Đánh giá thực hiện cải cách hành chính tại quận 1 TPHCM, so sánh 2 phường bến thành và bến nghé

-i-

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn này hoàn toàn do tôi thực hiện . Các đoạn trích dẫn và số liệu sư
dụng trong luận văn đều được dẫn nguồn và có độ chính xác cao nhất trong phạm vi hiểu
biết của tôi. Luận văn này không nhất thiết phản ánh quan điểm của Trường Đại học Kinh
tế TP. Hồ Chí Minh hay Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright./.

TP. Hồ Chí Minh, ngày 9 tháng 3 năm 2015

Nguyễn Thành Nhân


-ii-

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN......................................................................................................................i
MỤC LỤC................................................................................................................................ii
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, TỪ VIẾT TẮT....................................................................v
DANH MỤC CAC BẢNG BIỂU..........................................................................................vi
DANH MỤỤ̣C CÁC HÌNH VẼ................................................................................................vi
DANH MỤỤ̣C CÁC HỘP........................................................................................................vi
LỜI CẢM ƠN........................................................................................................................vii
TÓM TẮẮ́T..............................................................................................................................viii
CHƯƠNG 1. GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU.........................................................1
1.1. Bốố́i cảả̉nh chíố́nh sáố́ch....................................................................................................1
1.1.1. Quá trình cải cách tại Việt Nam...........................................................................1
1.1.2. Những nhược điểm của cải cách hành chính trong thời gian qua........................2
1.2. Mụụ̣c tiêu nghiên cứu................................................................................................... 3
1.3. Câu hỏi nghiên cứu.................................................................................................... 4
1.4. Khung phân tích..........................................................................................................4

1.5. Phương pháố́p nghiên cứu............................................................................................ 5
CHƯƠNG 2. CƠ SỞ LÝ THUYẾẮ́T CỦA ĐANH GIA CẢI CACH HANH CHÍNH
VA QUẢN TRỊ NHÂN SỰ KHU VỰC CÔNG....................................................................6
2.1. Mộụ̣t sốố́ kháố́i niệụ̣m........................................................................................................ 6
2.2. Xu hướng cải cách hành chính trên thế giới............................................................... 6
2.2.1. Tạụ̣i Pháố́p:.............................................................................................................. 7
2.2.2. Tạụ̣i Mỹ:.................................................................................................................8
2.2.3. Tạụ̣i Singapore:......................................................................................................9
2.2.4. Tạụ̣i Hàà̀n Quốố́c:......................................................................................................9
2.3. Khung lý thuyếố́t.........................................................................................................10
2.3.1. Sơ đồ DACUM liên quan đến mô tả công việc................................................. 10
2.3.2. Sư dụng 5 tiêu chí của ADB “Cải thiện hành chính công trong một thế giới cạnh

13
2.3.3. Sư dụng lực kéo và lực đẩy của quá trình cải cách hành chính và ngược lại .. .13
2.4. Chỉ số PAR INDEX của Bộ Nội vụ.......................................................................... 14


-iii-

CHƯƠNG 3. TRỌNG TÂM CẢI CACH HANH CHÍNH CẤP QUẬN HUYÊN:
NGHIÊN CƯU TẠI QUẬN 1...............................................................................................15
3.1. Xác định trọng tâm các nội dung cải cách hành chính tại cấp quận, huyện.............16
3.2. Trọng tâm cải cách hành chính tại Quận 1................................................................17
3.3. Kết quả nỗ lực hiện đại hóa nền hành chính tại Quận 1........................................... 18
3.4. Kết quả xây dựng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chưc viên chưc.........20
3.5. Vai trò giám sát của đoàn thể, mặt trận tổ quốc Quận.............................................. 21
CHƯƠNG 4. SO SANH KẾT QUẢ 2 PHƯỜNG: BẾN THANH VA BẾN NGHE......23
4.1. Chỉ đạo của UBND Quận 1 đối với các phường về Cải cách hành chính................23
4.2. Kết quả cải cách hành chính phường Bến Thành..................................................... 24

4.2.1. Các công việc định ky........................................................................................24
4.2.2. Hiện đại hóa nền hành chính..............................................................................25
4.2.2.1. Giảả̉i pháố́p vềà̀ phần mềà̀m.............................................................................. 25
4.2.2.2. Đáố́nh giáố́ hiệụ̣u quảả̉ củả̉a phần mềà̀m...............................................................28
4.3. Kết quả cải cách hành chính phường Bến Nghé.......................................................28
4.3.1. Các công việc định ky........................................................................................28
4.3.2. Hiệụ̣n đạụ̣i hóố́a hàà̀nh chíố́nh.................................................................................... 29
4.3.2.1. Ứng dụụ̣ng CNTT trong hoạụ̣t động...............................................................29
4.3.2.2. Áp dụụ̣ng hệụ̣ thốố́ng ISO................................................................................ 29
4.4. Đáố́nh giáố́ dướố́i góố́c nhìà̀n củả̉a lãnh đạụ̣o Quận, phường................................................30
4.5. Đáố́nh giáố́ cải cách hành chính tại 2 phường theo khảo sát của tác giả......................30
4.5.1. Theo đánh giá của cán bộ phường Bến Thành...................................................30
4.5.2. Theo đánh giá của khách hàng đến làm thủ tục tại phường Bến Thành............31
4.5.3. Theo đánh giá của cán bộ phường Bến Nghé.................................................... 31
4.5.4. Theo đánh giá của khách hành đến làm thủ tục tại phường Bến Nghé..............32
4.5.5. So sánh kết quả khảo sát cán bộ của hai phường...............................................32
4.5.6. So sánh kết quả khảo sát người dân tại hai phường...........................................33
4.6. Trục trặc trong quá trình thực hiện tại cấp phường xã..............................................35
CHƯƠNG 5. KẾẮ́T LUẬỤ̣N VÀ KIẾẮ́N NGHỊỤ̣......................................................................37
5.1. Đối với cấp phường.................................................................................................. 37
5.2. Đốố́i vớố́i cấố́p quận.......................................................................................................37
5.3. Đốố́i vớố́i thành phố..................................................................................................... 38


-iv-

5.4. Đốố́i vớố́i cấố́p trung ương.............................................................................................39
KẾẮ́T LUẬỤ̣N.............................................................................................................................40
TÀI LIỆU THAM KHẢẢ̉O....................................................................................................41
PHỤỤ̣ LỤỤ̣C................................................................................................................................43

-v-

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, TỪ VIẾT TẮT
Từ viết tắt

Tên tiếng Anh

Tên tiếng Việt

CCHC
CNTT

Cải cách hành chính
Công nghệ thông tin

CSDL

Cơ sở dữ liệu

DACUM

Developing a Curriculum

MTTQ
PAR

Sơ đồ mô tả công việc
Mặt trận tổ quốc

Public Administration Reform

Cải cách hành chính công

QLNN

Quản ly nhà nước

TCVN

Tiêu chuẩn Việt Nam

TP

Thàà̀nh phốố́

UBND

Ủy ban Nhân dân


-vi-

DANH MỤC CAC BẢNG BIỂU
Bảả̉ng 4.1: Sốố́ liệụ̣u thống kê dân số, cán bộ 3 năm 2012, 2013, 2014 tại Phườà̀ng Bếố́n Thàà̀nh,
Bến Nghé............................................................................................................................. 33
Bảả̉ng 4.2: Bảng so sánh khách hàng làm thủ tục tại hai phường Bến Thành – Bến Nghé .. 34

DANH MỤỤ̣C CÁC HÌNH VẼ

Hìà̀nh 2.1. Sơ đồà̀ DACUM.................................................................................................... 11
Hình 4.2. Mô hìà̀nh Cổả̉ng thông tin mộụ̣t cưả̉a.........................................................................27
Hình 4.3. Mô hìà̀nh cáố́c phân hệụ̣ quảả̉n lý............................................................................... 27

DANH MỤỤ̣C CÁC HỘP
Hộụ̣p 1. Quyềà̀n đượụ̣c đàà̀o tạụ̣o bồà̀i dưỡng củả̉a công chức Pháố́p........................................................ 7
Hộụ̣p 2. Quy trìà̀nh đềà̀ bạụ̣t thông qua thi tuyểả̉n củả̉a công chức Mỹ.................................................. 8
Hộụ̣p 3. Hiệụ̣n đạụ̣i hóa cơ sởả̉ vậụ̣t chấố́t tạụ̣i UBND Quậụ̣n 1................................................................. 19
Hộụ̣p 4. Ly do sư dụng và không sư dụng công nghệ sinh trắc.................................................... 32


-vii-

LỜI CẢM ƠN
Tôi xin chân thành cảm ơn PGS. TS. Phạm Duy Nghĩa , TS. Rainer Asse đa hướng dẫn tôi
thực hiện luận văn này. Trong quá trinh thực hiện luận văn, bản thân tôi học được nhiều bài
học quý giá về những nhận định, đánh giá và co thêm góc nhìn đa chiều về cải cách hành
chính tại Việt Nam.
Xin trân trọng cảm ơn tất cả các thây cô Chương trinh Giảng dạy Kinh tế Fulbright đa
mang lại cho tôi những kiến thưc mới, lạ và những kinh nghiệm sống thật quý báu để tôi sư
dụng trong công việc của tôi hiện nay và sau này.
Xin trân trọng cảm ơn lanh đạo UBND Quận 1; lanh đạo Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ,
Quận 1; Trung tâm Ưng dụng Công nghệ thông tin của quận; cảm ơn l anh đạo UBND
phường Bến Thành , phường Bến Nghé đa tạo điều kiện thuận tiện cho tôi tiếp cận thông
tin, số liệu và chia sẻ những kinh nghiệm quý báu cho tôi hoàn thành luận văn này.
Trân trọng!
Tác gia
Nguyễn Thành Nhân

-viii-

TÓM TẮẮ́T
Cải cách hành chính tại TP. Hồ Chí Minh nói chung, tại quận 1 nói riêng tạo nên nhiều dấu
ấn tốt đẹp không chỉ với người dân mà ngay cả với doanh nghiệp và người nước ngoài
sống trên địa bàn . Quận 1 đa biết chọn nội dung trọng tâm , phát huy thế mạnh trong sáu
nội dung cải cách hành chính mà trung ương và thành phố chỉ đạo thực hiện. Có thể nói, tại
cấp quận, không thể nào thực hiện cải cách thể chế ; cải cách tài chính công ; cải cách bộ
máy. Quận 1 chọn hai nội dung khá gân gũi và phát huy lợi thế tại địa phương đó là
đại hóa nền hành chính
công

Hiê
n

và Xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công

chức, viên chức.
Nhưng khi xem xét tại cấp phường, vẫn còn rất nhiều bất cập, khó khăn. Quá trình hiện đại
hóa nền hành chính cấp phường mỗi nơi một kiểu tùy vào quyết tâm “chính trị” của các
lanh đạo. Tuy nhiên phải nhìn nhận thái độ công chưc tại quận 1, nhất là cấp phường phảả̉n
ánh mộụ̣t xu hướng m ớố́i trong hoạụ̣t độụ̣ng củả̉a nền hành chính nhàà̀ nướố́c: từ chức năng “cai
trịụ̣” chuyểả̉n dần sang chức năng “phụụ̣c vụụ̣”. Đây cũng là nét mới “hiện đại hóa” nền hành
chinh công.
Một khó khăn cân phải giả i quyết đối với c ải cách hành chính tại c ấố́p phường là vấn đề
nhân sự. Nếu như nhân sự thực hiện nhiệm vụ tại cấp quận khá thuận tiện , được đào tạo
chinh quy, thông qua quy trình tuyển dụng bài bản thì nhân sự tại cấp phường (trừ cán bộ
chủ chốt ) vẫn là bài toán khó . Các bạn trẻ tốt nghiệp đại học chính quy hiếm khi về
phường công tác. Cho nên việc xây dựng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chưc ,
viên chưc tại phường để thực hiện các nội dung cải cách hành chính là rất khó. Rõ ràng đây

là vấn đề cân giải quyết nếu muốn thực hiện thành công Đề án cải cách hành chính.
Nhin ởả̉ góc độ xa phường, vẫn còn tồn tại nhiều bất cập dù ngay tại một quận trung tâm: đó
là thiếu cơ chế để tạo nguồn lực ; thiếu thống nhất trong chỉ đạo ; năng lực cán bộ tại
phường còn hạn chế; không có kinh phí cho nội dung thực hiện cải cách hành chính kể cả
hiện đại hóa nền hành chính công.


-ix-

Một khía cạnh khác cho thấy hiện đại hóa nền hành chính đang gặp khó khăn tại cấp
phường xa đó là con người. Nếu tại cấp quận có Trung tâm công nghệ thông tin với một bộ
máy khá hoàn chỉnh, bao gồm các ky sư CNTT, còn tại phường không có biên chế này.
Đó là ly do tại sao tôi chọn phân tích đề tài này . Từ đó cho thấy rằng ngay trong một quận
được đánh giá cải cách hành chính khá thành công thì cấp phường vẫn đang gặp nhiều kho
khăn và không ít điều cân phải thực hiện ngay.


-1-

CHƯƠNG 1.
GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU
1.1. Bối caẢ̉nh chíẮ́nh sáẮ́ch
1.1.1. Quá trình cai cách tại Viêt Nam
Kểả̉ từà̀ khi Đảả̉ng vàà̀ Nhàà̀ nướố́c ta tiếố́n hàà̀nh công cuộụ̣c đổả̉i mớố́i vàà̀o năm 1986, cóố́ thểả̉ chia
CCHC nhàà̀ nướố́c thàà̀nh bốố́n giai đoạụ̣n chủả̉ yếố́u sau:
Giai đoạn 1986 – 1995: Đây làà̀ giai đoạụ̣n xây dựụ̣ng nềà̀n tảả̉ng cho cảả̉i cáố́ch hàà̀nh chíố́nh
(CCHC). Hoạụ̣t độụ̣ng CCHC đượụ̣c Đảả̉ng vàà̀ nhàà̀ nướố́c quan tâm nhưng vẫẫ̃n chưa đượụ̣c xáố́c
địụ̣nh làà̀ mộụ̣t lĩẫ̃nh vựụ̣c cảả̉i cáố́ch độụ̣c lậụ̣p màà̀ vẫẫ̃n nằà̀m trong khuôn khổả̉ củả̉a nhữẫ̃ng cảả̉i cáố́ch nhàà̀
nướố́c nóố́i chung đểả̉ phụụ̣c vụụ̣ cho quáố́ trìà̀nh bắố́t đầu chuyểả̉n dịụ̣ch nềà̀n kinh tếố́.
Giai đoạạ̣n 1995 – 2001: Cùà̀ng vớố́i Hộụ̣i nghịụ̣ Trung ương 8 khóố́a VII năm 1995, vai tròà̀ củả̉a

CCHC đã đượụ̣c khẳng địụ̣nh: vớố́i vịụ̣ tríố́ trọụ̣ng tâm củả̉a hoạụ̣t độụ̣ng CCHC nhàà̀ nướố́c, CCHC đã
giàà̀nh đượụ̣c sựụ̣ quan tâm mạụ̣nh mẽ củả̉a mọụ̣i cấố́p, mọụ̣i ngàà̀nh vàà̀ nhữẫ̃ng hoạụ̣t độụ̣ng CCHC
ngàà̀y càà̀ng đi vàà̀o chiềà̀u sâu, táố́c độụ̣ng mạụ̣nh mẽ đếố́n đờà̀i sốố́ng xã hộụ̣i, trởả̉ thàà̀nh độụ̣ng lựụ̣c thúc
đẩả̉y tiếố́n trìà̀nh đổả̉i mớố́i.
Giai đoạạ̣n 2001- 2010: Đểả̉ cụụ̣ thểả̉ hóố́a địụ̣nh hướố́ng CCHC củả̉a Đảả̉ng vàà̀ Nhàà̀ nướố́c, ngàà̀y
17/9/2001, Thủả̉ tướố́ng Chíố́nh phủả̉ đã ký quyếố́t địụ̣nh 136/2001/QĐ-TTg ban hành Chương
trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạạ̣n 2001 – 2010. Chương trìà̀nh nàà̀y đã
xáố́c lậụ̣p khung pháố́p lý cơ bảả̉n cho cáố́c hoạụ̣t độụ̣ng CCHC củả̉a mọụ̣i cấố́p, mọụ̣i ngàà̀nh trong giai
đoạụ̣n 2001- 2010. Việụ̣c thựụ̣c hiệụ̣n Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai
đoạạ̣n 2001 – 2010 đã mang lạụ̣i nhữẫ̃ng kếố́t quảả̉ to lớố́n, nâng cao chấố́t lượụ̣ng hoạụ̣t độụ̣ng củả̉a bộụ̣
máố́y hàà̀nh chíố́nh nhàà̀ nướố́c. Tuy nhiên, bên cạụ̣nh nhữẫ̃ng thàà̀nh công đạụ̣t đượụ̣c, nềà̀n hàà̀nh
chíố́nh vẫẫ̃n còà̀n bộụ̣c lộụ̣ nhiềà̀u nhượụ̣c điểả̉m, chưa đáố́p ứng cáố́c yêu cầu củả̉a tiếố́n trìà̀nh đổả̉i mớố́i
đang đi vàà̀o chiềà̀u sâu.
Giai đoạạ̣n 2010 đến nay: Trên cơ sởả̉ đáố́nh giáố́ kháố́ch quan vàà̀ nghiêm túc nhữẫ̃ng thành tựụ̣u
đạụ̣t đượụ̣c và nhữẫ̃ng bấố́t cậụ̣p còn tồà̀n tạụ̣i trong quá trình thựụ̣c hiệụ̣n CCHC giai đoạụ̣n 20012010, Chính phủả̉ ban hành Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạạ̣n


-2-

2010 – 2020, xáố́c địụ̣nh khung pháp lý cho chiếố́n lượụ̣c CCHC trong giai đoạụ̣n đẩả̉y mạụ̣nh
công nghiệụ̣p hóa và hiệụ̣n đạụ̣i hóố́a đấố́t nướố́c.
TP. Hồ Chí Minh là đơn vị đâu tiên trong cả nước thực hiện CCHC. Ngay từ những năm 1986 1990 TP đa tiến hành sắp xếp các đơn vị , tách rời giữa QLNN và kinh doanh ; thực hiện giao
quyền tự chủ cho DNNN kể cả vốn, lẫn nhân sự, thí điểm thành lập các công ty cổ phân.
Những bước thực hiện sáng tạo của TP tạ o tiền đề thuc đẩy CCHC trên toàn quốc. Từ năm
1990 đến 1995 TP sắp xếp lại phòng ban UBND các quận huyện . Từ năm 1995 đến nay thực
hiện theo chủ trương CCHC chung của Chính phủ . Tuy nhiên trong từng thời điểm đều xác
định trọng tâm, xây dựng các đề án quan trọng để đảm bảo hiệu quả CCHC.

Đối với các quận huyện thực hiện theo chỉ đạo của Sở Nội vụ hoặc Văn phòng Ủả̉y ban để
đảm bảo các nội dung CCHC thông suốt. Từ một cưa một dấu, cho đến một cưa liên thông;

hiện đại hóa nền hành chính… là động lực để các quận nâng cao nền hành chính mang tính
phục vụ. Sau khi Bộ Nội vụ ban hành PAR INDEX (năm 2012) để đánh giá các bộ ngành ,
tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thì từ năm 2013, TP đa chỉ đạo Sở N ội vụ đánh giá
thi đua và xếp hạng các quận theo thang điểm đa được ban hành . Đây cũng là cơ sở thuc
đẩy nhanh việc thực hiện CCHC tại các quận huyện, phường xa.
1.1.2. Những nhược điểm của cai cách hành chính trong thời gian qua
Cho tớố́i nay, mặụ̣c dùà̀ đã cóố́ nhiềà̀u nỗẫ̃ lựụ̣c cảả̉i cáố́ch nhưng nềà̀n hàà̀nh chíố́nh nhàà̀ nướố́c còà̀n nhiềà̀u
biểả̉u hiệụ̣n tiêu cựụ̣c, chưa đáố́p ứng đượụ̣c nhữẫ̃ng yêu cầu củả̉a cơ chếố́ quảả̉n lý mớố́i cũẫ̃ng như
nhu cầu củả̉a nhân dân; hiệụ̣u lựụ̣c, hiệụ̣u quảả̉ quảả̉n lý chưa cao, thểả̉ hiệụ̣n trên cáố́c mặụ̣t:
Hệụ̣ thốố́ng thểả̉ chếố́ hàà̀nh chíố́nh chưa đượụ̣c ban hàà̀nh đầy đủả̉, chưa đồà̀ng bộụ̣, còà̀n chồà̀ng chéố́o vàà̀
thiếố́u thốố́ng nhấố́t. Thủả̉ tụụ̣c hàà̀nh chíố́nh mặụ̣c dùà̀ đã đượụ̣c quan tâm cảả̉i cáố́ch trong nhiềà̀u năm
qua nhưng trên nhiềà̀u lĩẫ̃nh vựụ̣c vẫẫ̃n còà̀n rườà̀m ràà̀, phức tạụ̣p, gây nhiềà̀u phiềà̀n hàà̀ vàà̀ bức xúc
cho ngườà̀i dân vàà̀ doanh nghiệụ̣p, làà̀m giảả̉m khảả̉ năng cạụ̣nh tranh củả̉a nềà̀n kinh tếố́.
Tổả̉ chức bộụ̣ máố́y còà̀n cồà̀ng kềà̀nh, nhiềà̀u tầng nấố́c; phương thức quảả̉n lý hàà̀nh chíố́nh vừà̀a tậụ̣p
trung quan liêu lạụ̣i vừà̀a phân táố́n, chưa thông suốố́t; chức năng, nhiệụ̣m vụụ̣ củả̉a cáố́c cơ quan
trong bộụ̣ máố́y hàà̀nh chíố́nh chưa đượụ̣c xáố́c địụ̣nh thậụ̣t rõẫ̃ ràà̀ng vàà̀ phùà̀ hợụ̣p, vẫẫ̃n còà̀n cóố́ sựụ̣ chồà̀ng
chéố́o vềà̀ chức năng vàà̀ nhiệụ̣m vụụ̣; sựụ̣ phân công vàà̀ phân cấố́p giữẫ̃a cáố́c cấố́p vàà̀ cáố́c đơn vịụ̣ hàà̀nh


-3-

chíố́nh chưa thậụ̣t ràà̀nh mạụ̣ch; cơ chếố́, chíố́nh sáố́ch tàà̀i chíố́nh củả̉a cáố́c cơ quan hàà̀nh chíố́nh, đơn vịụ̣
sựụ̣ nghiệụ̣p, tổả̉ chức làà̀m dịụ̣ch vụụ̣ công chưa đượụ̣c phân địụ̣nh rõẫ̃ ràà̀ng.
Độụ̣i ngũẫ̃ cáố́n bộụ̣, công chức còà̀n nhiềà̀u điểả̉m yếố́u vềà̀ phẩả̉m chấố́t, tinh thần tráố́ch nhiệụ̣m, năng
lựụ̣c chuyên môn, kỹ năng hàà̀nh chíố́nh; phong cáố́ch làà̀m việụ̣c chậụ̣m đổả̉i mớố́i; tệụ̣ quan liêu,
tham nhũẫ̃ng, sáố́ch nhiễu nhân dân còà̀n diễn ra kháố́ phổả̉ biếố́n trong mộụ̣t bộụ̣ phậụ̣n cáố́n bộụ̣, công
chức.
Chếố́ độụ̣ quảả̉n lý tàà̀i chíố́nh công chưa phùà̀ hợụ̣p vớố́i cơ chếố́ thịụ̣ trườà̀ng. Việụ̣c sưả̉ dụụ̣ng vàà̀ quảả̉n lý
nguồà̀n tàà̀i chíố́nh công chưa chặụ̣t chẽ, lãng phíố́ vàà̀ kéố́m hiệụ̣u quảả̉.
Cơ sởả̉ vậụ̣t chấố́t, trang thiếố́t bịụ̣ vẫẫ̃n còà̀n thiếố́u vàà̀ lạụ̣c hậụ̣u cũẫ̃ng cóố́ ảả̉nh hưởả̉ng tớố́i chấố́t lượụ̣ng

hoạụ̣t độụ̣ng công vụụ̣.
Đưng góc độ cấp quận , phường nếu thực hiện đung 6 mảng chỉ đạo cải cách hành chính từ
Trung ương se không thực hiện được . Vì những mảng cải cách thể chế , tài chinh công, cải
cách bộ máy… không thuộc thẩm quyền của minh. Theo chỉ số đánh giá công tác CCHC
của UBND TP đối với sở ngành và quận huyện khá chi tiết gồm 2 mục và 10 điều, nhưng
tập trung vào công tác QLNN hơn là thuc đẩy sự tận tâm , chuyên nghiệp của CBCC , thiếu
đo lường định lượng. Tại UBND cấp quận kinh phí thực hiện đề án CCHC tương đối thuận
lợi, nhưng đến cấp phường xa se rất khó . Tuy nhiên, khó khăn nhất khi thực hiện các nội
dung hiện đại hóa nền hành chính và tuyển dụng , xây dựng nân g cao chất lượng đội ngũ
cán bộ tại cấp phường xa là thiếu cơ chế, thiếu nguồn lực.
1.2. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu nghiên cưu này tập trung vào việc giải quyết các vấn đề sau:
Thứ nhất phân tích đánh giá khả năng thực hiện 6 nội dung của Đề án cải cách hành chính
của Chính p hủ đối với cấp quận , huyện (vì 6 nội dung chung cho các cấố́p, chưa rõẫ̃ trọụ̣ng
tâm từà̀ng cấố́p, đây làà̀ điểả̉m mớố́i củả̉a bài này).


-4-

Thứ hai điềà̀u tra, phân tíố́ch đểả̉ phát hiện những thuận lợi và khó khăn trong việc lựa chọn
nội dung thực hiện Đề án CCHC tại quận, huyện và lựa chọn nội dung chỉ đạo cấp phường
xã.
Thứ ba đánh giá hiệu quả CCHC cấp phường xa trên chỉ đạo chung của quận, huyện.
Thứ tư: đề xuất để nâng cao hiệu quả và chất lượng CCHC tại quận, huyện.
1.3. Câu hỏi nghiên cứu
Nghiên cưu này tập trung trả lời các câu hoi sau:
Câu hoi 1: Trọng tâm của cải cách hành chính tại quận, huyện là gì?
Câu hoi 2: Quận, huyện đa thực hiện cải cách hành chính như thế nào?
Câu hoi 3: Những bất cập trong thực hiện chỉ đạo củả̉a cấố́p quậụ̣n đốố́i vớố́i cải cách hành
chính tại cấp phường, xã là gi?

1.4. Khung phân tích
Khung phân tích dựa trên ly thuyết quản t rị nhân sự khu vực công , trên cơ sở sư dụng
phương pháp phân tích DACUM trong đềà̀ án “Phân tích công việụ̣c chủả̉ tịụ̣ch phườà̀ng và cán
1

bộụ̣ UBND phườà̀ng thuộụ̣c quậụ̣n 1” ; kết hợp ly thuyết quản trị công theo mô hình quản trị
của Úc. Cảả̉i cách dịụ̣ch vụụ̣ dân sựụ̣ có tính chấố́t trọụ̣ng tâm hơn trong phong tràà̀o cảả̉i cách củả̉a
Úố́c, đặụ̣c biệụ̣t chú trọụ̣ng đếố́n việụ̣c “phát triểả̉n nguồà̀n lựụ̣c chính củả̉a dịụ̣ch vụụ̣ công, làà̀ con ngườà̀i.
Tháố́i độụ̣ tích cựụ̣c mạụ̣nh mẽ và sựụ̣ tậụ̣n tâm mà các công chức nhàà̀ nướố́c phảả̉i có vì mộụ̣t nềà̀n
Dịụ̣ch vụụ̣ Công tốố́t hơn cần đượụ̣c đưa lên hàà̀ng đầu vàà̀ làà̀m cơ sởả̉ cho văn hoáố́ hoàà̀n thiệụ̣n liên
tụụ̣c.”

2

Sư dụng 5 tiêu chí của ADB “Cải thiện hành chính công trong một thế giới cạnh tranh” bao
gồm minh bạch, thích hợp, có tính kinh tế, đây đủ, có thể giám sát được. Điều này được cụ
thể qua Quyết định 3923/QĐ-UBND ngày 19/7/2013 quy định các tiêu chí đánh giá các
1UBND quậụ̣n 1 (2009).
2Hộụ̣i đồà̀ng dịụ̣ch vụụ̣ công Úố́c, 1995, tr. 1, trích trong Kettl, 1997.


-5-

đơn vị trực thuộc thành phố . Trong đó hai tiêu chí có số điểm cao nhất là Công tác tuyển
dụng, xây dựng và nâng ca o chất lượng đội ngũ cán bộ , công chức, viên chức và Hiên
đại hóa nền hành chính.
Sư dụng lực kéo và lực đẩy của quá trình cải cách hành chính và ngược lại.
1.5. Phương pháẮ́p nghiên cứu
Luận văn sư dụng phương pháp nghiên cưu định tính: phương pháp so sánh, nghiên cưu tài
liệu, phân tích tình huống ; phong vấn các chuyên gia thực hiện CCHC tại quận 1; phong

vấn lanh đạo; công chưc và người dân.
Nguồà̀n thông tin vềà̀ khung phân tích: thu thậụ̣p từà̀ kiếố́n thức đã họụ̣c, kinh nghiệụ̣m cá nhân;
các bài viếố́t, tài liệụ̣u, kếố́t quảả̉ nghiên cứu củả̉a cán bộụ̣ QLNN, chuyên gia, nhà nghiên cứu.
Thông tin thựụ̣c tiễn: sưả̉ dụụ̣ng nguồà̀n tài liệụ̣u củả̉a UBND thành phố Hồ Chí Minh ; Ban cải
cách hành chính thành phố ; UBND quận 1; UBND phường Bến Nghé, Bến Thành ,
MTTQVN Quận 1.


-6-

CHƯƠNG 2.
CƠ SỞ LÝ THUYẾẮ́T CỦA ĐANH GIA CẢI CACH HANH CHÍNH VA
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ KHU VỰC CÔNG

2.1. Một số kháẮ́i niệm
Theo cáố́ch hiểả̉u chung nhấố́t, CCHC làà̀ nhữẫ̃ng thay đổả̉i lâu dàà̀i vàà̀ cóố́ mụụ̣c đíố́ch làà̀m cho mộụ̣t
hệụ̣ thốố́ng hoạụ̣t độụ̣ng tốố́t hơn. CCHC như vậụ̣y đượụ̣c hiểả̉u làà̀ nhữẫ̃ng thay đổả̉i cóố́ tíố́nh hệụ̣ thốố́ng
vàà̀ cóố́ mụụ̣c đíố́ch làà̀m cho hệụ̣ thốố́ng hàà̀nh chíố́nh nhàà̀ nướố́c hoạụ̣t độụ̣ng tốố́t hơn, thựụ̣c hiệụ̣n tốố́t hơn
cáố́c chức năng nhiệụ̣m vụụ̣ quảả̉n lý xã hộụ̣i củả̉a mìà̀nh.

3

Vìà̀ bộụ̣ máố́y hàà̀nh chíố́nh nhàà̀ nướố́c làà̀ mộụ̣t bộụ̣ phậụ̣n không thểả̉ táố́ch rờà̀i khỏi bộụ̣ máố́y nhàà̀ nướố́c
nói riêng vàà̀ hệụ̣ thốố́ng chíố́nh trịụ̣ củả̉a mộụ̣t quốố́c gia nóố́i chung nên nóố́ chịụ̣u ảả̉nh hưởả̉ng mạụ̣nh
mẽ củả̉a yếố́u tốố́ chíố́nh trịụ̣, kinh tếố́ - xã hộụ̣i, cũẫ̃ng như cáố́c yếố́u tốố́ mang tíố́nh chấố́t đặụ̣c trưng kháố́c
củả̉a mỗẫ̃i quốố́c gia như truyềà̀n thốố́ng văn hóố́a, lịụ̣ch sưả̉ hìà̀nh thàà̀nh vàà̀ pháố́t triểả̉n… CCHC ởả̉ cáố́c
nướố́c kháố́c nhau, vìà̀ vậụ̣y, cũẫ̃ng mang nhữẫ̃ng sắố́c tháố́i riêng, đượụ̣c tiếố́n hàà̀nh trên nhữẫ̃ng cấố́p độụ̣
kháố́c nhau, ởả̉ nhữẫ̃ng nộụ̣i dung kháố́c nhau. Ở Việụ̣t Nam, CCHC đượụ̣c xáố́c địụ̣nh làà̀ mộụ̣t bộụ̣
phậụ̣n quan trọụ̣ng củả̉a công cuộụ̣c đổả̉i mớố́i, làà̀ trọụ̣ng điểả̉m củả̉a tiếố́n trìà̀nh cảả̉i cáố́ch Nhàà̀ nướố́c
Cộụ̣ng hòà̀a xã hộụ̣i chủả̉ nghĩẫ̃a Việụ̣t Nam.

4

2.2. Xu hướng cai cách hành chính trên thê giới
Tùà̀y từà̀ng điềà̀u kiệụ̣n pháố́t triểả̉n củả̉a mỗẫ̃i quốố́c gia, màà̀ việụ̣c CCHC tậụ̣p trung vảả̉o nhữẫ̃ng nộụ̣i
dung nhấố́t địụ̣nh. Tuy nhiên, trong bốố́i cảả̉nh toàà̀n cầu hóố́a vàà̀ hộụ̣i nhậụ̣p quốố́c tếố́ ngàà̀y càà̀ng gia
tăng, áố́p lựụ̣c ngân sáố́ch ngàà̀y càà̀ng nặụ̣ng nềà̀, nhữẫ̃ng đòà̀i hỏi từà̀ phíố́a nhân dân vàà̀ xã hộụ̣i ngàà̀y
càà̀ng mạụ̣nh mẽ. Cóố́ thểả̉ nhậụ̣n thấố́y mộụ̣t trong nhữẫ̃ng xu hướố́ng chung củả̉a CCHC trên thếố́ giớố́i
hiệụ̣n nay làà̀ hướố́ng tớố́i xây dựụ̣ng mộụ̣t nềà̀n hàà̀nh chíố́nh gọụ̣n nhẹụ̣, đơn giảả̉n đểả̉ cóố́ thểả̉ vậụ̣n độụ̣ng
mộụ̣t cáố́ch nhanh nhạụ̣y hơn vàà̀ hiệụ̣u quảả̉ hơn nhằà̀m tăng năng lựụ̣c cạụ̣nh tranh củả̉a quốố́c gia. Xu
hướố́ng nàà̀y ởả̉ cáố́c nướố́c pháố́t triểả̉n thườà̀ng đượụ̣c thểả̉ hiệụ̣n qua thuậụ̣t ngữẫ̃ “Quảả̉n lý công mớố́i”
tập trung thực hiện tốt quản trị nhân sự trong khu vực công . Nhữẫ̃ng cảả̉i cáố́ch theo hướố́ng
3Chíố́nh phủả̉ (2011).
4Tạụ̣ Ngọụ̣c Tấố́n (2014).


-7-

nàà̀y không chỉả̉ mang ý nghĩẫ̃a củả̉a mộụ̣t cuộụ̣c thay đổả̉i nộụ̣i bộụ̣ màà̀ còà̀n phảả̉n áố́nh mộụ̣t xu hướ ng
mớố́i trong hoạụ̣t độụ̣ng củả̉a Nhàà̀ nướố́c: nềà̀n hàà̀nh chíố́nh không chỉả̉ làà̀m chức năng “cai trịụ̣” màà̀
chuyểả̉n dần sang chức năng “phụụ̣c vụụ̣”, nâng cao chấố́t lượụ̣ng cung cấố́p cáố́c dịụ̣ch vụụ̣ công cho
xã hộụ̣i.
Nhữẫ̃ng nộụ̣i dung chủả̉ yếố́u củả̉a CCHC ởả̉ cáố́c nướố́c nàà̀y bao gồà̀m:
-

Tăng cườà̀ng tư nhân hóố́a.

-

Điềà̀u chỉả̉nh mốố́i quan hệụ̣ giữẫ̃a Trung ương vàà̀ địụ̣a phương.

-

Đưa cạụ̣nh tranh vào hoạụ̣t độụ̣ng củả̉a Nhà nước.

-

Phi quy chếố́ hóa.

-

Tăng cườà̀ng vậụ̣n dụụ̣ng phương pháố́p quảả̉n lý củả̉a doanh nghiệụ̣p vào hoạụ̣t độụ̣ng củả̉a tổả̉
chức trong khu vựụ̣c công.
5

2.2.1. TạỤ̣i PháẮ́p :
Nềà̀n hàà̀nh chíố́nh củả̉a Pháố́p làà̀ mộụ̣t nềà̀n hàà̀nh
chíố́nh truyềà̀n thốố́ng, theo mô hìà̀nh tậụ̣p trung,

Hộp 1. Quyền đượỤ̣c đàà̀o tạỤ̣o bồà̀i dưỡng củẢ̉a

mộụ̣t nềà̀n hàà̀nh chíố́nh trung thàà̀nh, công bằà̀ng
vàà̀ trong sạụ̣ch (trung thàà̀nh vớố́i Nhàà̀ nướố́c,

Ngay từ những năm 1960, Pháp đã coi
trọng việc đào tạạ̣o nghiệp vụ cho công chức.
Các hình thức đào tạạ̣o công chức gồm: đào
tạạ̣o ban đầu cho người mới được tuyển
dụng, đào tạạ̣o thi nâng ngạạ̣ch và đào tạạ̣o
thường xuyên. Điểm đáng lưu ý là công

chức trong 03 năm không được đào tạạ̣o, bồi
dưỡng, thì có quyền đề nghị được đi đào
tạạ̣o, bồi dưỡng và có quyền khiếu nạạ̣i đề
nghị giải thích vì sao không được đi đào tạạ̣o
sau 03 năm làm việc. Ngoài ra, để được bổ
nhiệm vào vị trí lãnh đạạ̣o trong công vụ
công chức cũng phải qua thi tuyển, phải vào
học trường hành chính và chỉ được bổ
nhiệm vào chức vụ sau khi hoàn thành khóa
học.

công bằà̀ng trong phụụ̣c vụụ̣ nhân dân vàà̀ trong
sạụ̣ch trong tàà̀i chíố́nh). Tôn trọụ̣ng nhữẫ̃ng đặụ̣c
điểả̉m riêng, kháố́c nhau vàà̀ thốố́ng nhấố́t nhữẫ̃ng
cáố́i chung, vìà̀ thếố́ Pháố́p không thểả̉ chỉả̉ nhấố́n
mạụ̣nh đếố́n hệụ̣ thốố́ng ngạụ̣ch, bậụ̣c màà̀ còà̀n chú ý
đếố́n quáố́ trìà̀nh quảả̉n lý công chức như ởả̉ cáố́c
nướố́c kháố́c.
Pháố́p đang tiếố́n hàà̀nh hiệụ̣n đạụ̣i hoáố́ nềà̀n hàà̀nh

công chức PháẮ́p

chíố́nh vàà̀ tiếố́n hàà̀nh cảả̉i cáố́ch tổả̉ chức vàà̀ nhân sựụ̣ vớố́i nhữẫ̃ng nộụ̣i dung cơ bảả̉n làà̀: Cảả̉i cáố́ch việụ̣c
tuyểả̉n dụụ̣ng công chức vàà̀ đa dạụ̣ng hoáố́ công táố́c quảả̉n lý nhân sựụ̣, hìà̀nh thức thi tuyểả̉n. Đểả̉ trởả̉
thàà̀nh công chức vàà̀ làà̀m việụ̣c suốố́t đờà̀i cho Nhàà̀ nướố́c thìà̀ phảả̉i qua thi tuyểả̉n. Công chức làà̀m
5Ministère du Budge, des Compes Publíc et de la Fonction Publicque (2008).


-8-

việụ̣c không chỉả̉ cóố́ pháố́p quy vềà̀ chuyên môn màà̀ còà̀n đượụ̣c bảả̉o đảả̉m vềà̀ pháố́p luậụ̣t từà̀ địụ̣a vịụ̣ xã
hộụ̣i, vịụ̣ tríố́, đếố́n quyềà̀n lợụ̣i vàà̀ nghĩẫ̃a vụụ̣. Chếố́ độụ̣ tuyểả̉n dụụ̣ng công chức củả̉a nướố́c Pháố́p dựụ̣a
trên hai nguyên tắố́c: nguyên tắố́c bìà̀nh đẳng không phân biệụ̣t nam, nữẫ̃, thàà̀nh phần xuấố́t thân,
khuynh hướố́ng chíố́nh trịụ̣, tôn giáố́o, văn hoáố́; nguyên tắố́c tuyểả̉n chọụ̣n loạụ̣i ưu qua thi cưả̉. Thi
cưả̉ đượụ̣c tiếố́n hàà̀nh công khai, vớố́i hìà̀nh thức thi viếố́t vàà̀ thi vấố́n đáố́p. Cơ quan tư pháố́p kiểả̉m
tra toàà̀n bộụ̣ quáố́ trìà̀nh thi vàà̀ tuyểả̉n dụụ̣ng.
6

2.2.2. TạỤ̣i Mỹ :
Tuyệụ̣t đạụ̣i đa sốố́ công chức đềà̀u phảả̉i thông
qua thi tuyểả̉n cạụ̣nh tranh công khai đểả̉ chọụ̣n
lựụ̣a nhữẫ̃ng ngườà̀i ưu tú phùà̀ hợụ̣p, trừà̀ cáố́c
chức danh sau không qua thi tuyểả̉n: quan
chức Chíố́nh phủả̉, quan chức Quốố́c hộụ̣i, nhân
viên chuyên gia kỹ thuậụ̣t, cáố́c quan chức
hàà̀nh chíố́nh cao cấố́p từà̀ bậụ̣c 16 đếố́n bậụ̣c 18,
cáố́c nhân viên cóố́ họụ̣c vịụ̣ tiếố́n sĩẫ̃ vàà̀ cáố́c nhân
viên ngoạụ̣i lệụ̣ như nhân viên cơ mậụ̣t, nhân
viên thời vụụ̣ vàà̀ nhữẫ̃ng nhân viên kháố́c
không thíố́ch hợụ̣p vớố́i việụ̣c tuyểả̉n dụụ̣ng bằà̀ng

Hộp 2. Quy trìà̀nh đề bạỤ̣t thông qua thi

tuyểẢ̉n củẢ̉a công chức Mỹ
Việc đề bạạ̣t cũng phải qua thi tuyển. Nâng
chức có 02 loạạ̣i: nâng chức nội bộ và nâng
chức bên ngoài. Nâng chức nội bộ tức là
công chức được đề bạạ̣t chỉ được lựa chọn
trong nội bộ ngành đó, những người khác
không được tham gia thi. Nâng chức bên

ngoài tức là cho phép công chức các ngành
khác tham gia thi. Về chế độ loạạ̣i bỏ khỏi
chức vụ so với các nước, quy định loạạ̣i bỏ
khỏi chức vụ ở Mỹ rất nghiêm ngặt và được
quy định cụ thể như say rượu, gây rối loạạ̣n;
không phục tùng sự chỉ đạạ̣o của thủ trưởng;
vắng mặt không lý do hoặc không đến họp…

phương pháố́p thi cưả̉. Sau khi thi tuyểả̉n, Cụụ̣c nhân sựụ̣ sẽ đưa ra 07 nhân viên cóố́ thàà̀nh tíố́ch tốố́t
nhấố́t trong thi cưả̉ đểả̉ đơn vịụ̣ lựụ̣a chọụ̣n 01 ngườà̀i trong sốố́ đóố́ bằà̀ng cáố́ch điềà̀u tra vàà̀ nóố́i chuyệụ̣n
trựụ̣c tiếố́p. Sau đóố́, thờà̀i gian thưả̉ việụ̣c làà̀ 01 đếố́n 03 năm tùà̀y theo chức danh.
Bên cạụ̣nh đóố́ Chíố́nh phủả̉ Mỹ cũẫ̃ng rấố́t quan tâm đếố́n công táố́c đàà̀o tạụ̣o, bồà̀i dưỡng cho công
chức; phốố́i hợụ̣p chặụ̣t chẽ vớố́i cáố́c trườà̀ng đàà̀o tạụ̣o vềà̀ kếố́ hoạụ̣ch đàà̀o tạụ̣o, bồà̀i dưỡng vàà̀ hầu hếố́t
cáố́c trườà̀ng đềà̀u cóố́ giáố́o trìà̀nh quảả̉n lý hàà̀nh chíố́nh.
Tấố́t cảả̉ mọụ̣i công chức bấố́t luậụ̣n đảả̉ng tịụ̣ch, chủả̉ng tộụ̣c, tôn giáố́o... vềà̀ mặụ̣t quảả̉n lý nhân sựụ̣ đềà̀u
đượụ̣c đốố́i đãi công bằà̀ng. Kếố́t quảả̉ như nhau thìà̀ đượụ̣c đãi ngộụ̣ như nhau, ngườà̀i cóố́ thàà̀nh tíố́ch
cao đượụ̣c khen thưởả̉ng thoảả̉ đáố́ng, tạụ̣o điềà̀u kiệụ̣n bìà̀nh đẳng cho công dân cóố́ cơ hộụ̣i thi tuyểả̉n
đểả̉ cóố́ thểả̉ trởả̉ thàà̀nh công chức. Nhờà̀ đóố́, Chíố́nh phủả̉ Mỹ đã chọụ̣n đượụ̣c độụ̣i ngũẫ̃ công chức
6J. Edward Kellough and Lloyd G. Nigro (2006).


-9-

thựụ̣c sựụ̣ cóố́ tàà̀i. Đồà̀ng thờà̀i, tạụ̣o ra đượụ̣c sựụ̣ ổả̉n địụ̣nh củả̉a độụ̣i ngũẫ̃ công chức, công việụ̣c củả̉a
công chức không bịụ̣ ảả̉nh hưởả̉ng trướố́c nhữẫ̃ng biếố́n độụ̣ng củả̉a hàà̀nh chíố́nh cóố́ tíố́nh chíố́nh trịụ̣
địụ̣nh kyà̀.
7

2.2.3. TạỤ̣i Singapore :
Singapore làà̀ mộụ̣t quốố́c gia luôn quan niệụ̣m “nhân tàà̀i làà̀ men ủả̉ cho sựụ̣ trỗẫ̃i dậụ̣y củả̉a đấố́t

nướố́c”. Vớố́i quan điểả̉m đóố́, Singapore đã thựụ̣c hiệụ̣n việụ̣c cấố́p họụ̣c bổả̉ng Tổả̉ng thốố́ng đểả̉ đàà̀o tạụ̣o
cho nhữẫ̃ng cáố́ nhân xuấố́t sắố́c vớố́i quy chếố́ ràà̀ng buộụ̣c trởả̉ vềà̀ làà̀m việụ̣c cho khu vựụ̣c nhàà̀ nướố́c
4-6 năm. Singapore đã áố́p dụụ̣ng tiêu chuẩả̉n thịụ̣ trườà̀ng trong xáố́c địụ̣nh mức lương cho độụ̣i
ngũẫ̃ công chức. Việụ̣c trảả̉ lương cao cho độụ̣i ngũẫ̃ công chức, đặụ̣c biệụ̣t làà̀ công chức cao cấố́p đã
giúp Singapore trởả̉ thàà̀nh quốố́c gia tiêu biểả̉u trong việụ̣c thu hút ngườà̀i tàà̀i vềà̀ làm trong khu
vựụ̣c công. Bên cạụ̣nh đóố́, Singapore sưả̉ dụụ̣ng chíố́nh sáố́ch trọụ̣ng dụụ̣ng ngườà̀i tàà̀i đểả̉ giữẫ̃ chân họụ̣
lâu dàà̀i trong khu vựụ̣c nhàà̀ nướố́c.
8

2.2.4. TạỤ̣i Hàà̀n Quốc :
Kinh tếố́ Hàà̀n Quốố́c nhữẫ̃ng năm gần đây liên tụụ̣c tăng trưởả̉ng ởả̉ tốố́c độụ̣ cao. Nguyên nhân củả̉a
sựụ̣ thàà̀nh công nàà̀y làà̀ Hàà̀n Quốố́c đã áố́p dụụ̣ng chiếố́n lượụ̣c pháố́t triểả̉n hướố́ng ngoạụ̣i vớố́i xuấố́t
khẩả̉u làà̀ độụ̣ng lựụ̣c vàà̀ thựụ̣c hiệụ̣n chíố́nh sáố́ch xây dựụ̣ng bộụ̣ máố́y hàà̀nh chíố́nh gọụ̣n nhẹụ̣, hữẫ̃u hiệụ̣u.
Hệụ̣ thốố́ng công vụụ̣ củả̉a Hàà̀n Quốố́c dựụ̣a trên quan niệụ̣m vềà̀ "công quyềà̀n" vàà̀ gắố́n chặụ̣t vàà̀o
nguyên tắố́c “công trạụ̣ng”, tức làà̀ tạụ̣o lậụ̣p cho công chức cáố́c quyềà̀n hạụ̣n đểả̉ thựụ̣c thi nhiệụ̣m vụụ̣
vàà̀ đượụ̣c đáố́nh giáố́, đãi ngộụ̣ qua “công trạụ̣ng”, loạụ̣i bỏ dần chếố́ độụ̣ bổả̉ng lộụ̣c, thựụ̣c thi chếố́ độụ̣
nghiêm ngặụ̣t, theo dõẫ̃i vàà̀ ghi lạụ̣i quáố́ trìà̀nh công táố́c củả̉a công chức trong từà̀ng giai đoạụ̣n, coi
đóố́ làà̀ mộụ̣t chứng chỉả̉ nghềà̀ nghiệụ̣p. Mặụ̣t kháố́c, Hàà̀n Quốố́c rấố́t coi trọụ̣ng công táố́c đàà̀o tạụ̣o công
chức. Việụ̣c đàà̀o tạụ̣o công chức không chỉả̉ nhằà̀m nâng cao kiếố́n thức chuyên môn, kỹ năng
quảả̉n lý màà̀ còà̀n đặụ̣c biệụ̣t đềà̀ cao việụ̣c bồà̀i dưỡng nhân cáố́ch; nâng cao tinh thần tráố́ch nhiệụ̣m
trong công vụụ̣. Tấố́t cảả̉ công chức Hàà̀n Quốố́c đềà̀u đượụ̣c độụ̣ng viên tham gia mộụ̣t hìà̀nh thức đàà̀o
tạụ̣o nhân cáố́ch vàà̀ tíố́nh tíố́ch cựụ̣c đểả̉ pháố́t triểả̉n toàà̀n diệụ̣n, nhằà̀m đềà̀ cao tráố́ch nhiệụ̣m và nhiệụ̣m
vụụ̣ củả̉a họụ̣ vớố́i tư cáố́ch làà̀ mộụ̣t thàà̀nh viên công vụụ̣.

7Ballatore Benedetto Francesco (2013).
8Pan Suk Kim (2000).


-10-

Bài học rút ra tư kinh nghiêm các nước
Con người được đặt lên hàng đâu trong thực hiện CCHC . Độụ̣ng lựụ̣c thúc đẩả̉y chủả̉ yếố́u nềà̀n
kinh tếố́ - xã hộụ̣i pháố́t triểả̉n củả̉a cáố́c nướố́c chíố́nh làà̀ sựụ̣ đầu tư vềà̀ nguồà̀n lựụ̣c con ngườà̀i, trong đóố́
cóố́ độụ̣i ngũẫ̃ công chức hàà̀nh chíố́nh nhàà̀ nướố́c. Mỗẫ̃i quốố́c gia đềà̀u cóố́ sựụ̣ quảả̉n lý công chức
kháố́c nhau, nếố́u biếố́t tậụ̣n dụụ̣ng nhữẫ̃ng bàà̀i họụ̣c làà̀m nên sựụ̣ thàà̀nh công củả̉a cáố́c nướố́c trong việụ̣c
quảả̉n lý công chức sẽ làà̀ nhân tốố́ quan trọụ̣ng đểả̉ nâng cao chấố́t lượụ̣ng độụ̣i ngũẫ̃ công chức hàà̀nh
chíố́nh nướố́c ta trong giai đoạụ̣n hiệụ̣n nay.
Hiện đại hóa nền hành chính từ các nước cho thấy không chỉ là cơ sở vật chất mà con
người phải biết sư dụng nguồn lực một cách tốt ; bố trí luân chuyể n hợp ly . Việc đào tạo ,
tập huấn là một phân không thể tách rời trong việụ̣c nâng cao chất lượng của đội ngũ
CBCC. Đánh giá kết quả nghiêm tuc , theo dõi nghiêm ngặt ; có chế độ đai ngộ xưng đáng
cũng là những yếu tố quan trọng trong nền hành chính hiện đại.
Tại quận 1, các bài học về theo dõi cán bộ khi thi hành công vụ khá tốt thông qua các màn
hình đánh giá kết quả , và ngay lập tưc được phản ánh đến lanh đạo . Tổ chưc tập huấn
thường xuyên cho cán bộ cấp quận, huyện để nâng cao ky năng làm việc . Nâng cao thái
độ phục vụ và trách nhiệm của công chưc thông qua mô tả công việc cụ thể và có phản hồi
từ khách hàng sau thực thi công việc . Điều này góp phâ n chuyển nền hành chính “cai trị”
sang nền hành chính “phục vụ” đung nghĩa.
2.3. Khung lý thuyết
2.3.1. Sơ đồ DACUM liên quan đên mô ta công viêc
Để nâng cao hiệu quả công việc, hiệu năng giải quyết thủ tục hành chính tốt , lãnh đạo quận

1 đa làm việc với các chuyên gia DACUM và các chuyên gia gioi công tác tại quận ,
phường, tiến hành xây dựng quy trinh làm vi ệc cụ thể của từng bộ phậ n tại quận và
phường. Cụ thể như sau:


-11-

Hình 2.1. Sơ đồà̀ DACUM

-12-

Nguôn: UBND Quận 1, các chuyên gia thực hiện DACUM 2008.


-13-

Như vậy theo biểả̉u đồà̀ DACUM phân tíố́ch nhiệụ̣m vụụ̣ củả̉a UBND phườà̀ng, để phát huy hiệu
quả công việc tốt thì mỗi cá nhân phải được bố trí hợp ly với chuyê n môn và có thẩm
quyền giải quyết công việc của mình.
Cảả̉i cáố́ch dịụ̣ch vụụ̣ dân sựụ̣ cóố́ tíố́nh chấố́t trọụ̣ng tâm hơn trong phong tràà̀o cảả̉i cáố́ch củả̉a Úố́c, đặụ̣c
biệụ̣t chú trọụ̣ng đếố́n việụ̣c “pháố́t triểả̉n nguồà̀n lựụ̣c chíố́nh củả̉a dịụ̣ch vụụ̣ công, làà̀ con ngườà̀i. Tháố́i độụ̣
tíố́ch cựụ̣c mạụ̣nh mẽ vàà̀ sựụ̣ tậụ̣n tâm màà̀ cáố́c công chức nhàà̀ nướố́c phảả̉i cóố́ vìà̀ mộụ̣t nềà̀n Dịụ̣ch vụụ̣
Công tốố́t hơn cần đượụ̣c đưa lên hàà̀ng đầu vàà̀ làà̀m cơ sởả̉ cho văn hoáố́ hoàà̀n thiệụ̣n liên tụụ̣c”. Hệụ̣
thốố́ng tìà̀m cáố́ch “tậụ̣p trung vàà̀o việụ̣c thựụ̣c hiệụ̣n cáố́ nhân vàà̀ làà̀m gia tăng giáố́ trịụ̣ trong nhữẫ̃ng
điềà̀u họụ̣ thựụ̣c hiệụ̣n, qua đóố́ giúp mọụ̣i ngườà̀i đạụ̣t đượụ̣c cáố́c mụụ̣c tiêu củả̉a tổả̉ chức vàà̀ liên tụụ̣c
hoàn thiệụ̣n việụ̣c thựụ̣c hiệụ̣n củả̉a cơ quan”.

9

2.3.2. Sử dung 5 tiêu chí của ADB “Cai thiên hành chính công trong môt thê giới cạnh
tranh” bao gồm m inh bạch, thich hợp, có tính kinh tế , đây đủ, có thể giám sát được . Cụ
thể đánh giá qua Quyết định 3923/QĐ-UBND ngày 19/7/2013 quy định các tiêu chí đánh
giá các đơn vị trực thuộc thành phố . Trong đó hai tiêu chí có số điểm cao nhất là Công tac
tuyên dung , xây dưng va nâng cao chât lương đôi ngu can bô , công chưc , viên chưc và
Hiên đại hoa nên hanh chinh. (Đính kèm quyết định 3923 và các tiêu chi)
2.3.3. Sử dung lực kéo và lực đẩy của quá trình cai cách hành chính và ngược lại
Lực kéo: Tiến bộ của kỷ nguyên công nghệ thông tin ; hiệu quả của các nền hành chính tiên

tiến trên thế giới ; kênh thông tin đa chiều của báo chí về nền hành chính công đa tạo nên một
lực kéo khá mạnh đối với nền hành chính tại quận 1 nói riêng và cả nước nói chung.

Lực đẩy: Yêu câu thay đổi cấp bách của xa hội nhất là bưc xuc của người dân và doanh
nghiệp; vai trò của quận trung tâm; tốc độ cải cách và ưng dụng nhanh của các quận, huyện
trên địa bàn thành phố ; trình độ dân trí cao là những lực đẩy để CCHC phải luôn tiến về
phía trước; song hành cùng phát triển kinh tế.

9Hộụ̣i đồà̀ng dịụ̣ch vụụ̣ công Úc, 1995, tr. 1, trích trong Kettl, 1997.


-14-

2.4. Chỉ sô PAR INDEX của Bô Nôi vu
Chỉ số CCHC gọi tắt là PAR INDEX được xác định là công cụ quản ly mới triển khai trong
chương trình cải cách tổng thể nhà nước giai đoạn 2011 – 2020, khắc phục được tính chủ
quan, định tính, trong việc theo dõi đánh giá CCHC giai đoạn 10 năm trước; bảo đảm việc
theo dõi đánh giá một cách khoa học , hệ thống, định lượng và dựa trên kết quả , tác động
của CCHC một cách thực chất, khách quan.
Hơn nữa qua xác định PAR INDEX se thuc đẩy việc nâng cao chất lượng độ i ngũ cán bộ
công chưc, viên chưc đi vào chuyên nghiệp hơn ; góp phân nâng cao hiệu lực hiệu quả của
bộ máy QLNN, góp phân phục vụ nhân dân.


-15-

CHƯƠNG 3.
TRỌNG TÂM CẢI CACH HANH CHÍNH CẤP QUẬN HUYÊN:
NGHIÊN CƯU TẠI QUẬN 1
Trong giai đoạụ̣n 2011 – 2020, Chính phủ xác định trọụ̣ng tâm củả̉a CCHC làà̀ cảả̉i cáố́ch thểả̉ chếố́

hàà̀nh chíố́nh nhàà̀ nướố́c, xây dựụ̣ng độụ̣i ngũẫ̃ cáố́n bộụ̣, công chức hàà̀nh chíố́nh vàà̀ nâng cao chấố́t
lượụ̣ng cung cấố́p dịụ̣ch vụụ̣ công. Đểả̉ đạụ̣t mụụ̣c tiêu trên, CCHC ởả̉ nướố́c ta đã vàà̀ đang tậụ̣p trung
vào sáu nộụ̣i dung chủả̉ yếố́u sau đây:
Nội dung 1: Cải cáá́ch thểể̉ chế hàà̀nh chíá́nh nhàà̀ nước
Cảả̉i cáố́ch thểả̉ chếố́ hàà̀nh chíố́nh nhàà̀ nướố́c nhằà̀m tạụ̣o ra hệụ̣ thốố́ng hàà̀nh lang pháố́p lý cho hoạụ̣t
độụ̣ng hàà̀nh chíố́nh nhàà̀ nướố́c đầy đủả̉, chính xác, rõ ràng, trong đóố́ tậụ̣p trung vàà̀o hoàà̀n thiệụ̣n hệụ̣
thốố́ng pháố́p luậụ̣t quảả̉n lý nềà̀n kinh tếố́ thịụ̣ trườà̀ng địụ̣nh hướố́ng XHCN vàà̀ cáố́c quy địụ̣nh quảả̉n lý
nộụ̣i bộụ̣ nềà̀n hàà̀nh chíố́nh nhàà̀ nướố́c theo địụ̣nh hướố́ng tăng cườà̀ng hiệụ̣u lựụ̣c vàà̀ hiệụ̣u quảả̉.
Nội dung 2: Cải cáá́ch thủ tụụ̣c hàà̀nh chíá́nh
Cảả̉i cáố́ch thủả̉ tụụ̣c hàà̀nh chíố́nh nhằà̀m giảả̉i quyếố́t mốố́i quan hệụ̣ giữẫ̃a cáố́c cơ quan nhàà̀ nướố́c vớố́i
nhau vàà̀ cơ quan nhàà̀ nướố́c vớố́i công dân vàà̀ tổả̉ chức xã hộụ̣i theo hướố́ng đơn giảả̉n, gọụ̣n nhẹụ̣ vàà̀
công khai, minh bạụ̣ch. Cảả̉i cáố́ch thủả̉ tụụ̣c hàà̀nh chíố́nh mộụ̣t cáố́ch hiệụ̣u quảả̉ sẽ giảả̉m bớố́t khóố́
khăn, phiềà̀n hàà̀ củả̉a công dân vàà̀ tổả̉ chức khi đếố́n giao dịụ̣ch, thựụ̣c hiệụ̣n cáố́c yêu cầu củả̉a nềà̀n
kinh tếố́. Qua đóố́ góố́p phần tạụ̣o niềà̀m tin củả̉a ngườà̀i dân đốố́i vớố́i Đảả̉ng vàà̀ Nhàà̀ nướố́c.
Nội dung 3: Cải cáá́ch tổ chứá́c bộụ̣ máá́y hàà̀nh chíá́nh nhàà̀ nước
Lĩẫ̃nh vựụ̣c cảả̉i cáố́ch tổả̉ chức bộụ̣ máố́y hàà̀nh chíố́nh nhàà̀ nướố́c hướố́ng tớố́i xây dựụ̣ng mộụ̣t bộụ̣ máố́y
hàà̀nh chíố́nh đơn giảả̉n, gọụ̣n nhẹụ̣, vậụ̣n hàà̀nh thông suốố́t từà̀ trung ương tớố́i cơ sởả̉ vớố́i chức năng,
nhiệụ̣m vụụ̣ giữẫ̃a cáố́c cơ quan hàà̀nh chíố́nh nhàà̀ nướố́c vàà̀ cáố́c cấố́p hàà̀nh chíố́nh không chồà̀ng chéố́o,
trùà̀ng lắố́p; giảả̉m nhẹụ̣ gáố́nh nặụ̣ng chi ngân sáố́ch củả̉a Nhàà̀ nướố́c vàà̀ nâng cao hiệụ̣u quảả̉ cung ứng
dịụ̣ch vụụ̣ công.


-16-

Nội dung 4: Xây dựụ̣ng vàà̀ nâng cao chấá́t lượụ̣ng độụ̣i ngũũ̃ cáá́n bộụ̣, công chứá́c, viên chứá́c
Xáố́c địụ̣nh rõẫ̃ mọụ̣i kếố́t quảả̉ đạụ̣t đượụ̣c củả̉a cảả̉i cáố́ch, xéố́t cho cùà̀ng, đềà̀u phụụ̣ thuộụ̣c vàà̀o hoạụ̣t độụ̣ng
củả̉a con ngườà̀i nên cảả̉i cáố́ch nhân sựụ̣ luôn đượụ̣c xáố́c địụ̣nh làà̀ mộụ̣t trong nhữẫ̃ng nộụ̣i dung cảả̉i
cáố́ch hàà̀nh chíố́nh ngay từà̀ nhữẫ̃ng ngàà̀y đầu cảả̉i cáố́ch. Nhữẫ̃ng cảả̉i cáố́ch trong lĩẫ̃nh vựụ̣c nhân sựụ̣
hàà̀nh chíố́nh nhàà̀ nướố́c hướố́ng tớố́i mụụ̣c tiêu xây dựụ̣ng mộụ̣t độụ̣i ngũẫ̃ cáố́n bộụ̣, công chức trong
sạụ̣ch, vữẫ̃ng mạụ̣nh, đủả̉ chuyên môn nghiệụ̣p vụụ̣ vàà̀ phẩả̉m chấố́t đạụ̣o đức đểả̉ duy trìà̀ trậụ̣t tựụ̣ xã hộụ̣i,

phụụ̣c vụụ̣ Nhân dân vàà̀ bảả̉o đảả̉m sựụ̣ pháố́t triểả̉n xã hộụ̣i bềà̀n vữẫ̃ng.
Nội dung 5: Cải cáá́ch tàà̀i chíá́nh công
Cảả̉i cáố́ch tàà̀i chíố́nh công cần tậụ̣p trung vàà̀o huy độụ̣ng, phân phốố́i vàà̀ sưả̉ dụụ̣ng hiệụ̣u quảả̉ mọụ̣i
nguồà̀n lựụ̣c cho pháố́t triểả̉n kinh tếố́ - xã hộụ̣i nhằà̀m mụụ̣c tiêu pháố́t triểả̉n đấố́t nướố́c. Lĩẫ̃nh vựụ̣c cảả̉i
cáố́ch tàà̀i chíố́nh công giàà̀nh đượụ̣c sựụ̣ quan tâm vàà̀ chíố́nh thức trởả̉ thàà̀nh mộụ̣t bộụ̣ phậụ̣n không thểả̉
táố́ch rờà̀i củả̉a cảả̉i cáố́ch hàà̀nh chíố́nh từà̀ khi Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà
nước đượụ̣c ban hành.
Nội dung 6: Hiêụ̣n đạụ̣i hóá́a hàà̀nh chíá́nh
Hiệụ̣n đạụ̣i hóố́a nềà̀n hàà̀nh chíố́nh nhàà̀ nướố́c hướố́ng tớố́i việụ̣c cung cấố́p đầy đủả̉ vàà̀ nâng cao chấố́t
lượụ̣ng củả̉a các công cụụ̣, phương tiệụ̣n giúp cho việụ̣c hoàà̀n thàà̀nh nhiệụ̣m vụụ̣ củả̉a bộụ̣ máố́y hàà̀nh
chíố́nh nhàà̀ nướố́c đượụ̣c tốố́t hơn. Nhữẫ̃ng nhiệụ̣m vụụ̣ chủả̉ yếố́u củả̉a hiệụ̣n đạụ̣i hoáố́ hàà̀nh chíố́nh trong
giai đoạụ̣n tớố́i tậụ̣p trung vàà̀o đẩả̉y mạụ̣nh ứng dụụ̣ng cáố́c thàà̀nh tựụ̣u khoa họụ̣c - công nghệụ̣ (trướố́c
hếố́t làà̀ công nghệụ̣ thông tin truyềà̀n thông) hoạụ̣t độụ̣ng củả̉a cơ quan hàà̀nh chíố́nh nhàà̀ nướố́c thựụ̣c
hiệụ̣n hiệụ̣u quảả̉ hệụ̣ thốố́ng quảả̉n lý chấố́t lượụ̣ng, hiệụ̣n đạụ̣i hoáố́ công sởả̉, trang thiếố́t bịụ̣ phụụ̣c vụụ̣ cho
hoạụ̣t độụ̣ng hàà̀nh chíố́nh đồà̀ng thờà̀i hiệụ̣n đạụ̣i hoáố́ phương thức, phong cáố́ch làà̀m việụ̣c củả̉a độụ̣i
ngũẫ̃ cáố́n bộụ̣, công chức.
3.1. Xác định trọng tâm các nôi dung cai cách hành chính tại cấp quận, huyên
Theo chỉ đạo của UBND thành phố các cơ quan công quyền trên địa bàn vẫn phải đảm bảo
thực hiện sáu nội dung giốn g như thành phố và trung ương . Tuy nhiên các nội dung Cải
cách thể chế ; cải cách tài chính công ; cải cách tổ chư c bộ máy hành chính nhà nước chắc
chắn cấp quận , huyện không thể thực hiện được vì không đung thẩm quyền . Việc thay đổi