SKKN NHỮNG BIỆN PHÁP rèn kỹ NĂNG THỰC HÀNH NGHI THỨC đội THIẾU NIÊN TIỀN PHONG hồ CHÍ MINH TRONG TRƯỜNG TRUNG học cơ sở có NHIỀU học SINH dân tộc THIỂU số

NHỮNG BIỆN PHÁP RÈN KỸ NĂNG THỰC HÀNH NGHI THỨC ĐỘI THIẾU
NIÊN TIỀN PHONG HỒ CHÍ MINH TRONG TRƯỜNG TRUNG H ỌC C Ơ S Ở
CÓ NHIỀU HỌC SINH DÂN TỘC THIỂU SỐ

1.

ĐẶT VẤN ĐỀ.
Nghi thức Đội là một phương tiện giáo dục của Đội TNTP Hồ Chí Minh. V ới
những quy định biểu hiện bằng ngôn ngữ, hình thức t ượng tr ưng, thủ t ục,
nghi lễ và đội ngũ, Nghi thức Đội góp phần mạnh mẽ vào việc xây dựng
phương pháp giáo dục toàn diện, mang nét đặc trưng c ủa Đội. Trong đó,
nổi bật nhất là giáo dục ý thức kỷ luật, tư thế, tác phong và tinh th ần t ập
thể cho đội viên, tạo ra vẻ đẹp tính nghiêm chỉnh và sự thống nhất của tổ
chức Đội. Nghi thức Đội được tiến hành thường xuyên trong m ọi hoạt
động rèn luyện của Đội để tạo thành thói quen, nề nếp tốt cho đ ội viên
trong tổ chức Đội. Việc tiến hành giáo dục bằng Nghi th ức Đội đòi hỏi ph ải
có tính thuyết phục cao, tính nghiêm túc, chính xác và th ống nh ất. có nh ư
vậy mới làm cho Nghi thức Đội trở thành nhu cầu thực sự của mỗi đội viên
và tập thể Đội.
Các đội viên khi tham gia các hoạt động tập trung nh ư: chào c ờ, múa hát
tập thể, lễ diễu hành … mỗi đội viên cần phải th ực hi ện đúng các đ ộng tác
thực hành về Nghi thức Đội. Đó là vấn đề mà mỗi GV-TPT, anh ch ị phụ
trách, đội viên quan tâm. Vấn đề đặt ra ở đây là phải rèn kỹ năng. Kỹ năng
là yếu tố quyết định đến sự thành công của việc th ực hiện đúng, thành
thạo Nghi thức Đội, từ 7 kỹ năng của người đội viên như: Thắt, tháo khăn
quàng, đánh trống … đến các kỹ năng về thực hiện các động tác cá nhân t ại
chỗ, di động và cách sắp xếp đội hình, đội ngũ…T ất cả đều theo m ột quy
trình và đi từng bước một.


Muốn thực hiện tốt các động tác về Nghi thức Đội, không th ể không

nghiên cứu kĩ về Nghi thức Đội và phương pháp tập luy ện Nghi th ức Đội,
đặc biệt là biện pháp rèn kỹ năng thực hành Nghi th ức Đội cho đ ội viên.
Để tổ chức tốt việc này , các GV-TPT Đội cần có tài li ệu cung c ấp nh ững
kiến thức lý thuyết về các động tác thực hành Nghi th ức Đội, và các bi ện
pháp cụ thể cho từng động tác.
Với tinh thần và ý thức bù lấp những thiếu hụt trên, tôi mạnh dạn đ ưa ra
sáng kiến này với hy vọng góp ý kiến sao cho vi ệc h ướng d ẫn th ực hi ện
Nghi thức Đội trong trường học đạt kết quả cao, đội viên sẽ n ắm đ ược các
kỹ năng thành thạo về Nghi thức Đội, góp phần nâng cao ch ất l ượng các
hoạt động Đội trong trường trung học cơ sở nói chung và các tr ường trung
học cơ sở thuộc vùng có nhiều đội viên là dân tộc thi ểu s ố nói riêng. Đó
chính là lí do tôi chọn đề tài này, chỉ mong sao được góp một ph ần kinh
nghiệm nhỏ bé của mình về kỹ năng công tác Đội, góp ph ần nâng cao ki ến
thức, kỹ năng công tác Đội cho các em đội viên ở độ tuổi THCS, đặc biệt là
ở trường THCS có nhiều học sinh dân tộc thiểu số ngày càng tốt h ơn.
1.

THỰC TRẠNG CỦA VIỆC RÈN KỸ NĂNG THỰC HÀNH NGHI THỨC
ĐỘI TRONG TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ HIỆN NAY .

2.

Thực trạng về việc thực hành Nghi thức Đội của đội viên.
Đối với các em đội viên ở các trường THCS nói chung và các tr ường THCS
có nhiều học sinh dân tộc thiểu số như trường tôi nói riêng, bên cạnh
những kết quả đạt được, việc thực hành Nghi thức Đội của đa số đ ội viên
vẫn còn yếu, kể từ việc nắm vững 7 động tác nghi thức của người đội viên
đến các động tác đội hình, đội ngũ…tất cả đều ch ưa được tốt l ắm. Nhiều
đội viên thấy ngại và sợ khi học Nghi thức Đội. Thêm nữa, vẫn còn một s ố
đội viên chưa có ý thức, tinh thần tự giác tập luyện.

Chính vì vậy mà trong các đợt kiểm tra chương trình Rèn luy ện đội viên v ề
chuyên hiệu “Nghi thức Đội” của các năm học trước tôi thấy chất lượng
chưa được cao như mong muốn. Chẳng hạn tôi tiến hành kiểm một số chi
đội thì số đội viên đạt điểm 8,9 là rất ít, chi ếm kho ảng 10%, s ố đ ội viên
đạt điểm 7 chiếm khoảng 20%, điểm 5,6 chiếm khoảng 60% , đi ểm d ưới
5 chiếm khoảng 10%.
Thực trạng kỹ năng thực hành Nghi thức Đội c ủa GV- TPT Đ ội

2.

của các trường Trung học cơ sở.
Qua điều tra, tìm hiểu 15 anh chị Tổng phụ trách của các tr ường
Trung học cơ sở trong huyện thì có 10 anh chị tổng ph ụ trách cho r ằng:
Việc thực hành đúng Nghi thức Đội có một vị trí rất quan trọng trong các
hoạt động ngoài giờ lên lớp, 2 anh chị Tổng phụ trách cho là khá quan
trọng và đa số đều cho rằng việc tập luy ện Nghi thức Đội cho đ ội viên
không phải là dễ. Qua thực tế cho thấy việc dạy Nghi th ức Đội hiện nay ở
nhiều trường vẫn còn tồn tại nhiều bất cập.
– Về phía GV-TPT Đội, khi dạy Nghi thức Đội thường có nh ững bi ểu hiện
phổ
biến sau:
+ Nhiều GV- TPT tổ chức cho các em tập luyện theo nhóm, tuy nhiên hi ệu
quả đạt được chưa cao. Vì đội viên thường tranh thủ thời gian này đ ể học
thêm hoặc đi làm phụ giúp gia đình nên chưa dành nhiều th ời gian cho h ọc
tập kiến thức và kỹ năng công tác Đội.
+ Ở trường phân lịch sinh hoạt Đội, nhưng về nhà nhiều phụ huynh không
cho đi vì họ nói là không quan trọng, mà họ dành th ời gian đó cho con đi
học thêm các môn văn hoá hoặc để làm việc nhà. Nên m ỗi l ần sinh ho ạt

Đội vẫn còn nhiều em vắng, mặc dù GV-TPT và nhà trường có nhiều biện
pháp nhưng kết quả mang lại cũng chưa cao.
+ GV-TPT thường xem nhẹ kỹ năng thực hành các động tác cơ bản, chi tiết.
Thông thường, GV-TPT chỉ hướng dẫn sơ sài rồi cho các em t ập 1-2 l ượt
sau đó chuyển sang tập động tác khác, hoặc tổ ch ức h ướng dẫn tập luy ện
cho các em còn lơ là, hay ỉ lại vì các em đã đ ược h ọc ở tr ường ti ểu h ọc r ồi.
+ Trong khi thực hiện các động tác mẫu GV-TPT làm quá nhanh, vì v ậy
nhiều em không quan sát kịp các động tác TPT vừa làm m ẫu.
+ Thời gian tổ chức tập luyện còn ít, thiếu th ường xuyên…
* Từ những thực trạng trên, tôi thấy rằng việc rèn kỹ năng th ực hành Nghi
thức Đội cho đội viên ở các trường trung học cơ sở, đặc biệt là các tr ường
có nhiều học sinh dân tộc thiểu số hiện nay có nh ững khó khăn và thu ận
lợi sau:
a.Thuận lợi:
– Về phía GV-TPT: Đa số đều nhận thức đầy đủ về vai trò c ủa ng ười GVTPT Đội và về chương trình rèn luyện Nghi thức Đội, thấy đ ược việc dạy
thực hành Nghi thức Đội là một nhiệm vụ hết sức khó khăn mà bản thân
mỗi GV-TPT cần phải cố gắng nhiều mới làm được.
– Về phía các em đội viên: Hầu hết các em đều ngoan, có ý th ức ch ấp hành
kỷ luật, có cố gắng trong luyện tập th ực hành các động tác về Nghi th ức
Đội để đạt kết quả cao.
– Về các thuận lợi khác: Cơ sở vật chất phục vụ cho công tác Đội ở các
trường hiện nay tương đối đầy đủ. Các trường đều đã có phòng Đ ội hay
góc Đội, có trống kèn, loa máy, sân bãi…đặc biệt Ban giám hiệu, các anh ch ị
phụ trách chi đội ở các trường đều nhiệt tình, quan tâm đ ến các phong
trào hoạt động Đội.


Khó khăn:

1.

Bên cạnh những thuận lợi như đã nêu trên, thì việc rèn kỹ năng th ực hành
Nghi thức Đội cho đội viên vẫn còn tồn tại nhiều khó khăn:
– Học sinh trung học cơ sở đã lớn, các em đang trong th ời kỳ phát tri ển
tâm sinh lý, nhiều em đang tập làm người lớn nên việc các em đến tr ường
tập Nghi thức Đội, tập múa hát thì nhiều em mắc cỡ, e ngại không muốn
tham gia, sự chú ý tập trung chưa cao, hay lơ là trong khi tập. M ặt khác
thời lượng để luyện tập Nghi thức Đội thì có hạn. Vì thế, trong một vài
buổi tập GV-TPT cũng không có đủ thời gian để quan tâm đến từng đội
viên.
– Liên đội của trường tôi đóng trên địa bàn vùng sâu vùng xa, có nhi ều
đồng bào dân tộc tại chỗ sinh sống, bên cạnh đó là một xã nghèo c ủa
huyện nên những năm học qua mặc dù có nhiều cố gắng nh ưng b ản thân
tôi là một giáo viên kiêm tổng phụ trách đội cũng gặp r ất nhi ều khó khăn
trong quá trình tổ chức các hoạt động Đội. Do điều kiện kinh t ế gia đình
của các em quá khó khăn nên việc các em đi sinh hoạt Đ ội đ ều đ ặn là r ất
khó, bởi vì ngoài thời gian học ở trường, về nhà các em còn ph ải đi làm
thuê, phải phụ giúp gia đình. Bên cạnh đó, các em đến tr ường sinh ho ạt
Đội còn phân biệt dân tộc, tôn giáo, bất đồng về ngôn ngữ…Có lẽ đây là
một trong những khó khăn lớn đòi hỏi người giáo viên làm công tác Đ ội
phải thật sự yêu nghề, mến trẻ, phải có nhiều tâm huyết với công việc thì
mới có thể từng bước đưa công tác Đội ngày một phát triển. Do vậy mà
ngay từ đầu khi nhận công tác này tôi đã xác định vai trò, v ị trí, trách nhiệm
và gian khổ của người GV-TPT Đội.
– Do thời tiết không thuận lợi nên việc tập luyện Nghi th ức Đội không
thực hiện thường xuyên được.

– Hiện nay, nhiều GV-TPT Đội ở các trường không được đào tạo đúng
chuyên ngành mà chỉ làm công tác kiêm nhiệm nên nhà tr ường phân công
việc dạy đứng lớp là chủ yếu, không có nhiều thời gian tập trung cho công
tác Đội nên ít nhiều cũng gặp khó khăn về kiến th ức, kỹ năng nghi ệp v ụ
công tác Đội.
– Việc dạy thực hành Nghi thức Đội đòi hỏi người GV-TPT Đội phải có một
trình độ nhất định về chuyên môn cũng như tài nghệ sư phạm. Trong th ực
tế không phải mọi GV-TPT đều có năng lực, nghiệp vụ nh ư nhau; đ ộ chênh
lệch về trình độ chuyên môn giữa các GV-TPT là m ột th ực tế. Nó đòi h ỏi
những giải pháp có tính đồng bộ. Về phía GV-TPT cần t ự học, t ự bồi d ưỡng
năng lực nghiệp vụ chuyên môn của mình để có thể làm tốt nhiệm vụ
được giao.
Từ những thực trạng trên, tôi nghiên cứu và đưa ra một số biện pháp
nhằm nâng cao kỹ năng thực hành Nghi thức Đội cho đội viên trong tr ường
Trung học cơ sở nói chung và các trường có nhiều h ọc sinh dân t ộc thi ểu
số nói riêng.
III. NHỮNG BIỆN PHÁP RÈN KỸ NĂNG THỰC HÀNH NGHI THỨC ĐỘI
TRONG TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ CÓ NHIỀU HỌC SINH DÂN TỘC
THIỂU SỐ
+ Về phía GV-TPT Đội: Để thực hành Nghi thức Đội được tốt, mỗi GV-TPT
Đội phải có đầy đủ tài liệu hướng dẫn thực hành và n ắm v ững n ội dung
từng động tác về Nghi thức Đội, biết thực hành thuần th ục, chính xác các
động tác đó. Đồng thời bản thân người GV-TPT phải luôn dành nhiều th ời
gian, phải có tâm huyết với công tác Đội; ph ải luôn g ần gũi, hoà đ ồng v ới
các em, phải nắm bắt được tâm tư tình cảm nguyện vọng c ủa các em. T ừ
đó mới thực hiện được công tác Đội có hiệu quả.


+ Về phía các em đội viên: Mỗi đội viên phải có m ột cuốn s ổ tay đ ội viên,
trong đó đã ghi đầy đủ nội dung về Nghi thức Đội, các em luôn đ ược trang

bị đầy đủ kiến thức kỹ năng công tác Đội, các em luôn cảm th ấy đi sinh
hoạt Đội như là sân chơi bổ ích và lành mạnh, đến đây các em đ ược h ọc
tập, vui chơi, được giao lưu với bạn bè. Có nh ư vậy m ới thu hút và khi ến
cho các em ham thích khi đi sinh hoạt Đội.
Đề xuất các biện pháp rèn kỹ năng thực hành Nghi thức Đội:
Biện pháp rèn kỹ năng tìm hiểu nội dung về Nghi thức Đội .

1.

* Yêu cầu: Nắm được kỹ năng nội dung 7 yêu cầu của người đội viên, n ội
dung về đội hình, đội ngũ.
* Biện pháp thực hiện:
+ Đội viên đọc và biết các nội dung về Nghi th ức Đội có trong s ổ tay đ ội
viên, trong các sách kỹ năng nghiệp vụ Đội .
+ Trả lời các câu hỏi do GV-TPT đặt ra.
* Ví dụ minh hoạ: Sau khi đội viên đã đọc và nắm được n ội dung về Nghi
thức Đội, GV-TPT nêu câu hỏi như sau: Hãy nêu 7 yêu c ầu của ng ười đ ội
viên?
Đội viên trả lời: 1. Biết thực hiện các động tác thắt, tháo khăn quàng đ ỏ;
2.Chào kiểu đội viên Thiếu niên Tiền phong; 3. Thuộc, hát đúng Qu ốc ca,
Đội ca và một số bài hát truyền thống, sinh hoạt tập thể của Đội; 4. Hô
đáp khẩu hiệu Đội; 5. Biết thực hiện các động tác cầm cờ, gi ương c ờ, vác
cờ, kéo cờ; 6.Thực hiện các động tác cá nhân tại chỗ và di động; 7.Bi ết
đánh 3 bài trống quy định của Đội .
2.

Biện pháp rèn kỹ năng quan sát, mô tả và thực hiện.


* Yêu cầu: Đội viên nắm được thứ thự thực hiện các động tác.

* Biện pháp thực hiện chung:
+ GV-TPT làm mẫu động tác.
+ Đội viên quan sát từng bước của từng động tác đ ến t ổng th ể c ủa t ừng
động tác.
+ TPT hỏi: Động tác này được thực hiện như thế nào?
+ Đội viên mô tả và thực hiện lại.
+ TPT theo dõi uốn nắn sửa sai.
Ví dụ 1: Động tác “Quay bên phải ”
TPT làm mẫu động tác bên phải quay. TPT vừa mô tả v ừa th ực hiện đ ộng
tác quay bên phải. Đội viên quan sát và trả lời câu hỏi do TPT đặt ra: Đ ộng
tác “ Quay bên phải ” thực hiện như thế nào? Đội viên nêu th ứ t ự th ực hiện
được động tác do quan sát được( Khi nghe hô “Bên ph ải- quay” thì gót chân
phải làm trụ, mũi chân trái làm điểm đỡ, quay người sang bên ph ải m ột
góc 90o, sau đó rút chân trái lên, trở về tư thế đứng nghiêm).
Đội viên thực hành động tác quay bên phải (theo cá nhân, phân đ ội, chi
đội).
TPT theo dõi, uốn nắn và sửa sai cho từng em.
Ví dụ 2: Động tác “Dậm chân tại chỗ”:
Đa số các em đánh tay sai (đánh tay theo hướng hai bên), trong khi theo
yêu cầu kỹ thuật là đánh tay theo hướng trước – sau.
Để khắc phục việc thực hiện sai kỹ thuật này, tôi đã tiến hành cho các em
tập luyện như sau:


Cho các em đứng tại chỗ không dậm chân. Hướng dẫn cho các em kỹ thu ật
đánh tay đúng bằng hình thức cho các em quan sát hình ảnh và b ản thân
tôi làm mẫu.

Minh họa: Kỹ thuật đánh tay trong động tác Dậm chân tại chỗ

Sau khi các em thực hiện tốt, động tác đánh tay đúng người h ướng dẫn
mới cho kết hợp giữa đánh tay và dậm chân.

Minh họa: Hoàn thiện kỹ thuật động tác Dậm chân tại chỗ.

Ví dụ 3: Động tác “Đi đều”:
Thông thường trong động tác Đi đều, các em nh ấc chân cao nh ư đ ộng tác
Dậm chân tại chỗ. Nguyên nhân là hầu hết các giáo viên – TPT đ ội và
người hướng dẫn cho các em dậm chân tại chỗ sau đó đi đ ều luôn. Vì v ậy,


các em đang nhấc cao chân trong động tác Dậm chân tại ch ỗ lại ti ếp t ục
nhấc cao chân để thực hiện động tác Đi đều.
Để khắc phục tình trạng này, tôi đã hướng dẫn các em theo cách sau:
– Làm mẫu cho các em quan sát bước chân một người đang đi bình th ường,
các em sẽ thấy được bước chân đi đúng là thế nào.
– Sau đó cho các em tiến hành tập luyện theo phân đội và theo chi đ ội.
– Cuối cùng, khi các em tập bước chân đi đúng, không còn thói quen b ước
chân cao như động tác giậm chân tại chỗ. Ta tiến hành cho các em phối
hợp động tác đánh tay.
– Trong quá trình tập luyện, những em nào còn có sai sót, ta tách nh ững em
đó ra hướng dẫn thêm và cho tập riêng. Khi nào đảm bảo đúng kỹ thu ật
động tác thì cho các em đứng vào đội hình.
– Để duy trì kỹ thuật động tác đúng, khi đội hình đang đ ứng nghiêm, ta cho
các em đi đều luôn, các em sẽ có bước chân đúng và động tác Đi đ ều sẽ
đảm bảo kỹ thuật.
Qua quan sát, ta thấy hướng dẫn một kỹ thuật mới cho nh ững em ch ưa
biết luôn dễ hơn sửa động tác sai các em đã th ực hi ện lâu ngày. B ởi v ậy,
trong quá trình hướng dẫn, tập luy ện, người giáo viên ph ải quan sát t ốt,
nếu em nào có biểu hiện thực hiện sai kỹ thuật động tác thì ph ải ch ấn

chỉnh, sửa chữa ngay.
Minh họa: Kỹ thuật bước chân đúng trong động tác Đi đều

3.

Biện pháp rèn kỹ năng thực hành tổng hợp các động tác Nghi
thức Đội.


* Yêu cầu: đội viên thực hiện liên hoàn các động tác Nghi th ức Đội một
cách thuần thục.
* Biện pháp thực hiện:
+ TPT làm mẫu các động tác Nghi thức Đội ( trong buổi lễ diễu hành)
+ Đội viên thực hành lại các động tác mà TPT vừa làm m ẫu.
+ TPT theo dõi, uốn nắn và sửa sai.
* Ví dụ minh hoạ: Trong buổi lễ diễu hành, đội viên khi đi đều qua khán
đài, tay phải đưa lên chào các đại biểu, tay trái đánh, chân đi đều, hàng
ngang hàng dọc vẫn thẳng…Như vậy các em đã thực hiện liên hoàn các
động tác trong cùng một thời điểm.
4.

Biện pháp rèn kỹ năng thực hành Nghi thức Đ ội cho cán b ộ ch ỉ
huy Đội.
* Yêu cầu:
+ Người chỉ huy Đội là những đội viên nắm vững các kh ẩu l ệnh hô, th ực
hiện thành thạo các động tác về Nghi thức Đội ( 7 kỹ năng của ng ười đ ội
viên, các động tác về đội hình, đội ngũ,và các động tác dùng tay đ ể tập h ợp
đội hình).
+ Trang phục gọn gàng, đúng quy định.
+ Tư thế nhanh nhẹn, nghiêm túc, chuẩn xác.

+ Khẩu lệnh hô to, rõ; phải có dự lệnh, động lệnh.
+ Biết chọn địa hình, xác định đúng hướng, vị trí khi tập h ợp đội hình…
* Biện pháp thực hiện:


Sau khi đã tập luyện chung cho đội viên toàn Liên đội, TPT cùng ph ối h ợp
với anh chị phụ trách chi đội lựa chọn đội ngũ cán bộ chỉ huy Đ ội, số l ượng
mỗi chi đội từ 3-5 em.
+ TPT tiến hành tập các động tác của người chỉ huy Đội theo trình t ự sau:
– Tư thế: Nhanh nhẹn, nghiêm túc, chuẩn xác, dứt khoát.
– Khẩu lệnh: Khi hô phải rõ dự lệnh và động lệnh, hô to, rõ đ ể c ả đ ơn v ị
đều nghe thấy. Chỉ huy phải kiểm tra hiệu quả của kh ẩu l ệnh. Khi đ ội viên
chưa thực hiện xong, chưa chuyển sang khẩu lệnh khác.
– Tập chọn địa hình: Chọn vị trí rộng, bằng phẳng và không có ch ướng
ngại vật để tập hợp đội hình.
– Tập xác định phương hướng: Cần chú ý các yếu tố: Tránh nắng chiếu vào
mặt, tránh hướng gió, tránh ô nhiễm của môi trường, tránh h ướng có
nhiều hoạt động ồn ào.
– Tập chọn vị trí, tư thế chỉ huy khi tập hợp : Khi tập hợp chỉ huy đứng ở
điểm chuẩn, tư thế nghiêm để đội hình dựa vào đó làm chuẩn tập h ợp,
không xê dịch vị trí, quay qua quay lại…
– Tập các động tác chỉ định đội hình: Chỉ huy dùng tay trái chỉ định đội hình
tập hợp hàng ngang, hàng dọc, chữ U; dùng cả hai tay đối v ới đội hình vòng
tròn.
* Ví dụ minh hoạ:
+ Tập hợp chi đội hàng dọc:
Sau khi chỉ huy lựa chọn địa hình, phương h ướng và vị trí, ch ỉ huy hô: “Chi
đội tập hợp” , đồng thời dùng tay trái đưa thẳng lên cao, các ngón tay khép
kín, lòng bàn tay hướng về phía thân người( để chỉ định đội hình hàng
dọc).

Khi tay trái của phân đội trưởng phân đội 1 chạm vào vai của mình thì ch ỉ
huy bỏ tay xuống, chuyển từ vị trí tập hợp sang v ị trí ch ỉnh đốn đ ội hình .
+ Tập hợp đội hình vòng tròn: Hai tay vòng lên đ ầu, bàn tay m ở, các ngón
tay khép kín, lòng bàn tay úp xuống, ngón giữa hai bàn tay chạm nhau.
* Một số chú ý của người chỉ huy khi tập hợp đội hình:
– Khi giơ tay chỉ định đội hình tập hợp, hướng m ặt c ủa ch ỉ huy luôn cùng
hướng với đội hình.
– Khi đội viên đầu tiên vào vị trí chuẩn của đội hình, ch ạm tay trái vào vai
trái của chỉ huy, chỉ huy chuyển từ vị trí tập hợp sang vị trí điều khi ển đội
hình..
Sau khi người chỉ huy thành thạo các động tác của mình thì sẽ đi ều khi ển
đội hình thực hiện tốt các nội dung trong nghi th ức Đội.
1.

KẾT QUẢ THỰC NGHIỆM:

Nhờ sự vận dụng những biện pháp Rèn luyện kỹ năng thực hành Nghi th ức
Đội như trên mà qua Hội thi “ Nghi thức Đội và chỉ huy Đội gi ỏi” cấp Liên
đội trong năm học 2016-2017, kết quả thực hành Nghi th ức Đ ội của đ ội
viên đạt được như sau:
1.

Đội nghi thức:

Tổng số
đội viên
tham gia

Kết quả
Giỏi
Số
lượng

Khá
%

Số
lượng

Trung bình
%

Số lượng %


580

198

34,2 %

266

45,8 %

116

20 %

Qua kết quả của Hội thi như trên, ta thấy đội viên th ực hành Nghi th ức Đ ội
đạt khá, giỏi chiếm 82,4%; đội viên đạt mức trung bình ch ỉ chiếm 18,3%.
– 100% đội viên hát đúng Quốc ca, Đội ca.
– 100% chi đội có đội trống biết đánh 3 bài trống quy định; đ ội c ờ th ực
hiện thành thạo các động tác cầm cờ, giương cờ, vác cờ .
Chỉ huy Đội:

2.

Tổng số
chỉ

huy

tham gia

21

Kết quả
Giỏi
Số
lượng

8

Khá
%

38,1 %

Số
lượng

9

Trung bình
%

Số lượng %

42,8%

4

19,1 %

Điều đó cho thấy, việc áp dụng các biện pháp rèn k ỷ năng th ực hành Nghi
thức Đội như trong sáng kiến kinh nghiệm này là rất có hiệu quả.
Tuy nhiên , muốn nâng cao chất lượng thực hành Nghi th ức Đội Thiếu niên
Tiền phong Hồ Chí Minh cho đội viên trong trường học nói chung cũng nh ư
đối với các các trường học có nhiều đội viên là dân t ộc thi ểu s ố nói riêng
thì chúng ta cần phải:


– Hằng năm tổ chức mở lớp tập huấn kỹ năng nghiệp vụ công tác Đội cho
Ban chỉ huy Liên- Chi đội và đội ngũ phụ trách chi đội để cùng v ới t ổng
phụ trách tập luyện cho tất cả đội viên trong Liên đội.
– Tổng phụ trách phải hướng dẫn tỉ mĩ cả phần lí thuyết và th ực hành
từng động tác để các em dễ dàng nắm bắt; Có thái độ ôn tồn, hòa nhã khi

tập luyện; Khi hướng dẫn, không được nóng vội, phải theo m ột quy trình
từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp.
– Việc tập luyện Nghi thức Đội phải được thực hiện thường xuyên, liên
tục, có tính lâu dài.
– Người hướng dẫn Nghi thức Đội là người quyết định chất lượng hoạt
động này đối với các em đội viên. Bởi vậy, để nâng cao chất lượng Nghi
thức Đội trong nhà trường người GV- TPT Đội phải luôn trau d ồi nghi ệp
vụ công tác Đội.Tham gia các lớp tập huấn do hội đồng đ ội t ỉnh, huy ện t ổ
chức. Không ngừng học hỏi đồng nghiệp và nh ững người có kinh nghi ệm
trong hoạt động Đội. Đặc biệt, người GV-TPT Đội phải biết s ử dụng và kết
hợp các phương pháp sau:
+ Phương pháp thuyết trình kết hợp với trực quan ( có nghĩa là ngoài vi ệc
thuyết minh ra, người hướng dẫn phải thực hiện mẫu các động tác)
+ Phương pháp tập luyện tập thể.
+ Phương pháp ôn tập: nhóm, cá nhân.
+ Phương pháp kiểm tra, đánh giá.
+ Phương pháp tổ chức hội thi Nghi thức Đội.
– Biết động viên, tuyên dương, khen thưởng kịp thời, tạo điều kiện đ ể các
em phát huy năng lực của mình; Góp ý nhẹ nhàng nh ững h ạn ch ế , thi ếu
sót của các em trong quá trình tập luyện.


1.

KẾT LUẬN.
Sáng kiến kinh nghiệm về “ Những biện pháp rèn kỹ năng th ực hành Nghi
thức Đội trong trường trung học cơ sở” là một cố gắng thể hiện sự đổi
mới về phương pháp tổ chức hoạt động Đội trong nhà tr ường.
Việc tiến hành giáo dục bằng Nghi thức Đội đòi hỏi phải có tính thuy ết
phục cao, tính nghiêm túc, tính chính xác và th ống nhất. Có nh ư v ậy m ới

làm cho Nghi thức Đội trở thành nhu cầu thực sự của mỗi đ ội viên và t ập
thể Đội.
Sáng kiến này đi sâu phân tích các biện pháp rèn kỹ năng th ực hành Nghi
thức Đội để làm cơ sở lí luận cho việc vận dụng các bi ện pháp làm nâng
cao kỹ năng thực hành Nghi thức Đội cho đội viên.
Từ việc tìm hiểu những yêu cầu về nội dung thực hành Nghi th ức Đội c ần
có của đội viên và từ thực tiễn làm công tác Tổng phụ trách Đội, bản thân
tôi đã đề xuất một số biện pháp, một số kinh nghiệm về rèn kỹ năng thực
hành Nghi thức Đội. Các kỹ năng cơ bản bao gồm: Kỹ năng tìm hiểu nội
dung về Nghi thức Đội; Kỹ năng quan sát, mô tả và th ực hiện các đ ộng tác
theo mẫu; Kỹ năng thực hành các động tác Nghi thức Đội; Kỹ năng th ực
hành Nghi thức Đội cho cán bộ chỉ huy Đội.
Các kỹ năng này được xây dựng trên cơ sở đảm bảo m ục tiêu, yêu cầu v ề
thực hiện Nghi thức Đội.
Trong quá trình thực hiện sáng kiến kinh nghiệm này, mặc dù đã c ố g ắng
song không tránh khỏi thiếu sót. Mong quý cấp lãnh đạo, các phụ trách chi
đội và các đồng nghiệp cùng góp ý để tôi hoàn thiện sáng kiến này. Tôi hi
vọng rằng, sáng kiến này sẽ góp phần không nhỏ vào việc tổ ch ức các hoạt
động Đội nói chung và rèn luyện kỹ năng thực hành Nghi th ức Đội nói


riêng. Đồng thời đây là tài liệu tham khảo bổ ích cho các GV-TPT Đ ội trong
quá trình làm công tác Đội .

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1.

Cẩm nang cho người phụ trách Đội TNTP Hồ Chí Minh – Bùi Sĩ Tùng
– Nhà xuất bản GD năm 2003.

2.

Sổ tay đội viên

3.

Kĩ năng công tác phụ trách Đội TNTP Hồ Chí Minh – Trần Quang Đ ức
– NXB thanh niên năm 2006.

4.

Điều lệ Đội TNTP Hồ Chí Minh – NXBGD.

5.

Điều lệ Đội TNTP Hồ Chí Minh sửa đổi – NXB Thanh niên năm 2013.

6.

Tài liệu Nghi thức và hướng dẫn thực hiện nghi th ức Đội Thiếu niên
Tiền phong Hồ Chí Minh (Ban hành kèm theo Quyết định số 25-QĐ
/HĐĐTW ngày 10 tháng 8 năm 2015) do Hội đồng đội huy ện
Krông Păc cung cấp.



MỤC LỤC

STT

Mục

Nội dung

Trang

01

I

Đặt vấn đề

1

02

II

Thực trạng của việc rèn kỹ năng thực hành nghi
thức Đội trong trường THCS hiện nay

1

Những biện pháp rèn kỹ năng thực hành nghi
03

III

thức

4

Đội trong trường Trung học cơ sở
04

IV

Kết quả thực nghiệm

8

05

V

Kết luận

10

06

VI

Tài liệu tham khảo

11

Ea Yiêng, ngày 15 tháng 1 năm 2018

Duyệt của BGH nhà trường

Người viết


Cao Thị Cúc