(Luận văn thạc sĩ) chất lượng đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện vĩnh thuận, tỉnh kiên giang

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ NỘI VỤ

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

MAI HOÀNG KHỞI

CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CÁC
CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC ỦY BAN
NHÂN DÂN HUYỆN VĨNH THUẬN, TỈNH
KIÊN GIANG

LUẬN VĂN THẠC SĨ CHUYÊN
NGHÀNH QUẢN LÝ CÔNG MÃ SỐ: 60
34 04 03

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. LÊ NHƯ THANH


TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2017


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số
liệu được sử dụng trong luận văn là trung thực. Các kết quả nghiên cứu của
Luận văn chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào.
Tác giả

Mai Hoàng Khởi

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

ANTT

: An ninh trật tự

CCHC

: Công chức hành chính

CNH - HĐH : Công nghiệp hóa – hiện đại hóa
CNXH

: Chủ nghĩa xã hội

CBCC

: Cán bộ công chức

ĐCSVN

: Đảng cộng sản Việt Nam

HĐND

: Hội đồng nhân dân

HCNN

: Hành chính nhà nước

LLCT

: Lý luận chính trị

QLNN

: Quản lý nhà nước

QP - AN

: Quốc phòng an ninh

UBND

: Ủy ban nhân dân


DANH MỤC BẢNG SỐ LIỆU
Bảng 2.1: Thống kê số lượng đội ngũ công chức các cơ quan
chuyên môn cấp huyện theo chức danh, vị trí công tác
Bảng 2.2: Trình độ chuyên môn của đội ngũ công chức các cơ quan
chuyên môn cấp huyện huyện theo chức danh, vị trí công tác năm 2016
Bảng 2.3: So sánh trình độ chuyên môn của đội ngũ công chức các cơ
quan chuyên môn cấp huyện với tiêu chuẩn chức danh và vị trí công tác năm 2016

Bảng 2.4: Thống kê trình độ lý luận chính trị đội ngũ công
chức các cơ quan chuyên môn cấp huyện theo bậc học

Bảng 2.5: Trình độ lý luận chính trị của đội ngũ công chức các cơ quan
chuyên môn thuộc UBND huyện theo chức danh, vị trí công tác năm 2016

Bảng 2.6: So sánh trình độ lý luận chính trị của đội ngũ công chức
các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện với tiêu chuẩn chức danh, vị
trí công tác năm 2016
Bảng 2.7: Thống kê trình độ quản lý nhà nước của đội ngũ đội
ngũ công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện
Bảng 2.8: So sánh trình độ QLNN của công chức các cơ quan chuyên
môn thuộc UBND cấp huyện theo tiêu chuẩn chức danh, vị trí công tác năm 2016

Bảng 2.9: Kiến thức về QP - AN của đội ngũ công chức các
cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện
Bảng 2.10: Thống kê trình độ tin học, ngoại ngữ của công chức
các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện
Bảng 2.11: Thống kê cơ cấu độ tuổi của đội ngũ công chức các
cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện theo từng giai đoạn
Bảng 2.12: Thống kê cơ cấu độ tuổi của đội ngũ công chức các cơ
quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện theo chức danh, vị trí công tác.


LỜI CẢM ƠN
Trước tiên, em xin chân thành cảm ơn quý Thầy, Cô của Học viện Hành
chính quốc gia, đặc biệt là các thầy cô ở cơ sở thành phố Hồ Chí Minh của
Học viện đã tận tình giúp đỡ em trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và
thực hiện luận văn này.
Em xin chân thành cám ơn TS Lê Như Thanh đã tận tình hướng dẫn
khoa học cho em hoàn thành luận văn tốt nghiệp. Em xin trân trọng cám ơn
quý Thầy, Cô, Hội đồng bảo vệ luận văn tốt nghiệp.
Do trình độ, năng lực còn hạn chế và chưa có kinh nghiệm nghiên cứu

khoa học nên quá trình khai thác tài liệu gặp khó khăn, luận văn còn nhiều
hạn chế. Em mong sẽ được nhận sự góp ý, giúp đỡ của quý thầy cô.
Em xin trân trọng cảm ơn!
Tác giả

Mai Hoàng Khởi


MỤC LỤC

_______
Trang

LỜI CAM ĐOAN
LỜI CÁM ƠN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢN ĐỒ, SƠ ĐỒ, BẢNG
MỞ ĐẦU ………………………………………………………………….

1

Chương 1. Một số vấn đề lý luận về chất lượng đội ngũ công chức các cơ quan
chuyên môn thuộc UBND cấp huyện……………………………. ……..9

1.1. Một số khái niệm về đặc điểm, vai trò đội ngũ công chức các
cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện………………………………..9
1.2. Đặc điểm, vị trí, vai trò của đội ngũ công chức cấp huyện………12
1.3. Các tiêu chí đánh giá chất lượng đội ngũ công chức các cơ
quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện…………………………………15

1.4. Các nhân tố ảnh hưởng chất lượng đội ngũ công chức các cơ
quan chuyên môn thuộc UBND huyện ……………………………………...25
1.5. Sự cần thiết phải nâng cao chất lượng đội ngũ công chức các cơ quan
chuyên môn thuộc UBND huyện ……………………………………...29
Chương 2. Thực trạng chất lượng đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn
thuộc UBND huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang hiện nay ………………32
2.1. Tổng quan điều kiện tự nhiên, kinh tế-xã hội của huyện Vĩnh Thuận,
tỉnh Kiên Giang……………………………..………………………32

2.2. Thực trạng chất lượng đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn
thuộc UBND huyện Vĩnh Thuận…………………………………………….35


2.3. Về kỹ năng nghề nghiệp…………………………………………43
2.4. Về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống; năng lực, chất lượng,
hiệu quả công tác…………………………………………………………… 45
2.5. Chất lượng đội ngũ công chức theo kết quả và hiệu quả công tác quản
lý……………………………………………………………………….48

2.6. Đánh giá các giải pháp đảm bảo chất lượng đội ngũ công chức các
cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Vĩnh Thuận đã được áp dụng… 51
2.7. Khâu phát triển đội ngũ công chức………………………………58
Chương 3. Mục tiêu, quan điểm và giải pháp nâng cao chất lượng đội
ngũ công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Vĩnh Thuận…61
3.1. Mục tiêu và quan điểm chỉ đạo bảo đảm chất lượng đội ngũ công
chức thuộc UBND huyện Vĩnh Thuận ……………………………………...61

3.2. Những giải pháp chủ yếu bảo đảm chất lượng công chức các cơ
quan thuộc UBND huyện Vĩnh Thuận ……………………… ……………65
3.3. Một số kiến nghị………………………………………………….82

KẾT LUẬN……………………………………………………………….....89
TÀI LIỆU THAM KHẢO…………………………...………………………91
PHỤ LỤC……………………………………………………………………95


1

MỞ ĐẦU
1.

Lý do chọn đề tài

Công chức hành chính cấp huyện là một bộ phận của nguồn nhân lực là
lực lượng chủ yếu quyết định đến hiệu quả, hiệu lực quản lý điều hành của bộ
máy hành chính cấp huyện. Việc từng bước nâng cao chất lượng, chăm lo xây
dựng đội ngũ công chức trong các cơ quan hành chính của huyện là nhiệm vụ
thường xuyên và có ý nghĩa quan trọng, cần thiết, cấp bách hiện nay. Với ý
nghĩa, tầm quan trọng của đội ngũ công chức, trong những năm qua, Đảng,
nhà nước ta đã có nhiều chiến lược, chủ trương, chính sách để nâng cao đội
ngũ cán bộ, công chức nói chung và chất lượng đội ngũ công chức các cơ
quan chuyên môn thuộc UBND huyện nói riêng nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm
vụ trong các giai đoạn của cách mạng.
Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức là một trong năm nhiệm
vụ trọng tâm của cải cách hành chính. Mục tiêu là xây dựng đội ngũ cán bộ,
công chức, với số lượng phù hợp, chất lượng ngày càng nâng cao,cơ cấu hợp
lý, có trình độ chuyên môn, có phẩm chất đạo đức tốt, có tinh thần trách
nhiệm, không ngừng đổi mới, sáng tạo, đáp ứng yêu cầu và nhiệm vụ của thời
kỳ CNH - HĐH và hội nhập kinh tế quốc tế.
Chất lượng đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND
huyện có vị trí hết sức quan trọng trong tổ chức và hoạt động của các cơ quan

hành chính nhà nước.
Do đó, tiếp tục đổi mới công tác quản lý, nâng cao chất lượng đội ngũ
công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện là một yêu cầu có
tính tất yếu khách quan, vừa mang tính cấp thiết và vừa mang tính kế thừa,
thường xuyên, liên tục và lâu dài.


2

Trong những năm qua dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Huyện Ủy, UBND
huyện Vĩnh Thuận, công tác xây dựng đội ngũ cán bộ công chức hành chính
cấp huyện đã được quan tâm thực hiện có hiệu quả, đội ngũ cán bộ công chức
hành chính cấp huyện đã dần trưởng thành, cơ bản đáp ứng được các nhiệm
vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo QP - AN, xây dựng và củng cố hệ
thống chính trị của huyện.
Tuy nhiên, thực trạng chất lượng đội ngũ công chức các cơ quan
chuyên môn thuộc UBND huyện còn có nhiều mặt hạn chế: Cơ cấu công chức
theo ngành, lĩnh vực chưa đồng đều; trình độ chuyên môn, năng lực lãnh đạo,
quản lý điều hành, thực thi công vụ còn hạn chế; tỷ lệ công chức nữ, công
chức là người dân tộc thiểu số còn thấp; tinh thần thái độ phục vụ nhân dân
của một bộ phận công chức chưa tốt... với những tồn tại, hạn chế đó, đội ngũ
công chức các cơ quan hành chính của huyện chưa đáp ứng được với yêu cầu
nhiệm vụ trong thời kỳ đẩy mạnh CNH - HĐH đất nước. Đây là vấn đề rất
quan trọng cần được quan tâm nghiên cứu, giải quyết, đặc biệt là sau khi thực
hiện việc kiểm điểm tự phê bình và phê bình của tập thể Ban thường vụ huyện
ủy, tập thể thường trực UBND huyện theo tinh thần Nghị Quyết Trung Ương
4 khóa XI về “một số vấn đề cấp bách trong công tác xây dựng Đảng”. Nghị
quyết trung ương 4 khóa XII “về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn
chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu
hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”

Là cán bộ lãnh đạo, quản lý đang công tác tại UBND huyện Vĩnh
Thuận, qua thực tiễn công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành và tổ chức thực
hiện nhiệm vụ; trước những vấn đề còn tồn tại, hạn chế của đội ngũ công chức
các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện và yêu cầu của đội ngũ công
chức trong giai đoạn tới; nhằm góp phần thiết thực để nâng cao chất lượng đội
ngũ công chức của huyện nên em đã chọn đề tài: “Chất lượng đội


3

ngũ công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện
Vĩnh Thuận tỉnh Kiên Giang” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn tốt nghiệp
thạc sỹ quản lý công của mình.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Trong những năm gần đây, nhiều công trình nghiên cứu đã được công
bố có liên quan đến đội ngũ công chức HCNN ở nước ta như: “Cơ sở khoa
học của việc xây dựng đội ngũ công chức Nhà nước đến năm 2000”, đề tài
khoa học cấp Bộ do Ban Tổ chức cán bộ Chính phủ (nay là Bộ Nội vụ) thực
hiện năm 1997; “Xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ, công chức” đề tài
cấp Bộ do Ban Tổ chức cán bộ Chính phủ thực hiện năm 1998...; “Luận
chứng khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ
đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước”, đề tài cấp Nhà nước
KHXH.05-03, nằm trong chương trình KHXH.05 do GS.TS Nguyễn Phú
Trọng và PGS.TS Trần Xuân Sầm làm chủ nhiệm. Trong đó đề tài “Luận
chứng khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ
đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước” có ý nghĩa rất quan trọng.
Trên cơ sở các quan điểm lý luận, tổng kết thực tiễn và kế thừa kết quả
của nhiều công trình đi trước, tập thể các tác giả đã phân tích, lý giải, hệ thống
hoá các căn cứ khoa học của việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ. Từ đó,
đưa ra một hệ thống các quan điểm, phương hướng và giải pháp nhằm nâng

cao chất lượng đội ngũ cán bộ, trong đó có đội ngũ công chức hành chính nhà
nước đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp CNH - HĐH đất nước và hội nhập kinh
tế quốc tế trong những thập niên đầu của thế kỷ XXI.
Tác giả Tô Tử Hạ cũng có nhiều công trình nghiên cứu về công chức hành
chính nhà nước và đã được sử dụng để giảng dạy cho đội ngũ công chức hành
chính nhà nước hiện nay. Qua một số công trình nghiên cứu, tác giả đã tập trung
phân tích, lý giải và làm rõ khái niệm cán bộ, công chức nhà nước; vai trò của


4

cán bộ công chức trong việc xây dựng nền hành chính quốc gia và định hướng
trong xây dựng đội ngũ công chức hành chính nhà nước như: Sổ tay nghiệp vụ
cán bộ làm công tác tổ chức nhà nước; Công chức và vấn đề xây dựng đội ngũ
cán bộ, công chức; Cẩm nang cán bộ làm công tác tổ chức nhà nước...

Cùng nghiên cứu về công chức, Ban chỉ đạo cải cách hành chính của
Chính phủ có Báo cáo tổng hợp đề tài: “Năng lực, hiệu quả, hiệu lực quản lý
hành chính nhà nước; thực trạng, nguyên nhân và giải pháp”. Đề tài này đã
tập trung nghiên cứu về hiệu lực quản lý hành chính nhà nước, trong đó đã đặt
công chức hành chính nhà nước trong mối quan hệ với việc nâng cao hiệu quả
và hiệu lực quản lý hành chính nhà nước. Đề tài: “Nâng cao chất lượng đội
ngũ công chức quản lý nhà nước đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại
hoá đất nước” của tác giả Nguyễn Bắc Son đã phân tích đánh giá đội ngũ cán
bộ, công chức Việt Nam, phân tích nguyên nhân dẫn tới những hạn chế về
chất lượng đội ngũ công chức QLNN và đưa ra một số giải pháp nhằm nâng
cao chất lượng đội ngũ công chức QLNN, đáp ứng thời kỳ công nghiêp hoá,
hiện đại hoá đất nước trong giai đoạn hiện nay và trong những năm tới.
Chất lượng công chức là một trong những nội dung quan trọng của
công tác quản lý và sử dụng cán bộ; đã nhận được sự quan tâm của nhiều nhà

khoa học trong nước. Một số đề tài nghiên cứu, sách, tạp chí có liên quan đã
được công bố như:
Nguyễn Duy Gia (1990), Cải cách hệ thống tổ chức, hoạt động của bộ
máy quản lý hành chính nhà nước, xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ
công chức hành chính nhà nước, Đề tài nghiên cứu khoa học cấp bộ, Học
viện Hành chính quốc gia, Hà Nội.
Ban Tổ chức cán bộ Chính phủ, Viện Khoa học tổ chức nhà nước
(1998), Đạo đức, phong cách lề lối làm việc của cán bộ công chức theo tư
tưởng Hồ chí Minh, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội.


5

Tuy có nhiều công trình khoa học nghiên cứu nhưng mỗi công trình
đề cập đến vấn đề ở những khía cạnh khác nhau. Cho đến hiện nay chưa có
công trình khoa học nào nghiên cứu về chất lượng đội ngũ công chức các cơ
quan chuyên môn thuộc UBND huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang. Những
quan điểm, nhận định, đánh giá của những công trình khoa học liên quan đến
đề tài đều được tác giả nghiên cứu, tham khảo có chọn lọc.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về chất lượng đội ngũ cán
bộ công chức, khảo sát, đánh giá thực trạng chất lượng đội ngũ công chức các
cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang; luận
văn đề xuất phương hướng và giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ
công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Vĩnh Thuận, tỉnh
Kiên Giang trong thời gian tới.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về chất lượng đội ngũ cán bộ công
chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện; sự cần thiết phải nâng

cao chất lượng đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND
huyện trong giai đoạn hiện nay.
Khảo sát, đánh giá thực trạng chất lượng đội ngũ công chức các cơ
quan chuyên môn thuộc UBND huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang trong
thời gian qua, chỉ ra các ưu điểm, hạn chế cũng như đánh giá nguyên nhân
của ưu điểm và hạn chế đó.
Đề xuất các phương hướng, giải pháp nhằm nâng chất lượng đội ngũ
công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Vĩnh Thuận, tỉnh
Kiên Giang trong thời gian tới.


6

4.

Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

4.1. Đối tượng nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu về chất lượng đội ngũ công chức các cơ
quan chuyên môn thuộc UBND huyện Vĩnh Thuận tỉnh Kiên Giang hiện nay.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu về chất lượng đội ngũ công chức các cơ
quan chuyên môn thuộc UBND huyện Vĩnh Thuận tỉnh Kiên Giang từ năm
2010 đến nay.
5.

Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu

5.1. Cơ sở lý luận
Luận văn được thực hiện dựa trên quan điểm của Chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, các quan điểm, chủ trương, chính sách của

Đảng và Nhà nước về cán bộ công chức hành chính nhà nước làm cơ sở
phương pháp luận.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và
chủ nghĩa duy vật lịch sử để xem xét đánh giá chất lượng đội ngũ công chức các
cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Vĩnh Thuận tỉnh Kiên Giang giai đoạn
hiện nay. Luận văn sử dụng các phương pháp cụ thể để triển khai như: phương
pháp phân tích và tổng hợp, phương pháp logics và lịch sử, phương thống kê, so
sánh, phương pháp điều tra xã hội học, phương pháp nghiên cứu tư liệu.
6.

Đóng góp mới của luận văn
Luận văn “Chất lượng đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn

thuộc Ủy ban nhân dân huyện Vĩnh Thuận tỉnh Kiên Giang” là công trình
nghiên cứu một cách công phu được khảo sát và phân tích một cách có hệ
thống thực trạng đội ngũ cán bộ công chức hành chính cấp huyện trên địa bàn
huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang trong thời gian qua nhằm đề ra


7

những giải pháp thực tế góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ công chức các
cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Vĩnh Thuận tỉnh Kiên Giang trong
thời gian tới.
Từ cơ sở khảo sát, đánh giá tình hình đội ngũ cán bộ công chức hành
chính cấp huyện ở huyện Vĩnh Thuận tỉnh Kiên Giang tác giả đưa ra những
dự báo về chất lượng đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn thuộc
UBND huyện trong quá trình CNH - HĐH đất nước, xu thế hội nhập quốc tế
góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức hành chính cấp

huyện ở huyện Vĩnh Thuận tỉnh Kiên Giang.
7.

Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài

7.1.

Ý nghĩa lý luận

Luận văn là công trình đầu tiên giới thiệu một cách có hệ thống đầy đủ
chất lượng đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện ở
huyện Vĩnh Thuận tỉnh Kiên Giang nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong
giai đoạn hiện nay; những đề xuất trong việc nâng cao chất lượng đội ngũ
công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Vĩnh Thuận tỉnh
Kiên Giang.
Luận văn làm sâu sắc hơn nội hàm của các khái niệm cơ bản có liên
quan đến đề tài: cán bộ, công chức; công chức hành chính; chất lượng đội ngũ
cán bộ, công chức hành chính cấp huyện. Các tiêu chí đánh giá chất lượng đội
ngũ cán bộ, công chức hành chính cấp huyện. Thông qua luận văn nhằm bổ
sung thêm những luận cứ khoa học góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ
công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Vĩnh Thuận tỉnh
Kiên Giang.
7.2. Ý nghĩa thực tiễn
Đề tài góp phần làm sáng tỏ chất lượng đội ngũ công chức các cơ quan
chuyên môn thuộc UBND huyện cấp huyện nói chung và chất lượng đội ngũ
công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Vĩnh Thuận tỉnh


8

Kiên Giang.
Kết quả nghiên cứu của đề tài có thể làm tài liệu tham khảo cho việc
nghiên cứu về chất lượng đội ngũ công chức hành chính hiện nay. Vận dụng
vào thực tiễn trong việc xây dựng chính sách cụ thể, hợp lý góp phần thực
hiện các chủ trương, chính sách của đảng và nhà nước đối với đội ngũ cán bộ
công chức trong giai đoạn hiện nay.
8.

Cấu trúc của luận văn

Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, nội dung
luận văn gồm 3 chương, 9 tiết.
Chương 1: Một số vấn đề lý luận về chất lượng đội ngũ công chức các
cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện.
Chương 2: Thực trạng chất lượng đội ngũ công chức các cơ quan
chuyên môn thuộc UBND huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang.
Chương 3: Mục tiêu, quan điểm và giải pháp nâng cao chất lượng đội
ngũ công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Vĩnh Thuận,
tỉnh Kiên Giang.


9

Chương 1
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ
CÔNG CHỨC CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC ỦY BAN
NHÂN DÂN CẤP HUYỆN
1.1. Một số khái niệm về đặc điểm, vai trò đội ngũ công chức các cơ
quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện
1.1.1. Công chức

Công chức là khái niệm được dùng phổ biến ở nhiều quốc gia trên thế
giới nhưng được hiểu không giống nhau, thậm chí ngay trong phạm vi một
quốc gia quan niệm về công chức qua các thời kỳ cũng khác nhau.
Qua nhiều lần chỉnh sửa, bổ sung ngày 9/12/2008 Quốc hội ban hành
Luật cán bộ, công chức năm 2008 có hiệu lực 1/1/2010 quy định cụ thể hơn
về công chức, phân biệt và giải thích rõ cán bộ và công chức.
Công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch
chức danh trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước tổ chức chính
trị-xã hội ở trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong cơ quan, đơn vị thuộc Quân
đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân
quốc phòng; trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân mà không phải là sĩ
quan, hạ sĩ quan chuyên nghiệp và trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự
nghiệp công lập của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã
hội (sau đây gọi chung là đơn vị sự nghiệp công lập), trong biên chế và hưởng
lương từ ngân sách nhà nước; đối với công chức trong bộ máy lãnh đạo, quản lý
của đơn vị sự nghiệp công lập thì lương được đảm bảo từ quỹ lương của đơn vị
sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật [42, tr 11].

Khái niệm công chức theo Luật cán bộ, công chức năm 2008 vẫn có
phạm vi, đối tượng rộng bao gồm cả công chức trong cơ quan của Đảng cộng
sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, cơ quan, đơn vị thuộc
Quân đội nhân dân, cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân. C ách


10

quy định của pháp luật như vậy vẫn chưa hợp lý vì hoạt động của công chức
luôn gắn với quyền lực Nhà nước và pháp luật. Còn hoạt động của những
người làm việc trong tổ chức chính trị - xã hội về nguyên tắc chung đều phải
chấp hành pháp luật của nhà nước nhưng hoạt động của họ lại chủ yếu dựa

vào điều lệ, thể chế của các tổ chức đó, tuy rằng hoạt động của các tổ chức đó
cũng đều phải tuân thủ pháp luật.
1.1.2. Chất lượng và chất lượng công chức các cơ quan chuyên môn
“Chất lượng” là một phạm trù phức tạp và có nhiều định nghĩa khác
nhau. Có rất nhiều quan điểm khác nhau về chất lượng. Hiện nay có một số
định nghĩa về chất lượng đã được các chuyên gia chất lượng đưa ra như sau:
“Chất lượng là sự phù hợp với nhu cầu” (theo Juran - một Giáo sư
người Mỹ). “Chất lượng là sự phù hợp với các yêu cầu hay đặc tính nhất
định” Theo Giáo sư Crosby. “Chất lượng là sự sự thoả mãn nhu cầu thị trường
với chi phí thấp nhất” Theo Giáo sư người Nhật – Ishikawa.
Trong mỗi lĩnh vực khác nhau, với mục đích khác nhau nên có nhiều
quan điểm về chất lượng khác nhau. Tuy nhiên, có một định nghĩa về chất
lượng được thừa nhận ở phạm vi quốc tế, đó là định nghĩa của Tổ chức Tiêu
chuẩn hoá Quốc tế. Theo điều 3.1.1 của tiêu chuẩn ISO 9000:2005 định nghĩa
chất lượng là: “Mức độ đáp ứng các yêu cầu của một tập hợp có đặc tính vốn
có”. [50, tr2].
Chất lượng là khái niệm đặc trưng cho khả năng thoả mãn nhu cầu của
khách hàng. Vì vậy, sản phẩm hay dịch vụ nào không đáp ứng được nhu cầu
của khách hàng thì bị coi là kém chất lượng cho dù trình độ công nghệ sản
xuất ra có hiện đại đến đâu đi nữa. Đánh giá chất lượng cao hay thấp phải
đứng trên quan điểm người tiêu dùng. Cùng một mục đích sử dụng như nhau,
sản phẩm nào thoả mãn nhu cầu tiêu dùng cao hơn thì có chất lượng cao
hơn.Yêu cầu của khách hàng đối với sản phẩm hay dịch vụ thường là: tốt,
đẹp, bền, sử dụng lâu dài, thuận lợi, giá cả phù hợp.


11

Chất lượng đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn cấp huyện
được tổng hợp từ nhiều yếu tố, nói cách khác là chất lượng của tập hợp công

chức các cơ quan chuyên môn trong một huyện, đó chính là hiệu lực, hiệu quả
của quá trình quản lý, tổ chức triển khai thực hiện nhiệm vụ, chất lượng, kết
quả quá trình lao động, tinh thần, thái độ, trách nhiệm phục vụ nhân dân của
đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn cấp huyện.
Chất lượng đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn cấp huyện biểu
hiện ở năng lực hoạt động, công tác của đội ngũ công chức các cơ quan
chuyên môn trong quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước
trên các lĩnh vực. Do đó, chất lượng của đội ngũ công chức các cơ quan
chuyên môn cấp huyện quyết định đến chất lượng hoạt động của các cơ quan
trong bộ máy chính quyền nhà nước cấp huyện.
Chất lượng của đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn cấp huyện
phụ thuộc vào chất lượng của từng thành viên, cá nhân trong đội ngũ; được
thể hiện ở trình độ chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp, Sức khỏe, thể chất và
tinh thần, sự hiểu biết về chính trị - xã hội, phẩm chất đạo đức, khả năng thích
nghi với môi trường, hoàn cảnh kinh tế - xã hội, mối quan hệ phối hợp trong
công tác. Chất lượng của đội ngũ này còn phụ thuộc vào cơ cấu, số lượng các
điều kiện phục vụ công tác...
Chất lượng đội ngũ công chức công chức các cơ quan chuyên môn là
chất lượng của tập hợp công chức trong một tổ chức, địa phương mà trước hết
cần được hiểu đó chính là chất lượng lao động và tinh thần phục vụ nhân dân
vô điều kiện của đội ngũ công chức công chức các cơ quan chuyên môn trong
thực thi công vụ. Đây là một loại lao động có tính chất đặc thù riêng, xuất
phát từ vị trí, vai trò của chính đội ngũ lao động này.
Vì vậy, chất lượng của đội ngũ công chức công chức các cơ quan chuyên
môn là một trạng thái nhất định của đội ngũ công chức công chức các cơ quan


12

chuyên môn, thể hiện mối quan hệ phối hợp, hợp tác giữa các yếu tố, các

thành viên cấu thành nên bản chất bên trong của đội ngũ công chức công chức
các cơ quan chuyên môn. Chất lượng của đội ngũ công chức các cơ quan
chuyên môn phụ thuộc vào chất lượng của từng công chức trong đội ngũ đó,
mà chất lượng này thể hiện ở trình độ chuyên môn, sự hiểu biết về chính trị xã hội, phẩm chất đạo đức, khả năng thích nghi với sự chuyển đổi của nền
kinh tế mới... Chất lượng của công chức được phản ánh thông qua hệ thống
các chỉ tiêu, tiêu chuẩn phản ánh trình độ chuyên môn nghiệp vụ, trình độ
ngoại ngữ, tin học, các kỹ năng, kinh nghiệm trong quản lý của đội ngũ công
chức công chức các cơ quan chuyên môn. Chất lượng công chức còn bao hàm
tình trạng sức khoẻ của đội ngũ công chức trong thực thi công vụ. Do vậy, có
thể định nghĩa chất lượng công chức các cơ quan chuyên môn như sau: Chất
lượng công chức các cơ quan chuyên môn được phản ánh thông qua các tiêu
chuẩn phản ánh trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, trình độ ngoại ngữ, tin học,
các kỹ năng, kinh nghiệm trong quản lý, thái độ chính trị, đạo đức...của người
công chức. Chất lượng của công chức các cơ quan chuyên môn còn bao hàm
tình trạng sức khoẻ của người công chức, có đủ điều kiện sức khoẻ cho phép
công chức thực thi nhiệm vụ công việc được giao.
Chất lượng của đội ngũ công chức công chức các cơ quan chuyên môn
cao cho phép hoàn thành chức năng, nhiệm vụ của bộ máy công chức các cơ
quan chuyên môn, nâng cao hiệu lực hiệu quả quản lý nhà nước và cũng là
điều kiện thuận lợi cho việc áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong công tác
quản lý nhà nước.
1.2. Đặc điểm, vị trí, vai trò của đội ngũ công chức cấp huyện
1.2.1. Đặc điểm của đội ngũ công chức cấp huyện.
Ngoài những đặc điểm chung của đội ngũ công chức Việt Nam, do đặc
thù của cấp huyện và lĩnh vực công tác, đội ngũ công chức các cơ quan


13

chuyên môn cấp huyện còn có một số đặc điểm riêng. Đội ngũ công chức

HCNN cấp huyện là nguồn nhân lực quan trọng trong hệ thống chính trị cấp
huyện do Huyện ủy lãnh đạo. Hệ thống chính trị ở cấp huyện bao gồm Huyện
ủy, HĐND, UBND, UBMTTQ, các tổ chức chính trị xã hội, các tổ chức xã
hội nghề nghiệp và lực lượng vũ trang cấp huyện. Đội ngũ công chức các cơ
quan chuyên môn cấp huyện là những người vừa phải cụ thể hóa, vận dụng
các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và nhà nước vào thực tiễn
như xây dựng quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; vừa phải trực
tiếp tổ chức thực hiện các các chủ trương, đường lối, chính sách, quy hoạch,
kế hoạch đó. Họ là những người chỉ đạo hoặc trực tiếp giải quyết các chế độ,
chính sách có liên quan đến quyền và lợi ích của các tổ chức, cá nhân trong
huyện; là những người trực tiếp tiếp xúc với các tổ chức và cá nhân khi thi
hành công vụ theo quy định của pháp luật. Đội ngũ các cơ quan chuyên môn
cấp huyện có mối quan hệ gắn bó mật thiết với nhân dân trong huyện, phần
lớn là người địa phương, được luân chuyển thường xuyên giữa các tổ chức
trong hệ thống chính trị. Chẳng hạn như cán bộ, công chức làm việc tại Huyện
ủy và các đoàn thể có thể luân chuyển sang làm việc trong cơ quan QLNN cấp
huyện và ngược lại. Do vậy đòi hỏi đội ngũ công chức các cơ quan chuyên
môn cấp huyện ngoài am hiểu kiến thức về công tác QLNN còn phải am hiểu
kiến thức về công tác xây dựng Đảng, đoàn thể. Do đặc thù của quản lý nhà
nước ở cấp huyện là đa ngành, đa lĩnh vực. Mặt khác theo quy định của pháp
luật hiện hành một số chức danh lãnh đạo và một số vị trí việc làm trong các
cơ quan QLNN cấp huyện định kỳ phải luân chuyển và chuyển đổi vị trí công
tác, nên công chức các cơ quan chuyên môn ở cấp huyện ngoài việc am hiểu
kiến thức QLNN, tinh thông nghiệp vụ của ngành, lĩnh vực đang công tác còn
phải am hiểu kiến thức QLNN ở các ngành, lĩnh vực khác.


14

Tóm lại: Đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn cấp huyện có vị

trí vai trò rất quan trọng đối với sự ổn định và phát triển của mỗi huyện. Nếu
đội ngũ này có số cơ cấu hợp lý, chất lượng tốt, đáp ứng được yêu cầu nhiệm
vụ thì các đường lối, các chủ trương của Đảng và chính sách pháp luật của
Nhà nước được tổ chức thực hiện có hiệu quả, nhanh chóng đi vào cuộc sống
đáp ứng được nhu cầu của nhân dân. Thực tế cũng đã chứng minh rằng huyện
nào quan tâm, chăm lo, củng cố, xây dựng đội ngũ các cơ quan chuyên môn
thì kinh tế - xã hội của huyện đó phát triển nhanh chóng và bền vững, QP AN được đảm bảo và giữ vững, lòng tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà
nước được nâng lên.
1.2.2. Vị trí, vai trò của đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn
cấp huyện
Đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn cấp huyện là bộ phận quan
trọng trong nền HCNN của một quốc gia. Sự ra đời, phát triển của công chức
HCNN là sự phát triển và hoàn thiện của nhà nước pháp quyền. Xã hội càng
phát triển bao nhiêu thì càng cần một đội ngũ công chức có năng lực, trình độ
chuyên môn cao bấy nhiêu để đảm bảo quản lý và thúc đẩy xã hội phát triển.
Đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn cấp huyện có vị trí đặc
biệt quan trọng trong hệ thống chính trị cấp huyện; là những người thừa hành
các quyền lực nhà nước giao; chấp hành các công vụ của nhà nước và thực
hiện chức năng quản lý nhà nước trên địa bàn huyện theo quy định của pháp
luật; là những người quyết định tính hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy
chính quyền cấp huyện; là những người quyết định sự thành công hay thất bại
của các nhiệm vụ kinh tế - xã hội, QP - AN... trên địa bàn huyện.


15

Thực tiễn cho thấy, đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn cấp
huyện có vai trò đóng vai trò chủ đạo trong công cuộc đổi mới và xây dựng
huyện. Một huyện có đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn đầy đủ
phẩm chất chính trị, có trình độ chuyên môn và năng lực, có tinh thần trách

nhiệm cao, sẵn sàng cống hiến cho sự nghiệp xây dựng đất nước là một huyện
mạnh. Là lực lượng nòng cốt trong hệ thống chính trị của huyện, có nhiệm vụ
hoạch định các chính sách phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo QP - AN của
huyện; là những người đưa các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng,
Nhà nước trở thành thực tiễn; tiếp thu tâm tư, nguyện vọng chính đáng của
nhân dân trong huyện, nắm bắt những yêu cầu thực tiễn của cuộc sống để
phản ảnh kịp thời với Đảng và Nhà nước để Đảng và Nhà nước tiếp tục đề ra
được những chủ trương, chính sách sát với thực tiễn. Là nguồn nhân lực quan
trọng có vai trò quyết định trong việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả của bộ máy
HCNN cấp huyện, là một trong những nguồn nhân lực quan trọng trong công
cuộc CNH - HĐH đất nước và hội nhập quốc tế, trực tiếp tổ chức thực hiện
các chủ trương, chính sách, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của Đảng và
nhà nước trên địa bàn huyện; tổ chức QLNN và kiểm tra ở tất cả các ngành,
lĩnh vực trên địa bàn huyện theo quy định của pháp luật.
1.3. Các tiêu chí đánh giá chất lượng đội ngũ công chức các cơ quan
chuyên môn thuộc UBND cấp huyện
1.3.1 Tiêu chí về phẩm chất chính trị đạo đức
Phẩm chất đạo đức của người công chức các cơ quan chuyên môn là
một tiêu chí quan trọng để đánh giá chất lượng đội ngũ CCHC. Chủ tịch Hồ
Chí Minh lúc sinh thời rất chú trọng và đề cao vấn đề đạo đức của người cách
mạng, xem đó là cơ sở vững chắc để tiến hành cách mạng và đảm bảo cách
mạng đi đến thắng lợi, người nói: “Người có đức mà không có tài thì làm việc
gì cũng khó, người có tài mà không có đức thì là người vô dụng”. [ 38, tr 107]


16

Do vậy, cần thiết phải có các tiêu chuẩn đạo đức của người CCHC nói
chung và công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện nói
riêng để xây dựng được một đội ngũ CCHC tuyệt đối trung thành với Đảng,

Nhà nước, Tổ quốc và nhân dân; có bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định
với mục tiêu và con đường CNXH mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa
chọn, có phẩm chất đạo đức tốt, giỏi chuyên môn, nghiệp vụ, tận tụy với công
việc, hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, tất cả vì mục tiêu
“Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.
Phẩm chất chính trị là lòng nhiệt tình cách mạng, trung thành tuyệt đối với
Đảng cộng sản Việt Nam, với chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; tinh
thần tận tụy với công việc, hết lòng hết sức vì sự nghiệp của nhân dân; bản lĩnh
chính trị vững vàng, kiên định với mục tiêu và con đường đi lên CNXH.

Đạo đức của người công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND
huyện gồm: đạo đức cách mạng, đạo đức cá nhân và đạo đức nghề nghiệp;
trong đó đạo đức cách mạng là nền tảng, là gốc tạo nên sức mạnh của người
CCHC. Đạo đức cách mạng thể hiện ở: Tinh thần yêu nước nồng nàn, tận tụy
phục vụ nhân dân, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.
Cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư. Không tham nhũng và kiên quyết đấu
tranh chống tham nhũng. Có ý thức tổ chức kỷ luật, trung thực, không cơ hội,
gắn bó mật thiết với nhân dân, được nhân dân tín nhiệm.
Đạo đức cá nhân của người công chức các cơ quan chuyên môn thuộc
UBND huyện trước hết thể hiện ở ý thức, niềm tin vào định hướng xã hội chủ
nghĩa, quyết tâm thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công
bằng, văn minh. Phẩm chất đạo đức của người công chức các cơ quan chuyên
môn thuộc UBND huyện còn thể hiện ở tinh thần và ý thức biết tôn trọng, giữ
gìn kỷ luật, kỷ cương, sống và làm việc theo Hiến pháp, pháp luật, có lối sống
lành mạnh, không tham nhũng, lãng phí, có trách nhiệm cao trong thi hành


17

công vụ, có lòng nhân ái vị tha, ứng xử đúng đắn trong quan hệ xã hội, có tinh

thần hướng thiện, ham học hỏi, giải quyết công vụ khách quan, công bằng,
chính trực, công tâm, theo pháp luật. Dù ở bất cứ vị trí nào trong bộ máy nhà
nước, người công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện phải
luôn đề cao đạo đức cá nhân và đạo đức nghề nghiệp.
Luật CBCC năm 2008 quy định cụ thể về các chuẩn mực đạo đức
công vụ như đạo đức công chức, văn hóa giao tiếp trong công sở, văn hóa
giao tiếp với nhân dân, bao gồm: CCHC phải thực hiện cần, kiệm, liêm,
chính, chí công vô tư trong hoạt động công vụ; Văn hóa giao tiếp ứng xử khi
giải quyết công việc nhân dân. Đạo đức nghề nghiệp của người CCHC còn
được thể hiện trước hết ở lòng say mê, cần mẫn, tinh thần trách nhiệm và đề
cao kỷ luật trong thi hành công vụ. Đó là ý thức luôn cố gắng phấn đấu chủ
động khắc phục khó khăn hoàn thành nhiệm vụ, công vụ được giao. Đạo đức
nghề nghiệp đòi hỏi người CCHC phải biết tiết kiệm, chống lãng phí không
chỉ cho bản thân mình, mà quan trọng hơn là tiết kiệm thời gian, tiền của của
nhân dân, tiết kiệm tiền, tài sản và tài nguyên của đất nước [42, tr34].
1.3.2.Tiêu chí về trình độ đào tạo
Tiêu chí về trình độ đào tạo của đội ngũ công chức các cơ quan chuyên
môn thuộc UBND cấp huyện là tiêu chí rất quan trọng, không thể thiếu để
đánh giá chất lượng CCHC, bao gồm các tiêu chí: trình độ văn hoá phổ thông,
trình độ chuyên môn nghiệp vụ, trình độ LLCT, trình độ QLNN, trình độ
ngoại ngữ, trình độ tin học....
-

Tiêu chí về trình độ văn hoá phổ thông

Trình độ văn hoá phổ thông phản ánh mức độ kiến thức mà công chức
các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện đạt được thông qua hệ thống
giáo dục phổ thông. Đây là những kiến thức cơ bản, là nền tảng cho