Phân tích mô hình thương mại điện tử của tập đoàn alibaba bài 1

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG
BỘ MÔN THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

TIỂU LUẬN
Đề tài: Phân tích mô hình thương mại điện tử của tập đoàn Alibaba
Họ và tên:
Mã sinh viên:
Lớp tín chỉ:
Giảng viên:

Hà Nội, 22/3/2017

Đỗ Đức Anh
1512210007
TMA306(2-1617).3_LT
Ths. Nguyễn Thị Hồng Vân


Mục lục
I. Mở đầu……..……………………………………………………………………………2
II. Tổng quan về thương mại điện tử……………….……...………………………………3

1. Khái niệm thương mại điện tử…...…………………………………………………3
2. Lịch sử thương mại điện tử……………...………………………………………….4
3. Các loại hình thương mại điện tử………..…………………………………………5
III. Phân tích mô hình thương mại điện tử của tập đoàn Alibaba………...………………..2

1. Tổng quan về tập đoàn Alibaba…………...………………………………………..2
2. Các công cụ, phương tiện và dịch vụ mà Alibaba cung cấp……………………….7
3. Tiềm lực tài chính của tập đoàn Alibaba………………………….………………11
4. Bài học từ tập đoàn Alibaba………………………………………………………13

2


I.

Mở đầu

Ngày nay, chúng ta hẳn không còn cảm thấy xa lạ gì khi nghe nhắc đến cụm từ ECommerce, hay còn gọi là Thương mại điện tử. Đó chính là xu hướng của thế giới trong
thế kỷ 21 này. Cùng với sự phát triển như vũ bão của internet, ngày nay số lượng người
truy cập internet ngày càng tăng, vượt trên 2 tỷ người và còn tiếp tục tăng, ở Việt Nam,
theo số liệu mới được công bố bởi Tổ chức thống kê số liệu Internet quốc tế tính đến hết
tháng 6/2015, Việt Nam đã có 45,5 triệu người dùng internet, đạt mức thâm nhập/dân số
là 48%. Số lượng người dùng nói trên bao gồm người truy cập internet ở tất cả các
phương tiện hỗ trợ (PC, laptop, điện thoại…) và con số này đang không ngừng tăng lên.
Kinh doanh ngày nay và trong tương lai sẽ chuyển dần sang kinh doanh online và chiếm
phần lớn doanh thu cũng như thị phần của các ngành nghề kinh doanh.
Thương mại điện tử không chỉ mở ra những cơ hội kinh doanh mới, những sản phẩm
và dịch vụ mới, những ngành nghề kinh doanh mới mà bản thân nó thực sự là một phương
thức kinh doanh mới: Phương thức kinh doanh điện tử. Thương mại điện tử chuyển hoá
các chức năng kinh doanh, từ nghiên cứu thị trường và sản xuất sản phẩm đến bán hàng,
dịch vụ sau bán hàng từ phương thức kinh doanh truyền thống đến phương thức kinh
doanh điện tử.
Chính vì tầm quan trọng đặc biệt của TMĐT tới việc định hình tương lai của nền kinh
tế cũng như cuộc sống con người, chúng ta cần có được cái nhìn tổng quan cũng như
chuyên sâu về thương mại điện tử, cách vận hành của nó và biết được những điển hình
thành công khi áp dụng TMĐT vào việc kinh doanh. Đó chính là lí do em chọn đề tài tiểu
luận: “Phân tích mô hình thương mại điện tử của tập đoàn Alibaba”. Thông qua việc
nghiên cứu và phân tích mô hình TMĐT của một tập đoàn bán lẻ hàng đầu Trung Quốc –
nền kinh tế hàng đầu châu Á, em mong muốn được áp dụng những kiến thức đã học của

mình vào thực tiễn và rút ra được những bài học kinh nghiệm cho bản thân và áp dụng
cho TMĐT ở nước ta trong tương lai.

3


II. Tổng quan về thương mại điện tử
1. Khái niệm thương mại điện tử
Thương mại điện tử, hay còn gọi là e-commerce, e-comm hay EC, là sự mua bán sản
phẩm hay dịch vụ trên các hệ thống điện tử như Internet và các mạng máy tính. Thương
mại điện tử dựa trên một số công nghệ như chuyển tiền điện tử, quản lý chuỗi dây chuyền
cung ứng, tiếp thị Internet, quá trình giao dịch trực tuyến, trao đổi dữ liệu điện tử (EDI),
các hệ thống quản lý hàng tồn kho, và các hệ thống tự động thu thập dữ liệu. Thương mại
điện tử hiện đại thường sử dụng mạng World Wide Web là một điểm ít nhất phải có trong
chu trình giao dịch, mặc dù nó có thể bao gồm một phạm vi lớn hơn về mặt công nghệ
như email, các thiết bị di động cũng như điện thoại.
Một số khái niệm thương mại điện tử được định nghĩa bởi các tổ chức uy tín thế giới như
sau:
•

Theo Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), "Thương mại điện tử bao gồm việc
sản xuất, quảng cáo, bán hàng và phân phối sản phẩm được mua bán và thanh toán
trên mạng Internet, nhưng được giao nhận một cách hữu hình, cả các sản phẩm giao

•

nhận cũng như những thông tin số hoá thông qua mạng Internet".
Theo Ủy ban Thương mại điện tử của Tổ chức Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình
Dương (APEC) định nghĩa: "Thương mại điện tử liên quan đến các giao dịch thương
mại trao đổi hàng hóa và dịch vụ giữa các nhóm (cá nhân) mang tính điện tử chủ yếu

thông qua các hệ thống có nền tảng dựa trên Internet."

[21]

Các kỹ thuật thông tin liên

lạc có thể là email, EDI, Internet và Extranet có thể được dùng để hỗ trợ thương mại
•

điện tử.
Theo Ủy ban châu Âu: "Thương mại điện tử có thể định nghĩa chung là sự mua
bán, trao đổi hàng hóa hay dịch vụ giữa các doanh nghiệp, gia đình, cá nhân, tổ chức
tư nhân bằng các giao dịch điện tử thông qua mạng Internet hay các mạng máy tính
trung gian (thông tin liên lạc trực tuyến). Thật ngữ bao gồm việc đặt hàng và dịch
thông qua mạng máy tính, nhưng thanh toán và quá trình vận chuyển hàng hay dịch
vụ cuối cùng có thể thực hiện trực tuyến hoặc bằng phương pháp thủ công."

4


2. Lịch sử phát triển thương mại điện tử
Các mốc thời gian về sự phát triển của thương mại điện tử như sau:

•

1979: Michael Aldrich phát minh mua sắm trực tuyến.
1982: Minitel được giới thiệu tại Pháp thông qua France Telecom và sử dụng để

•

đặt hàng trực tuyến.
1984: Gateshead SIS/Tesco là trang mua bán trực tuyến dạng B2C đầu tiên và bà

•

Snowball, 72 tuổi, là khách hàng mua hàng trực tuyến đầu tiên.
1984: Tháng 4 năm 1984, CompuServe ra mắt Trung tâm Mua sắm Điện tử

•

ở Mỹ và Canada. Đây là dịch vụ thương mại điện tử đầu tiên toàn diện.
1990: Tim Berners-Lee xây dựng trình duyệt đầu tiên, WorldWideWeb, sử máy

•

máy NeXT.
1992: Terry Brownell ra mắt hệ thống bảng Bulletin cửa hàng trực tuyến

•

dùng RoboBOARD/FX.
1994: Netscape tung trình duyệt Navigator vào tháng 10 với tên là Mozilla. Pizza

•

Hut đặt hàng trên trang web này. Ngân hàng trực tuyến đầu tiên được mở. Một số nỗ
lực nhằm cung cấp giao hoa tươi và đăng ký tạp chí trực tuyến. Các dụng cụ "người
lớn" cũng có sẵn như xe hơi và xe đạp. Netscape 1.0 được giới thiệu vào cuối năm
•

1994, giao thức mã hóa SSL làm cho các giao dịch bảo mật hơn.
1995: Thứ năm, ngày 27 tháng 4 năm 1995, việc mua sách của ông Paul Stanfield,
Giám đốc sản xuất của công ty CompuServe tại Anh, từ cửa hàng W H Smith trong
trung tâm mua sắm CompuServe là dịch vụ mua hàng trực tuyến đầu tiên ở Anh mang
tính bảo mật. Dịch vu mua sắm trực tuyến bắt đầu từ WH Smith, Tesco, Virgin/Our
Price, Great Universal Stores/GUS, Interflora, Dixons Retail, Past Times, PC World

•

(retailer) và Innovations.
1995: Jeff Bezos ra mắt Amazon.com và thương mại miễn phí 24h, đài phát thanh
trên Internet,

Radio

HK

và

chương

trình

phát

sóng

ngôi

sao NetRadio. Dell và Cisco bắt đầu tích cực sử dụng Internet cho các giao dịch

thương mại. eBay được thành lập bởi máy tính lập trình viên Pierre Omidyar như là
•
•

dạng AuctionWeb.
1998: Tem điện tử được mua bán và tải trực tuyến từ Web.
1998: Alibaba Group được hình thành ở Trung Quốc.

5


•

1999: Business.com bán khoảng 7.5 triệu USD cho eCompanies, được mua vào
năm 1997 với giá 149,000 USD. Phần mềm chia sẻ tập tin ngang hàng Napster ra

•
•
•
•
•

mắt. ATG Stores ra mắt các sản phẩm trang trí tại nhà trực tuyến.
2000: bùng nổ dot-com.
2001: Alibaba.com đạt lợi nhuận trong tháng 12 năm 2001.
2002: eBay mua lại PayPal với 1.5 tỉ USD.
2003: Amazon.com đăng tải bài viết lợi nhuận hàng năm.
2004: DHgate.com, công ty B2C giao dịch trực tuyến đầu tiên ở Trung Quốc được

•

thành lập, buộc các trang web khác B2B bỏ mô hình "trang vàng".
2005: Yuval Tal sáng lập giải pháp phân phối thanh toán trực tuyến bảo mật.
2007: Business.com mua lại bởi R.H. Donnelley với 345 triệu USD.
2009: Zappos.com mua lại bởi Amazon.com với 928 triệu USD.
2010: Groupon ra báo cáo từ chối một lời đề nghị mua lại trị giá 6 tỷ USD

•

từ Google. Thay vào đó, Groupon có kế hoạch đi trước với IPO vào giữa năm 2011.
2011: Quidsi.com, công ty cha của Diapers.com, được mua lại

•
•
•

bởi Amazon.com với 500 triệu USD tiền mặt cộng với 45 triệu nợ và các nghĩa vụ
khác. GSI Commerce, công ty chuyên tạo ra, phát triển và thực thi trang web mua sắm
trực tuyến cho dịch vụ gạch và vữa trong kinh doanh, được mua lại bởi eBay với 2.4 tỉ
•

USD.
2012: Thương mại điện tử và Doanh số bán lẻ trực tuyến của Mỹ dự kiến đạt 226
tỷ USD, tăng 12% so với năm 2011.
2. Các loại hình thương mại điện tử
TMĐT ngày nay liên quan đến tất cả mọi thứ từ đặt hàng nội dung “kỹ thuật số” cho

đến tiêu dùng trực tuyến tức thời, để đặt hàng và dịch vụ thông thường, các dịch vụ
“meta” đều tạo điều kiện thuận lợi cho các dạng khác của TMĐT. Ở cấp độ tổ chức, các
tập đoàn lớn và các tổ chức tài chính sử dụng Internet để trao đổi dữ liệu tài chính nhằm

tạo điều kiện thuận lợi cho kinh doanh trong nước và quốc tế. Tính toàn vẹn dữ liệu và
tính an ninh là các vấn đề rất nóng gây bức xúc trong TMĐT.
Hiện nay có nhiều tranh cãi về các hình thức tham gia cũng như cách phân chia các
hình thức này trong TMĐT. Nếu phân chia theo đối tượng tham gia thì có 3 đối tượng
chính bao gồm: Chính phủ (G - Goverment), DN (B - Business) và Khách hàng (C Customer hay Consumer). Các dạng hình thức chính của TMĐT bao gồm: DN với DN
(B2B); DN với Khách hàng (B2C); DN với Nhân viên (B2E); DN với Chính phủ (B2G);

6


Chính phủ với DN (G2B); Chính phủ với Chính phủ (G2G); Chính phủ với Công dân
(G2C); Khách hàng với Khách hàng (C2C); Khách hàng với DN (C2B); online-to-offline
(O2O); Thương mại đi động (mobile commerce hay viết tắt là m-commerce)
III. Phân tích mô hình thương mại điện tử của tập đoàn Alibaba
1. Tổng quan về Alibaba
1.1. Thông tin chung và lịch sử phát triển
Taobao.com là website mua sắm trực tuyến của Trung Quốc, hoạt động với mô
hình

tương

tự

eBay

và

Amazon.

Được thành lập bởi Tập đoàn Alibaba ngày 10 tháng 5 năm 2003, Taobao.com là trang

thương mại điện tử hoạt động theo mô hình C2C (kết nối người tiêu dùng với nhau) và
B2C (kết nối doanh nghiệp và người tiêu dùng). Khi mới thành lập, Taobao cung cấp một
sân chơi chung cho các doanh nghiệp nhỏ và các cá nhân có thể mở các gian hàng bán lẻ
trực tuyến chủ yếu phục vụ cho người tiêu dùng Trung Quốc, HongKong, Ma Cao và Đài
Loan.
Lịch sử hình thành và phát triển
Alibaba với khẩu hiệu "Global Trade starts here..." là một công ty thương mại điện tử và đấu
giá trực tuyến được thành lập vào năm 1999 bởi Mã Vân, có trụ sở đặt tại Hàng Châu.
Website tiếng Anh alibaba.com chuyên về thương mại B2B, đặc biệt cho các khách
mua quốc tế muốn giao thương với các khách bán Trung Quốc. Website tiếng Trung Quốc
chinese.alibaba.com tập trung vào thị trường B2B nội trong Trung Quốc
và www.taobao.com là một site thương mại C2C cho các khách hàng Trung Quốc.
Ngày 11 tháng 8 năm 2005, Alibaba và Yahoo! tuyên bố một thỏa thuận về việc
thành lập một đối tác chiến lược lâu dài tại Trung Quốc. Theo đó, Yahoo! sẽ đóng góp
phần thương mại của Yahoo! Trung Quốc cho Alibaba và hai bên sẽ làm việc cùng nhau
như các đối tác độc quyền để thúc đẩy chi nhánh Yahoo! ở Trung Quốc. Thêm vào đó,
Yahoo! sẽ đầu tư 1 tỉ USD mua cổ phần của Alibaba, tương đương khoảng 40% cổ

Bộ môn: THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

phần với 35% quyền biểu quyết, khiến cho Yahoo! trở thành nhà đầu tư chiến lược lớn
nhất của Alibaba.

GVHD: Thầy Trương Minh Hòa
SVTH:
STT:

Phạm Thị Ngọc Huyền
7
11

Lớp:
TMDT_15_05 (XNK15D)
TP.Hồ Chí Minh, tháng 1 năm
Site:


Tính đến tháng 1 năm 2007, Alibaba Group gồm có 5 công ty:
• Alibaba.com: Website thương mại quốc tế phục vụ các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
• Đào Bảo - Đối thủ chính của eBay ở Trung Quốc về đấu giá trực tuyến. Hiện tại
Đào Bảo đã có trên 65% thị trường đấu giá.
• Yahoo! Trung Quốc - Dịch vụ tìm kiếm trực tuyến của Trung Quốc.
• Chi Phó Bảo – Đối thủ chính của PayPal về thanh toán trực tuyến ở Trung Quốc.
• Phần mềm A Lý - Hoạt động từ tháng 1 năm 2007, Alisoft cung cấp các dịch vụ
web cho thị trường các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Alibaba.com cũng là một trang web đối tác GlobalTrade.net cùng với Bộ Thương mại
Hoa Kỳ. Hiện có khoảng 23.000 nhân viên và các văn phòng ở 13 thành phố trên thế giới:
Mỹ, châu Âu, Ấn Độ, Trung Quốc, Hong Kong, Đài Loan, Hàn Quốc, Nhật Bản.

2. Các công cụ, phương tiện, dịch vụ mà Alibaba cung cấp
2.1.

Các công cụ, phương tiện

* Công cụ tìm kiếm
Những người sử dụng công cụ này là những người ghé thăm website của
alibaba.com, họ có thể là những khách hàng, những người đăng ký thành viên trên
alibaba.com hoặc cũng có thể là những người chỉ muốn ghé thăm website của alibaba để
tìm hiểu về sản phẩm.
* Những trường hợp cần sử dụng công cụ tìm kiếm:

- Khi người sử dụng cần tìm kiếm thông tin về sản phẩm, về nhà cung cấp hay người
mua, người sử dụng có thể tìm kiếm thông tin mà mình cần theo quốc gia hoặc vùng
lãnh thổ khác nhau
- Khi muốn tìm kiếm thông tin về một vấn đề nào đó
- Khi muốn tìm câu trả lời cho câu hỏi của mình
- Bên cạnh đó website còn hỗ trợ khách hàng có thể tìm kiếm nâng cao. Cũng giống
như trong tìm kiếm nâng cao của google, khách hàng có thể tìm kiếm chính xác hơn

8


đến từng cụm từ và qua đó có thể tìm kiếm được thông tin mà mình cần một cách chính
xác nhất.
* Công cụ cá nhân hóa thông tin người dùng
- Những người sử dụng công cụ này là những người đã đăng ký thành viên trên
alibaba.com. Họ sử dụng các công cụ này để cá nhân hóa thông tin như chỉnh sửa
thông tin cá nhân, quản lý thông tin…
- Các trường hợp sử dụng công cụ này là khi cần thay đổi thông tin cá nhân hoặc
quản lý các thông tin cá nhân như ảnh, tin nhắn…
* Nhóm các công cụ chia sẻ
- Người sử dụng công cụ này là những người đã đăng ký thành viên trên
alibaba.com
- Công cụ này được dùng trong trường hợp muốn sử dụng và chia sẻ dữ liệu như khi
upload hình ảnh và thông tin về sản phẩm…
* Công cụ mua
+ Chào mua
- Người sử dụng công cụ này là những người là thành viên của alibaba.com trên
phương diện là người mua, họ thông báo cho những nhà cung cấp biết về các sản phẩm
mà họ cần, họ muốn mua. Sử dụng công cụ này người mua có thể thông báo cho nhà
cung cấp biết những thông tin chi tiết về đơn hàng của mình như tên sản phẩm, loại sản

phẩm, hình ảnh, giá cả, số lượng…
+ Trade alert
- Dành cho những người sử dụng là thành viên của alibaba.com, họ có thể cập nhật
được những thông tin mới nhất về các sản phẩm, chào hàng và nhà cung cấp thông tin
người mua… chỉ cần điền vào mẫu là những thông tin đó sẽ được gửi trực tiếp đến
mail của thành viên
+ Trade Manager

9


- Công cụ này dành cho những người đã là thành viên của alibaba.com. Họ có thể
dùng công cụ này để trò chuyện trực tuyến với nhau. Khách hàng có thể trờ chuyện với
các nhà cung cấp và những người mua trực tuyến và giúp giao dịch diễn ra dễ dàng hơn
- Công cụ này còn giúp phá bỏ rào cản về ngôn ngữ
- Sử dụng công cụ các thành viên còn có thể gửi hình ảnh, sản phẩm hoặc các tập
tin có kích thước bất kỳ ngay lập tức cho các đối tác thương mại của mình
* Công cụ bán
- Chào bán: công cụ này dành cho những người sử dụng là thành viên của
alibaba.com trên phương diện là người bán, họ muốn chào bán sản phẩm của mình trên
trang web để thông qua trang web có thể tìm được đối tác phù hợp nhất
2.2.

Các dịch vụ

* Đối với người mua:
•

Alibaba.com cung cấp một loạt các dịch vụ giúp đỡ người mua có thể tìm được
nguồn cung ứng dễ dàng hơn. Dưới đây là các dịch vụ của alibaba cung cấp cho

người sử dụng là người mua:
• Cung cấp danh mục sản phẩm: alibaba.com cung cấp danh mục sản phẩm trực
tuyến lớn nhất thế giới với các sản phẩm từ hơn 34 ngành công nghiệp khác
nhau. Với việc phân rõ từng loại sản phẩm website alibaba.com dễ dàng hơn
trong việc kiểm duyệt và thông qua sản phẩm
• Cung cấp hồ sơ công ty: Có thể bạn muốn tìm kiếm một nhà cung cấp xử lý các
đơn đặt hàng OEM? năng suất hàng tháng của họ ra sao? Tìm câu trả lời cho
nhiều câu hỏi quan trọng về một nhà cung cấp từ hồ sơ công ty của họ. Mỗi hồ
sơ có chứa những thông tin quan trọng liên quan đến quản lý, R & D, kiểm soát
chất lượng và nhiều hơn nữa, điều này làm cho việc tìm kiếm các nhà cung cấp
của bạn trở nên dễ dàng hơn nhiều.
• Xác minh kinh doanh: Tìm nguồn cung ứng trực tuyến có những rủi ro của nó,
dù rất thuận tiện để sử dụng, Internet cũng làm cho nó dễ dàng hơn cho các cá
nhân để thực hiện hành vi gian lận. Alibaba.com bảo vệ bạn khỏi những rủi ro

10


này với việc xác minh nhà cung cấp cũng như các biện pháp bảo đảm tài
khoản để giữ cho thông tin của bạn an toàn. Bằng cách đó, bạn có thể tận hưởng
tất cả các lợi ích của việc tìm nguồn cung ứng trực tuyến.
• Chào mua: Tại sao phải tìm kiếm các nhà cung cấp khi bạn có thể có một loạt
các danh sách các nhà cung ứng có thể đáp ứng yêu cầu của bạn ? Là một người
mua, bạn có thể post mua dẫn trên trang web của alibaba.com, mô tả những gì
bạn đang tìm kiếm. Các nhà cung cấp sau đó sẽ liên lạc với bạn dựa trên thông
số kỹ thuật của bạn. Và khi bạn đang tìm nguồn cung ứng nhiều sản phẩm từ
các loại khác nhau, mua dẫn có thể giúp bạn tiết kiệm nhiều thời gian và công
sức.
* Đối với người bán

- Đăng nhập thành viên miễn phí: khi đăng ký là thành viên của alibaba.com, bạn
không phải mất phí đăng nhập đồng thời bạn có thể được hưởng rất nhiều dịch vụ từ
website alibaba.com như: hiển thị sản phẩm trực tuyến khi đăng sản phẩm mà mình
muốn bán lên mạng; tìm kiếm chào mua và gửi báo giá, khi bạn muốn bán sản phẩm
của mình, bạn có thể đăng tin chào bán và tìm kiếm những người mua hàng, khi đã tìm
được khách hàng phù hợp bước tiếp theo là tiến hành gửi báo giá một cách đơn giản và
dễ dàng.
•

Và khi trở thành thành viên vàng của alibaba.com bạn có thể được ưu tiên

liệt kê và hiển thị sản phẩm không giới hạn
• Liên hệ với đối tác: sau khi đã tìm được đối tác của mình, bạn có thể liên hệ
với đối tác chiến lược dễ dàng và miễn phí.
• Bên cạnh đó, website alibaba.com còn hướng dẫn dùng sử dụng website một
cách dễ dàng như làm thế nào để tham gia bán hàng, làm thế nào để nâng cao
hiệu quả bán hàng, website còn cung cấp cho họ biết những yếu cầu mới
nhất của người mua và có cả những câu chuyện thành công để doanh nghiệp
có thể học tập.
• Ngoài những dịch vụ dành riêng cho người mua và người bán, alibaba.com
còn cung cấp những dịch vụ dành cho cộng đồng như

11


•

Price watch: dịch vụ này cập nhật những thông tin và các chỉ số mới nhất từ

•

giá cả thị trường
Ngoài việc cung cấp các chỉ số giá alibaba.com còn cung cấp cho người sử
dụng những thông tin thương mại, những xu hướng mới nhất trên thế giới.

3. Tiềm lực tài chính của Alibaba
Cái tên Alibaba lâu nay đã được biết đến trên toàn cầu, gã khổng lồ trong ngành
thương mại điện tử Trung Quốc đang lớn mạnh không ngừng và vươn mình trở thành một
tập đoàn tầm cỡ thế giới.
Sau đây là sơ đồ thể hiện doanh thu của Alibaba từ năm 2003 đến năm 2012:

Nguồn: Internet
Nếu định giá Alibaba và so sánh cùng với những gã khổng lồ khác trong ngành
thương mại điện tử thế giới là Amazon và eBay hẳn sẽ có nhiều sự khác biệt. Tuy có mô
hình hoạt động tương tự nhưng Amazon có những nhà kho khổng lồ với diện tích của 33
sân vận động cùng với đó là một khối lượng hàng tồn kho “đáng nể”, trong khi đó
Alibaba không hề có đến 1 sản phẩm tồn kho. Nguồn thu chủ yếu của Alibaba đến từ
quảng cáo chứ không phải từ việc thu phí người dùng như eBay.

12


Việc định giá Alibaba thực sự không hề dễ dàng bởi những dịch vụ tập đoàn này
cung cấp vô cùng đa dạng. Thống lĩnh toàn bộ thị trường thương mại điện tử Trung Quốc
(với tổng giá trị thị trường tính đến hết năm 2012 vào khoảng 204 tỷ USD), hiện tại
Alibaba sở hữu một hệ điều hành di động, tài trợ thương mại cho các đại lý và thậm chí
đã bắt đầu cung cấp các khoản vay tiêu dùng. Gã khổng lồ này cũng không che dấu tham
vọng vượt mặt Amazon xây dựng hệ thống chia sẻ dữ liệu lớn nhất thế giới.
Con số thứ nhất phải kể đến là doanh thu của Alibaba và khoản tiền mà Alibaba thu
được từ các giao dịch (bao gồm nguồn thu từ quảng cáo, thu phí giao dịch hoặc cả

hai)trên hệ thống website của mình. Giả định rằng trong vòng 2 năm tới, thương mại điện
tử Trung Quốc sẽ tăng thêm 35% và Alibaba có thể giữ vững 80% thị phần của mình, khi
đó các giao dịch được Alibaba thực hiện sẽ có tổng giá trị lên tới 300 tỷ USD, trong khi
giá trị giao dịch được thực hiện trên eBay trong năm 2012 chỉ vào khoảng 75 tỷ USD. Số
tiền thu từ giao dịch của Alibaba hoàn toàn có thể tăng lên gấp đôi bởi hiện tại người bán
và mua hàng trên taobao vẫn đang được sử dụng trang này miễn phí. Alibaba có thể khai
thác mạng lưới khổng lồ bao gồm 500 triệu người dùng để tạo ra mức thu nhập cao hơn
bằng bán quảng cáo có mục đích hơn hoặc thu phí giao dịch trên các website của mình.
Mức phí 5% chỉ bằng 1/3 so với eBay nhưng đã có thể đem về cho Alibaba 15 tỷ USD
doanh thu bán hàng.
Con số thứ hai là mức lợi nhuận của Alibaba. Nếu Alibaba tiếp tục giữ được mức lợi
nhuận thặng dư 30% trong năm 2012, với mức thuế suất 15% thì lợi nhuận năm 2014 của
tập đoàn này sẽ lên tới 3.8 tỷ USD.
Mặc dù công việc kinh doanh trên Internet thường xuyên có những biến động vô
cùng mạnh mẽ, siêu lợi nhuận tạo ra sự cạnh tranh khốc liệt, và các công nghệ đột phá có
thể khiến mọi sự thay đổi một cách nhanh chóng, nhưng với tiềm lực tài chính hùng hậu
của mình, Alibaba vẫn đang phát triển vững chắc từng ngày.

4. Bài học từ tập đoàn Alibaba
4.1.

Ưu điểm

- Làm cho thị trường vận hành hiệu quả hơn:

13


Alibaba.com là một trung gian trao đổi thông tin sau đó đã dần chuyển sang hỗ
việc trao đổi các chứng từ và cuối cùng là trở thành sàn giao dịch điện tử tức là hỗ trợ và

thực hiện tất cả các giao dịch trực tuyến như:
- Cung cấp các dịch vụ cho khách hàng và thị trường một cách hiệu quả:
Cung cấp các dịch vụ hỗ trợ giao dịch nhằm giúp các công ty mua bán trên thị
trường có thể dễ dàng tìm được hàng hóa, đối tác mình cần., các dịch vụ mà Alibaba
mang lại vô cùng phong phú.
- Alibaba còn cung cấp các dịch vụ thành viên:
Hầu hết việc đăng ký thành viên đều miễn phí, các công việc có thể lựa chọn
không đăng ký thành viên. Tuy nhiên khi trở thành thành viên của Alibaba.com các công
ty có được thêm rất nhiều công cụ tiện ích hỗ trợ
- Cung cấp các thông tin về hàng hoá thị trường:
Lượng hàng hoá, dịch vụ trên Alibaba vô cùng phong phú. Hiện tại, người ta giao
dịch hơn 400.000 mặt hàng, được phân loại trong 27 danh mục. Mỗi danh mục lại được
chia nhỏ thêm thành các tiểu mục rồi mới đến thụng tin về hàng hoá.
- Cung cấp thông tin về các công ty có mặt trên chợ:
Tương tự như hàng hoá, thông tin về các công ty cũng được phân loại trong 27
danh mục và các tiểu mục nhỏ. Giảm được các chi phí về thời gian đi lại cũng như là công
sức của khách hàng và doanh nghiệp
- Tạo cơ hội cho người bán, người mua tìm đối tác kinh doanh mới:
Alibaba.com là một trong những sàn giao dịch thương mại Thế giới lớn nhất và nơi
cung cấp các dịch vụ Marketing trên mạng hàng đầu cho những nhà xuất khẩu và nhập
khẩu. Alibaba.com cũng là điểm đến đầu tiên và cũng là cuối cùng cho những công ty
xuất nhập khẩu muốn tìm cơ hội kinh doanh và xúc tiến việc kinh doanh trên mạng.
Trang web Alibaba cho phép người sử dụng tìm kiếm thông tin và hướng dẫn kinh
doanh thông qua các danh mục của hơn 27 lĩnh vực và hơn 1300 loại sản phẩm từ những
sản phẩm may mặc cho đến những đồ điện tử. Cũng chính vì vậy nên Alibaba mới chính
là cổng thông tin, sàn giao dịch điện tử để kết nối người mua, người bán tìm đối tác kinh
doanh mới cho mình.
- Cắt giảm chi phí quản lý liên quan đến đặt hàng MRO, đẩy nhanh quá trình giao
dịch:
Alibaba thực hiện các giao dịch cung ứng, mua bán nguyên, nhiên vật liệu chính

cho sản xuất, cung ứng sản phẩm từ người sản xuất tới các đại lý tiêu thụ và người bán
buôn thuộc lĩnh vực hoạt động của mạng EDI. Vì tất cả các giao dịch đều được thực hiện

14


thông qua mạng internet nên việc tập hợp được các thông tin để đảm bảo cho thiết bị sản
xuất hoạt động liên tục, công suất cao với chi phí thấp, từ đó đẩy nhanh quá trình giao
dịch của Alibaba cho các doanh nghiệp muốn tìm hiểu thông tin, trao đổi hàng hóa, sản
phẩm.
- Tạo nên hệ thống thông tin thị trường rộng lớn, thúc đẩy thương mại toàn cầu
Gửi các đơn chào bán sản phẩm của minh, tìm kiếm khách hàng trên Internet là nội
dung của dịch vụ Alibaba trên Internet. Alibaba giúp cho một công ty kết nối Internet
tham gia thị trường thế giới với hàng triệu công ty kinh doanh các loại hàng hoá dịch vụ.
Với một chi phí rất thấp, công ty tham gia Alibabba có thể giao tiếp hàng ngày với cộng
đồng công ty toàn cầu.
4.2.

Nhược điểm

Trong trường hợp có biến động với sàn giao dịch, Alibaba đối mặt với nhiều rủi ro,
trước hết là rủi ro về:
- Sự nhận thức thương mại điện tử còn chưa được thực sự phát triển ở các nước châu
Á.
Ở Trung Quốc lúc này, mới có rất ít các công ty quan tâm đến thương mại điện tử vì
những điểm không phù hợp của các mô hình thương mại điện tử B2B của các công ty
Mỹ,Châu Âu. Thương mại giao dịch chủ yếu là thương mại truyền thống. Đe doạ lớn nhất
đối với Alibaba là nhận thức về thương mại điện tử của các công ty Trung Quốc chưa cao.
Khi dấn thân vào thương mại điện tử B2B, công ty phải hứng chịu những rủi ro tiềm tàng
cuả công ty đầu tiên lập nên sàn giao dịch thương mại điện tử ở Trung Quốc

- Sự thay đổi đột ngột của thị trường
Với sự bùng nổ internet ngày càng cao thì số lượng xuất hiện các sàn giao dịch lớn
là rất nhiều. Vì vậy nên Alibaba không thể không tránh khỏi sự cạnh tranh gay gắt từ các
đối thủ như eBay… Khi có sự biến động của thị trường thì Alibaba sẽ phải đối mặt với rủi
ro về tài chính như mất thời gian và công sức đi tìm các đối tác mới, cũng như là lấy lại
niểm tin của khách hàng.

15