Đau thắt lưng không hẳn là đau thận
Nên đi khám
sớm để chẩn
đoán và điều trị
đau thắt lưng.
Nhiều người khi bị đau lưng là liên tưởng ngay đến bệnh thận. Tuy
nhiên, điều này chỉ đúng trong một số trường hợp. Đau thắt lưng
còn có thể là biểu hiện của đau thần kinh tọa, chấn thương...
Đau thắt lưng là tình trạng đau ở vị trí 1/3 dưới của lưng. Người bệnh có
thể bị đau một nơi ở giữa cột sống hay tại các điểm cạnh cột sống thắt
lưng (hai bên đường giữa). Đau nhiều khi lan tỏa sang hai bên.
Đau thắt lưng gồm nhiều loại như cấp tính, tái phát và mạn tính. Đau cấp
tính xảy ra thình lình, dần dần hoặc dữ dội sau khi khiêng, nhấc vật nặng
trong các tư thế sai (như cúi lưng); hoặc do ngồi lâu trong tư thế sai, làm
việc lom khom lâu dù là việc nhẹ trong văn phòng. Sau giai đoạn cấp,
bệnh nhân khỏi đau hoặc trở thành đau mạn tính. Khoảng 10%-50%
trường hợp đau thắt lưng mạn xuất phát từ những cơn đau cấp không
được điều trị kịp thời.
Đau thần kinh tọa là một biến chứng trầm trọng của đau thắt lưng; phần
lớn do thoát vị đĩa đệm thắt lưng. Bệnh nhân đau nhiều, có khi phải bò
lết, đi lại khó khăn, thắt lưng bị vẹo sang bên; thậm chí có thể dẫn đến
liệt chi dưới, gây tàn phế.
Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất là chấn thương
(do nghề nghiệp, chơi thể thao, tai nạn...) hoặc những tác động của quá
trình thoái hóa cơ thể. Bệnh đặc biệt phổ biến ở nhân viên văn phòng, tài
xế, phi công, giáo viên, thợ may... là những nghề nghiệp đòi hỏi phải
ngồi hoặc đứng trong một thời gian dài. Khi đó, các khối cơ chống đỡ
vùng thắt lưng bị mệt, làm cho tư thế bị "đổ" xuống. Tình trạng này nếu
kéo dài sẽ dẫn đến giãn các dây chằng và mô mềm vùng thắt lưng, gây
đau. Nếu không để ý điều chỉnh để tư thế xấu trở thành thói quen, lâu
ngày người bệnh sẽ bị biến dạng các đốt sống, tình trạng đau sẽ trở nên
thường xuyên hơn.
Điều nguy hiểm nhất của bệnh đau thắt lưng là có thể dẫn đến các biến
chứng như: liệt thần kinh do chèn ép, teo cơ bắp chuối hay nhóm cơ
trước ngoài của cẳng chân; loét da do mất cảm giác vùng thần kinh tổn
thương.
Hiện nay, phương pháp điều trị chủ yếu được khuyến cáo là phòng ngừa
bệnh bằng cách giữ tư thế sinh hoạt, lao động đúng. Khi nằm, ngồi, đi,
quay đầu, mặc quần áo, mang giày, làm vệ sinh, làm việc nhà, lên xuống
xe, nhấc vật nặng, mang xách vật nặng... đều phải chú ý tư thế. Phải biết
duy trì độ cong sinh lý của vùng thắt lưng khi ngồi, đứng trong một thời
gian dài. Đây là những tư thế tuy đơn giản nhưng lại là biện pháp phòng
ngừa hữu hiệu nhất.
Do bệnh đau thắt lưng cấp đa số có nguồn gốc cơ học (làm việc sai tư
thế) nên trong hơn 90% trường hợp, bệnh nhân chỉ cần điều trị bảo tồn
đúng đắn là sẽ sớm khỏi đau và trở lại công việc hằng ngày. Thời gian
điều trị bảo tồn thường mất trên dưới 3 tháng.
Ngoài ra, có thể dùng thuốc để giảm đau tạm thời. Tuy vậy, nên lưu ý
rằng, phần lớn thuốc giảm đau kháng viêm thường đi kèm với các biến
chứng trên viêm, xuất huyết, thủng dạ dày.