luận văn quản trị kinh doanh HOÀN THIỆN cơ cấu tổ CHỨC và PHÂN QUYỀN tại CÔNG TY TNHH mực IN NGÔI SAO VIỆT

TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

ĐỀ TÀI: HOÀN THIỆN CƠ CẤU TỔ CHỨC VÀ
PHÂN QUYỀN TẠI CÔNG TY TNHH MỰC IN
NGÔI SAO VIỆT

Chuyên ngành: Quản trị doanh nghiệp thương mại

Giảng viên hướng dẫn:
ThS. Dương Thị Thúy Nương

Sinh viên thực hiện:
Trần Thị Phương
Mã sinh viên: 13D100033
Lớp: K49A1

Hà Nội, 2017


TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

ĐỀ TÀI: HOÀN THIỆN CƠ CẤU TỔ CHỨC VÀ
PHÂN QUYỀN TẠI CÔNG TY TNHH MỰC IN
NGÔI SAO VIỆT

Chuyên ngành: Quản trị doanh nghiệp thương mại

Giảng viên hướng dẫn:
ThS. Dương Thị Thúy Nương

Sinh viên thực hiện:
Trần Thị Phương
Mã sinh viên: 13D100033
Lớp: K49A1

Hà Nội, 2017


i
TÓM LƯỢC
Sau khi có thời gian thực tập tại công ty TNHH Mực in Ngôi sao Việt, em nhận
thấy rằng ngoài những mặt đã đạt được như chỉ số tăng trưởng ổn định, kết quả kinh
doanh ở mức khá thì công ty cũng còn rất nhiều khó khăn và tồn tại, tiêu biểu là công
tác tổ chức và phân quyền. Nhận thấy tầm quan trọng của cơ cấu tổ chức và phân
quyền trong hoạt động kinh doanh, em xin nghiên cứu về đề tài “Hoàn thiện cơ cấu tổ
chức và phân quyền tại công ty TNHH Mực in Ngôi sao Việt”. Khóa luận này bao gồm
nội dung lý thuyết cơ bản về cơ cấu tổ chức và phân quyền, các nhân tố ảnh hưởng và
từ đó làm cơ sở để phân tích, đánh giá thực trạng cơ cấu tổ chức và phân quyền, đồng
thời đề xuất giải pháp để hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty.
Phần lý luận: Liên quan đến cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty, bao gồm
thực trạng các vấn đề còn tồn tại; chức năng nhiệm vụ của từng bộ phận, phòng ban,
cách bố trí và sử dụng lao động theo chuyên môn và sự phối hợp hoạt động giữa các
phòng ban…
Phần phân tích: cụ thể hóa các tiêu chuẩn thông qua bảng câu hỏi, các phiếu điều
tra trắc nghiệm, phỏng vấn trực tiếp gắn kèm các số liệu, bảng thống kê phục vụ cho

xử lý thông tin và dữ liệu. Tập trung đi sâu vào phân tích về ảnh hưởng của các nhân
tố môi trường ảnh hưởng như thế nào đến cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty. Từ
đó đưa ra các đề xuất kiến nghị có tính khả thi cao để hoàn thiện cơ cấu tổ chức và
phân quyền tại công ty.


ii
LỜI CẢM ƠN
Với đề tài khóa luận “Hoàn thiện công tác tổ chức và phân quyền tại công ty
TNHH mực in Ngôi sao Việt”, để hoàn thành đề tài một cách tốt nhất thì ngoài sự cố
gắng của bản thân còn phải nhờ đến sự giúp đỡ rất nhiều từ phía nhà trường, các thầy
cô trong bộ môn Quản trị học cũng như toàn thể cán bộ nhân viên của công ty TNHH
Mực in Ngôi sao Việt.
Lời đầu tiên, em xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu nhà trường, Phòng Đào
tạo trường Đại học Thương mại, các thầy cô Khoa Quản trị kinh doanh, các thầy cô
trong bộ môn Quản trị học cùng toàn thể các thầy cô trong trường Đại học Thương
Mại đã nhiệt tình giảng dạy, hướng dẫn và tạo mọi điều kiện tốt nhất cho em trong suốt
quá trình học tập và nghiên cứu tại trường.
Đặc biệt là, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến cô - ThS. Dương Thị Thúy Nương
là người trực tiếp giúp đỡ và hướng dẫn cho em trong suốt thời gian em thực hiện khóa
luận này.
Em xin bày tỏ lời cảm ơn sự giúp đỡ của Ban giám đốc công ty TNHH Mực in
Ngôi sao Việt, đặc biệt là các anh chị trong phòng Kinh doanh- Thị trường đã nhiệt
tình hướng dẫn, cung cấp thông tin và tạo mọi điều kiện giúp đỡ em trong suốt thời
gian em thực tập tại công ty để em có thể nắm bắt được những kiến thức thực tế, bổ
ích góp phần hoàn thành dề tài nghiên cứu.
Do thời gian có hạn cũng như kiến thức kinh nghiệm còn hạn chế nên bài khóa
luận này sẽ không tránh khỏi những sai sót. Em rất mong nhận được sự đóng góp ý
kiến của thầy cô để bài của em được hoàn thiện hơn.
Em xin trân trọng cảm ơn!

Hà Nội, ngày 25 tháng 4 năm 2017
Sinh viên thực hiện

Trần Thị Phương


iii
MỤC LỤC
TÓM LƯỢC.................................................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN..............................................................................................................ii
MỤC LỤC................................................................................................................... iii
DANH MỤC BẢNG BIỂU..........................................................................................v
DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ................................................................................vi
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT.....................................................................................vii
PHẦN MỞ ĐẦU..........................................................................................................1
1. Tính cấp thiết của đề tài..........................................................................................1
2. Tổng quan về tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài.................................1
3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu..........................................................................2
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu..........................................................................3
5. Phương pháp nghiên cứu........................................................................................3
6. Kết cấu đề tài...........................................................................................................4
CHƯƠNG I: MỘT SỐ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ CƠ CẤU TỔ CHỨC VÀ PHÂN
QUYỀN TẠI DOANH NGHIỆP.................................................................................6
1.1 Các khái niệm có liên quan...................................................................................6
1.1.1 Khái niệm quản trị và công tác tổ chức...............................................................6
1.1.2 Khái niệm cơ cấu tổ chức....................................................................................6
1.1.3 Khái niệm phân quyền.........................................................................................7
1.2 Các nội dung cơ bản của cơ cấu tổ chức và phân quyền trong doanh nghiệp.........7
1.2.1 Cơ cấu tổ chức trong doanh nghiệp....................................................................7
1.2.2 Phân quyền trong doanh nghiệp.......................................................................11

1.3 Các nhân tố ảnh hưởng đến cơ cấu tổ chức và phân quyền
trong doanh nghiệp..........................................................................................13
1.3.1 Các nhân tố chủ quan thuộc về doanh nghiệp..................................................13
1.3.2 Các nhân tố khách quan bên ngoài doanh nghiệp...........................................15
CHƯƠNG II: PHÂN TÍCH VÀ ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG CƠ CẤU TỔ
CHỨC VÀ PHÂN QUYỀN TẠI CÔNG TY TNHH MỰC IN NGÔI SAO VIỆT 17
2.1 Giới thiệu khái quát về công ty TNHH Mực in Ngôi sao Việt..........................17
2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của doanh nghiệp.....................................17
2.1.2 Chức năng và nhiệm vụ của doanh nghiệp.......................................................17
2.1.3 Ngành nghề kinh doanh của công ty................................................................18
2.1.4 Kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong
những năm gần đây..........................................................................................19


iv
2.2 Phân tích, đánh giá thực trạng cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty
TNHH Mực in Ngôi sao Việ......................................................................................21
2.2.1 Tổng quan tình hình cơ cấu tổ chức tại công ty TNHH Mực in Ngôi sao Việt.......21
2.2.2 Tình hình phân quyền tại công ty TNHH Mực in Ngôi sao Việt......................24
2.2.3 Các nhân tố ảnh hưởng đến cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty TNHH
Mực in Ngôi sao Việt..................................................................................................25
2.2.4 Kết quả phân tích dữ liệu sơ cấp về cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty
TNHH mực in Ngôi sao Việt......................................................................................30
2.2.5 Kết quả phân tích dữ liệu thứ cấp về cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty
TNHH Mực in Ngôi sao Việt......................................................................................35
2.3 Kết luận về thực trạng cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty TNHH Mực
in Ngôi sao Việt........................................................................................................... 37
2.3.1 Đánh giá về cơ cấu tổ chức của công ty TNHH Mực in Ngôi sao Việt............37
2.3.2 Đánh giá về tình hình phân quyền tại công tyTNHH Mực in Ngôi sao Việt........39
2.3.3 Nguyên nhân của những tồn tại........................................................................40

CHƯƠNG III: ĐỀ XUẤT VÀ KIẾN NGHỊ ĐỂ HOÀN THIỆN CƠ CẤU
TỔ CHỨC VÀ PHÂN QUYỀN TẠI CÔNG TY TNHH MỰC IN NGÔI
SAO VIỆT................................................................................................................. 41
3.1 Phương hướng hoạt động của doanh nghiệp trong thời gian tới......................41
3.2 Quan điểm giải quyết để hoàn thiện cấu trúc tổ chức và
phân quyền cho công ty..............................................................................41
3.3 Các đề xuất kiến nghị để hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân
quyền tại công ty...............................................................................................42
3.3.1. Hoàn thiện cơ cấu tổ chức................................................................................42
3.3.2. Hoàn thiện công tác phân quyền......................................................................43
KẾT LUẬN................................................................................................................. 45
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


v


vi
DANH MỤC BẢNG BIỂU

STT
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

Tên Bảng Biểu
Trang
Bảng 2.1: Kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty TNHH Mực in
19
Ngôi sao Việt
Bảng 2.2: Cơ cấu lao động theo độ tuổi và giới tính của Công ty.
Bảng 2.3: Cơ cấu lao động của công ty theo trình độ.
Bảng 2.4: Kết quả đánh giá về cơ cấu tổ chức của công ty
Bảng 2.5: Kết quả đánh giá về cơ chế phân quyền của công ty
Bảng 2.6: Đánh giá trình độ chuyên môn của cán bộ quản lý và sự
ảnh hưởng đến cơ cấu tổ chức và phân quyền của công ty
Bảng 2.7: Đánh giá về trình độ chuyên môn của người lao động và
sự ảnh hưởng đến cơ cấu tổ chức và phân quyền

24
27
30
33
38
39


vii
DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ
STT
1
2
3
4
5

6
7
8
9
10

Tên sơ đồ
Sơ đồ 1.1: Mô hình cơ cấu tổ chức đơn giản
Sơ đồ 1.2: Mô hình cơ cấu tổ chức theo chức năng
Sơ đồ1.3: Mô hình cơ cấu tổ chức theo sản phẩm
Sơ đồ 1.4: Mô hình cơ cấu tổ chức theo khu vực địa lý
Sơ đồ 1.5: Mô hình cấu trúc tổ chức ma trận
Sơ đồ 1.6: Mô hình mối quan hệ giữa cơ cấu tổ chức và chiến lược
Sơ đồ 2.1: Doanh thu và lợi nhuận của công ty qua 3 năm
Sơ đồ 2.2: Cơ cấu tổ chức của công ty trước đây
Sơ đồ 2.3: Cơ cấu tổ chức của công ty hiện nay
Sơ đồ 2.4 : Cơ cấu tổ chức được đề xuất

Trang
8
9
9
10
11
13
20
21
22
35

viii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
Tên đầy đủ
TNHH
KSTC
HCNS
NV
SXKD

Viết tắt
Trách nhiệm hữu hạn
Kiểm soát tài chính
Hành chính nhân sự
Nhân viên
Sản xuất kinh doanh


Khóa luận tốt nghiệp

1

Khoa: Quản trị kinh doanh

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Ngày nay, cùng với sự phát triển chung của thế giới, nền kinh tế Việt Nam cũng
đang từng bước đi lên, đặc biệt từ sau khi Việt Nam gia nhập tổ chức thương mại thế
giới WTO đã mở ra cho các doanh nghiệp nhiều cơ hội phát triển và hội nhập toàn cầu.
Thực tế cho thấy, có nhiều doanh nghiệp, tổ chức làm ăn thua lỗ, thậm chí phá

sản do cơ cấu tổ chức và phân quyền chưa phù hợp. Một yêu cầu đặt ra là khi các
doanh nghiệp muốn khẳng định vị trí của mình trên thị trường thì luôn luôn phải hoàn
thiện cơ cấu tổ chức của mình trước, sao cho phù hợp với điều kiện thị trường và thực
tiễn, từ đó mới góp phần nâng cao năng suất lao động và hiệu quả kinh doanh. Khi một
doanh nghiệp đã có một cơ cấu tổ chức quản lý hợp lý và phân quyền đúng đắn thì
doanh nghiệp đó mới có thể sử dụng tốt các nguồn lực và sử dụng hiệu quả. Từ đó,
giúp cho chủ doanh nghiệp đưa ra các quyết định chính xác, công bằng, điều phối các
hoạt động ổn định nhằm đạt các mục đích chung đề ra.
Công ty TNHH mực in Ngôi sao Việt là công ty có thời gian hoạt động trên thị
trường khá lâu, hoạt động theo mô hình công ty TNHH 1 thành viên. Từ khi thành lập
cho đến nay công ty đã có nhiều lần thay đổi và cải biến về cơ cấu tổ chức cũng
như phân quyền. Tuy nhiên, thực tế hiện nay cho thấy việc thay đổi và tái cơ cấu tổ
chức của công ty vẫn chưa hiệu quả và còn nhiều bất cập. Mặc dù công ty được
chia thành các phòng ban khác nhau nhưng thiếu sự phối hợp chặt chẽ, phân công
nhiệm vụ chưa rõ ràng, hệ thống quản lý và kiểm soát cũng chưa được hoàn thiện
dẫn đến sự thiếu bình đẳng và lộn xộn giữa các đơn vị, bộ phận và giữa các nhân
viên trong công ty.
Nhận thấy tính cấp thiết của vấn đề và tầm quan trọng của cơ cấu tổ chức và
phân quyền trong doanh nghiệp, để có thể tìm hiểu sâu hơn về vấn đề này, em xin
nghiên cứu đề tài “Hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty TNHH Mực in
Ngôi sao Việt”.
2. Tổng quan về tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài
Đã có khá nhiều đề tài luận văn, khóa luận nghiên cứu về cơ cấu tổ chức và phân
quyền trong doanh nghiệp, tiêu biểu như:
o Đề tài khóa luận “Hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty Cổ
phần xây dựng ALINE” - sinh viên Hoàng Thị Mai- Lớp K43A2- Khoa Quản trị doanh
nghiệp - Trường Đại học Thương mại, năm 2011.
Đề tài này đưa ra một số khái niệm về cơ cấu tổ chức, quá trình phân quyền,
đồng thời dánh giá, phân tích về những mặt tích cực và hạn chế trong cơ cấu tổ chức
và phân quyền tại công ty Cổ phần xây dựng ALINE.

o Đề tài nghiên cứu “Hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty
TNHH một thành viên Nhật Linh” - Sinh viên Phạm Thị Nhung- Lớp K44A2- khoa
Quản trị doanh nghiệp- Trường Đại học Thương mại, năm 2012.
Trường Đại học Thương Mại


Khóa luận tốt nghiệp

2

Khoa: Quản trị kinh doanh

Đề tài đi vào nghiên cứu thực trạng và những bất ổn trong công tác phân qyền và
cơ chế tổ chức trong công ty TNHH một thành viên Nhật Linh, qua đó đưa ra giải
pháp khắc phục và hoàn thiện tái cơ cấu tổ chức và phân quyền.
o Đề tài khóa luận “Hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty Cổ
phần quốc tế Đông Á” - Sinh viên Hoàng Thị Phương –Lớp K46A4-Trường Đại học
Thương mại, năm 2014.
Đề tài tiếp cận nhằm tìm hiểu kỹ hơn về cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công
ty Cổ phần quốc tế Đông Á, những khó khăn trọng quá trình hoàn thiện cơ cấu và một
số giải pháp nhằm hoàn thiện hơn cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty.
Ngoài ra, còn rất nhiều đề tài khóa luận, luận văn tốt nghiệp, các bài nghiên cứu
khoa học…tìm hiểu về cơ cấu tổ chức và phân quyền trong doanh nghiệp. Tất cả các
đề tài được nghiên cứu trước đó đều có đặc điểm chung là hệ thống hóa được các lý
luận cơ bản, phân tích thực trạng tổ chức, phân quyền trong doanh nghiệp tuy nhiên
chưa đi sâu phân tích về tầm quan trọng và mức độ ảnh hưởng của các yếu tố môi
trường đặc thù đến cơ cấu tổ chức và phân quyền tại doanh nghiệp.
Với đề tài “Hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty TNHH Mực
in Ngôi sao Việt”, em sẽ nghiên cứu cụ thể về các tiêu chuẩn đánh giá mức độ hiệu
quả và những tồn tại của cơ cấu tổ chức trong doanh nghiệp thông qua các phiếu điều

tra, bảng thống kê, câu hỏi phỏng vấn… thông qua đó chỉ rõ mức độ ảnh hưởng của
các nhân tố môi trường chung và môi trường đặc thù đến cơ cấu tổ chức và phân
quyền trong công ty TNHH mực in Ngôi sao Việt.
3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1 Mục tiêu nghiên cứu
Đề tài này được tiến hành với các mục tiêu nghiên cứu cụ thể;
 Hệ thống hóa một số lý luận cơ bản về cơ cấu tổ chức và phân quyền trong
doanh nghiệp
 Phân tích và đánh giá thực trạng của cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty
TNHH Mực in Ngôi sao Việt
 Đề xuất giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền
tại công ty, định hướng hoạt đông trong tương lai.
3.2 Nhiệm vụ nghiên cứu
 Tìm hiểu và nắm bắt thực trạng cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty
TNHH Mực in Ngôi sao Việt
 Tiếp cận và phỏng vấn trực tiếp cán bộ nhân viên trong công ty, thu thập thông
tin và đánh giá
 Đề xuất phương hướng và giải pháp để khắc phục, hoàn thiện cơ cấu tổ chức
và phân quyền tại công ty.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1 Đối tượng nghiên cứu
 Thực trạng cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty TNHH Mực in Ngôi sao Việt.

Trường Đại học Thương Mại


Khóa luận tốt nghiệp

3

Khoa: Quản trị kinh doanh

 Các nhân tố ảnh hưởng đến việc hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền tại
công ty TNHH Mực in Ngôi sao Việt.
4.2 Phạm vi nghiên cứu
Về không gian: Đề tài tập trung nghiên cứu tại công ty TNHH Mực in Ngôi sao
Việt, dịa chỉ số 16, ngõ 6A, phường Thành Công, Ba Đình, Hà Nội.
Về thời gian: Đề tài nghiên cứu thực trạng cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công
ty TNHH Mực in Ngôi sao Việt từ năm 2014 đến 2016, định hướng và đề xuất giải
pháp đến năm 2020.
Về nội dung nghiên cứu: Tập trung nghiên cứu, phân tích về thực trạng tình hình
cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty TNHH Mực in Ngôi sao Việt, đề xuất giải
pháp để hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty.
5. Phương pháp nghiên cứu
Trong quá trình nghiên cứu, các dữ liệu sơ cấp và thứ cấp đóng vai trò rất quan
trọng, và với đề tài khóa luận này cần phải sử dụng kết hợp nhiều phương pháp để thu
thập và phân tích các dữ liệu đó:
5.1 Phương pháp thu thập dữ liệu
5.1.1 Phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp
Dữ liệu sơ cấp là dữ liệu không có sẵn, người nghiên cứu phải tự mình thu thập
nó sao cho phù hợp với vấn đề nghiên cứu đặt ra. Có nhiều phương pháp thu thập dữ
liệu sơ cấp. Để đạt được hiệu quả mong muốn, trong quá trình thu thập dữ liệu sơ cấp,
em đã sử dụng phối hợp nhiều phương pháp với nhau:
o Phương pháp quan sát trực tiếp: từ các sự kiện có thực hoặc hành vi ứng xử
của cấp trên và các cán bộ nhân viên trong công ty.
o Phương pháp sử dụng bảng câu hỏi trắc nghiệm: Tiến hành xây dựng phiếu
điều tra trắc nghiệm và bảng câu hỏi chủ yếu ccho 2 đối tượng: một cho đối tượng nhà
quản trị và một cho nhân viên. Nội dung bảng hỏi bao gồm 2 phần: một là nhận thức
chung của đối tượng về cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty; và hai là đánh giá
của các cá nhân về những thành công và hạn chế tổ chức hiện tại mang lại. Tiếp theo,

gửi phiếu điều tra tới các đối tượng là nhà quản trị và các nhân viên trong công ty, sau
đó tổng hợp lại đã khảo sát bao nhiêu phiếu và thu về bao nhiêu phiếu.
o Phương pháp phỏng vấn: Phỏng vấn chuyên sâu về những vấn đề mà phiếu
điều tra không thể làm rõ, đối tượng được lựa chọn cũng là Giám đốc và các cán bộ
nhân viên công ty. Các câu hỏi phỏng vấn mang tính chuyên sâu và phức tạp, hướng
người trả lời đưa ra ý kiến chủ quan nhằm hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền tại
công ty, từ đó giúp khai thác tối đa thông tin phản hồi từ khách thể nghiên cứu.
5.1.2 Phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp
o Tham khảo luận văn của các khóa trước trong trường của khoa Quản trị kinh
doanh, hoặc một số luận văn khóa luận tốt nghiệp bên ngoài.
Trường Đại học Thương Mại


Khóa luận tốt nghiệp

4

Khoa: Quản trị kinh doanh

o Thu thập dữ liệu từ phía công ty thực tập: như báo cáo kết quả hoạt động kinh
doanh, báo cáo tài chính, tình hình cơ cấu lao động…
5.2 Phương pháp phân tích dữ liệu
 Đối với dữ liệu sơ cấp: trên cơ sở phiếu điều tra và kết quả phỏng vấn chuyên
sâu, dữ liệu sơ cấp được phân loại, tổng hợp và đánh giá để thu được các thông tin
nhằm thấy rõ thực trạng cơ cấu tổ chức và phân quyền tại Công ty. Với bảng câu hỏi
trắc nghiệm, các dữ liệu sẽ được xử lý với sự hỗ trợ củaphần mềm thống kê SPSS để
thu được các kết quả chính xác hơn
 Đối với dữ liệu thứ cấp: trên cơ sở các dữ liệu thu thập được, sử dụng phương
pháp thống kê và phương pháp so sánh để phân tích. Các bảng thống kê số liệu và so
sánh các chỉ tiêu về số tương đối và tương đối giữa các năm sẽ được lập để thấy được

sự khác biệt, sự thay đổi qua các năm.
Từ các bảng biểu được lập, phương pháp phân tích kinh tế sẽ được sử dụng để
đánh giá sự thay đổi cũng như nguyên nhân của sự tăng giảm đó và ảnh hưởng của nó
tới khách thể nghiên cứu.
5.2.1 Phương pháp thống kê phân tích
Lập bảng thống kê kết hợp phương pháp phân tích kinh tế, phân tích và thống kê
thông tin, đánh giá về sự thay đổi cũng như mức độ ảnh hưởng tới cơ cấu tổ chức và
phân quyền trong công ty.
5.2.2 Phương pháp so sánh
Sử dụng phương pháp này nhằm đánh giá về các chỉ tiêu và sự thay đổi giữa các
năm, cơ cấu tổ chức được áp dụng hiệu quả hơn hay giảm sút.
5.2.3 Phương pháp phân tích tổng hợp
Sau khi đã thu thập các dữ liệu, phiếu điều tra, kết quả phỏng vấn…tiến hành
tổng hợp và phân tích để đánh giá tổng quan chi tiết về thực trạng cơ cấu tổ chức và
phân quyền tại doanh nghiệp, những mặt tích cức và tiêu cực, hiệu quả hay không hiệu
quả, từ đó tìm ra nguyên nhân và phương hướng thay đổi.
6. Kết cấu đề tài
Kết cấu đề tài gồm 3 chương như sau:
Chương 1: Một số lý luận cơ bản về cơ cấu tổ chức và phân quyền tại doanh
nghiệp.
Chương 2: Phân tích và đánh giá thực trạng cơ cấu tổ chức và phân quyền tại
công ty TNHH Mực in Ngôi sao Việt.
Chương 3: Đề xuất và kiến nghị để hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền tại
công ty TNHH Mực in Ngôi sao Việt.
Ngoài các nội dung chính trình bày ở trên, để bài được hoàn chỉnh, khóa luận còn
bao gồm Lời cảm ơn, Mục lục, các danh mục bảng biểu, danh mục sơ đồ, hình vẽ,

Trường Đại học Thương Mại

Khóa luận tốt nghiệp

5

Khoa: Quản trị kinh doanh

Danh mục từ viết tắt, tài liệu tham khảo và phụ lục về phiếu điều tra, câu hỏi phỏng
vấn cán bộ nhân viên trong công ty TNHH Mực in Ngôi sao Việt.

Trường Đại học Thương Mại


Khóa luận tốt nghiệp

6

Khoa: Quản trị kinh doanh

CHƯƠNG I: MỘT SỐ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ CƠ CẤU TỔ CHỨC VÀ PHÂN
QUYỀN TẠI DOANH NGHIỆP
1.1 Các khái niệm có liên quan
1.1.1 Khái niệm quản trị và công tác tổ chức
1.1.1.1 Khái niệm quản trị
Theo Mary Parker Follett: Quản trị là nghệ thuật đạt được mục đích thông qua
người khác.
Theo James Stoner và Stephen Robins cho rằng “quản trị là tiến trình hoạch định
tổ chức, lãnh đạo và kiểm soát những hoạt động của các thành viên khác trong tổ chức
và sử dụng tất cả các nguồn lực khác của tổ chức nhằm đạt mục tiêu đề ra.
Tổng quát lại, Quản trị là hoạt động nhằm đạt được mục tiêu một cách có hiệu
quả, bằng sự phối hợp hoạt động của những người khác thông qua hoạch đinh, tổ chức,

lãnh đạo và kiểm soát các nguồn lực trong tổ chức, theo Angelo Kinicki, Williams, Me
Graw Hill Irwin ( 2006) – Managerment –
1.1.1.2 Công tác tổ chức
Tổ chức là quá trình xác định những công việc cần phải làm và những người
làm công việc đó, định rõ chức trách nhiệm vụ, quyền hạn của mỗi bộ phận và cá
nhân cũng như mối liên hệ giữa các bộ phận và cá nhân trong khi tiến hành công
việc, nhằm thiết lập một môi trường thuận lơi cho hoạt động và đạt đến mục tiêu
chung của tổ chức.
1.1.2 Khái niệm cơ cấu tổ chức
Theo PGS.TS Nguyễn Thị Liên Diệp (2006) - Quản trị họcCơ cấu tổ chức là sự sắp xếp các bộ phận, các đơn vị trong tổ chức thành một thể
thống nhất, với quan hệ về nhiệm vụ và quyền hành rõ rang nhằm tạo nên một môi
trường nội bộ thuận lợi cho sự làm việc của mỗi cá nhân, mỗi bộ phận hướng tới hoàn
thành mục tiêu chung của tổ chức.
Theo TS Đoàn Thị Hoàng Hà và TS Nguyễn Thị Ngọc Huyền (2006) Giáo trình
Quản trị học, NXB Tài Chính –
Cơ cấu tổ chức là tổng hợp tất cả các bộ phận (đơn vị, cá nhân) có mối liên hệ và
quan hệ phụ thuộc lẫn nhau được chuyên môn hóa, có những nhiệm vụ, quyền hạn và
trách nhiệm nhất định, được bố trí theo những cấp, những khâu khác nhau nhằm thực
hiện các hoạt động của tổ chức và tiến tới những mục tiêu đã xác định.
 Cơ cấu tổ chức cho phép sử dụng hợp lý các nguồn lực

Trường Đại học Thương Mại


Khóa luận tốt nghiệp

7

Khoa: Quản trị kinh doanh

 Cơ cấu tổ chức cho phép xác định rõ vị trí, vai trò của các đơn vị, cá nhân
cũng như mối liên hệ giữa các đơn vị, cá nhân này, hình thành các nhóm chính thức
trong tổ chức
 Cơ cấu tổ chức phân định rõ ràng các dòng thông tin, góp phần quan trọng
trong việc ra các quyết định quản trị.
1.1.3 Khái niệm phân quyền
Theo TS Đoàn Thị Hoàng Hà và TS Nguyễn Thị Ngọc Huyền (2006) Giáo trình
Quản trị học, NXB Tài Chính – Hà Nội
Phân quyền là xu hướng phân tán quyền ra quyết định cho những cấp quản trị
thấp hơn trong hệ thống thứ bậc. Phân quyền là hiện tượng tất yếu khi tổ chức đạt tới
quy mô và trình độ phát triển nhất định cho một người (hay một cấp quản trị) không
thể đảm đương được mọi công việc quản trị.
Theo PGS.TS Nguyễn Thị Liên Diệp (2006) - Quản trị học- NXB Thống kê
Phân quyền là quá trình chuyển giao nhiệm vụ và quyền hạn co những người (bộ
phận hay cá nhân) có trách nhiệm hoàn thành nhiệm vụ đó.
 Nhiệm vụ được hiểu là những công việc hay những phần công việc mà các
thành viên trong tổ chức phải thực hiện để đạt mục tiêu.
 Quyền hạn được hiểu là quyền được sử dụng các nguồn lực của tổ chức để
thực hiện các nhiệm vụ.
 Trách nhiệm được hiểu là nghĩa vụ phải hoàn thành nhiệm vụ và hoàn thành
đúng với yêu cầu của người giao.
1.2 Các nội dung cơ bản của cơ cấu tổ chức và phân quyền
trong doanh nghiệp.
1.2.1 Cơ cấu tổ chức trong doanh nghiệp
1.2.1.1 Các đặc điểm và nguyên tắc trong xây dựng cấu trúc tổ chức
a. Các đặc điểm của cơ cấu tổ chức trong doanh nghiệp
o Tính tập trung: phản ánh mức độ tập trung hay phân tán quyền lực của tổ chức
hay bộ phận
o Tính phức tạp: phản ánh số lượng các cấp, các khâu trong tổ chức, trong tổ
chức có nhiều cấp phức tạp thì cơ cấu tổ chức sẽ có tính phức tạp cao và ngược lại, cơ

cấu tổ chức sẽ giản đơn hơn.
o Tính tiêu chuẩn hóa: phản ánh mức độ ràng buộc các hành vi, hoạt động của
mỗi bộ phận và cá nhân thông qua các chính sách và thủ tục, quy tắc, nội quy…nếu
mức độ ràng buộc cao và chặt chẽ thì tính tiêu chuẩn hóa cao sẽ tạo ra sức mạnh cho tổ
chức hoạt động hiệu quả.
b. Các nguyên tắc xây dựng cơ cấu tổ chức trong doanh nghiệp
 Nguyên tắc cơ bản: Cơ cấu tổ chức phải đáp ứng các yêu cầu về chiến lược
kinh doanh. Đây là nguyên tắc rất quan trọng và cơ bản trong việc hình thành mô hình
bộ máy quản trị. Nếu vi phạm nguyên tắc này sẽ dẫn tới sự suy giảm hoạt động của tổ
Trường Đại học Thương Mại


Khóa luận tốt nghiệp

8

Khoa: Quản trị kinh doanh

chức, gây hiện tượng chồng chéo, trùng lặp hoặc bỏ trống các chức năng, nhiệm vụ
của các bộ phận và cá nhân trong tổ chức.
o Tính tối ưu: Phải đảm bảo thiết lập mối quan hệ hợp lý giữa các khâu, mang
tính năng động và linh hoạt cao, luôn đi sát và phục vụ cho mục đích đề ra của
doanh nghiệp.
o Tính linh hoạt: Cơ cấu tổ chức phải đảm bảo khả năng thích nghi, nhạy bén
với bất kỳ tình huống nào xảy ra trong hệ thống cũng như ngoài hệ thống.
o Tính tin cậy: Cơ cấu tổ chức phải đảm bảo tính chính xác của thông tin được
sử dụng trong hệ thống nhờ đó đảm bảo được sự phối hợp nhịp nhàng giữa các hoạt
động trong doanh nghiệp.
o Tính kinh tế: Cơ cấu tổ chức phải được tổ chức sao cho chi phí bỏ ra trong
quá trình xây dựng và sử dụng là thấp nhất nhưng vẫn đạt hiệu quả tốt nhất.

1.2.1.2 Các mô hình cấu trúc tổ chức trong nghiệp doanh
a. Cấu trúc tổ chức trực tuyến
 Đặc điểm: là mô hình đơn giản nhất, quyền hành nhà quản trị tập trung vào
một người, có ít cấp quản trị trung gian, số lượng nhân viên không nhiều.
 Mô hình:
Tổng giám đốc

Giám đốc tuyến
1

Giám đốc tuyến
2

Giám đốc tuyến
3

Sơ đồ 1.1: Mô hình cấu trúc tổ chức đơn giản
 Ưu điểm: Bộ máy gọn nhẹ và linh hoạt, chi phí quản lý thấp, kiểm soát và điều
chỉnh dễ dàng, các doanh nghiệp áp ụng mô hình này thường dễ thích nghi với môi
trường kinh doanh và nắm bắt cơ hội tốt hơn.
 Nhược điểm: Với mô hình này, mỗi nhà quản trị phải làm nhiều công việc
khác nhau cùng một lúc, có thể làm cho bộ máy quản trị rơi vào tình trạng quá tải, gặp
khó khăn trong các khâu tuyển dụng hay duy trì nguồn nhân lực. Do đó, mô hình này
chỉ nên áp dụng cho các doanh nghiệp có quy mô và việc quản lý không quá phức tạp.
b. Cấu trúc tổ chức theo chức năng

 Đặc điểm: Chia tổ chức thành nhiều “tuyến” chức năng, mỗi tuyến là một bộ
phận (đơn vị) đảm nhận thực hiện một hay một số chức năng, nhiệm vụ nào đó của tổ
chức. Các chức năng giống hoạc gần giống nhau được tập trung lại trong một tuyến
chức năng: sản xuất, nhân sự, tài chính…

Trường Đại học Thương Mại


Khóa luận tốt nghiệp

9

Khoa: Quản trị kinh doanh

 Mô hình:
Tổng giám đốc

Giám đốc chức năng
1

Giám đốc chức năng
2

Giám đốc chức năng
3

Sơ đồ 1.2: Mô hình cấu trúc tổ chức theo chức năng
 Ưu điểm: Mô hình này thúc đẩy chuyên môn hóa kỹ năng , tạo điều kiện cho
mỗi cá nhân phát huy hết năng lực, sở trường của mình, đồng thời có điều kiện đẻ tích
lũy kiến thức và kinh nghiệm cho bản thân. Ngoài ra, mô hình này cũng giúp giảm bớt
gánh nặng cho người quản lý, những công việc quản lý được chuyên môn hóa sâu sắc
và thành thạo hơn. Mô hình này cũng giúp giám đi sự trùng lặp về nguồn lực và vấn đề
phối hợp trong nội bộ, thúc đẩy đưa ra các giải pháp mang tính chuyên môn và có chất
lượng cao.

 Nhược điểm: Chỉ nhà quản trị cấp cao nhất mới có trách nhiệm về lợi nhuận
còn các nhà quản trị chức năng chỉ có trách nhiệm với bộ phạn, chức năng do mình
phụ trách. Điều này dẫn đến sự hạn chế về tầm nhìn của họ, làm giảm sự linh hoạt và
phối hợp giữa các bộ phận với nhau.
c. Cấu chức tổ chức theo sản phẩm

 Đặc điểm: Chia tổ chức thành các “nhánh”, mỗi nhánh đảm nhận toàn bộ hoạt
động kinh doanh theo các loại hoặc nhóm sản phẩm nhất định. Môi nhóm có thể sử
dụng các bộ phận chức năng hoặc các chuyên gia chuyên môn tập hợp xung quanh các
giám đốc bộ phận để hỗ trợ hoặc giúp đỡ.
 Mô hình:
Tổng giám đốc

Giám đốc sản phẩm A

Giám đốc sản phẩm
B

Giám đốc sản phẩm C

Sơ đồ 1.3: Mô hình cấu trúc tổ chức theo sản phẩm
 Ưu điểm: Khác với mô hình trên, với mô hình tổ chức theo sản phẩm, trách
nhiệm lợi nhuận thuộc về các nhà quản trị cấp dưới. mô hình này vừa giúp phối hợp
tốt hơn giữa các bộ phận vừa linh hoạt trong việc đa dạng hóa ngành.
Trường Đại học Thương Mại


Khóa luận tốt nghiệp

10

Khoa: Quản trị kinh doanh

 Nhược điểm: Mô hình này cần nhiều hơn nhà quản trị tổng hợp, công việc có
thể bị trùng lặpowr các bộ phận khác nhau. Thêm nữa, mô hình này cũng có thể dẫn
đến tình trạng khó kiểm soát, cạnh tranh nội bộ về nguồn lực.
d. Cấu trúc tổ chức theo khu vực địa lý

 Đặc điểm: Mô hình này cũng chia tổ chức thành các nhánh, mỗi nhánh đảm
nhận thực hiện các hoạt động của tôt chức theo từng khu vực địa lý. Mỗi nhà quản trị
sẽ đại diện ở khu vực chịu trách nhiệm phân phối sản phẩm và dịch vụ theo một vùng
địa lý cụ thể.
 Mô hình:
Tổng giám đốc

Giám đốc khu vực 1

Giám đốc khu vực 2

Giám đốc khu vực
3

Sơ đồ 1.4: Mô hình cấu trúc tổ chức theo khu vực địa lý
 Ưu điểm: Cơ cấu tổ chức theo khu vực địa lý giúp các nhà quản trị cấp dưới
nhận rõ trách nhiệm của mình. Thêm nữa, nó được thiết kế với sự quan tâm tới những
đặc điểm của thị trường địa phương, giúp tận dụng tốt các lợi thế theo vùng, quan hệ
tốt với đại diện các địa phương và đồng thời tiết kiệm thời gian đi lại cho nhân viên.
 Nhược điểm: Do mỗi giám đốc quản lý một khu vực địa lý khác nhau nên cần
phải có nhiều nhà quản trị tổng hợp. Công việc cũng dễ bị trùng lặp ở các khu vực
khác nhau, phân tán nguồn lực và khó khăn cho việc kiểm soát.

e. Cấu trúc tổ chức ma trận
 Đặc điểm: Cấu trúc ma trận là sự kết hợp các cấu trúc tổ chức trên để tận dụng
các ưu điểm của mỗi loại và hạn chế tối đa những nhược điểm của chúng. Cấu trúc tổ
chức ma trận tồn tại cùng lúc hai tuyến chỉ đạo trực tuyến.

Trường Đại học Thương Mại


Khóa luận tốt nghiệp

11

Khoa: Quản trị kinh doanh

 Mô hình:
Tổng giám đốc

Giám đốc
nhân sự

Giám đốc
tài chính

Giám đốc
Marketing

Giám đốc sản
phẩm A

Giám đốc sản

phẩm B
Sơ đồ 1.5: Mô hình cấu trúc tổ chức theo ma trận
 Ưu điểm: Cho phép tổ chức đạt được đồng thời nhiều mục đích, trách nhiệm
của từng bộ phận được phân định rõ, sự phối hợp giữa các bộ phận cũng tốt hơn.
Ngoài ra, cấu trúc ma trận còn giúp rèn luyện kỹ năng tổng hợp cho nhà quản trị.
 Nhược điểm: Do tồn tại song song 2 tuyến chỉ đạo trực tuyến nên dễ nảy sinh
mâu thuẫn trong việc thực hiện mệnh lệnh và dễ có sự tranh chấp quyền lực giữa các
bộ phận.
1.2.2 Phân quyền trong doanh nghiệp
1.2.2.1 Các hình thức phân quyền
a. Phân quyền theo chức năng: Là hình thức phân quyền theo chức năng, nhiệm
vụ của tổ chức, ví dụ: chức năng sản xuất, nhân sự, tài chính, marketing…
b. Phân quyền theo chiến lược: Là hình thức phân quyền cho các bâc trung gian
phía dưới để cùng thực hiện các chiến lược, ví dụ: chiến lược đa dạng hóa sản phẩm,
xác định giá hay lựa chọn đầu tư…
1.2.2.2 Các yêu cầu và nguyên tắc phân quyền
 Yêu cầu
 Rộng rãi với cấp dưới, sẵn sàng cho họ cơ hội để tự khẳng định mình. Tuy
nhiên, sự rộng rãi này không được làm mất sự uy nghiêm của nhà quản trị.
 Sẵn sàng giao cho nhà quản trị cấp dưới những quyền hạn nhất định, kể cả
quyền ra quyết định.
Phân phối quyền ra quyết định trong tổ chức để kiểm soát các hoạt động tạo ra
giá trị tốt nhất, gọi là phân công theo chiến lược chiều dọc. Quyết định phân bổ con
Trường Đại học Thương Mại


Khóa luận tốt nghiệp

12

Khoa: Quản trị kinh doanh

người và nhiệm vụ cho các chức năng vàg bộ phận để tăng giá trị của họ, là lựa chọn
phân công theo chiều ngang.
 Tin tưởng vào cấp dưới: Người lãnh đạo doanh nghiệp cần phải trao quyền
quyết định cho các cấp càng thấp càng tốt để phát huy tính tự chủ của họ, tránh trường
hợp trao quyền rồi vẫn không yên tâm, luôn nghi ngờ cấp dưới, thường xuyên can
thiệp, ngăn cản việc thực thi, tự chủ của cấp dưới được trao quyền.
 Chấp nhận thất bại của cấp dưới: Để khai thác được tối đa nguồn lực chất
xám trong doanh nghiệp, nhà quản trị cần phải giao quyền tự quyết định giải quyết các
vấn đề cho các cấp. Họ phải học cách tự mình gỡ rối và nếm trải cả thành công lẫn thất
bại. Và khi đó, nhà quản trị cần biết chấp nhận thất bại của người dưới quyền.
 Biết cách kiểm tra, theo dõi tình hình thực hiện nhiệm vụ của cấp dưới: Cơ cấu
tổ chức gắn con người với nhiệm vụ, và chỉ rõ cách thức những con người này kết hợp
với nhau. Tuy nhiên cơ cấu tổ chức không tự nó hàn chứa cơ chế động viên con người,
vì thế cần có sự kiểm soát, mục đích là để cung cấp cho nhà quản trị một công cụ để
hướng nhân viên làm việc đạt hiệu quả theo mục tiêu đề ra của tổ chức.
 Nguyên tắc
 Chức trách và quyền hạn rõ ràng: Nhà quản trị khi giao chức trách quyền hạn
cho người dưới quyền mình phải có quy định rõ ràng và được công bố công khai.
 Không giao quyền vượt cấp: nhà quản trị khi trao quyền chỉ có thể trao cho
từng cấp, không thể vượt cấp.
 Đảm bảo khống chế có kết quả: nhà quản trị thông qua việc định ra các tiêu
chuẩn công tác, chế độ sát hạch, chế độ báo cáo và biện pháp giám sát, đôn đốc rõ ràng
để nắm được kết quả của người dưới quyền.
 Ứng biến quyền hành: nhà quản trị khi giao quyền cho cấp dưới phải phù hợp
với tính chất, quy mô, phương pháp kiểm soát của tổ chức cũng như khả năng của họ.
1.2.2.3 Quá trình phân quyền trong doanh nghiệp
Bước 1: Xác định mục tiêu phân quyền
Các mục tiêu chính trong phân quyền:

 Cho phép nhà quản trị cấp cao dành nhiều thời gian hơn cho các quyết dịnh
mang tính chiến lược. Các nhà quản trị cấp cao giao quyền hạn cho nhà quản trị trung
gian và các nhà quản trị cơ sở, giúp giảm được sự quá tải của thông tin, tập trung vào
các quyết định chiến lược, do đó tập trung vào các quyền quyết định chiến lược, do đó
nâng cao hơn hiệu quả các quyết định của họ.
 Tăng tính linh hoạt và thích ứng với các điều kiện địa phương của cơ cấu tổ
chức. Phân quyền sẽ nâng cao trách nhiệm của nhà quản trị cấp thấp, nhà quản trị khu
vực, cho họ quyền quyết định tự chủ và nhanh chóng.
 Giảm chi phí quản lý: Khi các nhà quản trị cấp thấp hơn được giao quyền ra
quyết định thì sẽ không cần phải có nhiều nhà quản trị phải giám sát họ, từ đó giảm
được chi phí quản lý.\
Bước 2: Tiến hành giao nhiệm vụ
Trường Đại học Thương Mại


Khóa luận tốt nghiệp

13

Khoa: Quản trị kinh doanh

Nhà quản trị tiến hành phân quyền chính là trao quyền cho người khác để họ thấy
mình có thể giiair quyết được các nhiệm vụ. Do vậy, khi giao quyền phải găn với trách
nhiệm và nghĩa vụ tương ứng.
Bước 3: Tiến hành trao quyền hạn cho người được giao nhiệm vụ
Mỗi nhà quản trị trong hệ thống tổ chức đều có quyền, trách nhiệm theo quy định
và chỉ được sử dụng quyền hạn trong phạm vi chức trách của mình. Sử dụng quyền lực
phải tránh xu hướng lạm dụng hay né tránh quyền lực bởi nó đều có thể đem đến hậu
quả xấu.
Bước 4: Tiến hành kiểm tra theo dõi việc thực hiện nhiệm vụ

Khi phân quyền cần tránh 2 xu hướng: một là tập trung quá nhiều vào cấp trên,
dẫn đến mệt mỏi, công việc không chạy, hiệu quả thấp, và hai là, thiếu sự kiểm soát.
Nhà quản trị phải giám sát việc thực hiện nhiệm vụ của người được giao quyền để
đánh giá các hoạt động có được thực hiện hiệu quả hay không, từ đó kịp thời có hành
động sửa chữa để cải tiến nếu việc thực hiện không thực sự hữu hiệu.
1.3 Các nhân tố ảnh hưởng đến cơ cấu tổ chức và phân
quyền trong doanh nghiệp
1.3.1 Các nhân tố chủ quan thuộc về doanh nghiệp
1.3.1.1 Chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp
Chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp có thực hiện thành công hay công phụ
thuộc rất lớn vào tính hữu hiệu của cơ cấu tổ chức và phânquyeenf trong doanh
nghiệp. Khi chiến lược cơ bản của doanh nghiệp thay đổi theo thời gian hoạt động thi
cơ cấu tổ chức cũng phải thay đổi theo sao cho phù hợp với chiến lược. Theo một
nghiên cứu của Alfred Chandler của Đại Học Havard về mối quan hệ giữa cơ cấu tổ
chức và Chiến lược kinh doanh, và đưa ra kết luận “các thau đổi trong chiến lược của
doanh nghiệp dẫn đến các thay đổi cần thiết trong cơ cấu tổ chức” tức là “cơ cấu tổ
chức phải đi theo chiến lược hay
hợp với chiến lược mới”
Cácpahir
vấn phù
đề mới
Chiến lược
về quản trị xuất
Thành tích của doanh
mới được hình
hiện
nghiệp bị giảm sút
thành
Thành tích của
doanh nghiệp

được cải thiện

Tái cơ cấu tổ
chức

Sơ đồ 1.6: Mối quan hệ giữa Cơ cấu tổ chức và chiến lược (A.Chandler)
Mối quan hệ này là một vòng tròn khép kín, diễn biến không ngừng. khi môi
trường thay đổi, doanh nghiệp buộc phải thay đổi chiến lược của mình để thích nghi.
Chiến lược chỉ có thể thực hiện thông qua cơ cấu tổ chức, mỗi loại chiến lược lại cần
có một cơ cấu tổ chức tương ứng. Do đó, khi doanh nghiệp áp dụng chiến lược mới,
các vấn đề mới về quản trị xuất hiện và cơ cấu tổ chức cũng trở nên không còn phù
Trường Đại học Thương Mại


Khóa luận tốt nghiệp

14

Khoa: Quản trị kinh doanh

hợp nữa. Lúc này buộc doanh nghiệp phải thay đổi cơ cấu tổ chức nếu không sẽ làm
giảm sút hiệu quả hoạt động. Cơ cấu tổ chức mới hình thành sẽ là phương tiện hữu
hiệu để các nhà quản trị có thể phối hợp các hoạt động giữa các chức năng hay các bộ
phận khác nhau nhằm khai thác đầy đủ các kỹ năng và năng lực của họ. Kéo theo đó,
phạm vi quyền hạn của các thành viên trong tổ chức cũng sẽ thay đổi để tương thích
với nhiệm vụ được giao phó.
1.3.1.2 Chức năng và nhiệm vụ sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp
Đây là cơ sở pháp lý, là căn cứ quan trọng để từng tổ chức thiết kế cấu trúc tổ
chức để đảm bảo thực hiện tốt nhất chức năng, nhiệm vụ kinh doanh.
Các hoạt động sản xuất kinh doanh trong doanh nghiệp được thể hiện bằng công

việc, chức năng cụ thể. Những công việc này đòi hỏi những kỹ năng chuyên môn,
những phương tiện kỹ thuật, cách thức khác nhau trong việc sử dụng các nguồn lực
cũng như phạm vi quyền hạn tương ứng để hoàn thành nhiệm vụ.Cơ cấu tổ chức và
phân quyền phải thể hiện được những sự khác nhau đó, bởi một doanh nghiệp thương
mại không thể giống doanh nghiệp sản xuất hay doanh nghiệp dịch vụ về cơ cấu tổ
chức và phân quyền.
1.3.1.3 Quy mô kinh doanh
Quy mô doanh nghiệp càng lớn, cấu trúc tổ chức càng phức tạp, bởi quy mô lớn
đòi hỏi tổ chức phải có nhiều cấp, nhiều bộ phận, đơn vị nên tạo ra nhiều mối quan hệ
phức tạp trong tổ chức. Để có thể tập trung vào công tác chiến lược của công ty đòi hỏi
nhà quản trị cấp cao phải tăng cường ủy nhiệm, ủy quyền cho các cấp tháp hơn. Việc
làm này vừa có thể giảm áp lực cho nhà quản trị cấp cao lại vừa phát huy được tinh
thần trách nhiệm của nhà quản trị cấp thấp hơn.
1.3.1.4 Công nghệ của doanh nghiệp
Công nghệ của doanh nghiệp đòi hỏi hình thành tương ứng một phương thức
phân công nhiệm vụ, một phương thức kết hợp giữa các đơn vị thực hiện các nhiệm
vụ. Trong doanh nghiệp, công nghệ được sử dụng càng hiện đạ bao nhiêu, thiết bị càng
có xu hướng tự động hóa cao sẽ dẫn đến cấu trúc tỏ chức càng giản đơn, tầm hạn của
nhà quản trị cũng sẽ rộng hơn.
1.3.1.5 Yếu tố nguồn lực
Con người: Với đội ngũ quản trị viên có trình độ, kinh nghiệm và kiến thức thì
trong cơ chế tổ chức có thể giảm bớt đầu mối, giảm bớt các mối liên hệ giữa các bộ
phận quản trị với nhau. Với lực lượng lao động, nhân viên thừa hành có năng lực, trình
độ chuyên môn, ý thức kỷ luật cao…sẽ làm tăng khả năng làm việc độc lập, giảm việc
hướng dẫn và kiểm soát. Từ đó làm tăng tầm hạn quản trị, làm cho tổ chức ít có tằng
nấc trung gian.

Trường Đại học Thương Mại

Khóa luận tốt nghiệp

15

Khoa: Quản trị kinh doanh

Với trang thiết bị: trang thiết bị hiện đại, đầy đủ sẽ đáp ứng tốt hơn các yêu cầu
công việc, vì thế, cấu trúc tổ chức quản lý sẽ đơn giản hơn. Tuy nhiên, việc đầu tư vào
trang thiết bị, đổi mới và nâng cấp hệ thống cơ sở vật chất lại phụ thuộc vào khả năng
tài chính của doanh nghiệp. Do đó, khi đưa ra các quyết định này nhà quản trị phải
trính đến việc cân đối giữa chi phí quản lý bỏ ra và hiệu quả thu được.
1.3.2 Các nhân tố khách quan bên ngoài doanh nghiệp
1.3.2.1 Môi trường chung
- Môi trường kinh tế: Tính không chắc chắn ẩn chứa trong mối quan hệ nhân quả
trên thị trường, môi trường cạnh tranh năng động và nền kinh tế toàn cầu thay đổi
nhanh chóng là nguyên nhân chủ yếu gây ra các khó khăn cho sự tương thích của cơ
cáu tổ chức vơi mục tiêu, chiến lược của doanh nghiệp/ Điều này buộc doanh nghiệp
không ngừng hoàn thiện cơ cấu tổ chức của mình, đồng thời, tạo cho nó tính linh hoạt
để thích nghi với hoàn cảnh.
- Môi trường pháp luật: Sự hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật sẽ tạo ra môi
trường pháp lý bình đẳng cho các doanh nghiệp hoạt động, đảm bảo cho sự bình đẳng
trước phâp luật cho mọi loại hình doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp phát triển, ổn định
cơ cấu tổ chức. Ngược lại, nếu hệ thống pháp luạt thiếu hoàn thiện, thường xuyên thay
đổi buộc doanh nghiệp phải có sự điều chỉnh theo để phù hợp với pháp quy.
- Môi trường chính trị - xã hội: chính trị xã hội ổn định, khuyến khích hợp tác
phát triển, chính sách kinh tế, đầu tư thông thoáng…tạo điều kiện thuận lợi cho các
doanh nghiệp có thể đẩy mạnh sản xuất kinh doanh, mở rộng quy mô, hình thành cơ
cáu tổ chức phù hợp để thúc đẩy sự phát triển. Và ngược lại, khi môi trường chính trị
xã hội bất ổn, chứa đựng nhiều rủi ro, hoạt động của doanh nghiệp bị giới hạn, quy mô
bị co cụm lại.

- Môi trường văn hóa: văn hóa, lối sống, phong tục tập quán…sẽ tác động hình
thành nên văn hóa tiếu dùng của từng vùng, từng quốc gia và hình thành văn hóa từng
doanh nghiệp. Văn hóa tiêu dùng ảnh hưởng tới khách hàng của doanh nghiệp buộc họ
phải thích ứng, bao gồm cả việc lựa chọn mô hình tổ chức phù hợp với các đặc trưng
riêng của từng nhóm khách hàng tương ứng. VĂn hóa doanh nghiệp tác động dến cách
doanh nghiệp hoạt đôngj, đến quan hệ, cách ứng xử với dối tượng bên ngoài, ảnh
hưởng tới môi trường nội bộ. Từ đó, tác động tới cơ cấu tổ chức và phân quyền của
doanh nghiệp.

Trường Đại học Thương Mại