Văn 8 tuần 8+9 ( 2010-2011)

Tr ờng THCS Phả Lại
- Giáo án văn 8 của Phạm công Đính -
2010-
2011
Tuần 8
Tiết 29
Văn bản : chiếc lá cuối cùng
(O-Hen ri)
A. Mục tiêu .
1. Kiến thức. Học sinh nắm đợc :
- Nhân vật , sự kiện, cốt truyện trong một tác phẩm truyện ngắn hiện đại Mỹ.
- Lòng cảm thông sự chia sẻ giữa những ngời nghệ sỹ nghèo .
- ý nghĩa của tác phẩm nghệ thuật vì cuộc sống của con ngời .
2. Kỹ năng .
- Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phơng thức biểu đạt trong tác phẩm tự
sự để đọc hiểu tác phẩm .
- Phát hiện , phân tích đặc điểm nổi bật về nghệ thuật kể chuyện của nhà văn .
cảm nhận đợc ý nghĩa nhân văn sâu sắc của truyện .
3 . Thái độ .
- - Giáo dục lòng yêu thơng, sự cảm thông và nghị lực sống.
B. Chuẩn bị.
- Giáo viên: Tham khảo tập truyện ngắn của O Hen-ri, ảnh chân dung
O Hen-ri.
- Học sinh: Su tầm các bức tranh minh hoạ''Chiếc lá cuối cùng''
C. Tiến trình bài dạy.
Tổ chức lớp. (1')
Ngày dạy10-2010.lớp 8a1. ..
. II. Kiểm tra bài cũ .(6')
? Phân tích những u, nhợc điểm của Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa trong
đoạn trích ''Đánh nhau với cối xay gió''
? Biện pháp nghệ thuật chủ yếu đợc sử dụng trong tác phẩm , phân tích ví dụ,

bài học rút ra.
III.bài mới.
Giới thiệu bài: Cho học sinh xem ảnh chân dung O Hen-ri, tập truyện ngắn
của ông hoặc giới thiệu qua bản đồ tự nhiên châu Mĩ- nớc Mĩ và thủ đô Oa-sinh-tơn
với những nhà văn kiệt xuất: Hê min guây, Giắc lơn-đơn và O Hen-ri ...
Hoạt động của thày Hoạt động của trò
? Em hiểu gì về cuộc đời O Hen-ri
- Giáo viên giới thiệu thêm:
+ Cha ông là thày thuốc, mẹ ông qua
đời khi ông mới lên 3; 15 tuổi đã phải
thôi học, đi làm ở một hiệu thuốc, sau
đó làm nhân viên kế toán, vẽ tranh,
thủ quỹ ngân hàng.
* Truyện của ông thờng toát lên tinh
thần nhân đạo cao cả.
I. Tìm hiểu chung.
1. Tác giả:
- Học sinh đọc chú thích trong SGK tr89
+ (1862-1910) - nhà văn Mĩ
+ Truyện của ông thờng nhẹ nhàng nhng
toát lên tinh thần nhân đạo cao cả, tình th-
ơng yêu ngời nghèo khổ, rất cảm động
- 89 -
-
Tr ờng THCS Phả Lại
- Giáo án văn 8 của Phạm công Đính -
2010-
2011
Truyện của ông thờng sử dụng kiểu
đảo ngợc tình thế 2 lần 1 cách đột

ngột, bất ngờ
? Em hiểu gì về văn bản đợc học.
- Giáo viên đọc mẫu.
? Cách đọc.
? Hãy tóm tắt nội dung văn bản ''Chiếc
lá cuối cùng'' bằng 1 đoạn văn ngắn.
- Gọi học sinh tóm tắt
- Gọi học sinh khác nhận xét
- Giáo viên đánh giá, khuyến khích.
- Kiểm tra việc nắm bắt chú thích của
học sinh
? Hãy tìm bố cục của đoạn trích.
? Phần tóm tắt và đoạn trích giới thiệu
Giôn-xi đang ở trong tình trạng nh thế
nào .
? Tình trạng đó khiến cô có tâm trạng
nh thế nào.
* Giôn-xi có tâm trạng chán nản, mệt
mỏi, tuyệt vọng của một cô gái yếu
đuối, bệnh tật.
? Nhìn cây thờng xuân rụng lá, cô có
suy nghĩ nh thế nào.
2. Văn bản.
- Đoạn trích là phần cuối của ''Chiếc lá cuối
cùng''
II. Đọc - Hiểu văn bản
1. Đọc
- Học sinh đọc văn bản
- Phân biệt lời kể, tả; cuối truyện đọc với
giọng xúc động.

- Giôn-xi ốm nặng và nằm đợi chiếc lá cuối
cùng của cây thờng xuân bên cửa sổ rụng,
khi đó cô sẽ chết.
- Nhng qua một buổi sáng và 1 đêm ma gió
phũ phàng, chiếc lá cuối cùng vẫn không
rụng. Điều đó khiến Giôn-xi thoát khỏi ý
nghĩ về cái chết.
- Một ngời bạn gái đã cho Giôn-xi biết
chiếc lá cuối cùng chính là bức tranh hoạ sĩ
già Bơ-men đã bí mật vẽ trong một đêm ma
gió để cứu Giôn-xi , trong khi chính cụ bị
chết vì sng phổi.
2. Chú thích.
- Học sinh giải thích các chú thích 2, 3, 4,
5, 6, 7
3. Bố cục.
- 3 phần:
+ Từ đầu

kiểu Hà Lan: Giôn-xi đợi cái
chết.
+ tiếp

vịnh Na-plơ: Giôn-xi vợt qua cái
chết.
+ còn lại: Bí mật của chiếc lá cuối cùng
4. Phân tích.
a. Diễn biến tâm trạng của Giôn-xi.
- Giôn-xi là một cô gái trẻ, 1 hoạ sĩ trẻ, cô
đang bị sng phối nặng.

- Bệnh tật và đói nghèo khiến cô chán nản,
thẫn thờ mở to cặp mắt nhìn tấm mành
mành màu xanh.
- Cô gắn sự kéo dài sự sống của mình với
những chiếc lá, Chiếc lá cuối cùng rụng
xuống thì cô cũng chết; cô hơi ngạc nhiên
khi chiếc lá cuối cùng cha rụng rồi tin rằng
đêm tới nó nhất định sẽ rụng và cô cũng lìa
- 90 -
-
Tr ờng THCS Phả Lại
- Giáo án văn 8 của Phạm công Đính -
2010-
2011
- Hớng dẫn học sinh thảo luận nhóm
(theo bàn)
? Tại sao tác giả lại viết ''Khi trời vừa
hửng sáng thì Giôn-xi, con ngời tàn
nhẫn lại ra lệnh kéo mành lên'' . Hành
động này thể hiện tâm trạng gì của cô?
- Có phải cô là ngời tàn nhẫn không?
? Sau đêm ma gió dữ dội, cô phát hiện
ra điều gì.
? Tâm trạng của cô nh thế nào.
- Tổ chức học sinh thảo luận:
? Nguyên nhân làm Giôn-xi khỏi
bệnh.
? Việc đó nói lên điều gì.
* Sức sống dẻo dai, bền bỉ của chiếc lá
đã kích thích tình yêu sự sống của cô.

- Bài học: chữa bệnh bằng nghị lực,
tình yêu cuộc sống, đấu tranh với bệnh
tật kết hợp với thuốc men,...
- Liên hệ với 1 vận động viên thế giới
bằng tình yêu thể thao đã chiến thắng
bệnh ung th (An xoong vận động viên
đua xe đạp của Mĩ)
? Tại sao khi nghe Xiu kể chuyện về
cái chết của cụ Bơ-men, tác giả không
để Giôn-xi có thái độ gì.
* Luyện tập:
? Hãy đóng vai Giôn-xi kể lại tâm
trạng của mình khi nhìn thấy chiếc lá
cuối cùng không bị rụng.
đời
- Học sinh thảo luận nhóm, trình bày.
- Học sinh nhóm khác nhận xét.
- Giôn-xi tàn nhẫn, thờ ơ, lạnh lùng với
chính mình, với cuộc sống đang tắt dần
trong cơ thể mình nên cô không mấy quan
tâm đến sự lo lắng, chăm sóc của bạn. Điều
đó là do cô bệnh tật và thiéu nghị lực.
- Chiếc lá vẫn còn
- Ngạc nhiên, nhìn nó hồi lâu, gọi Xiu quấy
cháo, muốn uống chút rợu, muốn vẽ, hôm
sau thì hoàn toàn qua cơn nguy hiểm

cô
đã muốn sống, đã vui và đã sống
- Cô khâm phục sự gan góc, kiên cờng sức

sống mãnh liệt, bền bỉ của chiếc lá nó đã
chống chọi với gió tuyết, thiên nhiên khắc
nghiệt, bám lấy cuộc sống không chịu rụng
xuống trái ngợc với ý định buông xuôi, yếu
đuối của mình. Nó đã đem lại nhiệt tình
tuổi trẻ cho cô, chính cô đã tự chữa bệnh
cho mình bằng chiếc lá, bằng sự thay đổi
tinh thần.

Học sinh thảo luận trình bày
- Cách kết thúc nh vậy truyện sẽ có d âm,
để lại trong lòng ngời đọc nhiều suy nghĩ và
những dự đoán. Truyện sẽ kém hay nếu nhà
văn cho chúng ta biết cụ thể Giôn-xi nghĩ
gì, nói gì, có hành động gì khi nghe Xiu kể
lại cái chết và việc làm cao cả của cụ Bơ-
men .
- Học sinh tự kể.
IV. Củng cố: (3')
- Em hãy nêu một vài nét về nhà văn O. Hen-ri và tác phẩm : Chiếc lá cuối
cùng.
- Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Giôn-xi
V. H ớng dẫn học ở nhà: (1')
- Kể tóm tắt lại văn bản.
- 91 -
-
Tr ờng THCS Phả Lại
- Giáo án văn 8 của Phạm công Đính -
2010-
2011

- Viết đoạn văn ngắn phát biểu cảm nghĩ về nhân vật Giôn-xi.
- Soạn tiếp phần bài còn lại.
Tuần 8
Tiết 30
Văn bản : chiếc lá cuối cùng( Tiếp)
(O-Hen ri)
A. Mục tiêu .
1. Kiến thức .
- Đi sâu phân tích tâm trạng nhân vật hoạ sỹ Xiu và Bơ Men để thấy đợc tình th-
ơng cao cả của những ngời hoạ sỹ nghèo.
2. Kỹ năng.
- Tiếp tục rèn kỹ năng đọc và tìm hiểu truyện , với nghệ thuật tiêu biểu .
3 .Thái độ .
- Giáo dục ý thức yêu thơng và nghị lực sống khi gặp khó khăn gian khổ .

B. Chuẩn bị.
Thầy: Soạn giáo án.
Trò: Soạn trớc bài ở nhà.
C.Tiến trình bài dạy.
I. Tổ chức lớp: (1')
Ngày dạy 10- 2010lớp 8a1
II. Kiểm tra bài cũ. 5':
? Hãy nêu một vài nét về nhà văn O. Hen- ri và tác phẩm : Chiếc lá cuối cùng.
? Hãy phân tích diễn biến tâm trạng của nhân vật Giôn- xi trong truyện :
Chiếc lá cuối cùng.
III.Bài mới:
Hoạt động của thày Hoạt động của trò
? Tại sao Xiu cùng cụ Bơ-men sợ sệt
ngó ra ngoài cửa sổ nhìn cây thờng
xuân.

? Hành động của Xiu đối với Giôn-xi
nh thế nào.
* Xiu chân thành và giàu lòng yêu
thơng bạn, có sự đồng cảm sâu sắc.
I. Tìm hiểu chung.
II. Đọc - Hiểu văn bản
3. Phân tích.
a. Diễn biến tâm trạng của Giôn-xi.
b) Nhân vật Xiu
- Vì lo cho bệnh tật và tính mệnh của Giôn-
xi, vì nhớ đến ý định sẽ chết cùng với chiếc
lá cuối cùng của bạn. Họ nhìn nhau và không
dám nói gì vì họ biết chỉ đêm tới lá sẽ rụng
hết, Giôn-xi khó mà qua khỏi
- Xiu làm theo một cách chán nản
- Cúi khuôn mặt hốc hác gần gối... tha thiết
an ủi, mong bạn cố sống, lo lắng bất lực
chẳng biết làm gì để cứu bạn.
- Học sinh khái quát, nhận xét.
- 92 -
-
Tr ờng THCS Phả Lại
- Giáo án văn 8 của Phạm công Đính -
2010-
2011
? Em hiểu gì về tấm lòng của ngời
bạn.
? Sáng hôm sau , Xiu có biết chiếc lá
cuối cùng là do cụ Bơ-men vẽ không.
? Nếu Xiu biết trớc thì sao.

* Xiu cũng rất ngạc hiên khi nhìn
thấy chiếc lá khiến truyện càng cảm
động và hấp dẫn hơn.
? Tại sao tác giả lại để cho Xiu kể lại
chuyện về cái chết và nguyên nghân
dẫn đến cái chết của cụ Bơ-men
? Qua đó em hiểu gì thêm về phẩm
chất của cô hoạ sĩ trẻ này
* Xiu kính phục, nhớ tiếc cụ Bơ-men
và hết lòng với bạn.
? Sự thật về chiếc lá còn liên quan
đến nhân vật nào.
? Cụ đợc giới thiệu ở phần tóm tắt
nh thế nào
? Phần đầu đoạn trích cho thấy cụ có
thái độ nh thế nào
* Cụ là ngời giàu lòng yêu thơng, lo
lắng cho Giôn-xi và có lẽ đang nghĩ
đến cách vẽ chiếc lá cuối cùng để
cứu Giôn-xi .
? Cụ đã vẽ bức tranh trong hoàn cảnh
nh thế nào.
? Cụ phải trả giá nh thế nào cho bức
vẽ chiếc lá đó.
? Em thấy cụ là ngời nh thế nào
* Cụ thật là cao thợng, quên mình vì
ngời khác, lại cứ lẳng lặng mà làm
không hề hé răng cho ai biết.
- Xiu cũng ngạc hiên không ngờ chiếc lá
cuối cùng còn bám lại, cô chỉ biết sau đó và

cô bình tĩnh khi lần thứ 2 Giôn-xi bảo kéo
mành lên
- Truyện sẽ kém hay đi vì Xiu không bị bất
ngờ và chúng ta không biết đợc tâm trạng lo
lắng thấm đợm tình ngời của cô.
- Tác giả không tả trực tiếp cái chết của cụ
Bơ-men trong bệnh viện mà gián tiếp qua lời
kể của Xiu .

câu chuyện diễn ra tự nhiên và ta hiểu
thêm về Xiu: kính phục nhớ tiếc cụ hoạ sĩ và
hết lòng với bạn.
c. Cụ hoạ sĩ Bơ-men
- Đó là một hoạ sĩ đã ngoài 60 tuổi, râu xồm,
kiếm sống bằng cách ngồi làm mẫu vẽ cho
các hoạ sĩ trẻ. Cụ mơ ớc vẽ một kiệt tác nhng
đã 40 năm nay vẫn cha thực hiện đợc.
- Sợ sệt ngó ra ngoài cửa sổ, nhìn cây thờng
xuân, nhìn nhau chẳng nói năng gì.

Cụ đang lo lắng cho Giôn-xi và có lẽ
trong thâm tâm đang nghĩ đến chiếc lá để
cứu sống Giôn-xi
- Vẽ âm thầm, bí mật trong đêm ma gió, lạnh
buốt.
- Ngời ta tìm thấy 1 chiếc đèn bão còn thắp
sáng, 1 chiếc thang đã bị lôi ra khỏi chỗ để
của nó, vài chiếc bút lông rơi vung vãi, bảng
pha màu xanh vàng trộn lẫn.
- Cụ bị viêm phối nặng và đã chết vì sng

phổi.
- Học sinh khái quát
Học sinh thảo luận
- Nó rất đẹp, rất giống lá thật, cuống lá màu
xanh sẫm, rìa lá hình răng ca đã nhuốm màu
vàng úa, cả Giôn-xi và Xiu đều không nhận
ra.
- Nó đã góp phần cứu sống 1 con ngời , đẩy
lui ác bệnh
- 93 -
-
Tr ờng THCS Phả Lại
- Giáo án văn 8 của Phạm công Đính -
2010-
2011
? Có thể gọi bức tranh đó là kiệt tác
đợc hay không? vì sao.
- Hoặc yêu cầu học sinh ghi vào
phiếu học tập: chiếc lá là 1 kiệt tác
vì:
+ Hình thức
+ Mục đích
+ Hoàn cảnh vẽ
+ Sự trả giá
- Học sinh điền phiếu, giáo viên kiểm
tra đánh giá(trên máy chiếu).
* Bức tranh của cụ là một kiết tác vì
dã hớng tới và phục vụ cuộc sống của
con ngời.
? Chứng minh truyện đợc kết thúc

trên cơ sở 2 sự kiện bất ngờ đối lập
nhau tạo nên hiẹn tợng đảo ngợc tình
huống 2 lần.
* Đảo ngợc tình huống 2 lần gây bất
ngờ và hứng thú, xúc động cho ngời
đọc
? Tác dụng của việc đảo ngợc tình
huống 2 lần? Phơng thức biểu đạt.
? Nhận xét về cách kể chuyện của tác
giả.
* Kể xen tả và biểu cảm
Sắp xếp các tình tiết hấp dẫn, chặt
chẽ khéo léo
? Khái quát giá trị nội dung của
truyện
? Bài học cho bản thân.
? Em hiểu thế nào về nghệ thuật chân
chính.
? Em hiểu gì về tài năng của nhà văn
nữ O. Hen-ri
? Miêu tả bức tranh trong truyện.
- Nó đợc hoàn thành trong một hoàn cảnh
khắc nghiệt
- Nó đợc tạo ra bằng chính sinh mạng của
ngời vẽ nó, bằng tình yêu thơng bao la, lòng
hi sinh cao thợng

nó là kiệt tác vì đã hớng
tới và phục vụ cuộc sống con ngời.
4. Tổng kết

a. Nghệ thuật
- Học sinh thảo luận nhóm
+ Giôn-xi cứ ngày một tiến dần đến cái chết
khiến độc giả thơng cảm, lo lắng. Nhng tình
huống bỗng đảo ngợc vào lúc truyện gần kết
thúc, Giôn-xi trở lại với lòng yêu đời, bệnh
tình thoát cơn nguy hiểm và độc giả thở
phào, trút đợc gánh nặng lo âu

đảo ngợc
tình huống.
+ Cụ Bơ-men đang khoẻ mạnh, chẳng ai ngờ
đến cái chết của cụ đợc thông báo cũng vào
lúc truyện gần kết thúc

nhân vật trong truyện và cả độc giả đều
bất ngờ gây hứng thú cho ngời đọc.
- Kể xen tả và biểu cảm (đoạn cuối)
- Sắp xếp các tình tiết hấp dẫn, chặt chẽ khéo
léo
b. Nội dung
- Phản ánh tình yêu thơng cao cả của những
ngời nghèo khổ
- Học sinh tự bộc lộ
III. Luyện tập (6')
- Nghệ thuật chân chính đợc tạo ra từ tình
yêu thơng con ngời .
- Nghệ thuật chân chính là nghệ thuật vì con
ngời.
- Yêu thơng quí trọng ngời nghèo khổ

- Tài viết truyện với những kết thúc độc đáo
bất ngờ. (giống với An-dec-xen đồng cảm
với ngời nghèo khổ)
- Học sinh kể chuyện
- 94 -
-
Tr êng THCS Ph¶ L¹i
- Gi¸o ¸n v¨n 8 cđa Ph¹m c«ng §Ýnh -
2010-
2011
? KĨ l¹i tãm t¾t.
IV. Cđng cè: (3')
- Yªu cÇu häc sinh nh¾c l¹i néi dung, nghƯ tht cđa trun
V. H íng dÉn häc ë nhµ: (1')
- KĨ l¹i v¨n b¶n, n½m ®ỵc néi dung, nghƯ tht
- ViÕt ®o¹n v¨n ph¸t biĨu c¶m nghÜ vỊ t×nh c¶m cđa c¸c nh©n vËt trong trun
- So¹n ''Hai c©y phong''.

TiÕt 31.
Ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng
(phần Tiếng Việt)

I. Mục tiêu cần đạt.
1. KiÕn thøc : C¸c tõ ng÷ ®Þa ph¬ng chØ quan hƯ rt thÞt.
2. Kü n¨ng . Sư dơng tõ ng÷ ®Þa ph¬ng chØ quan hƯ th©n thÝch rt thÞt .
3. Th¸i ®é . Cã ý thøc sư dơng tõ ng÷ ®Þa ph¬ng phï hỵp ®óng chç , chó ý khi giao
tiÕp cã th¸i ®é ®óng mùc .
II. c huẩn bò
- Học sinh chuẩn bò bài theo hướng dẫn từ tiết từ đòa phương và biệt ngữ xã
hội trước đó.

- Giáo viên chuẩn bò bài, sưu tầm thêm các từ ngữ đòa phương chỉ quan hệ ruột
thòt ở các đòa phương khác nhau.
III. TiÕn tr×nh lªn líp ..
1/ n đònh .
Ngµy d¹y …..10 -2010 …líp ..8a1.
2/ Bài cũ.
giáo viên kiểm tra sự chuẩn bò của học sinh.
3/ Bài mới.
Giới thiệu bài: GV nªu yªu cÇu tiÕt häc .
+ Giáo viên cho học sinh nắm được ỵêu cầu của tiết học: chương trình đòa
phương.
+ Tất cả hs ®· chuẩn bò ở nhà ,®Õn giê ®a ra b¶n chn bÞ b¸o c¸o nhãm tỉ .
+ Hoạt động ở lớp: thảo luận theo nhóm, mỗi học sinh thực hiện việc bổ sung
vốn từ cho nhau thông qua phần chuẩn bò của mình.
+ Các nhóm trình bày bài và báo cáo số lượng từ nhóm sưu tầm được.
Tiến trình bài học.
Từ toàn dân và nghóa của từ Từ đòa phương tương
ứng
Các từ tương ứng ở
đòa phương khác.
Cha – Người đàn ông sinh ra Bố, ba
Bọ, tía, thầy…
- 95 -
-