SKKN Lâm Ngọc Phượng

MỘT SỐ KINH NGHIỆMTRONG CÔNG TÁC DUY TRÌ SĨ SỐ HỌC SINH
MỘT SỐ KINH NGHIỆM
TRONG CÔNG TÁC DUY TRÌ SĨ SỐ HỌC SINH
-----------------------------------------------------
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
- Hiện nay, tình hình học sinh bỏ học ở Tỉnh An Giang ta đến mức báo
động, nhất là học sinh ở vùng khó khăn, vùng biên giới. Theo thống kê của các
năm gần đây cho thấy tỉ lệ học sinh bỏ học ngày càng cao, nhất là học sinh ở độ
tuổi Cấp I, Cấp II.
- Theo chỉ thị số 30/CT.TU ngày 19.05.2008 của Tỉnh ủy An Giang chỉ
thị về việc hạn chế tình trạng học sinh bỏ học. Ban thường vụ Tỉnh ủy yêu cầu
các cấp, các ngành thống nhất quan điểm về công tác huy động học sinh đến
trường và hạn chế tình trạng học sinh bỏ học là trách của cả hệ thống chính trị và
của toàn xã hội. Xác định nguyên nhân học sinh không đi học và bỏ học giữa
chừng do nhiều nguyên nhân, trong đó nguyên nhân do học lực yếu, kém đi đến
chán, bỏ học là nguyên nhân chủ yếu và trực tiếp thuộc trách nhiệm của ngành
Giáo dục và Đào tạo.
- Với trách nhiệm của một giáo viên tiểu học, bất cứ người giáo viên chủ
nhiệm nào cũng mong muốn lớp mình phụ trách suốt từ đầu năm đến cuối năm
phải đảm bảo về mặt sĩ số cũng như phải đạt yêu cầu về mặt chất lượng học tập.
Nhưng thực tế vô cùng phức tạp vì đối tượng học sinh rất đa dạng vì mỗi em có
hoàn cảnh và điều kiện sống khác nhau, nếu không khéo thì khó mà duy trì sĩ số
lớp đạt như mong muốn. Rút kinh nghiệm trong quá trình làm công tác chủ
nhiệm, tôi xin được nêu lên Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số
học sinh để chia sẻ cùng quý thầy cô và đồng nghiệp. Đề tài này tập trung giải
quyết một số vấn đề có tính chất giải pháp như: - Nắm rõ đối tượng học sinh
của mình. – Thông tin liên lạc với Cha mẹ học sinh. – Giúp đỡ điều kiện học tập
cho học sinh. – Các hoạt động nâng chất lượng học tập và các hoạt động thu hút
học sinh đến trường.
- Giải quyết được công tác duy trì sĩ số sẽ giúp chúng ta hạn chế tình trạng
học sinh bỏ học và thực hiện đúng mục tiêu PCGD tiểu học đúng độ tuổi, góp

phần xây dựng một xã hội Dân trí – Văn minh – Dân giàu – Nước mạnh.
II. NỘI DUNG, BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT:
1/ Thực trạng ban đầu:
Trường tôi ở Phường Long Hưng, Thị xã Tân Châu, Tỉnh An Giang. Địa
bàn trường tôi phụ trách không hoàn toàn thuộc khu vực thuận lợi. Phần lớn các
em là con em nhân dân lao động, phải bương chải kiếm sống từng ngày với các
công việc như: làm mướn, bốc vác, chạy xe lôi, bán cá,…nên các em không
Lâm Ngọc Phượng, 3H, tiểu học Long Hưng Trang 1
MỘT SỐ KINH NGHIỆMTRONG CÔNG TÁC DUY TRÌ SĨ SỐ HỌC SINH
được gia đình quan tâm đúng mức. Những công việc thường ngày của các em là
tự do, tùy tiện; không được ai bảo ban, chăm sóc. Bên cạnh đó, việc học ở nhà
của các em cũng không được ai nhắc nhở, dạy dỗ; Có đôi khi các em không đến
lớp vì những lí do bâng quơ như: ngủ quên, đi chơi điện tử ở điểm game, cùng
trẻ hàng xóm đi đá bóng,… Việc nghỉ học không lí do đã làm ảnh hưởng đến
việc duy trì sĩ số học sinh hàng buổi và làm giảm chất lượng học tập của các em,
sức học của các em không tiến bộ thậm chí còn sa sút. Để khắc phục tình trạng
trên, trước đây tôi thường tiến hành các biện pháp như giảng giải, đàm thoại, gợi
mở với những học sinh ấy nhưng không thu kết quả tốt.
2/ Tiến hành biện pháp:
Trong những năm gần đây, tôi đã tiến hành các công việc sau và thấy
thật sự có hiệu quả:
2.1/ Nắm hoàn cảnh và đặc điểm gia đình từng học sinh:
Sau ngày tập trung học sinh, tôi cho học sinh làm lí lịch ghi rõ họ tên,
nghề nghiệp cha mẹ; Hoàn cảnh sinh sống của gia đình: Nắm xem bao nhiêu em
có hoàn cảnh đủ ăn? bao nhiêu em hộ khó khăn? bao nhiêu em có sổ hộ nghèo?
Công việc thường ngày của học sinh ở nhà và là đứa con thứ mấy? Ngoài ra, tôi
còn trao đổi với giáo viên chủ nhiệm của lớp năm trước để nắm rõ hơn về hoàn
cảnh gia đình của từng học sinh. Sau đó tôi tập hợp thành một quyển sổ theo dõi,
phân loại đối tượng học sinh, đặc biệt học sinh có hoàn cảnh khó khăn có nguy
cơ bỏ học.

Việc làm này giúp tôi nắm rõ hơn hoàn cảnh từng em để có biện pháp
giáo dục thích hợp.
2.2/ Nắm chất lượng học tập và hạnh kiểm năm trước:
Trong tuần đầu ôn tập, tôi cho các em ôn lại những bài tập bám sát
theo kiến thức cơ bản của lớp 2, đồng thời tôi còn xem lại học bạ của các em
năm trước kết hợp trao đổi với giáo viên chủ nhiệm để nắm sức học của từng
em. Việc làm này đã giúp tôi lựa chọn biện pháp kềm cặp, uốn nắn phù hợp
không để cho các em chán nản, bỏ học vì học yếu.
2.3/ Liên lạc với Chi hội Phụ huynh học sinh của lớp:
Ở lần họp Phụ huynh học sinh đầu năm, Phụ huynh lớp đã bầu ra Chi
hội Phụ huynh học sinh của lớp. Chi hội đã giúp tôi tạo điều kiện cho những em
nghèo có đủ sách vở, quần áo trắng, đồng phục thể dục,…; Cùng tôi tìm đến nhà
gia đình những học sinh vắng không phép, vận động các em trở lại lớp. Đây là
cánh tay đắc lực, hỗ trợ cho tôi trong công tác chủ nhiệm.
2.4/ Giúp đỡ học sinh có hoàn cảnh khó khăn:
Lâm Ngọc Phượng, 3H, tiểu học Long Hưng Trang 2
MỘT SỐ KINH NGHIỆMTRONG CÔNG TÁC DUY TRÌ SĨ SỐ HỌC SINH
Nắm được một số em có hoàn cảnh nghèo đặc biệt ( cha mẹ đều đi làm
thuê xa ở với ông bà nội ( ngoại); mồ côi cha ( mẹ)) , tôi rà soát lại xem em nào
còn thiếu quần áo trắng, đồng phục thể dục, sách vở, đồ dùng học tập,… tôi
đăng kí cho các em được nhận dụng cụ do nhà trường hỗ trợ. Ngoài ra tôi còn
kêu gọi các em trong lớp dành tặng bạn một số quần áo cũ và tranh thủ sự hỗ trợ
từ một số phụ huynh có khả năng để trang bị thêm những dụng cụ còn lại cho
những em này để các em được yên tâm đến trường, không phải mặc cảm vì nhà
nghèo. Qua đây tôi cũng thấy tình cảm giữa bạn nhà nghèo và bạn khá giả gần
gũi nhau hơn.
2.5/ Thành lập Đôi bạn học tập:
- Qua nắm được sức học của từng em, tôi lưu ý nhiều đến những em
thuộc diện Trung bình, Yếu ( được lên lớp). Tôi phân công một em Giỏi hoặc
Khá kèm một em Trung bình hoặc Yếu và sắp xếp cho 2 em ngồi cùng một bàn.

Tôi hướng dẫn cho em Giỏi, Khá cách kèm bạn học: Nhắc nhở bạn học bài, xem
lại bài; trao đổi kinh nghiệm học tập; cách học bài dễ thuộc; cách vận dụng kiến
thức đã học vào làm bài tập; hướng dẫn bạn làm bài tập hoặc củng cố kiến thức
mà bạn chưa hiểu,…
- Bản thân tôi đầu giờ cũng vào lớp sớm để kiểm tra tập vở, bài làm ở
nhà của những học sinh Trung bình, Yếu; xem cách thực hiện của đôi bạn học
tập như thế nào để có những điều chỉnh cho phù hợp hơn.
- Qua việc làm trên, tôi thấy tình cảm giữa thầy trò đã gắn bó nhau
hơn. Những em Trung bình, Yếu thường hay nhút nhát, rụt rè nay không còn
nữa mà trở nên mạnh dạn, tự tin hơn. Từ đó các em càng ham thích đến lớp để
hòa nhập với bạn bè, việc học của các em ngày càng tiến bộ hơn.
2.6/ Phổ biến nội quy. Gặp gỡ những gia đình học sinh tự ý bỏ học:
- Ở tuần đầu tiên, tôi sinh hoạt với học sinh trong lớp rất kĩ về nội quy
nhà trường, trong đó có phần quy định: Học sinh phải đi học đều và đúng giờ,
nghỉ học phải có lí do và được cha mẹ xin phép . Và ở lần họp phụ huynh học
sinh đầu năm, tôi cũng thông báo cho phụ huynh biết về quy định này và nhờ
phụ huynh hàng ngày theo dõi, nhắc nhở.
- Đối với những trường hợp học sinh tự ý bỏ học ( vì cha mẹ đi làm
không có ở nhà) , hết giờ dạy, tôi lập tức đến ngay nhà những em này gặp phụ
huynh tìm hiểu nguyên nhân và trao đổi cách khắc phục.
- Chính nhờ thế mà những học sinh ở lớp tôi chủ nhiệm chỉ nghỉ học 1
ngày không phép thì đến hôm sau đi học lại bình thường, suốt nhiều năm liền
không có hiện tượng học sinh bỏ học giữa chừng.
2.7/ Tổ chức tốt tiết sinh hoạt lớp:
- Trong tiết sinh hoạt cuối tuần, sau khi nghe các tổ trưởng báo cáo, tôi
cho lớp tuyên dương những tổ đạt duy trì sĩ số suốt cả tuần để làm gương cho
Lâm Ngọc Phượng, 3H, tiểu học Long Hưng Trang 3
MỘT SỐ KINH NGHIỆMTRONG CÔNG TÁC DUY TRÌ SĨ SỐ HỌC SINH
lớp và khen những em có tiến bộ về mặt học tập để các em thấy nhiệm vụ học
tập của mình và mỗi ngày đến trường thật sự là một ngày vui.

- Đối với những mặt học sinh còn hạn chế, tôi nhắc nhở nhẹ nhàng
kèm theo hướng dẫn, uốn nắn cho các em để tuần sau các em thực hiện tốt hơn.
- Ngoài ra tôi còn nêu gương các anh, chị học sinh những năm trước
dù đầu năm còn yếu kém nhưng nhờ sự kiên trì, cố gắng đến cuối năm cũng đã
đạt loại Khá, Giỏi để củng cố lòng tin nơi các em.
2.8/ Biện pháp tinh thần:
- Mỗi ngày bước vào lớp tôi đều quan sát cả lớp, thấy các em có mặt
đầy đủ là lòng tôi rất vui. Nhất là những hôm thời tiết khắc nghiệt như: mưa,
bão, …Những hôm ấy, tôi cho lớp hoan nghênh bằng một tràng pháo tay để
động viên khích lệ tinh thần các em. Trong giờ dạy, tôi đầu tư soạn giảng phân
hóa theo đối tượng học sinh sao cho phù hợp với trình độ mọi học sinh trong lớp
- nhất là những em Trung bình, Yếu nhằm kích thích học sinh hứng thú học tập,
tiếp thu bài nhanh hơn.
- Tôi cũng thật sự hòa nhập cùng các em trong giờ dạy Hát nhạc hay
trò chơi của môn Thể dục, tổ chức đố vui qua hình thức Giải ô chữ trong các tiết
Ôn tập hết chương.
3/ Kết quả:
Sau nhiều năm áp dụng cách làm trên. Từ năm học 2005 – 2006 đến
hết học kì I năm 2009 – 2010, ở lớp tôi chủ nhiệm đạt kết quả như sau:
Năm học
Đầu năm Cuối năm
Tỉ lệ
T. số Nữ T. số Nữ
2005 -2006 35 13 35 13 100 %
2006 - 2007 32 15 32 15 100 %
2007 - 2008 35 15 35 15 100 %
2008 - 2009 36 20 35 20 (1 em nam bỏ địa
phương)
2009 - 2010 34 14 33 13 (1 em nữ bỏ địa
phương)

( Số liệu Cuối HKI năm 2009 – 2010)
Từ cách làm trên, tôi đã đem trình bày trong tổ, được các thành viên
trong tổ áp dụng vào công tác chủ nhiệm và nhận thấy việc duy trì sĩ số của toàn
khối cũng dần đạt kết quả cao.
Năm học
Đầu năm Cuối năm
Tỉ lệ Chuyển
đến
Chuyển
đi
Bỏ học
hẳn
Bỏ địa
phương
T.số Nữ T.số Nữ T.số Nữ T.s Nữ T.số Nữ T.số N
Lâm Ngọc Phượng, 3H, tiểu học Long Hưng Trang 4
MỘT SỐ KINH NGHIỆMTRONG CÔNG TÁC DUY TRÌ SĨ SỐ HỌC SINH
ố ữ
2005 - 2006 244 105 240 102 99,18 2 2 2 1
2006 - 2007 216 98 212 97 98,14 4 1
2007 - 2008 238 105 231 102 99,15 2 1 2 1 3 1
2008 - 2009 306 148 306 151 100 3 3 1 0 2 0
2009 - 2010 260 133 255 129 99,61 1 0 4 4
( Số liệu Cuối HKI năm 2009 – 2010)
Nhìn lại kết quả trên, bản thân tôi rất vui vì mình đã thực hiện đạt cam kết
Duy trì sĩ số với Ban Giám Hiệu nhà trường và đã hoàn thành được nhiệm vụ
của một giáo viên chủ nhiệm.
+ Đối với học sinh: Đã tạo niềm tin nơi các em, em nào cũng ham thích
học tập, gắn bó với trường lớp hơn.
+ Đối với trường, ngành: Góp phần cùng cấp trên làm phong phú thêm

kinh nghiệm công tác, phổ biến cho các khối áp dụng thì thiết nghĩ sẽ giảm thiểu
tình trạng học sinh bỏ học.

4/ Nguyên nhân thành công và tồn tại:
* Bản thân tôi suy nghĩ rằng, là một giáo viên chủ nhiệm phải đáp ứng
những yêu cầu sau:
+ Ngoài việc nâng cao chất lượng dạy học, phải đảm bảo đến việc duy
trì sĩ số lớp.
+ Quan tâm đến học sinh, nhất là nắm rõ hoàn cảnh những em khó khăn
để kịp thời hỗ trợ về vật chất lẫn tinh thần để các em yên tâm học tập.
+ Tạo mối quan hệ tương hỗ giữa Gia đình - Nhà trường – Xã hội để có
biện pháp giáo dục tốt hơn.
+ Tạo tình cảm gắn bó giữa các thành viên trong lớp và tình thân ái giữa
thầy và trò để học sinh thêm yêu trường lớp hơn.
* Những tồn tại:
Trong quá trình thực hiện, chúng ta phải lưu ý những vấn đề sau:
+ Không phải phụ huynh nào cũng quan niệm giống nhau, có gia đình
nghèo tiền nhưng không chịu nghèo chữ; cũng có gia đình nhìn chuyện học chữ
của con em họ theo hướng chưa tích cực nên đôi khi họ có thái độ bất cần khi
giáo viên đến vận động. Lúc ấy người giáo viên phải thật sự kiên nhẫn.
+ Địa bàn dân cư còn một số khó khăn, sống tạm bợ trên ao hầm, hẻm
hẹp nên còn gặp vất vả trong vận động học sinh.
+ Mỗi học sinh có hoàn cảnh, tâm lý khác nhau nên phải tùy theo hoàn
cảnh của từng em mà áp dụng từng biện pháp thích hợp.
III. TÍNH THỰC TIỄN:
1/ Tác dụng của sáng kiến kinh nghiệm:
Lâm Ngọc Phượng, 3H, tiểu học Long Hưng Trang 5