Vai trò của nữ trí thức trong hoạt động khoa học

BÓ GL\0 DUC VA DÀO TAO

DAI HOC QUÓC GIÀ HA NÓI

TRirÒNG DAI HOC KHOA HOC XÀ HÒI VA NHÀN VÀN

LE THÙY NGA

VAI TRÒ CUA NU* TRI THÙC
TRONG HOAT DÓNO KHOA HOC
(QUA KHÀO S A T TAI
TRUNG TÀM KHOA HOC TU NHIÉN VA GÒNG NGHÉ QUÓC GIÀ.
TRUNG TAM KHOA HOC XA HÒI VA NHÀN VÀN QUÓC GIÀ
VA MOT SO TRLTÒNG DAI HOC Ò THÀNH PHÓ HA NOI
VA THÀNH PHÓ HO CHI MINH, NÀM 1995)

Chuyén ngành: Xà hgi hoc
Ma so:

5.01.09

Nguòi huóng dàn: PTS Mai Quynh Nam

r,. ,'

l^^^-^ir&
Ha Nói -1998

-.A HA'-

\Ull^

MUC LUC
Trang
MÒ DAU

1

CHl/ONG 1: CO SO LY LUAN VA PHl/ONG PHÀP NGHIÈN CÙU

3

1. Tinh cà'p thiet cùa de tài

3

2. Tình hình vàh de nghién culi

6

3. Muc dich va nói dung nghién culi

10

4. Già thuyét nghién culi

11

5. Phuong phàp luàn va phuong phàp nghién cùu

11

6. Càc khài niém ca bàn

13

7. Khung ly thuyét

18

8. Dóng góp cùa luàn vàn

19

9. Két cà'u cùa luàn vàn

19

CHirONG 2: KÈT QUA NGHIÉN CÙU THUC NGHIEM

20

1. Dac tnjfng xà boi cùa dói ngù nu tri thiic

21

2. Thài do dói vói cóng viec cùa nu tri thurc

33

3. Két qua boat dóng khoa hoc cùa nu tri thiic

44

4. Nhiìng thuàn Igi va nhung khó khan trong boat dóng khoa
hoc cùa nu tri thóc

58

5. Cóng viéc già dình va ành huang cùa no dói vói boat dóng
khoa hoc cùa nù tri thùc

67

KÉT LUAN VA KIÉN NGHI

86

DANH MUC TÀI LIÉU THAM KHÀO

94


MÒDAU

Nhung bién doi xà hòi trong qua trình cóng nghiép boa va hién
dai boa dà't nuóc nham huóng tói muc tiéu "dàn giàu, nuóc manh, xà boi
cóng bang, vàn minh", dà chi phòi boat dóng xà hòi cùa càc nhóm dàn
cu, càc nhàn tò càu thành ca càu xà boi tóng the, trong dò co tàng lóp nu
tri thùc. Là mot nhóm xà boi nghé nghiép, nu tri thiic truang thành cùng

vói qua trình bién dèi xà bòi. Ho thè hién boat dóng nghé nghiép trong
càc linh vuc quàn ly, nghién culi, giàng day, dang góp phàn thùc 6ày
cuóc càch mang khoa hoc cóng nghé tién lén nhung buóc mói vi muc
tiéu tàng truóng kinh té di dói vói tién bò xà bòi.
Trong diéu kién kinh té thi truóng, lai ich cà nhàn va lai ich kinh
té dugc de cao, chmh sàch ma cùa va ma róng nén dàn chù dang là
nhung tàc nhàn làm cho boat dóng nghién cùu va giàng day khoa hoc
dugc coi trong. Mat khàc, nguòi nu tri thùc khòng chi là nhà khoa hoc a
càc vien nghién cùu bay trong càc truóng dai hoc, ho con là nguòi vg,
nguòi me trong già dình, Thuc té này, dà chi phòi khòng nhò dén hieu
qua xà bòi do boat dóng nghé nghiép cùa ho mang lai.
Trong qua trình lành dao dat nuóc, Dang ta luòn coi trong tàng
lóp tri thùc va bàn thàn dói ngù tri thùc cùng dà tò ra xùng dàng vói su
tin cay cùa Dàng va cùa nhàn dàn. Song, thuc té viéc dàu tu cho boat
dóng khoa hoc chua theo kip vói nhùng yéu càu ma cuóc song dòi hòi.
Thém vào dò, boat dóng tò chùc, quàn ly va dào tao càn bó khoa hoc
cung dang hòc lo nhùng yéu kém va nhiéu diéu chua hgp ly. Tinh trang
này dat ra yéu càu càn tó chùc càc nghién cùu ve tàng lóp tri thùc trong


càc mói quan he ành huòng dén boat dóng nghé nghiép cùa ho. Day là
mot vàn de lón, dòi hòi su quan tàm cùa càc nhà khoa hoc, quàn ly xà
boi va càn dugc nghién cùu mot càch co he thòng vói lòi tiép càn lién
ngành, trong do khoa hoc xà boi hoc giù mot vi tri quan trong.
Là mot bó món khoa hoc xà bòi va nhàn vàn co nhiem vu nhàn
thùc thuc tién xà bòi, là'y càc su kién xà bòi làm dòi tugng quan sàt, xà
bòi hoc nhàm phàt hién ra càc quan he xà boi chi phòi hành dóng xà bòi
cùa càc nhóm dàn cu, càc tàng lóp xà bòi, de thuc hién muc dich quàn ly
xà hói... Nghién culi xà bòi hoc ve vai trò cùa nu tri thùc trong boat
dóng khoa hoc khòng nàm ngoài muc dich trén day.

Luàn vàn này nhàm tìm hiéu càc tàc dóng xà bòi ành huòng dén
boat dóng khoa hoc cùa nù tri thùc, tu dò, cho thày dugc càc duòng net
ca bàn cùa su bién dói ve nhung dàu hiéu dac trung cùa tàng lóp này,
cung nhu khà nàng the hién vai trò xà boi nghé nghiép ma ho dang dàm
nhàn, cùng là de dóng góp han nua viéc phàt huy vai trò, nàng lue cùa
dói ngù này trong qua trình cóng nghiép boa, hién dai boa dat nuóc,
Chùng tói tran trong càm an Giào su Pham Tàt Dong, Chù nhiem
khoa Xà bòi hoc; PGS.PTS Nguyén An Lich, PTS Vù Hào Quang,
Phó Chù nhiém khoa Xà hói hoc truóng Dai hoc Khoa hoc xà bòi va
nhàn vàn Quòc già; PTS Mai Quynh Nam, Phó Tong bién tap Tap chi
Xà bòi hoc, Trung tàm Khoa hoc xà bòi va Nhàn vàn Quòc già va càc
thày, co, càc ban dòng nghiép dà khuyén khich tói thuc hién cóng viéc
nghién cùu.


CHl/ONG I
CO SO LY LUAN VA
PHl/ONG PHAP NGHIÈN CLfU

!• Tinh càp thiét cùa de tài
Theo suòt chiéu dai lich su, trong càc quòc già, càc dàn toc, nguòi
phu nu bao giò cùng co mot vai trò quan trong trong dòi song xà boi.
Vói lue lugng lao dóng to lón, phu nù góp phàn rat quan trong vào viéc
xày dung già dình va phàt trién dat nuóc, thùc day su tién bò xà bòi. Tuy
nhién, chua a nuóc nào phu nù dugc thuc su boàn toàn bình dang so vói
nam giói, va ò nhiéu nai, phu nù vàn bi àp bue, bóc lót nàng né, phài kéo
dai mot cuóc song khòn cùng, tùi nhuc. Theo so liéu nàm 1980 cùa Lién
Hgp quòc: phu nù chiém mot nùa dàn so thè giói, thuc hién 2/3 tong so
giò lao dóng, nhàn dugc 1/10 tong thu nhap va so hùu gàn 1/100 tóng so
cùa cài trén thè giói... Ho chiém dén 2/3 so nguòi mù chù cùa thè giói

[14, 156]. Tài liéu trén dà cho thày phu nù là nguòi thiét thòi nhàt trong
nhùng nguòi chiù thiét thòi, su bàt bình dàng giùa nam va nu dang là
hién tugng phó bién.
Thuc hién quyén bình dàng vói nam giói vùa là uóc ma, vùa là muc
tiéu dà'u tranh giài phóng phu nù cuà nhiéu quòc già hién nay, Trong
Hién chuang Lién Hgp quòc dà viét: "tón trong va thuc hién trén toàn
thè giói càc quyén con nguòi va càc quyén tu do ca bàn cho tàt cà moi
nguòi khòng phàn biet chùng toc, giói tfnh, ngòn ngù hay tòn giào"
(Diéu khoàn 55).


Trén thè giói hién nay, cuóc dàu tranh giành quyén bình dàng vói
nam giói vàn con tiép tue, bòi su nghiép giài phóng phu nù chi dugc
thuc hién khi khòng con àp bue va bóc lót giai càp, dàn toc. Bình dang
con phu thugc vào su vuon lén ve tri tue, thè lue de tham già cóng viéc
xà boi nhu nam giói cùa nguòi phu nù. Diéu này khó khan han, vi nguòi
phu nù con co thién chùc cùa mình là làm vg, làm me. Han nùa, diéu
kién de ho co thè thuc hién vai trò xà hói con dua trén mot nén kinh tè
phàt trién, mot xà bòi co trình dò vàn boa, vàn minh cao. Song, nhu vày
khòng co nghia vai trò, vi tri cùa nguòi phu nù boàn toàn phu thuóc vào
diéu kién va trình dò phàt trién kinh té - xà bòi, ma trong nhùng boàn
cành nhat dinh, co nhùng bó phàn, nhùng cà nhàn phu nù vàn co dù tri,
due, tài de sành vai cùng nam giói, dò là nhùng nguòi phu nù co bàn
llnh, co nò lue chù quan va su tàc dóng cùng chiéu cùa càc yéu tò khàch
quan dén su phàn dàu vuan lén cùa ho.
O Viét Nam, trong lich su xày dung va bao ve dat nuóc, nguòi phu
nù dà co nhùng dóng góp to lón, xùng dàng tàm chù vàng "Anh hùng,
bàt khuàt, trung bau, dàm dang" ma Bàc Ho trao tàng. Dàng Cóng san
Viét Nam vói muc tiéu giài phóng con nguòi, trong dò co giài phóng
phu nù khòi moi bàt cóng cùa xà hói, nhu lòi Chù tich Ho Chi Minh dà

nói: "Nèu khòng giài phóng phu nù thì xày dung chù nghia xà hói chi
mot nùa" [24, 33]. Dàng va Nhà nuóc ta luòn dành già cao vai trò va vi
tri cùa nguòi phu nù, nhiéu chù truang, chinh sàch va viéc làm cu the dà
tao diéu kién cho phu nù vuan lén, thuc hién quyén bình dàng vói nam
giói cà trong chién dàu, trong xày dung hoà bình. Dac biet, trong cóng
cuóc dói mói hién nay, Vàn kién Dai hòi làn thù Vili cùa Dàng dà nhàn
manh nhiém vu ''Xày dung va thuc hién chién lugc phàt trién vi su tién
bÒcùaphunùdènnàm2000"[ll, 125].


Cùng vói nhùng thành tuu to lón trong cóng cuóc dói mói, vi tri va
vai trò cùa phu nù Viét Nam càng dugc khang dinh. Thòi dai mói,
che dò mói dà tao ra ò nuóc ta mot dói ngù nù càn bó khoa hoc giàu tri
tue, nhiéu chi giù nhùng vi tri lành dao a mot so vién hoàc trung tàm
nghién cùu khoa hoc, ò càc truóng dai hoc, vói nhùng cóng trình co già
tri khoa hoc va thuc tién. Tmh dén nàm 1992, dòi ngu nù tri thùc chiém
35% tóng so nguòi tòt nghiép dai hoc va cao dàng; 20,3% tóng so phó
tién sy; 5,6% tóng so tién si; 3,8% tóng so Phó giào su, 3,6% tóng so
Giào su trong cà nuóc. Nù tri thùc a càc ngành giào due, y tè, kinh té
chiém ty le cao, nù tri thùc a Trung tàm Khoa hoc tu nhién va Cóng
nghé Quòc già chiém 30% tóng so càn bó, ò Trung tàm Khoa hoc xà boi
va Nhàn vàn Quòc già chiém 38,9% tóng so càn bò. Giào su Bò truang
Bó Khoa hoc Cóng nghé va Mói truóng Chu Tuàn Nha dà dành già:
"Trong linh vuc boat dòng khoa hoc - ky thuàt, chi em phu nù Viét Nam
dà co nhùng cóng hién xùng dàng, dói ngù càn bó khoa hoc nù dà
truòng thành va phàt trién cà ve so lugng va chat lugng" [27, 1]. Song,
trong thuc tè so phu nù boat dòng khoa hoc con it han rà't nhiéu so vói
nam giói, chua tuong xùng vói ty le phu nù trong ca càu dàn cu. Mat
khàc, tuy dà co mat trong nhiéu linh vuc khoa hoc nhung nhùng thành
tuu cùa ho vàn han che, ho dà gap nhùng thuàn Igi va khó khan nhu thè

nào? Diéu gì dang càn tra su dóng góp khoa hoc cùa chi em? Co phài
khà nàng chi em thua kém nam giói? Hay càc chinh sàch, càc tàn du cùa
he tu tuong Nho giào *'trong nam khinh nù" vàn dang là càn trò trong su
tién bó xà bòi cùa chi em? Hoàc chinh bàn thàn chi em chua khàc phuc
dugc khó khan cùa bàn thàn, cùa già dình de vuan lén dat nhiéu thành
tuu trong khoa hoc? Viéc nghién cùu mot càch thàu dào ve boat dóng
khoa hoc cùa nù tri thùc nuóc ta, nhàm góp phàn tìm ra nhùng giài phàp
de phàt huy vai trò cùa nguòi phu nù trong boat dòng khoa hoc là nhiém


vu co y nghia càp bàch dòi hòi su nò lue cùa càc nhà khoa hoc quan tàm
ve vàn de này. Luàn vàn cùa chùng tói vói de tài "Vai trò cùa nù
tri thùc trong boat dóng khoa hoc" là mot co gang buóc dàu theo
huóng dò.
2. Tình hình vàn de nghién cùu
Tu thàp nién 70 dén nay, vàn de phu nù dà dugc dòng dào càc quòc
già trén thè giói nhìn nhàn va dành già mot càch khà day dù trén nhùng
khia canh khàc nhau, thòng qua nhiéu boi nghi thè giói va khu vuc.
Hói nghi làn thù nhàt ò Mébicò (1975) mò dàu thàp ky phu nù, làn
thù hai ò Dan Mach (1980), làn thù ba tai Nairobi (1985) va nàm 1995
phu nù thè giói dà tó chùc 2 bòi nghi lón: Hòi nghi Phu nù thè giói làn
thù tu do Lién Hgp quòc triéu tap bop tai Bàc Kinh (Trung Quòc) tu
ngày 4-9 dén 15-9-1995 va Dién dàn càc tó chùc Phi Chinh phù bàn ve
phu nù hop tu 30-8 dén 8-9-1995 tai Huairu (Trung Quòc). Cà bai hòi
nghi này déu nhàm dành già muòi nàm thuc hién chién lugc Nairobi vi
hoà bình, bình dang va phàt trién cùa phu nù, dua ra chién lugc quòc tè
phu nù trong thè ky XXI va Cuang linh hành dóng cùa càc nuóc thành
vién Lién Hgp quòc ve phu nù va su bình dang giói.
Nàm 1979, Dai bòi dóng Lién Hgp quòc dà thòng qua Cóng uóc
"Ve viéc xoà bò moi hình thùc phàn biet dòi xù vói phu nù" (CEDAW),

Viét Nam là mot trong nhùng nuóc som ky Cóng uóc này va dugc Lién
Hgp quòc chinh thùc cóng nhàn tham già tu 18-3-1982.
Hién phàp dàu tién nàm 1946 cùa nuóc ta dà còng nhàn quyén bình
dàng giùa nam va nù trong dòi song già dình va ngoài xà hói. Càc hién
phàp tiép theo tiép tue khàng dinh va ngày càng chi tièt hoà quyén bình
dàng cùa phu nù trong càc vàn de viéc làm, tién luang, thu nhap, giào


due, dào tao, hón nhàn va già dình, tham già quàn ly Nhà nuóc va xà
hói. Bò luàt Lao dòng ban hành tbàng 5-1994 co mot chuang riéng ve
lao dóng nù. Tbàng 2-1993, Thù tuóng Chinh phù dà ra quyét dinh thành
làp Uy ban Quòc già vi su tién bó cùa phu nù Viét Nam do bà Truang
My Hoa, Chù tich Hòi Lién biép Phu nù Viét Nam, dai biéu Quòc hói
nuóc Cóng hoà xà hòi chù nghia Viét Nam làm Chù tich.
Nhùng nghién cùu khoa hoc ve phu nù a nuóc ta chi mói thàt su
dugc day manh trong thòi gian gàn day, tuy nhién chua co nhiéu còng
trình nghién cùu mot càch ca bàn, co he thòng ve vàh de này.
Dàng va Nhà nuóc ta dà dành già cao vai trò, vi tri cùa khoa hoccòng nghé trong su nghiép dói mói dà't nuóc, xem khoa hoc còng nghé
là dóng lue cho su phàt trién, Trong bòi cành dò, boat dóng nghién cùu
khoa hoc ve phu nù co buóc phàt trién mói. Càc ca sa nghién cùu va dào
tao ve phu nù a Viét Nam dugc hình thành, mot so chù de chinh nghién
cùu ve nguòi phu nù dà trién khai.
+ Trung tàm Nghién cùu khoa hoc ve già dình thuóc Trung tàm
Khoa hoc xà bòi va nhàn vàn Quòc già, truóc day do Giào su Le Thi làm
Giàm dòc, nay là Phó tién sy Dò Thi Bình, dà tap trung nghién cùu càc

chù de:
- Phu nù va su phàt trién kinh té nóng nghiép, nóng thón, vói càc de
tài: vai trò phu nù va kinh té ho, phu nù vùng làm nghiép, phu nù su
dung mày móc, ky thuàt nóng nghiép...

- Phu nù cóng nhàn: diéu kién cùa nù lao dòng ngành Dét, nù còng
nhàn làm nghiép.
- Phu nù va già dình: phu nù don thàn, phu nù va giào due già dình,
phu nù va già dình mot so dàn toc it nguòi.


8

Ngoài ra con càc nói dung nghién cùu ve chinh sàch xà bòi dòi vói
phu nù, phu nù va viéc chàm sóc sue khoè, phu nù va càc te nan xà boi,
bao lue già dình.
+ Trung tàm Nghién ciùi khoa hoc ve phu nù va già dình thành phó
Ho Chi Minh, do Giào su Bùi Thi Kim Quy làm Giàm dèe, dà nghién
cùu mot so de tài: Lao dóng nù a dò thi, nù còng nhàn làm viéc trong
liéndoanh...
+ Trung tàm nghién cùu giài, già dình va mói trUòng trong phàt
trién, do Giào su Le Thi Nhàm Tuyèt làm Giàm dòc, là tó chùc phi
chinh phù dàu tién trong lình vuc nghién cùu ve phu nù, càc chù de
nghién cùu chinh tàp trung vào sue khoè bà me, phu nù vói boat dóng y
té cóng dóng, chàm sóc sue khoè ban dàu, sue khoè vi thành nién...
+ Khoa Phu nù hoc, truòng Dai hoc Mò bàn cóng thành phó
Ho Chi Minh, do Tién si Thài Thi Ngoc Du làm Chù nhiém khoa, dà
nghién cùu de tài: Vai trò cùa phu nù trong san xuàt nòng nghiép a
Dóng bang song Cùu Long, phu nù Viét Nam trong chuyén dói ca che
quàn ly kinh tè, phu nù trong boat dóng mua phè liéu tai thành phó
Ho Chi Minh.
+ Khoa Xà hòi hoc va tàm ly hoc, truòng Dai hoc Khoa hoc xà hói
va nhàn vàn thuòc truòng Dai hoc Quòc già Ha Noi, do Giào su Pham
Tàt Dong làm Chù nhiém khoa, ngay tu khi thành làp (1992) khoa dà rat
chù trong nghién cùu va giàng day món Phu nù hoc. Va nàm 1995,

nhùng luàn àn Thac si Xà bòi hoc dàu tién ve phu nù nhu "Phu nù cao
tuoi", "Nao thai ngoài hón nhàn"... dà dugc bao ve thành còng.
+ Trung tàm Nghién cùu va giàng day ve phu nù, truòng Dai hoc
Su pham thuòc Dai hoc Quòc Già Ha Nói, do Giào su Dàng Thanh Le
làm Giàm dòc, dà tó chùc càc boat dóng dua thòng tin va kién thùc ve
phu nù tói nguòi hoc va nguòi nghién cùu.


+ Trung tàm Nghién cùu lao dóng nù, thuóc Vién Nghién cùu khoa
hoc lao dóng va càc vàn de xà boi (Bó Lao dóng Thuang binh va Xà bòi)
do Phó tién sy Phan Thi Thanh làm Giàm dòc, dà xày dung ca so dù liéu
ve lao dóng nù, nghién cùu viéc làm cùa lao dóng nù khu vuc ngoài
quòc doanh va diéu kién lao dóng nù ò càc xi nghiép quòc doanh...
+ Trung UOfig Hgi Lién hièp Phu nù Viét Nam, nhùng nàm gàn day
dà nghién cùu, tham già soan thào va de xuàt mot so bó luàt, chinh sàch,
bién phàp nhu Bó luàt lao dóng, Bò luàt dàn su, Nghi quyét 04 cùa
Bó Chinh tri (khoà VII) ve còng tàc càn bò nù, Quyét dinh 163/HDBT
(nàm 1988) ve tràch nhiém cùa càc càp chinh quyén trong viéc dàm
bao cho càc càp Hòi Lién biép phu nù Viét Nam tham già quàn ly
Nhà nuóc [2, 76].
Càc cóng trình khoa hoc nghién cùu ve phu nù dà dugc cóng bò
nhu: Giào su Le Thi vói "Vai trò cùa già dình trong su hình thành va
phàt trién nhàn càch cùa con nguòi Viét Nam", "Phu nù Viét Nam vói
viéc phàt trién doanh nghiép nhò", "Buóc tién bò cùa phu nù Viét Nam
trong muòi nàm dói mói (1985-1995)"; Giào su Le Thi Nhàm Tuyèt vói
"Phu nù Viét Nam qua càc thòi dai"; Phó tién sy Tran Thi Vàn Anh vói
"Phu nù - giói va phàt trién". Càc Phó tién sy Dò Thi Bình, Le Thi Quy,
Phó giào su Bùi Thi Kim Quy, Giào su Dàng Thanh Le... là nhùng nhà
khoa hoc co nhiéu còng trình nghién cùu ve phu nù.
Nhìn chung, boat dóng nghién cùu khoa hoc cùa càc trung tàm

nghién cùu ve phu nù, cùa càc nhà khoa hoc nù, trong nhùng nàm qua
dà thu dugc nhùng thành tich dàng ghi nhàn, song càc chù de nghién
cùu mói chi tap trung vào mot so linh vuc, dang co su thièu vàng nhùng
nghién cùu ve boat dóng khoa hoc cùa càc nhà khoa hoc nù nhàm buóc
dàu góp vào viéc de xuàt nhùng giài phàp de phàt huy vai trò cùa phu nù
trong llnh vuc này.


10

Nghién cùu ve tàng lóp tri thùc dang trò thành mot huóng nghién
cùu co y nghia quan trong ve ly luàn va thuc tién, vi: "Sau chang duòng
han 50 nàm xày dung va bao ve Nhà nuóc Gòng hoà xà bòi chù nghia
Viét Nam, nhàn dàn ta bàt tay vào su nghiép cóng nghiép hoà va hién
dai hoà dàt nuóc. Diéu này phu thuóc mot phàn quan trong vào chinh
sàch giào due dào tao va boi duòng ve nguón nhàn lue, ve trình dò tri
tue va nhàn càch con nguòi Viét Nam... Trong nguón nhàn lue dò, tri
thùc là mot bó phàn cuc ky quan trong" [8,10]. Do dò, huóng nghién
cùu ve tàng lóp tri thùc dang tra thành mòi quan tàm cùa càc nhà quàn
ly va nhùng nguòi làm khoa hoc. Trong nhùng nàm qua, mot so cóng
trình ve chù de này dà dugc cóng bò, chang han: Le Thi Nhàm Tuyèt vói
"Hành trình cùa nù tri thùc Viét Nam" bào cào tai Hói thào khoa hoc do
Bó Khoa hoc Cóng nghé va Mói truòng tó chùc. Ha Nói- 1997; Nguyén
Thi Khoa vói "Nhùng yéu tò ành huòng dén nàng lue nghién cùu cùa nù
càn bó nghién cùu khoa hoc", Tap chi Khoa hoc ve phu nù, 1-1997; Le
Thi vói "Phàt huy vai trò cùa càc nhà khoa hoc nù trong cóng cuóc dói
mói cùa dàt nuóc ta hién nay", Tap chi Khoa hoc ve phu nù, 4-1993.
Còng trình "Tri thùc Viét Nam - thuc tién va trién vong" do Giào su
Pham Tàt Dong chù bién vói su còng tàc cùa nhiéu nhà khoa hoc co uy
tin dugc Nhà xuàt bàn Chinh tri Quòc già àn hành nàm 1995, dà còng bò

nhùng két qua khoa hoc dugc rùt ra tu de tài KX.04.06 nhàm nghién cùu
va xày dung chinh sàch phàt trién toàn dién dói ngù tri thùc de dàp ùng
yéu càu cùa su nghiép cóng nghiép hoà, hién dai hoà dàt nuóc. Còng
trình "Tri thùc Viét Nam - thuc tién va trién vong" dà ggi y nhiéu vàn de
quan trong va bó ich de chùng tói thuc hién luàn vàn này.
3. Muc dich va noi dung nghién cùfu
Kè thùa càc két qua nghién cùu cùa càc ca quan khoa hoc va càc
nhà khoa hoc nhu dà trình bay va de co thém mot càch nhìn mói cho
thày rò han vai trò cùa nguòi phu nù trong boat dòng khoa hoc, chùng
tói xàc dmh muc dich cùa luàn vàn nhu sau:


11

Muc dich: Tlm hiéu càc tàc dòng xà bòi ành huòng dén boat dóng
khoa hoc cùa nù tn thùc, de thày vai trò cùa ho trong boat dóng nghé nghiép.
Nói dung:
1- Nhàn dién vai trò cùa nù tri thùc nuóc ta trong boat dòng khoa
hoc trong su nghiép dói mói theo dinh huóng xà bòi chù nghia.
2- Tìm hiéu boat dóng khoa hoc cùa nù tri thùc.
3- Buóc dàu chi ra nhùng diéu kién, nhùng giài phàp nhàm phàt
huy vai trò cùa nù tri thùc trong boat dòng khoa hoc theo yéu càu còng
nghiép hoà- hién dai hoà dàt nuóc.
4. Già thuyét nghién cùru
Nhùng bién dói xà bòi dòi vói tàc dóng cùa cóng cuóc dói mói de
nàng cao vai trò xà hói cùa nù tri thùc trong boat dóng khoa hoc.
Mat khàc, tàc dòng cùa kinh té thi truòng cùng vói càc quan niém
truyén thòng, nhùng han che trong dào tao, trong còng viéc già dình là
nhùng tàc nhàn xà bòi ành huòng tói hiéu qua boat dòng khoa hoc cùa
nù tri thùc.

5. Phuong phàp iuan va phuong phàp nghién cùu
+ Phuong phàp luàn:
- Luàn vàn dua trén ca sa ly luàn cùa chù nghia Màc-Lénin.
Phuong phàp luàn quàn xuyèn cóng trình này là phuong phàp duy vat
bién chùng va lich su.
- Ly thuyét xà hói hoc ve ca càu xà hgi-nghé nghiép dugc lày làm
ca sa cho viéc nghién cùu de thày vai trò xà bòi cùa nhóm nù tri thùc
trong boat dóng nghé nghiép cùa ho.


12

Ca càu xà bòi là tóng thè nhirng tàp doàn xà bòi lién quan vói nhau
va tàc dóng qua lai làn nhau, cùng nhu càc thiét che xà bòi va quan he
giùa chùng. Ca che tòn tai va phàt trién cùa ca càu xà bòi lién quan dén
he thòng boat dóng cùa con nguòi. De tòn tai, con nguòi tham già vào
nhùng quan he xà bòi nhàt dinh, truóc bèt là quan he san xuàt, ho tap
hgp thành càc tàp doàn, tién hành su hgp tàc va phàn chia càc chùc
nàng. Nhu vày, su phàn cóng lao dòng xà bòi vói tu càch là nguón gòc
sàu sàc nhàt cùa nhùng khàc biét ve xà hòi, là mot nhàn tò bèt sue quan
trong trong he thòng ca càu xà bòi cùa xà bòi.
Cùng vói càc tap doàn xà hói ca bàn, trong xà boi co giai càp là càc
giai càp xà bòi, xà bòi con dugc tao nén bòi càc tàng lóp xà bòi, nhùng
tàng lóp này khàc nhau ve tmh chat lao dòng, do vày càc tàng lóp xà hói
cùng co vi tri khàc nhau trong he thòng càc quan he xà bòi trén càc dàu
hiéu ve nhu càu va Igi ich, ve già tri, chuàn muc va lòi song.
Nhu vày, ca càu xà bòi cho chùng ta biét xà hòi dugc càu thành bòi
nhùng bó phàn (nhóm, thành phàn, giai càp) nào? Nò cùng cho thày vi
thè va vai trò cùa càc bó phàn hgp thành co càu xà hòi. Ly luàn xà bòi
hoc ve ca càu xà boi chi ra ràng: ca càu xà bòi dugc tao nén boi càc

phàn he ca càu xà boi ca bàn. Trong do ca càu xà hói nghé nghiép co
vai trò bèt sue quan trong. Ca càu xà bòi nghé nghiép dugc hình thành
chù yéu do su phàt trién cùa lue lugng san xuàt va phàn còng lao dóng
xà bòi. Dac trung cùa phàn cóng lao dòng xà bòi ve lao dòng là su phàn
cóng lao dóng theo ngành nghé. Càc bién dói xà hói dà tao nén su phàt
trién cùa co càu xà bòi nghé nghiép.
Xà hói hoc nghién cùu ca càu xà hòi- lao dóng nghé nghiép tap
trung vào phàn tich càc ành huòng xà boi dòi vói su bién dói cùa ca càu


13

xà hòi- lao dóng nghé nghiép, cùng nhu su tuang tàc tu nhùng bién dói
cùa ca càu này vói nhùng dac trung cùa xà bòi.
Nhu vày, nù tn thùc dugc xem là mot bò phàn trong co càu xà boi
nghé nghiép cùa xà bòi, nhóm nguòi này thè hién vai trò xà bòi cùa ho
bang boat dòng nghién cùu va giàng day khoa hoc, va coi boat dòng này
là nghé nghiép cùa ho.
+ Phuong phàp nghién cùu:
Su dung bang hòi (àng-két) soan san, dòi tugng dugc hòi là 300 càn
bó nù, 100 càn bó nam cùa Trung tàm Khoa hoc tu nhién va Cóng nghé
Quòc già, Trung tàm Khoa hoc xà hói va nhàn vàn Quòc già, va mot so
truòng dai hoc a thành phó Ha Nói va thành phó Ho Chi Minh. Nhùng
so liéu thu dugc sau khi hiéu chinh dugc xù ly bang chuang trình dành
riéng cho Ichoa hoc xà boi (SDSS). Chuang trình nghién cùu này
do Trung uang Hòi Lién biép Phu nù Viét Nam thuc hién vào thàng
5- 1995.
6. Càc khài niém co bàn
6.1. Vai trò
Co nhiéu dinh nghia ve vai trò, càc dinh nghia déu huóng tói vice

giài thich bàn chat cùa vai trò.
- Vai trò xà bòi là khài niém nói dén vai dién ma cà nhàn dàm
nhiém trong mot thòi gian nhàt dinh nào do va dugc moi nguòi mong
dgi. Nhùng vai trò này dugc cà nhàn hoc hòi trong qua trình xà hói hoà.
Vai trò là khàch thè xà bòi qui dinh mot cà nhàn phài ùng xù nhu thè
nào khi a vào mot vi tri xà hòi cu thè nào dò.


14

- Trong ' Tu dién xà bòi hoc" cua Nguyén Khàc Vién cho biét:
Khài niém vai trò xuàt hién tu dàu thè ky XX vói nhùng cóng trình
nghién cùu cùa Horton Cooky (nhà trièt hoc - xà boi hoc My), Herbert
Mead (nhà tàm ly hoc- xà bòi hoc My). Nò dugc dùng róng rài nhu mot
trong nhùng yéu tò càn bàn de ly giài càc quan he xà bòi (giùa cà nhàn
vói nhau, giùa cà nhàn va tàp thè, xà bòi.,.) cùng nhu de tìm hiéu su phàt
sinh va phàt trién cùa nhàn càch... Khài niém vai trò dugc hiéu róng
han, gàn lién vói mot loat khài niém khàc: qui che, chùc nàng, nghia vu,
quyén Igi, tràch nhiém... Co thè coi vai trò nhu tàp hgp nhùng ùng xù
cùa mói cà nhàn ma nguòi khàc cbò dgi a no.
Vai trò khòng phài là két qua thu dòng cùa nhùng qui che, chùc
nàng, quyén, nghia vu... dugc trao san, no con là két qua cùa mot su lua
chgn cà nhàn. Do do nguòi ta phàn biét vai trò duac dóng vói vai trò
dinh dóng. Vai trò dugc dóng biéu hién thành mot ùng xù, mot boat
dóng vói ben ngoài. Con vai trò dinh dóng chù yéu nhàn manh tói khia
canh ben trong cùa mot ùng xù, moi boat dòng.
Vai trò khòng phài là mot cài gì co san, nò là két qua cùa mot qua
trình tàp luyén cùa cà nhàn co y thùc hoàc Ichóng co y thùc, nò gàn lién
vói qua trình xà bòi boa cùa mói cà nhàn.
Vai trò qui dinh ùng xù khi a mot dia vi cu thè, nò là quyén Igi va

tràch nhiém cùa nguòi này phài dàm nhàn nhàm dàp lai su ky vong cùa
nguòi khàc.
Ve dac tinh cùa vai trò: co nhùng yéu tò nhu vai trò dinh che,
khoàng càch vai trò, su xung dot, càng thàng vai trò...
Vai trò dinh che thuòng gàn lién vói mot dia vi xà hói, cà nhàn
thuòng dòng hoà mình theo vi tri. Vai trò dinh che cùa nù tri thùc dòi
hòi ho phài hành dóng theo mot càch thùc nhàt dinh co tinh chat che tài,


15

tue là phài co hành dòng vói tàc phong, chuan mire nhàt dinh cà trén vàn
bàn, nói qui cùng nhu trong cuóc song thuòng ngày (qua biéu hién ò
càch àn, nói, di dùng...).
Khi vai trò dugc thè hién thuòng gàn lién vói trang thài, càm xùc
nhàt dinh. Su càng thàng trang thài tàm ly khi cà nhàn dién vai trò so vói
cà nhàn lue chua nhap vai dugc goi là khoàng càch vai trò (co thè do
dugc su thich ùng vai trò cùa cà nhàn ò day) khoàng càch vai trò co thè
róng hay hep phu thuòc vào tình phùc tap cùa vai trò dòi vói cà nhàn.
Dòi vói vai trò bình thuòng it gay càm xùc, cà nhàn khòng phài co gang
de nhàp vai thì khoàng càch vai trò hep. Con vói vai trò khó dién dòi hòi
cà nhàn phài co gang sé tao su càng thàng tàm ly. Ho thich ùng nhanh
hay chàm, ho tao khoàng càch vai trò róng hay hep là tuy thuóc trình do,
kinh nghiém, phong càch ùng xù cùa ho co tòt hay khòng.

6.2. Nutrì thùc
Nù tri thùc là khài niém dùng de chi nhùng nguòi thuòc giói nù co
trình dò hoc vàn tu bàc dai hoc trò lén, ho lao dóng tri oc co chuyén
món cao. Ho thè hién vai trò xà bòi bang boat dóng nghién cùu va giàng
day khoa hoc a bàc dai hoc, ho coi boat dòng này là nghé nghiép. Nù tri

thùc là mot bò phàn cùa ca càu xà bòi- nghé nghiép trong ca càu xà bòi
cùa xà hòi.
De xày dung luàn cu khoa hoc cho viéc hoach dinh chinh sàch tri
thùc nói chung va tri thùc nù nói riéng, thì vice nghién cùu "vi bàn thàn
nguòi phu nù, vi quyén Igi cùa phu nù" là bèt sue càn thiét. Nghién cùu
ve phu nù se khòng chi làm giàu tri thùc ma con co Igi cho thuc tién cài
bién xà bòi, nhung xà boi góm cà nam va nù giói, vi vày nghién cùu phu
nù thuòng lién quan tói nhùng vàn de nam giói. De chi ra "mói quan he
xà boi va tuang quan dia vi xà hói cùa nù va nam trong bòi cành xà bòi


16

cu thè" nguòi ta dua ra khài niém giói. Tu giùa nhùng nàm 80, thuàt ngù
giói trò nén phó bién va nghién cùu ve giói cùng dugc phàt trién manh
me. Nghién cùu giói nhàm vào mòi quan he xà bòi giùa nù va nam, dò
co thè là mòi tuang quan ve mat kinh té, ve quyén lue trong già dình va
xà bòi, do co thè là mòi quan he giùa hai giói trong viéc nàm bàt càc ca
hòi, tiép càn càc nguón lue va su dung càc thành qua làm ra.
Nghién cùu giói tò rò Uu thè vi vàn de cùa phu nù sé giài quyét co
hiéu qua han khi nò dugc xem xét cùng vói càc vàn de cùa nam giói. Do
dò ngày nay càc nhà nghién cùu co xu huóng vàn dung quan dièm giói
dòi vói vàn de phu nù.
Viéc nghién cùu "Vai trò cùa nù tri thùc trong boat dòng khoa hoc"
cùa chùng tói cùng theo huóng nghién cùu này.
6.3. Hoqt dóng khoa hoc
Trong cuòn "Khoa hoc luàn" cùa Hoc vién Chinh tri quòc già Ho
Chi Minh [17, 65] co néu: Hoat dóng khoa hoc dugc xem nhu là tàt cà
càc boat dóng co he thòng, lién quan chat che vói nhau, tu viéc tich luy,
tóng két kinh nghiém, tìm kièm sàng tao, phó bién truyén bà, cho dén

viéc thù nghiém huóng dàn, ùng dung vào san xuàt, dòi song va càc
thành qua khoa hoc - ky thuàt.
Hoat dòng khoa hoc là boat dóng xà bòi, là nhàn tò ca bàn tao ra
dòi song tinh thàn va dòi song vat chat cho xà hói loài nguòi.
Nói dung ca bàn trong boat dóng khoa hoc là boat dòng nghién cùu
khoa hoc- cóng nghé, dò là tiép thu, kè thùa, nàm bàt, he thòng dugc tri
thùc nhàn loai dà dugc tich luy va phàt minh, sàng tao ra cài mói (san
xuàt ra tri thùc mói), phàt hién ra càc qui luàt ve tu nhién, xà boi va tu


17

duy, hình thành nhùng linh vuc khoa hoc mói, tao ra nhùng phuong
phàp, qui trình cóng nghé mói, san pham mói, càc mò hình, giài phàp
kién nghi mói nham bién dói nhùng diéu kién dà tra nén ban che vói su
phàt trién cùa con nguòi, mang lai tién bò nhanh cho san xuàt va dòi
song, ùng dung nhùng tri thùc mói vào san xuàt dòi song xà hòi.
Nói tóm lai, càc nói dung: kè thùa, tiép thu, tìm kièm sàng tao va
ùng dung trén co lién quan chat che vói nhau, vùa bó sung làn nhau tao
nén tóng thè hoàn chinh cùa hoat dòng nghién cùu khoa hgc-cóng nghé
xét trén pham vi xà boi.
6.4. Già dình
Theo dinh nghia trong cuòn 50 tu then chòt ve xà bòi hoc: Già
dình bàt nguòn tu su càn thiét phài tài san sinh ra nói giòng, nhùng chùc
nàng sinh vat hoc co dugc thuc hién trong mot nói dung róng lón han,
boi vi de co tinh chat nguòi, già dình dòi hòi phài co mot mói truòng
kinh tè, mot mói truòng giào due va mot cóng dóng song. Su hoà nhap
vói nhau cùa nhùng chùc nàng dò, trén mot co sa thuòng xuyén hoàc
tuong dòi thuòng xuyén, tao thành già dình.
- Già dình dugc tao nén boi hón nhàn, de cho nhùng càp vg chóng

song chung vói nhau. Tu nò, hón nhàn tuy thuòc vào y muòn cùa nhùng
nguòi co lién quan. Nhung nò chi dugc xà boi thùa nhàn néu nò tuàn
theo càc qui tàc va nghi le cùa hòn nhàn thè che.
Già dình là mot thiét che xà hòi co bàn, tón tai ben vùng làu dòi,
là nhàn tò thùc day su phàt trién cùa xà hói qua thuc hién càc chùc nang:
tài san xuà't ra con nguòi, cung càp nguón nhàn lue cho xà hgi; tài san
xuàt ra sue lao dòng^ua viéc nuói ctaOTi^^

V-1-^/43

sóc sue khoè; tài san


18

xuàt ra cùa cài vàt chat va tinh thàn de nuói duòng càc thành vién va
cung càp cho càc nhu càu cùa xà bòi. Già dình con là noi gin giù va phàt
huycàc già tri vàn hoà cùa dàn toc.
Khàc vói càc thiét che xà bòi khàc, già dình là mot nhóm tàm lyxà bòi dac thù, ò do mòi quan he màu mù va tình thuang dà gàn bó càc
thành vién cà ve tình càm va nghia vu, ho quan tàm, hy sinh cho nhau.
Già dình nhu mot xà bòi thu nhò, chiù su tàc dóng manh me cùa
càc diéu kién kinh té- xà bòi, nhung lai co tinh ón dinh va dòc làp tuong
dòi [40, 20].
7. Khung ly thuyét

BEN DÓI KINH TE - XÀ HÓI

t

1

VAI TRÒ CÙA N C T R I THUC TRONG
HOAT DÓNCj KHOA HOC
*—] [

Dac tnJhg
xà hòi cùa
niJf tri thùc
•4—•

Thà i do
doi vói
còng viéc
cùa nOf tri
thCfc

3

4—•

E

Két(qua
hoat dòng
khoa hoc
cùa nCf tri
thùc

]

4—•

[

—

Nh lino,
thuan Igi
va khó
khan trong
hoat dòng
khoa hoc
cùa nCf tri
thùc

4—•

Còng viéc
già dình va
ành hLfòng
cùa nò dói
vói HDKH
cùa nOf tri
thùc


19

8. Dóng góp cùa luàn vàn
- Luàn vàn góp phàn nhàn dién càc dac trung xà bòi cùa nù tri thùc
va vai trò nu tri thùc trong hoat dóng khoa hoc trong bòi cành xà hói cùa

cóng cuóc dói mói.
- Buóc dàu chi ra nhùng diéu kién va càc giài phàp nhàm phàt huy
vai trò cùa nù tri thùc trong boat dóng khoa hoc ò nuóc ta, góp thém co
so khoa hoc cho viéc de xuàt nhùng chinh sàch dói vói nù tri thùc vi
muc tiéu 6ày manh còng nghiép hoà - hién dai hoà dàt nuóc.
9. Két càu cùa Iuan vàn:
Luàn vàn dugc thè hién trong 96 trang, bao góm lòi mò dàu,
2 chuang, Két luàn va kién nghi, Danh muc tài liéu tham khào.


20

CHl/ONG II

KÈT QUA NGHIÉN ClTU THlJC NGHIÉM

Trong su nghiép dói mói dàt nuóc, duói su lành dao cùa Dàng, bò
mat cùa xà bòi Viét Nam dugc thay dói toàn dién:
Ve mat kinh té: Nhà nuóc chù truang phàt trién kinh té bang hoà,
mò róng co che thi truòng, khuyén khich phàt trién kinh tè nhiéu thành
phàn, xoà bò co che bao càp, chuyén sang hach toàn kinh tè, sàp xép lai
tó chùc, san xuàt, khuyén khich va chù trong dàu tu, dua càc thành tuu
khoa hoc, còng nghé tién tién vào san xuàt, kinh doanh, xày dung càc bó
luàt dàt dai, luàt lao dóng, luàt dàu tu...
Ve mat y té, giào due, vàn hoà: Nhà nuóc chù trong nàng cao chat
lugng giàng day, chat lugng phuc vu, giàm bót viéc trg càp mot so chi
phi ve y té, giào due, vàn hoà, vàn dòng nhàn dàn cùng Nhà nuóc dóng
góp cho càc phùc Igi còng còng, cho phép xà bòi hoà he thòng giào due,
dào tao va y tè.
Ve chmh tri xà hai: ma róng sinh boat dàn chù trong nuóc, xày

dung Nhà nuóc phàp quyén, bào ve quyén cóng dàn, nhiéu tó chùc mói
cùa quàn chùng dugc thành làp, nhiéu hình thùc boat dóng vàn hoà,
khoa hoc, xà bòi rat da dang cùa nhàn dàn dugc phàt trién.
Ve doi ngogi: mò róng su giao luu quòc tè cà ve mat ngoai giao,
kinh tè, vàn hoà, khoa hoc, ky thuàt vói nhiéu nuóc trén thè giói, khuyén
khich càc nhà tu bàn nuóc ngoài dàu tu vào Viét Nam, dua nén kinh tè


21

nuóc ta bòi nhàp vào nén kinh té thè giói, nhiéu tó chùc quòc tè co diéu
kién thuàn Igi de hgp tàc vói càc tó chùc, co quan Viét Nam, thuc hién
càc du àn tài trg, góp phàn vào su phàt trién kinh tè, vàn hoà, y tè, giào
due va cài thién dòi song cùa nhàn dàn nuóc ta.
Nhùng két qua dat dugc trén dà co tàc dóng sàu sàc dén càc tàng
lóp dàn cu, càc bó phàn xà bòi, trong do co tàng lóp tri thùc. Mot trong
nhiìng bién dói quan trong dò là su truòng thành cùa dói ngù nù tri thùc
Viét Nam, ho dà cùng vói càc càn bò khoa hoc nam co nhùng dóng góp
to lón trong viéc dua nhùng thành tuu khoa hoc tién tién vào qua trình
cóng nghiép hoà, hién dai hoà dàt nuóc, day nhanh tàng truòng kinh tè
va tién bò xà hòi.

! • Dàc trtfng xa hoi cùa dpi ngù nùr t r i thù'c
De dành già su truòng thành cùa dòi ngù nù tri thùc Viét Nam,
chùng ta hày xem xét dén so lugng cùa dói ngù này. Dòi ngù nù tri thùc
dà co su phàt trién dàng kè tu Cành mang Thàng Tàm dén nay, dà co
bang tram ngàn nguòi boat dòng trong bau hèt càc llnh vuc, tu nghién
cùu co bàn dèh nghién cùu ùng dung, tu khoa hoc tu nhién dèh khoa hoc
xà bòi- nhàn vàn. Nhiéu chi co hoc vi tién si, giào su, nhiéu chi dà dat
dugc càc giài thuang khoa hoc lón ò trong va ngoài nuóc. Theo so liéu

cùa Tóng cuc Thòng ké, nàm 1991, so nù càn bò khoa hoc - ky thuàt, ké
cà giàng day dai hoc là hon 290 ngàn nguòi trén tóng so 776 ngàn càn
bó khoa hoc- ky thuàt toàn quòc, chiém ty le 37%, mot ty le ma phu nù
Viét Nam truóc Càch mang Thàng Tàm khòng thè uóc mo dugc. Tuy
nhién, so tri thùc nù phàn bó khòng déu ò càc ngành khoa hoc khàc
nhau, thè hién ò bang sau day:


22

Bang 1: So càn bó khoa hoc - ky thuàt trén càc tinh vuc
CÀC NGÀNH KHOA HOC DUDC
DÀO TAO

SO CÀN BÒ TY LE NtJ/
KHOA HOC TÓNG SO
NLT
(%)
(ngiròi)

TÓNG SO
CÀNBÒ
(ngucfi)

Khoa hoc tu nhién

30.498

4.642

3,5

Khoa hoc cóng nghé va ky thuàt

151.472

46.420

30,8

Ytè

72.240

42.649

60

Nóng làm ngu nghiép

48.937

11.605

23,7

Khoa hoc xà bòi va nhàn vàn

373.628

184.114

49,2

116.115

290.130

37,3

1 ong SO

Nhìn chung, so càn bò khoa hoc nù phàn lón tàp trung a càc thành
phó lón va càc trung tàm kinh té- vàn hoà nhu Ha Nói, thành phó
Ho Chi Minh, Hai Phòng.
Trình dò chuyén món ky thuàt cùa càc nhà khoa hoc nù là mot
trong nhùng tiéu chi dành già khà nàng cùa ho dugc biéu hién bòi ty le
càn bó co càc trình dò trén dai hoc qua càc bang:
Bang 2. So lugng va ty le hgc vi cùa nùgiói qua mot so nàm
DÉN NÀM 1955
HOC VI

DÉN NÀM 1975

Tóng NO %nù Tóng Nu %m
so
so

DÉN NÀM 1995

Tóng
so

Nù

%nQ

Phó tién sT

8

2

25

1891 125 6,61

7970

985

12,36

Tién si

2

0

0

236

525

26

4,95

6

2,54


23

Bang 3. So lugng va ty le hgc hàm cùa nùgiói qua mot so nàm
DÉN NÀM 1985

Tóng
so'

Nù %nù

3,36

2801

130

4,64

2,97

589

23

3,90

HOC HÀM

Tong Nù %nù Tóng Nù %nù
so'
so

Phó giào su

1245

44 3,53

1341

45

Giào su

180

6

202

6

3,33

DÉN NÀM 1995

DÉN NÀM 1990

(Nguon bang 1,2,3: theo so liéu cùa Kho luu trù, Vu To chùc càn bò,
Bó Khoa hoc Cóng nghé va Mói truòng),
Càc bang trén cho thày ty le nù tri thùc co trình dò chuyén món cao
con thàp. Vàn de dàt ra là: diéu gì dang càn trò su dóng góp khoa hoc
cùa chi em? Co phài khà nàng cùa chi em thua kém so vói nam giói, hay
càc tàn du cùa he tu tuong cu, càc chinh sàch, che do cùa Nhà nuóc,
hoàc chinh bàn thàn chi em chua khàc phuc dugc khó khan tu bàn thàn
va già dình mình de dat dugc nhiéu thành tuu trong khoa hoc.
Két qua qua cuóc khào sàt va nhùng so liéu tham khào tu càc
nguón cho thày càc vàh de sau day:
LL Co càu trình dò chuyén mòn (hoc vi) cua dói ngu nù tri thùc:
Theo két qua khào sàt cho thày: 44,6% chi co trình do trén dai
hoc, trong dò 1,4 % co hoc vi tién si, 37,2% co hoc vi phó tién si, 6,1%
thac si, so con lai co trình dò dai hoc.