ĐẶC ĐIỂM SẢN PHẨM TỔ CHỨC SẢN XUẤT VÀ QUẢN LÝ
CHI PHÍ TẠI CÔNG TY ĐIỆN LỰC HÀ TĨNH
1.1.Đặc điểm sản phẩm của Công ty
Công ty Điện lực Hà Tĩnh là đơn vị trực thuộc Tổng Công ty Điện lực
Miền Bắc (Trước đây là Công ty Điện lực 1). Công ty Điện lực Hà Tĩnh được
giao nhiệm vụ quản lý, kinh doanh bán điện và viễn thông trên địa bàn toàn tỉnh
Hà Tĩnh, cụ thể:
+) Sữa chữa, lắp đặt đường dây và các trạm biến áp đến 110kV.
+) Gia công, lắp đặt các cấu kiện đường dây và trạm đến 35kV.
+) Sữa chữa, lắp đặt, thí nghiệm, hiệu chỉnh thiết bị điện đến 35kV.
+) Xây dựng đường dây và trạm biến áp đến 35kV.
+) Lập dự án đầu tư các công trình đường dây và trạm từ 35kV trở xuống
thuộc nhóm C.
+) Thiết kế và lập tổng dự toán các công trình đường dây và trạm từ 35kV
trở xuống thuộc nhóm C.
+) Giám sát và kiểm tra chất lượng các công trình đường dây và trạm tới
35kV.
+) Ký kết các Hợp đồng kinh tế trong phạm vi được uỷ quyền.
+) Làm chủ nhiệm điều hành các dự án nội bộ được Công ty điện lực 1
giao.
+) Kinh danh viễn thông công cộng.
Với các nhiệm vụ được giao như trên, sản phẩm chính của đơn vị là điện
năng; dịch vụ chính là cung cấp viễn thông công cộng. Bên cạnh cung cấp dịch
vụ viễn thông công cộng, sản phẩm điện năng là một sản phẩm đặc biệt, rất
nhiều người lầm tưởng là dịch vụ bởi có đặc điểm là không thể thấy bằng hiện
vật, do vậy không có hàng tồn kho. Ngoài ra, đơn vị xây lắp các công trình điện
với sản phẩm đầu ra là các công trình điện dân dụng như xây dựng các trạm
biến áp 35kV, các đường dây trung thế như 10kV, 22kV, 35kV, các đường dây
hạ thế như 0.4kV...
Với các sản phẩm trên ta có :
- Sản phẩm điện năng có đơn vị tính là kWh. Đây là một loại sản phẩm đặc
biệt vì nó được Công ty mua của Tổng công ty Điện lực Miền Bắc được lấy từ
nơi sản xuất qua hệ thống truyền tải và phân phối điện đến các hộ tiêu dùng. Do
vậy sản phẩm điện năng không có sản phẩm dở dang cũng như việc sản xuất sản
phẩm này chủ yếu là do nhu cầu của người sử dụng và khả năng đáp ứng của
các nhà máy thủy điện. Giá thành sản phẩm điện năng được tính bằng giá mua
điện nội bộ của công ty từ Tổng công ty Điện lực Miền Bắc cộng với chi phí
phát sinh qua việc vận chuyển đến nơi tiêu dùng.
- Dịch vụ viễn thông của Công ty là một loại hình dịch vụ, mà đơn vị tính
của sản phẩm này được sử dụng là số thuê bao được sử dụng và doanh thu mà
nó đưa lại. Tiêu chuẩn chất lượng của dịch vụ này chính là khả năng cung cấp
tín hiệu, do đó cũng có thể được đánh giá bằng số thuê bao sử dụng ngày càng
tăng thêm. Do là dịch vụ nên nó là sản phẩm đơn nhất và được sản xuất theo
đơn đặt hàng của khách hàng. Sản phẩm này không có sản phẩm dở dang. Giá
cước của dịch vụ viễn thông được quy định từ công ty có sức cạnh tranh cao
nên đã thu về được khoản doanh thu đáng kể cho công ty.
- Các công trình xây lắp điện được tính bằng các công trình hoàn thành
mà tiêu chuẩn chất lượng chính là các thông số kỹ thuật mà công trình được đặt
ra. Đây là một sản phẩm đơn nhất và được sản xuất theo đơn đặt hàng. Là công
trình xây dựng nên thời gian sản xuất ra sản phẩm này dài. Sản phẩm dở dang
trong sản xuất xây lắp được xác định bằng phương pháp kiểm kê hàng tháng.
Việc tính giá sản phẩm dở dang trong sản xuất xây lắp phụ thuộc vào phương
thức thanh toán khối lượng xây lắp hoàn thành giữa bên nhận thầu và bên giao
thầu.
+ Nếu quy định thanh toán sản phẩm xây lắp sau khi hoàn thành toàn bộ
thì giá sản phẩm dở dang là tổng chi phí phát sinh từ lúc khởi công cho đến cuối
tháng (quý, năm) hoặc đến khi nghiệm thu công trình của sản phẩm vẫn chưa
hoàn thành.
+ Nếu quy định thanh toán sản phẩm xây lắp theo điểm dừng kỹ thuật
hợp lý (xác định dược giá dự toán) thì sản phẩm dở dang là các khối lượng xây
lắp chưa đạt tới điểm dừng kỹ thuật hợp lý đã quy định và được tính giá theo chi
phí thực tế trên cơ sở phân bổ chi phí thực tế của hạng mục công trình đó cho
các giai đoạn còn dở dang theo giá trị dự toán của chúng.
1.2.Đặc điểm tổ chức sản xuất sản phẩm xây lắp của Công ty Điện lực Hà
Tĩnh
- Cơ cấu tổ chức sản xuất:
Xuất phát từ đặc trưng cơ bản của doanh nghiệp xây lắp điện nên trong
cùng một thời gian công ty phải triển khai thực hiện nhiều hợp đồng khác nhau
nhằm hoàn thành yêu cầu của các chủ đầu tư theo hợp đồng xây dựng đă ký kết.
Với năng lực hiện có để có thể thực hiện nhiều hợp đồng khác nhau cùng một
lúc xí nghiệp đã tổ chức lực lượng lao động thành 2 đội xây lắp, 1đội thí
nghiệm và 1 xưởng chế biến NVL phụ. Điều này đã giúp công ty tăng cường
được tính chặt chẽ, cơ động và gọn nhẹ về mặt trang bị tài sản cố định sản xuất,
lợi dụng tối đa lực lượng lao động tại chỗ.
Các đơn vị nhận khoán phải tổ chức thi công và Điện lực Hà Tĩnh cung
ứng vật tư, nguyên vật liệu chính, còn những vật tư khác đơn vị thi công phải tự
cung ứng để đảm bảo đúng tiến độ thi công, chất lượng kỹ thuật, an toàn lao
động và phải tính đến chi phí cần thiết cho việc bảo hành công trình. Đơn vị
nhận khoán tổ chức công tác ghi chép và luân chuyển chứng từ về cho Điện lực
Hà Tĩnh để phòng tài chính kế toán phản ánh đầy đủ chính xác, khách quan, kịp
thời mọi hoạt động kinh tế phát sinh. Cuối quý phải kiểm tra khối lượng sản
phẩm dở dang.
- Đặc điểm về quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm chủ yếu.
Sản phẩm chủ yếu của xí nghiệp đó là những công trình điện dân dụng như
xây dựng các trạm biến áp 35kV, các đường dây trung thế như 10kV, 22kV,
35kV, các đường dây hạ thế như 0.4kV...
Đây là những công trình có quy mô lớn, thời gian sản xuất dài, phức tạp và
nhất là không thi công tại một nơi cố định mà dọc theo chiều dài tính bằng km
của các tuyến đường dây. Sản phẩm làm ra mang tính đơn chiếc, chi phí lớn.
Xuất phát từ đặc điểm đó nên quy trình sản xuất những sản phẩm chủ yếu của xí
nghiệp là liên tục, phức tạp, phải trải qua nhiều giai đoạn khác nhau, mỗi công
trình đều có dự toán riêng, tuy vậy hầu hết các công trình đều phải tuân theo
một quy trình như sau.
Sơ đồ 1: quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm xây lắp
1.3. Quản lý chi phí sản xuất của Công ty
Để sản xuất và kinh doanh có hiệu quả trong thị trường cạnh tranh hiện nay
đòi hỏi Công ty phải tổ chức đội ngũ lãnh đạo và công nhân viên hợp lý, phù
hợp với trình độ từng nhiệm vụ được giao. Thực hiện điều này Công ty Điện lực
Hà Tĩnh đã tổ chức cơ cấu của Công ty gồm có Ban giám đốc, các phòng ban
chức năng và phân xưởng.
- Giám đốc Công ty đứng đầu chỉ đạo, điều hành trong mọi hoạt động của
Công ty, là đại diện của Công ty trước pháp luật, đại diện cho toàn bộ công nhân
viên của Công ty và chịu trách nhiệm về kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh.
Giúp việc cho Giám đốc là các phó giám đốc (có 2 phó giám đốc) trường hợp
Nhận thầu thông qua đấu thầu
hoặc giao thầu trực tiếp
Ký hợp đồng xây lắp
với chủ đầu tư bên A
Tiến hành khảo sát địa
chất
Giám sát của chủ đầu
tư công trình về tiến
độ kỹ thuật
Tổ chức bố trí lao động,
máy móc, cung ứng vật
tư
Bàn giao quyết toán công trình
với chủ đầu tư
Giám đốc đi vắng thì Phó giám đốc được uỷ quyền thay mặt Giám đốc điều
hành mọi hoạt động của công ty. Phó Giám đốc kỹ thuật cùng điều hành với
Giám đốc và chuyên phụ trách sản xuất, kỹ thuật. Phó Giám đốc kinh doanh
chịu trách nhiệm trước Giám đốc về lĩnh vực kinh doanh. Trong quản lý chi phí
sản xuất thì ban giám đốc có chức năng phê duyệt kế hoạch, dự toán chi phí và
đồng thời kiểm soát chi phí.
- Các phòng ban chức năng
Các phòng ban chức năng có nhiệm vụ hướng dẫn, đôn đốc thực hiện thi
công, đảm bảo chất lượng công trình, lập và kiểm tra các định mức kinh tế kỹ
thuật, chế độ quản lý của công trình, lập kế hoạch nghiên cứu thị trường , tìm
bạn hàng, cung cấp thông tin, số liệu, phân tích tình hình sản xuất kinh doanh
giúp ban giám đốc có biện pháp quản lý thích hợp. Bên cạnh đó còn giải quyết
mọi liên quan đến nhân sự, chính sách lao động, tiền lương cho cán bộ công
nhân viên xí nghiệp.
Phòng kỹ thuật thi công có nhiệm vụ giám sát chất lượng kỹ thuật an toàn
lao động và tiến độ thi công các công trình, nghiên cứu, tính toán các công trình
đấu thầu, khảo sát thiết kế tính khối lượng sửa chữa, nâng cấp các công trình đã
cũ, theo dõi số lượng, chất lượng toàn bộ thiết bị , thu nhập thông tin và phổ
biến các quy định công nghệ mới. Xem xét sáng kiến, cải tiến áp dụng tiến bộ
khoa học kỹ thuật, tổ chức hướng dẫn đào tạo chuyên viên nghiệp cho người có
trình độ còn thấp.
Phòng tài chính kế toán đứng đầu là kế toán trưởng kiêm trưởng phòng có
nhiệm vụ tổ chức bộ máy kế toán của xí nghiệp đảm bảo bộ máy gọn nhẹ, hoạt
động có hiệu quả. Kế toán trưởng chịu trách nhiệm báo cáo đầy đủ, phản ánh
kịp thời các thông tin tài chính cho giám đốc Công ty.
Phòng tài chính kế toán cùng với phòng kỹ thuật nghiên cứu chi phí để
đưa ra mức dự toán chi phí cho công trình cũng như đưa ra mức giá cho đấu
thầu công trình sau đó trình lên Ban giám đốc để quyết định. Sau khi thông qua
mức dự toán chi phí cho công trình công ty khoán công trình cho các đội thi