Tiểu luận tốt nghiệp trung cấp LLCT Giải quyết tranh chấp đất đai trên địa bàn huyện Krông Nô, tỉnh Đắk Nông, thực trạng và giải pháp

LỜI CẢM ƠN!
Để hoàn thành đề tài “Giải quyết TCĐĐ trên địa bàn huyện Krông Nô,
tỉnh Đắk Nông, thực trạng và giải pháp”
Trước hết tôi xin chân thành cảm ơn lãnh đạo phòng Tài nguyên và Môi
trường huyện Krông Nô đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt quá trình học
tập.
Tôi xin trân thành cảm ơn đến Ban Giám hiệu, cùng quý thầy, cô Trường
Chính trị tỉnh Đăk Nông đã truyền đạt kiến thức cho tôi trong suốt quá trình học
tập. Đặc biệt tôi xin cảm ơn giảng viên ThS. Vương Đình Thái – Phó trưởng Khoa
Nhà nước và Pháp Luật Trường Chính trị tỉnh Đăk Nông là người đã hết lòng quan
tâm trực tiếp hướng dẫn tôi trong suốt quá trình thực hiện đề tài.
Tuy nhiên do thời gian có hạn, kiến thức hạn chế nên nội dung đề tài mà tôi
thực hiện không thể tránh khỏi những thiếu sót, rất mong được các thầy, cô góp ý
chỉ dẫn để tôi hoàn thiện đề tài và đồng thời rút kinh nghiệm để sau này áp dụng
trong thực tế tại cơ quan trong quá trình giải quyết công việc được hiệu quả hơn.
Xin chân thành cảm ơn!
Đăk Nông, ngày 30 tháng 7 năm 2016
Học viên thực hiện

Nguyễn Cao Trí

i


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ĐỀ TÀI
TT

Nội dung

Viết tắt

01

Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

GCNQSDĐ

02

Ủy ban nhân dân

UBND

03

Tòa án nhân dân

TAND

04

Kinh tế - xã hội

KT – XH

05

Ủy ban Mặt trận Tổ quốc

UBMTTQ

06

Quyền sử dụng đất

QSDĐ

07

Quản lý đất đai

QLĐĐ

08

Tài nguyên và Môi trường

TN & MT

09

Quản lý nhà nước

QLNN

10

Quốc phòng – An ninh

QP - AN

11

Tranh chấp đất đai

TCĐĐ

ii


DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
Bảng

Nội dung

Trang

1

Diện tích, cơ cấu đất đai phân theo đơn vị hành chính

15

2

Diện tích đất phân theo mục đích sử dụng

16

3

Diện tích, cơ cấu đất chưa sử dụng phân theo đơn vị hành chính

16

4

SỐ lượng đơn thư khiếu nại, tố cáo về đất đai từ năm 2013 đến
tháng 6/2016

17

5

Kết quả hòa giải tranh chấp đất đai tại các xã, thị trấn Đăk Mâm

18

iii


KẾT QUẢ ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG
CHẤM TIỂU LUẬN TỐT NGHIỆP
Phần mục

Thành
công

Hạn chế

Kết quả

Điểm
tối đa

Phần mở đầu

1

Phần nội dung

8,5

Chương 1. Cơ sở lý luận và thực tiễn

4,5

1.1. Tranh chấp và giải quyết tranh
chấp đất đai
1.2. Đánh giá thực trạng giải quyết
tranh chấp đất đai trên địa bàn huyện
Krông Nô
Chương 2. Phương hướng và những
giải pháp

Điểm
thực tế

2
2,5
3

2.1. Phương hướng
2.2. Một số giải pháp nhằm nâng cao
hiệu quả của việc giải quyết tranh
chấp đất đai

1

Phần kết luận và kiến nghị

1

2

Hình thức

0,5

Cộng

10
Giám khảo 1

Giám khảo 2

Điểm số:
Xếp loại:
Ngày …. tháng … năm 2016
Chủ tịch hội đồng

iv

MỤC LỤC
Nội dung

Trang

CHƯƠNG 2 PHƯƠNG HƯỚNG NHIỆM VỤ VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP
NÂNG CAO HIỆU QUẢ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI...............20

v


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài
Huyện Krông Nô nằm phía Đông của tỉnh Đăk Nông, cách trung tâm
tỉnh khoảng 110 km theo đường quốc lộ 14 và 90 km theo đường quốc lộ 28.
Trong những năm qua cùng với xu thế phát triển chung của các địa phương trong
tỉnh, huyện đã có những bước phát triển về nhiều mặt; song song với quá trình
phát triển đó thì nhu cầu về sử dụng đất cũng ngày càng tăng cao. Đất đai là
nguồn nội lực quan trọng góp phần trong việc phát triển KT - XH, QP – AN. Do
tình trạng dân di cư tự do từ nơi khác chuyển đến quá nhiều dẫn đến nhu cầu đất
nông nghiệp phục vụ sản xuất ngày cang tăng nhanh, tình trạng phá rừng làm
nương rẫy diễn ra ngày càng phức tạp hơn, diện tích rừng giảm mạnh, vấn đề khai
thác nguồn lực đất đai chưa mang lại hiệu quả cao, vai trò của Nhà nước trong
quản lý, sử dụng đất với chức năng là đại diện cho chủ sở hữu toàn dân về đất đai
chưa thể hiện rõ, hiệu quả quản lý thấp. Dẫn đến những năm gần đây trên địa bàn
huyện Krông Nô tình hình tranh chấp đất đai (TCĐĐ) ngày càng gia tăng về số
lượng và phức tạp về tính chất, tập trung tại những địa phương đô thị hóa ngày càng
diễn ra mạnh mẽ như là ở thị trấn Đăk Mâm, xã Đăk Drô, Nam Đà, Nâm Nung, Nâm

N’Đir, Tân Thành... Các dạng tranh chấp đất đai (TCĐĐ) phổ biến trong thực tế là:
tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế, thế chấp quyền sử dụng đất;
tranh chấp do lấn, chiếm đất; tranh chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với
đất; TCĐĐ trong các vụ án ly hôn... Có thể liệt kê rất nhiều nguyên nhân dẫn đến
TCĐĐ như: Việc quản lý đất đai còn nhiều thiếu sót, việc cấp giấy chứng nhận quyền
sử dụng đất (GCNQSDĐ) tiến hành chậm; việc lấn chiếm đất đai diễn ra ngày càng
phổ biến nhưng không được ngăn chặn và xử lý kịp thời; đất đai từ chỗ chưa được
thừa nhận có giá trị nay trở thành tài sản có giá trị cao, thậm chí ở những xã nhiều
lúc giá đất tăng đột biến...
Chính sách, pháp luật về đất đai của Đảng và Nhà nước ta có nhiều thay đổi
tương thích với từng giai đoạn phát triển của đất nước, song bên cạnh đó còn
nhiều quy định không nhất quán. Hơn nữa, việc giải thích, hướng dẫn của các cơ
quan có thẩm quyền cũng chưa đầy đủ và kịp thời. Do đó, tình hình giải quyết
1


TCĐĐ của các cơ quan hành chính và TAND trong những năm qua vừa chậm trễ,
vừa không thống nhất. Có nhiều vụ phải xử đi, xử lại nhiều lần, kéo dài trong
nhiều năm, phát sinh khiếu kiện kéo dài và làm giảm lòng tin của người dân đối
với đường lối, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Có thể khẳng định rằng, việc giải quyết TCĐĐ hiện nay là loại công việc
khó khăn, phức tạp nhất và là khâu yếu nhất trong công tác giải quyết các tranh chấp
dân sự nói chung. Do đó, việc nghiên cứu một cách có hệ thống các quy định của
pháp luật về đất đai, thẩm quyền giải quyết TCĐĐ; thực trạng TCĐĐ và việc giải
quyết TCĐĐ của các cơ quan có thẩm quyền (qua thực tiễn ở huyện Krông Nô) trong
những năm gần đây, trên cơ sở đó đề xuất những kiến nghị nhằm sửa đổi, bổ sung
chính sách, pháp luật về đất đai và xác lập cơ chế giải quyết các TCĐĐ thích hợp
nhằm nâng cao hiệu quả công tác giải quyết TCĐĐ, bảo đảm quyền và lợi ích hợp
pháp cho công dân là việc làm có ý nghĩa quan trọng về mặt lý luận và thực tiễn hiện
nay. Với nhận thức như vậy, tôi đã lựa chọn đề tài nghiên cứu “Giải quyết TCĐĐ

trên địa bàn huyện Krông Nô, tỉnh Đắk Nông, thực trạng và giải pháp” làm tiểu
luận cuối khóa.
2. Mục tiêu và nhiệm vụ
2.1. Mục tiêu:
Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là phân tích, đánh giá thực trạng tranh
chấp và giải quyết TCĐĐ ở huyện, qua đó đề xuất các giải pháp hoàn chỉnh và cơ
chế áp dụng pháp luật để giải quyết có hiệu quả hơn các TCĐĐ.
2.2. Nhiệm vụ:
Để đạt được mục tiêu này, đề tài có nhiệm vụ nghiên cứu những quy định
của pháp luật đất đai liên quan đến việc giải quyết TCĐĐ, thực trạng giải quyết
TCĐĐ ở huyện Krông Nô. Trên cơ sở đó chỉ ra những thiếu sót, tồn tại trong quá
trình áp dụng pháp luật đất đai hiện hành để giải quyết TCĐĐ; đề xuất các giải
pháp nhằm hoàn thiện pháp luật đất đai, nâng cao hiệu quả của công tác giải quyết
TCĐĐ trên địa bàn huyện.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài
3.1. Đối tượng:
2


Giải quyết tranh chấp về đất đai trên địa bàn huyện Krông Nô liên quan
đến nhiều cấp, nhiều ngành. Trong phạm vi đề tài chỉ tập trung nghiên cứu công
tác giải quyết tranh chấp về đất đai của chính quyền huyện Krông Nô.
3.2. Phạm vi:
+ Về không gian: Giải quyết TCĐĐ đai trên địa bàn huyện Krông Nô.
+ Chủ thể giải quyết: Chính quyền huyện Krông Nô.
+ Về thời gian: Từ năm 2013 đến nay
4. Phương pháp nghiên cứu
4.1. Phương pháp chung:
Nghiên cứu này sử dụng các phương pháp như: Phân tích thống kê, chi
tiết hóa, so sánh, đánh giá, tổng hợp, khái quát, theo nhiều cách riêng rẽ tới kết

hợp với nhau. Chúng được sử dụng trong việc khảo cứu, phân tích, đánh giá các
nghiên cứu lý luận và thực tiễn thực hiện chính sách đất đai. Trên cơ sở đó, cùng
với tình hình thực tế và đặc điểm của huyện Krông Nô, tác giả lựa chọn các nội
dung và chỉ tiêu đánh giá công tác giải quyết tranh chấp về đất đai ở đây.
4.2. Phương pháp cụ thể:
Phương pháp cụ thể được dùng trong đánh giá tình hình giải quyết TCĐĐ
và thực thi chính sách đất đai ở huyện Krông Nô và chỉ ra các vấn đề tồn tại cùng
với các nguyên nhân, từ đó hình thành các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác giải
quyết TCĐĐ trên địa bàn huyện Krông Nô. Các phương pháp thu thập tài liệu,
thông tin, được sử dụng trong nghiên cứu: Tổng hợp các nguồn số liệu thông qua
các báo cáo kết quả giải quyết TCĐĐ của phòng Tài nguyên và Môi trường huyện
Krông Nô từ năm 2013 đến tháng 6/2016.
5. Thời gian nghiên cứu của đề tài: Từ 23/6 đến ngày 30/7/2016
6. Kết cấu của đề tài: Ngoài phần mở đầu và kết luận, đề tài gồm có 02
chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về TCĐĐ và giải quyết TCĐĐ
Chương 2: Phương hướng và giải pháp nâng cao hiệu quả giải quyết
TCĐĐ tại huyện Krông Nô

3


Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI
VÀ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI
1.1. TRANH CHẤP VÀ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI
1.1.1. Khái niệm TCĐĐ
TCĐĐ là một hiện tượng xã hội xảy ra trong bất kỳ hình thái KT - XH
nào. Trong xã hội tồn tại lợi ích giai cấp đối kháng thì TCĐĐ mang màu sắc chính
trị, đất đai luôn là đối tượng tranh chấp giữa giai cấp bóc lột và giai cấp bị bóc lột.
Việc giải quyết triệt để các TCĐĐ ở các xã hội phải được thực hiện bằng một cuộc

cách mạng xã hội. Ở xã hội không tồn tại mâu thuẫn về lợi ích giai cấp đối kháng,
tranh chấp đất thường là mâu thuẫn về lợi ích kinh tế, quyền và nghĩa vụ của các
bên. Việc giải quyết TCĐĐ do các bên tự tiến hành thông qua con đường thương
lượng, hòa giải hoặc do các cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện dựa trên
việc áp dụng các quy định của pháp luật.
Theo quy định tại khoản 24 điểm 3 Luật Đất đai năm 2013 thì: “TCĐĐ là
tranh chấp về quyền, nghĩa vụ của người sử dụng đất giữa hai hoặc nhiều bên
trong quan hệ đất đai.” TCĐĐ có các đặc điểm cơ bản sau:
- Đất đai thuộc sở hữu toàn dân do nhà nước đại diện sở hữu. Đối tượng
của TCĐĐ là quyền quản lý, quyền sử dụng và những lợi ích phát sinh từ quá trình
sử dụng một loại tài sản đặc biệt không thuộc quyền sở hữu của các bên tranh
chấp;
- Các chủ thể TCĐĐ chỉ là chủ thể quản lý và sử dụng đất, không có
quyền sở hữu đối với đất đai;
- TCĐĐ luôn gắn liền với quá trình sử dụng đất của các chủ thể cho nên
không chỉ ảnh hưởng đến lợi ích trực tiếp của các bên tham gia tranh chấp mà còn
ảnh hưởng đến lợi ích của nhà nước.
TCĐĐ xảy ra tác động không nhỏ đến tâm lý, tinh thần của các bên, gây
nên tình trạng mất ổn định, bất đồng trong nội bộ nhân dân, làm cho những qui
định của pháp luật về đất đai cũng như những chính sách của nhà nước không
được thực hiện một cách triệt để.
1.1.2. Giải quyết TCĐĐ
4


Theo Từ điển giải thích thuật ngữ luật học: “Giải quyết TCĐĐ là giải
quyết bất đồng, mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân, tổ chức và trên cơ sở đó phục
hồi các quyền lợi hợp pháp bị xâm hại đồng thời truy cứu trách nhiệm pháp lý đối
với hành vi vi phạm pháp luật về đất đai”.
Giải quyết TCĐĐ, với ý nghĩa là một nội dung của chế độ quản lý nhà

nước đối với đất đai, được hiểu là hoạt động của các cơ quan nhà nước có thẩm
quyền, nhằm tìm ra các giải pháp đúng đắn trên cơ sở pháp luật, nhằm giải quyết
các bất đồng, mâu thuẫn giữa các bên, khôi phục lại quyền lợi cho bên bị xâm hại.
Đồng thời xử lý đối với các hành vi vi phạm pháp luật đất đai.
Ý nghĩa của giải quyết TCĐĐ
Việc xem xét giải quyết tranh chấp về đất đai là một trong những nội
dung quan trọng trong hoạt động quản lý nhà nước về đất đai, là biện pháp để
pháp luật về đất đai phát huy được vai trò trong đời sống xã hội. Thông qua việc
giải quyết tranh chấp về đất đai, mà các quan hệ đất đai được điều chỉnh cho phù
hợp với lợi ích nhà nước, của xã hội và của người sử dụng đất.
Với ý nghĩa đó thì việc giải quyết TCĐĐ là tìm ra giải pháp đúng đắn
trên cơ sở pháp luật nhằm giải quyết những bất đồng, mâu thuẫn trong nội bộ nhân
dân. Giải quyết TCĐĐ nhằm phục hồi các quyền lợi hợp pháp cho bên bị xâm hại
đồng thời bắt buộc bên vi phạm phải gánh chịu những hậu quả pháp lý do hành vi
của họ gây ra. Đó là công việc có ý nghĩa quan trọng bảo đảm cho pháp luật được
thi hành, tăng cường pháp chế trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất đai.
1.1.3. Trình tự, thủ tục giải quyết TCĐĐ
Ngày 29/11/2013, Quốc hội đã thông qua Luật Đất đai năm 2013. Luật
Đất đai năm 2013 đã khắc phục, giải quyết được những tồn tại, hạn chế phát sinh
trong quá trình thi hành Luật Đất đai năm 2003.
Luật Đất đai 2013 quy định về thẩm quyền giải quyết các TCĐĐ tại điều
203. Trong đó khoản 1 của điều luật có nội dung: TCĐĐ mà đương sự có Giấy
chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc có một trong các loại giấy tờ quy định tại
Điều 100 của luật này và tranh chấp về tài sản gắn liền với đất thì do Tòa án nhân
dân giải quyết. Các giấy tờ quy định tại điều 100 Luật Đất đai 2013 vẫn giữ
5


nguyên nội dung các quy định tại khoản 1, 2 và khoản 5 điều 50 Luật Đất đai 2003
và có sự bổ sung thêm một số trường hợp đó là:

- Các loại giấy tờ khác được xác lập trước ngày 15 tháng 10 năm 1993
theo quy định của Chính phủ
- Giấy tờ được Nhà nước giao đất, cho thuê đất từ ngày 15 tháng 10 năm
1993 đến ngày Luật này có hiệu lực thi hành
- Cộng đồng dân cư đang sử dụng đất có công trình là đình, đền, miếu,
am, từ đường, nhà thờ họ; đất nông nghiệp quy định tại khoản 3 Điều 131 của
Luật này
Tại khoản 2 điều 203 quy định: TCĐĐ mà đương sự không có Giấy
chứng nhận hoặc không có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 của
Luật này thì đương sự chỉ được lựa chọn một trong hai hình thức giải quyết TCĐĐ
là nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp tại Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền
hoặc khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về
tố tụng dân sự.
Như vậy thẩm quyền giải quyết tranh chấp về đất đai được mở rộng hơn,
Tòa án nhân dân có thẩm quyền giải quyết những loại việc TCĐĐ gồm:
- TCĐĐ mà đương sự có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc có
một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 Luật Đất đai
- Tranh chấp về tài sản gắn liền với đất
- TCĐĐ mà đương sự không có Giấy chứng nhận hoặc không có một
trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 Luật Đất đai
Ngày 26/6/2014 Tòa án nhân dân tối cao đã có công văn hướng dẫn số
117/TANDTC-KHXX để phổ biến, quán triệt và triển khai thi hành Luật Đất đai
đến các đơn vị trong toàn ngành. Do vậy, từ ngày 01/7/2014 khi thụ lý để giải
quyết vụ án dân sự về TCĐĐ cần chú ý một số vấn đề sau:
- Mọi TCĐĐ đã được hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã, (phường, thị
trấn) mà không thành thì đương sự có thể khởi kiện tại Tòa án nhân dân. Đây là
một quy định bắt buộc, được coi như một thủ tục “tiền tố tụng” mà đương sự phải
thực hiện trước khi khởi kiện tới Tòa án nhân dân.
6

- Theo quy định tại điều 202 Luật Đất đai 2013 và khoản 1 điều 88 của
Nghị định số 43/NĐ-CP Ngày 15/5/2014 hướng dẫn thi hành Luật Đất đai thì
thành phần Hội đồng hòa giải cấp xã (phường, thị trấn) gồm: Chủ tịch hoặc Phó
Chủ tịch Ủy ban nhân dân là Chủ tịch Hội đồng; đại diện Ủy ban Mặt trận Tổ quốc
xã, phường, thị trấn; tổ trưởng tổ dân phố đối với khu vực đô thị; trưởng thôn, ấp
đối với khu vực nông thôn; đại diện của một số hộ dân sinh sống lâu đời tại xã,
phường, thị trấn biết rõ về nguồn gốc và quá trình sử dụng đối với thửa đất đó; cán
bộ địa chính, cán bộ tư pháp xã, phường, thị trấn. Tùy từng trường hợp cụ thể, có
thể mời đại diện Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh, Đoàn Thanh
niên Cộng sản Hồ Chí Minh…Thủ tục hòa giải TCĐĐ tại Ủy ban nhân dân cấp xã
(phường, thị trấn) được thực hiện trong thời hạn không quá 45 ngày, kể từ ngày
nhận được đơn yêu cầu giải quyết TCĐĐ. Việc hòa giải phải được lập thành biên
bản có chữ ký của các bên và có xác nhận việc hòa giải không thành của UBND
cấp xã. Biên bản hòa giải được gửi đến các bên tranh chấp, lưu tại UBND cấp xã
nơi có đất tranh chấp. Trường hợp hòa giải thành mà có thay đổi hiện trạng về ranh
giới, người sử dụng đất thì UBND cấp xã gửi biên bản hòa giải đến Phòng Tài
nguyên và Môi trường đối với trường hợp TCĐĐ giữa HGĐ, cá nhân, cộng đồng
dân cư với nhau; gửi đến Sở Tài nguyên và Môi trường đối với các trường hợp khác
để trình UBND cùng cấp quyết định công nhận việc thay đổi ranh giới thửa đất
và cấp mới Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản
khác gắn liền với đất.
- Đối với những TCĐĐ mà đương sự không có giấy Chứng nhận quyền
sử dụng đất hoặc các giấy tờ quy định tại điều 100 Luật Đất đai thì phải yêu cầu
đương sự phải cam kết chỉ khởi kiện đến Tòa án nhân dân mà không đề nghị Ủy
ban nhân dân giải quyết TCĐĐ để tránh trường hợp cùng một vụ việc cả hai cơ
quan cùng tham gia giải quyết.
* Giải quyết TCĐĐ theo trình tự tố tụng (dân sự): việc giải quyết
TCĐĐ tại Tòa án được thực hiện theo quy định chung tại Bộ luật tố tụng dân sự.
Theo đó, cá nhân, cơ quan, tổ chức có quyền tự mình hoặc thông qua người đại

7


diện hợp pháp để khởi kiện vụ án tại Tòa án có thẩm quyền (Tòa án nơi có bất
động sản đó).
Người khởi kiện vụ án gửi đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ đến Tòa án
có thẩm quyền. Khi Tòa án đã thụ lý giải quyết vụ án, sẽ tiến hành hòa giải để các
đương sự thỏa thuận với nhau về việc giải quyết vụ án. Khác với hoạt động hòa
giải trước khi khởi kiện, đây là giai đoạn bắt buộc trong quá trình giải quyết vụ án
dân sự do chính Tòa án chủ trì và tiến hành. Nếu hòa giải thành thì Tòa án sẽ lập
biên bản hòa giải thành, hết 07 ngày mà các bên đương sự không thay đổi ý kiến
thì tranh chấp chính thức kết thúc. Nếu hòa giải không thành thì Tòa án quyết định
đưa vụ án ra xét xử. Ngay trong quá trình xét xử, các đương sự vẫn có thể thỏa
thuận với nhau về việc giải quyết vụ án. Nếu không đồng ý các bên vẫn có quyền
kháng cáo theo trình tự phúc thẩm.
* Giải quyết TCĐĐ theo trình tự hành chính: trình tự này sẽ được áp
dụng đối với những tranh chấp mà các đương sự không có giấy tờ chứng minh
quyền sử dụng đất theo quy định và lựa chọn giải quyết tranh chấp tại UBND. Đối
với TCĐĐ giữa HGĐ, cá nhân, cộng đồng dân cư với nhau thì khiếu nại đến chủ
thể có thẩm quyền giải quyết là Chủ tịch UBND cấp huyện. Nếu một bên hoặc các
bên đương sự không đồng ý với quyết định giải quyết lần đầu thì có quyền khiếu
nại đến Chủ tịch UBND cấp tỉnh.
Đối với tranh chấp giữa tổ chức, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư
ở nước ngoài, tổ chức nước ngoài, cá nhân nước ngoài với nhau hoặc giữa các đối
tượng đó với HGĐ, cá nhân, cộng đồng dân cư thì các đương sự này có quyền
khiếu nại đến Chủ tịch UBND cấp tỉnh. Nếu một trong các bên đương sự không
đồng ý với quyết định giải quyết lần đầu này thì có quyền khiếu nại đến Bộ trưởng
Bộ Tài nguyên và Môi trường để yêu cầu giải quyết.
Ngoài ra, Luật cũng có quy định nếu đương sự không đồng ý với quyết

định giải quyết tranh chấp lần đầu thì vẫn có quyền khởi kiện tại Tòa án nhân dân
theo quy định của pháp luật tố tụng hành chính. Quy định này tạo điều kiện thuận
lợi cho các cá nhân, cơ quan, tổ chức trong xã hội trong việc lựa chọn phương thức

8


bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình, đảm bảo tính khách quan trong quá
trình giải quyết TCĐĐ.
1.2. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP ĐẤT
ĐAI TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN KRÔNG NÔ.
1.2.1. VỊ TRÍ ĐỊA LÝ, ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN VÀ ĐẶC ĐIỂM
KINH TẾ XÃ HỘI
1.2.1.1. Vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên
Huyện Krông Nô nằm phía Đông của tỉnh Đăk Nông, có tổng diện tích tự
nhiên 81.374,2 ha, được chia thành 12 đơn vị hành chính gồm 11 xã và 01 thị trấn;
có toạ độ địa lý từ 12 o11’16” đến 12o33’12” độ vĩ Bắc và từ 107 o41’52” đến
108o05’41” độ kinh Đông; vị trí địa lý của huyện tiếp giáp với các đơn vị như sau:
- Phía Nam giáp huyện Đăk G’long, tỉnh Đăk Nông;
- Phía Bắc giáp huyện Cư Jút và huyện Đăk Mil, tỉnh Đăk Nông;
- Phía Tây giáp huyện Đăk Mil và huyện Đăk Song, tỉnh Đăk Nông;
- Phía Đông giáp huyện Krông Ana và huyện Lắk, tỉnh ĐắkLắk.
Huyện Krông Nô có các tuyến giao thông quan trọng chạy qua trung tâm
huyện như tuyến quốc lộ 28 đoạn qua huyện dài 54,5 km, nối QL 14 với huyện và
thị xã Gia Nghĩa; tuyến tỉnh lộ 3 đi thị trấn Đăk Mil, đoạn qua huyện dài 20 km đã
được đầu tư nâng cấp;
1.2.1.2. Địa hình, địa mạo
Địa hình huyện Krông Nô đa dạng và được chia thành ba dạng chính:
- Dạng địa hình núi cao: phân bố về phía Tây và phía Nam của huyện,
chiếm khoảng 51% tổng diện tích tự nhiên. Địa hình chia cắt mạnh, độ dốc trung

bình cấp V, VI, độ cao trung bình từ 800-1.200 m so với mặt nước biển, các xã
Đăk Nang, Đức Xuyên, Nâm Nung, Nâm N’Đir, khu bảo tồn Nam Nung mang nét
đặc trưng của dạng địa hình này.
- Dạng địa hình đồi núi thấp đến trung bình: tập trung ở phía Bắc và trung
tâm huyện, chiếm khoảng 39% tổng diện tích, độ cao trung bình 450-600 m so với
mặt nước biển, địa hình bị chia cắt; độ dốc trung bình cấp II đến cấp IV. Tập trung

9


ở các xã Đăk Sôr, Nam Đà, thị trấn Đắk Mâm. Đây là dạng địa hình được hình
thành từ đá mẹ chủ đạo là đá sét và biến chất, đá bazan và đá granit.
- Dạng địa hình thung lũng: tập trung phía Đông, dọc theo dòng sông
Krông Knô và các suối lớn, chủ yếu ở các xã Đức Xuyên, Buôn Choáh, Đăk Nang,
Nâm N’Đir, chiếm khoảng 10% tổng diện tích, độ dốc trung bình cấp I, II, độ cao
trung bình 400-450 m so với mặt nước biển. Khu vực này chủ yếu được hình
thành do quá trình bồi lắng phù sa, hình thành nên những cánh đồng màu mỡ ven
sông Krông Knô và các suối chính trên địa bàn.
1.2.1.3. Khí hậu, thời tiết
Khí hậu huyện Krông Nô mang nét chung của khí hậu vùng nhiệt đới
gió mùa Cao nguyên. Thời tiết hàng năm có hai mùa rõ rệt: mùa mưa bắt đầu từ
tháng 5 đến hết tháng 10, chiếm trên 84% lượng mưa cả năm; mùa khô bắt đầu từ
tháng 11 đến hết tháng 4 năm sau, lượng mưa không đáng kể, trong đó tháng 2 và
tháng 3 hầu như không mưa.
1.2.1.4. Thực trạng môi trường
Môi trường đất: Diện tích đất nông nghiệp đã có biểu hiện thoái hoá, diện
tích đất trống đồi núi trọc ở mức độ thoái hoá mạnh. Nguyên nhân chủ yếu là do
kỹ thuật canh tác không tuân thủ các quy trình kỹ thuật để bảo vệ và nâng cao độ
phì của đất và chủ yếu là canh tác trên đất dốc.
Vệ sinh môi trường: hệ thống thu gom xử lý rác thải, chất thải trên địa

bàn đã được đầu tư xây dựng, khu vực nội thị và một số điểm trung tâm xã đã có
đơn vị thu gom và xử lý theo quy định. Huyện đã xây khu xử lý rác thải tập trung
với diện tích 2 ha nằm ở Buôn Dru, thị trấn Đăk Mâm nhằm thu gom, xử lý chất
thải, tránh tình trạng vứt rác bừa bãi, gây ô nhiễm môi trường.
1.2.2. ĐẶC ĐIỂM KINH TẾ XÃ HỘI
1.2.2.1. Dân số và lao động:
Huyện Krông Nô có cộng đồng dân cư gồm 19 dân tộc anh em cùng sinh
sống. Theo số liệu Niên giám thống kê năm 2014, toàn huyện có 70.636 nhân
khẩu, trong đó dân số đô thị là 5.886 người, chiếm 9,12%, dân số ở nông thôn
58.634 người, chiếm 90,88%; đồng bào dân tộc thiểu số là 5.931 hộ, với 28.190
10


nhân khẩu, chiếm 39,9% tổng dân số của huyện; tỷ lệ tăng dân số tự nhiên 1,65%;
mật độ dân số trung bình khoảng 79 người/km 2. Toàn huyện có 11 xã và 01 thị
trấn, với tổng số 101 thôn, buôn, bon, tổ dân phố. Các xã có mật độ dân số cao
như: Nam Đà (201,9 người/km2), thị trấn Đắk Mâm (212 người/km2) và Đắk Drô
(134,3 người /km2).
1.2.2.2. Thực trạng phát triển đô thị:
Trong những năm qua, qui mô xây dựng đô thị trên địa bàn huyện không
ngừng được mở rộng, tốc độ phát triển KT - XH đều tăng qua các năm, vốn đầu tư
xây dựng đô thị tăng khá nhanh. Việc cải tạo, nâng cấp đô thị đã làm thay đổi rất
tích cực bộ mặt kiến trúc cảnh quan đô thị. Tốc độ cải tạo, phát triển nhà ở được
đẩy nhanh. Chất lượng, điều kiện nơi ở của nhân dân được cải thiện. Nhìn chung
cơ sở hạ tầng và các công trình phúc lợi công cộng thị trấn tương đối hoàn thiện.
Thị trấn Đắk Mâm hiện nay đã và đang được đầu tư để trở thành đô thị loại IV,
một trung tâm kinh tế - văn hoá- chính trị - xã hội - an ninh, quốc phòng của
huyện.
1.2.2.3. Thực trạng phát triển các khu dân cư nông thôn
Krông Nô có nhiều thành phần dân tộc sinh sống nên cũng hình thành

nhiều hình thái dân cư khác nhau, phổ biến nhất là hình thái bon, thôn. Toàn huyện
có 94 thôn, bon, buôn, với tổng dân số khu vực nông thôn năm 2014 là 58.634
người.
Đối với khu vực giáp ranh nội thị: Có hệ thống kết cấu hạ tầng phát triển,
hệ thống giao thông, công trình công cộng,… được đầu tư nhiều, như xã Nam Đà,
Đắk Nang, Nâm N’dir,... Đây là khu vực có tốc độ đô thị hoá cao, quy mô các
điểm dân cư phân bố tập trung. Khu vực nhà ở của nhân dân được tầng hoá, ngói
hoá. Cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động có sự chuyển dịch tích cực; dịch vụ tiểu thủ
công nghiệp phát triển tương đối mạnh. Tổng diện tích đất các khu dân cư nông
thôn của huyện năm 2014 có 2.542,56 ha, chiếm 3,1% tổng diện tích tự nhiên toàn
huyện. Trong đó có những xã có quy mô khu dân cư lớn như Nam Xuân (457,76
ha), Nam Đà (447,55 ha)...
1.2.3. Kết quả giải quyết TCĐĐ trên địa bàn huyện Krông Nô
11


1.2.3.1. Hiện trạng sử dụng đất của huyện Krông Nô
Theo kết quả kiểm kê đất đai năm 2014 và thống kê đất năm 2015 thì tổng
diện tích tự nhiên của huyện Krông Nô là 81.374,20 ha (diện tích trên được tổng hợp
từ diện tích tự nhiên của các xã, thị trấn thống nhất với diện tích được tính tổng thể
trên bản đồ theo ranh giới hành chính 364)
Bảng 1. Diện tích, cơ cấu đất đai phân theo đơn vị hành chính
STT

Đơn vị hành chính
Toàn huyện

Tồng diện tích tự nhiên năm
2014 (ha)

Cơ cấu (%)

81.374,20

100

1

Thị trấn Đăk Mâm

2.541,04

3,12

2

Xã Nam Đà

5.771,75

7,09

3

Xã Đăk Drô

5.354,12

6,58

4

Xã Nam Xuân

3.054,27

3,75

5

Xã Đăk Sôr

2.850,52

3,50

6

Xã Tân Thành

8.806,56

10,82

7

Xã Nâm Nung

10.482,39

12,88

8

Xã Nâm N'Đir

11.482,52

14,11

9

Xã Đức Xuyên

10.160,29

12,49

10

Xã Đăk Nang

4.123,26

5,07

11

Xã Quảng Phú

12.101,46

14,87

12

Xã Buôn Choah

4.646,04

5,71

Nguồn: Phòng Tài nguyên và Môi trường
Qua bảng 1 cho thấy diện tích tự nhiên theo đơn vị hành chính có sự chênh
lệch lớn giữa các xã, thị trấn; diện tích tự nhiên 04 xã Quảng Phú, Nâm Nung, Nâm
N’Đir, Đức Xuyên chiếm trên 50 % tổng diện tích tự nhiên của huyện; thị trấn Đăk
Mâm có diện tích thấp nhất chỉ chiếm 3,12 % tổng diện tích so với toàn huyện.

12


Bảng 2. Diện tích đất phân theo mục đích sử dụng
STT

Mục đích sử dụng

Mã đất

Diện tích toàn
huyện (ha)

Cơ cấu (%)

1

Đất nông nghiệp

NNP

72.983,28

89,69

2

Đất phi nông nghiệp

PNN

7.345,99

9,03

3

Đất chưa sử dụng

CSD

1.044,92

1,28

Tổng cộng

81.374,20
Nguồn: Phòng Tài nguyên và Môi trường

Bảng 3. Diện tích, cơ cấu đất chưa sử dụng phân theo đơn vị hành chính
STT

Đơn vị hành chính

Toàn huyện

Diện tích đất chưa
sử dụng (ha)

Cơ cấu (%)

1.044,92

100

17,52

1,68

1

Thị trấn Đăk Mâm

2

Xã Nam Đà

148,47

14,21

3

Xã Đăk Drô

71,79

6,87

4

Xã Nam Xuân

0,73

0,07

5

Xã Đăk Sôr

9,01

0,86

6

Xã Tân Thành

112,84

10,80

7

Xã Nâm Nung

144,49

13,83

8

Xã Nâm N'Đir

35,19

12,94

9

Xã Đức Xuyên

95,63

9,15

10

Xã Đăk Nang

68,04

6,51

11

Xã Quảng Phú

215,72

20,64

12

Xã Buôn Choah

25,48

2,44

Nguồn: Phòng Tài nguyên và Môi trường
13


Như vậy diện tích đất chưa sử dụng của xã Quảng Phú, Nam Đà, Nâm
N’Đir và Nâm Nung còn khá lớn, chiếm trên 60% tổng diện tích đất chưa sử dụng
toàn huyện, trong thời gian sắp tới nên đưa vào khai thác sử dụng, để tăng hiệu
quả sử dụng đất.
1.2.3.2. Tình hình tranh chấp và giải quyết TCĐĐ
- Giải quyết TCĐĐ: Trong những năm qua, chính quyền huyện đã tổ chức
nhiều hội nghị, cuộc họp đến từng địa bàn cơ sở, chỉ đạo triển khai tuyên tuyền,
phổ biến giáo dục pháp luật về đất đai thông qua nhiều hình thức, nhằm trang bị
cho người dân có ý thức về pháp luật, nâng cao tinh thần trách nhiệm trong việc
thực hiện các quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất, hạn chế thấp nhất xảy ra
tranh chấp, khiếu nại về đất đai. Theo quy chế tiếp công dân của huyện, hàng ngày
có cán bộ tiếp công dân, mỗi tháng một lần Chủ tịch UBND huyện tiếp công dân
tại phòng tiếp công dân của huyện, qua những lần tiếp công dân của Chủ tịch
UBND huyện cũng đã giải quyết được những vấn đề khó khăn, vướng mắt dẫn
đến khiếu nại, tố cáo và TCĐĐ. Từ năm 2013 đến tháng 6/2016 số lượng đơn thư
khiếu nại, tố cáo và TCĐĐ như sau:
Bảng 4. Số lượng đơn thư khiếu nại, tố cáo về đất đai từ 2013-6/2016

Năm

Tổng số

Không
thuộc thẩm
quyền

2013

19

8

11

11

2014

17

4

13

13

2015

9

3

6

6

6/2016

12

4

8

3

Thuộc thẩm
quyền

Đã giải quyết

Nguồn: Phòng Tài nguyên và Môi trường
Kết quả hòa giải TCĐĐ của UBND ở một số xã, thị trấn hai năm 2015 và
2016 như sau:
14


Bảng 5: Kết quả hòa giải tranh chấp tại các xã, thị trấn Đăk Mâm
Năm 2015
Đơn vị

Thụ
lý

Giải quyết

- Hòa giải: 07 trường
Thị trấn
09
hợp, đạt tỷ lệ 77%
Đăk
trường - Hướng dẫn chuyển
Mâm
hợp hồ sơ lên UBND
huyện: 02 trường hợp
- Hòa giải: 07 trường
Xã
12
hợp, đạt tỷ lệ 58%
Nam trường - Hướng dẫn chuyển
Đà
hợp hồ sơ lên UBND
huyện: 05 trường hợp
- Hòa giải: 06 trường
09
hợp, đạt tỷ lệ 66%
Xã Đăk
trường - Hướng dẫn chuyển
Drô
hợp hồ sơ lên UBND
huyện: 02 trường hợp
Xã
Quảng
Phú

04

- Hòa giải: 04 trường
trường hợp, đạt tỷ lệ 100%
hợp

Năm 2016
Thụ
Giải quyết
lý
05
- Hòa giải được: 03 trường
trường hợp, đạt tỷ lệ 66%
hợp
- Hướng dẫn chuyển hồ sơ
lên UBND huyện: 02
trường hợp
06
- Hòa giải được: 04 trường
trường hợp, đạt tỷ lệ 66%
hợp - Hướng dẫn chuyển hồ sơ
lên UBND huyện: 02
trường hợp
- Hòa giải được: 05 trường
06
hợp, đạt tỷ lệ 83%
trường - Hướng dẫn chuyển hồ sơ
hợp lên UBND huyện: 01
trường hợp
- Hòa giải được: 02 trường
05
hợp, đạt tỷ lệ 40%

trường - Hướng dẫn chuyển hồ sơ
hợp lên UBND huyện: 03
trường hợp
Nguồn: UBND các xã, thị trấn

Qua thống kê tình hình giải quyết TCĐĐ của một số xã nói trên mặc dù
các xã, thị trấn có nhiều cố gắng tổ chức hòa giải tranh chấp ngay từ cơ sở song tỷ
lệ hòa giải TCĐĐ của UBND các xã, thị trấn trên địa bàn huyện chưa đồng đều
theo từng năm (từ 40% đến 100%). Có trường hợp để dây dưa kéo dài dẫn đến
các bên tranh chấp mâu thuẫn gay gắt, đánh nhau, chửi bới làm mất trật tự an ninh
chung, sứt mẻ tình cảm gia đình.
* Cơ cấu tổ chức của Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Krông Nô
- Tổng số: 08 người; 06 biên chế; 02 hợp đồng, trong đó gồm 01 trưởng
phòng; 01 phó trưởng phòng
- Trình độ đào tạo: Trên Đại học: 01 người; Đại học 06 người; Cao đẳng
01 người
15


1.2.4. Ưu điểm và hạn chế việc giải quyết tranh chất đất đai trên địa
bàn huyện Krông Nô
Từ những kết quả đạt được trong công tác giải quyết trang chất đất đai trên địa
bàn huyện Krông Nô thời gian qua (trình bày trong phần 2.2) có thể rút ra những ưu
điểm và những hạn chế nhất định, như sau:
1.2.4.1. Ưu điểm
Cấp ủy Đảng và UBND các cấp thường xuyên chỉ đạo, tình hình KT –
XH của huyện có nhiều phát triển, đời sống nhân dân trên địa bàn ngày càng được
nâng cao. Chính sách về đất đai trong những năm qua có những thay đổi tạo thuận
lợi hơn cho người sử dụng đất, tạo điều kiện cho công tác quản lý Nhà nước về đất
đai đạt được kết qủa. Việc chấp hành pháp luật đất đai của người sử dụng đất được

cải thiện.
Công tác QLNN về đất đai luôn được tăng cường về nhiều mặt. Bước đầu
được thực hiện đi vào nề nếp từ cấp huyện đến các xã, Công tác phổ biến, giáo dục
pháp luật về đất đai được tiến hành một cách thường xuyên, liên tục với nội dung
thiết thực và hình thức phù hợp đối với từng đối tượng. Tổ chức tập huấn về
nghiệp vụ cho cán bộ chuyên môn cấp xã để thực hiện tốt công tác quản lý nhà
nước về đất đai.
Vai trò quản lý nhà nước về đất đai ở cơ sở được tăng cường; nhờ đó hạn
chế và đi đến khắc phục được tình trạng giao đất, cấp đất trái thẩm quyền; tình
trạng sử dụng đất sai mục đích, lấn chiếm, TCĐĐ giảm hơn trước. Công tác lập và
quản lý quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được chú trọng tổ chức thực hiện đảm
bảo theo đúng quy định. Thực hiện tốt việc công bố công khai quy hoạch, kế
hoạch sử dụng đất.
1.2.4.2. Hạn chế
Trên địa bàn huyện có 19 dân tộc cùng sinh sống nên mặt bằng về nhận
thức về pháp luật đất đai của một số bộ phận nhân dân còn hạn chế, dẫn đến việc
thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất chưa tốt.

16


Công tác quản lý đất đai ở cấp huyện và xã tuy có chuyển biến nhưng về
kỷ năng còn mặt hạn chế, việc áp dụng số hóa bản đồ trong quá trình đăng ký cấp
GCNQSD vào công tác quản lý đất đai ở cấp xã còn yếu.
Diện tích đất của các tổ chức kinh tế, cơ quan Nhà nước quản lý sử dụng
kém hiệu quả, dẫn đến tình trạng phá rừng lấn chiếm, mua bán đất đai trái phép
tiếp tục xảy ra, việc xét cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho HGĐ cá nhân
thiếu chặc chẽ chồng lấn, dẫn đến khiếu nại, tranh chấp.
Việc quản lý địa giới hành chính của một số xã, thị trấn chưa tốt, chưa
phân định được ranh giới cụ thể của từng xã, thị trấn dẫn đến việc quản lý còn

chồng chéo gây khó khăn cho người dân.
Việc giải quyết đơn thư khiếu nại, TCĐĐ không dứt điểm dẫn đến có
những vụ việc khiếu nại kéo dài nhiều năm.
Công tác chỉnh lý các cơ sở dữ liệu, hồ sơ địa chính không kịp thời, chưa
được chú trọng và thực hiện không thường xuyên dẫn đến việc cung cấp thông tin
địa chính, cấp GCNQSDĐ thiếu chính xác còn chồng lấn.
Công tác đo đạc lập bản đồ địa chính còn thiếu chính xác dẫn đến việc
cấp giấy không đúng thực tế, chồng lấn gây khó khăn trong công tác quản lý. Tình
hình chuyển mục đích sử dụng đất còn chưa được thống kê hết.
Hồ sơ địa chính chưa hoàn chỉnh, đồng bộ, nên thiếu căn cứ pháp lý và
thực tế để xác định quyền sử dụng và quản lý đất đai của tổ chức, cá nhân, đặc biệt
là ở những xã đất đai phức tạp và có nhiều biến động như Nam Đà, thị trấn Đăk
Mâm ... Trong nhiều trường hợp, việc TCĐĐ lại bắt nguồn từ những tài liệu lịch
sử để lại, việc giao đất cấp GCNQSDĐ lại không được tiến hành theo một quy
trình chặt chẽ, nên hồ sơ đất đai không đồng bộ và bị thất lạc.
Quy hoạch sử dụng đất đai chưa chặt chẽ, chưa đi vào nề nếp, nên nhiều
trường hợp sử dụng đất không hợp lý, không phù hợp với quy hoạch, địa phương
các xã, thị trấn không phát hiện kịp thời. Khi phát hiện thì lại không được xử lý
dứt điểm. Nhiều địa phương còn có những nhận thức sai về chính sách đất đai,
quản lý đất đai còn thiên về hồ sơ cũ từ trước để lại, mà không xác minh hiện
trạng sử dụng đất của người dân, như trường hợp tại xã Đức Xuyên người dân đi
17


kinh tế mới từ năm 1980 sử dụng đất ổn định từ năm 1990, tuy nhiên trên hồ sơ
pháp lý đến nay vẫn là đất rừng, do công ty Lâm nghiệp Quảng Đức quản lý và sử
dụng. Qua các thời kỳ vẫn chưa có cơ quan chức năng nào đề nghị UBND tỉnh thu
hồi bàn giao về địa phương quản lý sử dụng, dẫn đến người dân sử dụng đất lấn
chiếm không hợp pháp nên không được cấp GCNQSDĐ.
Một số văn bản của những năm trước ban hành không rõ ràng, hoặc chủ

trương sai lầm của một số xã làm cho một bộ phận nhân dân hiểu lầm là Nhà nước
có chủ trương giao đất cho người dân sử dụng đất ổn định, như tại xã Đăk Sôr năm
1995 Lâm trường Đức Lập giao khoán cho một số HGĐ đất để trồng rừng, nhưng
người dân lại không thực hiện, lại trồng cây công nghiệp dẫn đến khi nhà nước thu
hồi đất để thực hiện dự án, khi đền bù không đúng mục đích như giấy tờ giao dẫn
đến việc khiếu kiện đòi bồi thường theo hiện trạng loại đất đang sử dụng.
Công tác tuyên truyền, giáo dục và phổ biến pháp luật đất đai chưa được
coi trọng, làm cho nhiều văn bản pháp luật đất đai của Nhà nước chưa được phổ
biến sâu rộng trong nhân dân.
Tuy nhiên, việc TCĐĐ ở mỗi xã khác nhau còn có những nguyên nhân
đặc thù và việc tìm ra những nguyên nhân đó phải căn cứ vào thực tế sử dụng đất,
và phong tục tập quán của từng địa phương để xây dựng được những giải pháp tốt
nhất nhằm giải quyết có hiệu quả từng vụ tranh chấp. Song trên thực tế khía cạnh
này chưa được chú trọng, xem xét.
1.2.4.3. Nguyên nhân hạn chế:
- Việc đo đạc đất đai của các cơ quan có thẩm quyền khi lập bản đồ địa
chính trong các từng thời kỳ thiếu chính xác cũng gây khó khăn cho cơ quan giải
quyết.
- Năng lực, trình độ nghiệp vụ của một số công chức phụ trách công tác
giải quyết đơn thư các cấp còn yếu, đặc biệt là ở cấp xã do không ổn định về tổ
chức, vận dụng trong thực tế còn máy móc chưa đáp ứng được yêu cầu cải cách
hành chính, chống phiền hà nên dẫn đến một số vụ việc để kéo dài, kết quả giải
quyết TCĐĐ còn hạn chế.

18


Công chức phụ trách giải quyết TCĐĐ là những người được đào tạo
không chuyên về pháp luật và còn thiếu kinh nghiệm. Trong khi quyền hạn trong
việc điều tra, xác minh thu thập chứng cứ còn hạn hẹp. Vụ việc tranh chấp loại đất

chưa có giấy chứng nhận thường rất phức tạp, chính vì vậy công tác giải quyết
khiếu nại, tranh chấp đạt hiệu quả chưa cao.
- Việc chấp hành pháp luật trong lĩnh vực quản lý, sử dụng đất của một số
tổ chức và công dân còn kém, nhiều vụ việc lấn chiếm đất công, xây dựng nhà
không phép, tranh chấp quyền sử dụng đất không được chính quyền cơ sở ngăn
chặn kịp thời là nguyên nhân dẫn đến khó khăn khi giải quyết. Một số vụ việc
khiếu nại về đất đai có hồ sơ liên quan đến nhiều thời kỳ lịch sử nên không được
đầy đủ, không được theo dõi và cập nhật dẫn đến thời gian giải quyết kéo dài,
không được xử lý dứt điểm.
- Sự phối hợp giữa các ngành chức năng và chính quyền các cấp trong
thực thi nhiệm vụ quản lý nhà nước về đất đai còn nhiều trường hợp chưa đồng bộ,
có biểu hiện né tránh trách nhiệm dẫn đến các vụ vi phạm không được xử lý dứt
điểm và kéo dài.

19


Chương 2 PHƯƠNG HƯỚNG NHIỆM VỤ VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP
NÂNG CAO HIỆU QUẢ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI
2.1. PHƯƠNG HƯỚNG:
2.1.1. Phương hướng chung
Nâng cao hiệu quả giải quyết các TCĐĐ là nhu cầu cấp bách trong giai
đoạn hiện nay, bởi lẽ các TCĐĐ có ảnh hưởng rất lớn đến sự ổn định tình hình
chính trị, xã hội và kinh tế. Nếu tình hình chính trị - xã hội không ổn định sẽ
không tạo ra tiền đề để phát triển kinh tế.
2.1.2. Nhiệm vụ cụ thể:
- Khuyến khích việc hòa giải các TCĐĐ trong nhân dân và đề cao vai trò
của chính quyền và các đoàn thể quần chúng ở cơ sở trong việc vận động nhân dân
hòa giải các TCĐĐ. Pháp luật cần có những quy định xử lý các bên không thực
hiện nghĩa vụ theo cam kết khi hòa giải nhằm buộc họ phải tôn trọng các cam kết

của mình.
- Nhằm nâng cao hiệu quả của công tác giải quyết TCĐĐ, cần chú trọng
đến việc bồi dưỡng thường xuyên cho đội ngũ cán bộ tham gia giải quyết các
TCĐĐ nói chung; đồng thời cải thiện cơ sở vật chất, điều kiện làm việc của đội
ngũ công chức làm công tác giải quyết TCĐĐ.
- Cần tăng cường công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật về
đất đai cho nhân dân: Đây là việc làm rất cần thiết vì ý thức pháp luật của người
sử dụng đất có ảnh hưởng rất lớn đến việc thực hiện các quyền và nghĩa vụ của họ.
Khi người dân nắm được các quy định của pháp luật về đất đai họ sẽ không vi
phạm, từ đó hạn chế được tranh chấp. Thậm chí, ngay cả khi xảy ra tranh chấp nếu
hiểu biết pháp luật thì họ sẽ dễ dàng chấp nhận quyết định giải quyết đúng đắn của
cơ quan có thẩm quyền mà không tiếp tục khiếu nại.
- Cần đẩy mạnh tiến độ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất:
GCNQSDĐ là cơ sở để giải quyết TCĐĐ. Do đó trên thực tế nếu người dân chưa
được cấp GCNQSDĐ khi xảy ra TCĐĐ việc giải quyết sẽ gặp nhiều khó khăn, bởi
lẽ các loại giấy tờ chứng minh nguồn gốc sử dụng đất từ trước năm 2004 trên địa
bàn huyện Krông Nô nói riêng, trên địa bàn tỉnh Đăk Nông nói chung rất đa dạng.
20