ĐIỀU TRỊ CHẤN THƯƠNG BỤNG

ĐIỀU TRỊ
CHẤN THƯƠNG
BỤNG


Đại cương


Chấn thương (Trauma): nguồn năng
lượng bên ngoài tác động vào



Chấn thương bụng :
Blunt abdominal trauma
Chấn thương bụng kín (79%)
Penetrating abdominal trauma
Vết thương bụng


Chấn thương bụng kín


Nguyên nhân: TNGT, té, ẩu đả



Sinh lý bệnh:
2 cơ chế:
- Lực ép: tạng đặc  rách, tụ máu
tạng rỗng  vỡ

- Lực kéo căng 
thương lớp nội mạc

rách dây chằng tròn, tổn
động mạch thận

 2 bệnh cảnh chính:

Viêm phúc mạc
Chảy máu ổ bụng
(hemoperitoneum)


Chấn thương bụng kín
Phân độ:
Mất máu
Thương tổn tạng


Chấn thương bụng kín


Chấn thương bụng kín
 Chẩn

đoán ban đầu:
Đa thương
Thương tổn đe dọa tính mạng

 Đồng thời:

Hồi sinh cấp cứu
Chẩn đoán, đánh giá thương
tổn


Chấn thương bụng kín


Chẩn đoán ban đầu:
Bệnh sử:
AMPLE
A llergies: dị ứng
M edications: thuốc đã sử dụng
P ast medical history: tiền sử bệnh nội khoa
L ast meal or other intake: ăn uống lần cuối
E vents leading to presentation: tình huống
xảy
ra tai nạn


Chấn thương bụng kín


Lâm sàng: Khám bụng
Dấu vết ở thành bụng
Viêm phúc mạc
Chảy máu ổ bụng
Theo dõi lâm sàng là quan trọng

Chấn thương bụng kín




Viêm phúc mạc:
- Đau
- Co cứng thành bụng
- Phản ứng thành bụng
- Cảm ứng phúc mạc
Chảy máu ổ bụng:
- Thiếu máu
- Bụng chướng ± đau
- SA + chọc dò
Theo dõi lâm sàng là quan trọng


Chấn thương bụng kín


Cận lâm sàng: - Mất máu
- Tạng thương tổn



Hình ảnh học:
SA, XQ, CT
- Xác định tạng
- Mức độ thương tổn



Thủ thuật: Chọc dò, chọc rửa bụng
- Chảy máu ổ bụng
- Tạng thương tổn


Chấn thương bụng kín


Chọc rửa bụng (Diagnostic Peritoneal
Lavage)
1000ml hoặc 20ml/kg
-

Hồng cầu > 100.000/mm3
Bạch cầu >
500/mm3
Thức ăn
Amylase >
20 đv/l
ALP
>
3 đv/l
Bilirubin > huyết thanh


Chấn thương bụng kín

Chấn thương bụng kín


Điều trị cấp cứu ban đầu: A B C D E
A irway:
B reathing:
C irculation:
D isability:
E xposure:

Đường thở
Thông khí
Tuần hoàn
Thần kinh
Toàn thân


Chấn thương bụng kín


Xử lý thương tổn Lách:
Nội khoa bảo tồn
Phẫu thuật bảo tồn
Phẫu thuật cắt Lách
Thuyên tắc mạch


Chấn thương bụng kín


Xử lý thương tổn Gan:
Nội khoa bảo tồn
Phẫu thuật: Khâu gan
Cột động mạch gan
Cắt gan
Tấn gạc
Thuyên tắc mạch


Chấn thương bụng kín


Xử lý thương tổn Dạ dày, Ruột non:
Phẫu thuật:

Khâu
Cắt đoạn ruột non

Phẫu thuật nội soi


Chấn thương bụng kín


Xử lý thương tổn Ruột già:
Phẫu thuật:

Khâu
HMNT
Cắt đoạn ruột già

Phẫu thuật nội soi


Chấn thương bụng kín


Xử lý thương tổn Tá tràng:
Phẫu thuật:

Khâu
Dẫn lưu
Miếng vá


Chấn thương bụng kín


Xử lý thương tổn Tụy:
Nội khoa bảo tồn
Phẫu thuật:

tràng

Dẫn lưu
Cắt tụy
Nối ống tụy-hỗng


Chấn thương bụng kín



Xử lý thương tổn Thận:
Nội khoa bảo tồn
Phẫu thuật:

Bảo tồn thận
Cắt thận


Chấn thương bụng kín


Xử lý thương tổn Bàng quang:
Phẫu thuật:

Khâu
Dẫn lưu

Phẫu thuật nội soi


Chấn thương bụng kín


Hậu phẫu:
- Tình trạng trước phẫu thuật
- Diễn biến và biến chứng
- Hội chứng tăng áp lực ổ bụng
(Abdominal compartment

syndrome)


Vết thương bụng


Nguyên nhân:
- Bạch khí (dao)
- Hỏa khí (đạn)
- Do thầy thuốc gây ra


Vết thương bụng


Giải phẫu:
Vùng bụng trước
Vùng ngực bụng
Vùng hông
Vùng lưng



Sinh lý bệnh:
Viêm phúc mạc
Chảy máu ổ bụng


Vết thương bụng


Phân độ: tương tự CTBK
Mất máu
Thương tổn tạng