án cụ thể và tìm những giải pháp hợp lý để
đưa dự án đến thành công. Dạy học theo dự án là mô hình lấy học sinh làm
trung tâm, thông qua những nhiệm vụ mang tính mở, khuyến khích học sinh
tìm tòi, hiện thức hoá những kiến thức đã học trong quá trình thực hiện và tạo
ra những sản phẩm của chính mình.
Chương trình sach ti
́
ếng Anh lớp 4 được biên soan đăc biêt cho tre em
̣
̣
̣
̉
ngươi Viêt m
̀
̣ ơi băt đâu hoc tiêng Anh t
́ ́ ̀
̣
́
ừ lơp 3 nh
́
ư môt ngoai ng
̣
̣
ữ, thê hiên
̉
̣
phương hương giao tiêp, lây ng
́
́ ́ ươi hoc va cac hoat đông hoc tâp lam trung tâm
̀ ̣
̀ ́
̣
̣
̣ ̣ ̀
vơi ng
́ ữ liêu đ
̣ ược xây dựng va phat triên dân qua cac hoat đông nghe, noi, đoc
̀ ́
̉
̀
́
̣
̣
́ ̣
va viêt đôc lâp hoăc kêt h
̀ ́ ̣
̣
̣
́ ợp từ đơn gian đên ph
̉
́
ức tap. Cac hoat đông trong
̣
́
̣
̣
sach đ
́ ược thiêt kê giup hoc sinh phat huy s
́ ́ ́ ̣
́
ự tư duy đôc lâp hoăc co s
̣ ̣
̣
́ ự hợp tać
vơi ban hoc trong khi th
́ ̣
̣
ực hiên cac hoat đông hoc tâp. Nôi dung cac hoat đông
̣
́
̣
̣
̣ ̣
̣
́
̣
̣
trong sach đ
́ ược lựa chon va lông ghep cac ki năng, kiên th
̣
̀ ̀
́ ́ ̃
́ ức ngôn ngữ va văn
̀
hoa cua đât n
́ ̉
́ ươc hoc tiêng va cua ng
́ ̣
́
̀ ̉
ươi hoc trong môi tr
̀ ̣
ường thực tê Viêt
́ ̣
Nam va đât n
̀ ́ ươc hoc tiêng. Vai tro cua giao viên day theo sach la ng
́ ̣
́
̀ ̉
́
̣
́
̀ ươi tô
̀ ̉
chưc, h
́ ương dân, hô tr
́
̃
̃ ợ, đôn đôc, kiêm tra va đanh gia s
́
̉
̀ ́
́ ự tiên bô cua hoc sinh
́ ̣ ̉
̣
trong viêc hoc tâp tiêng Anh trong điêu kiên tr
̣
̣ ̣
́
̀
̣ ương l
̀ ơp tai Vi
́ ̣
ệt Nam.
4
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
II. Thực trạng vấn đề
Học sinh tại đơn vị tôi đang công tác đa phần là học sinh người dân tộc
thiểu số, nhiều em có hoàn cảnh khó khăn, chưa được sự quan tâm từ cha mẹ
học sinh. Các em đều ngại giao tiếp, thiếu tự tin, ngại nói tiếng Anh và chưa
thực sự hứng thú với bộ môn này. Qua những phương pháp dạy học tôi nhận
thấy học sinh chưa được tạo môi trường nói tiếng Anh một cách tối đa, chưa
có cơ hội nhiều để thực hành. Trước những băn khoăn đó, tôi đã mạnh dạn sử
dụng phương pháp học theo dự án vào môn tiếng Anh tiểu học, cụ thể là
chương trình tiếng Anh lớp 4.
Thực tế chương trình tiếng Anh lớp 4 đã bao gồm đầy đủ các yêu cầu
phát triển ngôn ngữ cho học sinh về mặt kiến thức và kĩ năng. Nhưng để giáo
viên áp dụng những kĩ thuật dạy học tích cực vào tất cả các tiết dạy là một
thách thức bởi thời gian một tiết dạy chỉ có 40 phút, số lượng học sinh đông,
kiến thức còn nặng và phải mất rất nhiều thời gian để giáo viên chuẩn bị một
tiết dạy đảm bảo các bước trong yêu cầu dạy học tích cực. Về phía giáo viên,
vẫn chưa chú trọng để phát triển kĩ năng nói của học sinh khi dạy học môn
tiếng Anh ở bậc tiểu học, học sinh thường được cho làm việc cá nhân hoặc
có thể “dạy qua” vì thời gian không cho phép. Chính vì vậy, cơ hội phát triển
giao tiếp và năng lực hợp tác của học sinh đã vô tình bị giáo viên “quên lãng”,
học sinh cũng giảm hứng thú khi học tập môn học.
Bảng 1: Biểu đồ khảo sát chất lượng giáo dục lớp 3A tháng 9/2017
Hứng thú học tập của học sinh cũng ảnh hưởng trực tiếp đến chất
lượng môn học, cụ thể là kỹ năng nói chưa được cao.
Số học
Hoàn
Hoàn
Chưa hoàn
STT Lớp
sinh
thành tốt
thành
thành
1
3A
23
13%
60,9%
26,1%
2
3B
16
12,5%
62,5%
25%
5
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
3
3C
18
11,1%
61,1%
72,2%
Bảng 2: Kết quả kiểm tra kỹ năng nói của học sinh khối 3 cuối năm học 2017 2018
Sau khi giới thiệu, dạy thử một tiết học dự án trong chương trình tiếng
Anh lớp 4 và lập phiếu khảo sát học sinh khối 4, trường Tiểu học Hoàng Văn
Thụ, kết quả chỉ ra học sinh rất thích và muốn được học theo cách này. Thế
nhưng, giáo viên chưa định hướng rõ yêu cầu nên chưa đem lại sự sáng tạo
cho giáo viên và học sinh. Vì vậy, qua sáng kiến kinh nghiệm này, tôi muốn
đưa ra cách thức sử dụng phương pháp dạy học dự án và một số sáng kiến để
giúp giáo viên áp dụng kỹ thuật dạy học tích cực – dạy học dự án vào giảng
dạy môn tiếng Anh tiểu học, giúp học sinh phát triển được kĩ năng nói.
III. Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề
Giải pháp 1: Cách thực hiện dự án nhỏ theo cá nhân tại lớp
Bước 1: Giáo viên giới thiệu mục đích của dự án.
Giáo viên giới thiệu, hướng dẫn
thực hiện dự án
Dự án mẫu dựa trên sư đồ tư duy
Bước 2: Hướng dẫn và tổ chức cho học sinh thực hiện dự án sau khi học
xong Lesson 3.
Học sinh thực hiện dự án cá nhân tại lớp
Học sinh thực hiện dự án theo nhóm tại
lớp
6
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
Bước 3: Tổ chức cho học sinh trình bày trong nhóm trước khi trình bày
trước lớp. Hướng dẫn học sinh dùng tiếng Anh trong lúc giới thiệu sản phẩm
của mình. Nhận xét, đánh giá dự án của cá nhân.
Trình bày dự án cá nhân
Trình bay dự án theo nhóm
1. Unit 1: Nice to see you again.
Mục tiêu: Giúp cho học sinh sử dụng tiếng Anh tương tác với nhau
trong lúc thực hiện nhiệm vụ cũng như trong lúc trình bày sản phẩm.
Nội dung: Làm thủ công một bảng tên của cá nhân. Đọc bảng tên của
bạn và tường thuật lại thông tin với cả lớp.
Trình tự: 1) Giới thiệu mục đích bài tập.
2) Hướng dẫn và tổ chức cho HS thực hiện bảng tên theo chi
tiết gợi ý.
3) Tổ chức cho HS trình bày trong nhóm trước khi trình bày
trước lớp: Sử dụng mẫu câu Hello, I’m + tên. This is the name
card of + tên bạn. để giới thiệu. Học sinh đưa cao thẻ tên, chỉ
vào từng mục theo thứ tự: His/ Her name is ...; He/ She is from
...; His/Her school is...; He/She is in Class...và kết thúc bằng
Thank you for listening.
7
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
Một số sản phẩm của học sinh
Học sinh giới thiệu bảng tên cá nhân của
mình
Học sinh nhận xét sản phẩm của bạn
2. Unit 2: I’m from Japan.
Mục tiêu: Giúp cho học sinh sử dụng tiếng Anh tương tác với nhau
trong lúc thực hiện nhiệm vụ cũng như trong lúc trình bày sản phẩm.
Nội dung: Làm thủ công một bảng tên của cá nhân và vẽ một lá cờ theo
các thông tin gợi ý. Sau đấy giới thiệu sản phẩm với cả lớp.
Trình tự: 1) Giới thiệu mục đích bài tập.
2) Hướng dẫn và tổ chức cho HS thực hiện bảng tên theo
thông tin gợi ý.
8
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
3) Tổ chức cho HS trình bày trong nhóm trước khi trình bày
trước lớp. Hướng dẫn cho các em dùng tiếng Anh trong lúc
bắt đầu giới thiệu sản phẩm của mình: Hello, everybody. This
is my name card. My name’s + (tên phù hợp với nước được
chọn). I’m from + tên nước. My city is + tên thành phố đi theo
tên nước. I’m + tên quốc tịch theo nước. And look. This is the
flag of my country. Thanks for your listening. Nhận xét, đánh
giá dự án của cá nhân.
Một số sản phẩm của học sinh
3. Unit 4: When’s your birthday?
Thực hiện tương tự Unit 1, 2.
Thiệp chúc mừng sinh nhật
4. Unit 6: Where’s your school?
9
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
Thực hiện tương tự Unit 1, 2.
5. Unit 8: What subjects do you have today?
Ask a friend in another school about his/her timetable and tick the
table below. Then tell the class about it.
Thực hiện tương tự Unit 1, 2.
Hướng dẫn học sinh báo cáo trước lớp: Hello. My name’s ... This is the report
of my interview with ... in Class... School .... He/She studies ... (subject) on ...
(names of the days). ...(subject) on ...( names of the days). Thanks for your
listening.
6.
Unit 9: What are they doing?
Draw a picture of your family. Then tell the class what your family members are
doing in the photo.
Thực hiện tương tự Unit 1, 2.
Hướng dẫn học sinh báo cáo trước lớp: Hello. My name’s ... This is a picture
of my family. My ... is.... My ... is... It’s the end of my presentation. Thanks for
your listening.
7.
Unit 19: What animal do you want to see?
Draw and colour your favourite zoo animal(s). Then show it/them to the
class and say why you like it/them
Thực hiện tương tự Unit 1, 2.
Hướng dẫn học sinh báo cáo trước lớp: Hello. My name’s ... This is a picture
of a/an …. I like … because they are …. Thanks for your listening.
Giải pháp 2: Cách thực hiện dự án nhỏ theo nhóm tại lớp
10
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
Bước 1: Giáo viên giới thiệu mục đích của dự án.
Bước 2: Hướng dẫn và tổ chức cho học sinh thực hiện dự án sau khi học
xong Lesson 3 theo nhóm đôi, nhóm lớn. Giáo viên chia nhóm, phân công nhóm
trưởng phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên trong nhóm. Các thành
viên trong nhóm phải được chia đều các thành viên có lực học tốt và khá để
đảm bảo hoạt động nhóm có hiệu quả, học sinh có thể giúp đỡ nhau trong
quá trình thực hiện dự án. Giáo viên theo dõi và giúp đỡ khi cần thiết.
Bước 3: Tổ chức cho học sinh trình bày trước lớp bằng cách thuyết trình
hoặc phân vai. Các nhóm quan sát và nhận xét. Hướng dẫn học sinh dùng
tiếng Anh trong lúc giới thiệu sản phẩm của mình.
1.
Unit 5: Can you swim? – Project: CAN or CAN’T
Mục tiêu: Giúp cho học sinh sử dụng tiếng Anh tương tác với nhau
trong lúc thực hiện nhiệm vụ cũng như trong lúc trình bày lại trước lớp.
Nội dung: Phỏng vấn ba bạn học và trình bày lại kết quả trước lớp.
Trình tự: 1) Giới thiệu mục đích bài tập, chuẩn bị worksheet
cho học sinh tiến hành phỏng vấn.
2) Hướng dẫn và tổ chức cho học sinh thực hiện phỏng vấn
các thành viên trong nhóm.
3) Tổ chức cho học sinh trình bày trong nhóm trước khi trình
bày trước lớp. Hướng dẫn học sinh tự nhận xét, nhận xét
chéo và giáo viên đánh giá.
Hướng dẫn học sinh báo cáo trước lớp: Hello. My name’s ... This is the report
of my interview with + name. …. can swim and play the piano. He/She cannot
… Thanks for your listening.
2.
Unit 10: Where were you yesterday? – Project: MY WEEKEND
11
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
Work in pairs. Ask your partners where they were and what they did last weekend.
Then tell the class about it.
Tiến hành tương tự Unit 5.
Nội dung: Phỏng vấn bạn học về địa điểm bạn đã ở, việc bạn đã thực
hiện hồi cuối tuần vừa rồi và thuật lại cho cả lớp nghe kết quả phỏng vấn.
Hướng dẫn học sinh báo cáo dự án: Hello. My name’s ... This is a report
of my interview with ... He/She was at/on/in ... He/She .... It’s the end of my
report. Thanks for your listening.
3.
Unit 11: What time is it? – Project: MY ROUTINE
Mục tiêu: Nâng cao khả năng giao tiếp và hợp tác trong khi làm việc
theo cặp/nhóm.
Nội dung: Giáo viên chuẩn bị worksheet là một bảng để ghi lại thời
gian diễn ra các hành động hằng ngày của cá nhân học sinh và sau đấy trình
bày thông tin đã chuẩn bị.
Hoạt động: HS làm việc theo cặp: Trao đổi thông tin cho nhau để đọc.
Hai HS ẽ thay phiên trình bày nội dung đã chuẩn bị mà không nhìn vào giấy.
Trình tự: 1) Giới thiệu mục tiêu của hoạt động.
2) Hướng dẫn và tổ chức cho học sinh thực hiện hoạt động
và trao đổi thông tin trong cặp cũng như trình bày trong nhóm.
3) Hướng dẫn học sinh trình bày trước lớp. Tiến hành tự
nhận xét, nhận xét của nhóm bạn và giáo viên nhận xét.
12
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
4.
CARD
Unit 15: When’s Children’s Day? – Project: MY NEW YEAR
Make a greeting card for Tet. Then write wishes to your friend.
Mục tiêu: Nâng cao khả năng giao tiếp và hợp tác trong khi làm việc
theo
nhóm.
Nội dung: Học sinh làm một thiệp chúc Tết và viết lời chúc Tết để gửi
cho bạn trong lớp.
Hoạt động: Học sinh làm việc theo nhóm 4 để trao đổi thông tin và
quyết định nội dung trình bày, cách trang trí thiệp chúc Tết và lời chúc Tết.
Trình tự: 1) Giới thiệu mục tiêu của hoạt động.
2) Hướng dẫn và tổ chức cho học sinh thực hiện hoạt động
và hợp tác trong việc làm thiệp chúc Tết theo nhóm phân công
Giáo viên gợi ý cho học sinh tham khảo một vài kiểu thiệp có
sẵn.
3) Các nhóm cử một học sinh đại diện lên trình bày và giới
thiệu nội dung tấm thiệp. Học sinh và giáo viên tiền hành
đánh giá sản phẩm của dự án.
13
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
Triển lãm tác phẩm
Sản phẩm của học sinh
5.
Unit 20: What are you going this summer? – Project: MY
SUMMER HOLIDAY
Work in pairs. Ask your partners about their plans for the summer holidays.
Then tell the class about them.
Tiến hành tương tự Unit 5.
Giải pháp 3: Cách thực hiện dự án nhỏ theo cá nhân tại nhà
Bước 1: Giáo viên giới thiệu mục đích của dự án sau khi kết thúc Lesson
2 của mỗi đơn bị bài học.
Bước 2: Hướng dẫn và tổ chức cho học sinh thực hiện dự án tại nhà
trước khi học Lesson 3. Cung cấp worksheet hoặc hướng dẫn chi tiết, đưa ta
gợi ý hoặc sản phẩm minh họa nhiệm vụ dự án.
Bước 3: Thu sản phẩm của học sinh, có thể tổ chức trưng bày hoặc triển
lãm để làm mới mẻ hình thức báo cáo. Tổ chức cho học sinh trình bày trước
lớp bằng cách thuyết trình khi dạy phần 6. Project của những bài học phù
hợp. Học sinh quan sát và nhận xét. Hướng dẫn học sinh dùng tiếng Anh
trong lúc giới thiệu sản phẩm của mình.
1.
Unit 7: What do you like doing? – Project: MY COLLECTION
14
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
Collect things that you like (e.g., stickers, stamps, candy wrappers) and show
them to your classmates.
Mục tiêu: Giúp cho học sinh sử dụng tiếng Anh trong lúc trình bày lại
trước lớp; có cơ hội tự tìm tòi, nghiên cứu và khám phá.
Nội dung: Cho các bạn xem vật mình sưu tầm được.
Trình tự: 1) Giới thiệu mục đích bài tập.
2) Hướng dẫn và tổ chức cho học sinh thực hiện dự án tại
nhà.
3) Tổ chức cho học sinh triển lãm sản phẩm theo nhóm, trình
bày trong nhóm trước khi trình bày trước lớp. Học sinh tự
nhận xét, nhận xét chéo và giáo viên nhận xét.
Bộ sưu tập sticker của học sinh
2.
Giới thiệu trong nhóm trước khi trình bày trước lớp
Unit 12: What does your father do? – Project: MY FAMILY’S JOB
Draw a family tree about their job and appearence
15
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
Mục tiêu: Giúp cho học sinh sử dụng tiếng Anh trong lúc trình bày lại
trước lớp; tóm tắt lại kiến thức đã học về từ vựng các thành viên trong gia
đình, ngoại hình của mỗi người.
Nội dung: Cho các bạn xem nghề nghiệp của các thành viên trong gia
đình.
Trình tự: 1) Giới thiệu mục đích bài tập.
4) Hướng dẫn và tổ chức cho học sinh thực hiện dự án tại
nhà; đưa sản phẩm làm mẫu của giáo viên, khuyến khích học
sinh sử dụng bản đồ tư duy.
5) Tổ chức cho học sinh triển lãm sản phẩm theo nhóm, trình
bày trong nhóm trước khi trình bày trước lớp. Học sinh tự
nhận xét, nhận xét chéo và giáo viên nhận xét.
3.
Unit 18: What’s your phone number? – Project: MY CONTACTS
Using mindmap to show your friends your members family’s phone number
Mục tiêu: Giúp cho học sinh sử dụng tiếng Anh trong lúc trình bày lại
trước lớp; sử dụng được sơ đồ tư duy đơn giản.
Nội dung: Nói được số điện thoại của các thành viên trong gia đình.
Trình tự: 1) Giới thiệu mục đích bài tập.
2) Hướng dẫn học sinh sơ đồ tư duy đơn giản để thiết kế
danh bạ có số điện thoại của các thành viên trong gia đình; tổ
chức cho học sinh thực diện dự án tại nhà.
3) Tổ chức cho học sinh triển lãm sản và trình bày trước lớp.
Khuyến khích học sinh đặt câu hỏi với những tác phẩm ấn
tượng. Học sinh tự nhận xét và giáo viên nhận xét.
16
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
Giới thiệu sản phẩm theo cặp
Danh bạ theo sơ đồ tư duy
Giải pháp 4: Cách thực hiện dự án nhỏ theo nhóm tại nhà
Bước 1: Giáo viên giới thiệu mục đích của dự án.
Bước 2: Hướng dẫn và tổ chức cho học sinh thực hiện dự án sau khi học
xong Lesson 2 theo nhóm tại nhà, hình thức làm việc nhóm tương tự như trên
lớp. Giáo viên chia nhóm, phân công nhóm trưởng phân công nhiệm vụ cụ thể
cho các thành viên trong nhóm. Các thành viên trong nhóm phải được chia đều
các thành viên có lực học tốt và khá để đảm bảo hoạt động nhóm có hiệu
quả, học sinh có thể giúp đỡ nhau trong quá trình thực hiện dự án. Hướng dẫn
học sinh chọn địa điểm làm nhóm phù hợp về khoảng cách địa lí, các thành
viên trong nhóm phải tuân thủ thời gian và yêu cầu mà nhóm đưa ra, tuyệt đối
phải đảm bảo an toàn cho mỗi cá nhân. Giáo viên đưa ra thời hạn nộp dự án
(trước khi bắt đầu học Lesson 3), đôn đốc việc thực hiện, hướng dẫn ngay
khi học sinh có vướng mắc.
Bước 3: Tổ chức cho học sinh trình bày trước lớp bằng cách thuyết trình
hoặc phân vai. Các nhóm quan sát và nhận xét. Hướng dẫn học sinh dùng
tiếng Anh trong lúc giới thiệu sản phẩm của mình.
1. Unit 13: Would you like some milk? – Projec: MY MENU
Make a menu for your small restaurant
17
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
Mục tiêu: Giúp cho học sinh sử dụng tiếng Anh trong lúc trình bày lại
trước lớp.
Nội dung: Nói được tên các loại đồ ăn, đồ uống.
Trình tự: 1) Giới thiệu mục đích bài tập.
2) Hướng dẫn học sinh thiết kế thực đơn đồ ăn và đồ uống
theo nhóm tại nhà, chú trọng sử dụng ý tưởng và hình ảnh
minh họa hợp lí, bắt mắt.Chia nhóm, phân công nhiệm vụ.
3) Tổ chức cho học sinh triển lãm sản và trình bày trước lớp.
Khuyến khích học sinh đặt câu hỏi với những tác phẩm ấn
tượng. Học sinh tự nhận xét, nhận xét chéo và giáo viên nhận
xét. Các nhóm khác đưa ra câu hỏi phụ: “What your favourite
food/drink?”, “Would you like some …?” và nhận xét. Giáo
viên đánh giá dự án dựa trên các tiêu chí đã đưa ra.
Một số sản phẩm tại
nhà của học sinh
Trình bày dự án của nhóm trước lớp
2.
How much is the Tshirt? – MY FUNNY FLASCARDS
18
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
Make four flashcards of clothes. Draw a picture of a clothing item on one side of
the card and write the word for it on the other side.
Thực hiện tương tự như Unit 13.
Flashcard chủ đề quần áo Unit 17
Giải pháp 5: Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá dự án của học sinh
Việc đánh giá dự án của học sinh cần dựa vào các tiêu chí sau:
+ Học sinh hướng đến các mục tiêu học tập như thế nào?
+ Học sinh đã sử dụng được những kỹ năng nào?
+ Thái độ học tập của học sinh?
+ Hiệu quả đạt được sau khi học sinh thực hiện dự án?
Học sinh tự đánh giá.
Giáo viên kết hợp cho học sinh trong nhóm tự đánh giá, đánh giá của
nhóm bạn và đánh giá của giáo viên.
Giáo viên nhận xét tinh thần, thái độ làm việc cuả các thành viên trong
nhóm trong quá trình thực hiện dự án.
Đánh giá chất lượng của sản phẩm thu được từ dự án. Tuyên dương
nhóm và cá nhân xuất sắc; khích lệ, động viên các nhóm chưa hoàn thành dự
án.
19
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
Xây dựng biểu mẫu đánh giá để học sinh hình dung được các nhiệm vụ
cụ thể, các tiêu chuẩn đánh giá phải rõ ràng, học sinh theo dõi được sự tiến
bộ của bản thân.
Mẫu phiếu đánh giá dự án học sinh:
ASESSMENT FORM
Project: ……………………………………………………………………………
Class: ………………………………......................................................................
Group
Content
Creativity
Speaking
Time
TOTAL
Skill
3 marks
2 marks
4 marks
1 mark
10 marks
Group 1
Group 2
Group 3
Group 4
IV.
Tính mới của giải pháp
Từ năm học 2017 – 2018 sau khi sử dụng phương pháp dạy học dự án –
một trong số những kĩ thuật dạy học tích cực áp dụng yêu cầu đổi mới giáo
dục hiện nay, đến cuối năm học 2018 – 2019 đã có hiệu quả lớn đến học
sinh: đa số học sinh đều yêu thích môn học, có hứng thú và chờ đợi khi đến
các tiết học dự án; học sinh tiếp thu bài học và lĩnh hội kiến thức một cách tự
nhiên, luôn chủ động, sáng tạo, phát triển tối đa về mặt tư duy. Giáo viên sau
khi đưa ra chủ đề, học sinh đã chủ động lựa chọn những nội dung phù hợp
với nhóm của mình và bắt đầu tìm hiểu, thực hiện dự án. Nhờ quá trình này,
học sinh đã được sáng tạo tốt nhất trong thực tiễn, mang lại hiệu quả tối ưu
nhất cho môn học, học sinh không còn cảm thấy “nhàm chán” mà hưng phấn
cao hơn khi áp dụng các phương pháp dạy học truyền thống, thụ động. Vì
vậy, tôi khẳng định việc áp dụng phương pháp dạy học theo dự án vào
chương trình tiếng Anh tiểu học thực sự đã mang lại những chuyển biến rõ
rệt trong quá trình làm quen với ngôn ngữ thứ hai của học sinh.
Sau khi nghiên cứu, tôi nhận thấy việc thực hiện một dự án lớn cho cho
học sinh là rất cần thiết để phát huy sự sáng tạo, chủ động và môi trường
giao tiếp tiếng Anh cho học sinh. Nhưng vì học sinh sẽ được học sử dụng
trình chiếu PowerPoint trong chương trình lớp 5 nên dự án lớn sẽ thích hợp
với học sinh lớp 5 nhiều hơn. Dự án lớn tôi muốn thực hiện cùng với học
sinh là MY ĐĂK LĂK, dựa lên Tài liệu địa phương môn tiếng Anh – My
Lovely Hometown – được tích hợp dạy học trong chương trình tiếng Anh từ
20
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
lớp 3 đến lớp 5. Dự án tập trung nghiên cứu vị trí địa lí, ẩm thực, trang phục
và những danh lam thắng cảnh ở Đăk Lăk. Học sinh sẽ chọn các chủ đề sau
khi thảo luận nhóm, dưới sự hướng dẫn của giáo viên, các nhóm sẽ xây dựng
bài thuyết trình của nhóm mình bằng công cụ trình chiếu PowerPoint, hình
ảnh sinh động, có thể sử dụng các video giới thiệu về Đăk Lăk qua kênh hình.
Các nhóm phân công báo cáo viên, tìm kiếm nguồn tư liệu và thiết kế với sự
hỗ trợ của giáo viên.
V.
Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm
Sáng kiến kinh nghiệm “Một số
giải pháp sử dụng phương pháp dạy
học theo dự án trong chương trình
tiếng Anh lớp 4” nghiên cứu đối
tượng là học sinh lớp 4 trường TH
Hoàng Văn Thụ từ năm học 2017 –
2018 đến cuối năm học 2018 – 2019.
Với nhiều học sinh, tính hấp dẫn của
hình thức học này là học sinh được
đóng vai và thực hiện những nhiệm vụ thực tiễn. Thông qua việc thực hiện
các dự án, học sinh có cơ hội sử dụng tiếng Anh tại nhà trường, rèn luyện
được 6 kỹ năng mềm của thế kỉ XXI gồm khả năng sáng tạo, tư duy phản
biện, kỹ năng giáo tiếp, kỹ năng hợp tác, khả năng hoàn thiện bản thân và
kiến thức công nghệ.
Tôi đã tiến hành khảo sát lại học sinh lớp 4A sau gần 2 năm học thực
hiện một số tiết dạy theo dự án. Kết quả chỉ ra 100% học sinh yêu thích và có
hứng thú với môn học kể cả các em học sinh người dân tộc thiểu số có lực
học chưa tốt vì các em cảm thấy hiểu được bài học và biết cách sử dụng
mẫu câu, ghi nhớ một số từ vựng sau khi hoàn thành một dự án bất kì.
Số học
Hoàn
Hoàn
Chưa hoàn
STT Lớp
sinh
thành tốt
thành
thành
1
4A
23
43,4%
47,8%
8,8%
2
4B
16
37,5%
50%
12,5%
3
4C
18
27,8%
66,7%
5,5%
Bảng 3: Kết quả kiểm tra kỹ năng nói của học sinh
khối 4 cuối năm học 2018 2019
So với cuối năm học 2017 –
2018, học sinh đã tiến bộ rõ rệt,
21
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
mạnh dạn khi giao tiếp tiếng Anh. Khi tiến hành kiểm tra kỹ năng nói của
học sinh cuối năm học, bản thân là giáo viên trực tiếp giảng dạy, tôi vẫn bất
ngờ với khả năng phản ứng nhanh nhạy của học sinh. Học sinh có thể trình
bày bài nói bất kì hay trả lời giáo viên đa số các yêu cầu, hình thành kỹ năng
phản xạ tiếng Anh tự nhiên. Nhờ vậy, chất lượng môn học được tăng lên rõ
rệt, học sinh thích thú và đam mê môn học.
Phần thứ ba: Kết luận, kiến nghị
I.
Kết luận
Sau khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm “Một số giải pháp sử dụng
phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4” tại
trường TH Hoàng Văn Thụ đã thu được nhiều kết quả và đem lại hiệu quả
cao khi giảng dạy môn tiếng Anh, phần nào đã giúp học sinh biết áp dụng
những kiến thực đã học trên nhà trường vào thực tiễn, học sinh được tạo
dựng môi trường nói tiếng Anh, có cơ hội giao tiếp bằng ngôn ngữ thứ hai
nhiều hơn trong các nhóm nhỏ. Phương pháp dạy học theo dự án luôn lấy
người học làm trung tâm, phá vỡ thói quen học tập theo lối mòn và học tập
một cách sáng tạo hơn. Qua đó, các em dần xây dựng thái độ học tập tích cực,
xác định được phương pháp học đúng đắn để có thể tự học, tự nghiên cứu
đáp ứng được yêu cầu của thời đại mới.nDạy học theo dự án là một hình
thức dạy học quan trọng để thực hiện quan điểm dạy học hiện đại như: định
hướng vào người học, định hướng tích hợp. Dạy học dự án góp phần gắn lí
thuyết với thực hành, tư duy và hành động, nhà trường và xã hội, tham gia tích
cực vào việc đào tạo năng lực làm việc tự lực, năng lực sáng tạo, năng lực
giải quyết các vấn đề phức hợp, tinh thần trách nhiệm và khả năng cộng tác
làm việc của học sinh.
Giáo viên cần bám sát vào mục tiêu dạy học nếu không mục đích của
dự án sẽ không rõ ràng và kết quả đem lại không cao. Dựa vào mục đích,
mục tiêu và chuẩn kiến thức, kĩ năng, giáo viên lựa chọn các bài học cần ưu
tiên trong chương trình để thiết kế dự án. Giáo viên nên luôn nhớ rằng mình
là người hướng dẫn và hỗ trợ, không làm thay mà là tạo điều kiện cho học
sinh làm việc. Giáo viên cần đặt câu hỏi cho học sinh suy nghĩ và thử thách
họ. Nên lựa chọn những câu hỏi định hướng một cách cẩn thận để người
học tiếp thu được những kiến thức cần thiết trong chương trình.
II.
Kiến nghị
22
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
Từ những yêu cầu trên, tôi đề xuất một số kiến nghị sau:
Nhà trường cần đầu tư trang thiết bị dạy hoc, bố trí phòng tiếng Anh
có bảng tương tác, thuận lợi cho học sinh và giáo viên báo cáo dự án.
Tạo điều kiện cho giáo viên và học sinh tham gia các hoạt động ngoại
khóa, tham quan thực tế.
Học sinh tích cực trong các hoạt động dạy và học.
Tôi xin chân thành cảm ơn!.
Dur Kmăn, ngày 10 tháng 4 năm 2019
Người viết
Đặng Thị Ngọc Huyền
23
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM CẤP
TRƯỜNG
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
(Ký tên, đóng dấu)
Đinh Văn Cường
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM CẤP HUYỆN
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
(Ký tên, đóng dấu)
24
Một số giải pháp sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong chương trình tiếng Anh lớp 4
25