Đánh giá công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất để xây dựng một số dự án khu đô thị mới trên địa bàn thành phố Lào Cai

Đào Xuân Thu và Đtg

Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

191(15): 223 - 229

ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ
KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT ĐỂ XÂY DỰNG MỘT SỐ DỰ ÁN
KHU ĐÔ THỊ MỚI TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ LÀO CAI
Đào Xuân Thu1*, Phạm Xuân Thiều2, Hoàng Văn Hùng3
1

Phòng Tài nguyên và Môi trường thành phố Lào Cai,
Văn phòng Đại học Thái Nguyên, 3Phân hiệu Đại học Thái Nguyên tại tỉnh Lào Cai

2

TÓM TẮT
Thành phố Lào Cai là thành phố biên giới, vùng cao, nằm hai bên bờ sông Hồng, nằm cách thủ đô
Hà Nội 296 km theo đường sắt và 340 km theo đường bộ về phía Tây Bắc; cách khu du lịch thị trấn
Sa Pa 35 km và cách thành phố Côn Minh tỉnh Vân Nam, Trung Quốc khoảng 500 km. Với vị trí
thuận lợi như vậy nên trong thời gian qua nhiều khu dân cư, khu công nghiệp phát triển đòi hỏi cần
có quỹ đất để xây dựng. Trên thực tế việc quản lý quỹ đất của thành phố có rất nhiều khó khăn, đặc
biệt về vấn đề bồi thường giải phóng mặt bằng. Các dự án Tiểu khu đô thị nổi lên với tiềm năng thúc
đẩy nền kinh tế của thành phố phát triển, việc bồi thường giải phóng mặt bằng là vấn đề cần thiết
được quan tâm nghiên cứu. Nghiên cứu này tập trung đánh giá công tác bồi thường, hỗ trợ tái định
cư khi nhà nước thu hồi đất để xây dựng một số dự án khu đô thị mới trên địa bàn thành phố Lào
Cai giai đoạn 2012-2017, xác định một số yếu tố tác động đến hiệu quả của công tác này và đề
xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả cho công tác BTGPMB và công tác quản lý đất đai.
Từ khóa: Thu hồi, Giải phóng mặt bằng, Dự án, Khu đô thị, Thành phố Lào Cai

ĐẶT VẤN ĐỀ*
Đất đai là nguồn tài nguyên thiên nhiên vô
cùng quý giá của mỗi quốc gia, là tư liệu sản
xuất đặc biệt không gì có thể thay thế được
đối với các ngành sản xuất nông - lâm nghiệp,
là thành phần quan trọng hàng đầu của môi
trường sống, là nền tảng cho sự sống của con
người và nhiều sinh vật khác, là địa bàn phân
bổ các khu dân cư, kinh tế -xã hội và An ninh
quốc phòng [3].
Tuy nhiên, vấn đề bồi thường, giải phóng mặt
bằng kéo dài vẫn đang là vấn đề nổi cộm tại
nhiều địa phương, ảnh hưởng đến hiệu quả sử
dụng đất, đến người có đất bị thu hồi và tác
động xấu đến môi trường đầu tư của nước ta.
Trong giai đoạn hiện nay, tình hình sử dụng
đất rất phức tạp và có nhiều bất cập, với nhiều
biến động diễn ra với tốc độ nhanh, công tác
thu hồi đất và giải phóng mặt bằng vẫn còn
nhiều bất cập, việc quản lý đất đai còn chồng
chéo, thủ tục hành chính rườm rà, sự thống
nhất quản lý chưa cao. Việc nâng cao hiệu
quả công tác quản lý là hết sức cấp thiết, hạn
chế những mặt tiêu cực, đẩy nhanh tiến trình
bồi thường, hỗ trợ, tái định cư phát huy những
mặt tích cực của nền kinh tế thị trường, đẩy
nhanh tốc độ Công nghiệp hoá - Hiện đại hoá
đất nước [4].
*

Tel: 0982 946521, Email:

Thành phố Lào Cai là thành phố biên giới,
vùng cao, nằm hai bên bờ sông Hồng, nằm
cách thủ đô Hà Nội 296 km theo đường sắt và
340 km theo đường bộ về phía Tây Bắc; cách
khu du lịch thị trấn Sa Pa 35 km và cách thành
phố Côn Minh tỉnh Vân Nam, Trung Quốc
khoảng 500 km. Trên thực tế việc quản lý quỹ
đất của thành phố có rất nhiều khó khăn, đặc
biệt về vấn đề bồi thường giải phóng mặt bằng.
Nhận thức được tầm quan trọng của công tác
bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trong công tác
quản lý Nhà nước về đất đai nhóm tác giả tiến
hành thực hiện bài nghiên cứu: “Đánh giá
công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi
nhà nước thu hồi đất để xây dựng một số dự
án khu đô thị mới trên địa bàn thành phố
Lào Cai, tỉnh Lào Cai giai đoạn 2012- 2017”.
PHƯƠNG PHÁP THU THẬP, XỬ LÝ,
PHÂN TÍCH THÔNG TIN
- Phương pháp thu thập tài liệu, số liệu thứ
cấp: Thu thập số liệu, tài liệu có sẵn từ các cơ
quan nhà nước trên địa bàn như: UBND thành
phố Lào Cai; Phòng Tài nguyên và Môi
trường thành phố; Trung tâm phát triển quỹ
đất thành phố; Chi cục Thống kê; UBND
phường Bình Minh, Bắc Lệnh; Các chủ đầu
tư dự án.....
- Phương pháp thu thập tài liệu, số liệu,

thông tin sơ cấp:
223


Đào Xuân Thu và Đtg

Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

+ Phương pháp điều tra, khảo sát thực địa:
Điều tra, khảo sát thực địa về tình hình thu
hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư
(TĐC) của các nhóm dự án điển hình trên địa
bàn thành phố Lào Cai.
+ Phỏng vấn các chuyên gia tư vấn, các nhà
quản lý về lĩnh vực quy hoạch, quản lý sử
dụng đất, đặc biệt là các chuyên gia trong lĩnh
vực GPMB và hỗ trợ TĐC. Phỏng vấn cán bộ
địa chính tại các phường, các cán bộ tham gia
giải phóng mặt bằng để tìm hiểu nguyên nhân
ảnh hưởng đến tiến độ giải phóng mặt bằng.
- Phương pháp phỏng vấn hộ: Đề tài sẽ tiến
hành phỏng vấn cá nhân thuộc các gia đình có
đất bị thu hồi để tìm hiểu sự ảnh hưởng của
việc thực hiện chính sách giải phóng mặt
bằng đến đời sống, việc làm và thu nhập của
họ bằng phiếu điều tra bán cấu trúc. Số hộ
được lựa chọn để điều tra theo phương pháp
lựa chọn như sau:
+ Điều tra phỏng vấn các hộ dân tại dự án.
Cách chọn hộ như sau:

Hộ dân bị mất trên 70% đất sản xuất + đất ở:
Hộ dân bị mất 30-70% đất sản xuất + đất ở:
Hộ dân bị mất < 30% đất sản xuất + đất ở:
Tổng số hộ phỏng vấn 100 hộ
+ Phỏng vấn cán bộ địa chính, cán bộ tham
gia công tác giải phóng mặt bằng tại dự án để
tìm hiểu nguyên nhân ảnh hưởng đến tiến độ
giải phóng mặt bằng theo 1 số nguyên nhân
sau (lập bảng câu hỏi):
- Phương pháp xử lý, phân tích thông tin, số
liệu: Đề tài sẽ sử dụng chức năng thống kê
mô tả của phần mềm Microsoft Excel để thực
hiện thống kê diện tích đất bị thu hồi, số tiền
đền bù, phân nhóm hộ và lựa chọn hộ điều tra
phỏng vấn...
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
Khái quát về dự án
Tiểu khu đô thị số 17, khu đô thị mới Lào
Cai - Cam Đường
- Tại quyết định số 677/QĐ-UBND ngày 3
tháng 4 năm 2012 của UBND tỉnh Lào Cai
phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng Tiểu
khu đô thị số 17, khu đô thị mới Lào Cai –
Cam Đường, thành phố Lào Cai.
- Phạm vi, ranh giới quy hoạch: Thuộc địa
bàn hành chính phường Bắc Lệnh, phường
Bình Minh, thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai.
224

191(15): 223 - 229

- Ranh giới: Phía Đông Bắc giáp khu nhà ở
thương mại – Công ty cổ phần đầu tư phát
triển nhà và Đô thị HUB8 (Đại lộ Trần Hưng
Đạo); Phía Đông Nam giáp khu dân cư phố
Hoàng Sảo; Phía Tây Bắc giáp suối cầu Bắc
Lệnh; Phía Đông Bắc giáp các khu chức năng
sau đường Hoàng Văn Thụ.
- Diện tích ước tính lập quy hoạch là: 38,0 ha
- Mục đích: Hình thành một khu trong đô thị
với hệ thống các khu dân cư, các công trình
công cộng, phúc lợi xã hội đi kèm, đảm bảo
được các yêu cầu, tiêu chí phục vụ, đáp ứng
được nhu cầu phát triển của một đô thị trong
giai đoạn trước mắt cũng như trong tương lai.
Tiểu khu đô thị số 19, khu đô thị mới Lào
Cai - Cam Đường
- Tại quyết định số 957/QĐ-UBND ngày 3
tháng 5 năm 2012 của UBND tỉnh Lào Cai
phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng Tiểu
khu đô thị số 19, khu đô thị mới Lào Cai –
Cam Đường, thành phố Lào Cai.
- Phạm vi, ranh giới quy hoạch: Thuộc địa
bàn hành chính phường Bắc Lệnh, thành phố
Lào Cai, tỉnh Lào Cai.
- Ranh giới: Phía Bắc giáp tiểu khu đô thị số
13; Phía Nam giáp tiểu khu đô thị số 17; Phía
Đông giáp tiểu khu đô thị số 17, tiểu khu đô
thị số 13; Phía Tây giáp đường 4D và Khu tái
định cư phường Bắc Lệnh.

- Diện tích ước tính lập quy hoạch là: 29,0 ha
trong đó giữ nguyên theo hiện trạng là 30.570
m2 là đất bệnh viện đa khoa số 2, đất ở ổn định;
diện tích quy hoạch mới là 259.430 m2.
- Mục đích: Xây dựng một khu đô thị tiện nghi
trong tổng thể quy hoạch thành phố Lào Cai, tạo
ra quỹ đất sắp xếp bố trí dân cư, quỹ đất dành
cho các công trình hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ
thuật làm cơ sở cho việc đầu tư xây dựng.
Bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi
đất tại dự án
Theo quyết định phê duyệt phương án quy
hoạch của 2 dự án tiểu khu đô thị số 17 cần
thu hồi GPMB 38 ha; tiểu khu đô thị số 19
cần thu hồi GPMB 29 ha. Tuy nhiên trong
quá trình thực hiện dự án có sự điều chỉnh để
phù hợp với thực tiễn tiểu khu đô thị số 17
thu hồi 371.679 m2; tiểu khu đô thị số 19 thu
hồi 226.655 m2 [1],[2]. Cụ thể được thể hiện
dưới bảng sau:


Đào Xuân Thu và Đtg

Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

191(15): 223 - 229

Bảng 01. Bảng tổng hợp diện tích đất thu hồi của dự án tiểu khu đô thị số 17 và tiểu khu đô thị số 19
Diện tích

(m2)
Tiểu khu đô thị số 17
25.288

Loại đất thu hồi

A
B
1
2
3
4
5

400.000
Đất ở đô thị - ODT
Đất nông nghiệp
Đất trồng cây lâu năm - CLN
264.432
12.000
3.173.184.000
Đất trồng lúa nước - LUC
7.167
34.000
243.678.000
Đất nuôi trồng thủy sản - NTS
15.986
29.000
463.594.000
Đất trồng cây hàng năm (đất màu) - HNK

21.739
25.000
543.475.000
Đất rừng sản xuất (là rừng trồng) - RSX
37.067
6.500
240.935.500
Tiểu khu đô thị số 19
4.885.147.500
8.675
332.000
2.880.100.000
Đất ở đô thị - ODT
0
Đất nông nghiệp
Đất trồng cây lâu năm - CLN
102.071
10.500
1.071.745.500
Đất trồng lúa nước - LUC
1.129
34.000
38.386.000
Đất nuôi trồng thủy sản - NTS
5.447
29.000
157.963.000
Đất trồng cây hàng năm (đất màu) - HNK
1.421
25.000

35.525.000
Đất rừng sản xuất (là rừng trồng) - RSX
107.912
6.500
701.428.000
Tổng chi phí cho 2 tiểu khu đô thị số 17 và 19
19.665.214.000
(Nguồn: Theo quyết định thu hồi của 2 dự án)

A
B
1
2
3
4
5

Đơn giá (đồng/m2)

Thành tiền
(đồng)
14.780.066.500
10.115.200.000

Stt

Bồi thường tài sản trên đất
Bồi thường tài sản, vật kiến trúc
Từ bảng tổng hợp trên cho thấy tổng giá trị
bồi thưởng tài sản, công trình, vật kiến trúc tại

2 tiểu khu đô thị số 17 và số 19 là
29.985.970.750 đồng. Cụ thể từng loại bồi
thường như sau:
Bảng 02. Bảng tổng hợp giá trị bồi thường tài
sản, công trình, vật kiến trúc
Stt
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11

Tên tài sản, vật kiến
trúc
Nhà xây cấp 4 lợp mái
Nhà xây cấp 4 mái BTCT
Nhà gỗ
Công trình phụ
Bể nước sinh hoạt
Di chuyển mồ mả
Giếng nước ăn xây toàn bộ
Khối lượng ao đào
Kè xây đá hộc
Khối lượng gạch chỉ

tường rào
Sân láng si măng
Tổng

Thành tiền
(1000đ)
14.572.500
4.541.670
6.405.840
454.500
664.375
133.000
468.118
392.942
934.587

Tỷ lệ
(%)
48,60
15,15
21,36
1,52
2,22
0,44
1,56
1,31
3,12

1.188.206

3,96

230.232
29.985.970

0,77
100,00

(Nguồn: Tổng hợp từ số liệu thu thập, điều tra)

Nhìn bảng và hình trên ta thấy phần trăm số
tiền bồi thường cho nhà xây tại 2 tiểu khu đô
thị số 17 và số 19 là lớn nhất chiếm 85,11%
tương ứng 25.520.010.000 đồng, trong đó:
- Bồi thường cho nhà xây cấp 4 lợp mái là:
14.572.500.000 đồng chiếm 48,6% tổng số
tiền bồi thường tài sản vật kiến trúc;

Hình 01. Cơ cấu tiền bồi thường các loại tài sản
vật kiến trúc trên đất
(Nguồn: Xử lý kết quả điều tra tổng hợp)

- Bồi thường cho nhà xây cấp 4 mái BTCT là
4.541.670.000 đồng chiếm 15,15% tổng số
tiền bồi thường tài sản vật kiến trúc;
- Bồi thường cho nhà gỗ là 6.405.840.000
đồng chiếm 31,36% tổng số tiền bồi thường
tài sản vật kiến trúc;
Bảng 02. Tổng số tiền bồi thường cho cây cối hoa
màu tại hai khu đô thị số 17 và số 19 – thành phố

Lào Cai
Stt
1
2
3
4
5

Chi phí
Tỷ lệ
(1000đ)
(%)
Cây ăn quả lâu năm
2.186.566
8,34
Cây lấy gỗ
17.821.000
68,00
Rau, màu các loại
68.240
0,26
Tre, mai
736.154
2,81
Chanh quất các loại
5.397.480
20,59
Tổng
26.209.441 100,00
(Nguồn: Tổng hợp số liệu thu thập, điều tra)

Cây cối hoa màu

225


Đào Xuân Thu và Đtg

Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

Bồi thường cây cối, hoa màu
Nhìn bảng trên ta thấy hai tiểu khu đô thị số
17 và số 19 có chi phí bồi thường cho cây cối
hoa màu là tương đương, tổng cả 2 khu TĐC
đã được bồi thường 26.209.441.400 đồng.

hỗ trợ là một trong công cụ hỗ trợ tích cực
góp phần đẩy nhanh tiến độ GPMB để thực
hiện dự án.
Bảng 03. Tổng chi phí hỗ trợ của 5 loại hình hỗ
trợ tại hai tiểu khu đô thị số 17 và số 19 – khu tái
định cư mới Lào Cai – Cam Đường
Stt

Hình thức hỗ trợ

1

Hỗ trợ di chuyển nhà
Hỗ trợ điện, nước
sinh hoạt, điện thoại

Hỗ trợ tiền thuê nhà
(6 tháng)
Hỗ trợ ổn định đời
sống sản xuất
Hỗ trợ đất nông
nghiệp trong RG
phường
Tổng

2
3
4
5

Hình 02. Cơ cấu chi phí bồi thường cho cây cối
hoa màu tại 2 tiêu khu đô thị số 17 và số 19
(Nguồn: Xử lý số liệu thu thập, điều tra)

Các đối tượng cây cối hoa màu được chia ra 5
nhóm cây cối, trong đó nhóm cây lấy gỗ là có
chi phí bồi thường cao nhất là 17.821.000.000
đồng chiếm tới 68% tổng số tiền bồi thường
cây cối hoa màu. Sau đó là tới nhóm cây chanh
quất các loại có chi phí bồi thường là
5.397.480.000 đồng chiếm 20,59% tổng số tiền
bồi thường cây cối hoa màu. Nhóm rau, màu
các loại chiếm tỷ lệ ít nhất 0,26% tổng số tiền
bồi thường cây cối hoa màu (68.240.000 đồng).
Chính sách hỗ trợ tại hai khu tái định cư
Sau khi tổng hợp và xử lý số liệu về 2 tiểu khu

đô thị số 17 và số 19 ta xác định có 5 hình
thưc hỗ trợ người dân bị thu hồi đất là:
- Hỗ trợ di chuyển nhà
- Hỗ trợ điện, nước sinh hoạt, điện thoại
- Hỗ trợ thuê nhà (6 tháng)
- Hỗ trợ ổn định đời sống sản xuất
- Hỗ trợ đất nông nghiệp trong ranh giới phường
Chính sách hỗ trợ được thực hiện kịp thời và
đúng đối tượng trong khu vực thực hiện dự án
hai tiểu khu đô thị số 17 và số 19. Chính sách

191(15): 223 - 229

Chi phí
(1000đ)
651.600

Tỷ lệ (%)

633.500

1,27

1.629.000

3,26

9.436.800

18,89

37.597.500

75,27

49.948.400

100,00

1,30

(Nguồn: Tổng hợp số liệu thu thập, điều tra)

Tác động tới đời sống người dân bị thu hồi
Tác động tới kinh tế
Tổng hợp, xử lý số liệu điều tra ta thu được
tình hình thu nhập của các hộ dân sau khi thu
hồi đất thực hiện dự án xây dựng tiểu khu đô
thị số 17 và số 19 thuộc dự án khu đô thị mới
Lào Cai – Cam Đường, tại thành phố Lào Cai
được thể hiện qua bảng dưới đây:
Bảng 04. Tình hình thu nhập của các hộ sau khi
thu nhập hồi đất tại tiểu khu đô thị số 17 và số 19
Stt

Chỉ tiêu

Tổng số

1

2
3
4

Tổng số hộ
Số hộ thu nhập cao hơn
Số hộ thu nhập không đổi
Số hộ có thu nhập kém đi

100
41
48
11

Tỷ lệ
(%)
100,0
41,0
48,0
11,0

(Nguồn: Tổng hợp số liệu thu thập, điều tra)

Bên cạnh tổng hợp ý kiến của các hộ dân về
đánh giá tình hình thu nhập tăng giảm như
trên, tác giả đã tổng hợp cụ thể thu nhập bình
quân của các hộ gia đình, có sự so sánh trước
và sau khi thu hồi. Kết quả được thể hiện dưới
bảng sau:

Bảng 05. Thu nhập bình quân người dân tại tiểu khu đô thị số 17 và số 19, thành phố Lào Cai
Stt
1
2
3

Thu nhập
Thu nhập bình quân của hộ/năm
Thu nhập bình quân đầu người/năm
Thu nhập bình quân đầu người/tháng

Đơn vị
Đồng
Đồng
Đồng

Trước khi bị thu hồi đất
83.500.000
23.857.143
1.988.095

Sau khi bị thu hồi đất
91.500.000
26.142.857
2.178.571

(Nguồn: Tổng hợp từ kết quả điều tra, phỏng vấn các hộ gia đình)

Qua bảng trên ta thấy, thu nhập của các hộ dân đều tăng lên. Thu nhập bình quân người/ tháng
trước thu hồi là 1.988.095 đồng, sau thu hồi tăng lên 2.178.571 đồng.

226


Đào Xuân Thu và Đtg

Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

Tác động tới xã hội
Lao động và việc làm là hai yếu tố quyết định
đến thu nhập của người dân. Do không còn đủ
quỹ đất dự trữ để bồi thường, nên khi Nhà
nước thu hồi đất phương thức duy nhất được
thực hiện là bồi thường bằng tiền và việc hỗ trợ
bằng tiền mặt. Cùng với quá trình chuyển đổi
đất đai sang phát triển công nghiệp, đô thị việc
thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ cho
người có đất bị thu hồi sẽ tác động rất rõ rệt đến
vấn đề lao động, việc làm của người dân.

Hình 03. Biều đồ số lượng lao động với các
ngành nghề trước và sau khi thu hồi đất tại tiểu
khu đô thị số 17 và số 19, thành phố Lào Cai

Tác động tới môi trường
Thu hồi đất ảnh hưởng tới các vấn đề môi
trường sinh thái. Qua tìm hiểu ý kiến người
dân thu hồi đất hai tiểu khu đô thị số 17 và số
19, thành phố Lào Cai về vấn đề môi trường
cho thấy 38% (38 hộ) xác định môi trường
của khu vực sống người dân là tốt hơn, 49%

(49 hộ) xác định môi trường sống của người
dân không thay đổi sau khi thu hồi đất thực
hiện dự án; trong khi đó có 7 hộ cho rằng môi
trường sống kém hơn trước khi thu hồi. Kết
quả thể hiện qua bảng sau:
Bảng 07. Tình hình môi trường khu vực sống
của người dân sau khi thu hồi đất tại 2 tiểu khu
đô thị số 17 và số 19
Stt
1
2
3
4

Chỉ tiêu điều tra
Số hộ
Vấn đề môi trường tốt hơn
Vấn đề môi trường không đổi
Vấn đề môi trường kém đi

Tổng
số
100
38
49
13

Tỷ lệ
(%)
100,0

38,0
49,0
13,0

(Nguồn: Tổng hợp số liệu thu thập, điều tra)

Đề xuất nâng cao chất lượng công tác bồi
thường GPMB
Trên cơ sở kết quả bài nghiên cứu này tác giả
đề xuất một số giải pháp nhằm góp phần hoàn

191(15): 223 - 229

thiện việc thực hiện chính sách bồi thường
giải phóng mặt bằng và hướng tới mục tiêu
thực sự mang lại một cuộc sống tốt hơn cho
người nông dân - đối tượng được coi là chịu
tác động lớn trong quá trình chuyển đổi mục
đích sử dụng đất.
Giải pháp về chính sách bồi thường, hỗ trợ
thu hồi đất
- Đảm bảo tính thống nhất, nhất quán trong
chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư,
tránh tình trạng mỗi địa phương, mỗi dự án,
mỗi công trình có mức bồi thường và hỗ trợ
khác nhau, từ đó làm nảy sinh ý tưởng so sánh
quyền lợi từ phía người dân. Khẩn trương hoàn
thiện các quy định của pháp luật, theo hướng
dựa trên cơ sở thị trường để giải quyết vấn đề
bồi thường cho người bị thu hồi đất.

- Nâng cao chất lượng công trình quy hoạch
tái định cư; chú ý đến yếu tố văn hóa, tập
quán, thói quen của đồng bào các dân tộc khi
xây các khu tái định cư.
- Nâng cao năng lực thực hiện bồi thường, hỗ
trợ, tái định cư của các ban, ngành ở địa
phương và các đơn vị tư vấn, cũng như tinh
thần trách nhiệm, sự tuân thủ trình tự thủ tục
theo quy định của pháp luật, của cán bộ thực
thi việc kiểm kê, kiểm đếm, lập phương án
đền bù.
- Có một kế hoạch dài hạn với nguồn tài
chính đảm bảo trong nhiều năm để thực hiện
bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Khống chế
một cách nghiêm chỉnh về quy mô thu hồi
đất; xác định tiêu chuẩn bồi thường một cách
hợp lý và hoàn thiện hơn nữa quy trình thu
hồi đất.
- Khắc phục những khó khăn trong việc xác
định nguồn gốc đất dẫn đến sự khó khăn
trong việc xác định điều kiện để được bồi
thường, hỗ trợ, tái định cư cho người dân.
+ Giải pháp về tổ chức thực hiện
- Tổ chức triển khai thực hiện, thống nhất chỉ
đạo sát sao của cấp xã, phường và thôn bản.
Đây là lực lượng gần gũi bám sát nhất đối với
các đối tượng được bồi thường, hỗ trợ và tái
định cư khi Nhà nước thu hồi đất.
- Kiên trì giáo dục, thuyết phục nhân dân và
vận động sự quan tâm hỗ trợ chính đáng của

doanh nghiệp với các hộ dân trong công tác
227


Đào Xuân Thu và Đtg

Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

bồi thường GPMB là cần thiết, đặc biệt là
việc quan tâm giải quyết việc làm cho người
lao động. Đối với những đối tượng đã bồi
thường thỏa đáng, đúng chính sách và thuyết
phục nhiều lần mà không được thì cũng phải có
biện pháp xử lý kiên quyết theo pháp luật (có
thể dùng biện pháp cưỡng chế để thực hiện).
- Giải quyết kịp thời những tình huống phát
sinh, tránh tình trạng một số doanh nghiệp tự
ý đi vào nhà dân để trả tiền bồi thường, gây
mất trật tự khu vực.
- Nâng cao vai trò của cán bộ, Đảng viên
trong Chi bộ Đảng, các tổ chức quần chúng
chiếm vị trí quan trọng đến hiệu quả của công
tác bồi thường GPMB.
- Cần quan tâm, chỉ đạo quyết liệt hơn nữa
việc giải quyết lao động việc làm, xây dựng
hạ tầng, khu đô thị - dịch vụ, vệ sinh môi
trường, kinh phí hỗ trợ xây dựng hạ tầng,
công trình phúc lợi ở các xã, phường và thị
trấn nơi phải thu hồi nhiều đất.
- Công tác quy hoạch, tái định cư phải đi

trước một bước. Có làm được như vậy thì
hiệu quả trong công tác bồi thường GPMB
mới đạt kết quả cao.
- Lựa chọn những cán bộ đủ phẩm chất đạo
đức; luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm người
cán bộ trong công việc đảm hoàn thành tốt
mọi nhiệm vụ được giao.
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
Kết luận
Trong quá trình “Đánh giá công tác bồi
thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước
thu hồi đất để xây dựng một số dự án khu đô
thị mới trên địa bàn thành phố Lào Cai, tỉnh
Lào Cai giai đoạn 2012- 2017” đã thu được
những kết quả sau:
+ Đã tổng hợp khái quát những thông tin cơ
bản về (phạm vi, ranh giới, mục đích,…): hai
tiểu khu đô thị số 17 và số 19 thuộc dự án khu
đô thị mới Lào Cai – Cam Đường.
+ Đánh giá được kết quả thực hiện công tác
giải phóng mặt bằng tại hai tiểu khu đô thị số
17 và số 19 bao gồm:
- Kết quả bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu
hồi đất tại hai tiểu khu đô thị số 17 và số 19
có tổng số tiền đền bù về các loại đất là
228

191(15): 223 - 229

19.665.214.000 đồng với tổng diện tích thu

hồi GPMB 598.334 m2 các loại đất;
- Bồi thường về tài sản trên đất (bao gồm tài
sản, công trình, vật kiến trúc): Đã xác định
tổng giá trị bồi thưởng tài sản, công trình, vật
kiến trúc tại hai tiểu khu đô thị số 17 và số 19
là 29.985.970.750 đồng;
- Bồi thường về cây cối hoa màu, tại tại hai
tiểu khu đô thị số 17 và số 19 chia ra 5 nhóm:
cây ăn quả lâu năm, cây lấy gỗ; rau màu các
loại; Tre, mai; Chanh quất các loại từ bảng
đơn giá bồi thường cây cối hoa màu chi tiết
xác định bồi thường về cây cối hoa màu là
26.209.441.400 đồng.
- Xác định chính sách hỗ trợ khi Nhà nước
thu hồi đất bao gồm: Hỗ trợ đào tạo nghề và
hướng nghiệp; - Hỗ trợ di chuyển nhà; Hỗ trợ
điện, nước sinh hoạt, điện thoại; Hỗ trợ thuê
nhà (6 tháng); Hỗ trợ ổn định đời sống sản
xuất; Hỗ trợ đất nông nghiệp trong ranh giới
phường là 49.948.400.000 đồng.
+ Đề tài đã đánh giá được sự ảnh hưởng của hai
tiểu khu đô thị số 17 và số 19, chỉ ra sự ảnh
hưởng về kinh tế, xã hội, môi trường cụ thể:
- Thu nhập bình quân người/ tháng trước thu
hồi là 1.988.095 đồng, sau thu hồi tăng lên
2.178.571 đồng;
- Số người lao động nông nghiệp sau khi thu
hồi đất giảm đi so với trước khi thu hồi đất:
giảm từ 51,4% xuống 34,5% tổng số người
trong độ tuổi lao động được điều tra. Tỷ lệ

người buôn bán nhỏ và dịch vụ tăng từ 8,8%
trước khi thu hồi lên 14,2% sau khi thu hòi đất;
số lượng người tham gia vào ngành nghề khác
cũng tăng lên đáng kể từ 13,9% lên 15,2%.
- Xác định 67 phiếu (chiếm 67% trên tổng số
phiếu thu được) đánh giá tình hình trật tự an
ninh, xã hội không đổi; có 30 phiếu (chiếm
30% trên tổng số phiếu thu được) đánh giá
tình hình an ninh xã hội tốt hơn
+ Từ các ảnh hưởng tác giả đã đề xuất các
nhóm giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công
tác GPMB như: giải pháp về chính sách bồi
thường, hỗ trợ thu hồi đất; giải pháp tổ chức
thực hiện; các giải pháp cụ thể.
Kiến nghị
Cần chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ có
chuyên môn, trình độ cao, áp dụng công nghệ


Đào Xuân Thu và Đtg

Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

vào các khâu quản lý, hoạt động bồi thường,
giải phóng mặt bằng nhằm hạn chế những sai
sót và nâng cao hiệu quả trong công tác giải
phóng mặt bằng.
Tăng cường công tác truyền thông, phổ biến
nhận thức của nhân dân trong lĩnh vực đất đai
để người sử dụng đất hiểu được hết quyền hạn

và nghĩa vụ của mình trong công tác quản lý
nhà nước về đất đai.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Quyết định số 13/2015/QĐ-UBND ngày
9/4/2015 của UBND tỉnh Lào Cai Ban hành Quy

191(15): 223 - 229

định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà
nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Lào Cai.
2. Quyết định số 91/2014/QĐ-UBND ngày
20/12/2014 của UBND tỉnh Lào Cai về việc quy
định Bảng giá đất giai đoạn 2015 - 2019 trên địa
bàn tỉnh Lào Cai;
3. Mai Chiến Thắng (2017), Đánh giá tác động
của công tác giải phóng mặt bằng đến kinh tế, xã
hội, môi trường ở một số dự án trên địa bàn thành
phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ, Luận văn thạc sỹ Quản
lý đất đai, Đại học Nông Lâm Thái Nguyên.
4. Dương Thị Thu Thủy (2016), Đánh giá công
tác bồi thường giải phóng mặt bằng để thực hiện
một số dự án trên địa bàn thành phố Lạng Sơn,
tỉnh Lạng Sơn, Luận văn thạc sỹ Quản lý đất đai,
Đại học Nông Lâm Thái Nguyên.

ABSTRACT
ASSESSMENT OF COMPENSATION, ASSISTANCE AND RESETTLEMENT
WHEN THE GOVERNMENT TAKES BACK THE LAND TO BUILD A
NUMBER OF PROJECTS ON THE NEW URBAN AREA IN LAO CAI CITY
Dao Xuan Thu1*, Pham Xuan Thieu2, Hoang Van Hung3

1

Division of Natural Resources and Environment of Lao Cai city
2
Office of Thai Nguyen University
3
Thai Nguyen University – Lao Cai Campus

Lao Cai is a hilly town and on the banks of the Red River. It is 296 km far from Hanoi and 340 km
by road to the North West, Vietnam. Besides, Lao Cai is a border town with a distance of 35 km
from Sa Pa town and 500 km from Kunming city in Yunnan province, China. With such favorable
location, many residential areas and developed industrial zones require the land for construction in
recent years. In fact, the land management of the city is facing to many difficulties, especially in
terms of compensation for land clearance. Urban subregion projects have emerged with the
potential to develop the city's economy, and compensation for land clearance is a matter of
concern. This study focuses on compensation and resettlement when the State recovers land to
build new urban projects in the area of Lao Cai city from 2012 to 2017, identified factors that
influencing and proposing some solutions to improve the effectiveness of the land compensation
clearance and the land management.
Keywords: Land compensation clearance, projects, Urban areas, Lao Cai city

Ngày nhận bài: 26/10/2018; Ngày hoàn thiện: 25/12/2018; Ngày duyệt đăng: 28/12/2018
*

Tel: 0982 946521, Email:

229


230