SKKN một số biêện pháp nâng cao chất lượng dạy học mĩ thuật lớp 4 theo phương pháp đan mạch

A. MỞ ĐẦU
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI.
Sự nghiệp Giáo dục và đào tạo ở nước ta được Đảng, Nhà nước đặc biệt
quan tâm. Đảng ta luôn xác định "Giáo dục & Đào tạo là quốc sách hàng đầu - là
sự nghiệp của Đảng, của Nhà nước và của nhân dân..." Trong từng giai đoạn
cách mạng, Đảng đã có những chủ trương, những chiến lược về Giáo dục và
Đào tạo phù hợp với mục đích chính trị, kinh tế, xã hội của giai đoạn ấy. Tiếp
tục thực hiện chủ trương đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo
mà Nghị quyết Hội nghị Trung ương 9 khóa XI (NQ 29-NQ/TW) đã đề ra,
Đại hội Đảng lần thứ XII đưa ra phương hướng: “Giáo dục là quốc sách
hàng đầu. Phát triển GD & ĐT nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực,
bồi dưỡng nhân tài. Chuyển mạnh quá trình giáo dục từ trang bị kiến
thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học…; phấn
đấu đến năm 2030, nền giáo dục Việt Nam đạt trình độ tiên tiến trong
khu vực. Từ định hướng đó, đòi hỏi các nhà trường phải quan tâm, chỉ
đạo giáo viên phải tích cực đổi mới phương pháp dạy học và dạy học
hiệu quả tất cả các môn học.
Song song với môn học Toán, Tiếng Việt, Khoa học, Lịch sử và Địa lý…
Mỹ thuật có một tầm quan trọng rất lớn trong việc giáo dục kiến thức, tư tưởng,
tình cảm, đạo đức cho học sinh để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn
diện nhằm đảm bảo các yêu cầu mà Đảng đã đặt ra.
Đối với môn Mĩ thuật trong nhà trường, nó là một môn học nghệ thuật đã
thu hút sự yêu thích của đa số học sinh. Vì vậy, để môn học ngày càng hiệu quả
hơn, trong những năm qua, Bộ giáo dục và đào tạo chú trọng đổi mới phương
pháp dạy học Mĩ thuật, áp dụng các phương pháp dạy học của các nước tiên tiến
vào dạy Mĩ thuật ở các nhà trường. Từ đó đã thực sự nâng cao chất lượng hiệu
quả môn học này.
Cùng với sự quan tâm của Bộ giáo dục thì Sở giáo dục và Đào tạo Thanh
Hoá, Phòng giáo dục đào tạo Thọ Xuân hàng năm đã tổ chức tập huấn, bồi
dưỡng phương pháp dạy học Mĩ thuật theo định hướng dạy học phát huy năng
lực của người học. Vì vậy, dạy học Mĩ thuật theo phương pháp mới đã ăn sâu và

tiềm thức cán bộ quản lí và giáo viên các nhà trường. Nhiều nhà trường đã đầu
tư đầy đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, nghiêm túc quản lí các giờ dạy học mĩ thuật, thường xuyên dự giờ, đánh giá chất lượng dạy - học của cả thầy và
trò. Thông qua dự giờ, Ban giám hiệu góp ý điều chỉnh phương pháp cho từng
giáo viên. Và thông các giờ dạy, giáo viên đều nhận xét: “So với phương pháp
dạy học Mĩ thuật truyền thống, phương pháp dạy học Mĩ thuật Đan Mạch không
chỉ phong phú, linh hoạt, nhẹ nhàng hơn rất nhiêu; giờ học đã dành nhiều thời
gian cho học sinh thực hành, thực sự chú trọng phát triển năng lực cho học sinh
nên chất lượng, hiệu quả giờ học cao hơn hẳn. Ngoài ra, dạy học phương pháp
mới không chỉ tạo cơ hội cho học sinh được thực hành, ứng dụng kiến thức của
môn học vào cuộc sống mà môn học còn kết nối được kiến thức lí thuyết với
1


thực tiễn cuộc sống một cách thiết thực hơn. Trong mỗi giờ học, các em đã biết
tận dụng, sử dụng các đồ vật tưởng chừng đã bỏ đi trong sinh hoạt hàng ngày để
làm đồ dùng học tập với những sản phẩm phong phú, đa dạng... Thông qua giờ
học, với các quy trình: Vẽ theo nhạc, Xây dựng cốt truyện, Thuyết trình sản
phẩm… các em đã tích hợp nhiều kiến thức của các môn học khác như Âm
nhạc, Tiếng Việt, Tự nhiên và xã hội... từ đó phát triển tư duy sáng tạo, khả năng
kết nối các sự vật, hiện tượng, giáo dục kĩ năng sống, kĩ năng hợp tác, chia sẻ,
tích cực trong học tập của học sinh nhằm hình thành và phát triển năng lực,
phẩm chất một cách toàn diện cho các em.
Đối với phụ huynh, trong hai năm gần đây, nhiều gia đình đã quan tâm và
đầu tư cho con em học tập tốt môn Mĩ thuật, một số gia đình còn cho con em
tham gia các câu lạc bộ, các lớp học năng khiếu Mĩ thuật nhằm đem lại niềm
vui, sự đam mê, thoải mái... cho học sinh sau những buổi học văn hóa căng
thẳng.
Chính vì những lí do trên, tôi đã chọn nội dung này để nghiên cứu, đưa ra
một số kinh nghiệm của tôi nhằm nâng cao chất lượng dạy học Mĩ thuật theo
phương pháp Đan Mạch. Đó là kinh nghiệm về: “Một số biện pháp nâng cao

chất lượng dạy học Mĩ thuật lớp 4 theo phương pháp Đan Mạch". Tuy nhiên, với
thời gian có hạn và trình độ còn hạn chế, nội dung viết sẽ không tránh khỏi thiếu
sót nhất định. Vì vậy, tôi rất mong nhận được sự góp ý của Hội đồng khoa học
các cấp, bạn bè đồng nghiệp để SKKN của tôi hoàn thiện hơn và có thể áp dụng
rộng rãi hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn!
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:
Đưa ra một số kinh nghiệm dạy học cụ thể nhằm nâng cao chất lượng dạy
và học môn học Mĩ thuật hiện nay theo phương pháp mới.
III. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU:
Học sinh khối 4; nội dung chương trình SGK; các phương pháp dạy học
Mĩ thuật lớp 4. Năm học 2018 - 2019
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
- Phương pháp quan sát.
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu.
- Phương pháp thực nghiệm.
- Điều tra, phỏng vấn.
- Phương pháp thống kê, tổng hợp, phân tích, so sánh.
B. NỘI DUNG
I. CƠ SỞ LÍ LUẬN THỰC TIỄN.
Xuất phát từ nội dung, chương trình dạy học Mĩ thuật và hướng tới thực
hiện chương trình giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ
động, sáng tạo của học sinh; phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn học;
bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực
tiễn cuộc sống; tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho
học sinh. Đồng thời còn giúp cho học sinh những cơ sở ban đầu nhưng rất quan
2


trọng trong sự hình thành và phát triển nhân cách một con người, chuẩn bị tốt
cho các em về các mặt: Đức - Trí - Thể - Mĩ” để học sinh tiếp tục học lên trung

học hoặc đi vào cuộc sống. Mà giáo dục thẩm mĩ trong trường Tiểu học là một
nội dung có ảnh hưởng mạnh mẽ đối với các mặt giáo dục khác, tạo nên sự hoàn
thiện trong việc phát triển nhân cách của học sinh”. Chính vì vậy mà giáo dục và
bồi dưỡng cho học sinh có biết tiếp thu văn hoá thẩm mĩ là hết sức cần thiết đối
với các nhà trường, nhất là trong bậc Tiểu học bởi: "Cái tháp cao nào cũng phải
xây từ mặt đất mà lên”.
Thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương
khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu
công nghiệp hóa - hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã
hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế, trong những năm gần đay, chương trình dạy
học Mĩ thuật theo Phương pháp Đan Mạch được Bộ giáo dục và đào tạo chỉ đạo
thực hiện trên toàn quốc, các cấp giáo dục ở địa phương quan tâm đặc biệt.
Về tâm lí lứa tuổi học sinh thì học sinh cấp Tiểu học có độ tuổi từ 6 đến
11 tuổi. Các em là một thực thể hồn nhiên, ngây thơ và trong sáng, đang hình
thành và phát triển cả về mặt sinh lý, tâm lý, xã hội ... Do đó, học sinh tiểu học
chưa đủ ý thức, năng lực như một công dân trong xã hội, mà các em luôn cần sự
bảo trợ, giúp đỡ của người lớn, của gia đình, nhà trường và xã hội. Học sinh tiểu
học dễ thích nghi và tiếp nhận cái mới và luôn hướng tới tương lai. Nhưng các
em cũng thiếu sự tập trung cao độ, khả năng ghi nhớ và chú ý có chủ định chưa
được phát triển mạnh, tính hiếu động, dễ xúc động còn bộc lộ rõ nét. Trẻ nhớ rất
nhanh và quên cũng nhanh. Vì vậy cải tiến, đổi mới phương pháp dạy học giúp
trẻ tiếp thu bài một cách hiệu quả nhất là vấn đề quan trọng và cần thiết.
Về sự phát triển của tri giác, sự chú ý có chủ định của học sinh tiểu học
còn yếu, khả năng điều chỉnh chú ý có ý chí chưa mạnh. Vì vậy, việc sử dụng đồ
dùng dạy học vẫn là phương tiện quan trọng để thu hút sự chú ý cho học sinh.
Và để có thể kích nhu cầu hứng thú của trẻ, giáo viên cần tìm cách làm cho giờ
học hấp dẫn nhằm lôi cuốn sự chú ý của học sinh.
Về trí nhớ, đối với học sinh tiểu học có trí nhớ trực quan - hình tượng phát triển
chiếm ưu thế hơn trí nhớ từ ngữ - logíc. Tư duy của trẻ em mới đến trường là tư duy cụ
thể, dựa vào những đặc điểm trực quan của đối tượng và hiện tượng cụ thể. Trong sự

phát triển tư duy ở học sinh tiểu học, tính trực quan cụ thể vẫn còn thể hiện

ở các lớp đầu cấp và sau đó chuyển dần sang tính khái quát ở các lớp cuối cấp.
Nên trong quá trình dạy học và giáo dục, giáo viên cần nắm chắc đặc điểm này.
Và trong giờ dạy trên lớp, giáo viên cần đảm bảo tính trực quan thể hiện qua nêu
gương người thực, việc thực…để phát triển tư duy cho học sinh. Giáo viên
hướng dẫn học sinh phát triển khả năng phân tích, tổng hợp, trừu tượng hóa,
khái quát hóa, khả năng phán đoán và suy luận qua hoạt động với thầy, với bạn.
Xuất phát từ nhu cầu phát triển của xã hội nên quan điểm hiện nay của Đảng
và Nhà nước ta đã thực sự quan tâm đến công tác giáo dục mà trọng tâm là giáo
dục con người phát triển toàn diện. Nhận thức được điều này, Bộ giáo dục và đào
tạo chú trọng đổi mới nội dung chương trình và phương pháp dạy học phù hợp với
đặc điểm tâm lí lứa tuổi học sinh cho nhiều môn học, trong đó có
3


môn học Mĩ thuật và chú ý nội dung Giáo dục năng sống cho các em. Thật vậy,
trong ba năm học vừa qua, môn Mĩ thuật được quan tâm đầu tư cả về phương
pháp dạy học’ cơ sở vật chất, bồi dưỡng giáo viên thông qua tổ chức tập huấn
nhiều lần. Phương pháp dạy học Đan Mạch được đưa vào nhà trường Tiểu học
và đến nay đã được các trường áp dụng hiệu quả. Giờ học lôi cuốn tất cả học
sinh yêu thích và lôi cuốn được cả sự tham gia của các bậc phụ huynh vào quá
trình học tập của con em mình. Tuy nhiên áp dụng phương pháp mới, vẫn còn
một số đơn vị trường học chưa thực sự am hiểu, còn lúng túng, khó sắp xếp thời
khoá biểu, trang thiết bị dạy học chưa đồng bộ, đồ dùng học tập sơ sài…đặc biệt
là phương pháp dạy học áp dụng chưa linh hoạt vẫn chủ yếu mang nặng phương
pháp dạy học cổ truyền, máy móc, rập khuôn. Vì vậy hiệu quả dạy học chưa cao,
chưa đáp ứng được mục tiêu môn học.
Từ những lí luận trên, tôi tâm huyết và mong muốn nâng cao chất lượng
dạy học mĩ thuật cho các nhà trường Tiểu học nói chung và nâng cao chất lượng

dạy học Mĩ thuật lớp 4 nói riêng, tôi đã chọn và nghiên cứu vấn đề này.
II. THỰC TRẠNG:
* Ưu điểm:
- Hiện nay, các trường Tiểu học trên địa bàn huyện Thọ Xuân đều có giáo
viên chuyên trách. Vì Phòng giáo dục đã quan tâm, chia cụm trường để giáo
viên Mĩ thuật dạy liên trường. Điều đó vừa tạo điều kiện cho các đồng chí tham
gia giảng dạy đủ số tiết, vừa giúp cho học sinh được học tập với giáo viên
chuyên trách. Đay là một trong những ưu điểm tối đa nâng cao mặt bằng chung
về chất lượng dạy và học môn mĩ thuật trong toàn huyện.
- Đồng chí chuyên viên phụ trách Mĩ thuật thực sự quan tâm chất lượng
dạy học, tích cực nhiều tham mưu tốt với các cấp lãnh đạo để tổ chức các
chuyên đề Mĩ thuật trong mỗi năm học. Chỉ đạo tốt công tác sinh hoạt chuyên
môn cụm để giáo viên các cụm được trao đổi kinh nghiệm và học hỏi lẫn nhau
để cùng nâng cao tay nghề.
- Các nhà trường quan tâm tạo mọi điều kiện tốt nhất cho môn học, nhiều
trường Ban giám hiệu tự gọi điện với nhau, trao đổi nội dung phương pháp dạy
học từng chủ đề của các khối lớp để chỉ đạo chuyên môn nhà trường tốt hơn.
- Đội ngũ giáo viên Mĩ thuật ngày càng chuẩn về chuyên môn, vững về
tay nghề. Các đồng chí thường xuyên học hỏi, trau dồi kiến thức và được khẳng
định bản thân trong các kì giao lưu giáo viên giỏi cấp huyện, cấp tỉnh, trong việc
bồi dưỡng học sinh vẽ tranh do các cấp tổ chức. Điển hình, trong kì giao lưu
giáo viên giỏi cấp tỉnh năm học 2017 – 2018, Thọ Xuân có giáo viên đạt xuất
sắc trong phần kiến thức và thực hành môn Mĩ thuật.
- Đối với trường Tiểu học Xuân Trường:
Nhà trường có bề dày thành tích dạy học và bồi dưỡng học sinh năng
khiếu Mĩ thuật cấp huyện, cấp tỉnh. Ban giám hiệu quan tâm chỉ đạo dạy học
hiệu quả môn học Mĩ thuật. Nhất là trong những năm gần đây, nhà trường đặc
biệt quan tâm bồi dưỡng nâng cao tay nghề cho giáo viên Mĩ thuật, chăm lo cơ
sở vật chất, dành phòng học chuyên biệt cho dạy học Mĩ thuật. Trong phòng học
có đầy đủ giá vẽ, tủ đồ dùng lưu bài của học sinh và phương tiện để học sinh học

4


học theo nhóm, trưng bày sản phẩm... Vì vậy có thể khẳng định cơ sở vật chất,
trang thiết bị hiện tại đã đáp ứng tối thiểu công tác dạy học Mĩ thuật theo
phương pháp Đan Mạch.
Nhà trường đã sắp xếp thời khoá biểu mỗi tháng một buổi (4 tiết liền) phù
hợp với yêu cầu phương pháp mới của Đan Mạch. Việc dạy học được Ban giám
hiệu chỉ đạo sát sao và thường xuyên dự giờ trong các buổi sinh hoạt chuyên
môn để tạo điều kiện cho giáo viên văn hoá tham gia nhận xét đánh giá giờ dạy
và nâng cao tay nghề cho giáo viên Mĩ thuật.
- Đối với giáo viên: có trình độ Đại học, có chuyên môn vững vàng,
chuyên sâu, có nhiều lần đạt thành tích trong giảng dạy cấp Tiểu học cũng như
công tác khá, tích cực nghiên cứu tài liệu, học hỏi bạn bè, đồng nghiệp.
- Đối với học sinh: Năm học 2018 – 2019, trường có 302 học sinh với 11 lớp
học. Phần đa các em là con công nhân các công ty, nhà máy hoặc bố mẹ buôn bán,
số ít là bố mẹ làm ruộng nên điều kiện dành cho học tập tương đối tốt. Các em
ngoan ngoãn, chịu khó học tập. 100% học sinh các khối lớp đều yêu thích môn học
Mĩ thuật. Các em tiếp thu bài rất nhanh và tập trung thực hành rất tốt.
- Đối với phụ huynh: Cha mẹ các em là những người trẻ tuổi, có sự đồng
thuận đầu tư cơ sở vật chất cho nhà trường, có đủ đồ dùng và phương tiện tốt để
con em học tập. Việc phối hợp môi trường giáo dục giữa gia đình và nhà trường
trong công tác dạy học và giáo dục học sinh thuận tiện góp phần tạo nên brrf bày
thành tích và chất lượng chung cho nhà trường.
- Về nội dung, chương trình Mĩ thuật lớp 4 hiện nay gồm có 12 chủ
đề: Chủ đề 1: Những mảng màu thú vị (2 tiết);
Chủ đề 2: Chúng em với thế giới động vật (4 tiết)
Chủ đề 3: Ngày hội hóa trang (2 tiết)
Chủ đề 4: Em sáng tạo cùng những con chữ (3 tiết)
Chủ đề 5: Sự chuyển động của dáng người (2 tiết)

Chủ đề 6: Ngày tết, lễ hội và mùa xuân (4 tiết).
Chủ đề 7: Vũ điệu của màu sắc. (2 tiết)
Chủ đề 8: Sáng tạo với những nếp gấp giấy (2 tiết).
Chủ đề 9: Sáng tạo họa tiết, tạo dáng và trang trí đồ vật ( 4 tiết)
Chủ đề 10: Tĩnh vật ( 3 tiết)
Chủ đề11: Em tham gia giao thông ( 4 tiết)
Chủ đề 12: Tìm hiểu tranh dân gian Việt Nam (2 tiết)
Với việc sắp xếp các chủ đề như trên tạo điều kiện tốt cho việc bố trí thời
khoá biểu của nhà trường và thuận lợi cho học sinh học tập, tạo ra các sản phẩm
phong phú, sáng tạo, ý nghĩa.
* Bên cạnh những ưu điểm trên vẫn còn một số hạn chế sau:
Thiết bị dạy học của một số trường chưa đáp ứng được công tác dạy học; nhiều
trường chưa có phòng học riêng, chưa có tủ đồ dùng hợp lí nên sản phẩm của học sinh
chưa được bảo quản tốt. Giá treo sản phẩm để các nhóm trưng bày chưa có, mô hình
vật mẫu chưa đầy đủ để hướng dẫn cho học sinh khai thác, trải nghiệm...

5


Ban giám hiệu còn lúng túng khi sắp xếp thời khóa biểu cho môn học,
quản lí giờ dạy chưa khoa học, chưa thường xuyên dự giờ, kiểm tra kết quả dạy học của giáo viên và học sinh để có hướng điều chỉnh phù hợp.
Bản thân một vài giáo viên dạy Mĩ thuật cũng chưa thấm nhuần và hiểu
mục tiêu, quy trình dạy học theo phương pháp Đan Mạch. Khi lên lớp, nhiều
giáo viên chuẩn bị đồ dùng sơ sài (thậm chí chưa quan tâm đến sự nội dung hợp
lí của các đoạn nhạc khi tổ chức quy trình vẽ theo nhạc), mặc dù dạy học theo
phương pháp Đan Mạch nhưng các bước lên lớp và thời gian bố trí các hoạt
động lại giống như chương trình hiện hành (chưa đầu tư nghiên cứu kĩ các hoạt
động dạy học và cấu trúc một bài dạy theo chủ đề). Giáo viên chưa quan tâm,
chưa sát sao đến việc kiểm tra chuẩn bị đồ dùng của học sinh nên nhiều em
chuẩn bị không đủ để học làm cho em thì học, em thì chơi cả buổi lãng phí thời

gian. Khi thực hành đa số giáo viên chỉ cho học sinh vẽ, xé dán mà ít quan tâm
cho học sinh tạo hình 3D, chưa hướng dẫn cho học sinh các nhóm xây dựng cốt
truyện, chưa tổ chức vẽ cùng nhau, chưa biết chia sẻ câu chuyện... nên sản phẩm
còn nghèo nàn, giờ học trầm lắng... chưa phát huy được hiệu quả của phương
pháp dạy học mới nên kết quả giờ học không cao.
Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học chưa được quan tâm
đúng mức, hầu như giáo viên chỉ sử dụng khi có người dự hay đi thao giảng.
Nhiều giáo viên sử dụng chưa thành thạo; khi dạy học, nhiều thầy cô chỉ chăm
chăm vào máy chiếu, đồ dùng công nghệ chiếm nhiều thời gian của học sinh mà
quên mất công việc chính là kết quả học tập của học sinh. Vì vậy vô tình giáo
viên lại làm giảm tác dụng của việc ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học.
Đối với học sinh: học mĩ thuật theo từng chủ đề theo phương pháp Đan
Mạch, các em học cả buổi nhưng vẫn có em không sưu tầm đầy đủ đồ dùng theo
yêu cầu chủ đề học tập nên khi thực hành các em không có đồ dùng để tạo sản
phẩm. Chính vì vậy, các em đó thực hành rất ít thời gian rồi ngồi chơi, nói
chuyện ồn ào ảnh hưởng đén các bạn xung quanh, dẫn đến nhàm chán...
Đối với hoạt động nhóm: khi các em được tham gia nhóm vẫn còn một số
em chưa ý thức hợp tác với các bạn; giáo viên thì quản lí giờ học chưa bao quát,
chưa khoa học, điều đó lại tạo cơ hội để các em trò chuyện lãng phí thời gian.
Giáo viên chưa đến từng nhóm theo dõi học sinh làm việc nên không tránh khỏi
tình trạng các em chỉ thảo luận một cách đối phó. Lúc này nhìn bề ngoài học
sinh có vẻ tích cực chủ động nhưng thực ra các em làm chưa đạt hiệu quả như
mong muốn. Trong hoạt động nhóm đã có nhiều học sinh tích cực tham gia hoàn
thành sản phẩm nhưng vẫn còn một số học sinh có tâm lý ỷ lại, không tích cực
tham gia nhiệm vụ chung mà còn làm việc riêng. Vì vậy để học tập nhóm hiệu
quả, giáo viên phải có phương pháp tổ chức nhóm hợp lí, đảm bảo các bước và
có kĩ năng quan sát thì mới phát huy được tác dụng. Đây là hình thức học quan
trọng và hầu như chủ yếu phải sử dụng trong tất cả các chủ đề.
Từ thực trạng trên, tôi đã khảo sát học sinh đầu năm học 2918 - 2019 như
sau:

Tổng số

Thái độ với môn học

Kết quả học tập
6


HS khối 4
76

Yêu thích
46

Bình
thường

Không
thích

22

8

HT tốt
35

Hoàn
thành
31

Chưa
hoàn
thành
10

Thông qua kết quả khảo sát cho thấy việc học sinh chưa thích học vẫn
còn, kết quả thu được từ giờ học chưa thực sự cao. Là người quản lí chuyên
môn, tôi thấy việc đầu tư trong công tác tập huấn, hướng dẫn, sinh hoạt cụm,
nâng cao chất lượng ở các trường đã tốt nhưng phải hiệu quả cao hơn nữa. Vì
vậy, tôi đã đi sâu vào nghiên cứu đưa ra các biện pháp nâng cao chất lượng dạy
học Mĩ thuật theo định hướng phát triển năng lực người học cho học sinh lớp 4.
III. CÁC BIỆN PHÁP CẢI TIẾN THỰC TRẠNG:
Biện pháp 1. Nâng cao hiệu quả sinh hoạt chuyên môn, tổ chức tập huấn
chuyên đề Mĩ thật cho giáo viên.
Đối với môn Mĩ thuật, giáo viên thường phải dạy liên trường và sinh hoạt
chuyên môn theo cụm. Các đồng chí cụm trưởng phải chỉ đạo sát sao công tác
sinh hoạt chuyên môn, lên kế hoạch cụ thể để giáo viên nắm được nội dung sinh
hoạt. Khi các đồng chí giáo viên mĩ thuật sinh hoạt tại trường nào thì trường đó
nhất thiết phải có đại diện Ban giám hiệu tham gia sinh hoạt cùng để cùng nắm
vữn chương trình, nội dung, quy trình dạy học và góp ý về phương pháp lên lớp
để các đồng chí có cơ hội nâng cao năng lực, tay nghề.
Ngoài ra, ở mỗi trường, giáo viên Mĩ thuât phải tham gia thao giảng dự
giờ với giáo viên văn hóa, tham gia thi giáo viên giỏi cấp trường để được giao
lưu, học hỏi thông qua hoạt động nhận xét, đánh giá rút kinh nghiệm giờ dạy.
Trong các buổi sinh hoạt chuyên môn phải có nội dung đa dạng, phong
phú, thiết thực như: Dự giờ, trao đổi với đồng nghiệp; Thảo luận về phương
pháp dạy học, thảo luận nội dung các bài dạy khó; tham gia làm đồ dùng dạy
học,; sưu tầm vật liệu hỗ trợ nâng cao hiệu quả môn học.
Ngoài ra các nhà trường phải chú trọng bồi dưỡng giáo viên giỏi cho giáo

viên dạy Mĩ thuật và đồng thời phải tổ chức tập huấn cho 100% giáo viên cùng
nắm bắt và hiểu các quy trình dạy học, các phương pháp dạy học mới của Đan
Mạch để các đồng chí tham gia dự giờ và góp ý giờ dạy hiệu quả hơn. Hàng kì
nhà trường tổ chức kiểm tra kiến thức, năng lực của giáo viên Mí thuật theo quy
định chuẩn nghề nghiệp giáo viên Tiểu học để đánh giá giáo viên chính xác hơn.
Khi tham gia tập huấn các cấp, mỗi trường cần bố trí đảm bảo các thành
phần theo quy định để giáo viên và quản lí được tham gia đầy đủ hiệu quả.
Trong quá trình tập huấn, giáo viên tham gia nghiên cứu tài liệu, xây dựng
chương trình, xây dựng kế hoạch bài dạy để nắm kĩ nội dung, phương pháp,
hình thức tổ chức… dạy học theo phương pháp mới.
Đối với trường chúng tôi, ban giám hiệu đã thực sự quan tâm đến chất
lượng sinh hoạt chuyên môn, tổ chức tốt chuyên đề để tất cả giáo viên cùng
tham gia nghiên cứu nội dung dạy học Mĩ thuật theo phương pháp mới. Hàng
năm tổ chức thi giáo viên giỏi cấp trường môn đặc thù (trong dó có môn Mĩ
Thuật) để giáo viên ôn lại kiến thức lí thuyết về mục tiêu môn học, so sánh
7


chương trình hiện hành với chương trình dạy học theo phương pháp mới, nắm
chắc và vận dụng hợp lí 7 quy trình dạy học mới. Bằng biện pháp cụ thể này,
giáo viên mĩ thuật đã thực sự nắm vững điểm mới, nội dung dạy học mĩ thuật
theo phương pháp mới đó là dạy học phát huy các năng lực cho học sinh. Cụ
thể:
+ Năng lực trải nghiệm: Cho các em được làm việc với những chủ đề liên
quan đến kinh nghiệm đã có của bản thân.
+ Năng lực kỹ năng và kỹ thuật thông qua các hoạt động: Vẽ cùng nhau,
chân dung biểu đạt, vẽ theo nhạc, tạo hình từ vật tìm được, nặn hoặc uốn tạo
dáng, xây dựng cốt truyện (xây dựng bối cảnh câu chuyện).
+ Năng lực biểu đạt: Có nghĩa là học sinh ứng dụng ngôn ngữ mĩ thuật để
diễn đạt sự trải nghiệm và thái độ của bản thân về chủ đề học thông qua sản

phẩm thực hành.
+ Năng lực phân tích và trình bày: Thông qua các hoạt động trình bày về
tác phẩm của mình, tham gia giải thích, phân tích, nhận xét về nghệ thuật, kỹ
thuật thể hiện tác phẩm của bạn để hoàn thiện năng lực bản thân.
+ Năng lực giao tiếp và đánh giá: Học sinh tham gia giao tiếp, thảo luận
và đánh giá tất cả các hoạt động trong tiết mĩ thuật, đánh giá những gì đã làm
được, có như mong muốn hay không? để các em học tập phát huy và rút kinh
nghiệm cho các chủ đề học tiếp theo.
Ngoài ra, giáo viên hiểu được những điểm nổi bật của phương pháp dạy
học mới của môn Mĩ thuật là giáo viên có thể chủ động từng nội dung dạyhọc để
kết hợp nhiều kĩ thuật trong một chủ đề dạy như: Vẽ biểu cảm, Vẽ cùng nhau,
Vẽ theo nhạc, Xây dựng cốt truyện, Xây dựng câu chuyện … So với phương
pháp tuyền thống, khi dạy học phương pháp mới , giáo viên trường tôi đã phát
huy khả năng sáng tạo cao của học sinh, tiết học nhẹ nhàng, học sinh thoải mái,
sinh động hơn. Từ môn học này tạo cơ hội cho các em thực hành, ứng dụng
trong học tập vào cuộc sống hàng ngày.
Tuy nhiên để dạy học hiệu quả như trên, giáo viên phải chuẩn bị bài đầy
đủ để biết được mỗi chủ đề phải thực hiện bằng nhiều quy trình mĩ thuật khác
nhauvà chọn quy trình dạy cho hợp lí thì giờ dạy mới đem lại hiệu quả cao.
Ví dụ: Khi dạy vẽ ký họa dáng (người/vật) áp dụng Quy trình Vẽ cùng
nhau và sáng tạo các câu chuyện.
Khi dạy vẽ theo mẫu (chân dung/ vật thể) áp dụng áp dụng Quy trình Vẽ
biểu cảm.
Khi dạy vẽ trang trí (Làm bìa sách, bưu thiếp, giấy mời…) áp dụng Quy
trình Trang trí và vẽ theo nhạc.
Khi dạy chủ đề các con vật quen thuộc và tạo một chủ đề có cốt truyện, áp
dụng Quy trình Xây dựng cốt truyện…
Khi dạy các hình khối được tạo ra từ vật tìm được, dây thép, đất nặn, giấy
bồi… và được kết nối với nhau trong một không gian nhất định, áp dụng Quy
trình tạo hình 3D…

8


Khi dạy các nhân vật được tạo hình từ các vật dụng tìm được và câu
chuyện được phát triển theo chủ đề, áp dụng Quy trình Điêu khắc - Nghệ thuật
tạo hình không gian (Nghệ thuật sắp đặt/ hoạt cảnh/ biểu diễn và sắm vai).
Khi dạy tạo hình các con rối và tạo ra một buổi trình diễn ấn tượng áp
dụng Quy trình “Tạo hình con rối và nghệ thuật biểu diễn”…
Thực hiện hiệu quả các biện pháp trên, đến nay ở trường chúng tôi không
chỉ giáo viên chuyên trách mĩ thuật mà tất cả các giáo viên văn hóa khác đều
nắm vững mục tiêu, nội dung chủ đề, 7 quy trình dạy học và vận dụng linh hoạt,
hợp lí các quy trình dạy học vào từng chủ đề bài học. Giáo viên Mĩ thuật đã thực
sự nâng cao được trình độ tay nghề, nhiệt tình với công tác giảng dạy thương
yêu học sinh và đồng chí đã đạt danh hiệu giáo viên dạy giỏi cấp huyện hai lần.

Học sinh thuyết trình sản phẩm trong giờ thao
giảng Biện pháp 2. Đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy
học.
Để giờ học Mĩ thuật theo phương pháp Đan Mạch hiệu quả thì nhà trường
phải có một phòng học dành riêng, ở đó luôn có sẵn bàn ghế được kê theo đặc
thù môn học. Phòng học Mĩ thuật phải có tủ để đồ dùng, mỗi tủ có các ngăn
riêng cho các lớp để sản phẩm học sinh lớp mình. Ngoài ra, để giờ học sinh
động, tất cả học sinh được tham gia học tập, các nhóm được bày tỏ cảm xúc qua
sản phảm giúp các bạn trao đổi, học tập, bổ sung kiến thức lẫn nhau cần có giá,
bàn trưng bày sản phẩm. Vì vậy, các nhà trường cần đầu tư tối thiểu trang thiết
bị đồ dùng như giá, bàn hoặc kệ hợp lí cho phòng học Mĩ thuật thì chất lượng
giờ học mới hiệu quả được. Bên cạnh việc đầu tư đồ dùng thì nhà trường cần hỗ
trợ kinh phí để giáo viên mua vật liệu để làm thêm đồ dùng tạo sản phẩm mẫu
cho học sinh quan sát. Thực tế trong nhưng năm qua, hiệu trưởng đã quan tâmtới

những đề xuất của giáo viên Mĩ thuật nên hiện nay, nhà trường đã dành một
phòng riêng cho môn học Mĩ thuật. Trong phòng Mĩ thuật được trang trí khoa
học theo đặc trưng bộ môn học. Mặc dù số tiền hỗ trợ không lớn nhưng cũng thể
hiện sự quan tâm của Ban giám hiệu đối với giáo viên Mĩ thuật… Nhờ làm tốt
điều này, thầy dạy mĩ thuật cũng phấn khởi hơn, trước khi lên lớp thầy luôn có
đủ đồ dùng làm mẫu đẹp, khoa học gây được hứng thú cho tất cả học sinh tham
gia học tập, nâng cao hiệu quả trải nghiệm, hướng dẫn cách làm. Vì vậy chất
lượng giờ học được nâng cao rõ rệt.
Bên cạnh đó, cùng với giáo viên mĩ thuật, nhà trường đã làm tốt công tác
tuyên truyền đến 100% phụ huynh học sinh về nhiệm vụ, vai trò, tác dụng của
9


môn học. Học sinh tham gia học tập mĩ thuật, các em vừa học, vừa chơi, giảm
căng thẳng sau những tiết học văn hóa căng thẳng. Tuy nhiên, ban đầu vẫn gặp
khó khăn vì nhiều phụ huynh chưa thực sự quan tâm, không hợp tác ủng hộ học
sinh tìm sưu tầm vật liệu, đồ dùng học tập, cho là giáo viên đòi hỏi cầu kì...
nhưng qua một số tiết học, giáo viên khuyến khích học sinh sử dụng sản phẩm
học ở lớp như mô hình 3D về các con vật, về các đồ dùng quen thuộc, các bức
tranh đem về tặng người thân trong nhà và kể nội dung câu những chuyện đã
xây dựng cùng sản phẩm tự làm ra. Từ đó phụ huynh rất đồng tình ủng hộ, trân
trọng sản phẩm của con em mình và đã có phản ánh tích cực về môn học với nhà
trường. Họ tin tưởng ở lớp các em thi đua làm bài, về nhà có “quà” tặng bố mẹ
người thân nên phụ huynh sẵn sàng tự nguyện hỗ trợ con trong việc chuẩn bị,
sưu tầm vật liệu để học sinh mang đến lớp tạo sản phẩm.
Từ những kinh nghiệm trên, giáo viên Mĩ thuật, học sinh và phụ huynh luôn
hài lòng về cơ sở vật chất và kết quả dạy học. Điều này góp phần quan trọng trong
việc nâng cao chất lượng, hiệu quả dạy học Mĩ thuật theo phương pháp Đan Mạch.
Biện pháp 3: Tổ học tập theo nhóm cho học sinh một cách hiệu quả.
Để chất lượng dạy học nhóm hiệu quả thì quan trọng nhất là giáo viên

phải nắm được các bước trong tổ chức hoạt động nhóm mà tôi đã chỉ đạo giáo
viên Mĩ thuật thực hiện như sau:
Bước 1: Giáo viên chia các nhóm trong lớp (các nhóm tự cử thư kí, nhóm
trưởng). Bước 2: Giáo viên nêu yêu cầu cần thảo luận hay nội dung thực hiện
sao cho tất cả các thành viên trong mỗi nhóm cùng hiểu rõ nội dung. ( Khi thực
hiện chia nhóm cần lưu ý: Nội dung vác đơn vị kiến thức đưa ra cho các nhóm
phải cân xứng với nhau, tránh nhóm này dễ, nhóm khác lại khó hơn)
Bước 3: Tổ chức cho các nhóm thực hành - luyện tập: Khi các em làm việc theo
nhóm thì giáo viên phải quan sát, theo dõi để giúp đỡ học sinh các nhóm hoàn
thành tốt nhiệm vụ được giao ( chú ý rèn kĩ năng hợp tác cho học sinh).
Bước 4: Tổ chức trình bày kết quả hoặc trưng bày, thuyết trình sản phẩm... rút
ra kết luận, bài học, ghi nhớ để khắc sâu kiến thức, hoặc hướng dẫn các nhóm
đặt câu hỏi cho nhau:
+ Theo nhóm em, bức tranh này có cần vẽ thêm, bỏ bớt hay chỉnh sửa gì không?

+ Hình vẽ trong tranh đã được sắp xếp hài hòa chưa?...
Phải rèn cho học sinh có thói quen lắng nghe và khuyến khích các em đưa
ra nhận xét cụ thể hoặc ý kiến bổ sung cho nội dung nhóm bạn vừa trình bày.
Cao hơn nữa là tập cho học sinh đặt vấn đề, nêu câu hỏi tạo tình huống phản
biện để phát triển tư duy lô gic cho học sinh. Ở hoạt động này nếu giáo viên điều
hành tốt một lần thì sẽ giúp học sinh có kinh nghiệm, kiến thức và kỹ năng làm
việc nhóm tốt hơn ở các lần sau. ( Lưu ý: Ở các khối lớp Một, Hai, hoạt động
này hầu như chưa đạt được hiệu quả cao vì khả năng giao tiếp, sử dụng ngôn
ngữ của các em còn hạn chế. Do đó giáo viên cần có biện pháp hướng dẫn, gợi
mở, khuyến khích để các em tích cực tham gia). Bước 5: Tổng kết.
Giáo viên kết luận chung. lưu ý khích lệ tinh thần học tập của học sinh,
tuyên dương những nhóm thực hiện tốt, động viên các nhóm còn lại cố gắng hơn.

10

* Những lưu ý cơ bản khi tổ chức nhóm cho giáo viên: Tùy thuộc vào mục
đích và yêu cầu của tiết học mà giáo viên có nhiều cách chia nhóm, hay tạo mô
hình nhóm khác nhau. Có khi là nhóm hai, nhóm bốn (ở hoạt động tìm hiểu chủ đề,
Vẽ cùng nhau); nhóm sáu, nhóm bảy hoặc nhóm tám (ở hoạt động Vẽ theo nhạc,
Xây dựng cốt truyện…). Mỗi bàn có hai học sinh ngồi nên giáo viên không chia
thành nhóm ba vì về mặt thẩm mĩ lớp học nhìn sẽ rất lộn xộn, giữa các nhóm không
có “ranh giới” dẫn đến tình trạng nhóm này làm ảnh hưởng nhóm kia khi cùng làm
việc. Khi thành lập nhóm cần lưu ý khả năng làm việc, năng lực cá nhân và mối
quan hệ giữa các thành viên: Trong các nhóm phải có tất cả các đối tượng học sinh
để các em hỗ trợ nhau, traanhs nhóm này toàn học sinh học tốt, nhóm khác lại toàn
học sinh chậm, bởi vì: Nếu một nhóm có nhiều học sinh học tôt, các em có khả
năng suy đoán, tưởng tượng, diễn đạt và sáng tạo thì khi hoạt động nhóm các em sẽ
mau chóng hoàn thành tốt công việc được giao. Ngược lại, nhóm có nhiều học sinh
chậm tiếp thu không chỉ khó hoàn thành nhiệm vụ mà còn bị tâm lý chán nản, mặc
cảm do không bằng nhóm bạn.Ngoài ra, không nên ép buộc các em phải hoàn toàn
theo chủ ý sắp đặt của giáo viên vì như thế các em sẽ mất đi sự thoải mái, nhịp
nhàng trong các hoạt động của nhóm.
Trong thực tế, tùy theo từng hoạt động và quy mô lớp học giáo viên có thể
thay đổi linh hoạt sắp nhóm cho phù hợp. Ở đầu năm học, sự phân nhóm có thể
mang tính ngẫu nhiên do giáo viên chưa nắm được năng lực của học sinh. Tuy
nhiên, sau đó giáo viên cần điều chỉnh sao cho có sự cân bằng năng lực học tập
giữa học sinh các nhóm với nhau, nhằm thúc đẩy mối quan hệ hợp tác, giúp đỡ
trong học tập giữa các thành viên trong nhóm. Ngoài ra giáo viên cũng cần sắp
xếp vị trí các nhóm sao cho phù hợp với từng hoạt động để các em thuận lợi
trong quá trình làm việc. Ví dụ: Đối với hoạt động Vẽ cùng nhau thì chỉ cần sắp
xếp bàn theo thứ tự như ở lớp là được vì các em chỉ cần quay lại với nhau thành
một nhóm 4. Ở hoạt động Vẽ theo nhạc, giáo viên cần sắp xếp khoảng cách giữa
các nhóm sao cho các em có thể di chuyển dễ dàng xung quanh bàn học của
nhóm mình, tạo khoảng trống giữa lớp để các em có thể cắt, dán tranh thuận lợi.

Để hoạt động nhóm có hiệu quả, trước tiên giáo viên cần rèn luyện cho học
sinh kỹ năng hợp tác nhóm bao gồm: kỹ năng hiểu được nhu cầu của người khác,
kỹ năng biểu đạt một quan điểm, kỹ năng lắng nghe, kỹ năng thảo luận, kỹ năng
bảo vệ quan điểm, kỹ năng giải quyết mâu thuẫn … Cần nói rõ cho học sinh rằng
đánh giá kết quả theo nhóm nhưng cũng dựa vào sự phối kết hợp của từng cá nhân.
Học sinh cần nhận thấy mọi thành viên cần phải có trách nhiệm đóng góp, mọi
thành viên đều phải hoàn thành công việc, mọi thành viên đều phải được lĩnh hội
kiến thức. Thành công của nhóm chính là thành công của mỗi cá nhân.
Khi thực hiện việc phân công nhiệm vụ, mỗi cá nhân sẽ tự nhận phần
việc của mình cho phù hợp năng lực cá nhân. Đồng thời các thành viên trong
nhóm sẽ bàn bạc và quyết định ai làm việc gì? Nhóm trưởng có nhiệm vụ nhắc
nhở các bạn trong nhóm hoạt động hiệu quả.
Trong quá trình học sinh làm việc nhóm, giáo viên phải giữ nề nếp trật tự
quán xuyến học sinh học tập nghiêm túc nhưng không cần can thiệp sâu vào
công việc của các em. Giáo viên có thể bổ sung những gợi ý và các câu hỏi để

11


giúp học sinh phát hiện vấn đề và tăng hứng thú làm việc nhóm. Giáo viên theo
dõi tổng quát, phát hiện và hỗ trợ cho nhóm có khó khăn, kịp thời uốn nắn, điều
chỉnh những lệch lạc của học sinh. Giáo viên phải hạn chế đến mức thấp nhất
việc nói của mình trong khi các em đang hoạt động nhóm. Nếu cần, giáo viên
cho cả lớp dừng lại để tập trung chú ý nghe giáo viên hướng dẫn thêm.

Học sinh các nhóm cùng nhau làm việc.
Biện pháp 4: Ứng dụng Công nghệ thông tin vào dạy học Mĩ thuật.
Muốn biện pháp dạy học này hiệu quả, trước hết nhà trường phải có đủ cơ
sở vật chất phục vụ công tác giảng dạy có đủ trang thiết bị và nối mạng
Internet,mua sắm máy chiếu, loa, máy tính...

Để tránh lạm dụng và giờ học đạt hiệu quả, giáo viên phải tìm hiểu
nội dung, yêu cầu mỗi chủ đề. Sưu tầm tài liệu, tranh ảnh liên quan đến
nội dung chủ đề, thông qua các kênh như sách, báo, truyền hình địa chỉ
các trang Web…rồi lưu vào máy tính. Tùy thuộc vào nội dung dạy để sử
dụng hợp lí. Thông thường, giáo viên sử dụng thường xuyên khi dạy quy
trình vẽ theo nhạc; khi cho học sinh trải nghiệm tham khảo tranh, ảnh...
Ví dụ khi dạy chủ đề 12, lớp 4 “Tìm hiểu về tranh dân gian”, giáo viên sử
dụng máy chiếu để hướng dẫn học sinh quan sát và hiểu sơ lược về
tranh dân gian, phân biệt sự khác nhau giữa các dòng tranh dân gian.
Ngay cả hoạt động 2 máy chiếu để sử dụng cho học sinh quan sát tranh
“Cá chép trông trăng” và tranh “Cá chép” để các em hiểu về nội dung
hình vẽ, màu sắc... trong tranh và phân biệt sự khác nhau giữa hai
tranh... Tuy nhiên, khi dạy học giáo viên không được lạm dụng, phải sử
dụng hợp lí, đúng lúc, đúng chỗ thì mới có hiệu quả tốt, tác dụng của đồ
dùng sẽ cao hơn.
Ví dụ minh họa:
MĨ THUẬT
CHỦ ĐỀ 7: VŨ ĐIỆU CỦA MÀU SẮC
(Thời lượng 2 tiết)
I. MỤC TIÊU.
12


- Giúp học sinh biết cách lắng nghe và vận động theo giai điệu của
âm nhạc, chuyển âm thanh và giai điệu thành những đường nét và màu
sắc biểu cảm trên giấy.
- Giúp học sinh nhận ra được các hòa sắc nóng, lạnh, tương phản,
đậm nhất trong bức tranh vẽ theo nhạc.
- Giúp học sinh từ đường nét, màu sắc trong bức tranh vẽ theo
nhạc, cảm nhận và tưởng tượng được những hình ảnh có ý nghĩa.

- Phát triển được trí tưởng tượng và sáng tạo trong quá trình tạo ra bức
tranh biểu cảm mới.
- Giúp học sinh giới thiệu, nhận xét và nêu được cảm nhận về sản phẩm
của mình, của bạn.
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ HÌNH THỨC TỔ CHỨC.
1. Phương pháp:
- Sử dụng quy trình: Vẽ theo nhạc.
2. Hình thức tổ chức:
- Hoạt động nhóm, cá nhân
III. ĐỒ DÙNG VÀ PHƯƠNG TIỆN. 1.
Giáo viên.
- Sách học mĩ thuật lớp 4; Loa đài; Sản phẩm của học sinh năm trước.
2. Học sinh.
- Sách học mĩ thuật 4.
- Giấy vẽ, màu vẽ, giấy màu, hồ dán, bút chì, keo, kéo….
IV. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ YẾU.
Tiết 1
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
- Kiểm tra đồ dùng.
- Lớp trưởng kiểm tra báo cáo.
Khởi động: Cho lớp hát 1 bài.
- Hát bài Lớp chúng ta kết đoàn.
Hoạt đông 1: Hướng dẫn tìm hiểu.
1.1. Nghe nhạc vẽ theo giai điệu.
- HS nghe, nắm được quy trình
- GV giới thiệu về quy trình vẽ theo nhạc
vẽ theo nhạc.
- GV chia lớp thành 4 nhóm
- HS ngồi theo nhóm (2 bàn/

nhóm)
- GV bật nhạc, HS tập trung lắng nghe và
- HS nghe nhạc và cảm nhận
cảm nhận âm nhạc
- GV bật nhạc trong thời gian từ 5 - 7 phút.
- HS chuyển động cơ thể và vẽ
1.2. Thưởng thức và cảm nhận về màu sắc
theo giai điệu âm nhạc.
- GV cho HS trưng bày sản phẩm của
- HS trưng bày bài vừa vẽ lên
nhóm mình lên bảng
bảng. VD:

13


- GV gợi ý để HS tìm ra: màu sáng, tối, màu
nóng, lạnh, màu bổ túc...
1.3. Lựa chọn hình ảnh trong thế giới tưởng
tượng.
- GV hướng dẫn HS dùng khung giấy chữ
L để chọn phần tranh mình thích trong bức
tranh lớn của nhóm.

Tiết 2
Hoạt động 2: Hướng dẫn cách thực hiện
- Yêu cầu HS quan sát hình 7.4 sgk để
nhận ra các hình ảnh trên nền bức tranh vẽ
theo nhạc.
- GV gợi ý học sinh nêu kiến thức như

trong ghi nhớ trang 43 sgk.
* Trước khi HS thực hành, GV cho HS
tham khảo bài năm trước.

Hoạt động 3: Thực hành
- GV yêu cầu HS quan sát hình 7.5 sgk để
hiểu hơn cách làm.
- GV yêu cầu HS làm bài cá nhân.
Hoạt động 4: Trưng bày và giới thiệu
sản phẩm
- GV hướng dẫn HS trưng bày sản phẩm
- Gọi học sinh lên bảng thuyết trình SP.

- HS nêu, và chỉ cụ thể trong
tranh vẽ.
- HS chọn phàn màu mình thích
nhất. Từ đó tưởng tượng ra
những hình ảnh thiên nhiên, con
người, con vật...và xây dựng
thành câu chuyện.
- HS quan sát và suy nghĩ tìm ra
cách thể hiện các hình ảnh
tưởng tượng trên tranh của
mình.
HS: Sau khi cắt rời phần tranh
đã chọn,dựa vào những hình ảnh
đã tưởng tưởng và những đường
nét, màu sắc trên nền bức tranh,
vẽ thêm đường nét và màu sắc
mới để làm rõ hơn những hình

ảnh đã tưởng tượng.
- HS quan sát.
- Hs sáng tạo hình ảnh dựa trên
nền của bức tranh vẽ theo nhạc.
- Tạo khung cho bức tranh.
- HS quan sát một số sản phẩm
năm trước để nhận xét vẻ đẹp…
của tranh.

- HS thực hành.

14


- Gợi ý các học sinh khác tham gia đặt câu
hỏi để khắc sâu kiến thức và phát triển kĩ
năng thuyết trình tư đánh giá, cùng chia sẻ,
trình bày cảm xúc, học tập lẫn nhau.
+ Em có thấy thú vị khi thực hiện bài vẽ
không? Em có cảm nhận gì về bài vẽ của
mình?
+ Em đã lựa chọn và thể hiện màu sắc như
thế nào trong bài vẽ của mình?
+ Em thích bài vẽ nào của các bạn trong
lớp? Em học hỏi được gì từ bài vẽ của các
bạn?
GV chốt: Đánh giá giờ học (5 phút)
- Y/C học sinh tự đánh giá bài học của
mình vào sách học Mĩ thuật (Tr 44)

- Chốt lại kiến thức chung của chủ đề.
Tuyên dương học sinh tích cực, động viên
khuyến khích các học sinh chưa hoàn thành
bài. Gợi ý cho học sinh thực hiện phần:
Vận dụng sáng tạo và chuẩn bị đồ dùng
cho tiết học sau.
- Vệ sinh lớp học
DẶN DÒ:
Nhắc nhở học sinh bảo quản sản phẩm và
chuẩn bị đồ dùng cho chủ đề sau: “Sáng
tạo với những nếp giấy gấp".

- HS trưng bày sản phẩm.
- Lần lượt HS lên thuyết trình
về sản phẩm của mình theo các
hình thức khác nhau, các HS
khác đặt câu hỏi cùng chia sẻ và
bổ sung cho nhóm, bạn.

- HS tích vào ô hoàn thành hoặc
chưa hoàn thành theo đánh giá
riêng của bản thân.
- Ghi nhận xét, đánh giá của
thầy cô giáo vào dòng tiếp theo
trong Sách học Mĩ thuật.
- Lắng nghe.

- Vệ sinh lớp.
- HS thực hiện theo HD của cô
giáo.

Một số SP sau tiết học chủ đề 7: Vũ điệu âm nhạc

1
5


IV. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN.
- Giáo viên áp dụng linh hoạt các quy trình dạy học pheo phương pháp
mới phù hợp với từng đối tượng học sinh trong lớp và điều kiện cụ thế của nhà
trường. Trong giờ học, các em được tham gia đánh giá liên tục nhằm phát triển
các năng lực học tập, khả năng sáng tạo và kĩ năng sống cho mỗi học sinh.
- Việc nhận xét tuyên dương học sinh liên tục thể hiện sự quan tâm của
thầy cô với học sinh và đáp ứng yêu cầu đánh giá học sinh theo hướng dẫn mới
nhất của Bộ giáo dục và đào tạo.
- Tạo điều kiện để giáo viên phối hợp và chia sẻ kinh nghiệm với các
đồng nghiệp.
- Trong giờ học, học sinh say mê học tập hơn, không bị áp lực nhiều về
mặt thời gian hoặc sợ mình không làm được.
- Đối với học sinh chậm tiếp thu, trước đây ít quan tâm đến việc học, giờ
đây đã trở nên hứng thú hơn, ham thích hoạt động thể hiện rõ ở việc làm của
mình trong nhóm. Đối với học sinh có năng khiếu thì được bộc lộ khả năng của
mình, qua đó tinh thần hợp tác nhóm trong môn Mĩ thuật và các môn học khác
được nâng cao.
- Ưu điểm nổi bật của dạy học Mĩ thuật theo phương pháp mới của Đan
Mạch là giáo viên có thể chủ động về nội dung từng tiết học. Nếu như ở chương
trình Mĩ thuật cũ, giờ học chỉ áp đạt trong thời gian 40 phút rất khó cho giáo
viên phân chia đơn vị kiến thức, giờ dạy sơ sài, học sinh thực hành ít thời gian,
sản phẩm nghèo nàn... thì với phương pháp dạy học Mỹ thuật mới, giáo viên có
16

đủ thời gian bố trí hợp lí lượng kiến thức cho từng tiết học, học sinh không chỉ
được thực hành với nhiều thời gian mà còn được biểu đạt, giao tiếp, khám phá
rất nhiều điều bổ ích thông qua mỗi chủ đề, từ đó tạo cơ hội cho các em hình
thành kỹ năng sống trong lĩnh vực Mĩ thuật để vận dụng linh hoạt vào cuộc
sống, học tập hằng ngày một cách tốt nhất.
- Ngoài ra, với phương pháp dạy học Mĩ thuật mới của Đan Mạch, học
sinh như được giải phóng khỏi khuôn mẫu, các em được phát huy khả năng sáng
tạo, tiết học thoải mái, sinh động hơn. Các em được “Học mà chơi, chơi mà
học’’ thỏa sức khám phá, tìm tòi, không bị gò bó, không sợ mình không biết vẽ
mà được tự do thể hiện theo khả năng của bản thân.
- Thực tế thu được là khi học theo chương trình Mĩ thuật mới học sinh đã
dần được hình thành những năng lực cơ bản đó là: năng lực trải nghiệm (tức là
học sinh có được những trải nghiệm về cách nhìn nhận, cảm giác, sự tò mò, trí
nhớ, tưởng tưởng và phát triển sức sáng tạo và biểu đạt). Bên cạnh đó còn giúp
học sinh phát triển năng lực kỹ năng và kỹ thuật. Trong giờ học được làm quen
với nhiều chất liệu, công cụ, kỹ thuật, dụng cụ phù hợp với hoạt động thực hành
các em sẽ nhanh nhẹn hơn.
- Mỗi một chủ đề lại có cách thức thể hiện khác nhau để hoàn thiện sản
phẩm, chương trình mỹ thuật mới gắn với 7 quy trình, các quy trình này đều
hướng tới mục đích là làm như thế nào để học sinh được tự học và được học
thực sự. Học sinh bắt đầu từ những cái đã biết, các em đã tạo ra những cảm xúc
mới trong điều kiện học tập thực tế, tạo ra những sản phẩm mới đầy sự sáng tạo.
Tuy nhiên, giáo viên cũng phải nhận ra điểm mới đó là những quy trình
mĩ thuật mới này không phải là một công thức cố định bắt chúng ta phải làm
theo mà chúng có thể vận dụng linh hoạt cho phù hợp với đối tượng học sinh và
điều kiện thực tế ở trường mình công tác.
Kết quả cụ thể sau khi áp dụng SKKN.

Thái độ với môn học

Kết quả học tập
Tổng số
Yêu
Bình
Không HT tốt
Hoàn
Chưa hoàn
HS khối 4
thích thường
thích
thành
thành
76
76
0
0
50
26
0
Thông qua thực tế giảng dạy ở nhiều khối lớp và kết quả thực nghiệm
khối 4, tôi đã nhận thấy 100% học sinh yêu thích môn Mĩ thuật. Các em chờ đợi
và reo hò khi đến buổi học Mĩ thuật. Số học sinh hoàn thành bài tốt được nâng
lên rõ rệt, không còn học sinh chưa hoàn thành bài học. Quan trọng là các em
tích hợp được các môn học khác, vận dụng môn học Tiếng Việt để xây dựng cốt
truyện, thuyết trình sản phẩm rất linh hoạt, hiệu quả. Kĩ năng hợp tác thông qua
hoạt động nhóm được nâng lên, các em biết chia sẻ và tương trợ lẫn nhau. Việc
giáo dục đạo đức và rèn kĩ năng sống cho học sinh cũng hiệu quả rõ rệt, các em
biết giữ vệ sinh chung sạch sẽ, thu dọn sản phẩm, đồ dùng sau buổi học gọn
gàng, ngăn nắp. Từ một sản phẩm vẽ theo nhạc các em tạo được nhiều sản phẩm
như trang phục, làm đồ dùng... còn khi vẽ biểu cảm, các em biết sử dụng sản

phẩm để tặng cho nhau hoặc để dành tặng người thân. Các nhóm tạo sản phẩm
và xây dựng cốt chuyện tốt đã làm tăng khả năng giao tiếp của học sinh.
17


Một số hình ảnh về sản phẩm của học sinh.

C. KẾT LUẬN
I. KẾT LUẬN
Hiện nay, phương pháp dạy học Mĩ thuật Đan Mạch đã đi vào thực tế và
được các nhà trường áp dụng đem lại hiệu quả tốt. Nhưng quá trình thực hiện
vẫn còn gặp không ít khó khăn. Để tạo thành công hơn nữa, đòi hỏi phải có sự
nỗ lực rất lớn của các nhà quản lý giáo dục, đặc biệt đội ngũ Ban giám hiệu các
nhà trường, các đồng chí giáo viên đứng lớp. Bên cạnh đó không thể thiếu sự
đồng thuận, sự chung tay, tham gia tích cực của toàn xã hội. Bởi nguyên tắc
vàng trong dạy học ở Tiểu học là: Nhẹ nhàng, thoải mái, giờ học hiệu quả, học
sinh hứng thú học tập. Giáo dục Mĩ thuật theo phương pháp Đan Mạch được
xem là phương pháp dạy học mở, áp dụng thành công ở nhiều quốc gia trên thế
giới. Phương pháp này giúp tăng cường dạy học hợp tác, tương tác nhóm nhưng
vẫn coi trọng phát triển tư duy sáng tạo của từng cá nhân.
Điểm nổi bật của dạy học Mĩ thuật theo phương pháp mới của Đan Mạch là
giáo viên có thể chủ động theo từng nội dung tiết dạy, giờ học quan tâm chú trọng
phát triển năng lực cho người học nhiều hơn, phát huy tốt hơn các khả năng tiếp thu
và vận dụng thực hành của học sinh. Tuy nhiên, để có kết quả như mong muốn mỗi
giáo viên áp dụng không được máy móc mà phải sàng lọc phù hợp điều kiện thực
tế. Hơn nữa, mỗi tiết dạy là một cơ cấu hoàn chỉnh từ phút đầu đến phút cuối, có
tính đặc thù về trình tự, về nhịp điệu, về tiến trình theo từng môn học: việc làm
trước, việc làm sau đương nhiên liên quan với nhau; hoạt động trước làm nảy sinh
hoạt động sau, hoạt động sau củng cố hoặc nối tiếp hoạt động trước. Giáo viên phải
căn cứ vào mục đích từng bài dạy để xác định

18


cách thức tổ chức dạy học nào là chủ yếu nhằm thu được hiệu quả cao nhất đáp
ứng việc đổi mới căn bản, toàn diện như hiện nay.
DANH MỤC
II. KIÊN NGHỊ ĐỀ XUẤT:
Đối với ngành giáo dục
- Tiếp tục tuyên truyền cho học sinh và phụ huynh phải học tốt môn
học, tránh học lệch hay coi trọng các môn học không đồng đều.
- Tiếp tục tổ chức những buổi tọa đàm, tuyên truyền… để nâng cao tay
nghề và rút ra những kinh nghiệm để giúp giảng dạy đạt kết quả cao.
Trên đây là những kinh nghiệm để nâng cao chất lượng dạy học Mĩ
thuật lớp 4 theo phương pháp Đan Mạch. Với điều kiện thực tế ở trường,
giáo viên đã dạy thực sự hiệu quả. Song, tôi rất cần sự góp ý chân thành từ
Hội đồng khoa học các cấp, từ bạn bè đồng nghiệp để sáng kiến này được
hoàn thiện và áp dụng rộng rãi góp phần giáo dục học sinh phát triển toàn
diện nói chung như Nghị quyết của Đảng đã đề ra..
Tôi xin chân thành
cảm ơn!
XÁC NHẬN Thọ Xuân, ngày 27 tháng 5 năm 2019 CỦA THỦ
TRƯỞNG ĐƠN VỊ Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến của tôi viết,
không sao chép nội dung của
người khác.
NGƯ
ỜI
VIẾT
CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG

ĐÁNH GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT VÀ

CÁC CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: LƯU THỊ HƯƠNG
Chức vụ và đơn vị công tác: P.Hiệu trưởng - Trường Tiểu học Xuân
Trường.

TT

Tên đề tài SKKN

1.

Các biện pháp nâng cao chất lượng
vẽ tranh cho học sinh lớp 4.
Một vài biện pháp giúp cán bộ
Công đoàn nâng cao chất lượng
hoạt động ở Công đoàn cơ sở
Một vài biện pháp nâng cao chất
lượng hoạt động công đoàn

2.

3.

Cấp

Kết quả

Năm học

đánh giá

xếp loại
Tỉnh

đánh giá
xếp loại

đánh giá
xếp loại
2012-2013

C
Tỉnh

B

2014-2015

Tỉnh

B

2016-2017

9


TÀI LIỆU THAM KHẢO


TT

1

2

3

Tên tài liệu
Tài Liệu dạy học Mĩ Thuật dành cho giáo
viên Tiểu học.
Tác giả: Nguyễn Thị Nhung; Nguyễn Tuấn
Cường; Hoàng Đức Dũng; Nguyễn Thị
Đông; Trần Thị Vân; Lê Thúy Quỳnh
Sách giáo viên dạy học Mĩ thuật lớp 4
Tác giả: Nguyễn Thị Nhung, Nguyễn Thị
Hậu, Nguyễn Quỳnh Nga; Ong Thị Thúy
Nhâm, Lê Thúy Quỳnh; Phạn Văn Thuận,
Nguyễn Khắc Tú.
Sách giáo khao học Mĩ thuật lớp 4 theo
định hướng phát triển năng lực
Tác giả: Nguyễn Thị Nhung, Nguyễn Thị
Hậu, Nguyễn Quỳnh Nga; Ong Thị Thúy
Nhâm, Lê Thúy Quỳnh; Phạn Văn Thuận,
Nguyễn Khắc Tú.

Nơi xuất bản
Nhà XBGD Việt Nam

NXBGD Việt Nam

NXBGD Việt Nam

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THỌ XUÂN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO
CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC MĨ THUẬT LỚP 4
THEO PHƯƠNG PHÁP ĐAN MẠCH

Người thực hiện: Lưu Thị Hương.
Chức vụ: Phó hiệu trưởng
Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Xuân Trường
SKKN thuộc lĩnh vực: Mĩ thuật

THANH HÓA, NĂM 2019


MỤC LỤC
A. MỞ ĐẦU

1

I. Lý do đề tài

1

II. Mục đích nghiên cứu.

2

III. Đối tượng nghiên cứu

2

IV. Phương pháp nghiên cứu:
B. NỘI DUNG

2
2

I. Cơ sở lí luận

2

II. Thực trạng
III. Các biện pháp cải tiến thực trạng
1 Biện pháp 1. Nâng cao hiệu quả sinh hoạt chuyên môn, tổ chức tập huấn
chuyên đề mĩ thật cho GV

4
7
7

2 Biện pháp 2. Đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học.
3 Biện pháp 3: Tổ chức hiệu quả hình thức học tập theo nhóm cho học sinh.

9
10

4 Biện pháp 4: Ứng dụng hiệu quả Công nghệ thông tin vào dạy học Mĩ thuật.
IV. Hiệu quả của sáng kiến

12
16

C. KẾT LUẬN
I. Kết luận
II. Kiến nghị

18
18
18