Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh Phổ thông

GIÁO DỤC KĨ NĂNG
SỐNG
CHO HS PHỔ THÔNG
Đồng Xoài ngày 11-12/8/2010

Lời mở đầu
Giáo dục KNS đây không phải là điều mới mẻ
mà từ bao nhiêu năm nay chúng ta vẫn thực
hiện để GD và hình thành nhân cách cho HS
thông qua dạy và các h/đ khác , tuy nhiên
trong thực tế hiện nay các em học sinh của
chúng ta còn nghèo KNS , chính vì vậy mà
dẫn đến nhiều vấn đề nảy sinh trongXH liên
quan đến các em.
-Mặt khác nhiều năm nay GD chúng ta “say
mê”
Trong việc dạy kiến thức cho HS mà sao lãng
việc rèn KNS cho HS. KNS không phải hình
thành ngày
một, ngày hai mà có, KNS cũng không thể tự
nhiên mà có được mà do cá nhân hình thành qua
quá trình học tập lĩnh hội và trải nghiệm trong
cuộc sống . Vì vậy GV người lớn , cha mẹ chỉ có
thể hướng dẫn và tạo một số cơ hội và tình
huống để qua đó trẻ tự rèn luyện và hình thành
KNS cho bản thân.
-Thực ra KNS đưa vào các môn học không làm
quá tải chương trình , KNS chính là PP nghe
học, phát biểu, học tích cực, rèn luyện. KNS là
dạy cho cách để học chứ không phải thêm kiến

thức để học. KNS là PP dạy tích cực để học,
dạy học tích cực hơn.
MỤC TIÊU KHÓA TẬP HUẤN
Học xong khóa tập huấn này, HV có khả năng:
•
Hiểu được những vấn đề cơ bản, cần thiết về
KNS và giáo dục KNS cho HS phổ thông.
•
Hiểu được nội dung, phương pháp giáo dục
KNS cho HS qua môn học/HĐGDNGLL do
mình phụ trách.
•
Có kĩ năng soạn bài và kĩ năng dạy bài giáo
dục KNS trong môn học/HĐGDNGLL mà
mình phụ trách.
•
Nghiêm túc, tự tin trong quá trình GD KNS
cho HS.
NỘI DUNG TẬP HUẤN
•
Bài mở đầu: Giới thiệu mục tiêu, nội dung,
phương pháp tập huấn
•
Bài 1: Quan niệm về kĩ năng sống
•
Bài 2: Mục tiêu, nguyên tắc, nội dung giáo
dục KNS cho HS phổ thông
•
Bài 3: Phương pháp giáo dục KNS cho HS
phổ thông

•
Bài 4: Giáo dục KNS cho HS qua môn học /
HĐGDNGLL
•
Bài 5: Thực hành soạn bài và giảng thử
•
Tổng kết và giải đáp thắc mắc
PHƯƠNG PHÁP TẬP HUẤN
•
Lớp tập huấn sẽ được tiến hành theo
phương pháp cùng tham gia. Có nghĩa là: HV
sẽ được tạo cơ hội tham gia tích cực vào các
hoạt động tập huấn, cùng chia sẻ những suy
nghĩ, ý kiến, kinh nghiệm về KNS và GD KNS
của bản thân,… để thông qua đó, với sự
hướng dẫn, giúp đỡ của GV, HV sẽ cùng
nhau xây dựng và chiếm lĩnh được các nội
dung tập huấn.

•
Một số phương pháp/KT tập huấn cụ thể :
động não, nghiên cứu tài liệu, thảo luận
nhóm/lớp, thuyết trình, thực hành, trò chơi,
….
Bài 1

QUAN NIỆM VỀ KĨ NĂNG SỐNG
Bài 1
I. Quan niệm về KNS
II. Vì sao phải GD KNS cho HS PT?

I. QUAN NIỆM VỀ KNS
Nhiệm vụ:
•
Mỗi người hãy cho 1 ví dụ về KNS.
CÙNG ĐỘNG NÃO:
•
Theo anh/chị, KNS là gì?
I. QUAN NIỆM VỀ KNS
Có nhiều quan niệm khác nhau về KNS. Ví dụ:
•
WHO: KNS là khả năng để có hành vi
thích ứng và tích cực, giúp các cá nhân có
thể ứng xử hiệu quả trước các nhu cầu và
thách thức của cuộc sống hàng ngày.
•
UNICEF: KNS là cách tiếp cận giúp thay
đổi hoặc hình thành HV mới. Cách tiếp
cận này lưu ý đến sự cân bằng về tiếp thu
kiến thức, hình thành thái độ và KN.
I. QUAN NIỆM VỀ KNS (tiếp)
•
UNESCO:
KNS là năng lực cá nhân để thực hiện
đầy đủ các chức năng và tham gia vào
cuộc sống hàng ngày
I. QUAN NIỆM VỀ KNS (tiếp)
-
KNS bao gồm một loạt các KN cụ thể,
cần thiết cho cuộc sống hàng ngày của
con người.

-
Bản chất của KNS là KN tự quản bản
thân và KN xã hội cần thiết để cá nhân
tự lực trong cuộc sống, học tập và làm
việc hiệu quả.
-
KNS là khả năng làm chủ bản thân của
mỗi người, khả năng ứng xử phù hợp
với những người khác và với XH, khả
năng ứng phó tích cực trước các tình
huống của cuộc sống.
Lưu ý:
•
Một KNS có thể có những tên gọi khác
nhau, ví dụ:
- KN hợp tác còn gọi là KN làm việc
nhóm;..
- KN kiểm soát cảm xúc còn gọi là KN xử
lí cảm xúc, KN làm chủ cảm xúc, KN
quản lí cảm xúc…
- KN thương lượng còn gọi là KN đàm
phán, KN thương thuyết,…
Lưu ý (tiếp):
•
Các KNS thường ko tách rời mà có mối
liên quan chặt chẽ với nhau
•
KNS không phải tự nhiên có được mà
phải được hình thành trong quá trình
học tập, lĩnh hội và rèn luyện trong

cuộc sống. Quá trình hình thành KNS
diễn ra cả trong và ngoài hệ thống giáo
dục.
Lưu ý (tiếp):
•
KNS vừa mang tính cá nhân, vừa mang
tính xã hội. KNS mang tính cá nhân vì đó
là khả năng của cá nhân. KNS mang tính
XH vì KNS phụ thuộc vào các giai đoạn
phát triển lịch sử xã hội, chịu ảnh hưởng
của truyền thống và văn hóa của gia đình,
cộng đồng, dân tộc.
Trong giáo dục ở nước ta những năm qua, KNS
thường được phân loại theo các mối quan hệ:
•
Nhóm các KN nhận biết và sống với chính
mình: tự nhận thức, xác định giá trị, kiểm soát
cảm xúc, ứng phó với căng thẳng,…
•
Nhóm các KN nhận biết và sống với người
khác: giao tiếp có hiệu quả, giải quyết mâu
thuẫn, thương lượng, từ chối, bày tỏ sự cảm
thông, hợp tác,…
•
Nhóm các KN ra quyết định một cách có hiệu
quả: tìm kiếm và xử lí thông tin, tư duy phê
phán, tư duy sáng tạo, ra quyết định, giải quyết
vấn đề
Thảo luận nhóm (10’):
Vì sao cần GD KNS cho HS PT?

II. Vì sao cần GD KNS cho HS
PT?
•
KNS góp phần thúc đẩy sự phát triển cá
nhân
•
KNS góp phần thúc đẩy sự phát triển xã
hội.
•
Đặc điểm lứa tuổi HS phổ thông
•
Bối cảnh hội nhập quốc tế và nền kinh tế
thị trường
•
Yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông
•
Giáo dục KNS cho HS trong các nhà
trường phổ thông là xu thế chung của
nhiều nước trên thế giới
BÀI 2
MỤC TIÊU, NGUYÊN TẮC, NỘI
DUNG GIÁO DỤC KNS CHO HS
PHỔ THÔNG
BÀI 2
I. MỤC TIÊU GD KNS CHO HS PT
II. NGUYÊN TẮC GD KNS CHO HS
PT
III. NỘI DUNG GD KNS CHO HS PT
I. MỤC TIÊU GD KNS CHO HS PT
•

Trang bị cho HS những KT, giá trị, thái độ, KN phù
hợp

hình thành cho HS những hành vi, thói quen lành
mạnh, tích cực; loại bỏ những hành vi, thói quen tiêu
cực.

KNS giúp HS có khả năng ứng phó phù hợp và linh
hoạt trong các tình huống của cuộc sống hàng ngày

KNS giúp HS vận dụng tốt kiến thức đã học, làm
tăng tính thực hành
•
Tạo cơ hội thuận lợi để HS thực hiện tốt quyền, bổn
phận của mình và phát triển toàn diện về thể chất, trí
tuệ, tinh thần và đạo đức
Cùng suy nghĩ:
•
Theo anh/chị, GD KNS cho HS cần đảm
bảo những nguyên tắc nào?Vì sao?
II. Nguyên tắc giáo dục KNS
•
Tương tác: KNS được hình thành trong quá trình
tương tác với người khác
•
Trải nghiệm: KNS được hình thành khi người học
được trải nghiệm trong các tình huống thực tế
• Thay đổi hành vi: KNS giúp người học hình thành
hành vi mới, tích cực; thay đổi, loại bỏ hành vi tiêu
cực

•
Tiến trình: KNS không thể được hình thành “ngày
một, ngày hai” mà phải có cả quá trình: nhận thức –
hình thành thái độ - thay đổi hành vi
•
Thời gian – môi trường giáo dục:
– GD KNS càng sớm càng tốt
–
GD KNS cần được thực hiện ở cả nhà trường, gia
đình và cộng đồng,
– GD KNS cần được thực hiện thường xuyên (lứa
tuổi nào cũng cần học, rèn luyện và củng cố KNS)