Luận án Tiến sĩ: Quản lý đánh giá kết quả học tập khoa học xã hội nhân văn của học viên ở các trường đại học quân sự

LICAMOAN

Tôi cam đoan đây là
công

trình

nghiên

cứu

của riêng tôi. Các số liệu,
kết quả nêu trong luận án
là trung thực và có xuất
xứ rõ ràng!
TCGILUNN

PhmThnhTrung


MỤC LỤC
Trang
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ, ĐỒ THỊ, SƠ ĐỒ
MỞ ĐẦU
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI  
Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ 
HỌC   TẬP   KHOA   HỌC   XÃ   HỘI   NHÂN   VĂN   CỦA 

HỌC VIÊN Ở CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC QUÂN SỰ
Những khái niệm cơ bản 
1.1.
Những vấn đề  chung về  quản lý đánh giá kết quả  học tập 
1.2.
khoa học xã hội nhân văn của học viên ở các trường đại học 
quân sự
Các yếu tố tác động đến quản lý đánh giá kết quả học tập  
1.3.
khoa học xã hội nhân văn của học viên  ở  các trường đại  
học quân sự
Chương 2 CƠ  SỞ  THỰC TIỄN VỀ  QUẢN LÝ ĐÁNH GIÁ KẾT 
QUẢ HỌC TẬP KHOA HỌC XàHỘI NHÂN VĂN CỦA 
HỌC VIÊN Ở CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC QUÂN SỰ
2.1.
Xu hướng trong đánh giá kết quả học tập khoa học xã 
hội nhân văn của học viên ở đại học quân sự
2.2.
Khái quát chung về tổ chức khảo sát thực trạng
2.3.
Thực trạng đánh giá và quản lý đánh giá  kết quả  học 
2.4.
Chương 3

3.1.

3.2.

5
12

28
28
38
57

63
63
66

tập   khoa   học   xã   hội   nhân   văn   của   học   viên   ở   các 
trường đại học quân sự
Nguyên nhân của những hạn chế 

68
84

YÊU CẦU VÀ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ ĐÁNH GIÁ KẾT 
QUẢ   HỌC   TẬP   KHOA   HỌC   XÃ   HỘI   NHÂN   VĂN 
CỦA HỌC VIÊN  Ở  CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC QUÂN 
SỰ 

88

Yêu cầu trong quản lý đánh giá kết quả học tập khoa học 
xã hội nhân văn của học viên ở các trường đại học quân 
sự
Các biện pháp quản lý đánh giá kết quả học tập khoa  
học xã hội nhân văn của học viên  ở  các trường đại 
học quân sự hiện nay

88

91


Chương 4
4.1.

KHẢO NGHIỆM VÀ THỬ NGHIỆM
Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện  
pháp
Tổ chức thử nghiệm

4.2.
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
DANH   MỤC   CÔNG   TRÌNH   KHOA   HỌC   CỦA   TÁC   GIẢ  Đà
ĐƯỢC CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết đầy đủ
Đại học quân sự
Khoa học xã hội nhân văn
Nhà xuất bản
Quân đội nhân dân
Thử nghiệm
Đối chứng

QLGD
Giảng viên
Học viên

Chữ viết tắt
ĐHQS
KHXHNV
Nxb
QĐND
TN
ĐC
QLGD
GV
HV

124
124
134
152
155
156


DANH MỤC CÁC BẢNG
TT Tên bảng

Nội dung

Trang

Bảng tổng hợp kết quả  khảo sát thực trạng đánh 
01

2.1

giá kết quả  học tập khoa học xã hội nhân văn của 
học viên ở đại học quân sự
Bảng tổng hợp kết quả khảo sát mức độ thực hiện 

02

2.2

các nội dung công tác kế  hoạch hoá quản lý đánh 
giá kết quả học tập của học viên
Bảng tổng hợp kết quả khảo sát mức độ thực hiện 

03

2.3

2.4

2.5

2.6

07

4.1

08

4.2

09

4.3

10

4.4

11

4.5

12

4.6

76

các nội dung công tác kiểm tra trong quản lý đánh 
giá kết quả học tập của học viên
Bảng tổng hợp kết quả  khảo sát các yếu tố  tác 

06

74

các nội dung công tác lãnh đạo, chỉ  đạo quản lý 
đánh giá kết quả học tập của học viên
Bảng tổng hợp kết quả khảo sát mức độ thực hiện 

05

72

các nội dung công tác tác tổ  chức (triển khai) đánh 
giá kết quả học tập của học viên
Bảng tổng hợp kết quả khảo sát mức độ thực hiện 

04

68

78

động, ảnh hưởng đến quản lý đánh giá kết quả học 
tập của học viên
Bảng tổng hợp kết quả khảo sát tính cần thiết của 

82

các biện pháp quản lý
Bảng tổng hợp kết quả khảo sát tính khả thi của 

125

các biện pháp quản lý  
126
Bảng tương quan giữa tính cần thiết và tính khả thi  
của các biện pháp quản lý đề xuất
126
Bảng tổng hợp kết quả khảo sát về tính cần thiết 
và tính khả thi biện pháp quản lý 1
128
Bảng tổng hợp kết quả  khảo sát về  tính cần thiết 
và tính khả thi biện pháp quản lý 2
129
Bảng tổng hợp kết quả  khảo sát về  tính cần thiết 
và tính khả thi biện pháp quản lý 3

130


TT Tên bảng

13

4.7

14

4.8

15

4.9

16

4.10

17

4.11

18

4.12

Nội dung

Trang

Bảng tổng hợp kết quả  khảo sát về  tính cần thiết 
và tính khả thi biện pháp quản lý 4
131
Bảng tổng hợp kết quả  khảo sát về  tính cần thiết 
và tính khả thi biện pháp quản lý 5
132
Bảng   tổng   hợp   những   nội   dung   chính   trong   Kế 
hoạch tổ chức thử nghiệm
137
Bảng các tiêu chí đánh giá và các chỉ  báo đánh giá 
thử nghiệm
139
Bảng tổng hợp điểm số đánh giá môn Giáo dục học 

quân sự sau tác động thử nghiệm
143
Bảng tổng hợp kết quả về tính hiệu quả, hiệu lực 
của các quyết định quản lý đến nhận thức của các 
lực lượng tham gia vào quá trình đánh giá 
145
Bảng tổng hợp kết quả về tính hiệu quả, hiệu lực  

19

4.13

của các tác động quản lý đến khâu coi, chấm thi,  
đánh giá kết quả học tập của học viên
146
 Bảng tổng hợp kết quả  về  tính hiệu quả  của các  

20

4.14

tác động quản lý trong kiểm soát, kiểm tra quá trình 
tổ chức đánh giá kết quả học tập của học viên

147


DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ
TT Tên sơ đồ

Nội dung

Trang

Sơ  đồ  quản lý đánh giá kết quả  học tập khoa học  
1.1 

xã hội nhân văn của học viên theo tiếp cận chức  

02

1.2 

40
43

03

3.1

năng quản lý
Sơ đồ tiếp cận văn hoá trong quản lý
Sơ đồ quản lý quy trình đánh giá kết quả học tập của 
học viên

109

01

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ

TT

Tên biểu 
đồ

01

4.1

02

4.2

03

4.3

04

4.4

05

4.5

06

4.6

07

4.7

08

4.8

Nội dung

Trang

Biểu đồ  tính cần thiết và tính khả  thi của các biện 
pháp quản lý 
127
Biểu đồ tính cần thiết và tính khả thi biện pháp quản 
lý 1 
128
Biểu đồ tính cần thiết và tính khả thi biện pháp quản 
lý 2 
129
Biểu đồ tính cần thiết và tính khả thi biện pháp quản 
lý 3 
130
Biểu đồ tính cần thiết và tính khả thi biện pháp quản 
lý 4 
131
Biểu đồ tính cần thiết và tính khả thi biện pháp quản 
lý 5 
132
Biểu đồ  tương quan giữa tính cần thiết và tính khả 

thi của các biện pháp   
133
Biểu  đồ  kết quả  thử  nghiệm và đối chứng  trong 
kiểm tra kết thúc môn học tại hai cơ sở thử nghiệm

143


5
MỞ ĐẦU
1. Giới thiệu khái quát về luận án
Đánh giá kết quả học tập của HV nói chung, đánh giá kết quả học tập 
trong dạy học các môn KHXH&NV (sau đây được gọi chung là đánh giá kết  
quả học tập KHXHNV của HV ở các trường ĐHQS) nói riêng là một nhiệm 
vụ quan trọng, một khâu không thể tách rời của quá trình giáo dục và đào tạo. 
Là GV được tham gia giảng dạy và đánh giá kết quả học tập của HV, tác giả 
luận án nhận thấy trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiệm  
vụ đánh giá kết quả học tập, đặc biệt với các môn KHXHNV đang còn những  
bất cập. Sự bất cập đó do nhiều nguyên nhân song nguyên nhân cơ bản nhất  
vẫn là công tác quản lý và năng lực của các nhà quản lý. Vấn đề đặt ra là làm 
thế  nào để  quản lý, tổ  chức, chỉ  đạo, kiểm soát tốt hoạt động đánh giá kết  
quả học tập KHXHNV của HV ở các trường ĐHQS... đây là câu hỏi được sự 
quan tâm nghiên cứu của các cấp quản lý, các nhà khoa học, đội ngũ cán bộ 
GV... trong đó có tác giả luận án. Với sự  tâm huyết đó, luận văn thạc sĩ tác 
giả đã chọn vấn đề  “Xây dựng tiêu chí đánh giá kết quả học tập, rèn luyện  
của học viên  ở  Trường Sĩ quan Chính trị”  để  nghiên cứu; để  phát triển ý 
tưởng khoa học này, luận án tiến sĩ tác giả  tiếp tục chọn vấn đề  “ Quản lý  
đánh giá kết quả  học tập khoa học xã hội nhân văn của học viên  ở  các  
trường đại học quân sự” để nghiên cứu. Với trải nghiệm hơn 20 năm công 
tác  ở  ĐHQS, tác giả  luận án mong muốn được đóng góp những kết quả 

nghiên cứu khoa học để các nhà quản lý có thể tham khảo, vận dụng nhằm 
góp phần nâng cao chất lượng đánh giá kết quả học tập  KHXHNV của HV 
ở các trường ĐHQS.
Quá  trình nghiên  cứu  luận  án  đã  sử   dụng tổng hợp  các  phương 
pháp nghiên cứu để  làm sáng tỏ  các vấn đề  lí luận, thực tiễn, trong đó 
phương pháp điều tra, khảo sát, khảo nghiệm, thử nghiệm, t ổng k ết th ực  
tiễn được sử dụng chủ yếu. Luận án đượ c kết cấu gồm phần tổng quan; 


6
cơ  sở  lí luận và thực tiễn, các biện pháp quản lý và phần khảo nghiệm,  
thử nghiệm, phần kết lu ận và những kiến nghị. Ngoài ra còn có hệ thống 
danh mục tài liệu tham khảo, các phụ lục.
2. Lý do lựa chọn đề tài luận án
Các môn KHXHNV được giảng dạy ở các trường ĐHQS nhằm trang 
bị hệ thống tri thức về xã hội và con người trong lĩnh vực hoạt động quân 
sự, bao gồm những quy luật, tính quy luật, bản chất, thuộc tính, các hiện  
tượng xã hội và nhân văn trong lĩnh vực quân sự... trên nền tảng lí luận chủ 
nghĩa Mác ­ Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng cộng sản 
Việt Nam, tư  tưởng quân sự  truyền thống dân tộc Việt Nam, đáp ứng các 
yêu cầu nhiệm vụ của cách mạng trong từng thời kì lịch sử.
Trong quá trình lãnh đạo xây dựng đất nước, Đảng ta luôn quan tâm 
đến sự  nghiệp giáo dục và đào tạo. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc 
lần thứ XI Đảng ta đã xác định chủ trương: “Đổi mới căn bản và toàn diện 
giáo dục và đào tạo theo nhu cầu phát triển của xã hội; nâng cao chất 
lượng theo yêu cầu chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội 
nhập quốc tế, trong đó, đổi mới cơ chế QLGD, phát triển đội ngũ giáo viên  
và cán bộ quản lý là khâu then chốt... Thực hiện đồng bộ các giải pháp phát 
triển và nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo. Đổi mới chương trình nội  
dung, phương pháp dạy và học, phương pháp thi, kiểm tra theo hướng hiện  

đại ...”[14, tr.130, 216].
Tiếp tục cụ thể hóa các chủ trương đó Nghị quyết số 29­NQ/TW của 
Ban Chấp hành Trung ương về Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào 
tạo… đã cụ  thể  hoá mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đổi mới căn bản, toàn 
diện nền giáo dục và đào tạo, trong đó nội dung thi, kiểm tra và đánh giá 
kết quả giáo dục, đào tạo được xác định: Việc thi, kiểm tra và đánh giá kết  


7
quả giáo dục, đào tạo cần từng bước theo các tiêu chí tiên tiến được xã hội  
và cộng đồng giáo dục thế  giới tin cậy và công nhận. Phối hợp sử  dụng  
kết quả  đánh giá trong quá trình học với đánh giá cuối kỳ, cuối năm học; 
đánh giá của người dạy với tự  đánh giá của người học; đánh giá của nhà  
trường với đánh giá của gia đình và của xã hội.
Đối với dạy học các môn KHXHNV, do đặc điểm và tính chất trừu  
tượng; tính chất lí luận của chúng, nên việc đánh giá chất lượng hiệu quả của  
việc dạy và học cũng như quản lý đánh giá kết quả học tập đang cần một quy 
trình, phương thức, biện pháp quản lý thống nhất, có tính khoa học và thực tiễn  
cao. Do đó cần có những nghiên cứu độc lập về vấn đề này để chỉ đạo thực  
tiễn quản lý đánh giá kết quả học tập của HV ở các trường ĐHQS.
Quán triệt sâu sắc, vận dụng sáng tạo nghị  quyết của Đảng, hoạt 
động giáo dục, đào tạo trong các trường ĐHQS được đổi mới toàn diện  
theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa. Bàn về  hoạt động kiểm tra đánh giá, 
Nghị  quyết số  86/NQ­ĐUQSTW (nay là Quân  ủy Trung  ương) đã nêu: Chú 
trọng đổi mới phương pháp giáo dục các môn KHXHNV. Đổi mới phương  
pháp đánh giá kết quả học tập, rèn luyện, bảo đảm tính khách quan, phản ánh  
đúng thực chất trình độ của người học, thúc đẩy việc dạy thực chất, học thực 
chất... Xuất phát từ thực trạng quản lý đánh giá kết quả học tập KHXHNV của 
HV ở các trường ĐHQS thời gian qua: Bên cạnh những kết quả đạt được còn  
tồn tại những hạn chế đó là, trong quản lý đánh giá kết quả học tập KHXHNV  

của HV, các lực lượng tham gia vào quá trình đánh giá chưa thấy hết được vị trí 
vai trò của hoạt động này; quá trình tiến hành một số khâu chưa đảm bảo tính  
khách quan; việc ứng dụng các phương tiện kĩ thuật, công nghệ thông tin trong  
đánh giá còn ít; việc quản lý nội dung, quy trình, qui chế đánh giá còn những bất 
cập...


8
Xuất phát từ  tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề  tài: Hiện 
nay, đã có những công trình khoa học trên thế  giới và trong nước nghiên 
cứu về  đánh giá kết quả  học tập dưới các góc độ  tiếp cận khác nhau.  
Những công trình đó rất đáng trân trọng và là kết quả  nghiên cứu để 
chúng tôi tham khảo, nhưng ch ưa có công trình hay tác giả  đi sâu nghiên 
cứu một cách cơ bản, hệ thống, chuyên sâu dưới góc độ quản lý đánh giá  
kết quả học tập trong dạy học các môn KHXHNV của HV  ở các trường  
ĐHQS. Từ các lý do trên, nghiên cứu sinh chọn đề  tài “Quản lý đánh giá  
kết quả học tập khoa học xã hội nhân văn của HV  ở  các trườ ng ĐHQS” 
để nghiên cứu.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
* Mục đích nghiên cứu
Làm rõ cơ  sở  khoa học của việc quản lý đánh giá kết quả  học tập  
KHXHNV của HV, nhằm bảo đảm cho các hoạt động đánh giá được tiến 
hành khoa học, chặt chẽ, tin cậy, góp phần nâng cao chất lượng dạy học, 
chất lượng và hiệu quả  của quá trình giáo dục và đào tạo  ở  các trường 
ĐHQS hiện nay.
* Nhiệm vụ nghiên cứu
­ Làm rõ cơ  sở  lý luận quản lý đánh giá kết quả  học tập KHXHNV  
của HV ở các trường ĐHQS;
­ Khảo sát thực tiễn, đánh giá thực trạng quản lý đánh giá kết quả 
học tập KHXHNV của HV ở các trường ĐHQS;

­ Đề xuất các biện pháp quản lý đánh giá kết quả học tập KHXHNV  
của HV ở các trường ĐHQS;


9
­ Tiến hành kiểm chứng  tính hiệu quả  của các biện pháp đã được 
đề  xuất trong thực tiễn đánh giá kết quả  học tập KHXHNV của HV  ở 
các trường ĐHQS.
4. Khách thể, đối tượng, phạm vi nghiên cứu và giả  thuyết khoa 
học
* Khách thể nghiên cứu
Đánh giá kết quả học tập KHXHNV của HV ở ĐHQS
* Đối tượng nghiên cứu
Hoạt động quản lý đánh giá kết quả  học tập KHXHNV của HV  ở 
các trường ĐHQS.
* Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi về nội dung, luận án tập trung nghiên cứu về vấn đề quản lý đánh 
giá kết quả  học tập trong dạy học các môn KHXHNV của HV  ở  các trường 
ĐHQS.
  Phạm vi về  khách thể  khảo sát,  do số  lượng nhà trường quân đội 
lớn, đa dạng về đối tượng, nhiệm vụ, mục tiêu yêu cầu đào tạo, địa điểm 
đóng quân. Vì vậy, luận án chỉ  tập trung đi sâu nghiên cứu quản lý đánh  
giá kết quả học tập KHXHNV của HV  ở các trường ĐHQS, tập trung vào 
các nhà trường quân sự  đào tạo bậc đại học khu vực Hà Nội gồm:  Học 
Viện Chính trị, Trường Sĩ quan Chính trị, Trường Sĩ quan Lục quân 1, 
Học viện Kỹ  thuật Quân sự. Với số  lượng tham gia khảo sát là: 200 cán 
bộ, 300 GV và 600 HV, thành phần gồm: cán bộ quản lý HV, GV trực tiếp 
giảng dạy và tham gia vào các hình thức đánh giá; các đối tượng HV; cơ 
quan khảo thí, kiểm định và bảo đảm chất lượng giáo dục đào tạo.
Phạm vi về thời gian, các số liệu sử dụng phục vụ việc nghiên cứu của 

luận án  được khảo sát, điều tra, tổng hợp được giới hạn từ năm 2007 đến nay.
* Giả thuyết khoa học


10
Chất lượng của hoạt động đánh giá kết quả  học tập KHXHNV tùy 
thuộc trước hết vào trình độ tổ chức và thái độ nghiêm túc của các chủ thể 
giáo dục trong thi, kiểm tra, cũng như nội dung, phương pháp và chuẩn mực  
đánh giá kết quả học tập của HV. Nếu các trường ĐHQS thực hiện có hiệu 
lực các biện pháp như: xây dựng kế  hoạch thi, kiểm tra chặt chẽ, duy trì 
nghiêm túc quy chế giáo dục ­ đào tạo, thống nhất được các tiêu chí, chuẩn 
mực   đánh   giá   kết   quả   học   tập   phù   hợp   với   đặc   điểm   các   môn   học  
KHXHNV, tăng cường hoạt động thanh tra, kiểm tra thì sẽ quản lý một cách 
khoa học, có hiệu quả  hoạt động đánh giá kết quả  học tập của HV  ở  các  
trường ĐHQS. 
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
* Phương pháp luận nghiên cứu 
Đề  tài được nghiên cứu dựa trên cơ  sở  phương pháp luận duy vật biện 
chứng của Chủ nghĩa Mác ­ Lênin. Quán triệt và cụ thể hoá tư tưởng Hồ Chí Minh,  
quan điểm, chủ trương đổi mới giáo dục, đào tạo và QLGD của Đảng, đặc biệt là  
đổi mới hoạt động đánh giá trong giáo dục và đào tạo đồng thời vận dụng các quan 
điểm tiếp cận hệ thống ­ cấu trúc, quan điểm thực tiễn, quan điểm lịch sử ­ lôgíc  
của Khoa học giáo dục trong triển khai nghiên cứu đề tài luận án.
* Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp phân tích, tổng hợp lý luận: Luận án đã hệ thống, khái quát 
hóa các nguồn tài liệu nhằm khai thác có hiệu quả các thông tin để xây dựng cơ sở 
lý luận của luận án. Các nguồn tài liệu được khai thác phục vụ nghiên cứu gồm: 
Các tác phẩm kinh điển Mác ­ Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh; các Văn kiện, Nghị 
quyết của Đảng Cộng sản Việt Nam, các văn bản giáo dục, đào tạo của Nhà nước  
có liên quan đến vấn đề nghiên cứu; các công trình nghiên cứu khoa học QLGD,  

11
luận án, báo cáo khoa học, các bài báo khoa học và tác phẩm chuyên khảo về 
QLGD, trên cơ sở đó xây dựng cơ sở lý thuyết cho đề tài.
Phương pháp quan sát: Tiến hành quan sát quy trình kiểm tra đánh giá một số 
môn KHXHNV của các lực lượng sư phạm ở Học viện Chính trị; Trường Sĩ quan 
Chính trị, Trường Sĩ quan Lục quân 1, Học viện Kỹ thuật Quân sự. Nội dung quan  
sát tập trung vào, phương pháp quản lý chỉ đạo, thái độ trách nhiệm của các lực  
lượng có liên quan; cách thức ra đề, chấm thi, sử dụng phương pháp, phương tiện 
trong kiểm tra đánh giá kết quả học tập. Nghiên cứu báo cáo tổng kết giáo dục đào  
tạo nói chung, các nội dung về đánh giá kết quả học tập KHXHNV của các trường  
ĐHQS có thời lượng giảng dạy các môn KHXHNV lớn.
Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi: Sử dụng các mẫu phiếu trưng cầu ý 
kiến với các lực lượng có liên quan trực tiếp đến đề tài (cán bộ quản lý HV, GV  
trực tiếp giảng dạy và tham gia vào các hoạt động đánh giá, các đối tượng HV, cán 
bộ cơ quan chức năng) với số lượng 200 cán bộ GV và 300 HV ở Học viện Chính 
trị; Trường Sĩ quan Chính trị, Trường Sĩ quan Lục quân 1, Học viện Kỹ thuật Quân  
sự.
Phương pháp chuyên gia ­ phỏng vấn sâu: Tổ chức trao đổi với cán bộ, GV 
có kinh nghiệm trong hoạt động QLGD, giảng dạy  ở các trường ĐHQS. Xin ý 
kiến, phỏng vấn sâu một số nhà khoa học và chuyên gia về lĩnh vực quản lý, đánh  
giá kết quả học tập. Qua đó hoàn thiện những nội dung nghiên cứu của đề tài.
Phương pháp TN: Luận án tiến hành TN có đối chứng một số nội dung mà 
đề tài đã đề xuất tại Khoa Sư phạm Quân sự, Trường Sĩ quan Chính trị và Khoa 
Công tác Đảng, Công tác chính trị, Trường Sĩ quan Lục quân 1; Khoa Khoa học Xã 
hội của Học Viện Kỹ thuật Quân sự; Hệ Sư phạm, Học viện Chính trị.


12

Phương pháp thống kê: Luận án đã sử dụng các phương pháp thống kê, 
lập biểu bảng để xử lý số liệu thu nhận được, kiểm chứng các kết quả nghiên 
cứu của đề tài luận án.
6. Những đóng góp mới của luận án
­ Xây d ựng đượ c khung lí thuy ết về  đánh giá và quả n lý đánh giá 
kế t qu ả học tập KHXHNV c ủa HV  ở ĐHQS.
­ Phân tích đúng thực trạng đánh giá và quản lý đánh giá kết quả  học 
tập KHXHNV của HV ở các trường ĐHQS, góp phần cung cấp những luận 
cứ  thực tiễn cho các trường thực hiện có hiệu quả  công tác chỉ  đạo, điều 
hành hoạt động giáo dục và đào tạo có cơ sở hơn.
­ Đề  xuất được một hệ  thống biện pháp chủ  yếu và khẳng định tính 
hiệu   quả   của   các   biện   pháp   trong   quản   lý   đánh   giá   kết   quả   học   tập 
KHXHNV của HV ở các trường ĐHQS hiện nay. 
7. Ý nghĩa lý luận, thực tiễn của luận án
 Về  mặt lí luận: Kết quả  nghiên cứu của luận án đóng góp vào sự 
phát triển chung trong nghiên cứu khoa học QLGD; bổ  sung, phát triển lý 
luận   quản   lý   đào   tạo   nói   chung,   quản   lý   đánh   giá   kết   quả   học   tập  
KHXHNV của HV ở các trường ĐHQS nói riêng. 
Về mặt thực tiễn: Các kết quả khảo sát, điều tra có tính tập trung theo 
các vấn đề quản lý gắn với mục tiêu yêu cầu đào tạo ở các trường. Kết quả 
khảo sát, điều tra cung cấp những số liệu trung thực giúp các trường nhận rõ,  
đánh giá đúng tình hình hoạt động đánh giá kết quả học tập KHXHNV của HV 
hiện nay. Những biện pháp được đề  xuất trong luận án là những gợi ý, giúp 
các nhà lãnh đạo, các cấp quản lý tham khảo áp dụng trong thực tiễn đào tạo ở 
trường mình.
8. Kết cấu của luận án


13
Đề  tài luận án được kết cấu gồm phần mở đầu; phần nội dung với 4  

chương; phần kết luận, danh mục các công trình của tác giả đã công bố có liên 
quan đến đề tài luận án, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục.
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI
QUẢN LÝ ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP KHOA HỌC XàHỘI NHÂN 
VĂN CỦA HỌC VIÊN Ở CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC QUÂN SỰ

1. Những nghiên cứu về đánh giá kết quả học tập khoa học xã 
hội nhân văn  
Ralph Tyler được coi là một trong những người đầu tiên đưa ra khái 
niệm đánh giá, ông sử  dụng thuật ngữ đánh giá để  biểu thị  quy trình đánh 
giá sự tiến bộ của người học theo các mục tiêu đạt được và theo ông trong  
đánh giá người học thì đánh giá kết quả học tập của họ là quan trọng nhất  
vì nó là sự thể hiện rõ ràng con đường để  đi đến mục tiêu. Năm 1966, mô 
hình CIPP của L.D.Stufflebean được hình thành dựa trên sự kết hợp của đánh 
giá bối cảnh (Context), đánh giá đầu vào (Input), đánh giá quá trình (Process),  
đánh giá kết quả (Product). Năm 1967, M.Scriven đã đưa ra mô hình đánh giá  
không theo mục tiêu (Goal Free). Tiếp theo là sự ra đời của mô hình ứng đáp 
câu hỏi (Responsive) do R.E.Stake khởi xướng...
Có những công trình nghiên cứu về lĩnh vực đo lường đánh giá trong 
giáo   dục   rất   công   phu,   như   công   trình   “Educational   Measurement   and 
Evaluation” (Đo lường và đánh giá trong giáo dục) của Jum C. Nunnally,  
công trình “Measuring  Educational Achievement” ­ “Đo lường  thành tích 
giáo dục” của Robert L. Ebel mô tả rất chi tiết phương pháp đo lường đánh 
giá định lượng kết quả học tập của học sinh.
Công trình “Measurement and Evaluation in teaching” (Đo lường và 
đánh giá trong dạy học) của Norman E. Gronlund giới thiệu cho giáo viên 
và những người đang theo học nghiệp vụ sư phạm về những nguyên tắc và  
quy trình đánh giá cần thiết cho việc dạy học hiệu quả. Các chuyên gia, các 

14
nhà quản lý, giám sát và tham vấn cũng cho rằng công trình khoa học này có 
ích cho họ [95]. Có những công trình nghiên cứu chuyên sâu về hướng dẫn 
đánh   giá   trong   lớp   học   dành   cho   giáo   viên   như   “A   Teacher’s   Guide   to 
Assessment”   (Hướng   dẫn   giáo   viên   đánh   giá)   của   D.S.   Frith   và  
H.G.Macintosh trình bày rất cụ thể về những lý luận cơ  bản của đánh giá 
trong lớp học, cách lập kế hoạch đánh giá, cách đánh giá, cho điểm [92]...
 Hiện nay, trên thế  giới, khoa học đánh giá giáo dục đang phát triển 
mạnh, đặc biệt  ở  Mỹ  cũng như  các nước thuộc khối OECD. Xu hướng 
đánh giá hiện đại đang được coi trọng triển khai nghiên cứu  ứng dụng, 
trong đó phải kể đến là công trình nghiên cứu của giáo sư Anthony J. Nitko  
thuộc   Đại   học   Arizôna   của   Mỹ   mang   tên:   “Educational   Assessment   of  
Students” (Đánh giá học sinh). Cuốn sách đề  cập đến tất cả  nội dung của  
đánh giá kết quả học tập, bao gồm phát triển các kế  hoạch giảng dạy kết 
hợp với đánh giá; các đánh giá về  mục tiêu, hiệu quả; đánh giá học sinh...  
các bài kiểm tra thành tích đã được chuẩn hóa [91].
Công   trình   nghiên   cứu   “Classroom   Assessment   ­   Techniques”   của 
Thomas A. Agelo đã giới  thiệu cho giáo viên biết họ  cần sử  dụng các  
phương pháp cụ  thể  nào trong đánh giá trên lớp học và việc ra các quyết 
định khi sử dụng các kết quả đánh giá [102]. Tiếp theo, cần phải kể đến là 
tác giả Rick Stiggin và các đồng nghiệp đã dày công nghiên cứu về đánh giá  
trên lớp học với các phương pháp, kỹ  thuật cụ  thể, các Ông đã cho xuất  
bản 3 cuốn sách nghiên cứu về  lĩnh vực này mang tên: “Student Centered 
Classroom   Assessment”   ­   1994;   “Classroom   Assessment   for   Student 
Learning”   ­   2004;   “Student   Involved   Assessment   for   Learning   ”   ­   2008 
[97,98,99].


15
Vấn đề  đánh giá kết quả  học tập của người học đã thu hút được 

đông đảo các chuyên gia, các nhà khoa học trong nước đầu tư  nghiên cứu.  
Tiêu biểu về hướng nghiên cứu này có thể kể đến các tác giả  cùng những 
công trình như: Tác giả Trần Thị Tuyết Oanh, với công trình ­ “Đánh giá và  
đo lường  kết   quả  học tập”[62];  tác  giả   Lâm  Quang  Thiệp  ­  “Đổi mới 
phương pháp đánh giá kết quả học tập ở các trường đại học nước ta”[71];  
tác giả  Nguyễn Thành Nhân ­ “Thực trạng và hướng đổi mới hoạt động 
đánh giá kết quả học tập của sinh viên đại học the o học chế tín chỉ”[46]; tác 
giả  Trần Thanh Phương với công trình nghiên cứu “Phương pháp kiểm tra, 
đánh   giá”[66];   tác   giả   Đặng   Thành   Hưng   với   công   trình   “Đánh   giá   kĩ 
năng”[39]; tác giả  Trần Xuân Bách trong công trình nghiên cứu “Đánh giá 
giảng viên theo hướng chuẩn hóa trong giai đoạn hiện nay”[1]...Ngoài những 
tác giả  kể  trên còn có một số  tác giả  khác cũng có những nghiên cứu gần 
với lĩnh vực này bao gồm tác giả, Lê Thanh Sơn và Trần Tú Anh với “Mức  
độ đáp ứng của sinh viên tốt nghiệp với nhu cầu xã hội về kiến thức và kĩ  
năng ­ một tiêu chí đánh giá chất lượng đào tạo đại học” [68]; Nguyễn Đức 
Minh với “Đánh giá và vấn đề nâng cao chất lượng giáo dục” [56]; Nguyễn 
Quang Việt với “Đánh giá kết quả  học tập theo năng lực hành nghề  của  
học sinh trong các cơ  sở  dạy nghề” [88]; Phạm Ngọc Long với “Đánh giá  
sinh viên trong quá trình dạy học” [50].
Tác giả Trần Thị Tuyết Oanh trong công trình “Đánh giá và đo lường  
kết quả học tập” của mình đã lý giải và đưa ra những vấn đề  chung về  lý  
luận đánh giá và đánh giá kết quả học tập. Tác giả đã khẳng định, đánh giá  
kết quả học tập có vai trò quan trọng không thể thiếu của quá trình dạy học;  
nó không chỉ là hoạt động chắp nối thêm vào sau bài giảng mà nó có quan hệ 
hợp thành với hoạt động của các lực lượng tham gia vào quá trình đào tạo 
như nhà quản lý, giáo viên, học sinh [62]. Tác giả cũng đưa ra ba hình thức 
đánh giá cơ bản thường được sử dụng trong quá trình dạy học ở nhà trường  


16

hiện nay là: Đánh giá thường xuyên; Đánh giá định kỳ; Đánh giá tổng kết. 
Cùng với đó là các phương pháp đánh giá kết quả học tập bao gồm: Phương  
pháp kiểm tra viết tự luận; Phương pháp trắc nghiệm khách quan; Phương 
pháp kiểm tra vấn đáp; Phương pháp kiểm tra thực hành...  Ở  từng phương 
pháp tác giả đã chỉ ra ưu điểm, hạn chế và đề ra yêu cầu khi sử dụng. Điểm  
mới trong công trình nghiên cứu của tác giả  là đã xây dựng được “Phương 
pháp đánh giá thái độ” của học sinh, với các phương pháp cụ  thể: Phương 
pháp quan sát; Phương pháp lấy ý kiến trả  lời từ  học sinh; Phương pháp 
đánh giá bạn [62, tr.138 ­ 155]. 
Tác giả Lâm Quang Thiệp trong công trình nghiên cứu “Đổi mới phương  
pháp đánh giá kết quả học tập ở các trường đại học nước ta” cho rằng: Giữa 
dạy và học có nhiều mối quan hệ tương tác quan trọng nhất là công tác đánh  
giá. Như vậy, phương pháp dạy, phương pháp học, phương pháp đánh giá là 
vấn đề hàng đầu mà hệ thống giáo dục phải quan tâm. Theo tác giả, phương  
pháp đánh giá kết quả học tập tốt nhất đó là thông qua thi, kiểm tra mà trong  
thi, kiểm tra sử dụng phương pháp trắc nghiệm khách quan là tối ưu nhất [71].
Tác giả  Trần Thanh Phương nghiên cứu về  phương pháp kiểm tra, 
đánh giá đã đưa ra 11 phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập bao 
gồm: 
1. Quan sát trên lớp

7. sinh viên tự  kiểm tra, đánh giá đồng 
đẳng
8. Điểm sách
9. Báo cáo
10. Sổ tay công tác
11. Bài tập lớn, đồ án, luận văn [66].

2. Bài làm tự luận
3. Câu hỏi ngắn

4. Vấn đáp
5. Trắc nghiệm khách quan
6. Thi thực hành
Tác giả  Đặng Thành Hưng  ở  cách tiếp cận khác đã đưa ra mô hình 
“Đánh giá kĩ năng”. Theo tác giả  kĩ năng là một trong những sự  vật quan 


17
trọng trong dạy học, cần phải được đánh giá. Nó là một dạng hành động  
được thực hiện tự giác dựa trên tri thức về công việc, khả  năng vận động 
và những điều kiện sinh học ­ tâm lý  khác của cá nhân như, nhu cầu tình  
cảm, ý chí, tính tích cực cá nhân để  đạt được kết quả  theo mục đích hay  
tiêu chí đã định, hoặc mức độ thành công theo chuẩn hay quy định [39].
Tác giả Trần Xuân Bách trong công trình nghiên cứu “Đánh giá giảng 
viên theo hướng chuẩn hóa trong giai đoạn hiện nay” đã đưa ra mô hình 
đánh giá khá mới lạ, đó là mô hình kiểu đánh giá “Ngồi bên nhau”. Theo tác  
giả, đánh giá ngồi bên nhau là cách đánh giá mà chủ  thể  đánh giá (người 
đánh giá) cùng thảo luận với người được đánh giá một cách bình đẳng và 
chân thành, thông qua các bằng chứng thu thập được qua các phương pháp 
khác nhau để  cùng đưa ra các kết luận mà cả  hai bên có thể  chấp nhận 
được [1].
Hệ  thống nhà trường ĐHQS là cơ  sở  trực tiếp đào tạo đội ngũ cán 
bộ  sĩ quan ­ nguồn nhân lực bậc cao các chuyên ngành khoa học đáp  ứng  
yêu cầu xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ  từng bước 
hiện đại. Trong những năm gần đây, đặc biệt là từ  khi có Nghị  quyết số 
86­NQ/ĐUQSTU của Đảng  ủy Quân sự  trung  ương (nay là Quân  ủy trung 
ương) năm 2007 về  “Công tác giáo dục ­ đào tạo trong tình hình mới” đã 
tạo ra sự  chuyển biến toàn diện trong mọi hoạt động giáo dục đào tạo 
trong đó có hoạt động đánh giá kết quả học tập của HV ở ĐHQS.
Các công trình khoa học về đánh giá kết quả  học tập của HV được  

triển khai tương đối đa dạng, gắn với đặc điểm đối tượng, mục tiêu yêu  
cầu đào tạo của từng lĩnh vực ngành nghề, chuyên môn kĩ thuật (chính trị, 
quân sự, hậu cần, kĩ thuật...), tiêu biểu phải kể  đến đó là: Nhóm tác giả 
của Học viện Kĩ thuật Quân sự với đề tài “Đổi mới việc kiểm tra đánh giá 
kết quả  học tập các môn KHXH&NV theo hướng kích thích tính tích cực  


18
của HV ở Học viện Kỹ thuật Quân sự” [34]; tác giả Nguyễn Văn Phán với 
công trình “Đánh giá chất lượng học tập của HV đào tạo ở Học viện Chính 
trị quân sự hiện nay” [64]; tác giả Nguyễn Minh Thức với công trình “Một 
số  biện pháp nâng cao chất lượng thi, kiểm tra trong dạy học các môn 
KHXHNV  ở  các trường ĐHQS” [74]; Tác giả Bùi Quang Đạt với công trình 
nghiên cứu “Đổi mới phương pháp thi, kiểm tra các môn lí luận Mác ­ Lênin, tư 
tưởng Hồ  Chí Minh trong các trường đào tạo sĩ quan chỉ  huy tham mưu cấp 
phân đội hiện nay” [18].
Trong công trình “Đánh giá chất lượng học tập của HV đào tạo ở Học  
viện Chính trị quân sự hiện nay” tác giả Nguyễn Văn Phán đã phân tích làm rõ 
một số vấn đề lý luận về kiểm tra đánh giá, các yếu tố ảnh hưởng đến chất 
lượng và nâng cao chất lượng kiểm tra đánh giá, tiến hành khảo sát đưa ra 
những nhận định về thực tiễn chất lượng kiểm tra đánh giá kết quả học tập  
các môn KHXHNV  ở  Học viện Chính trị  quân sự  và đề  xuất các giải pháp 
gồm: Bảo đảm tính khoa học trong xây dựng đề  thi, kiểm tra, khâu chấm  
bài của GV, phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo của HV trong học 
tập; tăng cường sử dụng các phương pháp kiểm tra đánh giá tiên tiến đảm 
bảo đánh giá khách quan, toàn diện và chính xác kết quả học tập của HV;  
bồi dưỡng năng lực kiểm tra, đánh giá và thường xuyên giáo dục nâng cao ý 
thức trách nhiệm của các lực lượng tham gia kiểm tra đánh giá.
Tác giả  Nguyễn Minh Thức trong luận án “Một số  biện pháp nâng 
cao chất lượng thi, kiểm tra trong dạy học các môn KHXHNV ở các trường  

ĐHQS”, tác giả  đã luận giải những vấn đề  lý luận và thực tiễn về  chất  
lượng và nâng cao chất lượng thi, kiểm tra trong dạy học KHXHNV  ở các  
trường ĐHQS. Trên cơ  sở  đó Tác giả  đã đề  xuất các giải pháp góp phần 
nâng cao chất lượng của hoạt động kiểm tra, đánh giá trong dạy học  ở 
ĐHQS. 


19
Tác   giả   Bùi   Quang   Đạt   trong   công   trình   nghiên   cứu   của   mình, 
ngoài việc luận gi ải một s ố  v ấn đề  lí luận, thực tiễn đổ i mới phươ ng 
pháp thi, ki ểm tra các môn lý luận Mác ­ Lênin, tư  tưở ng Hồ  Chí Minh 
trong các trườ ng đào tạo sĩ quan chỉ huy tham m ưu c ấp phân đội; tác giả 
đã đề  xuất các giải pháp cơ  bản đổi mới phươ ng pháp thi, kiểm tra với 
các môn học này bao gồm: Nâng cao ý thức trách nhiệm của các chủ thể 
trong đổi mới phươ ng pháp thi, kiểm tra; Đổi mới nâng cao chất lượ ng 
dạy học các môn lí luận Mác ­ Lênin, tư  tưở ng Hồ  Chí Minh; Đổ i mới 
đồng bộ  quy trình, phươ ng  pháp thi, kiểm tra  các môn lí  luận Mác ­  
Lênin, tư  tưở ng H ồ  Chí Minh; Xây dựng môi trườ ng sư  phạm tích cực  
tạo động lực cho đổi mới phươ ng pháp thi, kiểm tra...
Ngoài các tác giả  và các công trình trên còn có một số  tác giả  Đặng  
Đức Thắng, Trịnh Quang Từ, Phạm Duy Khiêm, Đào Quốc Trị, Nguyễn 
Văn Chung, Phạm Minh Thụ, Phạm Văn Sơn... trong các công trình nghiên 
cứu của mình đã quan tâm đến hoạt động kiểm tra đánh giá trong dạy học  
và nâng cao chất lượng dạy học KHXHNV ở các trường ĐHQS.
2. Những nghiên cứu về quản lý đánh giá kết quả học tập khoa 
học xã hội nhân văn
Năm 2004 UNESCO (Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hoá của Liên 
hiệp   quốc)   đã   có   công   trình   nghiên   cứu   về   đánh   giá   giáo   dục   mang   tên: 
“Monitoring Educational Achievement”, tiếng Việt dịch là, “Giám sát thành tích 
giáo dục”. Mục tiêu của công trình này là nhằm xây dựng hệ thống công cụ để 

giám sát thành tích giáo dục của các quốc gia, các thành tích này đã được các quốc 
gia tổng hợp, mô tả như thế nào, các nhóm tiêu chí được sử dụng để đánh giá và 
những vấn đề đặt ra đối với các nhà QLGD ở  các  quốc  gia dân tộc [101].
PISA  (Programe  for   International Student  Assessment)  một chương  
trình đánh giá học sinh quốc tế, sau nhiều năm nghiên cứu thử  nghiệm 


20
PISA đã đưa ra một quy trình đánh giá các kiến thức, kĩ năng được coi là 
“năng lực phổ  thông”... mà người học (học sinh)  ở  bất kì một quốc gia,  
vùng lãnh thổ nào cũng cần phải có để  trở  thành những công dân toàn cầu 
bao gồm các năng lực như, năng lực làm toán, năng lực đọc hiểu khoa học,  
năng lực giải quyết vấn đề. Tất cả  những năng lực này được đánh giá  ở 
đối tượng có cùng một độ  tuổi, đang theo học trong các nhà trường trung 
học (từ  15 tuổi 3 tháng đến 16 tuổi 2 tháng). Chương trình đánh giá học 
sinh quốc tế  đã đưa ra một quy trình quản lý các hoạt động đánh giá rất 
chặt chẽ từ việc xác định hệ thống câu hỏi, thời lượng làm bài, cấu tạo các  
đơn vị kiến thức trong câu hỏi... đến việc quản lý trộn đề thi, việc tổ chức, 
quản lý các hình thức thi, kiểm tra, đặc biệt là quản lý việc chấm bài, tổng 
hợp kết quả  đánh giá được gửi tới các nhà quản lý một cách nhanh nhất,  
trung thực, khách quan không bị tác động bởi các yếu tố  chủ  quan của các 
lực lượng tham gia vào đánh giá [96].
Theo QAA (Quality Assurance Agency for Higher Education) ­ Cơ 
quan kiểm định chất lượng giáo dục của Anh khi nghiên cứu về  quản lý 
đánh giá kết quả học tập của người học đã xây dựng bộ chỉ số gồm 15 quy  
tắc nhằm bảo đảm chất lượng đào tạo thông qua đánh giá kết quả học tập, 
liên quan đến các khía cạnh như, quy định quy trình, quyền hạn trách nhiệm 
của các bộ  phận và cá nhân liên quan; phương pháp đánh giá kết quả  học 
tập; cơ  chế  chấm điểm, xử  lí điểm, công bố  điểm, lưu giữ  thông tin, dữ 
liệu... Bộ  chỉ  số  này giúp cho các cấp quản lý và nhà quản lý tổ  chức các 

hoạt động đánh giá kết quả  học tập của người học được chính xác, công 
bằng, minh bạch, khuyến khích được người học nâng cao thành tích của 
mình; đảm bảo cho việc đánh giá kết quả học tập đúng các nguyên tắc đã  
đặt ra [94].


21
Theo CHEA (Uỷ  ban kiểm định chất lượng giáo dục tại các trường 
đại học Mỹ), khi nghiên cứu quản lý đánh giá kết quả  học tập  ở  Mỹ  cho 
rằng, do đặc điểm đa dạng, phức tạp của nền giáo dục hợp chủng quốc do  
đó hệ  thống đánh giá được coi trọng; công tác quản lý và nhà QLGD có 
nhiệm vụ là làm thế nào để công nhận chất lượng cho các chương trình đào 
tạo và các nhà trường một cách chính xác để  tạo điều kiện tốt nhất cho 
người học chuyển tiếp từ trường này sang trường khác; từ chương trình học  
tập này sang chương trình học tập khác và cũng là căn cứ  quan trọng để 
chính phủ liên bang cung cấp nguồn tài chính, tài trợ cho các hoạt động giáo 
dục đào tạo. Quản lý đánh giá kết quả học tập của người học  ở Mỹ được 
tiến hành công khai, dân chủ. Các nội dung tiêu chí, tiêu chuẩn được công bố 
rộng rãi trên hệ  thống Website của Uỷ ban kiểm định chất lượng giáo dục 
(với người học là Website của các nhà trường), người học được đánh giá bởi  
nhiều lực lượng trong đó việc tự đánh giá của người học rất được coi trọng; 
đặc biệt việc đánh giá kết quả học tập của người học được thực hiện thông  
qua thực tiễn thực hiện nhiệm vụ  trong các xưởng trường, vườn trường,  
công xưởng, nhà máy hay các công việc đảm nhiệm theo các chuyên ngành 
đào tạo... Đây là những đánh giá chứng nhận kết quả  cho từng cá nhân và  
chất lượng, danh tiếng của các nhà trường [100].
Hội đồng giảng dạy các trường đại học Australian, tên tiếng Anh là 
Australian Universities Teaching Commitee, đã xây dựng những nguyên tắc 
cơ  bản liên quan đến quản lý đánh giá kết quả  học tập của sinh viên như 
sau:

­ Xác định hoạt động đánh giá kết quả học tập là nhiệm vụ trung tâm 
trong toàn bộ  quá trình dạy học, chứ  không phải là khâu cuối cùng trong 
quá trình dạy học.
­ Hoạt động đánh giá kết quả  học tập phải bám theo mục tiêu học  
tập (nội dung dạy học và kiến thức kĩ năng nào sẽ  được đánh giá) nhằm 


22
tránh việc tạo nên sức ép đối với người học; phải đánh giá được khả năng 
phân tích, tổng hợp thông tin của sinh viên, chứ  không chỉ  đơn giản là khả 
năng ghi nhớ thông tin đã học và những kĩ năng đơn giản.
­ Có sự cân bằng giữa đánh giá trong quá trình và đánh giá tổng kết 
để  có đượ c những thông tin phản hồi có hiệu quả, giúp ngườ i học tiến 
bộ  trong h ọc t ập; có quy định rõ ràng và có sự  giám sát chặt chẽ  hoạt  
động đánh giá kết quả  học tập nh ằm đảm bảo tính công bằng, khách 
quan, phản ánh đúng chất l ượng đào tạo.
­ Đơn vị quản lý phải có văn bản hướng dẫn hoạt động đánh giá kết 
quả học tập, phải làm cho người học nhận thức được tác động tích cực của  
việc đánh giá kết quả học tập và việc thúc đẩy chất lượng và thành tích của 
mỗi người.
Như  vậy, quản lý đánh giá kết quả  học tập của người học  đang 
được sự  quan tâm chỉ đạo, tổ  chức, nghiên cứu ứng dụng của nhiều quốc  
gia, dân tộc có nền giáo dục phát triển. Những hiệu ứng tích cực của hoạt  
động quản lý đánh giá đã giúp cho nền giáo dục của các quốc gia, dân tộc 
không ngừng phát triển, tạo nên danh tiếng, thương hiệu góp phần đưa con  
người và xã hội loài người bước vào kỉ  nguyên mới; tạo ra những bài học 
kinh nghiệm cho các nước đang phát triển nghiên cứu học tập trong đó có  
nước ta.
Hiện nay, ở nước ta các công trình nghiên cứu về quản lý đánh giá kết 
quả  học tập của học sinh, sinh viên chưa nhiều. Qua nghiên cứu chúng tôi 

tiếp cận được một số  công trình khoa học (chủ  yếu là các luận án của 
nghiên cứu sinh) có đề  cập tới quản lý trong những chừng mực nhất định 
như: Tác giả Ngô Quang Sơn với luận án “Biện pháp quản lý công tác đánh 
giá kết quả học tập của HV trong đào tạo trực tuyến ở các trường đại học,  
cao đẳng hiện nay” [67]; tác giả: Đặng Bá Lãm với công trình “Kiểm tra ­  


23
Đánh giá trong dạy học đại học” [45]; tác giả  Lê Thị  Mỹ  Hà với luận án 
“Xây dựng quy trình đánh giá kết quả  học tập của học sinh trung học cơ 
sở” [23]; tác giả  Trịnh Khắc Thẩm với công trình “Đổi mới phương pháp 
dạy ­ học và kiểm tra đánh giá, giải pháp hàng đầu để nâng cao chất lượng  
đào tạo” [57]; tác giả Cấn Thị Thanh Hương với luận án “Nghiên cứu quản 
lý kiểm tra đánh giá kết quả  học tập trong giáo dục đại học  ở  Việt Nam” 
[40]; tác giả  Mai Danh Huấn với luận án “Xây dựng và quản lý quy trình 
kiểm tra đánh giá thành tích học tập của sinh viên hệ chính quy, phù hợp với 
phương thức đào tạo theo tín chỉ” [38]… Những nghiên cứu trên của các tác 
giả mặc dù đã tiếp cận dưới góc độ của khoa học QLGD, song chưa có công 
trình nào khái quát một cách toàn diện, sâu sắc về quản lý đánh giá kết quả 
học tập của người học. 
Tác giả Ngô Quang Sơn với cách tiếp cận nghiên cứu “Đánh giá kết  
quả  học tập của HV trong đào tạo trực tuyến  ở  các trường đại học, cao  
đẳng” đi từ  các chức năng của QLGD, tập trung nhiều vào tính kế  hoạch  
của nhà quản lý và công tác quản lý để  khảo sát thực trạng đánh giá kết 
quả  học tập của HV  ở  Trường Đại học Sư  phạm Hà Nội, từ  đó tìm ra  
nguyên nhân và khó khăn gặp phải của đánh giá kết quả học tập trong đào 
tạo trực tuyến, từ đó Tác giả đã đề xuất một số biện pháp quản lý công tác 
đánh giá kết quả học tập của HV trong đào tạo trực tuyến bao gồm:
1. Xây dựng quy chế đào tạo trực tuyến
2. Hoàn thiện cơ sở vật chất, thiết bị trong đào tạo trực tuyến

3. Xây dựng quy trình quản lý và quản lý quy trình đánh giá kết quả 
học tập của HV trong đào tạo trực tuyến
4. Bồi dưỡng năng lực đánh giá kết quả  học tập của HV trong đào 
tạo trực tuyến cho đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên...