X QUANG HỆ NIỆU
22/05/2011
1
Mục tiêu:
1.
2.
3.
4.
5.
Chuẩn bị bệnh nhân chụp phim X quang hệ
niệu không chuẩn bị (KUB) và X quang hệ
niệu có cản quang đường tĩnh mạch (UIV/IVP).
Mục đích, chỉ định, chống chỉ định.
Kỹ thuật chụp.
Các bước đọc phim.
Bệnh lý hệ niệu thường gặp.
Nhiều kỹ thuật khảo sát hệ niệu:
Giải phẫu:
PHIM KUB:
22/05/2011
7
Phim KUB:
Chuẩn bị bệnh nhân:
Làm sạch ống tiêu hóa và hết hơi trong ruột.
Không sử dụng chất tương phản trước đó.
Kỹ thuật:
Tư thế chụp: nằm ngửa.
Phim chụp phải đủ rộng
Bờ trên phim ngang mức xương sườn 11.
Bờ dưới phim ngang bờ dưới khớp mu.
Mục đích, chỉ định:
Sỏi cản quang.
Trước chụp UIV.
22/05/2011
8
Phân tích phim:
1.
Thận-Niệu quản- Bàng quang:
Thận:
Số lượng, vị trí, kích thước, bờ thận, trục thận.
Niệu quản:
Bình thường không thấy được trên phim KUB.
Thấy được niệu quản: vôi hóa, có hơi bên trong.
22/05/2011
10
Phân tích phim:
1. Thận-Niệu quản- Bàng quang: (tt)
Bàng quang:
Bình thường: bóng mờ hơi lồi lên ở
tiểu khung khi bàng quang đầy nước
tiểu, thấy gián tiếp qua lớp mỡ bao
quanh bàng quang.
Có thể có hơi trong bàng quang.
Phân tích phim:
2. Đường mỡ cạnh cơ thắt lưng ( cơ psoas):
3. Các cản quang đậm độ vôi nằm trên
đường đi của hệ niệu:
4. Các bất thường xương:
5. Tình trạng chung ổ bụng:
22/05/2011
12
Bệnh lí hệ niệu ( KUB)
1.
2.
3.
4.
22/05/2011
Sỏi thận:
Sỏi niệu quản:
Sỏi bàng quang:
Sỏi niệu đạo:
14
Chẩn đoán phân biệt:
22/05/2011
20
Phim KUB:
Đặc điểm
Sỏi
Hình dạng
Bất ky
Đồng nhất
Tròn, đều
Sáng ở trung tâm
Dọc theo đường
đi hệ niệu
Trong vùng chậu
Vị trí
Vôi hóa tĩnh
mạch chậu
PHIM UIV
22/05/2011
23
Phim UIV:
Mục đích:
Khảo sát hình thái và chức năng hệ niệu.
Chỉ định:
Đánh giá chức năng thận.
Đánh giá hình thái hệ niệu (vị trí, sự giãn
nở…)
22/05/2011
24
Phim UIV:
Chống chỉ định:
Bắt buộc: mất nước nặng.
Tương đối:
Suy thận
Dị ứng với Iod
Đa u tủy
Thai nghén