Quản lý hoạt động khoa học và công nghệ của giảng viên trường cao đẳng y tế khánh hòa đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.61 MB, 110 trang )
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC
NGUYỄN THỊ THU HẰNG
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
CỦA GIẢNG VIÊN TRƢỜNG CAO ĐẲNG Y TẾ KHÁNH HÒA
ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC HIỆN NAY
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
HÀ NỘI - 2020
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC
NGUYỄN THỊ THU HẰNG
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
CỦA GIẢNG VIÊN TRƢỜNG CAO ĐẲNG Y TẾ KHÁNH HÒA
ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC HIỆN NAY
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 8.140114
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS ĐẶNG BÁ LÃM
HÀ NỘI - 2020
LỜI CẢM ƠN
Với tình cảm chân thành tác giả xin trân trọng gửi lời cảm ơn đến Ban
Giám hiệu Trường Đại học Giáo dục, quý Thầy cô trong Khoa Quản lý Giáo
dục nói chung và quý thầy cô trực tiếp giảng dạy nói riêng đã tận tình giúp đỡ
và tạo điều kiện thuận lợi cho tác giả trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu
và hoàn thành luận văn.
Đặc biệt tác giả đề tài xin bày tỏ sự kính trọng và lòng biết ơn sâu sắc
nhất đến PGS.TS Đặng Bá Lãm, người Thầy đáng kính đã nhiệt tình hướng
dẫn, giúp đỡ tác giả trong suốt quá trình hoàn thành luận văn.
Xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu và các thầy cô giáo Trường Cao
đẳng Y tế Khánh Hòa đã giúp đỡ, chia sẻ nhiều tư liệu và kinh nghiệm quý
báu để tác giả hoàn thành đề tài nghiên cứu.
Xin bày tỏ lòng biết ơn đến gia đình, người thân đã luôn động viên,
khích lệ, tạo điều kiện để tác giả hoàn thành luận văn trong suốt thời gian qua.
Mặc dù đã cố gắng hết sức trong điều kiện và khả năng có thể để hoàn
thành luận văn, song không tránh khỏi những thiếu sót và hạn chế. Tác giả đề
tài kính mong nhận được sự chỉ dẫn của quý thầy cô và sự góp ý của đồng
nghiệp nhằm làm cho đề tài được hoàn thiện được hoàn thiện hơn.
Một lần nữa xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 04 tháng 12 năm 2019
Tác giả
Nguyễn Thị Thu Hằng
i
DANH MỤC KÝ HIỆU CÁC CHỮ VIẾT TẮT
CB:
Cán bộ
CBQL:
Cán bộ quản lý
CĐ:
Cao đẳng
CNH:
Công nghiệp hóa
CSVC:
Cơ sở vật chất
ĐD:
Điều dưỡng
ĐH:
Đại học
ĐTN:
Đào tạo nghề
GD&DT:
Giáo dục và Đào tạo
GDĐH:
Giáo dục Đại học
GV:
Giảng viên
HĐH:
Hiện đại hóa
HĐH:
Hiện đại hóa
HSSV:
Học sinh, sinh viên
KH&CN:
Khoa học và công nghệ
KTYH:
Kỹ thuật y học
NCKH:
Nghiên cứu khoa học
NN:
Ngoại ngữ
YHCS:
Y học cơ sở
YHCT-PHCN:
Y học cổ truyền – Phục hồi chức năng
YHLS:
Y học lâm sàng
YTCC:
Y tế công cộng
ii
MỤC LỤC
Trang
Lời cảm ơn ................................................................................................... i
Danh mục ký hiệu các chữ viết tắt...............................................................ii
Danh mục các bảng, sơ đồ ........................................................................viii
MỞ ĐẦU .................................................................................................... 1
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ CỦA GIẢNG VIÊN TRƢỜNG CAO
ĐẲNG ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC HIỆN NAY .............. 6
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ............................................................ 6
1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài ............................................................. 8
1.2.1. Khoa học ......................................................................................... 8
1.2.2. Công nghệ.................................................................................. 9
1.2.3. Hoạt động khoa học và công nghệ ............................................. 9
1.2.4. Quản lý ...................................................................................... 9
1.2.5. Quản lý hoạt động khoa học và công nghệ của giảng viên ....... 10
1.3. Một số vấn đề lý luận về hoạt động khoa học và công nghệ ở
trƣờng Cao đẳng............................................................................................ 11
1.3.1. Vai trò của hoạt động khoa học và công nghệ ở Trường
Cao đẳng ........................................................................................... 11
1.3.2. Mục tiêu của hoạt động khoa học và công nghệ ở Trường
Cao đẳng ........................................................................................... 11
1.3.3. Nội dung của hoạt động khoa học và công nghệ của giảng viên .... 12
1.3.4. Đảm bảo các điều kiện cho hoạt động khoa học và công
nghệ của trường cao đẳng ................................................................. 12
1.3.5. Nhiệm vụ và quyền hạn của tổ chức, cá nhân có liên quan
đến hoạt động khoa học và công nghệ ............................................... 13
1.3.6. Đặc thù hoạt động khoa học và công nghệ của khối ngành
y tế ..................................................................................................... 15
iii
1.4. Hoạt động khoa học và công nghệ trƣớc yêu cầu đổi mới giáo
dục hiện nay ................................................................................................... 15
1.5. Nội dung quản lý hoạt động khoa học của giảng viên ở trƣờng
Cao đẳng ........................................................................................................ 19
1.5.1. Xây dựng kế hoạch hoạt động khoa học và công nghệ của
giảng viên trường Cao đẳng .............................................................. 19
1.5.2. Tổ chức thực hiện hoạt động khoa học và công nghệ của
giảng viên trường cao đẳng ............................................................... 20
1.5.3. Chỉ đạo thực hiên hoạt động khoa học và công nghệ của
giảng viên trường cao đẳng ............................................................... 21
1.5.4. Kiểm tra đánh giá hoạt động khoa học và công nghệ của
giảng viên trường cao đẳng ............................................................... 22
1.6. Những yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý hoạt động khoa học và
công nghệ của giảng viên trƣờng cao đẳng ................................................. 23
1.6.1. Chính sách phát triển khoa học và công nghệ của nhà nước....... 23
1.6.2. Các nguồn lực phục vụ hoạt động KH&CN ............................. 23
Tiểu kết chƣơng 1 .................................................................................... 25
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KHOA
HỌC VÀ CÔNG NGHỆ CỦA GIẢNG VIÊN TRƢỜNG CAO
ĐẲNG Y TẾ KHÁNH HÒA ................................................................... 26
2.1. Khái quát về trƣờng Cao đẳng Y tế Khánh Hòa ............................ 26
2.1.1. Chức năng, nhiệm vụ ............................................................... 27
2.1.2. Mục tiêu, sứ mệnh, tầm nhìn .................................................... 28
2.1.3. Cơ cấu tổ chức của trường Cao đẳng Y tế Khánh Hòa ............ 28
2.1.4. Về nhân lực .............................................................................. 30
2.1.5. Về cơ sở vật chất...................................................................... 31
2.1.6. Về hoạt động đào tạo ............................................................... 32
2.1.7. Về hoạt động khoa học và công nghệ ....................................... 33
2.2. Giới thiệu về khảo sát ....................................................................... 34
iv
2.2.1. Mục tiêu khảo sát ..................................................................... 34
2.2.2. Nội dung khảo sát .................................................................... 34
2.2.3. Phương pháp khảo sát ............................................................. 34
2.2.4. Đối tượng khảo sát .................................................................. 34
2.3. Thực trạng hoạt động khoa học và công nghệ của giảng viên
trƣờng Cao đẳng Y tế Khánh Hòa ......................................................... 35
2.3.1. Nhận thức về tầm quan trọng của hoạt động khoa học và
công nghệ của giảng viên .................................................................. 36
2.3.2. Thực trạng về thái độ tham gia hoạt động khoa học và công
nghệ của giảng viên trường cao đẳng y tế Khánh Hòa hiện nay ........... 38
2.3.3. Thực trạng thực hiện mục tiêu hoạt động khoa học và công
nghệ của giảng viên trường cao đẳng Y tế Khánh Hòa hiện nay ........ 39
2.3.4. Thực trạng mức độ hiệu quả thực hiện nội dung hoạt động
khoa học và công nghệ của giảng viên nhà trường ............................ 41
2.3.5. Thực trạng việc đảm bảo các điều kiện cho hoạt động khoa
học và công nghệ của trường cao đẳng Y tế Khánh Hòa hiện nay ..... 44
2.4. Các yếu tố ảnh hƣởng đến hoạt động KH&CN của giảng viên
Trƣờng Cao đẳng Y tế Khánh Hòa .......................................................... 46
2.4.1. Nguồn nhân lực ....................................................................... 46
2.4.2. Nguồn vật lực .......................................................................... 46
2.4.3. Nguồn tài lực ........................................................................... 48
2.4.4. Nguồn tin lực ........................................................................... 48
2.5. Thực trạng quản lý hoạt động khoa học và công nghệ của
giảng viên Trƣờng Cao đẳng Y tế Khánh Hòa ...................................... 48
2.5.1. Xây dựng kế hoạch hoạt động KH&CN .................................... 48
2.5.2. Thực trạng tổ chức triển khai hoạt động khoa học và công
nghệ của giảng viên trường cao đẳng y tế Khánh Hòa hiện nay ........ 50
2.5.3. Thực trạng công tác chỉ đạo hoạt động khoa học và công
nghệ của giảng viên trường cao đẳng Y tế khánh Hòa ....................... 51
v
2.5.4. Thực trạng công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động khoa học
và công nghệ của giảng viên trường cao đẳng y tế Khánh Hòa ......... 52
2.5.5. Thực trạng về mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến quản lý
hoạt động khoa học và công nghệ của giảng viên trường cao đẳng y
tế Khánh Hòa ...................................................................................... 53
2.5.6. Ý kiến của CBQL về kết quả tham gia quản lý hoạt động
KH&CN ............................................................................................. 54
2.6. Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động khoa học và
công nghệ của giảng viên ở trƣờng Cao đẳng Y tế Khánh Hòa và
các nguyên nhân ...................................................................................... 56
2.6.1. Kết quả đạt được ..................................................................... 56
2.6.2. Điểm mạnh .............................................................................. 56
2.6.3. Điểm yếu .................................................................................. 56
2.6.4. Nguyên nhân ............................................................................ 57
Tiểu kết chƣơng 2 .................................................................................... 58
CHƢƠNG 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KHOA HỌC
VÀ CÔNG NGHỆ CỦA GIẢNG VIÊN TRƢỜNG CAO ĐẲNG Y
TẾ KHÁNH HÒA ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC
HIỆN NAY ............................................................................................... 59
3.1. Những nguyên tắc đề xuất biện pháp .............................................. 59
3.1.1. Đảm bảo tính hệ thống ............................................................. 59
3.1.2. Đảm bảo tính kế thừa và phát triển .......................................... 59
3.1.3. Đảm bảo tính toàn diện............................................................ 60
3.1.4. Đảm bảo tính khả thi ............................................................... 60
3.2. Biện pháp quản lý hoạt động khoa học của giảng viên Trƣờng
Cao đẳng Y tế Khánh Hòa ...................................................................... 61
3.2.1. Biện pháp 1: Hoàn thiện các tiêu chí đánh giá hoạt động
khoa học và công nghệ của giảng viên Trường Cao đẳng Y tế
Khánh Hòa đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay .................... 61
vi
3.2.2. Biện pháp 2: Nâng cao vai trò của quản lí khoa học và
công nghệ trong phát triển hoạt động khoa học và công nghệ của
giảng viên Trường Cao đẳng Y tế Khánh Hòa đáp ứng yêu cầu
đổi mới giáo dục hiện nay .................................................................. 63
3.2.3. Biện pháp 3: Phát triển quan hệ hợp tác với các trường
đại học, cao đẳng, viện nghiên cứu trong hoạt động khoa học và
công nghệ của giảng viên Trường Cao đẳng Y tế Khánh Hòa đáp
ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay .............................................. 65
3.2.4. Biện pháp 4: Tổ chức xây dựng môi trường nghiên cứu
khoa học phù hợp với yêu cầu đổi mới giáo dục, khuyến khích,
tạo động lực giảng viên nghiên cứu khoa học tại trường cao
đẳng Y tế Khánh Hòa ......................................................................... 67
3.2.5. Biện pháp 5: Tăng cường quản lý chặt chẽ các điều kiện
phục vụ cho hoạt động khoa học và công nghệ của GV trường cao
đẳng Y tế Khánh Hòa đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay ...... 68
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ...................................................... 69
3.4. Khảo nghiệm mức độ cấp thiết và khả thi giữa các biện pháp
quản lý hoạt động khoa học và công nghệ cho giảng viên Trƣờng
Cao đẳng Y tế Khánh Hòa ...................................................................... 69
3.4.1. Mục đích khảo sát .................................................................... 69
3.4.2. Nội dung khảo sát .................................................................... 70
3.4.3. Đối tượng khảo sát .................................................................. 70
3.4.4. Phương pháp khảo sát ............................................................. 70
3.4.5. Kết quả khảo sát về sự cấp thiết và tính khả thi của các
biện pháp đã đề xuất.......................................................................... 71
Kết luận chƣơng 3 ................................................................................... 76
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ .......................................................... 78
TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................... 81
PHỤ LỤC
vii
ANH MỤC CÁC ẢNG, SƠ ĐỒ
Bảng 2.1.
Thống kê đội ng GV tham gia giảng dạy tại khoa, bộ
môn theo trình độ ................................................................. 30
Bảng 2.2.
Cơ cấu độ tuổi, trình độ, giới tính của đội ng nhà giáo .......... 31
Bảng 2.3.
Tổng hợp hệ thống công trình xây dựng của trường
CĐYT Khánh Hòa (tính đến tháng 06 năm 2019) ................. 31
Bảng 2.4.
Bảng tổng hợp số lượng đề tài NCKH 5 năm gần đây của
Trường Cao đẳng Y tế Khánh Hòa ....................................... 33
Bảng 2.5.
Quy ước tiêu chí và điểm đánh giá ....................................... 35
Bảng 2.6.
Kết quả đánh giá về tầm quan trọng của hoạt động khoa
học và công nghệ của giảng viên .......................................... 37
Bảng 2.7.
Đánh giá thực trạng về thái độ tham gia hoạt động khoa
học và công nghệ của giảng viên trường cao đẳng y tế
Khánh Hòa hiện nay ............................................................. 38
Bảng 2.8.
Kết quả đánh giá mức độ thực hiện mục tiêu hoạt động
KH&CN của giảng viên Trường Cao đẳng Y tế Khánh Hòa
hiện nay ................................................................................ 39
Bảng 2.9.
Kết quả đánh giá mức độ hiệu quả thực hiện nội dung
hoạt động khoa học và công nghệ của giảng viên nhà
trường hiện nay .................................................................... 41
Bảng 2.10.
Kết quả đánh giá việc đảm bảo các điều kiện cho hoạt
động khoa học và công nghệ của trường cao đẳng Y tế
Khánh Hòa hiện nay ............................................................. 44
Bảng 2.11.
Kết quả đánh giá mức độ thực hiện công tác xây dựng kế
hoạch khoa học và công nghệ của giảng viên trường cao
đẳng Y tế Khánh Hòa trong giai đoạn hiện nay .................... 49
Bảng 2.12.
Kết quả đánh giá mức độ thực hiện công tác tổ chức hoạt
động khoa học và công nghệ của giảng viên trường cao
đẳng y tế Khánh Hòa hiện nay.............................................. 50
viii
Bảng 2.13.
Kết quả đánh giá mức độ thực hiện công tác chỉ đạo hoạt
động khoa học và công nghệ của giảng viên trường cao
đẳng Y tế khánh Hòa ............................................................ 51
Bảng 2.14.
Kết quả đánh giá mức độ thực hiện công tác kiểm tra,
đánh giá hoạt động khoa học và công nghệ của giảng
viên trường cao đẳng y tế Khánh Hòa .................................. 52
Bảng 2.15.
Khảo sát các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động KHCN của
GV cao đẳng y tế Khánh Hòa ............................................... 54
Bảng 2.16.
Ý kiến tự đánh giá của CB trực tiếp tham gia quản lý
hoạt động KH&CN (Hội đồng KH&CN) .............................. 55
Bảng 3.1.
Kết quả khảo sát tính cần thiết của các biện pháp ................. 72
Bảng 3.2.
Kết quả khảo sát tính khả thi của các biện pháp ................... 74
Sơ đồ 1.1.
Mô hình các chức năng quản lý trong một chu trình quản lý........ 10
Sơ đồ 2.1. Tổ chức Trường Cao đẳng Y tế Khánh Hòa ............................. 29
ix
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Thế giới đang chuyển mình mạnh mẽ, khoa học - kỹ thuật đã và đang
đưa loài người tiếp cận với những tiến bộ, văn minh của nhân loại. Tốc độ
phát minh khoa học ngày càng tăng. Cuộc cách mạng KH&CN từ những năm
40 thế kỉ XX với sự phát triển như v bão của các ngành khoa học, công nghệ
mới được đưa ra với khoảng thời gian ngày càng được rút ngắn hơn. Nhiều tri
thức và công nghệ mới ra đời đòi hỏi con người phải học tập thường xuyên,
học tập suốt đời. Quá trình giáo dục phải được thực hành liên tục để loài
người có thể thích nghi được với những đổi mới của tiến bộ xã hội.
Báo cáo chính trị của Ban chấp hành TW Đảng khóa VIII tại Đại hội
Đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng đã nêu rõ “Phát triển Khoa học và
công nghệ cùng với giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, là động lực
then chốt để phát triển đất nước nhanh và bền vững, khoa học và công nghệ
phải đóng vai trò chủ đạo để tạo bước phát triển đột phá về lực lượng sản
xuất, đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền
kinh tế, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.”
Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng chỉ rõ: “Phát triển
mạnh, kết hợp chặt chẽ giữa hoạt động khoa học và công nghệ với giáo dục
đào tạo để thực sự phát huy vai trò quốc sách hàng đầu, tạo động lực đẩy
nhanh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và phát triển kinh tế tri thức. Thống
nhất định hướng giữa phát triển khoa học và công nghệ với chấn hưng giáo
dục và đào tạo, phát huy quan hệ tương tác thúc đẩy lẫn nhau giữa hai lĩnh
vực quốc sách hàng đầu này”
Qua đó cho thấy, hoạt động KH&CN đóng vai trò hết sức quan trọng
trong nền kinh tế tri thức. Hoạt động này không những góp phần nâng cao
chất lượng đào tạo mà còn tạo ra những tri thức mới, sản phẩm mới phục vụ
cho sự phát triển của nhân loại.
1
Ở các trường đại học, cao đẳng, đào tạo và hoạt động KH&CN là hai
nhiệm vụ cơ bản, trong đó, việc cán bộ, giảng viên của Nhà trường tích cực
tham gia các hoạt động KH&CN là một trong những biện pháp quan trọng,
bắt buộc và cần thiết để hướng đến nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng tốt
hơn nhu cầu ngày càng khắt khe của xã hội.
Mặc dù nhận thức được tầm quan trọng của hoạt động KH&CN trong
giai đoạn hiện nay, Đảng ủy, Ban Giám hiệu Trường cao đẳng Y tế Khánh
Hòa c ng đã có những chủ trương, chính sách khuyến khích giảng viên tham
gia hoạt động KH&CN nhưng tỉ lệ giảng viên có đề tài nghiên cứu còn hạn
chế, nội dung đề tài chưa bám sát với đặc thù chuyên ngành Y Dược, nguồn
lực phục vụ cho hoạt động này vẫn chưa được quan tâm đúng mức. Hoạt động
khoa học và công nghệ chưa được thực hiện thường xuyên, mang tính thời vụ,
là một trong hai nhiệm vụ trọng tâm của Nhà trường nhưng so với hoạt động
đào tạo, hoạt động KH&CN vẫn đang loay hoay tìm cho mình một chỗ đứng.
Chính vì vậy, nghiên cứu lý luận, đánh giá thực trạng và đề xuất các
biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động khoa học và công nghệ cho giảng viên
Trường cao đẳng Y tế Khánh Hòa là vấn đề có ý nghĩa cấp thiết, xuất phát từ
những lý do trên tác giả đã chọn đề tài “Quản lý hoạt động khoa học và công
nghệ của giảng viên Trường Cao đẳng Y tế Khánh Hòa đáp ứng yêu cầu
đổi mới giáo dục hiện nay” để tiến hành nghiên cứu.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu cơ sở lý luận và khảo sát về việc quản lý hoạt
động khoa học và công nghệ, đánh giá thực trạng công tác quản lý hoạt
động khoa học và công nghệ của giảng viên Trường Cao đẳng Y tế Khánh
Hòa, tác giả đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hoạt
động này trên địa bàn nghiên cứu, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục
của Nhà trường.
2
3. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động khoa học và công nghệ của giảng viên trường Cao đẳng Y tế
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Quản lý hoạt động khoa học và công nghệ của giảng viên Trường Cao
đẳng Y tế Khánh Hòa
4. Câu hỏi nghiên cứu
Quản lý hoạt động khoa học và công nghệ của giảng viên Trường Cao
đẳng Y tế Khánh Hòa như thế nào để đạt hiệu quả đáp ứng yêu cầu đổi mới
giáo dục hiện nay?
5. Giả thuyết khoa học
Hiện nay, công tác quản lý hoạt động khoa học và công nghệ của
giảng viên trường Cao đẳng Y tế Khánh Hòa còn nhiều hạn chế, bất cập, do
một số nguyên nhân như nhận thức còn hạn chế, các nguồn lực chưa đáp
ứng được yêu cầu, chính sách chưa động viên khuyến khích giảng viên
nghiên cứu, vì vậy ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo của Nhà trường. Nếu
đề xuất được một hệ thống biện pháp quản lý hoạt động khoa học và công
nghệ của giảng viên hợp lý, khả thi thì sẽ tăng cường hiệu quả quản lý hoạt
động khoa học và công nghệ của giảng viên ở trường Cao đẳng y tế Khánh
Hòa, từ đó góp phần nâng cao chất lượng đào tạo của Nhà trường đáp ứng
yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.
6. Nhiệm vụ nghiên cứu
6.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động khoa học và công
nghệ của giảng viên trường Đại học, Cao đẳng.
6.2. Đánh giá thực trạng quản lý hoạt động khoa học và công nghệ cho
giảng viên Trường Cao đẳng Y tế Khánh Hòa.
6.3. Đề xuất một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý hoạt
động khoa học và công nghệ của giảng viên Trường Cao đẳng Y tế Khánh Hòa.
3
7. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
7.1. Giới hạn nội dung
Đề tài tập trung nghiên cứu nội dung và biện pháp quản lý hoạt động
khoa học và công nghệ cho giảng viên Trường Cao đẳng y tế Khánh Hòa. Cấp
quản lý hoạt động khoa học và công nghệ của giảng viên là cấp trường.
7.2. Phạm vi khảo sát
Đề tài thực hiện khảo sát trên các đối tượng: Hiệu trưởng, CBQL, GV
Trường Cao đẳng Y tế Khánh Hòa
8. Phƣơng pháp nghiên cứu
8.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
Sử dụng phương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh, khái quát hóa, hệ
thống hóa... các tài liệu khoa học, các văn bản quy định của ngành có liên
quan đến hoạt động khoa học và công nghệ và tổ chức hoạt động khoa học và
công nghệ cho giảng viên nhằm xây dựng khung lý thuyết của đề tài.
8.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp điều tra: Điều tra, khảo sát thực tế bằng các phiếu hỏi,
bằng phỏng vấn để thu thập thông tin, xử lý số liệu nhằm mô tả thực trạng tổ
chức hoạt động khoa học và công nghệ cho giảng viên Trường Cao đẳng Y tế
Khánh Hòa.
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục: Nghiên cứu thực tế,
tổng kết kinh nghiệm tổ chức hoạt động KH&CN cho giảng viên Trường Cao
đẳng Y tế Khánh Hòa.
- Phương pháp chuyên gia nhằm khảo nghiệm tính hiệu quả, tính khả
thi của các biện pháp đề xuất
8.3. Phương pháp bổ trợ
Sử dụng phương pháp thống kê để xử lý số liệu và phân tích đánh giá
các kết quả nghiên cứu.
4
9. Những đóng góp của đề tài
9.1. Về lí luận
Đóng góp vào việc hoàn thiện và hệ thống hóa lý luận về quản lý hoạt
động KH&CN của đội ng giảng viên ở trường cao đẳng y tế.
9.2. Về thực tiễn
Đánh giá được thực trạng quản lý hoạt động KH&CN của đội ng
giảng viên Trường Cao đẳng Y tế Khánh Hòa.
Đề xuất một số biện pháp quản lý nâng cao chất lượng hoạt động khoa
học của đội ng giảng viên Trường Cao đẳng Y tế Khánh Hòa.
10. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, danh mục tài liệu tham
khảo luận văn được trình bày trong 3 chương:
- Chương 1: Cơ sở lí luận về quản lý hoạt động khoa học và công nghệ
của giảng viên trường Cao đẳng đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay
- Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động khoa học và công nghệ của
giảng viên Trường Cao đẳng Y tế Khánh Hòa.
- Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động khoa học và công nghệ của
giảng viên Trường Cao đẳng Y tế Khánh Hòa đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo
dục hiện nay.
5
CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KHOA HỌC VÀ
CÔNG NGHỆ CỦA GIẢNG VIÊN TRƢỜNG CAO ĐẲNG ĐÁP ỨNG
YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO ỤC HIỆN NAY
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
Từ nhận thức đúng đắn về vai trò của hoạt động KH&CN đã có rất
nhiều đề tài nghiên cứu về cơ chế, chính sách, quản lý nhà nước về khoa học
và công nghệ như:
Tác giả Nguyễn Danh Sơn với đề tài nghiên cứu cấp Bộ về Nghiên cứu
chính sách khoa học và công nghệ của Việt Nam phục vụ hội nhập kinh tế
quốc tế và khu vực [38];
Tác giả Ngô Tất Thắng về Nghiên cứu hoàn thiện chức năng, nhiệm
vụ quản lý khoa học và công nghệ của các Bộ trong tiến trình cải cách
hành chính [39];
Tác giả Đặng Bá Lãm (chủ biên) với đề tài “Quy hoạch phát triển
nguồn nhân lực Khoa học công nghệ đáp ứng nhu cầu phát triển các lĩnh vực
ưu tiên” [23];
Tác giả Nguyễn Thanh Thịnh với đề tài “Nghiên cứu quá trình tổ chức
hoạt động khoa học và công nghệ của các Viện nghiên cứu – triển khai thuộc
Trung tâm Khoa học Tự nhiên và Công nghệ Quốc gia” [41];
Tác giả Đặng Hữu (chủ biên) với cuốn “KH&CN với sự phát triển
KT-XH [21];
KH&CN phương pháp luận và thực tiễn, NXB Chính trị Quốc gia, Hà
Nội [30];
Tác giả V Cao Đàm với cuốn "Phương pháp luận nghiên cứu khoa
học" [17]. Qua tác phẩm này tác giả đã trang bị cho người học cơ sở phương
pháp luận nghiên cứu khoa học để người học được thực hành và triển khai
nghiên cứu khoa học một cách có hiệu quả.
6
Giáo trình "Phương pháp luận nghiên cứu khoa học" của tác giả Lưu
Xuân Mới” được viết theo tinh thần định hướng phát triển KH&CN trong
thời kỳ CNH, HĐH đất nước. Tác phẩm là sự đúc kết kinh nghiệm của tác
giả qua thời gian giảng dạy và nghiên cứu chuyên đề này và nó đã phần nào
đáp ứng được nhu cầu nghiên cứu và học tập của HSSV cao học, NCS ở các
Trường Đại học... [28];
Tác phẩm "Phương pháp luận nghiên cứu khoa học" của Phạm Viết
Vượng [51] đã giúp cho HS,SV cao học, NCS có cách tiếp cận đúng trong
việc thiết kế cấu trúc công trình nghiên cứu khoa học,tìm ra phương pháp
nghiên cứu phù hợp…nhằm thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu và đạt mục đích
nghiên cứu;
Tác giả V Tiến Thành chủ nhiệm đề tài “Nghiên cứu những biện pháp
để phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động khoa học và công nghệ và lao
động sản xuất trong nhà trường”. Đề tài đã đóng góp những lý luận và giải
pháp của công tác quản lý hoạt động khoa học và công nghệ của ngành Giáo
dục và Đào tạo,1991[40].
Tác giả Ninh Đức Nhuận đã nghiên cứu “Một số giải pháp đổi mới
công tác quản lý hoạt động khoa học và công nghệ ở trường Đại học trong
giai đoạn mới. Đề tài đã đề xuất một số giải pháp đổi mới công tác quản lý
hoạt động khoa học và công nghệ ở hệ thống các Trường Đại học nhằm nâng
cao hiệu quả của công tác quản lý hoạt động khoa học và công nghệ cho các
Trường đại học trong giai đoạn đó,1998 [32].
Bối cảnh KTXH đang biến đổi nhanh chóng. Giáo dục đang đứng trước
yêu cầu đổi mới cao hơn. Điều đó đòi hỏi sự đổi mới mạnh mẽ của khoa học
về quản lý giáo dục. Chính vì vậy việc quản lý hoạt động KH&CN của GV là
một việc làm cấp bách và cần thiết, góp phần đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo
dục hiện nay.
Kế thừa những thành quả nghiên cứu của các tác giả đi trước, tác giả
7
tiếp tục tìm hiểu thực trạng công tác quản lý hoạt động KH&CN của GV từ
đó đề xuất những biện pháp phù hợp nhằm quản lý tốt hoạt động KH&CN ở
Trường Cao đẳng Y tế Khánh Hòa góp phần nâng cao chất lượng GDĐT và vị
thế của Nhà trường đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.
1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài
1.2.1. Khoa học
Khoa học là quá trình nghiên cứu nhằm khám phá ra những kiến thức
mới, học thuyết mới, … về tự nhiên và xã hội. Những kiến thức hay học
thuyết tốt hơn, có thể thay thế dần những cái c , không còn phù hợp.
Theo Tài liệu bồi dưỡng tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp giảng viên
hạng I/hạng II, NXB GDVN 2017, Chuyên đề 8 của Bộ Giáo dục và đào
tạo[8], khoa học bao gồm một hệ thống tri thức về qui luật của vật chất và sự
vận động của vật chất, những qui luật của tự nhiên, xã hội, và tư duy. Hệ
thống tri thức gồm: tri thức kinh nghiệm và tri thức khoa học.
- TTKN: là những hiểu biết được tích l y qua hoạt động sống hàng
ngày giữa con người với con người và giữa con người với thiên nhiên, giúp
con người hiểu biết về sự vật, về cách quản lý thiên nhiên và hình thành mối
quan hệ giữa những con người trong xã hội.
- TTKH: là những hiểu biết được tích l y một cách có hệ thống thông
qua hoạt động KHCN, các hoạt động này có mục tiêu xác định và sử dụng
phương pháp khoa học. Khi hiểu ở một mức độ chung nhất thì khoa học
chính là hệ thống tri thức về thế giới quan. Tại Việt Nam, Luật Khoa học và
Công nghệ[36] có chỉ rõ rằng: Khoa học bao gồm hệ thống tri thức về những
hiện tượng, sự vật, quy luật trong tự nhiên, trong xã hội và trong chính tư
duy của con người.
Khi nhìn từ góc độ hoạt động thì khoa học sẽ được hiểu chính là lĩnh
vực hoạt động đặc biệt của con người. Đây là loại hình hoạt động mang tính
mục đích khám phá ra bản chất, quy luật vận động của thế giới. Từ đó ứng
8
dụng toàn bộ sự hiểu biết, khám phá được vào trong sản xuất và trong đời
sống xã hội.
Thực chất, đối với góc độ hoạt động này thì khoa học chính là một
hoạt động khoa học và công nghệ, là một quá trình tạo ra tri thức mới cho
toàn nhân loại.
1.2.2. Công nghệ
Công nghệ là một thuật ngữ xuất phát từ chữ Hy lạp là “Techne” mang
ý nghĩa là nghệ thuật, kỹ năng và “Logia” có nghĩa là khoa học, nghiên cứu.
Tại đất nước Việt Nam thì đã từng có quan niệm về khái niệm công
nghệ rằng: Công nghệ chính là kiến thức, là kết quả của khoa học ứng dụng
có mục đích biến đổi nguồn lực trở thành mục tiêu để sinh lời.
Đến ngày nay, cách hiểu được cho là phổ biến, là phù hợp nhất đối với
những chính sách quản lý, phát triển và quan điểm về công nghệ đã được quy
định cụ thể, rõ ràng tại Luật Khoa học và Công nghệ như sau:
Công nghệ chính là một tập hợp của những quy trình kỹ năng, phương
pháp, công cụ, bí quyết, phương tiện được sử dụng để biến đổi nguồn lực
thành sản phẩm.
1.2.3. Hoạt động khoa học và công nghệ
Tại khoản 4, Điều 3, Luật Khoa học và Công nghệ năm 2013[36], hoạt
động khoa học và công nghệ bao gồm các hoạt động: khoa học và công nghệ,
nghiên cứu và phát triển công nghệ, dịch vụ khoa học và công nghệ, hoạt
động phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, hợp lý hóa sản xuất và các hoạt
động khác nhằm phát triển khoa học và công nghệ.
1.2.4. Quản lý
Trong khoa học và công nghệ, có rất nhiều quan niệm về quản lý theo
những cách tiếp cận khác nhau. Sau đây là một số định nghĩa về quản lý
thường gặp:
- Tác giả Nguyễn Quốc Chí và Nguyễn Thị Mỹ Lộc cho rằng quản lý là
9
quá trình hoạt động gồm bốn chức năng cơ bản: Kế hoạch hoá; tổ chức; lãnh
đạo/chỉ đạo và kiểm tra [13].
Tóm lại, quản lý không chỉ là một khoa học mà còn là một nghệ thuật.
Có nhiều cách tiếp cận khái niệm quản lý, trong nghiên cứu đề tài này tác giả
chọn cách tiếp cận theo chức năng. Theo cách phân loại phổ biến, quản lý có
bốn chức năng: Chức năng kế hoạch hóa, chức năng tổ chức, chức năng chỉ
đạo, chức năng kiểm tra đánh giá.
.
Sơ đồ 1.1: Mô hình các chức năng quản lý trong một chu trình quản lý
1.2.5. Quản lý hoạt động khoa học và công nghệ của giảng viên
Từ khái niệm hoạt động khoa học và công nghệ của Giảng viên cùng
khái niệm quản lý đã phân tích ở trên, có thể đưa ra khái niệm quản lý hoạt
động khoa học và công nghệ của giảng viên như sau: quản lý hoạt động khoa
học và công nghệ của giảng viên là những tác động của chủ thể quản lý, ở đây
là hiệu trưởng trường cao đẳng trong việc huy động, phát huy, kết hợp, sử
dụng, điều chỉnh, điều phối các nguồn lực (nhân lực, vật lực, tài lực) trong và
ngoài tổ chức một cách tối ưu nhằm đạt mục đích của tổ chức và hiệu quả cao
nhất các hoạt động khoa học và công nghệ, nghiên cứu và phát triển công
nghệ, dịch vụ khoa học và công nghệ, hoạt động phát huy sáng kiến, cải tiến
kỹ thuật, hợp lý hóa sản xuất và các hoạt động khác nhằm phát triển khoa học
10
và công nghệ, phát triển kho tàng kiến thức liên quan đến con người, tự nhiên
và xã hội và sử dụng những kiến thức đó để tạo ra những ứng dụng mới.
1.3. Một số vấn đề lý luận về hoạt động khoa học và công nghệ ở trƣờng
Cao đẳng
1.3.1. Vai trò của hoạt động khoa học và công nghệ ở Trường Cao đẳng
Đào tạo và NCKH là 2 nhiệm vụ trọng tâm và cơ bản của Nhà trường.
Hai hoạt động này có mối quan hệ hữu cơ với nhau, tác động qua lại lẫn nhau,
hỗ trợ nhau cùng phát triển. Khi hoạt động đào tạo là quá trình dạy và học thì
hoạt động KH&CN được tổ chức dưới các hình thức nghiên cứu, ứng dụng và
chuyển giao công nghệ. Hoạt động KH&CN góp phần nâng cao chất lượng
đào tạo, bồi dưỡng nhân tài, tạo ra các sản phẩm trí tuệ. Với mục tiêu giáo dục
chuyển từ tiếp cận nội dung sang tiếp cận phát triển năng lực người học,
thông qua hoạt động KH&CN GV được nghiên cứu, tìm tòi, phát huy sáng
kiến, sáng tạo ứng dụng vào quá trình giảng dạy, HSSV được chủ động, tích
cực trong quá trình tự học.
Hoạt động KH&CN góp phần đào tạo ra đội ng đông đảo các nhà khoa
học và nhân lực KH&CN có chất lượng.
Đào tạo và NCKH là hai hoạt động không thể tách rời bởi muốn nâng
cao chất lượng đào tạo phải thông qua quá trình nghiên cứu để tìm ra những
kiến thức mới, ứng dụng mới, tạo ra đội ng GV có năng lực, có trình độ đáp
ứng được yêu cầu của đổi mới giáo dục.
1.3.2. Mục tiêu của hoạt động khoa học và công nghệ ở Trường Cao đẳng
Hoạt động KH&CN trong các Trường Cao đẳng nhằm góp phần giải
quyết các vấn đề sau:
Nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu về nguồn nhân
lực KH&CN trình độ cao của đất nước, kết hợp thực hiện các nhiệm vụ khoa
học với các nhiệm vụ đào tạo, đặc biệt là đào tạo trình độ Thạc sĩ và Tiến sĩ.
Đưa các thành tựu khoa học, các tiến bộ kỹ thuật phục vụ việc thực
11
hiện các nhiệm vụ phát triển sự nghiệp giáo dục và đào tạo, phát triển kinh
tế, xã hội.
Bồi dưỡng và nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho giảng viên,
nghiên cứu viên và các cán bộ hoạt động KH&CN.
Xây dựng và phát triển tiềm lực KH&CN của Nhà trường, từng bước
hội nhập với nền KH&CN hiện đại của khu vực và thế giới.
Tạo ra nguồn thu từ các hoạt động KH&CN
1.3.3. Nội dung của hoạt động khoa học và công nghệ của giảng viên
- Xây dựng, tổ chức khai thác sử dụng và phát triển các nguồn lực
nghiên cứu khoa học;
- Xây dựng cơ cấu hệ thống quản lý hoạt động KH&CN;
- Xây dựng kế hoạch hoạt động Khoa học và công nghệ;
- Tổ chức thực hiện các hoạt động Khoa học và công nghệ;
- Tổ chức các loại hình sinh hoạt nghiên cứu khoa học trong Nhà trường;
- Tổ chức các hoạt động dịch vụ phục vụ hoạt động nghiên cứu khoa học;
- Xây dựng các phòng thí nghiệm, các cơ sở nghiên cứu theo chuyên
ngành, liên ngành, vừa phục vụ đào tạo vừa phục vụ khoa học và công nghệ;
- Tham gia tuyển chọn các nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp cơ sở;
- Xây dựng cơ sở dữ liệu và hệ thống thông tin về hoạt động khoa học
và công nghệ của nhà trường, trao đổi thông tin khoa học và công nghệ với
các cơ sở đào tạo, nghiên cứu khác ở trong và ngoài nước;
- Tổ chức các bộ phận hỗ trợ ứng dụng kết quả khoa học và công nghệ
và tham gia các hội thảo, hội nghị khoa học trong và ngoài nước;
- Xây dựng và ký kết các hợp đồng khoa học và công nghệ, tổ chức
đánh giá, nghiệm thu kết quả hoạt động khoa học và công nghệ theo quy định
của pháp luật, đảm bảo lợi ích của người nghiên cứu.
1.3.4. Đảm bảo các điều kiện cho hoạt động khoa học và công nghệ của
trường cao đẳng
Xây dựng các giải pháp khoa học đồng bộ với chủ trương, chính sách,
12
quy hoạch, kế hoạch và các chương trình, dự án trọng điểm nhà trường nhằm
đẩy mạnh hoạt động khoa học và công nghệ.
Đổi mới cơ chế quản lý khoa học và công nghệ phù hợp với đặc thù của
nhà trường.
Xây dựng cơ sở hạ tầng khoa học và công nghệ: Đầu tư CSVC, trang
thiết bị, máy móc hiện đại phục vụ nhu cầu giảng dạy và NCKH.
Đổi mới cơ chế quản lý KH&CN về nội dung c ng như tài chính tạo
điều kiện và động lực cho cán bộ,giảng viên tham gia.
Tăng cường liên kết, hợp tác với doanh nghiệp.
Phát triển hợp tác quốc tế trong nghiên cứu ứng dụng và chuyển giao
công nghệ
1.3.5. Nhiệm vụ và quyền hạn của tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt
động khoa học và công nghệ
1.3.5.1. Nhiệm vụ và quyền hạn của nhà trường
Theo chương IV của quy định về hoạt động KH&CN trong trường ĐH,
CĐ thuộc Bộ GD&ĐT ban hành kèm quyết định số 19/2005/QĐ – Bộ GD&ĐT
ngày 15/06/2005 của Bộ GD&ĐT[22], việc quản lý hoạt động KH&CN của
trường cao đẳng bao gồm những nhiệm vụ sau:
Xây dựng các quy định và quy chế quản lý hoạt động KHCN
Tổ chức xây dựng và thực hiện định hướng, kế hoạch khoa học và công
nghệ; kiểm tra, đánh giá, nghiệm thu và công nhận kết quả KHCN theo quy
định hiện hành.
Xây dựng đội ng CB KH&CN của trường.
Tổ chức giới thiệu, ứng dụng, chuyển giao công nghệ, dịch vụ khoa học
và công nghệ của trường theo quy định hiện hành.
Phối hợp với các đơn vị chức năng thực hiện mọi chế độ chính sách,
các nhiệm vụ liên quan đến hoạt động KH&CN của trường theo quy định
hiện hành.
13
1.3.5.2. Nhiệm vụ và quyền hạn của phòng khoa học công nghệ và hợp tác
quốc tế
a. Quản lý các hoạt động khoa học và công nghệ.
Với chức năng giúp Hiệu trưởng quản lý và tổ chức thực hiện công tác
khoa học và công nghệ, thông tin khoa học cụ thể như sau:
Quản lý, chỉ đạo thực hiện đề tài khoa học và công nghệ từ khâu tổ
chức đăng ký cho đến khâu đánh giá, nghiệm thu tổng kết.
Phối hợp với các đơn vị liên quan có kế hoạch giúp đỡ tạo điều kiện
cho các đề tài hoàn thành đúng tiến độ. Đồng thời phối hợp kiểm tra, giám sát
việc sử dụng kinh phí, vật tư, thiết bị của từng đề tài, đảm bảo đúng theo quy
định, tiết kiệm, chống lãng phí, tham ô.
Chủ trì tổ chức các hội nghị khoa học của trường, lập báo cáo tổng kết
công tác KHCN hằng năm. Có kế hoạch giúp đỡ các hội nghị khoa học cấp
khoa, bộ môn, các cuộc hội thảo theo chuyên đề.
b. Thông tin khoa học
Tổ chức thông báo, giới thiệu các kết quả KHCN qua các hội nghị
chuyên đề, hội nghị khoa học.
Quản lý kết quả KHCN, công bố các công trình KHCN và tiến bộ Khoa
học Kỹ thuật (KHKT) của trường trên các tập san, tạp chí, tài liệu chuyên đề
ở trong và ngoài nước.
Đề xuất và tổ chức quản lý việc biên dịch, biên soạn các thông tin khoa
học nước ngoài phục vụ cho công tác KHCN.
c. Nhiệm vụ và quyền hạn của chủ nhiệm đề tài KH&CN cấp trường
Chủ nhiệm đề tài KH&CN cấp có nhiệm vụ xây dựng thuyết minh đề
tài; tổ chức triển khai nghiên cứu theo đúng nội dung và tiến độ đã đăng ký;
báo cáo định kỳ 6 tháng và hàng năm về tình hình thực hiện đề tài và chấp
hành các yêu cầu kiểm tra của cơ quan chủ trì & cơ quan chủ quản; viết báo
cáo tổng kết và trực tiếp báo cáo trước Hội đồng nghiệm thu các cấp; sử dụng
kinh phí và thanh quyết toán kinh phí theo đúng qui định tài chính hiện hành.
14
