Bài giảng Lý thuyết tổ chức: Chương 4 - Nguyễn Duy Phương

CH NG 4
MÔI TR NG BÊN NGOÀI C A
T CH C
Organization Theory and Design
Eleventh Edition
Richard L. Daft

Copyright 2015 : Tel : 0988776650 Add: ULSA.


4.1. Khái ni m môi tr ng bên ngòi t
ch c
• T à à
à
à
• K à
à
à
à

à

ng

– M à
–M à

à à
à
à

à à

à

à

uy

en

du

yp

hu

on

à

à
à

àoutloo

g@

k.

à

à

à

à

à à

àT à
à

à à

à

co

m

2
Copyright 2015 : Tel : 0988776650 Add: ULSA.

à

à
à


4.2. Phân lo i môi tr

ngòi c a t ch c

ng bên

Kinh
t

MT TÁC NGHI P

Chính
ph
Ngành

Qu c
t

Tài
Chính

MÔI
TR
NG

T
ch c

Th
tr ng
Công
ngh

Nguyên
li u

Nhân
s

V n
hóa

MT CHUNG


M

nh

K/n : nh h ng tr c ti p đ n m c tiêu
tác nghi p c a t ch c
– Y u t ngành
– Y unguty nhân s
en

du

yp

– Y u t h opng@otác
qu c t
ut

l
hu

oo

k.

co

– Nguyên li u đ u vào
m

4
Copyright 2015 : Tel : 0988776650 Add: ULSA.


4.2.2 àM à
• K/n B
à

à
à

à

à
à

à

–C
à
à à
–V à
à à
à
–K à à
à
–C
à
à à
– T à
àà
à
à
à

à
à
à

à

à

à

à

à à à à

à à
à
à à
à

à

à
à

à
à

5
Copyright 2015 : Tel : 0988776650 Add: ULSA.

à

à

à

à

à

à
à

à

à

à

à

à
à

à

à


4.2.3. Môi tr
• Có th

nh h

ng qu c t

ng t i nhi u t ch c

• H i nh p và nh t th n n kinh t chính tr
trên toàn th gi iHas grown in importance
• Kho ng các gi a môi tr
và qu c t thu h p
ng

uy

en

du

ng trong n

c

yp

hu

on

g@

ou

tl

oo

• T t các các t ch c trong và ngoài n c
đ u ph i đ i m t v i môi tr ng không n
đ nh
k.

co

m

6
Copyright 2015 : Tel : 0988776650 Add: ULSA.


4.3. S thay
• Các tr
ngoài

môi
i

ng h p thay đ i môi tr

– Không ch c ch n
–
ng nh t
–H nt p
–
n gi n
– Ph c t p

• Xu h

bên

Đ à
à

à

à
à

à

à

ng bên
à
à

à

à
à

à

à à
à
à

ng gi m m c đ không ch c ch n:

– T ng nhu c u đ thông tin v MT
– T ng nhu c u ngu n l c
7

Copyright 2015 : Tel : 0988776650 Add: ULSA.


Môi tr
•

ng

n gi n – Ph c t p: Xét đ n s l ng
các y u t bên ngoài
• Ch c ch n- Không ch c ch n: Xét đ n
các y u t môi tr ng có n đ nh hay
không.
ng

uy

en

du

yp

hu

on

g@

ou

tl

oo

k.

co

m

8
Copyright 2015 : Tel : 0988776650 Add: ULSA.


K

à à

à

à

à

à

à

à

n gi n + Ch c ch n = S Ph c t p + Ch c ch n = S
không ch c ch n th p
ch c ch n Trung bình- Th p
Ch c 1. - Ít y u t bên ngoài
ch n 2. - Y u t đó không/ thay đ i ít

1. Nhi u y u t bên ngoài
-2. Y u t đó không/thay đ i ít

Ví d : Cty đóng chai, s n xu t bia Cty Ví d : - i h c. Cty SX đ gia d ng,
s n xu t h p, ch bi n TP
- Cty d c, Cty b o hi m

S
thay
i môi
tr ng

n gi n + Không ch c ch n = Ph c t p + Không ch c ch n =
S không ch c ch n trung bình S không ch c ch n cao
– cao

Không 1. Ít nguyên t bên ngoài, các nguyên 1. Nhi u nguyên t bên ngoài, các
t giông nhau
nguyên t khác nhau.
ch c
2. Nguyên t thay đ i th ng xuyên 2. Các nguyên t thay đ i th ng
ch n
và khó đoán

xuyên, khó l

ng

Ví d : -Cty đi n l c; Th i trang; Công Ví d : -Hãng máy tính; Hãng máy bay;
nghi p ca nh c; Cty s n xu t đ ch i Vi n thông; ãng hàng không

n gi n
S ph c t p c a môi tr 9 ng
Copyright 2015 : Tel : 0988776650 Add: ULSA.

Ph c t p


4.4. Gi i pháp thích ng c a t ch c v i
thay đ i c a môi tr ng bên ngòi
T ch c c n ph i đi u ch nh đ c c u phù
h p v i các y u t môi tr ng bên ngoài
– Thêm phòng ban
– Xây d ng m i quan h n i b và bên ngoài
• Vngu t kh i ranh gi i t ch c: xây d ng m i quan h
ye
n
yp
• C nhdutranh
thông minh: t các thông tin vãng lai
hu
on

tl
– S khác bi touvà
oo l ng ghép ch c n ng qu n lý
k.
co
– Qu n tr h u c vàm c h c
– L p k ho ch, ho ch đ nh, d báo và ph n h i tích
c c
g@

10
Copyright 2015 : Tel : 0988776650 Add: ULSA.


1. Thi t k các phòng ban tách bi t đ
thích ng
Phòng nghiên
c u & phát
tri n

CH
T CH
Phòng ban
kinh
doanh

X

11
Copyright 2015 : Tel : 0988776650 Add: ULSA.

ng s n
xuát


2. M c tiêu v̀ đ nh h

Phòng nghiên
c u & phát tri n

Phòng s n
xu t

Phòng kinh
doanh

S phát tri n m i,
ch t l ng

Nh ng s n
ph m công
hi u

S hài lòng
c a khách
hàng

c đi m
M c tiêu

ng các phòng ban khác nhau

Kho ng th i
ng
gian
uy
e

Dài
(5 n m)

nd

nh h ng
liên quan t i
nhi u ng i
Hình th c
trong c u trúc

Ng n

Ng n
(2 tu n)

uy

ph

uo

ng

ut
a@oph
lo n là nhi m
ok
.c
v om

Th p
12

Copyright 2015 : Tel : 0988776650 Add: ULSA.

Nhi m v

Xã h i

Cao

Cao


3. Môi tr

ng không n

Ngành công nghi p

S không ch c ch n

c a môi tr ng

nh và qu n lý kiêm nhi m

Nh a Th c ph m V n t i
Cao

Trung bình

Th p

S khác nhau gi a các
Cao
phòng ban

Trung bình

Th p

17%

0%

Ph n tr m s qu n lí
trong nhi m v tích
h p

22%

13

Copyright 2015 : Tel : 0988776650 Add: ULSA.


4. Mô hình qu n lỦ C h c v̀ H u c
C h c

H uc

Nh ng nhi m v đ c chia ra Các nhân viên đóng góp cho 1
thành nh ng ph n riêng bi t nhi m v chung
Nh ng nhi m v đ
đ nh nghiêm ng t

c quy

i u ch nh và phân lo i nhi m
v thông qua nhóm làm vi c

Có m t h th ng phân c p
ng
Nó có ít s phân c p h n và
uy
b c rõ ràng giendauy nhân viên và
ph
nó ch có m t s lu t
uo
n
qu n lí và có r t nhig@ouu lu t l
tl

oo

co
m n
S hi u bi t và s đi u khi
Ki n th c và s đi u khi n
nhi m v đ c t p trung lãnh n m b t c đâu trong t
đ o c p cao trong t ch c
ch c
k.

Giao ti p chi u th ng đ ng

Giao ti p theo chi u ngang
14

Copyright 2015 : Tel : 0988776650 Add: ULSA.


5. Khung lỦ thuy t: Ho ch đ nh v̀ d
S không ch c ch n th p

S
thay
i môi
tr ng

báo

S ch c ch n Trung bình- Th p

C u trúc c h c: Chính th c, t p C h c: Chính th c, t p trung
Ch c trung, Ít phòng ban
Nhi u phòng ban, m t vài s m
ch n Không có nhi m v tích h p. Ho t r ng biên gi i; Ít nhi m v tích h p
đ ng đ nh h ng hi n t i: Ph n M t vài s lên k ho ch; ph n ng
h i t c đ th p
t c đ trung bình

S không ch c ch n TB – cao
C u trúc h u c , h p tác: nhi u
s tham gia, phân quy n

Không
Ít phòng ban, nhi u s m r ng
ch c
biên gi i; Ít nhi m v tích h p
ch n
nh h ng k ho ch; ph n h i
nhanh
n gi n
S ph c t p c a môi tr 15 ng
Copyright 2015 : Tel : 0988776650 Add: ULSA.

không ch c ch n cao
C u trúc h u c , h p tác: nhi u s
tham gia, phân quy n
Nhi u phòng ban khác nhau, r t
nhi u s m r ng biên gi i
Nhi u nhi m v tích h p

Lên k ho ch, d đoán r t nhi u;
ph n h i nhanh
Ph c t p


5. S phu thu c c a t ch c v̀o ngu n
l c bên ngòi
S ph thu c ngu n l c: có ngh a t
ch c ph thu c vào môi tr ng bên ngoài

– C g ng ki m soát ngu n l c đ gi m thi u
ph thu c
ng
uy
– T ch
c
có
đi
m
y
u
n
u
ngu
n
tài
nguyên
b
en
du

yp
hu b
ki m soát
i t ch c khác
on
g@
ou
– Gi m thi u ytlou
ok đi m
.c
om
– T ng c ng h p tác v i các t ch c khác khi
ngu n l c khan hi m
16
Copyright 2015 : Tel : 0988776650 Add: ULSA.


Tránh tác đ ng c a môi tr
•

ng v̀o t ch c

m b o s cân b ng và đ c l p t
đ i trong h p tác v i bên ngoài

ng

• Ti p c n và thay đ i ho c khi m soát các
y u t bên ngoài
1. T o l i m i quan h chi n l c đ i v i

các y u t , môi tr ng bên ngoài
2.

nh hình môi tr ng bên ngoài b ng
n ng l c c t lõi c a t ch c
17

Copyright 2015 : Tel : 0988776650 Add: ULSA.


Chi n l

c ki m soát y u t môi tr
bên ngoài

Thi t l p nh ng m i

nh h

quan h chính th c

ng

ng lên nh ng

ph n ch ch t

1. Giành quy n s h u

1. Thay đ i n i kinh

doanh/ n i đ t t ch c

2. Hình thành liên doanh và
đ i tácngu

2. S d ng các ho t đ ng
chính tr , các lu t l

ye

du
ypnhân viên ch
3. Gi nh ng
hu
on
g@
ou
tl
ch t
oo
n

3. Tham gia các hi p h i
kinh doanh

k.

4. Tuy n đ i ng qu n trm
co

5. S d ng qu ng cáo, nh ng 4. Tránh nh ng ho t đ ng
b t h p pháp
liên k t xã h i
18
Copyright 2015 : Tel : 0988776650 Add: ULSA.


K thu t: ph n ng c a t ch c h̀i hòa v i môi tr
Môi tr

ng
Ph c t p
cao

M iy u
t môi
tr ng

Thay d i
nhanh

Ngu n
l c khan
hi m

ng

T ch c

Không

ch c
ch n

Ngu n
l c ph
thu c

• Thêm phòng v̀ v t ra
ngòi t ch c
•Chia rõ các phòng bàn
v̀ nhi u kiêm nhi m
•C u trúc h u c , ít quan
liêu v̀ ít quy đ nh
•Ph n ng nhanh

•L p quan h : đ i tác,
liên doanh,
•Tr c ti p đi u h̀nh,
qu ng cáo
•Ki m soát y u t bên
ngoài
•Ho t đ ng m nh chính
tr , hi p h i, pháp lỦ

19
Copyright 2015 : Tel : 0988776650 Add: ULSA.


Tóm t t ch
 S thay đ i và ph c t p là y u t

ch c

ng
nh h

ng đ n t

 Môi tr ng c a t ch c thay đ i b i s không ch c ch n
và ph thu c v ngu n l c
 M c tiêu c a t ch c là qu n lý hi u qu và t n t i
ng

en
du n lý ph i hi u cách th c môi tr
 Các nhà qu
yp
hu
on
g@ c
h ng t i t ch
ou
uy

tl

oo

ng nh

 Khi r i ro cao t ch kc.coph

i thích ng ho c tác đ ng l i
m
môi tr ng

 T ch c c n h c h i đ đáp ng môi tr
20
Copyright 2015 : Tel : 0988776650 Add: ULSA.

ng