Đề thi thử THPT Quốc gia môn Ngữ văn năm 2020 - THPT Trần Suyền

Trường THPT Trần Suyền
Tổ Ngữ văn

ĐỀ MINH HỌA THI THPTQG
NĂM HỌC 2019 - 2020
Môn: NGỮ VĂN
Thời gian: 120 phút (không kể thời gian giao đề)

I. MỤC TIÊU ĐỀ KIỂM TRA
1. Đánh giá mức độ đạt chuẩn kiến thức, kĩ năng của học sinh về chương trình Ngữ văn lớp
12
2. Đánh giá năng lực tiếp nhận văn bản và năng lực tạo lập văn bản của học sinh thông qua
việc vận dụng kiến thức, hiểu biết, kĩ năng, thái độ, tình cảm...trong chương trình môn Ngữ văn
lớp 12
Cụ thể: Nhận biết, thông hiểu, vận dụng các đơn vị tri thức:;
- Kiến thức về đọc hiểu: nhận diện phương thức biểu đạt, nhận diện vấn đề tác giả đặt ra
trong văn bản để trả lời câu hỏi, lí giải ý nghĩa của hình ảnh, nội dung mà đoạn trích đề
cập.
- Kĩ năng viết đoạn văn nghị luận xã hội: về một vấn đề xã hội được đặt ra ở phần Đọc
hiểu.
- Kĩ năng làm văn nghị luận văn học: bình luận về hai ý kiến bàn luận về tác phẩm văn học
trong chương trình Ngữ văn 12.
II. HÌNH THỨC KIỂM TRA: tự luận, thời gian 120 phút.
III. THIẾT LẬP KHUNG MA TRẬN
Mức độ
Chủ đề

1. Chủ đề 1: Đọc

hiểu
- Ngữ liệu: Trích từ

“Thư gửi con mùa
thi đại học”, trên
netchunetnguoi.com
- Tiêu chí: chọn lựa
ngữ liệu: 01 đoạn
trích dài khoảng
300 chữ.

Số câu: 4
Tỉ lệ: 30%
2. Làm văn

Nhận biết

Thông
hiểu

Vận dụng
Vận dụng
thấp

Nhận diện được - Giải
các phương thức thích được
biểu đạt.
vấn đề tác
giả đặt ra
trong đoạn
trích.
- Nêu bài
học có ý

nghĩa mà
anh/ chị rút
ra được từ
văn
bản
Đọc hiểu
(5% x 10 điểm (25% x 10
= 0,5 điểm)
điểm = 2,5
điểm)

Vận dụng
cao

Tổng
cộng

30% x 10
= 3,0 điểm
Viết

một


Nghị luận xã hội
- Viết đoạn văn
nghị luận xã hội
khoảng 200 chữ.
- Trình bày suy
nghĩ về vấn đề xã

hội đặt ra ở phần
Đọc hiểu.

đoạn
văn
nghị luận về
một vấn đề
xã hội được
gợi ra từ
phần
Đọc
hiểu.

Số câu: 1
Tỉ lệ: 20%

(20% x 10
20% x 10
điểm = 2,0
= 2,0 điểm
điểm)
Vận dụng được những kiến
thức về tác giả, tác phẩm,
đặc trưng thể loại, kết hợp
các thao tác NL và phương
thức biểu đạt để viết văn
nghị luận về một vấn đề
trong tác phẩm văn học
trong chương trình Ngữ văn
12

(50% x10 điểm = 5,0 điểm) 50% x10
điểm = 5,0
điểm)
7,0 điểm
10 điểm

3. Làm văn
Nghị luận văn học
Viết bài văn phân
tích một đoạn thơ
để chứng minh cho
một ý kiến bàn về
tác phẩm thơ đó.

Số câu: 1
Tỉ lệ: 50%
Tổng cộng

0,5 điểm

2,5 điểm

IV. BIÊN SOẠN CÂU HỎI THEO KHUNG MA TRẬN


Trường THPT Trần Suyền
Tổ Ngữ văn

ĐỀ MINH HỌA THI THPTQG
NĂM HỌC 2019 - 2020

Môn: NGỮ VĂN
Thời gian: 120 phút (không kể thời gian giao đề)

I. ĐỌC HIỂU. (3,0 điểm)
Đọc văn bản sau rồi trả lời các câu hỏi:
Con yêu quí của cha, suốt mấy tháng qua con vùi đầu vào mớ bài học thật là vất vả.
Nhìn con nhiều lúc mệt ngủ gục trên bàn học, lòng cha cũng thấy xót xa vô cùng. Nhưng cuộc
đời là như thế con ạ, sống là phải đối diện với những thử thách mà vượt qua nó. Rồi con lại bước
vào kì thi quan trọng của cuộc đời mình với biết bao nhiêu khó nhọc. Khi con vào trường thi,
cha chỉ biết cầu chúc cho con được nhiều may mắn để có thể đạt được kết quả tốt nhất. Quan sát
nét mặt những vị phụ huynh đang ngồi la liệt trước cổng trường, cha thấy rõ được biết bao nhiêu
là tâm trạng lo âu, thổn thức, mong ngóng…của họ. Điều đó là tất yếu vì những đứa con luôn là
niềm tự hào to lớn, là cuộc sống của bậc sinh thành.
Con đã tham dự tới mấy đợt dự thi để tìm kiếm cho mình tấm vé an toàn tại giảng đường
đại học. Cái sự học khó nhọc không phải của riêng con mà của biết bao bạn bè cùng trang lứa
trên khắp mọi miền đất nước. Ngưỡng cửa đại học đối với nhiều bạn là niềm mơ ước, niềm khao
khát hay cũng có thể là cơ hội đầu đời, là bước ngoặt của cả đời người. Và con của cha cũng
không ngoại lệ, con đã được sự trải nghiệm, sự cạnh tranh quyết liệt đầu đời. Từ nay cha mẹ sẽ
buông tay con ra để con tự do khám phá và quyết định cuộc đời mình. Đã đến lúc cha mẹ lui về
chỗ đứng của mình để thế hệ con cái tiến lên. Nhưng con hãy yên tâm bên cạnh con cha mẹ luôn
hiện diện như những vị cố vấn, như một chỗ dựa tinh thần vững chắc bất cứ khi nào con cần tới.
(Trích “Thư gửi con mùa thi đại học”, trên netchunetnguoi.com)
Câu 1: Xác định các phương thức biểu đạt được sử dụng trong văn bản.
Câu 2: Theo tác giả, cha mẹ có vai trò như thế nào trong cuộc đời của con mình?
Câu 3: Anh/ chị hiểu như thế nào về câu nói: Đã đến lúc cha mẹ lui về chỗ đứng của mình để
thế hệ con cái tiến lên.
Câu 4: Nêu bài học có ý nghĩa mà anh/ chị rút ra được từ “Thư gửi con mùa thi đại học”?
II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1: (2,0 điểm): Hãy viết một đoạn văn (không quá 200 từ) trình bày suy nghĩ của anh/ chị
về ý kiến được nêu trong phân Đọc hiểu: Ngưỡng cửa đại học đối với nhiều bạn là niềm mơ

ước, niềm khao khát hay cũng có thể là cơ hội đầu đời, là bước ngoặt của cả đời người.
Câu 2. (5,0 điểm)
Hình tượng “Sóng” trong bài thơ cùng tên của nữ sĩ Xuân Quỳnh là lời giãi bày rất chân
thực về khát vọng tình yêu của tác giả. Hãy phân tích và chứng minh vấn đề trên qua đoạn thơ
sau:
Dẫu xuôi về phương bắc
Dẫu ngược về phương nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh - một phương


Ở ngoài kia đại dương
Trăm nghìn con sóng đó
Con nào chẳng tới bờ
Dù muôn vời cách trở
Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa
Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ.
Biển Diêm Điền, 29-12-1967
( Trang 156 sách Ngữ văn 12 tập một, NXB Giáo Dục năm 2008)

------ Hết -----Thí sinh không sử dụng tài liệu. Giám thị không giải thích gì thêm.
Họ và tên thí sinh: …………………………..……..…; Số báo danh: ……………………………
Chữ kí của giám thị 1:…………..…………………; Chữ kí của giám thị 2: ..............................

HƯỚNG DẪN CHẤM
ĐỀ MINH HỌA THI THPTQG
NĂM HỌC 2019 - 2020
Môn: NGỮ VĂN
A. Hướng dẫn chung
- Hội đồng chấm cần thống nhất cách chấm trước khi triển khai chấm đại trà.
- Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của Hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát bài làm
của thí sinh, tránh cách chấm đếm ý cho điểm.
- Do đặc trưng của môn Ngữ văn nên giám khảo cần chủ động, linh hoạt trong việc vận
dụng đáp án và thang điểm; khuyến khích những bài viết có cảm xúc và sáng tạo.
- Việc chi tiết hóa điểm số của các ý (nếu có) phải đảm bảo không sai lệch với tổng điểm
của mỗi ý và được thống nhất trong hội đồng chấm.
B. Đáp án và thang điểm
ĐÁP ÁN
ĐIỂM
I. ĐỌC HIỂU. (3,0 điểm)
3,0
0,5
Câu 1. Các phương thức biểu đạt : tự sự, miêu tả, biểu cảm.
0,5
Câu 2. Theo tác giả, cha mẹ có vai trò như thế nào trong cuộc đời của con
mình: cha mẹ luôn hiện diện như những vị cố vấn, như một chỗ dựa tinh
thần vững chắc bất cứ khi nào con cần tới.
1,0
Câu 3. Anh/ chị hiểu như thế nào về câu nói: Đã đến lúc cha mẹ lui về chỗ đứng
của mình để thế hệ con cái tiến lên.
Học sinh có thể trình bày suy nghĩ cá nhân miễn sao quan điểm đó hợp
lý, tích cực và có sức thuyết phục. Có thể tham khảo một số gợi ý:
- Cha mẹ chỉ nên định hướng, hành động và phát triển tương lai hãy để

cho con tự quyết định.
- Con cái đã trưởng thành, cha mẹ nên để cho con tự quyết định tương
lai.
1,0
Câu 4. Học sinh có thể trình bày suy nghĩ cá nhân miễn sao quan điểm đó hợp
lý, tích cực và có sức thuyết phục.
II. LÀM VĂN. (7,0 điểm)
Câu 1. Hãy viết một đoạn văn (không quá 200 từ) trình bày suy nghĩ của anh/ chị 2,00
về về ý kiến được nêu trong phân Đọc hiểu: Ngưỡng cửa đại học đối với nhiều
bạn là niềm mơ ước, niềm khao khát hay cũng có thể là cơ hội đầu đời, là bước
ngoặt của cả đời người.
0,25
a. Đảm bảo cấu trúc đoạn nghị luận
Có đủ ba phần câu mở đoạn, các câu thân đoạn và câu kết đoạn. Mở đoạn nêu
được vấn đề, thân đoạn triển khai được vấn đề, kết đoạn kết luận được vấn đề.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: về ý kiến được nêu trong phân Đọc hiểu: 0,25
Ngưỡng cửa đại học đối với nhiều bạn là niềm mơ ước, niềm khao khát hay cũng
có thể là cơ hội đầu đời, là bước ngoặt của cả đời người.


c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các ý cụ thể; thể hiện sự cảm nhận sâu sắc và
vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng
0,25
- Giải thích nội dung câu nói:

Không phải ai cũng được học đại học. Thi rớt thì học đại học vẫn mãi là niềm khát
khao, mơ ước. Thi đậu thì đại học chính là cơ hội đầu đời, là bước ngoặt của cả
đời người.
0,5
- Phân tích, chứng minh:

+ Trả lời câu hỏi nói như vậy đúng hay sai? Vì Sao?
0,25
+ Chứng minh:
- Bàn luận: Bài học kinh nghiệm
- Liên hệ thực tiễn, bản thân.
0,25
d. Sáng tạo
Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ vấn đề nghị luận.
e. Chính tả, dùng từ, đặt câu
Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu.

0,25

Câu 2. Hình tượng “Sóng” trong bài thơ cùng tên của nữ sĩ Xuân Quỳnh là lời
giãi bày rất chân thực về khát vọng tình yêu của tác giả. Hãy phân tích và chứng
minh vấn đề trên qua đoạn thơ sau: “Dẫu xuôi về....còn vỗ”

5,0

a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận: Có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài.
Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết luận được vấn
đề
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: khát vọng tình yêu của tác giả Xuân
Quỳnh qua đoạn thơ: “Dẫu xuôi về....còn vỗ”

0,5

c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; vận dụng tốt các thao tác
lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng
* Giới thiệu tác giả, tác phẩm.

* Phân tích khát vọng tình yêu của tác giả Xuân Quỳnh qua đoạn thơ:

3,0

“Dẫu xuôi về....còn vỗ”
- Sự gắn bó thủy chung:
“Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam”
+ Những từ ngữ chỉ không gian phương Bắc, phương Nam và các từ xuôi, ngược
gợi cảm nhận về sự xa xôi, trắc trở.
Cách nói xuôi về phương Bắc, ngược về phương Nam hoàn toàn trái với quy
ước bình thường của người Việt là xuôi Nam, ngược Bắc mang lại cảm nhận về
những điều trái ngang, nghịch cảnh.
+ Lặp từ “Dẫu” khẳng định mạnh mẽ tâm thế bất chấp tất cả của người phụ nữ
trong tình yêu; bất chấp những xa xôi cách trở của không gian, bất chấp những trái
ngang, nghịch cảnh để đến với tình yêu.
“Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh một phương”
+Tình yêu đích thực và duy nhất khiến trái tim người phụ nữ đang yêu chỉ có một
phương để hướng đến là phương anh. Như con sóng nào cũng hướng tới bờ và
nhất định sẽ tới bờ dù muôn vời cách trở, thì lòng em cũng thế. Câu thơ cho thấy
niềm tin mãnh liệt vào điều tốt đẹp của tình yêu.

0,5


=> Tình yêu sôi nổi, nồng nhiệt từ trái tim người phụ nữ này cũng lại là một tình
yêu chân thành, trong sáng, một tình yêu hết mình và đòi hỏi sự duy nhất, tuyệt
đối. Lòng thủy chung nuôi dưỡng và xây dựng mối quan hệ bền vững trong tình
yêu.

- Những suy tư, lo âu, trăn trở trước cuộc đời và khát vọng tình yêu của nữ sĩ.
“Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa”
+ Nhạy cảm với sự trôi chảy của thời gian, Xuân Quỳnh đã đặt cuộc đời con
người nhỏ bé vào vị trí tương phản với với cái vô cùng vô tận của thời gian và
không gian. Từ đó có chút ngậm ngùi, buồn bã, cảm nhận rõ hơn hết cái mong
manh, bé nhỏ, cái ngắn ngủi trong đời người, kiếp người.
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ”
+ Nhà thơ muốn được hòa nhập với vĩnh hằng, được còn mãi một tình yêu lớn
bằng cách “tan ra, thành trăm con sóng nhỏ”. Khổ thơ cuối hé lộ một cái tôi khát
khao được hi sinh, được dâng hiến để vĩnh viễn hóa tình yêu, một tâm hồn yêu
đầy vị tha và nhân hậu.
d. Sáng tạo: Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ mới mẻ, sâu sắc về vấn
đề nghị luận
e. Chính tả, dùng từ, đặt câu: Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu

0,5
0,5