Kế hoạch bài học môn Hình học 9
Tuần 5
LUYỆN TẬP
Tiết 9
Năm học:2019-2020
Ngày soạn: 01/10/2019
Ngày dạy: 04/10/2019
I.MỤC TIÊU
1.Kiến thức:
- HS tiếp tục sử dụng các kiến thức đã học vào giải bài tập một cách nhuần nhuyễn
- Tư duy lo gic kiến thức mở rộng
2.Kĩ năng:
- HS thực hiện được: có khả năng dựa vào định nghĩa để giải các bài tập có liên quan.
3.Thái độ:
- Thói quen tự giác tích cực chủ động trong học tập.
- Tính cách: cẩn thận trong tính toán.
4. Định hướng phát triển năng lực:
- Năng lực chung: năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, chủ động sáng tạo
- Năng lực chuyên biệt: HS được rèn năng lực tính toán, năng lực sử dụng ngôn ngữ toán học,
năng lực vận dụng
II. CHUẨN BỊ:
1.GV : compa, êke, thước thẳng, bảng phụ.
2.HS : Ôn: các hệ thức lượng trong tam giác vuông, định nghĩa các tỉ số lượng giác của góc nhọn các bài tập về nhà.
III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC:
1. Phương pháp: Vấn đáp, luyện tập và thực hành, hoạt động nhóm, nêu và giải quyết vấn đề.
2. Kĩ thuật dạy học: Kĩ thuật chia nhóm, kĩ thuật đặt câu hỏi, hỏi đáp, động não, mảnh ghép
IV. CHUỖI CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC:
1.Hoạt động khởi động:
Yêu HS làm ra nháp sau đó chấm chéo nhau
Cho tam giác vuông ABC tại A . AH là đường cao ; BH = 4 cm ; CH = 9 cm
Tính AB ; AC ; AH ; Góc C và góc B .
A
Giải: BC= BH + CH = 4+9 =13 cm
AB2 =BH.BC = 4 .13 = 52
AB = 52 (cm
B 4
H
9
CC
2
AC2 = BC2 - AB2 =92 - 52 29
29
┐
AC =
AH2 = BH. CH = 4.9 =36 = 62
AH = 6 cm
Ta có : SinB = AC/BC = 29 / 9 =0,5984
Suy ra : B = 360 45' C = 900 - 36045' = 530
2. Hoạt động luyện tập
Hoạt động của GV và HS
Nội dung cần đạt
Bài 1:
Bài 1: a Cho Cos = 5/12.
Ta có Sin2 + Cos2 =1
Tính Sin ; Tan ; Cot .?
Giáo viên: Mai Văn Dũng
Trường TH& THCS Quang Trung
Trang 25
Kế hoạch bài học môn Hình học 9
- Yêu cầu HS thảo luận cặp đôi trong 3’ sau
đó yêu cầu một HS lên trình bày
Năm học:2019-2020
=> Sin = 1- (5/12) = 144/169
Sin = 12/13
2
2
12 / 13 12
Tan = Sin /Cos = 5 / 12 5
1
5
Tg
Cot =
= 12
Bài 2:
Cho Tan =2 .Tính sin ; Cos ; Cot ?
Bài 2:
Yêu cầu cá nhân làm sau đó hai bạn ngồi
Sin
cạnh nhau đổi chéo kiểm tra nhau
2 Sin 2.Cos
Ta có : Tan =2 => Cos
2
2
Bài 3 : Sắp xếp theo thứ tự tăng dần: sin Mặt khác : Sin + Cos =1
250, cos 800, sin160 ,cos 700, sin 550 , cos 500 Nên (2cos )2 +cos2 = 1
- GV yêu cầu HS nhắc Tỉ số lượng giác của
5 cos2 = 1
2 góc phụ nhau
5
- Định lý : nếu 2 góc phụ nhau thì sin góc
Cos = 5
này bằng cosin góc kia, tg góc này bằng
2 5
0
cotg góc kia. Tức : nếu 90 thì ta có :
Vậy sin = 2 cos = 5
sin cos ;
�
�
�tan cot ;
cos sin
cot tan
Yêu cầu cá nhân hoàn thành vào vở
Bài 4
Cho hình thang cân ABCD ( AB//CD và AB
< CD), BC = 15cm ; Đường cao BH =
12cm, DH = 16cm
a) Chứng minh DB vuông góc với BC
b) Tính diện tích hình thang ABCD
c) Tính BCD (làm tròn đến độ)
Yêu cầu thảo luận nhóm lớn sau đó cử nhóm
nhanh nhất lên trình bày
1
1
Cot = tg 2
Câu 4 :sắp xếp đúng
Cos80 < sin16
Bài 4
Vẽ hình , ghi GT-KL đúng
a) Sử dụng ĐL Pitago cho Δ vuông BHD tính
được BD = 20cm
Sử dụng ĐL Pitago cho Δ vuông BHC tính
được HC = 9cm
Tính DC2 + BC2 = 162 + 152 = 400 = DB2
=> ΔBCD vuông tại B hay BD BC
b) Kẻ AK DC tại K, tính được AB = KH = 7cm
tính được SABCD = 192 cm2
c) SinBCD = gócBCD �36052’
3. Hoạt động vận dụng
- Nhắc lại các dạng bài tập đã học
- Vấn đáp lí thuyết của chương
4. Hoạt động tìm tòi mở rộng
- Ôn các kiến thức .
- Giải bài tập 35,36 SBT.
* Dãy 1: Nghiên cứu hệ thức : b = a sin B = a cos C
Giáo viên: Mai Văn Dũng
Trường TH& THCS Quang Trung
Trang 26
Kế hoạch bài học môn Hình học 9
Năm học:2019-2020
* Dãy 2: Nghiên cứu hệ thức : c = a sin C = a cos B
* Dãy 3: Nghiên cứu hệ thức: b = c. tan B = c. cot C, c = btan C= b.cotB
Tuần 5
Tiết 10
MỘT SỐ HỆ THỨC VỀ CẠNH VÀ GÓC
TRONG TAM GIÁC VUÔNG
Ngày soạn: 01/10/2019
Ngày dạy: 04/10/2019
I. MỤC TIÊU
1.Kiến thức:
-HS biết thiết lập và nắm vững các hệ thức giữa cạnh và góc của 1 tam giác vuông
-HS hiểu căn cứ chứng minh các hệ thức
2.Kĩ năng:
- HS thực hiện được: vận dụng được các hệ thức trên để giải 1 số bài tập SGK trong thực tế
- HS thực hiện thành thạo: vận dụng được các hệ thức trên để giải 1 số bài tập trong thực tế
3.Thái độ:
- Thói quen tự giác tích cực chủ động trong học tập.
- Tính cách: cẩn thận trong tính toán.
4. Định hướng phát triển năng lực:
- Năng lực chung: năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, chủ động sáng tạo
- Năng lực chuyên biệt: HS được rèn năng lực tính toán, năng lực sử dụng ngôn ngữ toán học,
năng lực vận dụng
II. CHUẨN BỊ:
1. GV: Bảng phụ, thước thẳng.
2. HS: Ôn các trường hợp đồng dạng của 2 tam giác vuông. Định lý Pitago, hình chiếu của đoạn
thẳng, điểm lên một đường thẳng.
- Thước thẳng, êke.
III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC:
1. Phương pháp: Vấn đáp, luyện tập và thực hành, hoạt động nhóm, nêu và giải quyết vấn đề,
thuyết trình.
2. Kĩ thuật dạy học: Kĩ thuật chia nhóm, kĩ thuật đặt câu hỏi, hỏi đáp, động não, mảnh ghép,
IV. CHUỖI CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC:
1.Hoạt động khởi động:
Cho tam giác ABC vuông tại A; BC = a; AC = b ; AB = c
B
a) Viết các tỉ số lượng giác của góc B và C
a
c
b) Tính mỗi cạnh góc vuông qua các cạnh và các góc còn lại theo yêu cầu tiết
trước
A
AC b
AB c
* Trả lời: Sin B = cos C = BC a ; cos B = sin C = BC a
AC b
AB c
Tan B = cot C = AB c ; cotB = tanC = AC b
b) b = a sin B = a cos C ; c = a sin C = a cos B
b = c tan B = c cot C ;c = b.tan C= =b cot B
2. Hoạt động hình thành kiến thức mới
Hoạt động của GV và HS
Các hệ thức
Giáo viên: Mai Văn Dũng
b
Nội dung cần đạt
I .Các hệ thức :
Trường TH& THCS Quang Trung
Trang 27
C
Kế hoạch bài học môn Hình học 9
Năm học:2019-2020
- GV giữ lại hình vẽ và kết quả kiểm tra bài cũ ở
bảng.
-GV tổng kết lại và giới thiệu định lí .
Áp dụng :
* Phương pháp: Vấn đáp, luyện tập và thực hành,
hoạt động nhóm, nêu và giải quyết vấn đề.
* Kĩ thuật dạy học: Kĩ thuật chia nhóm, kĩ thuật
đặt câu hỏi, động não
- Nửa lớp làm VD1, còn lại làm VD2
Sau đó cử đại diện lên trình bày.
- Giả sử AB là đoạn đường máy bay lên trong 1 ,
2 phút thì độ cao máy bay đạt được sau 1,2 phút
là đoạn nào .
HS: Đoạn BH
? BH đóng vai trò là cạnh nào của tam giiác
vuông.
HS: Cạnh góc vuông và đối diện với góc 300.
? Vậy BH được tính như thế nào .
HS: BH = AB.sin A
? Em hãy tính và nêu kết quả
HS: BH = 5km
? Giả sử BC là bức tường thì khoảng cách từ
chân chiếc cầu thang đến bức tưòng là đoạn nào .
HS: Đoạn AB
? AB đóng vai trò là cạnh nào của tam giác
vuông ABC và có quan hệ thế nào với góc 650
- HS: Cạnh góc vuông và kề với góc 650.
?Vậy AB được tính như thế nào .
HS: AB = AC.cos A
1.Định lí : sgk
b = a sin B = a cosC
c = a sin C = a cosB
b = c.tanB =c.cotC
c = b.tanC = b.cotB
2. Áp dụng :
VD1: SGK
B
500km/h
A
300
?
H
1
Giải : 1,2 = 50 giờ
Ta có :
BH = AB.sin A
1
= 500 . 50 .sin 300
1
= 10 . 2 = 5 km
Vậy sau 1,2 phút máy bay bay cao được 5
km
VD2: sgk
C
Giải :
Ta có AB = AC.cos A
3m
0 �
= 3 cos 65 1,72m
0
A 60
B
?
Vậy chân chiếc cầu thang
phải đặt cách chân tường 1
khoảng là 1,72m
3. Hoạt đông luyện tập
* Bài tập 26 /88
? Chiều cao của tháp là đoạn nào trên hình vẽ ( hs: AB)
B
? AB đóng vai trò là cạnh nào của tam giác vuông ABC và có quan hệ thế nào
?
với góc 340
0
34 0
HS: Cạnh góc vuông và đối diện với góc 34 .
C
86m
A
? Vậy AB được tính như thế nào . HS:AB = AC.tanC
Giải : Ta có AB = AC.tanC = 86 tan340 �58m
Vậy chiều cao của tháp là 58m
4. Hoạt đông vận dụng
- BT1. Cho tam giác MNP vuông tại M. Hãy viết các hệ thức về cạnh và góc trong tam gíac vuông
đó
5. Hoạt động tìm tòi mở rộng
Giáo viên: Mai Văn Dũng
Trường TH& THCS Quang Trung
Trang 28
Kế hoạch bài học môn Hình học 9
Năm học:2019-2020
- Học kĩ bài
- Xem kĩ các ví dụ và bài tập đã giải
Tuần 6
MỘT SỐ HỆ THỨC VỀ CẠNH VÀ GÓC
Tiết 11
TRONG TAM GIÁC VUÔNG(t.t)
Ngày soạn: 08/10/2019
Ngày dạy: 11/10/2019
I .MỤC TIÊU
1.Kiến thức:
- Hs biết: được củng cố các hệ thức giữa cạnh và góc của 1 tam giác vuông
- HS hiểu được thuật ngữ “tam giác vuông” là gì ?
2.Kĩ năng:
- HS thực hiện được: HS vận dụng được các hệ thưc trên trong tam giác vuông.
- HS thực hiện thành thạo: vận dụng được các hệ thức trên để giải 1 số bài tập trong thực tế
3.Thái độ:
- Thói quen tự giác tích cực chủ động trong học tập.
- Tính cách: cẩn thận trong tính toán
4. Định hướng phát triển năng lực:
- Năng lực chung: năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, chủ động sáng tạo
- Năng lực chuyên biệt: HS được rèn năng lực tính toán, năng lực sử dụng ngôn ngữ toán học,
năng lực vận dụng
II. CHUẨN BỊ:
1.GV: máy tính bỏ túi ,thước thẳng, bảng phụ.
2.HS : máy tính bỏ, Ôn tập các hệ thức về cạnh và góc trong tam giác vuông
III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC:
1. Phương pháp: Vấn đáp, luyện tập và thực hành, hoạt động nhóm, nêu và giải quyết vấn đề,
thuyết trình
2. Kĩ thuật dạy học: Kĩ thuật chia nhóm, kĩ thuật đặt câu hỏi, hỏi đáp, động não, mảnh ghép, hợp
đồng
IV. CHUỖI CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC:
1.Hoạt động khởi động:
Cho ABC vuông tại A cạnh huyền a và các cạnh góc vuông b,c. Hãy viết các hệ thức về cạnh và
góc trong vuông đó
2. Hoạt động hình thành kiến thức mới
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG CẦN ĐẠT
Hoạt động 1(28')
II .Áp dụng giải tam giác vuông:
-GV giải thích thuật ngữ “tam giác vuông”
Giải :
B
(Giải tam giác vuông là tìm tất cả các cạnh
?
?
và góc còn lại khi biết trước 2 cạnh, 1 cạnh GT ABC; Â= 90 0
30
C
0
�
và 1 góc nhọn.
A
10
B = 10cm, C 30
- Yêu cầu dãy 1 làm ý a, dãy 2 làm ý b, dãy
� 300
B
, c= ? a= ?
3 làm ý c. Sau đó cử đại diện 3 dãy lên trình KL
bày
HS thực hiện VD
? Góc nhọn B được tính như thế nào .
0
Giáo viên: Mai Văn Dũng
Trường TH& THCS Quang Trung
Trang 29
Kế hoạch bài học môn Hình học 9
�
HS: B� = 900 - C
�
? Biết b = 10cm và C =300, làm thế nào để
tính c.
HS: c = b tan C
? Tính a bàng mấy cách .
HS: 2 cách :(C1 định lí Pitago ;
C2 áp dụng hệ thức về cạnh và góc trong
tam giác vuông)
? Em hãy tính a theo 2 cách trên.
Năm học:2019-2020
�
Ta có B� = C - 900= 900 - 300 = 600
Ta lại có:c = b tan C =10.tan300=
mặt khác b= a.sinB
suy ra
�
HS: B� =900 – C
�
? Biết c = 10; C =450 làm thế nào để tính
được b
HS: b = c. cotB
? Tính b bàng cách nào nữa.
HS: tam giác ABC vuông cân tại A nên
b = c = 10 cm
HS: tính a tương tự a)
c) Góc nhọn c được tính như thế nào ?
�
HS: C =900- B�
? Biết cạnh huyền a bằng 20 cm và số đo B� ;
�
C
.Làm thế nào để tính b; c.
HS: b = a. SinB
= a cos C;
c = a.sinC
= a cos B
? Nếu biết b hoặc c ta có thể tính cạnh còn
lại bằng cách nào nữa
HS:
b = c. tan B = c.cot C
Giáo viên: Mai Văn Dũng
3
3
b
10
3
3
10 :
20
0
2
3
a = sin B = sin 60
�
0
B
vậy :
c=
b) Góc nhọn B được tính như thế nào .
10
= 60 ;
10
3
3 (cm);
20
3
3 (cm)
a=
b)
�
GT ABC; Â=900; C =450
C = 10cm
KL B� ? b? a?
B
10
?
A
450
?
C
�
Ta có B� =900 – C
=900- 450 = 450
Ta lại có b =c.tanB=10.tan450=10.1=10cm.
Mặt khác: b = a.sinB
b
10
2
10 :
10 2
0
2
Suy ra a = sin B = sin 45
Vậy B� =450 b = 10cm ; a = 10 2
c)
B
ABC;Â
= 900
�
B
=350;a =20cm
�
C
Kl
=?; b = ?; c=
Gt
350
20
?
A
?
?
C
�
Ta có: C =900 - B� = 900 - 350 = 550
Ta lại có: b = a. Sin B
=20.sin 350 �11,47cm
c = a.sinC=20.sin550 �16,38cm
Trường TH& THCS Quang Trung
Trang 30
Kế hoạch bài học môn Hình học 9
Năm học:2019-2020
c = b.tan C = b cot B
d) Góc nhọn B được tính như thế nào
HS: Tính tan B rồi suy ra B�
? Góc nhọn C được tính như thế nào .
�
HS: C =900- B�
? Cạnh huyền a được tính bằng những cách
nào .
HS: C1 định lí Pitago,
C2: áp dunngj hệ thức:
b = a. SinB = a cos C
hoặc c = a.sinC = a. cosB
? Hãy tính a theo cách 2 và kết luận
d)
ABC;
 = 900
AB=21cm,AC= 18cm
Gt
Kl
�
�
B
=?, C =?, a=?
B
?
Ta có :
?
21
b 18
�0,8571
tan B= c 21
�
�
�B
= 410 C =490
?
A
18
C
Ta lại có: b = a.sinB
Vậy :
b
18
�27, 44cm
0
a= sin B = sin 41
�
�
0 C
0;
B
= 41
=49
a
27,44 cm
3. Hoạt động luyện tập
- Yêu cầu HS sử dụng kĩ thuật trình bày 1’ các hệ thức đã học?
- Để giải 1 tam giác vuông cần biết ít nhất mấy góc và cạnh? Có lưu ý gì về số cạnh? Hệ thức nào
được áp dụng để giải ?
4. Hoạt động vận dụng
0
�
- Cho tam giác ABC, A ( 90 ), AB = c, AC= b
1
S ABC b.c.sin
2
CMR :
- Yêu cầu HS làm nếu hết giờ về nhà làm vào vở
5. Hoạt động tìm tòi mở rộng
- Học kĩ bài
- Xem kĩ các ví dụ và bài tập đã giải
- Làm các ví dụ 3,4,5 sgk.
* Chuẩn bị trước bài tiết sau luyện tập
Giáo viên: Mai Văn Dũng
Trường TH& THCS Quang Trung
Trang 31
Kế hoạch bài học môn Hình học 9
Tuần 6
LUYỆN TẬP
Tiết 12
Năm học:2019-2020
Ngày soạn: 08/10/2019
Ngày dạy: 11/10/2019
I.MỤC TIÊU
1.Kiến thức:
- HS biết củng cố định nghĩa các tỉ số lượng giác của góc nhọn.
- Hs hiểu các hệ thưc giữa cạnh và góc của 1 tam giác vuông
2.Kĩ năng :
-HS thực hiện được các kiến thức trên để giải các bài tập liên quan
-Hs thực hiện thành thạo: Các bài tập về giải tam giác vuông
3.Thái độ:
- Thói quen tự giác tích cực chủ động trong học tập, yêu thích môn học
- Tính cách: cẩn thận trong tính toán.
4. Định hướng phát triển năng lực:
Năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, chủ động sáng tạo, năng lực tính toán, năng lực sử dụng
ngôn ngữ toán học, năng lực vận dụng
II. CHUẨN BỊ:
1. GV: Bảng phụ, thước thẳng.
2. HS: Ôn các trường hợp đồng dạng của 2 tam giác vuông. Định lý Pitago, hình chiếu của đoạn
thẳng, điểm lên một đường thẳng.
- Thước thẳng, êke.
III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC:
1. Phương pháp: Vấn đáp, luyện tập và thực hành, hoạt động nhóm, nêu và giải quyết vấn đề,
thuyết trình.
2. Kĩ thuật dạy học: Kĩ thuật chia nhóm, kĩ thuật đặt câu hỏi, hỏi đáp, động não,
IV. CHUỖI CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC:
1.Hoạt động khởi động:
Cho ABC vuông tại A .Hãy viết công thức tính cos B;
B
tan C; AB?
AB
* Trả lời : cos B= BC ;
AB
tanB = AC .
AB = BC.sin C = BC.cos B = AC.tan C = AC.cotB.
A
2. Hoạt động luyện tập
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG CẦN ĐẠT
GV treo tranh vẽ hình 31
Bài tập 25:
? Hãy xác định chiều cao của cột đèn và
AB
7
bóng của nó trên mặt đất .
�1, 750
Ta có: tan = AC = 4
HS: - AB chiều cao của cột đèn
Vậy 65015/
- AC bóng của nó trên mặt đất .
? Góc cần tìm quan hệ thế nào với AB
HS: góc đối của AB
? Độ dài 2 cạnh góc vuông AB,AC đã
biết .Vậy được tính như thế nào.
Giáo viên: Mai Văn Dũng
Trường TH& THCS Quang Trung
C
Trang 32
Kế hoạch bài học môn Hình học 9
AB
tan = AC � hoặc cot �
GV treo tranh vẽ hình bài 29
? Xác định chiều rộng của khúc sông và
đoạn đường chiếc đò đi.
HS: - AB chiều rộng của khúc sông
- BC đoạn đường chiếc đò đi.
? Góc cần tìm quan hệ thế nào với AB
HS: Kề với cạnh AB
? Độ dài cạnh huyền BC và cạnh kề AB đã
biết vậy được tính như thế nào .
HS: Tính cos rồi suy ra
Bài 32
-HS vẽ hình ghi giả thiết ,kết luận
- GV yêu cầu 2 bàn làm thành một nhóm,
sau đó cử đại diện nhóm nhanh nhất lên
trình bày
?Quãng đường thuyền đi được tính ntn?
1 1 / 1
(5
12 giờ )
HS: BC = v.t = 2 . 12 6
? Chiều rộng khúc sông được tính ntn?
1
HS: AB =BC.sinC = 6 .sin 700 157 m
Năm học:2019-2020
Bài tập 29:
GT AB AC tại A
AB=250m;BC=320m
KL ?
Chứng minh:
Ta có :
AB 250
cos = AC = 320 0,7813
= 390.
Vậy dòng nước đã đẩy đò
đi 1 góc 390.
Bài tập 32
Quảng đường thuyền đi :
1 1
BC = 2. 12 = 6 (km/h)
lệch
B
?
A
700
C
Chiều rộng khúc sông:
1
0,5396
�0,1566km �
0
AB =BC.sinC = 6 .sin 70 6
157 m
3. Hoạt động vận dụng
? Nêu tầm quan trọng của việc ứng dụng các tỉ số lượng giác để giải các bài toán thực tế.
? Đã vận dụng thế nào để giải quyết bài toán thực tế trên.
- GV yêu cầu HS trtar lời trắc nghiệm
0
0
1.Cho 35 ; 55 . Khẳng định nào sau đây là sai ?
A. sin sin .
B. sin cos .
C. tan cot .
D. cos=sin .
2
0
2
0
2
0
2
0
2.Giá trị của biểu thức cos 20 cos 40 cos 50 cos 70 bằng
A. 1.
B. 2.
C. 3.
D. 0.
2
cos =
3 , khi đó sin bằng
3.Cho
5
1
1
5
D. 2 .
A. 9 .
C. 3 .
B. 3 .
2
2
2
4. Thu gọn biểu thức sin cot .sin bằng
2
2
A. 1.
B. cos .
C. sin .
D. 2.
4. Hoạt động tìm tòi mở rộng :
- Xem kĩ các bài tập đã giải
Giáo viên: Mai Văn Dũng
Trường TH& THCS Quang Trung
Trang 33
Kế hoạch bài học môn Hình học 9
Năm học:2019-2020
- Làm các 30,31.
- Chuẩn bị bài tập tiết sau luyện tập
Giáo viên: Mai Văn Dũng
Trường TH& THCS Quang Trung
Trang 34