BÁO CÁO KẾT QUẢ
NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN
1. Lời giới thiệu
Âm nhạc là loại hình nghệ thuật xuất hiện rất sớm trong lịch sử xã hội loài
người và là nhu cầu không thể thiếu trong đời sống, đặc biệt là đối với trẻ thơ.
Ở trường Mầm non, đặc biệt đối với lứa tuổi Mẫu giáo, âm nhạc là một
trong những loại hình nghệ thuật phát triển năng lực, cảm xúc, tưởng tượng,
sáng tạo, sự tập trung chú ý, khả năng diễn tả những hứng thú của trẻ. Khác với
loại hình nghệ thuật khác như hội hoạ, văn học, điện ảnh… âm nhạc không hoàn
toàn xác định rõ những hình ảnh cụ thể. Âm nhạc bằng những ngôn ngữ riêng là
giai điệu, âm sắc, trường độ, hoà âm, tiết tấu…cùng với thời gian đã thu hút, hấp
dẫn, làm thoả mãn nhu cầu tình cảm của trẻ. Âm nhạc là phương tiện giúp trẻ
nhận thức thế giới xung quanh, giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, quan hệ trong giao
tiếp, trao dồi tình cảm... Đối với trẻ, âm nhạc là thế giới kỳ diệu, đầy cảm xúc.
Trẻ có thể tiếp nhận âm nhạc ngay từ trong nôi.
Trẻ mầm non dễ xúc cảm, vốn ngây thơ trong sáng, nên tiếp xúc với âm
nhạc là một điều không thể thiếu. Thế giới âm thanh muôn mầu không ngừng
chuyển động tạo điều kiện cho trẻ phát triển các chức năng tâm lý, năng lực hoạt
động và sự hiểu biết của trẻ. Nhà chỉ huy nhạc nổi tiếng Lô- Tô- Kôpxki đã nói
“khi nghe nhạc cả người lớn và trẻ em đều muốn cử động theo nhịp, tiết tấu. Tay
họ đung đưa, chân gõ nhịp, đầu lắc lư theo nhạc”. Thông thường, khi nghe nhạc
ai cũng đều có ý muốn cử động theo tiết tấu. Tay đung đưa, chân gõ nhịp, đầu
lắc lư, đó chính là hình thức vận động theo nhạc tự phát. Nhiều khi các em nhỏ
vừa nghe nhạc, vừa ngẫu hứng điệu múa có tiết tấu độc đáo của mình. Giữa âm
nhạc và vận động có mối liên hệ trực tiếp, xuất phát từ cơ sở sinh lý, đó là cơ
quan thính giác và cơ quan cảm giác về chuyển động và thăng bằng. Nhà tâm lý
học B.N Chep-lô-va cho rằng: “Việc tri giác âm nhạc sảy ra cùng lúc hoàn toàn
trực tiếp với phản ứng vận động âm nhạc theo diễn biến thời gian”.
Đối với trẻ Mẫu giáo, do đặc điểm hồn nhiên, ham hoạt động nên mối
quan hệ giữa âm nhạc và vận động được hình thành dễ dàng. Các bài hát, bản
nhạc tạo cho trẻ những cảm xúc mạnh, trẻ vận động phù hợp với đặc tính của âm
nhạc. Ở đây âm nhạc giữ vai trò chủ đạo còn vận động là công cụ thể hiện hình
tượng âm nhạc. Vận động theo nhạc là hoạt động phối hợp giữa âm nhạc và các
1
hình thức nhảy múa hoặc sử dụng đồ chơi âm , gõ đệm theo nhạc. Hoạt động
này giúp trẻ phát triển về cảm giác nhịp điệu, sự khéo léo, phản ứng nhanh và
đúng với tính chất âm nhạc. Vận động theo nhạc giúp trẻ phát triển cảm giác,
nhịp điệu, sự khéo léo, khả năng phản ứng nhanh và đúng các ấn tượng nghe
được trong âm nhạc. Ngoài ra còn làm thoả mãn nhu cầu tình cảm của trẻ, trẻ
được bộc lộ cảm xúc, giao tiếp với bạn bè. Hiện nay, chương trình âm nhạc đang
được phổ biến rộng rãi trong các trường Mầm non, nhằm giúp cho việc thực
hiện giáo dục âm nhạc cho trẻ theo đúng chương trình quy định, đồng thời giúp
giáo viên có được những cơ hội và điều kiện thể hiện khả năng của mình.
Trong thực tế, trẻ mẫu giáo rất thích được vận động theo nhạc nhưng
những kỹ năng vận động của trẻ còn rất đơn điệu, chưa mang tính chất nghệ
thuật do nhiều giáo viên chưa chú ý hình thành kỹ năng vận động theo nhạc cho
trẻ, chưa vận dụng lý thuyết vào thực tiễn, chưa có biện pháp thiết thực trong
quá trình dạy trẻ, dẫn tới kết quả chưa đạt được so với yêu cầu. Do vậy, việc áp
dụng biện pháp tiên tiến để dạy trẻ mẫu giáo vận động theo nhạc là rất cần thiết,
cần được chú trọng. Nhận thức được tầm quan trọng của việc dạy trẻ vận động
theo nhạc và với mong muốn nâng cao kỹ năng vận động theo nhạc cho trẻ. Từ
những lý do đó tôi đã mạnh dạn đi sâu nghiên cứu đề tài “Một số biện pháp
giúp trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi vận động theo nhạc” nhằm góp phần nhỏ bé của
mình vào việc tổ chức hoạt động âm nhạc và đặc biệt là vận động theo nhạc
được tốt hơn.
Do khả năng nghiên cứu còn hạn chế nên chắc chắn đề tài sẽ còn nhiều
thiếu sót, rất mong các bạn đồng nghiệp, các cấp lãnh đạo và hội đồng khoa học
đóng góp ý kiến để đề tài được hoàn thiện hơn.
2. Tên sáng kiến
“Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi vận động theo nhạc”
3. Tác giả sáng kiến
- Họ và tên: Nguyễn Thị Trang
- Địa chỉ tác giả sáng kiến: Trường mầm non Kim Long – Tam Dương –
Vĩnh Phúc;
- Số điện thoại: 0972809870;
Email:
2
4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Nguyễn Thị Trang
5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến
- Lĩnh vực áp dụng: Lĩnh vực phát triển thẩm mỹ, các hoạt động chăm
sóc, giáo dục trẻ.
6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: Từ tháng 09/2018
7. Mô tả bản chất của sáng kiến
7.1. Về nội dung của sáng kiến
7.1.1. Cơ sở lý luận
Âm nhạc thực sự gần gũi với trẻ thơ, âm nhạc là món ăn tinh thần không
thể thiếu được, nó vừa là một nội dung giáo dục, vừa là phương tiện góp phần
giáo dục toàn diện nhân cách của trẻ.
Vận động theo nhạc là hoạt động phối hợp giữa âm nhạc và các động tác
nhảy múa hoặc sử dụng đồ chơi âm nhạc, gõ đệm theo nhạc tạo cho con người
có được sự cảm nhận về nhịp điệu, góp phần tích cực vào việc phát triển toàn
diện nhân cách.
Vận động theo nhạc giúp trẻ phát triển cơ bắp và các tố chất như độ bền,
độ linh hoạt, dẻo dai, tính chính xác, sự nhanh nhạy, sự cân bằng, sự khéo
léo...Theo các nhà tâm lý học, vấn đề mấu chốt của việc vận động theo nhạc
nằm ở mối tương quan giữa hoạt động thể chất và hoạt động chí não.
Giáo dục âm nhạc là hoạt động mang tính nghệ thuật. Ở trường mầm non,
giáo dục âm nhạc được tiến hành thông qua các hoạt động: Dạy hát, nghe hát,
vận động theo nhạc. Trong đó vận động theo nhạc được tiến hành ở hoạt động
học hoặc ở mọi thời điểm trong ngày của trẻ, tích hợp trong các giờ hoạt động
và trong các ngày hội, ngày lễ.
Để làm tốt nội dung giáo dục âm nhạc, đòi hỏi giáo viên phải có lòng yêu
nghề, mến trẻ, có tinh thần trách nhiệm cao trong công việc. Đặc biệt phải có
vốn kiến thức chuyên môn, có kinh nghiệm, biết xây dựng và sử dụng linh hoạt
những phương pháp, biện pháp, thủ thuật đề ra trong tiết học.
Trẻ mầm non rất yêu thích âm nhạc nhưng nhiều trẻ chưa có kỹ năng vận
động theo nhạc. Một số trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn khi vận động cộng với
những kỹ năng vận động của trẻ còn đơn điệu, chưa mang tính nghệ thuật.
3
7.1.2. Thực trạng của vấn đề nghiên cứu:
7.1.2.1. Thuận lợi:
Được sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường, tổ chuyên môn bồi
dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ, cùng với sự ủng hộ, giúp đỡ của các bạn đồng
nghiệp.
Là giáo viên chủ nhiệm lớp 5 tuổi A9 tôi luôn yêu nghề, mến trẻ, nhiệt
tình, năng động. Không ngừng học tập nâng cao trình độ chuyên môn. Tích cực
học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
Các đồng chí giáo viên trong tổ luôn có tinh thần đoàn kết, giúp đỡ nhau
hoàn thành nhiệm vụ.
Trẻ rất thích được vận động theo nhạc.
7.1.2.2. Khó khăn:
Kỹ năng vận động theo nhạc của trẻ còn hạn chế.
Các cháu phần lớn là con em làm nông nghiệp, kinh tế gia đình eo hẹp, ít
có điều kiện cho con em mình tiếp xúc với âm nhạc nhiều.
Một số trẻ còn quá hiếu động, một số trẻ nhút nhát nên việc rèn kỹ năng
vận động và phát triển năng khiếu của trẻ còn khó khăn.
Bên cạnh đó thì cơ sở vật chất của nhà trường còn hạn chế, trang thiết bị
phục vụ cho hoạt động âm nhạc còn thiếu thốn nhiều. Phòng hoạt động âm nhạc
còn kết hợp với phòng học. Các dụng cụ gõ đệm chưa đầy đủ, chưa đẹp mắt,
chính vì vậy nên trẻ hoạt động âm nhạc chưa được hứng thú, chưa phát huy
được năng khiếu của trẻ.
7.1.2.3 Thực trạng:
a. Về giáo viên:
Một số giáo viên vẫn chưa phát huy hết khả năng sáng tạo, linh hoạt trong
tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ. Cách tổ chức các hoạt động đôi khi còn dập
khuân máy móc, chưa có kinh nghiệm khi xây dựng kế hoạch giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm.
4
Kỹ năng sư phạm đôi khi còn hạn chế nên việc tổ chức hoạt động âm nhạc
còn khô khan cô chưa linh hoạt trong việc tổ chức nên chưa thu hút sự tập trung
chú ý,
khích lệ trẻ hoạt động.
b. Về phụ huynh :
Một số phụ huynh chưa nhận thức được rõ về hoạt động âm nhạc, nó có
tác dụng cần thiết như thế nào với con em họ, Chỉ nghĩ là hát, múa chứ không
quan trọng.
c. Về trẻ:
Nhận thức của trẻ không đồng đều, khả năng sáng tạo của trẻ còn hạn chế.
Một số trẻ còn quá hiếu động, một số trẻ nhút nhát nên việc rèn kỹ năng
vận động và phát triển năng khiếu của trẻ còn khó khăn.
- Trẻ chưa có nề nếp, thói quen tốt.
- Sĩ số lớp đông, phòng học nhỏ khó khăn trong việc tổ chức hoạt động
cho trẻ.
* Để biết được chính xác kỹ năng vận động theo nhạc của trẻ ngay từ đầu
năm tôi đã làm khảo sát lớp tôi chủ nhiệm gồm 29 cháu như sau :
BIỂU 1: KẾT QỦA KHẢO SÁT TRẺ ĐẦU NĂM
Stt
Nội dung giáo dục
1
Trẻ biết vận động và sử
dụng nhạc cụ gõ đệm.
2
Trẻ có khả năng thể
hiện các bài múa, thể
dục nhịp điệu.
3
Trẻ mạnh dạn, tự tin
Số trẻ
29
Đạt yêu cầu
Chưa đạt yêu cầu
Số trẻ
Số trẻ
%
%
11/29
37,9
18/29
62,1
12/29
41,3
17/29
58,7
12/29
41,3
17/29
58,7
29
29
* Dựa vào kết quả khảo sát ta thấy:
5
Phần lớn trẻ chưa có các thao tác, cũng như kỹ năng vận động theo nhạc.
Trẻ thường mắc các lỗi sau:
- Khi vỗ tay:
+ Vỗ tay lúc theo nhịp, lúc theo phách.
+ Vỗ tay vào phách nhẹ, đưa tay ra vào phách mạnh.
+ Trẻ chưa có kỹ năng sử dụng nhạc cụ
- Khi múa:
+ Trẻ không thuộc động tác.
+ Trẻ múa còn lẫn lộn đông tác.
+ Động tác của trẻ chưa chính xác.
+ Trẻ múa không khớp với nhạc có thể nhanh hơn nhạc, có thể múa chậm
hơn nhạc.
+ Trẻ không tự thực hiện.
Nguyên nhân:
* Qua khảo sát, đánh giá kết quả tôi tìm ra một số nguyên nhân dẫn tới tỷ
lệ đạt được của trẻ còn thấp đó là:
- Do trẻ thiếu hụt kiến thức âm nhạc từ lứa tuổi nhà trẻ, mẫu giáo bé.
- Một số trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn khi vận động cộng với các kĩ
năng vận động của trẻ còn đơn điệu, chưa mang tính chất nghệ thuật.
- Do trẻ còn nhút nhát không giám thực hiện bài tập.
- Trẻ chưa được ôn luyện vận động theo nhạc nhiều.
- Trẻ ít được tiếp xúc với nhạc cụ.
- Hình thức tổ chức lớp chưa linh hoạt, chưa kích thích hứng thú cho trẻ
hoạt động.
- Đồ dùng trực quan còn ít, chưa đẹp, chưa hấp dẫn
7.2. Về khả năng áp dụng của sáng kiến
Từ bảng trên cho thấy trẻ đạt tỷ lệ rất thấp, trước thực trạng đó, với trách
nhiệm là một nhà giáo tôi nhận thấy cần phải có biện pháp để nâng cao kỹ năng
6
vận động theo nhạc cho trẻ. Qua nghiên cứu tôi thấy có rất nhiều biện pháp để
nâng cao kỹ năng vận động theo nhạc cho trẻ sau đây tôi xin đưa ra một số biện
pháp mà bản thân đã áp dụng có hiệu quả.
7.2.1. Biện pháp 1: Làm mẫu chuẩn vận động theo nhạc và xây dựng
các động tác vận động phù hợp:
Âm nhạc là trừu tượng nhưng có tính giáo dục nghệ thuật sâu sắc. Vì vậy
việc sớm tư duy trực quan và kích thích những yếu tố ban đầu là rất cần thiết.
Vai trò của cô giáo trong vấn đề này là phải tạo được sự hướng thú để trẻ say
mê, ham thích hoạt động nghệ thuật. Vì vậy trước khi cho trẻ hoạt động nghệ
thật cô cần có những hình thức gợi mở, dẫn dắt giới thiệu và được xem cô biểu
diễn mẫu với mức độ hoàn thiện nhất.
Làm mẫu là biện pháp quan trọng nhằm mục đích cho trẻ tri giác toàn vẹn
(Tri giác âm nhạc và vận động trong một khối thống nhất).
Với những bài hát rõ nhịp, phách, hoặc các loại hình tiết tấu. Ví dụ như
bài “Vườn trường mùa thu” của nhạc sĩ Cao Minh Khang tôi chọn hình thức vận
động theo tiết tấu chậm, bài “Tiếng chú gà Trống gọi” của nhạc sĩ Kim Hữu tôi
chọn hình thức vận động theo tiết tấu phối hợp.
Dạy trẻ vỗ tay hoặc sử dụng đồ chơi âm nhạc gõ đệm theo bài hát cũng
có nhiều cách dạy. Giáo viên cần căn cứ vào loại nhịp, cấu trúc hình tiết tấu của
bài hát để chọn hình thức vỗ tay, gõ đệm và cách dạy cho phù hợp.
Dạy trẻ vỗ tay (hoặc gõ) theo nhịp: Vỗ tay hoặc gõ một tiếng vào phách
mạnh, (đầu ô nhịp) phách yếu nghỉ.
Ví dụ: Trong bài “Màu hoa” của nhạc sĩ Hồng Đăng có câu:
Màu hoa tím màu hoa đỏ màu hoa vàng.
Vỗ
nghỉ
vỗ
nghỉ
vỗ nghỉ
- Dạy vỗ tay (hoặc gõ) tiết tấu chậm: Vỗ tay hoặc gõ 3 tiếng, mỗi tiếng
bằng một nốt đen, rồi nghỉ bằng một tiếng(Vỗ tay hoặc gõ vào phách mạnh ở
đầu ô nhịp)
Ví dụ: Trong bài “Hoa trường em” của nhạc sĩ Dương Hưng Bang có câu:
Em ngắm chiếc lá, em ngắm cánh hoa.
Vỗ vỗ
vỗ nghỉ vỗ
vỗ
vỗ nghỉ
7
Ví dụ: Dạy trẻ vỗ tay theo tiết tấu chậm bài “Cháu thương chú bộ đội”
- Vào bài cô đố trẻ:
Ai nơi hải đảo biên cương
Diệt thù giữ nước coi thường khó khăn.
(Chú bộ đội)
- Cô hỏi trẻ:
+ Câu đố kể về ai?
+ Các con đã được làm quen với những bài hát nào kể về chú bộ đội?
+ Ai sáng tác bài Cháu thương chú bộ đội?
- Cô nói: Để bài hát khi biểu diễn thêm vui, nhịp nhàng cô cùng các con
vỗ tay theo tiết tấu chậm kết hợp với lời ca nhé.
- Cả lớp cùng hát lại bài hát
- Cô làm mẫu. Cách vỗ tay như sau:
Cháu thương chú bộ đội nơi rừng sâu biên giới.
V v v nghỉ
v
v v
v: Vỗ tay.
Nghỉ: Nghỉ không vỗ tay.
- Cô giải thích cho trẻ: Các con vỗ tay 3 tiếng rồi nghỉ bằng một tiếng, vỗ
tay 3 tiếng rồi nghỉ bằng một tiếng, cứ tiếp tục như vậy cho đến hết bài. bắt đầu
vỗ vào tiếng “chú”
- Cô hướng dẫn cho trẻ vỗ tay:
+ Đầu tiên cô cho trẻ vỗ tay kết hợp với đếm.
1 - 2 - 3 - nghỉ -1 - 2 - 3 - nghỉ…
+ Khi trẻ đã quen với cách vỗ theo tiết tấu chậm thì tôi cho trẻ vỗ tay kết
hợp với lời ca.
- Để tạo hứng thú cho trẻ và trẻ tích cực vận động theo nhạc tôi có thể linh
hoạt, làm đa dạng các cách học thuộc.
+ Dạy cả lớp vận động theo nhạc.
8
+ Nối tiếp theo tổ. (Cô nói: Khi cô đưa tay về phía tổ nào thì tổ đó vừa hát
vừa gõ đệm theo nhịp)
+ Theo nhóm bạn trai, nhóm bạn gái. (Cô nói: Khi cô đưa tay lên cao thì
các bạn trai vừa hát vừa gõ đệm theo nhịp, khi cô đưa tay thấp thì các bạn gái
thực hiện).
+ Nhóm hát, nhóm vận động. (Cô nói: Các bạn trai làm các nhạc công gõ
đệm theo nhịp cho các bạn gái cầm micro làm ca sĩ).
+ Theo tốp nhỏ.
+ Cá nhân.
- Khi cô cho trẻ tập sử dụng một loại nhạc cụ nào đó để đệm cho bài hát,
cô cần nói rõ cách gõ cho âm thanh phát ra như thế nào thì phù hợp.
Ví dụ: Dạy trẻ cách sử dụng nhạc cụ là trống: Tay trái cầm trống, tay phải
cầm dùi, khi gõ thì gõ vào giữa mặt trống, sau đó đưa ra gõ vào thành trống.
Hoặc dạy trẻ sử dụng nhạc cụ là xắc xô thì tay phải cầm xắc xô (úp xắc xô vào
trong lòng bàn tay) khi gõ thì gõ xắc xô vào lòng bàn tay trái sau đó đưa hai tay
rộng ra nghỉ bằng một phách).
- Trong tổ chức có nhiều trẻ tham gia vận động, di chuyển đội hình, múa
động tác của trẻ nam khác động tác của trẻ nữ…Muốn thể hiện toàn vẹn trong
sự kết hợp với âm thanh, âm nhạc cùng một lúc là không thể được. Vì vậy để
đảm bảo tính toàn vẹn của tri giác, cô cần sử dụng biện pháp trình bày cùng với
lời giải thích động tác của trẻ nam trước, động tác của trẻ nữ sau. Có thể giải
thích dưới hình thức dựng hình ảnh mô phỏng hoặc chỉ dẫn ngắn gọn, dễ hiểu.
Ví dụ khi dạy trẻ vận động minh hoạ bài: “Chú bộ đội” có động tác hai tay vung
tự nhiên chân dậm mạnh, cô có thể nói: “Hai tay các con vung tự nhiên, chân
dậm mạnh giống như chú bộ đội đang hành quân đấy các con ạ.”
- Trong chương trình một số bài múa đã có biên soạn động tác múa gợi ý,
song cô có thể dạy trẻ phối hợp các động tác tay chân, thân hình và thể hiện qua
nét mặt kết hợp với âm nhạc.
Ví dụ: Trong sách tuyển tập các bài hát dành cho trẻ mẫu giáo không biên
soạn động tác múa bài “Chú Voi con ở bản Đôn” của nhạc sĩ Phạm Tuyên. Dựa
vào nội dung của bài hát tôi đã sáng tạo ra động tác cho phần dạo nhạc đầu,
động tác của 8 câu hát, phần nhạc kết:
9
- Phần dạo nhạc đầu: Nhún theo nhạc đầu lắc lư.
- Chú voi con…Đôn: 1tay để sau lưng, 1 tay đưa ra chỉ ở phía trước, chân
nhún theo nhịp.
- Chưa có…con: Đổi tay, tay đưa trước vẫy , chân nhún .
- Từ rừng…người: Tay đưa rộng ra phía trước .
- Rất ham …chơi: Nhún chân theo nhịp tay vung tự nhiên.
- Voi con …ơi: Tay bắc làm loa gọi chân nhún
- Mau lớn…to: Hai tay đưa rộng từ dưới lên cao vòng 2 bên
- Có sức…xa: Vòng tay rộng từ ngoài vào ôm trước ngực.
- Kéo gỗ..ta: Nắm 2 tay để trên vai nhún người sang 2 bên.
- Phần nhạc kết: Hai tay đưa cao lên trên đầu, lắc cổ tay, kết hợp bước
xoay tròn tại chỗ một vòng.
- Để tạo sự hứng thú cho trẻ và trẻ tích cực luyện tập múa, tôi có thể cho
trẻ múa dưới các hình thức và sắp xếp di chuyển đội hình như sau:
+ Cô cho cả lớp múa. (Đội hình đứng vòng tròn, cô cũng đứng ở vòng
tròn múa cùng trẻ).
+ Trẻ múa theo nhóm các bạn trai và các bạn gái đứng riêng theo từng
vòng tròn. (hai vòng tròn đồng tâm)
+ Trẻ múa từng đôi. (Hai trẻ quay mặt vào nhau hoặc tự chọn bạn để múa)
+ Trẻ múa theo nhóm nhỏ.
+ Cá nhân múa.
- Do trẻ học thông qua bắt chước nên tôi phải làm mẫu nhiều lần. Trẻ bắt
chước có thể không như giáo viên nhưng những gì nghe nhìn qua mẫu giúp trẻ
khắc sâu ấn tượng, nhận biết một cách xúc cảm các động tác, bài múa. Như vậy
bằng nhiều hình thức sinh động, cô sẽ hình thành tư duy trực quan, tạo được
những yếu tố ban đầu cho mọi cảm nhận nghệ thuật.
Còn với những bài hát có hình tượng nghệ thuật đẹp, có giai điệu tình cảm
tha thiết, tôi lựa chọn hình thức múa. Những đoạn nhạc, những bài hát sôi động
10
tôi có thể cho trẻ tập những bài thể dục nhịp điệu hay động tác earobic khỏe
khoắn.
Ví dụ như bài: Nắng sớm của nhạc sĩ Xuân Nghị hay bài Trời nắng trời
mưa của nhạc sĩ Đặng Nhất Mai...
Sau khi lựa chọn hình thức vận động tôi sẽ xây dựng từng động tác cụ thể,
phù hợp.
Việc lựa chọn loại hình vận động và các động tác phù hợp với tính chất
âm nhạc sẽ giúp quá trình lĩnh hội các kỹ năng vận động của trẻ sẽ thuận lợi
hơn, mang lại hiệu quả cao hơn.
7.2.2. Biện pháp 2: Chính xác hóa các động tác vận động
Đây là biện pháp quan trọng giúp trẻ nắm vững các kỹ năng vận động.
Vận động theo nhạc là hoạt động mang tính sáng tạo nên trước khi định hướng
các động tác vận động, tôi thường tạo cơ hội cho trẻ được bộc lộ khả năng sáng
tạo của mình và cho trẻ thực hiện thử. Với những bài thực hiện theo nhịp phách
tiết tấu trẻ đã biết, tôi cho trẻ nhớ lại hình thức vận động và thực hiện thử ghép
vào lời bài hát. Sau đó tôi chính xác lại bằng cách thực hiện động tác cho trẻ
quan sát kết hợp với lời giải thích ngắn gọn giúp trẻ nắm vững kỹ năng vận
động.
Ví dụ: Khi cho trẻ vận động bài hát “Múa cho mẹ xem” của tác giả Xuân
Giao tôi cho trẻ suy nghĩ một số động tác theo ý mình và cho một hoặc hai trẻ
thực hiện thử. Sau đó sẽ cùng trẻ nhận xét, đánh giá xem động tác đó có phù hợp
với lời bài hát và tính chất nhạc không. Nếu phù hợp tôi sẽ lựa chọn động tác đó
của trẻ cùng với những động tác tôi định hướng để tổng hợp thành một hệ thống
các động tác liên hoàn theo lời ca của bài hát.
Để trẻ thực hiện đúng và chính xác thì cô cần thực hiện lại cho trẻ quan
sát và kết hợp phân tích động tác.
Hoặc cho trẻ vận động theo tiết tấu chậm bài hát “Trường chúng cháu là
trường mầm non” của nhạc sĩ Phạm Tuyên tôi sẽ để trẻ nhớ lại cách vỗ tay theo
tiết tấu chậm . Sau đó tôi chính xác lại hình thức vận động này bằng cách thực
hiện vỗ câu hát đầu tiên kết hợp giải thích ngắn gọn. Với việc hướng dẫn chính
xác của tôi nên tất cả trẻ đều thực hiện đúng và rất hứng thú trong hoạt động.
11
Việc chính xác hóa các động tác bằng cách phân tích và giải thích giúp trẻ
nắm vững các kỹ năng vận động, góp phần nâng cao khả năng vận động theo
nhạc cho trẻ.
7.2.3. Biện pháp 3: Tăng cường luyện tập, phát triển năng khiếu vận
động theo nhạc cho trẻ.
Với âm nhạc từ học hát hay vận động theo nhạc trẻ phải được bắt chước
và luyện tập nhiều lần các động tác mới một cách chính xác và chi tiết. Tôi cần
sử dụng một số biện pháp sau:
- Làm mẫu lại các động tác có sự kết hợp của âm nhạc với mục đích khôi
phục lại trong trí nhớ, tri giác thính giác và trình tự động tác. Khi luyện tập cô
phải cùng làm với trẻ nhiều lần từ đầu đến cuối bài hát (Bản nhạc). Những động
tác khó, cô có thể cho trẻ múa lại kết hợp với lời ca trọn vẹn câu hát.
- Chỉ dẫn trẻ thực hiện động tác cùng với âm nhạc. Chỉ dẫn chi tiết, chính
xác, đặc điểm động tác cùng với âm nhạc, đồng thời khích thích trẻ hoạt động
độc lập.
- Sửa chữa dần những chi tiết không chính xác (Tách ra để tập riêng)
Ví dụ: Trẻ múa sai câu “Phục phịch, phục phịch đó là bác gấu đen”
Trong bài “Đố bạn” của tác giả Hồng Ngọc. Có rất nhiều cách sửa sai như là cô
cho trẻ múa riêng động tác hoặc có thể cô nói “Khi cô đưa tay về phía các con
thì các con múa, khi cô chỉ vào cô thì cô múa” Trong khi cô múa thì trẻ tri giác
toàn bộ động tác và trẻ tự điều chỉnh động tác của mình cho đúng.
- Tổ chức linh hoạt, đa dạng cách học thuộc các động tác để gây hứng thú
và trẻ tích cực hoạt động dưới các hình thức cả lớp, tổ, nhóm trẻ luyện tập, tổ
hát, tổ vận động. Cô khuyến khích trẻ tự vận động để tạo khả năng theo dõi, và
giúp trẻ làm chính xác lại.
- Căn cứ vào hình thức vận động theo nhạc như vỗ tay hoặc gõ đệm theo
tiết tấu, vận động minh hoạ, múa…Cô luôn chú ý tới đội hình của trẻ, sao cho cô
làm mẫu, tất cả nhìn thấy cô và cô quan sát được trẻ.
+ Khi nghe các thể loại âm nhạc khác nhau, trẻ có thể bộc lộ cảm xúc
bằng các hoạt động hình thể một cách ngẫu hứng nhưng mọi trẻ không nhất thiết
phải vận động giống nhau. Đây là xúc cảm tự nhiên thể hiện bằng hành động
12
theo tính chất giai điệu, nhịp điệu âm nhạc. Ở đây, giáo viên là người gợi ý giúp
trẻ cảm thụ các tính chất âm nhạc khác nhau. Trẻ nghe nhạc, vận động theo
không cần hát.
- Mỗi trẻ là một cá thể riêng biệt với các đặc điểm tâm sinh lý khác nhau,
do đó khả năng vận động theo nhạc của từng trẻ khác nhau. Trong đó có một số
trẻ có năng khiếu vận động theo nhạc, khả năng tiếp nhận nhanh, động tác đúng,
đẹp. Với các trẻ này tôi thường dành thêm thời gian để giúp trẻ luyện tập và phát
triển năng khiếu của mình. Ngoài ra tôi còn cho các bé làm quen với một số điệu
múa cơ bản qua đĩa hình và dạy trẻ một số động tác múa đơn giản, phù hợp như:
Hái đào, guộn đèn, lắc mông, đánh cồng, nhún giật, mõ mời... để nâng cao kỹ
năng vận động theo nhạc cho trẻ.
- Củng cố và hoàn thiện kỹ năng là bước tiếp theo giúp trẻ thể hiện độc
lập, sáng tạo, truyền cảm, đồng cảm với hình tượng nghệ thuật, tôi có thể yêu
cầu trẻ nhớ lại trình tự các động tác, biết phối hợp với các bạn sẵn sàng thực
hiện bài tập.
- Sự hình thành các kỹ năng vận động theo nhạc cần phải tăng cường
luyện tập, vận dụng các phương pháp, biện pháp linh hoạt, sáng tạo.
7.2.4. Biện pháp 4: Tạo môi trường âm nhạc.
Giáo dục âm nhạc là hoạt động nghệ thuật được trẻ mẫu giáo rất yêu
thích. Đây là loại hình được xem như phương tiện để thực hiện các hoạt động
giáo dục một cách hiệu quả ở trường Mầm non.
Do đặc diểm tâm sinh lý lứa tuổi Mẫu giáo, các cháu tuy còn nhỏ tuổi
nhưng rất thích cái đẹp, màu sắc sặc sỡ, mới lạ. Để tiến hành hoạt động âm nhạc
cần tạo ra một môi trường âm nhạc là rất cần thiết. Vì vậy tôi luôn cố gắng tạo
nhiều đồ dùng, đồ chơi đẹp, hấp dẫn trang trí xung quanh lớp.
- Sử dụng đồ dùng điện tử hiện đại như: Đàn Organ, ti vi, đầu đĩa, vi
tính…
- Tôi vẽ tranh, sưu tầm tranh ảnh từ hoạ báo, lịch…có nội dung về hoạt
động âm nhạc, nội dung bài sắp học để trang trí hoặc làm đồ dùng cho giảng
dạy.
- Tôi chuẩn bị đồ chơi âm nhạc, bởi vì đồ chơi là nhu cầu tự nhiên không
thể thiếu đối với cuộc sống của trẻ. Đồ chơi có 2 loại chủ yếu:
13
+ Đồ chơi công nghiệp: Đàn, xắc xô, trống, kèn, mõ, trang phục…
+ Đồ chơi tự tạo: Đồ chơi tự tạo có muôn hình muôn vẻ bởi chúng được
tạo ra từ những vật sẵn có, dễ kiếm, dễ làm. Nguồn gốc của đồ chơi tự tạo là vô
tận. Làm đồ chơi tự tạo là hoạt động sáng tạo và độc đáo. Có thể dùng luôn
những đồ vật thông thường trong sinh hoạt hàng ngày, sử dụng trực tiếp những
vật liệu tự nhiên làm đồ chơi và bằng những vật liệu thu lượm được.
Ví dụ:
+ Tận dụng những đoạn tre già để đẽo phách tre.
+ Tận dụng bìa cứng, trang trí giấy đề can để tạo thành nhiều cái đàn có
hình dáng khác nhau.
+ Tận dụng các vỏ lon bia, nước ngọt để làm trống, xúc xắc.
+ Làm đàn tơ rưng bằng tre nhỏ.
+ Vỏ hộp sữa làm trống cơm.
+ Tận dụng vải vụn của thợ may làm hoa cài tay.
+ Mút xốp làm mũ múa...
Tôi xây dựng góc hoạt động âm nhạc với cách trang trí đẹp, nhiều đồ chơi
đảm bảo an toàn, đa dạng về chủng loại, chất liệu. Các đồ chơi được sắp xếp sao
cho gọn gàng, dễ lấy, dễ cất, có thể sử dụng vào các hoạt động khác.
7.2.5. Biện pháp 5: Tạo hứng thú cho trẻ trong quá trình vận động theo
nhạc.
Vận động theo nhạc là quá trình trẻ thực hành trải nghiệm và cảm thụ
nghệ thuật. Để quá trình vận động không bị đơn điệu, nhàm chán. Tôi tổ chức
cho trẻ thực hiện vận động dưới nhiều hình thức thi đua có lồng yếu tố vui chơi.
Ví dụ như khi cho trẻ vận động bài “Đố bạn” tôi tổ chức cuộc thi tài giữa
các đội: Đội voi con, đội hươu sao, đội gấu đen. Sau đó cho trẻ bình chọn đội
xuất sắc nhất. Qua việc tổ chức thi đua sôi động như vậy, trẻ rất hứng thú vận
động và rất mạnh dạn tự tin thể hiện khả năng của mình. Và để giúp trẻ hứng thú
hơn tôi còn sử dụng các dụng cụ âm nhạc trong quá trình trẻ vận động. Ngoài
các dụng cụ được nhà trường cung cấp tôi còn sử dụng các loại dụng cụ tự làm
như: Non bia làm trống lắc, thanh tre làm phách, mũ múa làm từ xốp lá... Vừa sử
dụng nhạc cụ trẻ còn được quan sát hình ảnh, mặc trang phục biểu diễn phù hợp.
14
Ví dụ: Dạy trẻ gõ đệm theo nhịp bài “Cháu yêu cô chú công nhân” của tác
giả Hoàng Văn Yến. Cô tạo hứng thú cho trẻ bằng cách cho trẻ quan sát tranh,
ảnh về các cô chú công nhân. Cô trò chuyện cùng trẻ về các cô chú công nhân,
giáo dục trẻ yêu quý và biết ơn các cô chú công nhân. Cô hỏi trẻ đã được làm
quen với bài hát nào nói về nghề công nhân? Ai sáng tác bài hát? Sau đó cô dạy
trẻ vận động theo nhạc.
Hoặc khi dạy trẻ vận động minh hoạ bài “trống cơm” nhạc dân ca. Tôi
cho cả lớp mặc trang phục dân gian và đeo trống cơm. Tôi nhận thấy trên nét
mặt vui tươi, hồ hởi trên mỗi trẻ. Trẻ vui sướng hòa mình vào bài hát với trang
phục dân gian và trống cơm.
Trẻ được mặc trang phục và sử dụng đạo cụ và biểu diễn phù hợp với tính
chất âm nhạc và nội dung bài hát sẽ làm phong phú thêm đời sống văn hoá, có
tác dụng giáo dục tình cảm đạo đức, góp phần vào việc hình thành nhân cách trẻ
thơ.
Kết quả tôi thấy trẻ rất hứng thú, có ý thức, tích cực tham gia hoạt động,
đạt được những yêu cầu của bài soạn.
Với những bài múa, thể dục nhịp điệu tôi sử dụng một số dụng cụ phù
hợp với bài hát như lựa chọn dây hoa, vải lụa, dây nơ...
Việc sử dụng hợp lý các dụng cụ âm nhạc trong quá trình trẻ vận động
làm tăng hứng thú, phát huy tích cực vận động của trẻ, từ đó nâng cao hiệu quả
quá trình vận động theo nhạc của trẻ.
7.2.6. Biện pháp 6: Ứng dụng công nghệ thông tin vào trong dạy học:
Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào trong dạy học là rất cần thiết. Việc
ứng dụng công nghệ thông tin vào trong giảng dạy ở cấp học mầm non làm đa
dạng hoá hình thức dạy học giúp trẻ được thay đổi không khí mới, hấp dẫn,
trong giờ học, tạo cho trẻ niềm hứng thú, hăng say tích cực tham gia vào hoạt
động, làm cho hiệu quả giáo dục cao. Đặc biêt giúp giảm bớt đồ dùng không
cần thiết, giảm bớt sức lao động của giáo viên và giảm bớt chi phí.
Ví dụ: Khi dạy trẻ vận động bài “Chú Voi con ở bản Đôn” của tác giả
Phạm Tuyên, tôi chuẩn bị một video về các chú voi con sống ở các bản làng của
người dân. Khi tiến hành tiết học tôi cho trẻ quan sát hình ảnh trên máy vi tính,
để tạo hứng thú và khơi gợi hình ảnh đẹp hình thành ở trẻ tình cảm yêu quý và
15
bảo vệ các con vật. Qua hình thức giới thiệu của cô kết hợp với được nghe giai
điệu âm nhạc sẽ là yếu tố ban đầu của tư duy logic cho quá trình cảm nhận nghệ
thuật.
Để dạy trẻ tôi không chỉ sưu tầm trên mạng tôi còn tìm các trò chơi trong
phần mềm cài đặt, mua băng đĩa có nội dung liên quan đến kiến thức cần truyền
đạt, quay phim làm đĩa để dạy trẻ cho phù hợp với bài học.
Ví dụ: Dạy múa bài “Cháu yêu bà” của tác giả Xuân Giao. Để chuẩn bị
cho bài giảng, ý tưởng của tôi tạo cho trẻ hứng thú và khơi gợi tình cảm của
cháu đối với bà của mình bằng cách cho trẻ xem video clip vở kịch rối tóm tắt
theo truyện Tích Chu. Tôi tập kể diễn cảm tóm tắt nội dung cốt truyện, sưu tầm
rối hình cậu bé Tích Chu, Bà cụ, Bà tiên, tập đóng kịch, dựng cảnh. Sau đó được
quay làm đĩa CD và lưu vào máy vi tính, khi dạy có thể cho xem trên đầu đĩa
ti vi hoặc dùng máy vi tính để mở. Ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy
như vậy, tôi thấy các cháu thích thú khi được thay đổi không khí, có ý thức, say
sưa và tích cực vào vận động theo nhạc.
7.2.7. Biện pháp 7: Tận dụng môi trường ở mọi lúc, mọi nơi cho trẻ
vận động theo nhạc:
Không chỉ cho trẻ vận động theo nhạc trong các giờ hoạt động học mà tôi
còn tạo nhiều cơ hội và điều kiện cho trẻ được vận động theo nhạc ở mọi lúc,
mọi nơi.
Ví dụ: Trong giờ thể dục sáng, tôi thay đổi những động tác khô cứng theo
hiệu lệnh của cô giáo bằng vận động một số bài hát phù hợp với chủ đề: Ví dụ:
chủ đề “thế giới động vật” tôi chọn bài “Đố bạn” của nhạc sĩ Hồng Ngọc, chủ đề
“nghề nghiệp” bài “Em thích làm chú bộ đội” của nhạc sĩ Hoàng Long, chủ đề
“Nước và các hiện tượng tự nhiên bài “trời năng trời mưa” của nhạc sĩ Đặng
Nhất Mai...Bằng việc cho trẻ vận động theo nhạc trong giờ thể dục giúp trẻ thêm
hoạt bát và là cơ sở giúp trẻ vận động chính xác.
Ngoài các giờ hoạt động học có nội dung trọng tâm dạy vận động theo
nhạc tôi còn sử dụng vận động theo nhạc vào các hoạt động khác như: Khám
phá khoa học, làm quen với toán...vừa giúp gây hứng thú cho trẻ vào giờ học,
thay đổi trạng thái của trẻ trong quá trình học tập đồng thời giúp trẻ có thêm cơ
hội thực hành, ôn luyện, củng cố kỹ năng vận động theo nhạc.
16
Ví dụ: Khi cho trẻ với một số loại quả tôi cho trẻ vận động bài “Qủa” của
nhạc sĩ Xanh Xanh.
Vận động theo nhạc trong lúc hoạt động ngoài trời: Trong khi cho trẻ hoạt
động ngoài trời cũng có thể cho trẻ vận động theo nhạc nhằm tạo cho trẻ sự
mềm dẻo, nhịp nhàng, làm thư giãn thần kinh, kích thích óc sáng tạo và giúp trẻ
hiểu biết hơn về thế giới xung quanh.
Ví dụ: Cho trẻ quan sát và đàm thoại về con vịt. Cô có thể cho trẻ đứng
đội hình vòng tròn để múa hát bài “Một con vịt” của tác giả Kim Duyên.
Trong giờ hoạt động góc: Tôi tổ chức cho trẻ dưới hình thức biểu diễn ở
góc nghệ thuật. Một số bạn sẽ ngồi làm khán giả còn một số bạn sẽ làm nghệ sĩ
lên biểu diễn. Khi lên biểu diễn các bạn sẽ chọn đạo cụ là các đồ dùng đồ chơi ở
góc âm nhạc kết hợp với những động tác mà cô đã dạy để biểu diễn cho các bạn
xem.
Vận động theo nhạc trong thời gian chơi trò chơi sáng tạo: Có thể cho trẻ
vận động theo nhạc trong khi trẻ chơi trò chơi sáng tạo.
Ví dụ: Trẻ chơi đóng kịch có kèm với biểu diễn. Hoặc có trong trò chơi
phân vai cô giáo, trẻ nhập vai mình là cô giáo hay là trẻ mẫu giáo thể hiện hát,
múa, gõ đệm, vận động minh hoạ tuỳ theo ý thích.
Trong giờ hoạt động chiều tôi cũng dành thời gian rèn và dạy trẻ vận động
theo nhạc. Tôi có thể cùng trẻ xây dựng một số bài múa hay động tác vận động
hoặc tôi cho trẻ ôn luyện một số vận động trẻ đã được học trong các giờ học.
Âm nhạc luôn xuất hiện bên trẻ từ lúc trẻ đến trường cho đến khi bố mẹ
đón. Do vậy giáo viên cần tận dụng các thời điểm trong ngày để rèn luyện kỹ
năng vận động theo nhạc cho phù hợp với đặc điểm tiếp nhận của trẻ.
Trong các ngày hội, ngày lễ, hội thi đây cũng là những cơ hội trẻ thể hiện
khả năng vận động theo nhạc của mình. Trẻ có thể tham gia các tiết mục múa,
erôbic, các bài thể dục nhịp điệu. Việc biểu diễn các tiết mục này trong các ngày
lễ, hội giúp trẻ mạnh dạn, tự tin, tạo cho trẻ niềm vui, những cảm xúc mạnh mẽ,
tăng cường khả năng cảm thụ âm nhạc và góp phần nâng cao kỹ năng vận động
theo nhạc của trẻ.
Bên cạnh đó, tôi cũng đã nghiên cứu và áp dụng quan điểm đổi mới hình
thức giáo dục âm nhạc. Mục đích giáo dục của hướng đổi mới là giáo viên là
17
người hướng dẫn, tạo cơ hội cho trẻ hoạt động vui chơi, tìm tòi, khám phá. Trẻ
tham gia hoạt động, một cách hứng thú, chủ động để phát triển khả năng cá
nhân.
Tôi đã tích cực làm việc trực tiếp với nhóm, cá nhân để giúp trẻ thực hiện
tốt hoạt động âm nhạc. Trẻ hoạt động không bị áp đặt để phát huy năng lực bản
thân, được trao đổi, nhận xét để trở lên năng động hơn. Chính vì vậy, trong vận
động theo nhạc, trẻ tự do thể hiện nhiều cách khác nhau, không nhất thiết yêu
cầu mọi trẻ vận động giống nhau.
Ví dụ: Dạy trẻ vận động theo nhạc bài “Cháu thương chú bộ đội” của tác
giả Hoàng Văn Yến, sau khi đã cho trẻ làm quen với một số cách vận động theo
nhạc, tôi cho trẻ thể hiện bằng nhiều cách khác nhau như cô cho 3 tổ hội ý xem
tổ của mình vận động theo cách nào, sau đó cho cả 3 tổ thực hiện vận động cùng
một lúc. Có thể tổ gõ đệm theo tiết tấu chậm, có tổ vận động minh hoạ trên nền
nhạc...
Tuổi Mẫu giáo là lứa tuổi “Học mà chơi, chơi mà học”do đó phải sử dụng
nhiều biện pháp, thủ thuật trong giờ học để gây hứng thú và sự tập trung vốn rất
ngắn của trẻ. Cũng vì thế mà giờ học mang tính tổng hợp. Vận động theo nhạc
có thể tích hợp nhẹ nhàng được vào một số giờ học khác hoặc tích hợp các môn
học khác vào vận động.
Ví dụ: Dạy trẻ gõ đệm theo tiết tấu chậm bài “Cháu thương chú bộ đội”
của tác giả Hoàng Văn Yến cô có thể tích hợp môn Hình thành các biểu tượng
toán bằng cách đếm số chú bộ đội lên biểu diễn, đếm số dụng cụ âm nhạc…
Ví dụ: Trong hoạt động tạo hình, vẽ con cá. Sau khi trẻ trưng bày và nhận
xét sản phẩm, Cô có thể cho trẻ hát kết hợp với vận động minh hoạ trên nền
nhạc bài “Cá vàng bơi” của nhạc sĩ Hà Hải.
Như vậy, ở trường mẫu giáo, từ lúc đến trường đến khi cha mẹ đến đón,
âm nhạc luôn xuất hiện bên trẻ tạo không khí tươi mát. Nếu vắng bóng lời ca,
điệu múa thì trường lớp đối với các cháu thật buồn tẻ. Âm nhạc là chu kỳ thời
gian, là nhịp sống hàng ngày của trẻ, là cho trẻ thêm linh hoạt, tươi vui. Âm
nhạc thực sự là người bạn thân của trẻ thơ.
7.2.8. Biện pháp 8: Tổ chức cho trẻ trong ngày hội, ngày lễ:
18
Vào ngày lễ hội như ngày khai giảng, ngày nhà giáo Việt Nam, tết trung
thu…là những ngày có hình thức tổ chức quan trọng trong việc tạo ra môi
trường âm nhạc phong phú và sinh động. Ngày lễ, ngày hội có các hoạt động
nghệ thuật đa dạng như hát, múa, đóng kịch…tạo cho trẻ niềm vui và phấn khởi,
những cảm xúc mới mẻ, tăng cường khả năng cảm thụ âm nhạc, mở rộng nhận
thức cho trẻ. Ngày lễ, hội là cơ hội cho giáo viên và trẻ trong toàn trường giao
lưu, hiểu biết nhau hơn, đồng thời tạo cơ hội cho trẻ nâng cao các kỹ năng hoạt
động nghệ thuật. Trẻ hiểu thêm những điều mới lạ chỉ có trong ngày hội, ngày
lễ, đồng thời củng cố những điều trẻ đã lĩnh hội được.
Hiểu được ý nghĩa hoạt động âm nhạc trong ngày hội, ngày lễ. Hàng ngày,
tôi luôn chú ý thường xuyên rèn những kỹ năng vận động theo nhạc. Khi nhà
trường có kế hoạch tổ chức, tôi lựa chọn các nội dung phù hợp để luyện tập,
chuẩn bị trang phục cho trẻ. Khi biểu diễn tôi nhận thấy ở trẻ rất hào hứng, tự
tin, có ý thức trong khi biểu diễn.
8. Những thông tin cần được bảo mật
- Không có
9. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến
* Nhân lực
Có được sự đồng thuận, nhất trí, ủng hộ của chị em đồng nghiệp, phụ
huynh học sinh trong lớp tôi phụ trách và sự hứng thú của trẻ.
Sự quan tâm hỗ trợ và đầu tư của Ban giám hiệu nhà trường, của phụ
huynh học sinh về trang thiết bị, đồ dùng phục vụ cho chuyên đề.
* Thời gian: Ngay từ khi nghiên cứu xây dựng đề tài, tôi đã áp dụng vào
thực tiễn lớp tôi phụ trách và lên kế hoạch chia ra thành 3 giai đoạn sau:
Giai đoạn 1 (Tháng 9 đến tháng 10/2018): Tìm hiểu và khảo sát cơ sở vật
chất phục vụ cho việc áp dụng tổ chức vận động theo nhạc cho trẻ trong và
ngoài lớp học.
Giai đoạn 2 (Từ tháng 10/2018 đến tháng 12/2018): Áp dụng các biện
pháp, phương pháp vào quá trình tổ chức vận động theo nhạc cho trẻ của lớp 5
tuổi A9 trường Mầm non Kim Long.
Giai đoạn 3 : Từ tháng 01/2019 đến 02/2019: Hiệu quả khi áp dụng, viết
báo cáo sáng kiến.
19
* Không gian: Trong và ngoài lớp học.
10.1. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp
dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả.
Qua áp dụng những biện pháp trên vào việc rèn kỹ năng vận động theo
nhạc cho trẻ tại lớp 5 tuổi A9, tôi đã thu được những kết quả hết sức khả quan:
10.1.1. Về cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ chuyên đề
Nhà trường đã đầu tư đồ dùng phục vụ cho chuyên đề như: Mua thêm nhạc
cụ gõ đệm, làm mũ, đàn, loa,trang phục biểu diễn...
Tổ chức bồi dưỡng chuyên môn
10.1.2. Đối với giáo viên
Qua áp dụng sáng kiến kinh nghiệm ở trường đó là một bài học để mình
thử nghiệm phương pháp dạy của mình trên trẻ, qua đó thấy được những kỹ
năng vận động nào nên áp dụng vào lúc nào, vào thời điểm nào để lôi cuốn sự
chú ý của trẻ và tạo cho trẻ hứng thú khi tham gia vận động theo nhạc. Bản thân
không ngừng phấn đấu học hỏi bạn bè đồng nghiệp học hỏi những kinh nghiệm
về kỹ năng vận động theo nhạc, phương pháp gây hứng thú cho trẻ khi tham gia
vận động...Tôi còn phải cố gắng nhiều hơn nữa, trau dồi kinh nghiệm chuyên
môn để phát huy và đạt được kết quả cao hơn trong công tác chăm sóc và giáo
dục trẻ.
10.1.3. Đối với trẻ:
Sau khi thực hiện các giải pháp trên tôi thấy trẻ lớp tôi ngày càng hứng
thú và tích cực tham gia vận động theo nhạc. Qua một năm tiến hành và sửa đổi
theo nhiều cách khác nhau để tìm ra những hướng tốt nhất cho trẻ khi tham gia
vận động theo nhạc tôi nhận thấy trẻ trong lớp mạnh dạn, năng động, sáng tạo và
tự tin trong hoạt động âm nhạc nói nói riêng và tất cả các môn học khác nói
chung. Để thấy rõ hiệu quả sau 6 tháng xây dựng và thực hiện chuyên đề tôi tiến
hành đưa ra thêm một số bài tập để kiểm tra kỹ năng vận động theo nhạc của 30
trẻ đã tham gia thực hiện những bài tập trước.
Stt
Nội dung giáo dục
Số trẻ
Đạt yêu cầu
Chưa đạt yêu cầu
Số trẻ
Số trẻ
%
%
20
1
2
3
Trẻ biết vận động và sử
dụng nhạc cụ gõ đệm.
Trẻ có khả năng thể
hiện các bài múa, thể
dục nhịp điệu.
Trẻ mạnh dạn, tự tin
29
26/29
89,6
3/29
10,4
29
26/29
89,6
3/29
10,4
29
27/29
93
2/29
7
So sánh giữa kết quả khảo sát đầu năm với kết quả khảo sát cuối năm
chúng ta thấy trẻ có những sự tiến bộ vượt bậc thể hiện rõ trong kết quả khảo sát
như sau:
Nội dung
Kết quả khảo sát
đầu năm trẻ đạt
Kết quả khảo sát
cuối năm trẻ đạt
Trẻ biết vận động và sử
11/29 = 37,9%
26/29 = 89,6%
dụng nhạc cụ gõ đệm.
Trẻ có khả năng thể hiện
12/29 = 41,3%
26/29 = 89,6%
các bài múa, thể dục
nhịp điệu.
Trẻ mạnh dạn, tự tin
12/29 = 41,3%
27/29 = 93%
Từ bảng so sánh kết quả chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy được kết quả
đạt trên trẻ khá cao:
- Trẻ biết vận động và sử dụng nhạc cụ gõ đệm: Trẻ đầu năm chỉ đạt 11/29
trẻ đạt 37,9%. Cuối năm số trẻ đạt tăng lên là 26/29 trẻ đạt 89,6%.
- Trẻ có khả năng thể hiện các bài múa, thể dục nhịp điệu: Trẻ đầu năm chỉ
đạt 12/29 trẻ đạt 41,3%. Cuối năm trẻ đạt tăng lên là 26/29 trẻ đạt 89,6%.
- Về số trẻ mạnh dạn, tự tin: Trẻ đầu năm chỉ đạt 12/29 trẻ đạt 41,3%.
Cuối năm trẻ đạt tăng lên là 27/29 trẻ đạt 93%.
+ Tỷ lệ trẻ đạt kết quả đạt yêu cầu đều tăng và chưa đạt yêu cầu ở tất cả
các nội dung đánh giá đều giảm.
Tóm lại: Khi vận dụng “một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi vận
động theo nhạc”, tôi nhận thấy các cháu rất hứng thú, hăng say tích cực hoạt
động và đã thu được kết quả tốt đẹp. Điều đó chứng minh rằng biện pháp mà tôi
đưa ra là phù hợp và mang lại hiệu quả thiết thực.
10.2. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp
dụng sáng kiến theo ý kiến của ban giám hiệu nhà trường:
21
Đề tài được ban giám hiệu nhà trường cũng như tập thể giáo viên ủng hộ
nhiệt tình và được đánh giá cao, tập thể giáo viên đánh giá đây là nội dung rất
thiết thực trong tình hình hiện nay. Việc đưa ra các biện pháp giúp trẻ mẫu giáo
5-6 tuổi vận động theo nhạc, đã giúp trẻ biết vận động và sử dụng nhạc cụ gõ
đệm, trẻ có khả năng thể hiện các bài múa, thể dục nhịp điệu và mạnh dạn, tự tin
khi thể hiện.
Đây là địa chỉ để các giáo viên khác trong nhà trường học tập và có thể tổ
chức tốt cho trẻ vận động theo nhạc.
Tạo môi trường giáo dục tốt cho trẻ, giúp phụ huynh yên tâm khi gửi con
tại nhóm lớp cũng như tại trường, góp phần hình thành nhân cách cho trẻ, giúp trẻ
trở nên mạnh dạn tự tin, hứng thú trong các hoạt động để trẻ thực sự mỗi ngày đến
trường là một ngày vui.
11. Danh sách những tổ chức, cá nhân đã tham gia áp dụng thử hoặc
áp dụng sáng kiến lần đầu:
Số
TT
Tổ chức áp
dụng
Địa chỉ
Phạm vi/Lĩnh vực
áp dụng sáng kiến
1Lớp 5 – 6 tuổi A9 Trường mầm non KimLớp 5 tuổi A9, trường mầm
Long – Tam Dương –non Kim Long
Vĩnh Phúc
Kim Long, ngày tháng năm 2019 Kim Long, ngày 24 tháng 2 năm 2019
Thủ trưởng đơn vị
Tác giả sáng kiến
Nguyễn Thị Trang
22