HỌC VIỆN NGÂN HÀNG
KHOA TÀI CHÍNH
Chương 3
ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI
VÀ MUA BÁN, SÁP NHẬP XUYÊN QUỐC GIA
HÀ NỘI, 02/2011
Mục tiêu của chương
Trả lời các câu hỏi sau:
1. Động cơ đầu tư trực tiếp nước ngoài của MNC?
2. Ưu và nhược điểm của đầu tư mới, mua bán sáp nhập
xuyên quốc gia?
3. Các vấn đề về rủi ro đối với FDI
Lương Minh Hà
MNC
09/10/20
2
Nội dung chính
1. Các xu hướng FDI toàn cầu thời gian gần đây
2. Động cơ thúc đẩy MNC thực hiện FDI
3. Đầu tư mới và mua bán, sáp nhập xuyên quốc gia
4. Các vấn đề rủi ro đối với FDI
Lương Minh Hà
MNC
09/10/20
3
3.1. Các xu hướng FDI toàn cầu thời gian gần đây
Lương Minh Hà
MNC
09/10/20
4
3.1. Các xu hướng FDI toàn cầu thời gian gần đây
Đầu tư trực tiếp nước ngoài toàn cầu và theo khu vực
giai đoạn 1980 - 2009
Lương Minh Hà
MNC
09/10/20
5
3.1. Các xu hướng FDI toàn cầu thời gian gần đây
Nguyên nhân FDI toàn cầu tăng mạnh giai đoạn 2003 - 2007?
Nền kinh tế toàn cầu tăng trưởng mạnh
Lợi nhuận các công ty cao
Áp lực cạnh tranh gia tăng
Các điều kiện tài trợ thuận lợi đối với hoạt động mua bán,
sáp nhập; trong đó có mua bán sáp nhập xuyên biên giới.
Lương Minh Hà
MNC
09/10/20
6
3.2. Động cơ thúc đẩy MNC thực hiện FDI
Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) là gì?
Lương Minh Hà
MNC
09/10/20
7
3.2. Động cơ thúc đẩy MNC thực hiện FDI
Theo Tổ chức thương mại thế giới (WTO):
Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) là việc một nhà đầu tư
(nước chủ đầu tư) có một tài sản ở một nước khác (nước thu
hút đầu tư) cùng với quyền quản lý tài sản đó.
Lương Minh Hà
MNC
09/10/20
8
3.2. Động cơ thúc đẩy MNC thực hiện FDI
Theo UNCTAD (Hội nghị của LHQ về Thương mại và phát triển):
Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) được định nghĩa là việc đầu tư
dài hạn gắn với lợi ích và sự kiểm soát lâu dài giữa một chủ thể
đầu tư ở một nước (nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài hay công ty
mẹ) vào một công ty ở nước khác (công ty FDI hay công ty con).
Lương Minh Hà
MNC
09/10/20
9
3.2. Động cơ thúc đẩy MNC thực hiện FDI
Lý do MNC đầu tư ra nước ngoài
Lợi ích của đa dạng hóa quốc tế
Lương Minh Hà
MNC
09/10/20
10
3.2. Động cơ thúc đẩy MNC thực hiện FDI
Nhóm động cơ liên quan đến chi phí:
- Hưởng lợi thế kinh tế từ quy mô
- Sử dụng các nhân tố sản xuất ở nước ngoài
- Sử dụng nguồn nguyên liệu thô ở nước ngoài
- Sử dụng công nghệ nước ngoài
- Phản ứng với những thay đổi về tỷ giá hối đoái
Lương Minh Hà
MNC
09/10/20
11
3.2. Động cơ thúc đẩy MNC thực hiện FDI
Nhóm động cơ liên quan đến doanh thu:
- Thu hút nguồn cầu mới
- Xâm nhập vào các thị trường tiềm năng
- Khai thác những lợi thế độc quyền
- Phản ứng đối với những rào cản thương mại
- Đa dạng hóa quốc tế
Lương Minh Hà
MNC
09/10/20
12
3.2. Động cơ thúc đẩy MNC thực hiện FDI
Việc đa dạng hóa quốc tế giúp các MNC giảm rủi ro
tổng thể.
- Giảm rủi ro tổng thể cũng là 1 trong những mục tiêu hàng đầu
của các MNC khi đa dạng hóa quốc tế.
Lương Minh Hà
MNC
09/10/20
13
3.2. Động cơ thúc đẩy MNC thực hiện FDI
Tính hiệp phương sai của danh mục đầu tư gồm 2 dự án A và B:
p2 wA2 σ 2A wB2 σ 2B 2wA wB σ Aσ B CORRAB
Lương Minh Hà
MNC
09/10/20
,
14
3.2. Động cơ thúc đẩy MNC thực hiện FDI
Ví dụ:
Lợi ích về đa dạng hóa đầu tư với công ty MerriMack (Mỹ):
Công ty cân nhắc 2 danh mục đầu tư với 2 dự án tại Anh và Mỹ
như sau:
(1)Đầu tư 70% vốn vào các dự án hiện có tại Mỹ và 30% vốn vào
dự án mới tại Mỹ.
(2)Đầu tư 70% vốn vào các dự án hiện có tại Mỹ và 30% vốn vào
dự án mới tại Anh.
Lương Minh Hà
MNC
09/10/20
15
3.2. Động cơ thúc đẩy MNC thực hiện FDI
Đặc điểm của các dự án đề xuất
tại Mỹ
tại Anh
Tỷ lệ lợi nhuận sau thuế bình
25%
25%
.09
.11
.80
.02
quân của dự án
Độ lệch chuẩn của tỷ lệ lợi
nhuận sau thuế của dự án
Tương quan giữa tỷ lệ lợi
nhuận sau thuế của dự án
với tỷ lệ lợi nhuận của dự
án của MNC hiện có tại Mỹ
Lương Minh Hà
MNC
09/10/20
16
3.2. Động cơ thúc đẩy MNC thực hiện FDI
MNC có thể không đạt mục tiêu giảm rủi ro tổng thể trong
điều kiện khủng hoảng toàn cầu.
MNC có thể đạt được lợi ích đa dạng hóa khi đầu tư trên
nhiều nước
MNC đầu tư tại nhiều nước luôn phải cân nhắc giữa rủi ro
và lợi nhuận của các dự án, thường sử dụng đường giới
hạn danh mục hiệu quả.
Lương Minh Hà
MNC
09/10/20
17
3.2. Động cơ thúc đẩy MNC thực hiện FDI
MNC có các dự án đầu tư tại các nước trên thế giới luôn
phải phân tích đặc điểm rủi ro và lợi nhuận của các dự án.
Lương Minh Hà
MNC
09/10/20
18
3.2. Động cơ thúc đẩy MNC thực hiện FDI
Đường giới hạn danh mục hiệu quả
Danh mục đầu tư
Đường
giới hạn hiệu quả
J
B
A
Độ lệch chuẩn của tỷ lệ lợi nhuận bình quân (Rủi
ro)
Lương Minh Hà
MNC
09/10/20
19
3.3. Đầu tư mới và
mua bán, sáp nhập xuyên quốc gia
MNC có thể thực hiện FDI bằng 3 phương thức chủ yếu:
Đầu tư mới
Lương Minh Hà
Mua bán, sáp
nhập xuyên
quốc gia
MNC
Liên doanh
09/10/20
20
Đầu tư mới (greenfield investment)
Là một hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài trong đó
công ty mẹ bắt đầu quá trình kinh doanh tại nước được
đầu tư thông qua xây mới hoàn toàn các cơ sở kinh doanh.
• Trong trường hợp công ty mẹ bỏ vốn thêm để mở rộng
các cơ sở kinh doanh đã có trước đó cũng được coi là 1
hình thức đầu tư mới.
Lương Minh Hà
MNC
09/10/20
21
Đầu tư mới (greenfield investment)
Ưu điểm:
Thích hợp với những quốc gia có rào cản gia nhập thị
trường đối với MNC thấp.
Tránh được việc phải đối diện với các khác biệt về văn hóa
kinh doanh
Những công ty công nghệ cao sẽ giảm được chi phí đào
tạo nhân viên mới.
Công ty mẹ có toàn quyền kiểm soát dự án đầu tư.
Lương Minh Hà
MNC
09/10/20
22
Đầu tư mới (greenfield investment)
Nhược điểm:
Các chi phí gia nhập thị trường lớn
Thời gian xây dựng dài
Yêu cầu kinh nghiệm quản lý quốc tế cao
Khác biệt văn hóa trong kinh doanh
Lương Minh Hà
MNC
09/10/20
23
Mua bán và sáp nhập xuyên quốc gia
(cross-border mergers and acquisitions hay cross-border M&As)
Bao gồm
Hợp nhất
Mua lại
Sáp nhập
Lương Minh Hà
MNC
09/10/20
24
Mua bán và sáp nhập xuyên quốc gia
(cross-border mergers and acquisitions hay cross-border M&As)
Mua lại: là việc một công ty mua một phần tài sản/vốn hay toàn
bộ một công ty khác. Công ty mục tiêu có thể chấm dứt hoạt
động hoặc tồn tại như một công ty phụ thuộc.
Sáp nhập: là sự kết hợp của hai hay nhiều công ty. Sau
thương vụ, chỉ có công ty nhận sáp nhập tồn tại, các công ty
khác chấm dứt sự tồn tại của mình.
Hợp nhất: là sự kết hợp của hai hay nhiều công ty để tạo
thành công ty mới và chấm dứt sự tồn tại của các công ty tham
gia hợp nhất.
Lương Minh Hà
MNC
09/10/20
25