Xây dựng thang bảng lương tại các công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do nhà nước làm chủ sở hữu trên địa bàn thành phố Hà Nội

Nghiên cứu, trao đổi

Khoa học Lao động và Xã hội - Số 50/Quý I- 2017

XY DNG THANG BNG LNG TI CC CễNG TY TRCH
NHIM HU HN MT THNH VIấN DO NH NC LM CH S HU
TRấN A BN THNH PH H NI
TS. on Th Yn ThS. V Th nh Tuyt
Trng i hc Lao ng Xóhi
Túm tt: Theo Ngh nh s 49/2013/N-CP ngy 14 thỏng 5 nm 2013 ca Chớnh ph,
cỏc doanh nghip phi t xõy dng thang bng lng. Ngy 22 thỏng 4 nm 2015, B Lao ng Thng binh v Xó hi ó ban hnh Thụng t s 17/2015/TT-BLTBXH, trong ú ni dung
chớnh l hng dõn xõy dng thang lng, bng lng i vi cỏc cụng ty trỏch nhim hu hn
mt thnh viờn do Nh nc lm ch s hu (TNHH MTV). Qua kho sỏt thc t ca nhúm
nghiờn cu i vi 20 cụng ty TNHH MTV trờn a bn H Ni cho thy, t khi Ngh nh ra
i n nay, cỏc cụng ty TNHH MTV vn cũn lỳng tỳng trong vic xõy dng thang bng lng,
hiu qu xõy dng thang bng lng cũn thp. Bi vit di õy nhm ch ra mt s nguyờn
nhõn ca tỡnh hỡnh trờn v xut gii phỏp nõng cao hiu qu xõy dng thang bng lng i
vi cỏc cụng ty TNHH MTV trờn a bn H Ni.
T khoỏ: xõy dng thang bng lng, Cụng ty TNHH MTV
Abstract: According to the Governments Decree No. 49/2013 / ND-CP dated on 14th
May 2013, enterprises must build their own salary scales. On 22nd April 2015, the Ministry of
Labor, War Invalids and Social Affairs (MOLISA) issued Circular No. 17/2015 / TT-BLDTBXH,
with the main contents of instruction to build the salary scales among state-owned one member
co., Ltd. Through the survey of the research team with 20 one-member limited liability
companies in Hanoi, since the Decree was created, these companies have still been confused in
setting up their salary scales; and the effectiveness of building salary scales remains low. The
following article outlines some of the causes of this situation and recommends solutions to
improve the efficiency of building the salary scales among one member limited liability
companies in Hanoi.
Key words: Build salary scales, One member limited liability company

1. Khỏi quỏt tỡnh hỡnh xõy dng
thang bng lng ti cỏc cụng ty TNHH
MTV trờn a bn H Ni.
Qua kho sỏt thc t ca nhúm tỏc gi
ti 20 cụng ty TNHH MTV trờn a bn
thnh ph H Ni v phng vn sõu cỏn b

lónh o ti 5 cụng ty v tỡnh hỡnh xõy dng
thang bng lng, kt qu cho thy:
- Cỏc cụng ty ó tin hnh r soỏt li
chc danh cụng vic. 20/20 cụng ty ó thc
hin r soỏt li chc danh cụng vic, sp
xp, b sung li chc danh cụng vic theo
quy nh ti ngh nh 49/2013/N-CP.

56


Nghiªn cøu, trao ®æi

Khoa häc Lao ®éng vµ X· héi - Sè 50/Quý I- 2017

- Các công ty đã tiến hành phân loại lao
động và hầu hết (17/20 công ty) đã xác định
quan hệ tiền lương giữa các loại lao động
phù hợp trên cơ sở hướng dẫn của thông tư
17/2015/TT-BLĐTBXH.
- Công tác đánh giá công việc đã tiến
hành ở các công ty. Đánh giá công việc
được tiến hành trên cơ sởcác chỉ tiêu được

gợi ý trong Thông tư 17/2015/TTBLĐTBXH, tức là lấy 4 chỉ tiêu chủ yếu để
đánh giá độ phức tạp công việc (Thời gian
hoặc trình độ đào tạo; trách nhiệm; kỹ năng,
tích lũy kinh nghiệm; mức độ ảnh hưởng), ít
công ty tự xây dựng riêng thước đo đánh giá
công việc phù hợp với công ty mình (5/20).
Một số hạn chế:
- Các công ty còn xem nhẹ công tác
phân tích công việc. Một số công ty chỉ quy
định chức năng nhiệm vụ của các phòng
ban, chưa có bản mô tả công việc, bản yêu
cầu đối với người thực hiện công việc,…
cho từng chức danh công việc cụ thể. Vì
vậy, thiếu cơ sở để đánh giá công việc chính
xác và ảnh hưởng đến xây dựng thang, bảng
lương.
- Đánh giá công việc vẫn chung chung:
do công ty chưa tiến hành phân tích công
việc, chưa đầu tư nghiên cứu để có thang
điểm đánh giá và quy trình đánh giá bài bản
(các chỉ tiêu đánh giá chủ yếu dựa vào
thông tư 17/2015/TTBLĐTBXH mà chưa
vận dụng linh hoạt phù hợp với công ty
mình) nên kết quả đánh giá công việc thiếu
chính xác.

- Các công ty tiến hành phân nhóm
(phân ngạch) công việc thường theo gợi ý
của Thông tư 17/2015/TTBLĐTBXH. Xây
dựng thang bảng lương theo vị trí công việc,

việc phân nhóm theo giá trị công việc sẽ
khoa học hơn.
- Hiệu quả xây dựng thang lương chưa
cao, các công ty xây dựng thang lương ít
tính đến yếu tố cạnh tranh, mức lương thị
trường.
2. Nguyên nhân chủ yếu của những
hạn chế trong xây dựng thang bảng
lương
- Thứ nhất: Hệ thống Mô tả công việc
thường không được chú trọng và quan tâm
đúng mức. Những cơ sở, căn cứ nhằm đánh
giá chính xác giá trị công việc gắn với từng
vị trí này thường không được xây dựng
hoặc nếu có thì rất sơ sài. Nhiều đơn vị khi
được khảo sát về những văn bản này thường
tỏ ra lúng túng hoặc đưa các sản phẩm được
xây dựng một cách hình thức không có giá
trị thực tiễn. Giữa công việc thực tế đang
thực hiện và các bản mô tả việc thậm chí
còn không liên quan.
- Thứ hai: Tiêu chuẩn chức danh/vị trí
công việc sơ sài, không thực tiễn. Do thói
quen trọng bằng cấp và coi bằng cấp là yếu tố
quan trọng quyết định mức lương, nên ở hầu
hết ở các công ty hệ thống tiêu chuẩn chức
danh/vị trí được xây dựng một cách thiếu
khoa học, không phù hợp với yêu cầu của vị
trí công việc. Các yếu tố như kỹ năng mềm,
kiến thức chuyên môn, thái độ chưa được mô

tả cụ thể và đúng với yêu cầu thực tiễn.

57


Nghiên cứu, trao đổi

Khoa học Lao động và Xã hội - Số 50/Quý I- 2017

- Th ba: i ng cỏn b lao ng tin
lng thiu v s lng v yu nng
lc.Kt qu iu tra ca nhúm tỏc gi cho
thy, phn ln cỏc cụng ty cú t 3 - 5 cỏn b
ph trỏch cụng tỏc lao ng tin lng, cú
15% cụng ty ch cú 1 cỏn b tin lng mc
dự quy mụ lao ng ca cụng ty thng ln
(trờn 500 ngi).
V chuyờn mụn, 77,5% s cỏn b lm
cụng tỏc tin lng cú chuyờn ngnh o
to khụng phự hp (47,5% c o to
chuyờn ngnh k toỏn, 20% hc qun tr
kinh doanh v 10% l hc cỏc ngnh khỏc
nh: bo him, qun lý kinh t). Ch cú
22,5% c o to ỳng chuyờn ngnh,
iu ny nh hng n quỏ trỡnh xõy dng
cng nh cht lng thang bng lng ca
cỏc cụng ty.
- Th t: S ch o ca lónh o cỏc
Cụng ty cha quyt lit. Hu ht lónh o
cụng ty cha thc s quan tõm ỳng mc i

vi cỏc cụng tỏc xõy dng thang bng lng.
Theo kho sỏt ca nhúm tỏc gi, phn ln
Lónh o cỏc cụng ty(55%) cũn cha thy
c tm quan trng ca vic xõy dng mt
thang bng lng khoa hc, lm c s tr
lng hiu qu v cú tớnh cnh tranh.
- Th sỏu: Chớnh sỏch ca Nh nc
cha kp thi. Ngh nh 49/2013/N-CP
quy nh v xõy dng thang bng lng
trong cỏc doanh nghip Nh nc ban hnh
ngy 12/4/2013 nhng phi sau 2 nm mi
cú thụng t hng dn thc hin (Thụng t
17/2015/TT-BLTBXH ngy 22/4/2015).

iu ny gõy khú khn rt ln cho cỏc cụng
ty trong vic trin khai thc hin Ngh nh.
3. Mt s xut
Mt l, cỏc cụng ty cn r soỏt, ỏnh
giỏ li nng lc i ng cỏn b lao ng tin lng. Vic ỏnh giỏ cú th tip cn t
h s nhõn lc, sau ú ỏnh giỏ trc tip
nng lc cỏn b thụng qua mụ hỡnh nng
lc ngh nghip vi nhng tiờu chớ c th
v kin thc, k nng m cỏn b lao ng
tin lng ang cú so vi tiờu chun nng
lc ngh nghip. Trờn c s ú cú cỏc
gii phỏp phự hp nhm nõng cao nng lc
cỏn b ỏp ng yờu cu t ra.
Cỏc cụng ty nờn tin hnh t chc tp
hun cho nhúm cỏn b lao ng - tin lng
cỏc nghip v v phõn tớch cụng vic, ỏnh

giỏ cụng vic v phng phỏp xõy dng
thang bng lng theo v trớ cụng vic bi
bn cú th t xõy dng thang bng lng
hp lý nht cho cụng ty. Cụng ty cú th mi
cỏc chuyờn gia v hng dn xõy dng
thang bng lng t cỏc c quan qun lý
Nh nc, cỏc n v chuyờn mụn trong v
ngoi nc.
Hai l: Cỏc cụng ty cn r soỏt li b
mỏy t chc v h thng chc danh cụng
vic cú cỏc chnh sa b sung tờn cỏc
chc danh cụng vic cho phự hp. Cỏc cụng
ty cú th hon thin b mỏy t chc trờn c
s r soỏt li chc nng nhim v ca cụng
ty. S dng cụng c phõn tớch ma trn chc
nng phõn tớch v hon thin li chc
nng nhim v cỏc n v trc thuc. Cõn
i li cu trỳc b mỏy, chc nng cỏc b

58


Nghiên cứu, trao đổi

Khoa học Lao động và Xã hội - Số 50/Quý I- 2017

phn lm c s xỏc nh cỏc chc danh
cụng vic trong mi b phn cng nh ton
cụng ty.

lc ỏp ng yờu cu th trng trong bi
cnh ton cu húa hin nay.

Sau khi cú h thng chc danh cụng
vic, cỏc cụng ty tin hnh ỏnh giỏ li h
thng phõn tớch cụng vic v tin hnh phõn
tớch li bi bn cú c s ỏnh giỏ cụng
vic v xõy dng thang bng lng.

1. B lut lao ng nm 2012.
2. Ngh nh s 205/2004/N-CP ca Chớnh
ph ngy 14 thỏng 12 nm 2004, quy nh h
thng thang lng, bng lng v ch ph cp
lng trong cỏc cụng ty Nh nc.
3. Ngh i nh s 49/2013/N-CP cua Chớnh
ph ngy 14 thỏng 5 nm 2013, quy nh chi tit
thi hnh mt s iu ca B lut Lao ng v tin
lng.
4. Thụng t s 17/2015/TT-BLTBXH ca
B Lao ng Thng binh v Xó hi ngy 22
thỏng 4 nm 2015, hng dn xõy dng thang
lng, bng lng, ph cp lng v chuyn xp
lng i vi ngi lao ng trong cụng ty trỏch
nhim hu hn mt thnh viờn do nh nc lm
ch s hu theo Ngh nh s 49/2013/N-CP
ngy 14 thỏng 5 nm 2013 ca Chớnh ph quy
nh chi tit thi hnh mt s iu ca B lut Lao
ng v tin lng.
5. Nguyn Tip, Lờ Thanh H (2007), Giỏo
trỡnh Tin lng Tin cụng, NXB. Lao ng - Xó

hi, H Ni.
6. Mai Quc Chỏnh, Trn Xuõn Cu (2008),
Giỏo trỡnh Kinh t ngun nhõn lc, NXB. i hc
Kinh t quc dõn, H Ni.
7. Lờ Thanh H (2009), Giỏo trỡnh Qun tr
nhõn lc (tp I), NXB. Lao ng - Xó hi, H Ni.
8. Lờ Quõn (2005), K thut xõy dng h
thng tin lng v ỏnh giỏ thnh tớch ca
doanh nghip, NXB.
9. Th Ti (2013), Hon thin phng
phỏp tr cụng lao ng theo c ch th trng
trong cỏc doanh nghip H Ni, Lun ỏn Tin s
kinh t, Trng i hc Kinh t quc dõn, H Ni.
10. V Hng Phong (2010), Xõy dng h
thng bng lng chc danh cho cỏc doanh
nghip ngoi Nh nc, Tp chớ Lao ng - Xó
hi, H Ni

Ba l, cỏc cụng ty cn hiu ỳng v vn
dng linh hot thụng t 17/2015/TTBLTBXH ỏnh giỏ giỏ tr cho tng chc
danh cụng vic hp lý, phự hp vi c im
v mc tiờu hot ng ca cụng ty.
Bn l, giỳp cỏc cụng ty d dng
trong vic thc hin cỏc quy nh ca Nh
nc núi chung v trong lnh vc tin lng
núi riờng, Nh nc cn ban hnh vn bn
quy phm phỏp lut kp thi hn. Vic
chm tr ra vn bn hng dn thc thin s
gõy nhiu khú khn, lỳng tỳng cho cỏc
doanh nghip trong quỏ trỡnh thc hin.

Cỏc vn bn ban hnh cn rừ rng, c th
hn trỏnh hiu lm cho cỏc doanh nghip
trong quỏ trỡnh thc hin dn n hiu qu
thc hin cha cao.
Nm l, cỏc c s, cỏc trng i hc
cú o to sinh viờn chuyờn ngnh Qun tr
nhõn lc núi chung v k nng xõy dng
thang bng lng núi riờng, cn tng cng
nng lc i ng cỏn b ging viờn ỏp
ng yờu cu, ng thi cn gn kt cht ch
hn na vi cỏc doanh nghip nhm trao
i, liờn kt cú c i ng cỏn b o
to cng nh cỏn b doanh nghip cú nng

Ti liu tham kho

59