Thực trạng và giải pháp phát triển thị trường chứng khoán việt nam

BO. GIAO nuc
. vA DAo TAo
.
'

TRlfdNG D~I

HQC KINH TE TP HO CHi MINH
•>

<....
=l~t

HUYNH THI DOAN HANH
0

0

'

?

,

THUC
TRANG
VA GIAI PHAP
•
•
,

:l

'

,

Chuyen ngimh: Kinh t~

Tai chinh- Ngan hang

PHAT TRIEN THI• TRlf(iNG CHUNG
,
"
KHOAN VIET
NAM
•

Ma s6: 60.31.12

"

v

A

,.,

LUAN VAN THAC SI KINH TE
0

0

NgtiOi htibng dAn khoa hqc:
~
PGS.TS. TRAN HOANG NGAN
'

TP HO

A

cHi MINH- NAM 2oos


MUCLUC
•
•
~

Ldi md dan ....... ~ ...................................................................................................... 1
' •

?.

Ynghia khoa hQC Va thlfc ti~n

cua d~

tai. ................................................................... 1

' h ngh'"
, cua
?
d~ e tal.
'. ................................................................................ .. 1
M 9c d1c
1en cuu
.:. _trfQng
,. va' p h ~m
D 01

' .............................................................................. . 2
v1. ng h'"
1en clfu

Phudng phap nghieli CUll ............................................................................................. 2

ChildJJg 1
NHUNG VAN nt cd BAN
1.1 Khai ni~m

vt THl TRlfO'NG CHUNG KHOAN

thi trudng chung khoan ....................................................: ................... 3

, nang cua
?
'
' khoan
, ................................................ . 3

th't trlfcJng
c h ung
1.2 V a1. tro' va' c h uc
v

?
'
, kh oan
, trong nen
~
k'm h te,{ ....................................... 3'
c h ung
1.2 . 1 Vm. tro' cua
t h'! trlfcJng

1.2.2 Chdc nang cua thi tnfdng chdng khoan ....................................................... ,...... 4
· 1.2.2.1 Chtk nang huy d(>ng v6n d~u

ttf cho n~

kinh t~

........................................... 4

1.2.2.2 Chdc nang cung cftp kha nang thanh khmin cho cac chdng khoan ................. 5
1.2.2.3 Chuc nang danh gia gia tri doanh nghi~p
1.2.2.4 Chtk nang giup Chinh phu thtJc hi~n
1.3 Nguyen t~c
1.4 Phan 1o~i
1.4.1 Phan lo~i

ho~t

va tinh hinh n~

kinh t~ ................. 5

cac chinh sach vi mo ........................... 5

d(>ng cua thi tnfdng chdng khoan ............................................... 5

thi trudng chung khoan. .. ...................................................................... 6
thi trudng chtrng khoan theo ccJ d.u t6 chdc ...................................... 6

1.4.1.1 Thi tnfdng scJ cftp (Primary market) ................................................................ 6
1.4.1.2 Thi tnfdng thd d.p (secondary market) .......................................................... 7


;

.,
1.4.2 Phan lo~i

theo phudng thuc t6 chtk va giao dieh ............................................... 7

1.4.2.1 Thi tru6ng chung khoan
1.4.2.2 Thi trlfdng ban t~p

t~p

trung .................................................................... 7

trung - thi trudng OTC (the over- the - counter) ............ 9

1.4.2.3 Thi tru6ng khong chinh thuc ......................................................................... 10
1.5 Hang hoa cua thi tru6ng chung khoan ................................................................ 10
1.5.1 Trai phieu ........................................................................................................ 1o
1.5.2 c6 phieu .......................................................................................................... 12
?
,
. vao
' th'1trlfdng
'
, ........................... . 14
1. 6 V at. tro' cua
cac
ch?u th~ e th am g1a
ch,ung kh oan

1.6.1 Vai tro cua nha nude ....................................................................................... 14
1.6.2 Vai tro cua doanh nghi~p
1. 6. 3 Vai tro cac
1.6.4 Cac h~

d6i vdi thi tru6ng chung khoan ............................... 15

ca nhan, h
th6ng t6 chile tai chinh ..................... :.................................................. 15

1.6.5 Cong ty chung khoan va nha moi gidi chung khoan ........................................ 17
Ket lu?n chudng 1 ..................................................................................................... 17

Chti'dng2:
DQNG CUA THJ TRUi1NG
TIIVC TR4NG TINH HINH HO~T
CHUNG KHOAN VItT NAM.
xay dt;ing va phat trien thi tru6ng
2.1 Nhilng thu?n lchdng khoan Vi~t
Nam .............................................................................................. 18
2 .1.1 Vai tro cua thi tru6ng chung khoan trong giai do~n
phat trien kinh te cua
nttdc ta ....................................................................................................................... 18
2.1.2 Nhftng thuan ldi ............................................... :................................................ 19
2.1.3. Nhftng kho khan .............................................................................................. 21
2.2 Nhilng ket qua d~t
dtfNam sau b6n nam
hoat dong ................................................................................................................... 22


'

'

'

,

2 1 Ve cung cau hang hoa ...................................................................................... 22
2 ..
2.2.1.1 v~

ho~t

d(>ng phat himh va niem y~t

c5 phi~u.

tnii phi~u

2.2.1.2 v~

kh6i lu
2.2.1.3 v~

gia d. thi truong ...................................................................................... 29

............................. 22

Ho~t

d(>ng dang ky thanh toan bu tru va luu ky chung khoan ........................ 31

2.2.3. v~

cong b6 thong tin ....................................................................................... 32

2.2.2.

2.2.4. Quan ly niem yth ............................................................................................. 33
2.2.5. Quan ly va giam sat thi truong ........................................................................ 34
2.2.6. v~
2.2.7 V~

ho~t

d(>ng tuyen truy~n

ho~t

d(>ng di~u

v~

thj truong chung khoan .................................. 36

hanh cua TTGD chung khoan Tp.HCM .......................... 37

2.2.8 Cac cong ty niem y~t,

cong ty chung khoan, cac dinh ch~

trung gian ............. 38

2.2.8.1 Ket qua ho~t

d(>ng cua cong ty niem y~t

2.2.8.2 K6t qua ho~t

d(>ng ct1a cong ty chung khoan ............................................... 39

...................................................... 38

2.2.8.3 Ngan hang ch1 dinh thanh toan .................................................................... .42
2.2.8.4 Cong ty quan ly quy ..................................................................................... .43
2.2.9 Ho~t

d(>ng quan ly nha nude cua Uy Ban chung khoan Nha nude ................. .43

2.3 Danh gia nhl1ng thanh qua d~t
duche con t6n dQng cua thj
truong chung khoan Vi~t
Nam sau b6n nam ho~t
d(>ng .......................................... .45
2.3.1 Nhl1ng thanh qua d~t
2.3.2 Nhl1ng h~n
Ket lu~n

'

du'

?

che con tOn dQng va nguyen nhan cua no ..................................... .46

chudng 2 ..................................................................................................... 48

(


Chti'diJg 3:
,

?

,

:l

,

'

CAC GIAI PHAP PHAT TRIEN THJ TRUt1NG
CHUNG KHOAN VItT NAM
3.1 Chie'n ht<;ic phat trien thi tntong chung khoan Vi~t

Nam tu nay dSn nam
2010 ...................................................................................................................... 50
3 .2 C ac
r
• ? •
r

r
• ,l
'
r
kh oan
r
g1a1
p h ap
p h at
tnen
t h'! tnfdng
c hling
.............................................. . 52
3 .2.1 Roan thi~n
3.2.2 Thuc d~y
3.2.3 D~y

ddng b(> khung phap ly cho Slf ho(;lt d(>ng cua thi tn.fdng .............. 52

Slf hinh thanh va quy d~u

mcp1h qua trinh cd ph~n

3 .2.4 Thuc d~y

slJ phat tri~n

tlf chung khoan ....................................... 53

hoa nh~m

t(;lo ra nhi~u

da d<;1ng hdn thi trudng trai phi~u

san phffm cho thi trlfdng 56
............................... 57

3.2.5 T6 chuc tuyen truy~n,
phd bi~n
r(>ng r~H v~ thi trudng chung khoan ra cong
chung ......................................................................................................................... 59
3.2.6 Hi~n

d<;1i hoa TTGDCK Tp.HCM thanh

3.2.7 Da d<;1ng hoa nha d~u
3.2.8 Phat tri~n

Sd giao dich chung khoan .... :........... 59

ttt .................................................................................... 60

thi trudng OTC ................................................................................. 62

,l

3.2.9 Ondinhmoi trudngvim6 ................................................................................ 64
3.2.10 D~y
K~t

m<;1nh dao t(;lo nhfm slJ co chuyen mon cao cho thi trudng ...................... 65

lu~n

chlidng 3 ..................................................................................................... 66

Ket I•~n

................................................................................................................... 68

T3.i li~u

tham khiio .................................................................................................. 67

,

Phftn phq. lq.c:
Phl;lll;lC 1: Danh sach cong ty niem y~t
Phl;lll;lc 2: Thong tin chung khoan niem y~t
Phl;lll;lC 3: Cac chi s6 tai chinh qua cac nam cua cac cong ty niem y~t
Phl;lll;lC 4: Danh sach cong ty chung khoan


DANH MUC
CAC TirVIET TAT
•
?

I. UBCKNN : Uy ban chting khoan Nha midc

2. TTGDCK Tp.HCM: Trung tam giao djch chting khoan Thanh ph6 H6 Chi Minh
3. Thi tnfdng OTC : Thi tnfdng chting khoan phi t~p
4. CK: Chting khoan
5. DNNN: Doanh nghi~p

6. NHCDTT: Ngan h~mg

Nha nude

chi dinh thanh toan

7. TVLK : Thanh vi en luu ky
8. CtyNY : Cong ty niem yet
9. CtyCK : Cong ty chung khoan

trung


,

;t

~

DANH MUC
. CAC BIEU DO
Trang

Bi~u

d6 1: Slj tang tnfdng v~

s6 ltf<;lng c6 phieu va trai phieu dtf<;lc niem yet theo

thai gian ..................................................................................................................... 24

gian ............................................................................................................................ 24
Bi~u

d6 3: Ty tr9ng s6 lu<;~ng
Bi~u

Bi~u

Bi~u

CK niem yet tU 07/2000 - 31112/2004 ....................... 25

d6 4: Ty tr9ng gia triCK niem yet tU thang 07/2000- 31/12/2004 ................. 25

Bi~u

d6 5: Pharr anh s6 luqng c6 phieu va trai phieu duqc giao dich qua cac nam . 28
Bi~u

d6 6: Pharr anh gia tr( c6 phieu va trai phieu dV<;Ic giao djch qua cac nam .... 28
d6 7: Ty tr9ng s6 luqng CK giao djch tU 07/2000 - 31/12/2004 ...................... 29
d6 8: Ty tr9ng gia tri CK giao djch tU thang 07/2000 - 31/12/2004 ................ 29

·.-1 d~9Chl" o :

B 1eu

·'yn- Id
so g1a
n ex theo th'".
<:11 gtan ....................................................... . 31


1

~

'

~

LCfiM(iDAU
Y nghia khoa hQC va thtj'c ti~n
Trong b6i canh kinh t~
vllng t~

y~u

cua

ngu6n v6n ng~
thljc hi~n
th~

h~n

thi

dn

cho nen kinh t~,

dinh va ben

cua thi tru'dng tai chinh h6 trq m<)t each d~c
cung ling

thi tru'C1ng v6n con gQi Ia thi tru'dng v6n dai

cung ling nhu cftu v6n dai h~n

cho n~

kinh t~,

no bao g6m thi tru'C1ng

chftp, thi tru'C1ng cho thue tai chinh va thi tru'C1ng chung khoan. Trong do thi

tinh thljc hi~n

quan trong nhftt cua thi tru'C1ng tai chinh, do d~c

huy d<)ng nhilng ngu6n v6n trong xa h<)i, t~p

ngu6n v6n ldn tai trq dai h~

cho doanh nghi~p

doanh, cho chinh phu thljc hi~n

cac ffil;IC tieu kinh t~

t~ng

... Ben c~nh

cong chung d~u
k~t

phat tri€n

tru'C1ng tai chinh bao g6m: thi tru'C1ng tien t~;

tru'C1ng Chung khoan la m<)t b<) ph~n

h~

tai.

nay, m<)t nen kinh t~

cftn phai du'qc cac b<) ph~n

h;tc. Cac b<) ph~n

h~n,

hi~n

CUa d~

qua quan ly dieu ti~

Xa h<)i, dftu tu' Xay dljng CcJ Sd

co hi~u

di~m

tu' phat tri€n kinh t~

l~i

ich cao hcJn cho

qua san xu§.t kinh doanh cua dqua n~

Ml}.c dich nghien cll'u ciia d~

V di d~c

dftu tu' phat tri€n san xuftt kinh

do thi tru'C1ng chung khoan con mang l~i
tu' thong qua k~t

trung thanh nhilng

kinh t~

hay tlf

cua Chinh Phu.

tai

huy d<)ng ngu6n v6n trung va dai h~n

phl;IC

cua thi tru'dng chung khoan, nen vi~c

hinh thanh va phat tri€n

Vl;l

cho nhu C~U

d~U

cua thi tru'dng co y nghia vo cling quan trQng d6i vdi nu'dc ta; m<)t qu6c gia dang
trong qua trinh h<)i nh~p

va phat tri€n, nhu cftu v6n d€ dftu tu' khoa hQC, cong ngh~,

ling d1;1ng ti~n

b<) ky thu~

ta di vao ho~t

d<)ng cho d~n

la r§.t ldn. Tuy nhien, tli khi thi tru'C1ng chung khoan nu'dc
'

nay' no chu'a th~

slj phat huy du'qc Ia m<)t c6 xe huy


2

d(}ng rn(}t hi
phl;lC Vl;l nhu C~U

d~u

hf CUa n~

kinh t@. Qua

hdn b6n narn thi tnfdng di viw ho<;tt d()ng ben c<;tnh nhung thanh qua d<;tt dubudc d~u

t<;to l~p

thi tnfdng , co khong it nhiing vudng rn~c,

tnfdng luon rdi vao tr<;tng thai tr~n
nha d~u

tu tharn gia. Do v~y,

l<;ti SlJ phat tri€n b~n

vi~c

l~ng,

thieu bong dang va slj hang hai cua cac

nghien cliu, d~

giai do<;tn cong nghi~p

hoa va hi~n

D6i ttfqng va ph~m

y nghia VO

rnang
cung

tinh v6n co cua thi tnfdng chung khoan, huy

d(}ng v6n trung va dai h<;tn phl;lC V\1 nhu C~U

tai t~p

xufrt cac giai phap gop ph~n

VUng cho thj trudng chung khoan nude ta ~0

quan trQng. Qua do phat huy du
D~

h<;tn che lam cho thi

d<;ti hoa hi~n

phat tri€n kinh t@ mldc ta dang trong
nay.

vi nghien cd'u

trung nghien cuu v~

chung khoan va thi tnfdng ·chung khoan nude

ta, due ket nhung thanh qua d<;tt dunarn v~n

hanh thi tnfdng. Qua do d~

phat tri€n hdn, t<;to ra don bffy viing ch~

xufrt cac giai phap gop ph~n

thuc dffy thi tnfdng

cho slJ phat tri€n kinh te ·dfrt nude.

Phtf
D~

tai du
cac phudng phap t6ng hn()i dung nghien cuu cua d~

tai.

bi~n
thu th~p

~hung,

ket h

co lien quan den


3

Chudngl:

NHiJNG

vAN DE c<1 BAN.:vE

THI• TRU<1NG CHUNG KHOAN
1.1 Khai

ni~m

thj trliifng chUn.g khoan.

Thi tnfdng chtlng khmin la ncli cac chtlng khoan du<;5c phat. hanh va trao ddi.
Thi tnfdng chtlng khoan la m()t b() ph?n cua thi tnfdng v6n do d~c
khoan trong vi~c

tinh cua chtlng

huy d()ng v6n dai h~;m.

Hang hoa giao dich tren thi tnfdng chtlng khoan la c6 phH~u,trai
s6 chtlng khoan khac co thdi h~.m
nam Ia hang hoa tren thi tnfdng ti~n
1.2 Vai tro

tren m()t nam. Cac trai phi~u

va m()t

c6 thdi h~n

dudi m()t

t~.

va chuc nang ciia thj trliifng chUn.g khoan.

1.2.1 Vai tro ciia thj trtiifng chting khoan trong n~

Trong cd ch~

kinh t~

thi tnfdng, quan h~

ddn thufm rna no da lam xufrt hi~n
tlng v6n tu ch6 thua v6n d~n
va phtlc t~p,

d~

.

kinh t~.

va phat tri~n

ndi co nhu c~u.

cung d.u hang hoa kh6ng ch1 t6n t'}.i
quan h~
Nhu c~u

v~

ti~n

va v6n, nh~m

c6 phi~u

va trai phi~u.

cung

nay ngay cang phat tri~n

dap Vng no cac c6ng ClJ tai chinh thu?n l<;ji nh~t

giao luu v6n do chinh la

.

ti qu6c dan:

Tqo wfn cho ndn kinh

d~ng

phi~u

d~

thljc hi~n

Hai c6ng ClJ tai chinh nay da lam

cho thi trlfdng chtlng khoan tr6 thanh trung tam thu hut ngu6n v6n nhan r6i tu t~
m<;>i thanh ph~n,
cho n~

kinh t~.

m<;>i t~ng

da

ca

ldp trong xa h(}i, tC].O nen m(}t ngu6n vOn khdng 16 tai tr<;j


4

Tgo didu ki¢n cho ccic doanh nghi¢p stt dJfng win linh hoqt han

va c6 hi¢u

qua han.
Khi c6 nhu dm md r(>ng quy mo slm xuftt kinh doanh, doanp. nghi~p
phat hanh cac lo:;ti chung khoan viw thi tntdng d~

Qua vi~c

mua ban

hay c6 th~

c6 phi~u,

sap nh~p,

thrum ti~n

m~t

trai phi~u

tlj

huy d(>ng v6n, ngli\5c l:;ti khi chua

CO Cd h(>i san XUftt kinh doanh, chung khoan CO th~
qua thi trlidng n6 dli\5c chuy~n

c6 th~

dlf\5C dlj trU nhlf titi san, thong

khi c6 nhu d.u.

cac doanh nghi~p

md r(>ng nhd vao vi~c

c6 th~

mua ban

c6 phi~u

xam nh~p

I§:n nhau,

tren: thi tntdng chung

khoan. ·

C6ng Clf dcinh gia doanh nghi¢p
Nha dftu tli c6 th~

danh gia vi th~

va dif doan tllang lai
cua m(>t doanh nghi~p

tuc cac chung khoan cua doanh nghi~p
nghi~p

tren thi tntdng chung khoan, cac doanh

dang ho:;tt d(>ng t6t, la cac doanh nghi~p

sti dqng v6n cao. Tuy nhien v§:n c6 nhung
c6 gia tri thi trlidng cao la do doanh nghi~p
cong ngh~,

v~

ling dvng ti~n

m(>t lli\5ng v6n ldn d~

kinh doanh c6 l\5i nhu~

c6 phi~u

c6

hi~u

qua

c6 tuc khiem t6n nhung v§:n

d6 c6 nhieu hua hyn trong tudng lai v~

b(> ky thu~

l:;ti tU l\5i nhu~

thong qua gia ca, l\5i

nh~m

va se mang l:;ti muc l\5i nlm~

cao nen cftn

phqc vq cho nhu cftu.. dftu tli trong hi~n

t:;ti.
1.2.2 Chuc nang ciia thj trti'O'ng chti'ng khoan.
•'

1.2.2.1 Chuc nang huy d()ng van dftu tti cho n~

kinh t~

Slj ho:;tt d(>ng cua thi trlidng chung khoan t:;to ra m(>t cd ch~·
tu ndi du thua d~n

ndi thi~u

hqt v6n. Thong qua vi~c

dich chuy~n

v6n

mua ban chl!ng khoan, Chinh


5

phu, chinh quyen dia phtfdng, cac doanh nghi~p
v6n ldn phvc vv cho dftu tlf kinh t~
1.2.2.2 Chuc nang cung c~p

co th€ huy d<)ng dlf
hay cho nhu d.u chung cua xa:h<)i.

kha nang thanh khoan cho cac chlfug khoan.

t6 gay cho nha dftu w stj h~p

Day 1i1 y~u

th€ dem chung khoan dang n~m

dful, vi khi co nhu cftu tien m~t

git1 mua ban trao d6i tren thi trudng.

va tinh hinh n~

1.2.2.3 Chuc nang danh gia gia trj doanh nghi~p

kinh t~.

Thong qua chi s6 gia chung khoan tren thi tnfdng ngtfdi ta co th~
th~,

gia tri doanh nghi~p

hay tinh hinh kinh t~

d<)ng dftu ttf san xu~t

hQ co

kinh doanh dang di~n

danh gia vi

dang tang trudng hay suy giam, hoqt

ra soi n6i hay ti~n

tri€n i c;tch.

cac chinh sach vi mo.

1.2.2.4 Chuc nang ghip Chinh phii thtfc hi~n

Thong qua thi tnfdng chung khoan, Chinh phu co th€ mua va ban trai phi~u
Chinh phu nh~m

tqo ngu6n bu d~p

khi tham hvt ngan sach, qminJy lc;tm phat. Chinh

phu cling co th€ sil dvng m9t s6 cong cv nhli lai su~t,
dam bao stj phat tri€n can b~ng
1.3 Nguyen tile ho~t

thu~

nh~m

cho nen kinh t~.

d()ng ciia thj trtfifng chting khoan

Cac nguyen t~c
Nguyen t~c

hoqt d<)ng cua thi trtfdng chung khoan nhli sau:
trung gian: nh~m

dam bao cho cac loc;ti chung khoan giao dich

tren thi trtfdng la nhting chung khoan thtjc, hngtfdi ti~

ki~m

hi€u bi~t

dinh httdng dftu tv,

va dftu tlf, giup hQ tranh

bi llta gqt ho~c

bao v~

l
bi sai lftm khi khong co stj

gia tri cua chung khoan rna hQ co nhu cftu mua ban hay trao d6i.
Nguyen t~c

gia gian ti~p

va d~u

d~u

gia: dV

dvdi ba hinh thuc la d~u

gia tt,t d<)ng. Nguyen t~c

gia trtjc ti~p,

d~u

nay dam bao cho thi trlidng chung


6

khoan co tinh chftt hj do cao, sv bi~n
lu~t

vita quy

dm himg hoa tren thi tnidng.

cung
-

d()ng cua thi tnidng phv thu(k chu y~u

Nguyen t~c

cong khai: Nguyen t~c

tnidng chung khoan d~u

nay quy dinh tfrt ca cac ho<';tt d()ng tren thi

phai duqc cong khai cho tfrt ca ffiQi nglfdi tren phlf<5ng ti~n

thong tin d<';ti chung.
1.4 Phan

Io~i

thj trliifng chung khoan.

1.4.1 Phan lo~i

th! trliifng chung khoan theo cO' cftu t6 chuc

Thi tnidng chung khmin phan lo<';ti thea c<5 cfru

·.

t6 chile

ciuqc chia thanh hai

lo<';ti tbi tnidng: tbi trlfdng S(j cfrp va tbi trlfdng thu cfrp.
1.4.1.1 Thj trliifng sO' cftp (Primary market)
La n<5i phat hanh l~n

d~u

cac chung khoan ra cong chung, ·nh~m

dua vao thi

tnidng san phfim huy d()ng v6n CUa cac d<5n vi phat hanh, hay tbi tnidng S(j cfrp chl
ho<';tt d()ng mua ban

c6 phi~u,

d()ng them v6n d~u

tu.

tnii phi~u

Trang thi trudng s<5 cfrp, h~
chung khmin dong m()t vai
giup cho ngudi co ti~n

mdi phat hanh l~n

th6ng ngfm hang d~u

d~u

nh~m

mvc dich huy

tu va cac c<5 quan moi gidi

tro vo cung quan trQng, hQ la nhifng ngu6i trung gian

nhan r6i va ngudi co nhu c~u

v6n ti~n

t~

d~n

vdi nhau. Cac t6

chuc nay tlf vfrn cho C(j quan phat hanh chung khmin nen phat hanh lo<';ti chung
khocin nao, s6 llf
nao, thdi h<';tn bao lau vao thdi diim nao thi co lqi nhfrt

cho ngu6i phat hanh chung khoan.


7

1.4.1.2 Thj trtidng thrr dip (secondary market)

Thi tni6ng
hanh, t~i
bi~t.
ho~t

sd c~p

la ndi di~n

ra cac ho~t

d()ng mua ban chrlng khoan da phat

day cht!ng khoan tro thanh hang hoa kinh doanh, m()t ·-.Io~i

Cac cht!ng khoan co thi dud()ng mua ban di~n

nhi~u

lfrn vdi gia

co thi d~

sd c~p

cang ho~t

phat triin, lam tang ti~m
1.4.2 Phan lo~i

m~t

d()ng soi ndi cang t~o
nang huy d()ng v6n cho n~

theo phtiong thrrc tfi chU'c

du
lo~i

di~u

ki~n

cho thi trlidng tht! c~p

kinh t~.

va giao djch.
t6

theo phudng tht!c

cht!c va giao dich

nhu sau:

1.4.2.1 Thj tnfdng chtfn.g khmin

t~p

trung

Day la thi tru6ng cht!ng khoan co

t6 cht!c, vi~c

cht!ng khoan thong qua So giao ·dich cht!ng khoan, di~n
dich cht!ng khoan la cd quan phvc vv cho ho~t

thljc hi~n
ra t~i

giao dich mua ban
san giao die h. So giao

d()ng mua ban chllng khoan. Vi v?y,

ga cua cac nha moi gidi cht!ng khoan di thlidng lu
ban cht!ng khoan. Ngoai ra, So giao dich cht!ng khoan con co d~c
,

cac nude chling khoan d~u

dli
gia mua

diim la khong co

hang hoa va khong co ngu6i ban cuoi cung rna chl co nhilng nha :moi gidi.

h~mg

thi

khi ngu6i n&m gilt no co nhu cfru. Nhu v?y

Thi trlidng cht!ng khoan phan lo~i

no la ndi g~p

d()ng cua

nen tinh thanh khmin cho cac cht!ng khoan, gi up cho cac cht!ng khoan

dang chuyin ddi thanh ti~n

thi trlidng

ca. khac nhau,

ra tren thi trlidng nay khong lam tang them quy mo v6n,

khong thu hut them ngu6n tai chinh mdi. Tuy nhien nh6 vao ho~t
trlidng da t~o

hang hoa d~c

a hau het
?

'

,

ngan hang, ngan hang se mo cho khach

m()t tai khmin gQi la tai khoan luu ky cht!ng khoan, nen khi mua ban chling

khoan chi cfrn thong qua ngu6i moi gidi.


8
...•

Thong qua Sd giao dich chling khmin tM d. IDQi ngudi co thi n~m
tin v~

chl s6 chung khmin, v~

dvng va lili su~t
tntdng, di~u

cua nha nude, thong tin v~
nay co

trong vi~c

tinh hinh cung d.u chung khocin; ·v~

quy~t

du
ca thong

chinh sach tin

c6 ph~n

tham gia vao thi

y nghia vo cung quan trQng d6i vdi ngudi mu~

ban chung khoan

cac cong ty

dinh nen mua, ban vao thdi diim nao, vdi gia ca la bao nhieu.

t6 chuc Sd giao dich chung khoan ph6 bi~n·

Cac hinh thuc

hi~n

nay tren th~

gidi g6m co:

T6 chuc dudi d~ng

va ph6 bi~n

m9t "Cau l~c

vao th6i ky dfru mdi xu~t

thanh vien cua cau l~c
di~u

hanh "Cau l~c

b9": day Ia hinh thuc t6 chuc co tinh tlJ phat
hi~n

thi tnt6ng chung khoan t~p

b9 bfru ra H9i D6ng qulm tri va H9i d6ng quan tri bfru ra ban
b9", nha nude khong can thi~p

r6 chuc dudi d~ng

nhu m9t cong ty

moi gidi chung khoan, ho~t

d9ng theo lu~t

tri, va H9i d6ng quan tri bfru ra Ban di~u

cua phap lu~t,

du
t6 chuc va ho~t
du
n~p

gia di giao dich t~i
r6 chuc dudi d~ng

t6 chuc cua"Cau l~c

c6 phfrn: co cac thanh ~!en

b9".

Ia cac cong ty

c6 phfrn va chiu sv ghim sat cua

ra. Cac thanh vien bfru.:ra H9i d6ng quan
hanh. H9i d6ng quan tri co thffm quy~n

d9ng cua Sd giao dich chung khoan theo quy dinh

va khai trlt thanh vien, cho phep lm;ii chung khoan nao
day.
cong ty c6 phfrn nhung co sv tham gia quan tri va di~u

hanh cua Nha nude, Nha nude n~m

nhM d6i vdi cac qu6c gia mdi thanh l~p
cua Nha nude se h~n

vao

cong ty

. m9t eel quan chuyen mon do Chinh phu l~p

ban hanh qui ch~

trung. Cac

ch~

quy~n

quan tri cong ty. Hinhthuc nay phu hSd giao dich chung khoat1,. vi co slj tham gia

du

9
..
·.

ddng thdi con t~o

di~u

ki~n

thu~n

lqi cho S6 giao dich ho~t

·~

•;

d(>ng d~t

hi~u

qua cao

hdn.

1.4.2.2 Thj trtidng ban t~p

trung- thj truO'ng OTC (the over- the - counter)

Day Ia thi tnfdng rna cac cong ty moi gidi chung khoan ·ihlJc
dich qua h~
kh~p

th6ng di~n

tho~i

va may tinh da dli
hi~n

cac giao

vdi tai ca cac thanh vi en

trong ca nude.

D{jc didm cua thj truilng OTC thi hi?n nhu sau:

OTC khong phai la thi tnfdng hi~n
Quan ly thi trlidng OTC la hi~p
gia, chiu trach nhi~m
vi~c

hftu nen khong co vi tri trung tam.
h(>i cac nha kinh doanh chung khoan qu6c

ban hanh IDQi quy ch~

thi hanh cac quy ch~

ho~t

d(>ng CUa thi tnfdng va giam sat

do.

Thanh vien cua OTC phai la thanh vien cua hi~p

h(>i.

M6i cong ty chung khoan thanh vien cua OTC chuyen m"iia ban m(>t s6 lo~i
chung khoan nhat dinh va phai thlidng xuyen n~m
lo~i

gift m(>t s6 higng nhat dinh cac

chung khoan nay.
Cac lo~i

chuyen ban trai phi~u

phlidng, cong ty giao djch moi gidi - mua ban cac

lo~i

cac l~nh

.

.

chihh phu va cac dia

chung khoan tren thi trlidng

va nha moi gidi trung gian.

Cac cong ty tlj ra gia mua ban rna hQ co thi chap nh~
thljc hi~n

·."

cong ty tren OTC: cong ty bao lanh phat hanh chuyen ban cac chung

khoan mdi phat hanh, cong ty trai phi~u

OTC (tru trai phi~u)

.

giao dich do.

du

10

Cac lo<;ti chung khoan dum(>t S6 giao djch chung khoan niw, phfrn ldn day Ia cac lo<;ti chung khoan mdi ph:it
hanh lfril dfru.

* Ccic each yit gia tren thj trllilng OTC.
Y~t

gia ch~

ch~n:

la gia s.ln sang mua va ban vdi s6 lu<;jng da du<;jc xac dinh

va da cong b6.
Gia y~t

gia phl} thu(>c: la gia co th~

thudng luQng du
mua

ban chua hinh thanh.
Gia yet c6 g~n
cac cong ty n<;j nfrn nhi~u

d<;tt du<;jc: la each ra gia d6i vdi nhifng lo~i
va dang

chung kho:in cua

bi danh gia l<;ti.

1.4.2.3 Thj trtiifng khong chinh thti'c.

Day la hinh thuc giao dich mua ban chung khoan 6 bfrt eli ndi dau va bfrt ky
hie nao, do cac nha moi gidi hay chinh cac nha s6 hifu thljc hi~n.
trlfdng xufrt hi~n

dfru tien trong ljch sti hinh hanh va phat tri~n

khoan, no la cd s6 d~
t~p

hinh thanh thi trlfdng t~p

Day la lo<;ti

thi

cua thi trudng chung

trung va tiep theo. la thi trlfdng phi

trung.
1.5 Hang boa ciia thj trtiifng chti'ng khoan.
··:.·

Hang hoa tren thi tru<5rig chung khoan bao g6m c6 phi~u

v~·trai

phi~u

1.5.1 Trai phi~u

Trai phi~u

la chung chi vay v6n, chung nh~

chu) da cho ngudi phat hanh trai phi~u

vay m(>t s6 ti~n,

ngu<5i s6 h\tu trai phi~u

(trai

trong m(>t thdi gian nhfrt

dinh vdi muc lai suM da dinh . Khi tdi h<;tn thanh toan se tra l<;ti trai phi~u

cho ngu<5i


11

phat himh di nh~
tung ky hay nh~

l.;ti v6n va hii. Tuy theo trai phieu quy dinh rna Hii co thi nh~
m¢t lftn khi dao h.;tn.

Theo hinh thuc phat hanh, trai phieu co hai lo.;ti:
Trai phieu v6 danh: kh6ng ghi ten ngu<5i chu trai phieu tren trai phieu hay
tren s6 ngu<5i phat hanh.

v di lo.;ti trai phieu nay vi~c

kh6ng cftn thu tl;lC, phap ly rlfdm

trao d6i mua ban r~t

ra, ai cung CO quy~n

de dang,

Sd hftu va du
theo dling quy dinh.
Trai phieu ky danh: la trai phieu tren do co ghi ten va dia ·chl nglfdi chu sd
hifu, d6ng th<5i ten va dia chl nay cling duphieu ky danh kho chuyin nhu
l.;ti trai chu se du
gdi td sec tra cho khoan lai do.
Can cu vao phudng thuc t6 chuc phat hanh, trai phieu duTrai phieu c6ng ty: do cac c6ng ty phat hanh vdi ffil;lC dich huy d¢ng v6n cho
dftu tlf phat triin. Khi co nhu cftu v6n ldn phl;lC Vl;l cho cac ffil;lC tieu co tinh ch~t
h.;tn nhu xay dlJng nha may mdi, d6i mdi c6ng ngh~,
ty c6 phftn hay cac doanh nghi~p

day chuy~n

~an

xu~t.

dai

.. cac c6ng

nha nude phat hanh trai phieu _thay c6 phieu khi

kh6ng mu6n phat hanh lo.;ti chung khoan nay neu th~y
Trai phieu Chinh phu va chinh quy~n

kh6ng co l9.i cho minh.

dia phudng la s6 n.. ·

chinh quy~n

dia phudng phat hanh va dlf
Lo.;ti trai phieu nay con du
rhu.
Khi ngan sach xay ra slj tham h1;1t hay Chinh phu mu6n huy d¢ng ngu6n ti~n
rBi trong cac tftng ldp dan CU nh~m

phl;lC V\l ffi\lC dfch dftu tlf kinh t~
.:

·.

nhan

hay xay dljng


12

chinh phu du
cd sd h<;t tftng, khi do tnii phi~u

nude. Khmin illl;lC nay du
ngan sach qu6c gia.

1.5.2 c6 phi~u

La chung chl dftu tu v6n, no xac nh~
trong cong ty

c6 phftn.

v6n va co trach nhi~m

v~

ra khoi cong ty b~ng
~

c6 phi~u

du
each tn1I<;ti

c6 phi~u

cho cong ty,

la chu sd hilu

c6 dong du
c6 dong du.~c

chia lai theo

ty

cong ty g?p phai.

thlidng: con du
hun cua nglfdi n~m

giil

thudng dunhilng v~

d~

c6

+ Quy~n

phi~u

chinh cua cong ty.

c6 phi~u

c6

thudng co hai d~c

phi~u

biiu

diim la quy~n

hilu h<;tn.

c6 dong thlidng· fa d6i tlf
ca d6i tli
ducung c~p,

phftn

bftu ell H<)i d6ng quan tri \ra bo phi~u

doi hoi cu6i cung, nghia la cac

sau cung trong t~

. chung nh~

do trong cong ty. Ngudi chu_::sd hilu

c6 dong, du
doi hoi cu6i cung va trach nhi~m

cong ty. HQ chl

ca cac d6i tlf
trai chu va chu n
cong ty dang ho<;tt d<)ng co hi~u
thu~

c6 phi~u

co cac lo<;ti sau:

c6 phi~u

thu~,na

c6 dong,

m?t phap ly trong ph<;tm vi v6n gop.

v6n gop va CO nghia Vl;l chia xe rui ro n~U

c6 phi~u

quy~t

Ngudi sd hilu

phftn hun cua nglidi sd hliu

qua hQ chl du
l
+ Trach nhi~m

hilu h<;tn: nghia la khi cong ty bi pha san, cd dong chl co thi bi

mftt phftn hun cua hQ rna thoi.

•

~

0


13

Hftu

h~t

cac c6 phi~u

quan tnjc ti~p

thudng

d~n

d~u

d11Qc

~n

dinh

gia thi tnfdng cua c6 phi~u

gia thudng danh cho sang l~p

m~nh

gia,

m~nh

gia nay khong lien

do. D6i vdi c6 phi~u

vien cong ty, lo~i

c6 phi~u

khong co m~nh

nay co d~c

diim la chl

duc6 phi~u

uu dai la lo~i

chung khoan n
h~n

diim la chJ~g

khoan v6n va
dinh h~ng

bftu eli H()i d6ng qm1n tri. Ngoai ra c6 phi~u

chi tra sau trai phi~u

c6 phi~u

vua co d~c

uu dai du
nhung khong d11Qc quy~n
bi x~p

c6 phi~u

11u

nam
dai cling

khi cong ty bi pha san.
•.

uu dai duQc hu6ng nhltng quy~n

uu tien sau:

·<
.)?

+ Du
+ D11Qc 11u tien chia c6 tile trudc c6 phi~u.
+ Du
1iu

tien phan chia tai san con l~i

trudc c6 phi~u

khi cong ty bi pha

7

san.
..·

Tuy nhien ngudi mua c6 phi~u
quan tri va cac v~n

d~

uu dai khong du

chinh cua cong ty.

thi trudng cua c6 phi~u

1iu

vdi nhltng d~c

bo ph~u

bftu H()i d6ng

diim rien~

'

nhu v~y

nen gia

dai khong dao d()ng len xu6ng nhieu nhu c6 phi~u

thudng.
c6 phi~u

uu dai co cac lo~i

+ c6 phi~u

1iu dai

nhu sau:
khong luy k~

lai: nghra la trong tnfdng h~p

cong ty lam an

thua 16, c6 tuc khong dunhltng nam ti~p

theo cong ty ho~t

d()ng co lai.

...,. '

·,

trong


14

+ c6 phieu co luy ke laj: la lo~i

c6 phieu uu daj du<;jc quy~p.

du<;jc hudng cua nam nay neu cong ty khong co ti~n

c()ng d6n c6 tuc

tnt hii sang nam tiep theo d@

du<;jc tra, hay se du<;jc tnt vao m()t nam m1o do neu cong ty co ti~n.
qua nhi~u

nam cong ty phcl.i danh ti~n

con l~i

Neu cong ty nQ

laj d@ tra trudc het cho nhftng khmin nQ c6 tile

do, ke den mdi chia laj cho c6 phieu thudng.

+ c6 phieu uu dai dl.f phan: d6i vdi lo~i
hudng them khmin c6 tile d~c

bi~t

c6 phieu mly ngudi chu sd hftu du<;jc

ngoai c6 tuc da duQc cong b6 , khi c6 tuc c6

phieu thudng vuQt qua m()t luQng ti~n

nhfrt dinh.

+ c6 phieu uu dai khong dl.f ph§.n: la lo~i

c6 phieu uu dai" chl du<;jc hudng c6

tuc uu dai rna khong du<;jc hudng them phan l<;ji tuc nao neu cong ty kinh doanh co
hi~u

qua cao.

+ c6 phieu lfu dai du<;jc chuy@n d6i: lo~i

c6 phieu nay cho phep chu sd hftu

c6 phieu chuy@n d6i no thanh m()t s6 luQng nhftt dinh c6 phieu :thudng.
tnidng cua lo~i
no g~n

li~n

c6 phieu nay thudng dao d()ng nhi~u
vdi

c6 phieu khac vi

c6 phieu thudng.

+ c6 phieu
quy~n

hem cac lo~i

Gia ca thi

lfu dai co th@ thu h6i: lo~i

thu h6i bftng each b6i hoan m()t s6 ti~n

c6 phieu

nay quy dinh cong ty co

nhftt djnh, c()ng them m()t kholm

thudn& nhftt djnh cho chu Sd hftu no.
1.6 Vai tro ciia cac chii th~

tham gia vito thi trtidn.g chll'ng khoan.

1.6.1 Vai tro ciia nha ntiO'c

Nha nude tham gia vao thi tnidng chung khoan vdi vai tro
ho~t

d()ng cua thi trudng, nhftm dam bao cho thi tnidng ho~t

va dung lu~t

phap, dam bao quy~n

lQi cho nha dau W. Ben c~

t6 chile va quan ly

d()ng tr~

tlj cong bftng

do, Nha nude con


15

gop ph§n t.:,w h~mg

hoa cho thi tnfdng thong qua vi~c

phat h~m

trai phi~u,

nh~r

ffil;lC dich can d6i ngan sach hay thljc thi chfnh sach t

tnfdng.
1.6.2 Vai tro ciia doanh nghi~p

Cac doanh nghi~p

dBi vOi thj trtid'ng chll'ng khmin.

dong rn()t vai tro quan trong d6i vdi thi tnfdng chung

khoan, vi doanh nghi~p

lit rn()t trong cac chu th€ t<:,tO san phfun, h~mg

tnfdng, d6ng thdi vua la nhung khach hang cua thi tnfdng. T~t
doanh nghi~p
d~c

ca cac lo<:,ti hinh

d@u co th€ tharn gia vao thi tnfdng, trong do cong ty c6 ph~n

bi~t

quan trQng vi no t<:,to ra hang hoa cho thi tnfdng sd c~p

phl;lC Vl;l cho san
tnfdng thu c~p

nh~m

kinh doanh co hi~u
gia vao

hoa cho thi

XUftt

chi~rn

vi

d€ huy d()ng v6n

kinh doanh, Va ho<:,tt d()ng rnua ban chung khoan tren thi

rnl;lc dich tim ki~rn
qua la sue hut r~t

lQi nhu~.

Cac doanh nghi~p

ho<:,tt d()ng

ldn di thu hut cac ngu6n ti@n nhan r6i tharn

thi tnfdng, vi khi do nhung nha d~u

tti tin r~ng

hQ co kha nang nh~

dti<;jc lQi

tuc nhi@u hdn.
1.6.3 Vai tro cac ca nhan, hq gia dinh.

Ca nhan va h() gia dinh nhung khach hang thljc thl;l cua thi tnfdng chung
khoan, hQ la ngudi rnua chung khoan quan trQng nh~t
ti@n ti~

ki~rn

cua rninh hay htidng chenh l~ch

khoan . HQ co th€ tharn gia rnua ban trljc ti~p

nh~r

ki~rn

lQi tile cho khoan

gia trong ho<:,tt d()ng rnua ban chung
hay gian ti~p

thong qua cac quy d~u

tti.
1.6.4 Cac h~

thBng ttl chuc bli chinh

Cac t6 chuc t6 chuc tharn gia vao thi tnfdng chung khoan co thi gQi hQ la
nhung nha d~u

tu chuyen nghi~p,

bao g6rn cac t6 chile nhu sau:


16

Ccic cong ty bao hiim, cac quy huu tri, cac quy d~u
dvng khi tham gia vito

thi trudng chung khoan vdi tu each vua hl ngudi mua, vua hl

ngu6i ban chung khoan nh~m
thi thlfc hi~n

tu, cac h<;jp tac xa tin

cac nghi~p

mvc dich tim ki~m

l<;ji nhu~.

Day hl cac

t6 chuc co

vv tren thi tru6ng chung khoan vdi chuy_en man cao, di@u

nay dam bao an toan cho cac khoan ti~

ki~m

cho cac t~ng

ldp dan cu.

T6 chuc tai chinh dong m<)t vai tro quan trong d6i vdi slf phat triin cua thi
tru6ng chung khoan phcli
thudng m~i

d~n

ki

co thi phat hanh

c6 phi~u

kinh doanh v6n cua minh. Khi
tl1 co v6n ki~n

ki~m

t6 chuc

hay trai phi~u

Cac ngan hang

di phvc vv cho kinh doanh

nay phat hanh chung khoan nhilng nha d~u

thuc it oi v@ thi trudng chung khoan du<;jc an tam hdn v@ khoan ti~

cua minh khi tham gia mua chung khoan cua t6 chuc nay. Chinh vile do cac

ngan hang thudng m~i
thi tru6ng

sd

la d6i tu<;jng cung ling tudng d6i ldn lu<;jng ldn hang hoa cho

cftp.

Khi cac doanh nghi~p
m~i

la cac ngan hang thudng m~;ti.

con thljc hi~n

khoan. Ben c~nh

mu6n phat hanh chung khoan thi ngan hang thudng

cac dich vv nhu tu vfrn phat hanh hay lam d~i
do ngan hang thudng m~i

ly phat hanh chung

con cung cfrp cac dich vv nhu mua ban

chung khoan, bao h
lai chung khoan thay cho

khach hang, tu vfrn mua ban chung khoan cho d6i tu<;jng co nhu c~u.

Khi du<;jc ngan

hang cung cftp cac djch vv nay ngudi sti dvng phai tra m<)t khoan hoa h6ng 1~ phi.
Cac ngan hang thudng m~i

co thi thljc hi~n

vv ngan hang hay thanh l~p

t6 chile rieng trljc thu<)c ngan hang di ho~t

cac djch vv nay song song vdi cac djch
d<)ng.


17

1.6.5 Cong ty chung khoan va nha moi giOi chung khmin.

Cac cong ty chung khoan Ia cac cong ty

Chung khoan vdi cac nghi~p

ho~t

d<')ng trong nganh cong

nghi~p

VlJ chinh nhli bao lanh phat hrum, moi gidi chung khoan

va tlJ doanh.
Nha moi gidi chung khoan la nhung ngudi trung gian thu~n
nhu cac d~i

tuy, hQ ho~t

d<')ng

ly cho nhung ngudi mua ban chung khoan. Chuc nang cua nha moi gidi

la lam phli hqp nglidi mua vdi nglidi ban va con dam bao cho cac chung khoan dang
giao dich tren thi trudng la nhung chung khoan thtjc, nh~m
d~u

tli khi hQ co it hi€u bi~t

v~

bao v~

lqi ich cho nha

thi trlidng.

Kit Jujn chti'dilg 1:
Trong chlidng nay, tac gia trinh bay khai quat nhung vftn d~
trudng chung khoan. Thi trudng chung khmin thljc
v6n trung va dai h~n
lo~i

phlJC VlJ cho nhu C~U

hang hoa chu y~u

la c6 phi~u

va trai phi~u,

phtfdng thuc sli dvng v6n linh ho~t
chung d~u

tv gia tang khoan ti~

tren nguyen t~c

bao v~

d~U

va co hi~u

ki~m

hay d~u

lqi ich cho cong chung d~u

hi~n

cd ban v~

thi

chuc nang la kenh huy d<')ng

tli phat tri€n kinh t~

thong qua hai

no giup cho cac doanh nghi~p
qua hdn, no t~o

di~u

ki~n

cho cong

tli cua minh. Thi· trlidng ho~t

d<')ng

tu, dam bao tinh minh b~ch,

cong

khai va tinh tlj do hoa cua thi trlidng. Cac chu th€ tham gia vao thi. trudng dong m<')t
vai tro khac nhau nhling cling h6 tr<;j cho Slj phat tri€n dang bQ ·::cua thi trlidng va
cling co lqi khi tham gia vao thi trlidng.

) c '. :) ~- ·; :: \.'.\ c .o no

.. .uc;• ,C! C 'l fUf':i··l Ti~
r:;_~xlj
~v)JEN
..
--.....,,.,...,..-.......

~

TP.HCM


18

Chti'lfilg 2:

D6NGCUATHIRlf~

THlfC
TRANG

TINH HINH HOAT
•
•
•

.

.

,

.

"

KHOAN VIETNAM
.
•
2.1 Nhifng thu~n
chtf.ng khoan

IQi va kho khan trong vi~c
Vi~t

xay dtfng va phat tri~n

thj trtiifn.g

Nam.

2.1.1 Vai tro ciia thj trtfifn.g chtf.ng khoan trong giai do~n

phat.·ri~n

kinh t~

ciia

nude ta.
Nhu chung ta da biet thi tntdng chung khoan la m()t b() ph~n
v6n, Ia thi tn.t6ng huy d()ng v6n dai h~n
Thi trudng v6n ho~t

d<)ng co hi~u

qua la d<)ng hjc thuc d~y

md r()ng san xufrt kinh doanh, t~o
nhi~u

cong an vi~c

nhi~u

v6n cho dftu tu kinh te.
cac doanh nghi~p

gia tri san ph~m

hlm cho ngudi lao d()ng, di~u

cua m()t qu6c gia. Vi v~y,
t~o

phvc vv chu yeu v~

cua thi tntdng

dftu tu

cho xa h<)i, giai quyet

nay d6ng nghia .vdi slj ph6n vinh

khi thi tntdng chung khoan du
ra m<)t kenh huy d<)ng v6n kh6ng 16, t~o

di~u

ki~n

thu~n

l
ngudi sli

dvng v6n dftu tu.
Trong b6i canh nude ta hi~n

nay, m<)t dfrt nude co n~

triin, quy mo san xufrt cua hftu het cac doanh nghi~p
chinh vi le do rna vi~c
nghi~p

h<)i nh~p

trong nude con rfrt h~n

va c~nh
che. Ben c~nh

kinh te dang phat

con nho be, cong ngh~

l~c

h~u,

tranh vdi khu vljc va the gidi cua cac doanh
do, vfrn d~

giai quy~t

cong an vi~c

lam

cho thi trudng lao d<)ng trong nude khong con la m6i quan Him cua m<)t ca nhan nao