XÂY DỰNG TẬP THỂ LỚP ĐOÀN KẾT VỮNG MẠNH

PHẦN 1 – MỞ ĐẦU

I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Nếu mỗi gia đình là một tế bào của xã hội thì mỗi học sinh thân yêu là một
nhân tố quan trọng của một lớp học. Muốn lớp phát triển, đạt thành tích cao trong
học tập và thi đua thì giáo viên chủ nhiệm cần phải có biện pháp quản lý và xây
dựng một tập thể lớp đoàn kết. Tập thể lớp có đoàn kết thì mới thúc đẩy mọi hoạt
động khác tiến bộ nhất là hoạt động học tập. Công tác chủ nhiệm lớp là một vấn đề
không mới nhưng nó luôn được yêu cầu đổi mới cho phù hợp với sự phát triển của
thời đại. Để có một tập thể vững mạnh, đạt thành tích cao là điều mong ước của
nhiều thầy cô giáo làm công tác chủ nhiệm. Nhưng điều này thật khó khăn! Chúng ta
ai cũng biết rằng mỗi tập thể học sinh là mỗi mảnh ghép trong một bức tranh toàn
cảnh của tập thể lớn nhà trường. Mỗi tập thể lớp có một không gian, một sắc màu
riêng. Mỗi em học sinh có những thế mạnh, những điểm yếu khác nhau nhưng đều
chịu tác động bởi mục tiêu giáo dục chung của nhà trường. Tập thể học sinh có vững
mạnh hay không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố nhưng yếu tố ảnh hưởng lớn nhất
vẫn là vai trò của giáo viên chủ nhiệm.
Năm học 2018- 2019, tôi được phân công giảng dạy và chủ nhiệm lớp 10A8.
Tôi có phần lo lắng vì đây là năm đầu cấp các em tiếp xúc với môi trường mới, bạn
bè mới. Hơn nữa, ở độ tuổi này tâm lý các em có nhiều thay đổi, tính tự quản chưa
cao. Là một giáo viên chủ nhiệm tôi luôn mong muốn tạo được không khí học tập
sinh động, vui vẻ cho các em khi đến trường. Tôi đặt ra mục tiêu cần phải xây dựng
một tập thể lớp đoàn kết để các em có một môi trường học tập tốt nhất, và phụ
huynh yên tâm, tin tưởng khi con em mình học tập ở trường THPT Hoàng Diệu –

1


Sóc Trăng. Đó là lý do tôi chọn đề tài “Xây dựng tập thể lớp đoàn kết, yêu thương”
làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm trong năm học này.

2


II. MỤC ĐÍCH, NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU:
1. Mục đích nghiên cứu:
- Trên cơ sở nghiên cứu lý luận về vai trò của giáo viên chủ nhiệm và tình
hình thực tế của lớp 10A8 nhằm đề ra các biện pháp hợp lý để xây dựng tập thể lớp
đoàn kết, yêu thương.
- Chia sẻ một số giải pháp của bản thân trong quá trình chủ nhiệm lớp, góp
phần nâng cao chất lượng giáo dục nhân cách của học sinh.
2. Nhiệm vụ nghiên cứu:
- Đưa ra được các giải pháp nhằm xây dựng tập thể lớp đoàn kết, yêu thương.
- Cung cấp một tài liệu tham khảo có thể vận dụng rộng rãi nhằm nâng cao
hiệu quả giáo dục học sinh ở trường phổ thông.
III. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU:
1. Đối tượng nghiên cứu:
Thực trạng lớp chủ nhiệm và các giải pháp quản lý lớp của bản thân.
2. Phạm vi nghiên cứu:
Tập thể lớp 10A8 trường THPT Hoàng Diệu, Sóc Trăng năm học 2018-2019.
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
- Phương pháp nghiên cứu lý luận.

3


- Phương pháp điều tra.
- Phương pháp phân tích, tổng hợp.
- Phương pháp thống kê.
V. TÍNH MỚI CỦA ĐỀ TÀI:
Bên cạnh những giải pháp thường gặp để quản lý lớp chủ nhiệm, đề tài nêu

lên được những giải pháp tạo sự gắn kết giữa các thành viên trong lớp để các em
cảm nhận được mỗi ngày đến trường là một niềm vui. Từ đó thúc đẩy ý chí phấn đấu
học tập, rèn luyện bản thân để đạt thành tích cao trong học tập, cùng nhau xây dựng
tập thể biết yêu thương, giúp đỡ nhau.
PHẦN 2 - NỘI DUNG
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
1. Tập thể lớp đoàn kết, yêu thương:
Đoàn kết là sự hợp tác chung tay góp sức để kết thành một khối thống nhất về
cả tư tưởng lẫn hành động nhằm thực hiện một mục đích chung, đem lại lợi ích vì sự
phát triển của tập thể. Đoàn kết là một truyền thống tốt đẹp của nhân dân ta. Là học
sinh cần phải biết quan tâm, giúp đỡ bạn bè, phát huy cao tinh thần đoàn kết trong
tập thể để xây dựng tập thể vững mạnh.
2. Chức năng, nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm lớp ở trường THPT
Hoàng Diệu:
a. Chức năng:

4


- Giáo viên chủ nhiệm là người quản lý giáo dục toàn diện học sinh một lớp
học.
- Giáo viên chủ nhiệm là người tổ chức tập thể học sinh hoạt động tự quản
nhằm phát huy tiềm năng tích cực của mọi học sinh.
- Giáo viên chủ nhiệm là cầu nối giữa tập thể học sinh với các tổ chức xã hội
trong và ngoài nhà trường, là người tổ chức phối hợp các lực lượng giáo dục.
- Giáo viên chủ nhiệm là người đánh giá khách quan kết quả rèn luyện của
mỗi học sinh và phong trào chung của lớp.
b. Nhiệm vụ:
- Nắm vững mục tiêu giáo dục của cấp học, lớp học và chương trình dạy học,
giáo dục của trường. Chủ trì và chuẩn bị nội dung cho cuộc họp phụ huynh học sinh

lớp chủ nhiệm. Kết hợp với Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp chủ nhiệm để làm tốt
các công tác giáo dục học sinh và các khoản đóng góp của phụ huynh học sinh.
- Tìm hiểu để nắm vững cơ cấu tổ chức của nhà trường.
- Tiếp nhận học sinh lớp chủ nhiệm, nghiên cứu và phân tích mọi đặc điểm
của đối tượng trong lớp và các yếu tố tác động đến các em bao gồm đặc điểm tâm
sinh lý, nhân cách, năng lực của mỗi em, hoàn cảnh gia đình và sự quan tâm của gia
đình đối với các em.
- Để làm tốt công tác chủ nhiệm lớp, giáo viên chủ nhiệm phải tự hoàn thiện
phẩm chất, nhân cách của người thầy giáo.
- Một trong những nhiệm vụ quan trọng của giáo viên chủ nhiệm lớp là không
ngừng học tập chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm, nhằm đổi mới công tác tổ chức giáo
dục, dạy học, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện ở nhà trường phổ
thông.
II. CƠ SỞ THỰC TIỄN:

5


Năm học 2018 - 2019 tôi được phân công chủ nhiệm lớp 10A8, đây là lớp
năng khiếu Toán – Hóa – Sinh.
1. Thuận lợi:
- Số học sinh đầu năm là 40 (13 nam, 27 nữ).
- Học lực năm học trước:
+ Giỏi: 32 (80%)
+ Khá: 8 (20%)
- Hạnh kiểm năm học trước: 100% Tốt
- Đa số các em đều là học sinh Khá, Giỏi nên đều có ý thức trong học tập và
trong việc thực hiện nội quy trường học.
- Được sự quan tâm sâu sát của phụ huynh, Ban giám hiệu nhà trường.
2. Khó khăn:

- Đây là năm đầu cấp nên đa số các em đến từ nhiều lớp khác nhau, các em
còn bỡ ngỡ ở môi trường học tập mới. Các em còn xa lạ, chưa hòa đồng, chưa hiểu
nhau và có tâm lý lo lắng.
- Một số em rất ít nói, không tham gia vào hoạt động của lớp. Khi phân công
việc hay từ chối,…
- Một số em có hoàn cảnh đặc biệt như cha mẹ ly hôn, con thương binh, mắc
bệnh trầm cảm, ...

6


- Tiếp đến là các em chơi theo nhóm, không có tinh thần tập thể.
- Mặc dù là 100% hạnh kiểm Tốt nhưng vẫn còn một số em vi phạm nội quy
như đi trễ, nghỉ học không phép, nhuộm tóc, trang điểm, mang dép lê,…
Thấy được thực trạng như trên nên bản thân là giáo viên chủ nhiệm lớp tôi xác
định cần phải xây dựng cho các em tinh thần tập thể, biết yêu thương, giúp đỡ lẫn
nhau, tạo thành một khối thống nhất để đưa lớp cùng tiến bộ trong học tập lẫn các
phong trào thi đua của trường.
III. MỘT SỐ GIẢI PHÁP THIẾT THỰC:
Dựa trên tình hình sĩ số học sinh, các mặt hoạt động của lớp chủ nhiệm, đầu
năm học 2018-2019 tôi đã tìm ra một số biện pháp phù hợp với tình hình hoạt động
cũng như đề ra kế hoạch xây dựng một tập thể lớp đoàn kết như sau:
1. Tìm hiểu đặc điểm, tình hình lớp đầu năm học:
- Trong ngày sinh hoạt đầu năm, tôi cho học sinh viết lý lịch trích ngang và đã
cơ bản nắm rõ từng đối tượng học sinh. Trong phần lý lịch ngoài những thông tin cơ
bản như: họ tên, ngày tháng năm sinh, họ tên cha mẹ, nghề nghiệp, địa chỉ , số điện
thoại của học sinh và phụ huynh,…còn có những mục như: sở thích, sở trường, đã
từng làm chức vụ gì trong lớp, hoàn cảnh gia đình, tình trạng sức khỏe,… Qua bản
lý lịch đó tôi có thể phân loại được từng đối tượng học sinh trong lớp.
- Tìm hiểu thông tin về học lực của các em qua bảng điểm kiểm tra đầu vào và

kết quả học tập năm lớp 9 trong lý lịch các em cung cấp.

7


- Trong buổi gặp gỡ đầu tiên nhận lớp học nội quy, lao động đầu năm tôi quan
sát biểu hiện của các em, phần nào xác định được những em hăng hái, tích cực hay
thụ động, nhút nhát. Qua đó sẽ định hình được danh sách Ban cán sự lớp.
- Đặc biệt quan tâm đến những em có hoàn cảnh khó khăn, ba mẹ ly hôn, có
bệnh bẩm sinh, nhà xa trường,…Trong những buổi 15 phút đầu giờ tôi thường nói
chuyện với các em này để hiểu rõ hơn hoàn cảnh của các em.
- Đầu năm học có buổi họp với phụ huynh học sinh để thống nhất một số kế
hoạch, quy định trong lớp. Qua buổi này tôi có dịp gặp gỡ phụ huynh và có thể trao
đổi, hỏi thăm thêm về tính cách, khả năng của các em trong lớp.
Như vậy, để có một tập thể đoàn kết về mọi mặt trước hết tôi phải được học
sinh xem là “người cha, người mẹ thứ hai” trong công tác quản lý lớp chủ nhiệm.
Muốn vậy tôi phải hiểu và gần gũi các em, phải có tấm lòng yêu thương chia sẻ cùng
các em. Đồng thời là chỗ dựa vững chắc để học sinh có thể trao đổi, tâm sự, sẻ chia
những niềm vui và cùng tháo gỡ những vướng mắc trong học tập và sinh hoạt, tạo
niềm tin cho các em có ý chí vươn lên và coi tập thể lớp là tổ ấm thứ hai của mình.
2. Xây dựng đội ngũ ban cán sự lớp nhiệt tình, có trách nhiệm:
- Trong buổi gặp gỡ đầu năm tôi thông qua nhiệm vụ của ban cán sự lớp và
sau đó cho các em tự bầu ra ban cán sự lớp mà các em tín nhiệm nhất để trong công
việc quản lý lớp đạt hiệu quả cao.
- Tuy nhiên sẽ có trường hợp các em chưa mạnh dạn xung phong và cả lớp
cũng chưa bầu chọn được vì các em đến từ nhiều lớp khác nhau. Khi đó tôi sẽ dựa
vào lý lịch của các em để phân công nhiệm vụ cụ thể, phù hợp với khả năng của
từng em. Tổ chức bồi dưỡng, hướng dẫn cụ thể từng chi tiết, thường xuyên chỉ bảo,

8

động viên khích lệ để các em tự tin và đảm nhiệm tốt phần công việc được giao cụ
thể như sau:
+ Nhiệm vụ của lớp trưởng: Tổ chức theo dõi hoạt động tự quản của
lớp dưới sự chỉ đạo, cố vấn của giáo viên chủ nhiệm.
+ Nhiệm vụ của lớp phó học tập: Tổ chức, điều khiển các hoạt động tự
quản học tập của lớp; tổ chức các câu lạc bộ học tập theo chủ đề; tổ chức thi tìm
hiểu, giải đáp các thắc mắc trong học tập; đề xuất với giáo viên chủ nhiệm về nội
dung và kế hoạch học tập. Quản lý sổ đầu bài của lớp.
+ Nhiệm vụ của lớp phó phụ trách lao động và cơ sở vật chất: Nhận
nhiệm vụ tổ chức, phân công, điều khiển các buổi lao động và trực nhật vệ sinh
trong lớp. Nhận xét đánh giá kết quả trong tuần; quản lý, kiểm tra, báo cáo về tình
trạng các thiết bị, tài sản trong lớp về giáo viên chủ nhiệm và văn phòng trường khi
cần sửa chữa.
+ Nhiệm vụ của lớp phó phụ trách văn thể: Điều khiển và theo dõi các
hoạt động văn nghệ và các phong trào thể thao của lớp.
+ Nhiệm vụ của các tổ trưởng: Theo dõi và điều khiển các hoạt động
của tổ mình, tổng kết hoạt động hàng tuần của tổ và báo cáo với giáo viên chủ nhiệm
trong tiết sinh hoạt lớp.
+ Nhiệm vụ của các tổ phó: Giúp tổ trưởng điều hành các hoạt động
của tổ, ghi nhận lại các trường hợp vi phạm của tổ hoặc được khen thưởng.
+ Nhiệm vụ của đội cờ đỏ: (bao gồm cờ đỏ A, B, C) Theo dõi, kiểm tra,
đánh giá, giữ gìn trật tự, kỷ luật, thực hiện nội quy của trường và lớp; báo cáo kết
quả hàng tuần cho giáo viên chủ nhiệm trong tiết sinh hoạt lớp.
+ Nhiệm vụ của các cán sự bộ môn: giúp đỡ các bạn trong lớp về bộ
môn mình phụ trách. Liên hệ với giáo viên bộ môn, đề đạt nguyện vọng của lớp, xin
ý kiến của giáo viên bộ môn nhằm giúp lớp học tập có hiệu quả.

9

+ Nhiệm vụ của thư ký lớp: Ghi chép và bảo quản sổ biên bản của lớp
(các tiết sinh hoạt và những hoạt động khác của lớp).
+ Nhiệm vụ của thủ quỹ: Thu và giữ quỹ lớp, quản lý chi quỹ cho các
hoạt động của lớp. Báo cáo sơ kết quỹ trước lớp hàng tháng và cuối học kỳ, năm
học.
+ Bí thư chi Đoàn, phó Bí thư và ủy viên: phụ trách công tác Đoàn của
lớp, chuẩn bị Đại hội, lập danh sách Đoàn viên, phổ biến các kế hoạch của Đoàn đến
các Đoàn viên trong lớp,…
- Cần bồi dưỡng năng lực tự quản cho học sinh, phải có sự hướng dẫn, giúp đỡ
của giáo viên chủ nhiệm để các em biết cách giải quyết những công việc tự quản từ
đơn giản đến phức tạp. Không được khoán trắng toàn bộ công tác tự quản cho học
sinh. Những em được chọn làm lớp trưởng thục sự phải là những học sinh học khá
trở lên, có ý thức trách nhiệm cao, có năng lực tổ chức và có khả năng vận động
quần chúng. Lớp trưởng được xem như con chim đầu đàn, tổ chức, động viên, lôi
kéo các thành viên khác trong lớp thực hiện tốt nhiệm vụ giáo dục đặt ra.
- Trong năm học tôi đã bầu chọn được đội ngũ ban cán sự lớp rất có tinh thần
trách nhiệm và tích cực trong công tác quản lý lớp, được các bạn tin yêu, kịp thời
nhắc nhở các bạn vi phạm nội quy và báo cáo trung thực với giáo viên chủ nhiệm
mỗi buổi học, mỗi tuần. Từ đó tôi có thể phát hiện và xử lý, giáo dục các em đúng
lúc. Đặc biệt đội ngũ cán sự bộ môn, tôi cho các em bình chọn mỗi môn hai bạn học
giỏi nhất lớp về môn đó làm cán sự bộ môn. Bao gồm các môn: Toán, Lý, Hóa, Sinh,
Anh. Trong quá trình học, trong 15 phút đầu giờ nếu có vấn đề chưa hiểu các em có
thể hỏi cán sự bộ môn. Bằng cách này thúc đẩy quá trình học tập của các em và cũng
giúp các em trở nên thân thiết, biết đoàn kết, giúp đỡ nhau cùng tiến bộ.
3. Xây dựng quy ước thi đua trong lớp:

10

Để tạo sự phấn đấu cũng như theo dõi chặt chẽ tình hình học tập, thực hiện
nội quy của lớp đầu năm tôi xây dựng tiêu chí thi đua riêng của lớp và thảo luận với
phụ huynh trong buổi họp đầu tiên. Sau khi thống nhất các tiêu chí tôi áp dụng để xét
thi đua của các thành viên trong lớp và tổ trưởng sẽ tổng kết hàng tuần trong tiết sinh
hoạt lớp. Cụ thể như sau:
a. Những vi phạm bị ghi nhận bao gồm:
- Nghỉ học (có phép, không phép).
- Đi trễ, trốn học.
- Mất trật tự, làm việc riêng, tự ý đổi chỗ, sử dụng điện thoại, ngủ gục trong
giờ học.
- Không đeo huy hiệu Đoàn (đoàn viên), phù hiệu khi đến lớp.
- Tóc không đúng nội quy (nam tóc dài, nữ nhuộm tóc, …).
- Đeo trang sức, trang điểm, sơn móng tay, móng chân.
- Trang phục (quần áo, giày dép) không đúng quy định.
- Trốn tiết, ngồi căn tin, hoặc đùa giỡn không nghiêm túc trong buổi sinh hoạt
dưới cờ.
- Ăn uống trong 15 phút đầu giờ, nói chuyện, làm ồn,…
- Không thuộc bài, không làm bài tập, không chú ý,…bị giáo viên nhắc nhở
hoặc ghi nhận trong sổ đầu bài.
- Gian lận, trao đổi bài trong kiểm tra, thi.
11


- Không trực vệ sinh hoặc xả rác bừa bãi, đem hộp cơm, hộp nước vào lớp
học.
- Vô lễ với cán bộ, giáo viên trong trường.
- Làm lớp bị tiết B, C, D.
b. Những việc tốt được tuyên dương bao gồm:
- Đạt điểm tốt trong tuần (từ 8 trở lên).

- Hăng hái phát biểu xây dựng bài.
- Xung phong tham gia phong trào của trường.
c. Xét hạnh kiểm từng tháng:
- Hạnh kiểm Tốt: không vi phạm những nội dung đề ra.
- Hạnh kiểm Khá: có vi phạm dưới 3 lần trong tháng nhưng có ý thức khắc
phục, sửa chữa.
- Hạnh kiểm Trung bình: vi phạm từ 3 lần trở lên trong tháng, chưa có ý
thức sửa chữa
- Hạnh kiểm Yếu: thường xuyên vi phạm có hệ thống, nhắc nhở nhiều lần mà
không khắc phục hoặc một lần đối với hình thức vi phạm những điều nghiêm cấm
của học sinh: đánh nhau (trong và ngoài nhà trường), gian lận kiểm tra, vô lễ với
giáo viên, cán bộ,…
Lưu ý: một lần được tuyên dương sẽ được trừ cho một lần vi phạm do chủ
quan, không cố ý như : đi trễ, trực vệ sinh trễ, nghỉ học có phép….
d. Xét hạnh kiểm học kì: dựa trên hạnh kiểm của tháng.

12


e. Hình thức xét: học sinh tự xếp hạnh kiểm, sau đó tổ trưởng, lớp trưởng xếp
hạnh kiểm từng tháng vào tuần cuối của tháng. Giáo viên chủ nhiệm xem xét và
quyết định hạnh kiểm dựa trên sự trao đổi với ban cán sự lớp.
f. Quy trình xử lý vi phạm các điều trên:
- Lần 1: giáo viên nhắc nhở trước lớp và phân công trực vệ sinh.
- Lần 2: đọc tự kiểm trước lớp và phân công trực vệ sinh.
- Lần 3 : đọc tự kiểm trước lớp và trực tiếp báo về gia đình (hạnh kiểm tháng
không quá Khá).
- Lần 4: đọc tự kiểm trước lớp và trực tiếp báo gia đình, kỷ luật trước lớp
(hạnh kiểm tháng không quá Trung bình).
- Lần 5: ra hội đồng kỷ luật.

Đây là một việc làm rất quan trọng bởi vì giáo viên chủ nhiệm không phải lúc
nào cũng có mặt trong lớp để theo dõi các em. Đề ra những tiêu chí thi đua nhằm để
các em tự chấn chỉnh mình, ban cán sự lớp kịp thời ghi nhận và giáo viên chủ nhiệm
có thể xử lý, uốn nắn các em trong quá trình học tập. Các em cũng nhận thấy được
nếu mình vi phạm nội quy không chỉ bản thân bị ghi nhận mà lớp sẽ bị trừ điểm thi
đua theo quy định của Đoàn trường, ảnh hưởng đến kết quả thi đua hàng tuần của
lớp. Từ đó các em biết đoàn kết, giúp đỡ nhau đưa tập thể lớp đi lên.

4. Tổ chức tiết sinh hoạt lớp thoải mái, có ý nghĩa:
Thông thường tiết sinh hoạt lớp các em cảm thấy nhàm chán, nặng nề. Thay vì
tiết sinh hoạt lớp chỉ dùng để xử lý vi phạm thì tôi tiến hành tổ chức như sau:

13


- Đầu tiên các tổ trưởng sẽ báo cáo tình hình của tổ bao gồm các vi phạm hay
các việc tốt được tuyên dương. Tôi sẽ lưu kết quả vào danh sách trên máy để tiện
theo dõi.
- Tiếp theo sẽ là lớp trưởng, lớp phó học tập, lớp phó lao động, thủ quỹ báo
cáo bổ sung (nếu có) và nhận xét về tình hình lớp trong tuần.
- Sau khi báo cáo tôi kết hợp với sổ đầu bài, sổ cờ đỏ nhận xét, đánh giá, rút
kinh nghiệm cho các em. Đồng thời nhắc nhở các em còn vi phạm, phân công các
em vi phạm trực vệ sinh cho tuần sau, đồng thời tuyên dương các em có thành tích
học tập tốt trong tuần.
- Tiếp theo tôi sẽ thông qua các kế hoạch của trường, của Đoàn, nhắc nhở
những việc cần làm, phân công nhiệm vụ cho các công việc của tuần tới.
- Đặc biệt tuần nào lớp đạt thi đua cờ đỏ giải nhất tôi sẽ có quà cho cả lớp.
Các em rất thích thú và ra sức cố gắng để đạt giải nhất.
- Trong thời gian còn lại của buổi sinh hoạt lớp tôi cho các em thi văn nghệ, tổ
chức một trò chơi nhỏ, kể chuyện về những bài học trong cuộc sống, cho các em

thảo luận về câu chuyện đó. Vừa giúp các em có tâm lý thoải mái, vừa rút ra những
kinh nghiệm trong cuộc sống cho các em.
- Cuối mỗi tháng sẽ dành thời gian trong tiết sinh hoạt lớp để tổ chức một buổi
sinh nhật nhỏ cho các em có ngày sinh trong tháng. Các em rất vui và cảm thấy được
gần nhau hơn, hiểu nhau hơn.
5. Giáo dục học sinh cá biệt:

14


Có nhiều quan điểm khác nhau khi nói về học sinh được coi là cá biệt. Tuy
nhiên, tôi cảm nhận rằng học sinh cá biệt là những học sinh có sự bất thường về đặc
điểm tính cách, thiếu động cơ học tập đúng đắn, thường hay vi phạm nội quy một
cách có tính hệ thống, mắc bệnh trầm cảm, tự kỷ, … Thực tế ở tập thể nào cũng có
học sinh cá biệt. Tuy số học sinh này không nhiều nhưng đây là lực cản lớn nhất cho
phong trào thi đua của lớp và gây khó khăn cho công tác chủ nhiệm. Giáo dục một
học sinh cá biệt trở thành một học sinh ngoan, một học trò giỏi cần có sự tác động
của nhiều phía nhưng quan trọng nhất là sự tác động của giáo viên chủ nhiệm.
Lớp tôi chủ nhiệm có trường hợp một em học sinh mắc bệnh trầm cảm, bốn
em thường xuyên vi phạm nội quy (tô son, đi trễ, nghỉ học không phép) và một số
em rất thụ động, không chịu tham gia phong trào của trường, của lớp. Với mỗi đối
tượng tôi tìm cách giải quyết riêng:
- Tìm hiểu về đối tượng đó như: hoàn cảnh gia đình, tính cách, sở thích, bạn
bè, mối quan hệ xung quanh,…để hiểu rõ hơn về nguyên nhân.
- Trao đổi riêng với học sinh cá biệt về những khuyết điểm mà học sinh đã gây
nên. Thông thường học sinh cá biệt không nhận thức được về việc làm sai trái của
mình và hay đưa ra những lý lẽ để biện minh. Giáo viên chủ nhiệm phải phân tích
cho học sinh thấy được những điều sai trái đó một cách khách quan chứ không được
áp đặt hay đe dọa. Sự trao đổi này diễn ra một cách dân chủ, trong bầu không khí
nhẹ nhàng, cởi mở.

- Cảm hóa học sinh cá biệt này trở thành học sinh ngoan, học giỏi. Để làm
được điều này tôi thường động viên, thuyết phục học sinh cá biệt từ bỏ những thói
hư, tật xấu trong học tập và rèn luyện. Giúp cho học sinh xây dựng động cơ, mục

15


tiêu phấn đấu của mình. Bằng sự thân thiện, gần gũi, thái độ quan tâm của giáo viên
chủ nhiệm sẽ là động lực lớn cho học sinh cá biệt lấy lại niềm tin.
- Vận động học sinh trong lớp giúp đỡ những học sinh cá biệt về mọi mặt, như
tạo sự bình đẳng không phân biệt đối xử, tình tương thân tương ái trong cuộc sống,
trao đổi kiến thức trong học tập...Tạo dư luận tập thể tốt để cảm hóa học sinh cá biệt
trở thành thành viên tốt của lớp.
- Tạo điều kiện cho học sinh cá biệt tham gia vào các hoạt động tập thể nhằm
xóa đi những mặc cảm cá nhân và giúp cho các em thể hiện được những tài năng của
mình để càng làm tăng thêm niềm tin và uy tín trước tập thể.
- Thường xuyên giữ mối liên hệ với phụ huynh các em này để phối hợp theo
dõi, kịp thời giải quyết những khó khăn các em gặp phải.
Cần nhận thức rõ việc giáo dục một học sinh cá biệt là cả một quá trình chứ
không phải ngày một, ngày hai mà được. Vì vậy giáo viên chủ nhiệm không được
phép chủ quan, nóng vội.
6. Phối hợp với gia đình học sinh:
- Thường xuyên liên lạc, trao đổi với phụ huynh về tình hình học tập của các
em trong nhà trường (qua số điện thoại hoặc liên lạc trực tiếp, qua tin nhắn VnEdu,
…). Chúng ta ai cũng biết “Lúc ở nhà mẹ cũng là cô giáo” còn khi đến trường “Cô
giáo như mẹ hiền” từ lời bài hát ấy cũng đã thể hiện được sự ân cần chăm sóc của cô
và mẹ. Chính vì thế là giáo viên chủ nhiệm tôi nhận thấy phải thật sự quan tâm, phối
hợp chặt chẽ với phụ huynh cùng nhau tìm ra phương pháp hiệu quả nhất, nhằm hạn
chế những tiêu cực về đạo đức của học sinh.

16


Ví dụ: Đầu năm học có một phụ huynh xin chuyển lớp cho con mình. Tôi tìm
hiểu nguyên nhân và phân tích cho cả phụ huynh lẫn học sinh và khuyên để cho em
tiếp tục học ở lớp. Tôi đổi chỗ cho em đó ngồi gần học sinh giỏi nhất lớp để giúp em
trong quá trình học, nhờ vậy em cũng tập trung học hơn và kết quả học kỳ I có tiến
bộ so với giữa kỳ. Và hiện tại em rất vui vẻ, thoải mái trong lớp học.
- Nhà trường là môi trường giáo dục toàn diện, là nơi thực hiện chức năng
giáo dục chuyên nghiệp và có vai trò định hướng, tạo ra sự thống nhất tác động đến
học sinh. Giáo viên chủ nhiệm là người đại diện cho các lực lượng giáo dục trong
nhà trường , thông qua các cuộc họp phụ huynh giáo viên chủ nhiệm cần truyền đạt
những vấn đề này cho cha mẹ học sinh biết và kịp thời giải thích những thắc mắc
của phụ huynh.
- Giáo viên chủ nhiệm cần có mối quan hệ gần gũi với phụ huynh học sinh.
Nắm rõ địa chỉ liên lạc với gia đình của từng học sinh trong lớp. Thông qua cha mẹ
học sinh để nắm được những tâm tư nguyện vọng của học sinh. Có những vấn đề mà
trên lớp học sinh không dám nói với giáo viên chủ nhiệm hoặc giáo viên bộ môn
nhưng các em có thể trao đổi trực tiếp với cha mẹ của mình, qua đó giáo viên chủ
nhiệm tiếp thu có chọn lọc và chuyển tiếp nguyện vọng của học sinh đến với giáo
viên bộ môn, với nhà trường nhằm có giải pháp phù hợp hơn.
7. Phối hợp với Đoàn thanh niên và các tổ chức trong nhà trường:
Hoạt động Đoàn trong trường học là sân chơi bổ ích cho tuổi trẻ, qua đó phát
huy được tính năng động sáng tạo của học sinh và giúp cho học sinh hình thành
những kỹ năng cần thiết. Không những thế, hoạt động Đoàn trong trường học còn
tạo nên môi trường thi đua lành mạnh giữa các cá nhân và tập thể góp phần làm gắn

17

kết các em lại với nhau. Để có sự phối hợp tốt với hoạt động của Đoàn trường mang
lại hiệu quả giáo dục cao cho lớp thì giáo viên chủ nhiệm cần phải:
- Nắm được cách thức, nội dung, chương trình... hoạt động của tổ chức Đoàn
trong trường học.
- Nắm được các quy định, cách thức đánh giá, biểu điểm thi đua....để kịp thời
phổ biến và tổ chức cho học sinh thực hiện.
- Thông qua Đoàn trường để nắm học sinh và phong trào thi đua của lớp mình.
Có khi cần trao đổi trực tiếp với Bí thư Đoàn về những trường hợp học sinh vi phạm
để có sự cộng tác, thống nhất trong cách giải quyết.
- Không chạy theo thành tích thi đua mà bỏ qua hoặc bao che cho những học
sinh vi phạm nề nếp. Điều này càng làm cho học sinh không có ý thức phấn đấu và
hình thành nên những hành vi xấu như gian dối, thiếu sự trung thực, ỷ lại...Đó là
những việc làm phản giáo dục.

8. Giáo viên chủ nhiệm cùng tham gia các hoạt động giáo dục ngoài giờ
với lớp:
Sau những giờ học căng thẳng cần tạo môi trường cho các em vui chơi, giải
tỏa những mệt mỏi và làm tăng thêm sự đoàn kết, yêu thương giữa các em. Để làm
được điều đó tôi nhận thấy giáo viên chủ nhiệm cần tham gia cùng các em trong mọi
hoạt động ngoài giờ lên lớp. Trong năm học qua, tôi đã tham gia cùng các em trong
những phong trào như:
- Cuộc thi làm lồng đèn do Đoàn trường tổ chức.

18


- Cuộc thi vẽ tranh nhân vật lịch sử do tổ Sử tổ chức.
- Thi văn nghệ cấp trường, thi hát Quốc ca, Đoàn ca.
- Tham gia ngày chủ nhật xanh.
- Ngày hội trại 26/3.

- Về nguồn cùng học sinh thăm đền thờ Bác tại Cù Lao Dung.
Mọi hoạt động của lớp giáo viên chủ nhiệm nên cùng các em tổ chức, hướng
dẫn các em và giao nhiệm vụ cụ thể. Thông qua những buổi sinh hoạt tập thể này các
em cùng nhau làm, cùng bàn tính kế hoạch, cùng giúp đỡ nhau,…các em sẽ hiểu
nhau hơn, thân nhau hơn. Từ đó mỗi cá nhân sẽ thấy được trách nhiệm của mình với
tập thể, thấy được sức mạnh của đoàn kết trong học tập và trong cuộc sống.
IV. KẾT QUẢ THỰC HIỆN CỦA ĐỀ TÀI:
Trong năm học này tôi đã vận dụng các giải pháp trên và đạt được một số kết
quả khả quan. Phần lớn các em học sinh lớp tôi chủ nhiệm đều có ý thức học tập, kỷ
luật cao, có tinh thần thi đua học tập, đoàn kết, yêu thương nhau. Kết quả của học kỳ
I như sau:
- Hạnh kiểm học kỳ I: 100% Tốt.
- Thi đua cờ đỏ: đạt loạt Tốt hàng tuần, 5 lần đạt hạng nhất toàn trường.
- Xếp loại thi đua lớp Tốt ở học kỳ I.
- Thi đua chào mừng ngày thành lập Đoàn 26/3: lớp đứng hạng 3 so với các
lớp trong khối và được tham gia hội trại của trường.
- Lớp tham gia đầy đủ các phong trào của trường, tuy chưa đạt giải cao nhưng
các em rất phấn khởi, hăng hái tham gia.

19


20


PHẦN 3 – KẾT LUẬN

Để xây dựng một tập thể học sinh đoàn kết, yêu thương, vững mạnh cần giải
quyết tốt mối quan hệ giữa cá nhân và tập thể, giữa cái chung và cái riêng. Một tập
thể học sinh đoàn kết khi tập thể đó không có cá nhân độc lập vì lợi ích riêng của

mình. Tập thể học sinh đoàn kết, có tổ chức và kỷ luật cao tạo điều kiện cho mỗi cá
nhân tự điều chỉnh thái độ hành vi của mình trên tinh thần “Mình vì mọi người và
mọi người vì mỗi người”. Do đó, mục đích xây dựng tập thể học sinh đoàn kết, yêu
thương là nhằm giáo dục mỗi học sinh thành con ngoan, trò giỏi, trở thành những
công dân có ích cho đất nước.
Qua trải nghiệm thực tế, tôi nhận thấy rằng giáo dục đạo đức học sinh thành
công hay thất bại còn phụ thuộc vào yếu tố khác nữa. Chúng ta không nên áp dụng
rập khuôn máy móc bất kỳ một phương pháp giáo dục tiên tiến nào bởi lẽ sản phẩm
của giáo dục chính là “con người”. Để đạt được mục đích giáo dục, ta cần phải biết
chọn điểm xuất phát thích hợp với đặc điểm riêng của từng trường, từng lớp, từng
học sinh.
Trên đây là một vài giải pháp để xây dựng tập thể lớp đoàn kết, yêu thương
nhau của tôi trong quá trình làm giáo viên chủ nhiệm, chắc hẳn sẽ còn nhiều thiếu
sót. Tôi rất mong nhận được sự đóng góp của đồng nghiệp để công tác chủ nhiệm
của tôi ngày càng hoàn thiện hơn, góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục học sinh.
Xin chân thành cám ơn!

21


Sóc Trăng, ngày 31 tháng 03 năm 2019
Người viết

Mã Bính Mai
NHẬN XÉT SÁNG KIẾN
--…………………………………………………………………………...........
…………………………………………………………………………...........
…………………………………………………………………………...........
…………………………………………………………………………...........
…………………………………………………………………………...........

Sóc Trăng, ngày … tháng…năm 2019
Xác nhận của khối trưởng

BTC hội thi GVCN giỏi

khối chủ nhiệm

………………………….
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG XÉT DUYỆT SÁNG KIẾN CẢI TIẾN KY
THUẬT TRƯỜNG THPT HOÀNG DIỆU
--…………………………………………………………………………...........
…………………………………………………………………………...........
…………………………………………………………………………...........
22


…………………………………………………………………………...........
…………………………………………………………………………...........
Sóc Trăng, ngày … tháng … năm 2019
TM. Hội đồng xét duyệt SKCTKT trường THPT Hoàng Diệu
CHỦ TỊCH
HIỆU TRƯỞNG

23


NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG XÉT DUYỆT SÁNG KIẾN CẢI TIẾN KY
THUẬT NGÀNH GIÁO DỤC TỈNH
--…………………………………………………………………………...........
………………………………………………………………………...........

…………………………………………………………………………...........
…………………………………………………………………………...........
…………………………………………………………………………...........
…………………………………………………………………………...........
…………………………………………………………………………...........
…………………………………………………………………………...........
…………………………………………………………………………...........
…………………………………………………………………………...........
…………………………………………………………………………...............
…………………………………………………………………………...........
…………………………………………………………………………........................
......................
…………………………………………………………………………...............
…………………………………………………………………………...........
…………………………………………………………………………........................
............
TM. Hội đồng xét duyệt SKCTKT ngành Giáo dục tỉnh Sóc Trăng
KT. CHỦ TỊCH
PHÓ CHỦ TỊCH

24


25