Bài tập Quản lý và bảo vệ tài nguyên nước dưới đất

Môn học: Quản lý và bảo vệ tài nguyên nước dưới đất

Môn học: Quản lý và bảo vệ tài nguyên nước dưới đất
Học viên: Mai Phú Lực
Lớp: Cao học Địa chất thủy văn ­ K31
MSHV: 316 052 501 006
BÀI TẬP SỐ 6
Đề bài: Anh, chị hãy tính toán và tự sơ đồ hóa khoanh định vùng bảo vệ nước 
dưới đất cho các trường hợp sau:
1. Vị trí công trình khai thác nước dưới đất nằm trên 1 khu vực khá bằng bẳng 
với các điều kiện: 
­ Đất đá của tầng chứa nước có tính thấm là: K = 6 m/ngày; độ  lỗ  hổng hữu  

hiệu P* được xác định theo công thức: P  = 0,462 + 0,045.ln(K); Gradien thủy lực I = 
0,0025.
2. Vị trí giếng khai thác nằm trên khu vực sườn dốc:
­ Lưu lượng công trình khai thác: 1000 m3/ngày; 
­ Thời gian vận động của nước từ biên vùng bảo vệ đến giếng là 9 ngày;
­ Gradien thủy lực I = 0,0036;
­ Bề dày tầng chứa nước là 15 m;
­ Hệ số thấm của đất đá: K = 12 m/ngày.

BÀI GIẢI
Trường hợp 1:
Đối với công trình khai thác nước dưới đất nằm trên một khu vực bằng bẳng 
thì bán kính (r) vùng bảo vệ được tính theo công thức sau:
(1.1)
Trong đó: 
r – Bán kính vùng bảo vệ, m
vr – Vận tốc thực của nước dưới đất, m/ngày
(1.2)

t – Thời gian vận động của nước từ biên vào vùng bảo vệ đến giếng, 50 ngày
K – Hệ số thấm
I – Gradient thủy lực
P*­ Độ lỗ rỗng hữu hiệu
P* = 0,462 + 0,045.ln(K) = 0,462 + 0,045.ln(6) = 0,542629. Thay vào công thức  
1.2 ta có:
(m/ngày). Thay vào công thức 1.1 ta có:
(m)
Học viên: Mai Phú Lực                                           MSHV: 3160520501011

 1


Môn học: Quản lý và bảo vệ tài nguyên nước dưới đất

Vậy, vùng bảo vệ  nước dưới đất trong trường hợp này có dạng hình tròn có 
bán kính bằng 1,38 m. Tâm của vùng bảo vệ  nước dưới đất là lỗ  khoan khai thác 
nước dưới đất.
Trường hợp 2:
Vị  trí giếng khai thác nằm trên khu vực sườn dốc, đẳng mực nước thường 
cũng dốc theo thì vùng bảo vệ cần được xác định không có dạng tròn mà có dạng 
elip không đều, khi đó cần xác định điểm cực trên và cực dưới của hình elip như 
sau:
Điểm cực dưới (X)
Điểm thuộc vùng bảo vệ ở phía “hạ nguồn” nơi giọt nước cuối cùng còn chịu 
ảnh hưởng của giếng khai thác và do vậy vẫn cần được bảo vệ  ­ được coi là  
“điểm cực dưới”. Khoảng cách từ  giếng đến điểm cực dưới này có thể  được tính 
bằng công thức TODD (1980).
(1.3)
Trong đó:

Q: Lưu lượng nước dưới đất khai thác
t: Thời gian vận động của nước từ biên vùng bảo vệ đến giếng
I: Gradient thủy lực
E: Bề dày tầng chứa
K: Hệ số thấm
Điểm cực trên (Y)
Thay các giá trị thông số đã cho vào công thức 1.3 ta có:
Điểm cực trên được xác định tương tự như đã tính đối với giếng nằm khai 
thác trên khu vực bằng phẳng.
(1.4)
Trong đó:
Vr: vận tốc thực của nước dưới đất (m/ngày)
(1.5)
K: Hệ số thấm
I: Chênh áp thủy lực
P*: Độ rỗng hữu hiệu
Học viên: Mai Phú Lực                                           MSHV: 3160520501011

 2


Môn học: Quản lý và bảo vệ tài nguyên nước dưới đất

t: Thời gian vận động của nước từ biên vùng bảo vệ đến giếng.
Thay các giá trị thông số đã cho vào công thức 1.5 ta có:

Vậy, Y = 0,075285 x 50 = 3,764241 (m)
Do đó, vùng bảo vệ nước dưới đất trong trường hợp này có dạng hình elip có 
điểm cực dưới cách lỗ  khoan 2.211,6 (m) và điểm cực trên cách lỗ  khoan khoảng  
3,76 (m).

Học viên: Mai Phú Lực                                           MSHV: 3160520501011

 3