Chiến lược kinh doanh điện của tổng công ty điện lực TP HCM đến năm 2020

B GIÁO D C VÀ ðÀO T O
TRƯ NG ð I H C KINH T TP.HCM
---

---

VÕ TH MAI THANH

CHI N LƯ C KINH DOANH ðI N C A
T NG CÔNG TY ðI N L C TP.HCM
ð N NĂM 2020

LU N VĂN TH C S KINH T

TP. H Chí Minh - 2013


B GIÁO D C VÀ ðÀO T O
TRƯ NG ð I H C KINH T TP.HCM
---

---

VÕ TH MAI THANH

CHI N LƯ C KINH DOANH ðI N C A
T NG CÔNG TY ðI N L C TP.HCM
ð N NĂM 2020

Chuyên ngành: QU N TR KINH DOANH
Mã s : 60340102

LU N VĂN TH C S KINH T
NGƯ I HƯ NG D N KHOA H C:
TS. NGUY N VĂN DŨNG

TP. H Chí Minh - 2013


L I CÁM ƠN

Trư c tiên, tôi xin chân thành cám ơn các th y cô trư ng ð i h c Kinh t
TP.HCM ñã d y d và truy n ñ t cho tôi nh ng ki n th c quý báu làm n n t ng cho
vi c th c hi n lu n văn này.
Ti p theo, tôi xin chân thành cám ơn Ti n sĩ Nguy n Văn Dũng ñã t n tình
hư ng d n và ch b o ñ tôi có th hoàn t t lu n văn cao h c.
Tôi cũng xin g i l i c m ơn ñ n Lãnh ñ o T!ng công ty ði n l c TP.HCM,
các Anh/Ch" ñ ng nghi p và b n bè c#a tôi – nh ng ngư i ñã chia s$, h tr% tôi
trong quá trình nghiên c u và thu th p d li u cho lu n văn.
Cu i cùng, tôi xin ñư%c trân tr ng c m ơn gia ñình tôi ñã luôn ñ&ng viên, giúp
ñ' v m(t tinh th n cũng như v t ch t cho tôi trong nh ng năm tháng h c t p này.
Thành ph H Chí Minh, tháng 9 năm 2013
Võ Th" Mai Thanh


L I CAM ðOAN

Tôi xin cam ñoan lu n văn này là công trình nghiên c u c#a tôi v chi n lư%c
kinh doanh ñi n c#a T!ng công ty ði n l c TP.HCM ñ n năm 2020. N&i dung c#a
lu n văn này chưa t)ng ñư%c công b trong b t kỳ công trình nghiên c u nào.
Trong lu n văn tôi có s+ d,ng m&t s tài li u tham kh o ñư%c trình bày trong m,c

tài li u tham kh o.

Thành ph H Chí Minh, tháng 9 năm 2013
Võ Th" Mai Thanh


TÓM T T
Hi n nay, Vi t Nam nói chung và Thành ph H Chí Minh nói riêng ñang
trong quá trình phát tri n kinh t v i xu hư ng h&i nh p kinh t toàn c u. ði n năng
là ngu n năng lư%ng t i quan tr ng ph,c v, cho nhu c u phát tri n này.
Tr c thu&c T p ñoàn ði n l c Vi t Nam là m&t trong các t p ñoàn kinh t
hàng ñ u c#a Vi t Nam, T!ng công ty ði n l c TP.H Chí Minh v i nhi m v, ñ m
b o cung c p ñi n ñáp ng yêu c u công nghi p hóa, hi n ñ i hóa c#a Thành ph , ñi
ñôi v i ti t ki m, gi m tiêu hao ñi n năng – ñã và ñang tích c c góp ph n tri n khai
các nhi m v, tr ng tâm c#a ngành ði n trong xây d ng h th ng k t c u h t ng
ñ ng b& nh-m ñưa nư c ta cơ b n thành nư c công nghi p hi n ñ i vào năm 2020
theo Ngh" quy t 13-NQ/TW c#a Ban ch p hành Trung ương ð ng khóa XI.
V i nhu c u s+ d,ng ñi n năng ngày càng tăng theo s phát tri n kinh t xã h&i
c#a TP.HCM kèm theo nhu c u ch t lư%ng d"ch v, cung c p cho khách hàng ngày
càng hoàn thi n, ñòi h.i T!ng công ty ði n l c TP.HCM c n có chi n lư%c kinh
doanh ñi n phù h%p ñ ñáp ng ñư%c các nhu c u ñó. M(t khác, v i ch# trương thay
ñ!i cơ c u các doanh nghi p nhà nư c theo hư ng c! ph n hóa và phát tri n th"
trư ng bán l$ ñi n c nh tranh trong tương lai, T!ng công ty ði n l c TP.HCM c n có
s chu/n b" trong chi n lư%c kinh doanh ñi n hư ng ñ n các m,c tiêu này.
Trên cơ s lý thuy t v qu n tr" chi n lư%c, t p trung vào chi n lư%c c p ñơn v"
kinh doanh c#a doanh nghi p, v i phương pháp thu th p thông tin, d li u thông
qua ph.ng v n các lãnh ñ o, chuyên viên ñang làm vi c t i các Ban T!ng công ty
và các ñơn v" tr c thu&c cùng v i ngu n tài li u, s li u báo cáo c#a T!ng công ty
ði n l c TP.HCM, C,c th ng kê, sách báo, internet, tác gi ñánh giá tình hình kinh
doanh ñi n năng c#a T!ng công ty ði n l c TP.HCM trong 7 năm g n ñây, phân

tích môi trư ng kinh doanh ñi n c#a T!ng công ty ði n l c TP.HCM g m nh ng
tác ñ&ng t) môi trư ng bên ngoài, nh ng n&i l c bên trong n-m xác ñ"nh các ñi m
m nh, ñi m y u c#a T!ng công ty ði n l c TP.HCM cũng như các cơ h&i và thách


th c trong th i gian t i ñ i v i T!ng công ty ði n l c TP.HCM. T) ñó, k t h%p v i
d báo nhu c u s+ d,ng ñi n c#a Thành ph H Chí Minh ñ n năm 2020, xây d ng
chi n lư%c kinh doanh ñi n c#a T!ng công ty ði n l c TP.HCM ñ n năm 2020 và
các gi i pháp ñ th c hi n chi n lư%c ñã ho ch ñ"nh t p trung vào các công tác nâng
cao ch t lư%ng cung ng ñi n; nâng cao ch t lư%ng d"ch v, khách hàng; hoàn thi n,
tái cơ c u t! ch c, qu n lý và s+ d,ng lao ñ&ng hi u qu , tăng năng su t lao ñ&ng.
B n thân tác gi làm ñ tài này là chuyên viên ñang làm vi c t i Ban k ho ch
c#a T!ng công ty ði n l c TP.HCM, ph, trách công tác th ng kê, t!ng h%p báo cáo
các ho t ñ&ng s n xu t kinh doanh và ñ u tư xây d ng c#a T!ng công ty nên có
ñi u ki n thu th p các d li u c n thi t, nhìn nh n phân tích chính xác hơn và k t
qu nghiên c u s0 g n v i ñ"nh hư ng phát tri n c#a T!ng công ty. Do v y, ñ tài
có kh năng ng d,ng th c t t i T!ng công ty trong giai ño n s1p t i, mà trư c h t
là ph,c v, cho công vi c b n thân c#a tác gi t i ñơn v".
Tuy nhiên, do h n ch v th i gian và các m i quan h bên ngoài T!ng công ty
nên ñ tài ch m i d)ng

vi c kh o sát, tham kh o ý ki n c#a các lãnh ñ o, chuyên

viên ñang làm vi c t i T!ng công ty ði n l c TP.HCM, chưa ñư%c m r&ng kh o
sát ñ n các chuyên gia v ñi n

bên ngoài. ði u này cũng nh hư ng m&t ph n ñ n

tính khách quan, chính xác c#a ñ tài. M(c dù v y, v i trình ñ& và kinh nghi m c#a
ngư i ñư%c m i kh o sát, k t qu nghiên c u c#a ñ tài cũng s0 ñóng góp, b! sung

m&t tài li u tham kh o v phát tri n s n xu t kinh doanh ñi n t i TP.HCM, góp m&t
ph n cơ s lý lu n cho các nhà nghiên c u t i Vi t Nam trong các nghiên c u ti p
theo

lĩnh v c này.
ð tài có tham kh o các tài li u ñ h c h.i kinh nghi m v xây d ng chi n

lư%c kinh doanh là: Phân tích Môi trư ng kinh doanh c#a Công ty Xi măng Nghi
Sơn; ð"nh hư ng phát tri n Công ty TNHH SX và kinh doanh Lương th c Phư c
An ñ n 2015 ñư%c in trong sách Chi n lư%c & Chính sách Kinh doanh c#a PGS.TS
Nguy n Thi Liên Di p, Th.S Ph m Văn Nam, Nhà xu t b n H ng ð c phát hành
năm 2013.


M CL C
M2 ð3U ....................................................................................................................1
CHƯƠNG 1: CƠ S2 LÝ THUY6T V7 CHI6N LƯ8C KINH DOANH ......................5
1.1 Khái ni m v chi n lư%c kinh doanh .........................................................................5
1.1.1 Khái ni m chi n lư%c (Strategy) .................................................................... 5
1.1.2 Chi n lư%c c p ñơn v" kinh doanh (SBU) ......................................................6
1.1.2.1 Chi n lư%c c nh tranh theo quan ñi m c#a Michael E.Porter .................. 7
1.1.2.2 Các chi n lư%c c nh tranh dành cho các ñơn v" kinh doanh theo v" trí th"
ph n trên th" trư ng ............................................................................................ 10
1.1.2.3 Các chi n lư%c kinh doanh theo quan ñi m c#a Fred R. David .............11
1.1.3 Qu n tr" chi n lư%c .......................................................................................12
1.2 Quy trình ho ch ñ"ch chi n lư%c kinh doanh c#a doanh nghi p........................ 14
1.2.1 Giai ño n nh p vào....................................................................................... 14
1.2.1.1 Phân tích môi trư ng bên ngoài và ma tr n EFE ...................................14
1.2.1.2 Phân tích môi trư ng bên trong c#a doanh nghi p và ma tr n IFE ........19
1.2.2 Giai ño n k t h%p – ma tr n SWOT .............................................................22

1.2.3 Giai ño n quy t ñ"nh – ma tr n QSPM ........................................................ 23
1.3 K t lu n chương 1 .............................................................................................. 25
CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH MÔI TRƯ9NG KINH DOANH ðI:N C;A TCÔNG TY ðI:N L=C TP. H> CHÍ MINH ...........................................................26
2.1 Gi i thi u t!ng quan v T!ng Công ty ði n l c TP. H Chí Minh ....................26
2.2 ð(c trưng c#a ngành ñi n .................................................................................. 29
2.3 Tình hình ho t ñ&ng s n xu t kinh doanh ñi n c#a TCty ði n l c TP.HCM t)
năm 2006 ñ n năm 2012 .......................................................................................... 31
2.4 Phân tích môi trư ng bên ngoài ......................................................................... 33
2.4.1 Môi trư ng trong nư c tác ñ&ng t i ho t ñ&ng kinh doanh ñi n c#a EVN và
T!ng công ty ði n l c TP.HCM ...........................................................................33
2.4.1.1 Môi trư ng kinh t .................................................................................. 33
2.4.1.2 Môi trư ng chính tr", pháp lu t ...............................................................34


2.4.1.3 Môi trư ng t nhiên ......................................................................................36
2.4.1.4 Môi trư ng văn hóa – xã h&i, dân cư ..........................................................36
2.4.1.5 Môi trư ng công ngh ..................................................................................37
2.4.2 Môi trư ng ngành......................................................................................... 38
2.4.2.1 Tình hình ngành ñi n trong nư c và khu v c......................................... 38
2.4.2.2 Khách hàng và ñ i th# c nh tranh .......................................................... 41
2.4.2.3 Nhà cung c p .......................................................................................... 41
2.4.2.4 ð i th# ti m /n ....................................................................................... 42
2.4.2.5 S n ph/m thay th .........................................................................................43
2.4.3 Ma tr n ñánh giá các y u t bên ngoài (EFE) ..............................................43
2.5 Phân tích môi trư ng bên trong (n&i b&) c#a EVNHCMC ................................ 45
2.5.1 V ho t ñ&ng qu n tr" ...................................................................................45
2.5.2 V Marketing ................................................................................................47
2.5.2.1 S n ph/m ........................................................................................................47
2.5.2.2 Giá ñi n ...........................................................................................................50

2.5.2.3 Giao ti p v i khách hàng ..............................................................................51
2.5.3 Tài chính .......................................................................................................54
2.5.3.1 T!ng doanh thu ..............................................................................................54
2.5.3.2 L%i nhu n ........................................................................................................54
2.5.3.3 N&p ngân sách nhà nư c ...............................................................................54
2.5.3.4 M&t s ch tiêu tài chính cơ b n ............................................................. 54
2.5.4 S n xu t ........................................................................................................55
2.5.5 Nghiên c u và phát tri n ..............................................................................56
2.5.6 H th ng thông tin ........................................................................................59
2.5.7 Văn hóa doanh nghi p ..................................................................................60
2.5.8 Ma tr n ñánh giá y u t bên trong (IFE) ...................................................... 60
2.6 K t lu n chương 2 ......................................................................................................62


CHƯƠNG 3: XÂY D=NG CHI6N LƯ8C KINH DOANH ðI:N C;A TCÔNG TY ðI:N L=C TP.HCM ð6N NĂM 2020, GI@I PHÁP TH=C HI:N ...63
3.1 D báo nhu c u s+ d,ng ñi n c#a TP.HCM ñ n năm 2020 ...............................63
3.2 Nhi m v, và m,c tiêu chi n lư%c ñ n năm 2020 c#a Tcty ði n l c TP.HCM .64
3.2.1 Nhi m v, ...................................................................................................... 64
3.2.2 M,c tiêu t!ng quát ........................................................................................64
3.2.3 M,c tiêu c, th .............................................................................................64
3.3 Xây d ng và l a ch n chi n lư%c kinh doanh ........................................................65
3.3.1 Phân tích ma tr n SWOT............................................................................. 65
3.3.2 L a ch n chi n lư%c kinh doanh - Ma tr n QSPM ......................................69
3.4 Gi i pháp th c hi n chi n lư%c ................................................................................70
3.4.1 ð u tư xây d ng h th ng lư i ñi n .............................................................70
3.4.2 Nâng c p lư i ñi n hi n h u, gi m t!n th t ñi n năng ................................72
3.4.3 Nâng cao ch t lư%ng d"ch v, kinh doanh ñi n .............................................73
3.4.4 Phát tri n d"ch v, liên quan ñ n kinh doanh ñi n năng ............................... 75
3.4.4.1 D"ch v, b o trì, s+a ch a ñi n dân d,ng và tr m bi n áp phân ph i thu&c

tài s n khách hàng ...............................................................................................75
3.4.4.2 D"ch v, tư v n thi t k ñi n dân d,ng và tư v n s+ d,ng ñi n ti t ki m,
an toàn và hi u qu .............................................................................................75
3.4.4.3 Phát tri n cơ khí ñi n, s n xu t thi t b" ñi n ..........................................76
3.4.5 Hoàn thi n cơ c u t! ch c, nâng cao ch t lư%ng ngu n nhân l c ................76
3.4.5.1 Hoàn thi n cơ c u t! ch c ......................................................................76
3.4.5.2 Công tác ñào t o ..................................................................................... 77
3.5 Gi i pháp khác.....................................................................................................78
3.6 Ki n ngh" ............................................................................................................ 78
3.6.1 Ki n ngh" v i cơ quan qu n lý c#a Thành ph ............................................78
3.6.2 Ki n ngh" v i T p ñoàn ði n l c Vi t Nam ................................................79
3.7 K t lu n chương 3 ...........................................................................................80
K6T LUAN ..............................................................................................................81


DANH M C
DANH M C CÁC CH

VI T T T

1. EVN: T p ñoàn ði n l c Vi t Nam
2. EVNHCMC: T!ng công ty ði n l c Thành ph H Chí Minh
3. EVNHN: T!ng công ty ði n l c Thành ph Hà N&i
4. NPC: T!ng công ty ði n l c Mi n B1c
5. CPC: T!ng công ty ði n l c Mi n Trung
6. SPC: T!ng công ty ði n l c Mi n Nam
7. TP.HCM: Thành ph H Chí Minh
8. CBCNV: cán b& công nhân viên
9. MEA: Công ty ñi n l c Băngkok, Thái Lan (Metropolitan Electricity Authority)
10. PEA: Công ty ði n l c các t nh Thái Lan (Provincial Electricity Authority)

11. SP: ði n l c SingPower – Singapore
12. TNB: T p ñoàn ði n l c Tenaga Nasional Berhad – Malaysia
13. MERALCO: Công ty ði n l c Manila MERALCO – Philippines
14. KEPCO: Công ty ði n l c Nhà nư c Hàn Qu c\
15. TEPCO: Công ty ði n l c Tokyo Nh t
DANH M C B NG
B ng 2.1: K t qu ho t ñ&ng kinh doanh c#a EVNHCMC 2006-2012 .......... trang 31
B ng 2.2: So sánh các ði n l c trong khu v c ............................................... trang 40
B ng 2.3: So sánh các ñi n l c trong nư c ................................................ trang 42
B ng 2.4: Ma tr n ñánh giá các y u t bên ngoài (EFE)................................. trang 44
B ng 2.5: Cơ c u tiêu th, ñi n năng toàn TP.HCM........................................ trang 50
B ng 2.6: B ng phân b ñi m kh o sát m c ñ& hài lòng khách hàng 2012 ... trang 53
B ng 2.7: Th c hi n ch tiêu kinh doanh ñi n so v i k ho ch 2006-2012 .... trang 56
B ng 2.8: Tình hình ðTXD và s+a ch a l n c#a EVNHCMC 2006-2012 ... trang 58
B ng 2.9: Ma tr n ñánh giá y u t n&i b& (IFE).............................................. trang 61
B ng 3.1: Nhu c u ñi n TP.HCM các năm t) 2013-2020 .............................. trang 63
B ng 3.2: Ma tr n Cơ h&i- Thách th c/ ði m m nh- ði m y u SWOT ........ trang 66


DANH M C HÌNH
Hình 1.1: Các chi n lư%c c nh tranh t!ng quát................................................. trang 9
Hình 1.2: Chi n lư%c c nh tranh và các y u t n n t ng ................................ trang 10
Hình 1.3: Quá trình qu n tr" chi n lư%c .......................................................... trang 13
Hình 1.4: Mô hình 5 l c lư%ng c nh tranh c#a Michael E. Porter (1985) ...... trang 16
Hình 2.1: Sơ ñ cơ c u t! ch c c#a T!ng Công ty ði n l c TP.HCM........... trang 29
Hình 2.2: ði n thương ph/m bình quân ñ u ngư i c#a TP.HCM .................. trang 32
Hình 2.3: So sánh tăng trư ng s n lư%ng ñi n và tăng trư ng GDP HCM .... trang 32
Hình 2.4: ði n ti t ki m t i TP.HCM 2006-2012 .......................................... trang 33
Hình 2.5: T!ng s n ph/m trong nư c bình quân ñ u ngư i (USD/ngư i) .... trang 37
Hình 2.6: S n lư%ng ñi n kWh tiêu th, bình quân ñ u ngư i c#a m&t s nư c khu

v cðông Nam Á giai ño n 2002 – 2009 (ngu n: World Bank)...................... trang 40
Hình 2.7: T!n th t ñi n năng lư i ñi n TP.HCM .......................................... trang 48
Hình 2.8: Ch s tin c y lư i ñi n SAIFI ....................................................... trang 49
Hình 2.9: Ch s tin c y lư i ñi n SAIDI ....................................................... trang 49
Hình 2.10: Bi u ñ phân b ñi m hài lòng khách hàng s+ d,ng ñi n ............ trang 53
Hình 2.11: ði m kh o sát hài lòng khách hàng trung bình gñ 2009-2012 ..... trang 53


1

M

ð U

1. Lý do hình thành ñ tài
ði n năng là ngu n năng lư%ng t i quan tr ng ph,c v, cho nhu c u phát tri n
kinh t xã h&i. Là thành viên c#a T! ch c thương m i th gi i WTO, Vi t Nam
ñang ñ ng trư c nh ng cơ h&i to l n c#a quá trình h&i nh p qu c t và nh ng thách
th c c#a môi trư ng c nh tranh. Trong b i c nh ñó, bên c nh nh ng ngành mũi
nh n khác, ngành ñi n ngày càng ñóng vai trò h t s c quan tr ng cho s phát tri n
kinh t xã h&i c#a qu c gia và ñơn v" ñư%c Nhà nư c giao qu n lý toàn b& h th ng
truy n t i ñi n và ñi u ñ& h th ng ñi n qu c gia, chi ph i h u như toàn b& lĩnh v c
phân ph i và bán l$ ñi n là T p ñoàn ði n l c Vi t Nam (EVN).
T!ng công ty ði n l c TP.HCM (EVNHCMC) là m&t doanh nghi p do T p
ñoàn ði n l c Vi t Nam n1m gi 100% v n ñi u l , ñư%c t! ch c dư i hình th c
Công ty TNHH m&t thành viên, ho t ñ&ng theo mô hình Công ty mB - Công ty con
theo quy ñ"nh Lu t Doanh nghi p, có ch c năng chính là qu n lý và phân ph i ñi n
trên ñ"a bàn 24 qu n, huy n thành ph H Chí Minh, ñ m b o ñ y ñ# ngu n ñi n v i
ch t lư%ng !n ñ"nh cho nhu c u phát tri n kinh t xã h&i c#a Thành ph . K t) lúc
hình thành và phát tri n ñ n nay, T!ng công ty ñã hoàn thành nhi m v, nêu trên.

N u như trư c kia, ngư i ta bi t ñ n ngành ñi n như m&t ñơn v" ñ&c quy n
trong kinh doanh phân ph i ñi n năng; thì ngày nay, v i Quy t ñ"nh s 26/2006/QðTTg ngày 26/01/2006 c#a Th# tư ng Chính ph# v vi c phê duy t l& trình hình thành
và phát tri n th" trư ng ñi n l c t i Vi t Nam, ch# trương thay ñ!i cơ c u các doanh
nghi p nhà nư c theo hư ng c! ph n hóa, hình thành và phát tri n c#a th" trư ng ñi n
t o môi trư ng ho t ñ&ng ñi n l c c nh tranh lành m nh, xóa b. bao c p trong ngành
ñi n, ñ ng th i tăng quy n l a ch n các nhà cung c p cho khách hàng s+ d,ng ñi n.
Th" trư ng ñi n s0 t o ñi u ki n thu hút m i thành ph n kinh t trong và ngoài nư c
tham gia ho t ñ&ng ñi n l c, góp ph n nâng cao hi u qu ho t ñ&ng s n xu t kinh
doanh, ñ ng th i ñ m b o cho ngành ñi n phát tri n b n v ng.


2

Ngh" quy t ð i h&i ð i bi u toàn qu c l n th XI ð ng C&ng s n Vi t Nam v
Chi n lư%c phát tri n kinh t - xã h&i 2011-2020 ñã nh n m nh trong ñ"nh hư ng
phát tri n kinh t - xã h&i: “phát tri n nhanh và b n v ng ngu n ñi n, hoàn ch nh h
th ng lư i ñi n, ñi ñôi v i s+ d,ng công ngh ti t ki m năng lư%ng, b o ñ m cung
c p ñ# ñi n cho nhu c u phát tri n”. Ti p theo ñó, nhi u ch# trương, chính sách c#a
ð ng và Nhà nư c ñư%c ban hành, ch ñ o phương hư ng, nhi m v, c#a ngành
ñi n ñ n năm 2020, trong ñó, 2 ch ñ o quan tr ng mà T!ng công ty ñi n l c
TP.HCM c n bám sát ñ th c hi n ñ n năm 2020 ñó là Ngh" quy t 13-NQ/TW c#a
Ban ch p hành Trung ương ð ng khóa X ban hành ngày 16/01/2013 v xây d ng h
th ng k t c u h t ng ñ ng b& nh-m ñưa nư c ta cơ b n thành nư c công nghi p
hi n ñ i vào năm 2020 và Quy ho ch phát tri n ñi n l c thành ph H Chí Minh
giai ño n ñ n 2015, có xét t i 2020 ñư%c B& Công Thương ban hành t i Quy t ñ"nh
s 6493/Qð-BCT ngày 09/12/2010.
Thành ph H Chí Minh là thành ph có dân s ñô th" ñông nh t nư c, ñ ng
th i cũng là trung tâm kinh t , văn hóa, giáo d,c quan tr ng c#a Vi t Nam. Trong
nh ng năm qua t c ñ& phát tri n kinh t - xã h&i c#a Thành ph gi duy trì

m c

cao, có nhu c u s+ d,ng ñi n ngày càng tăng kèm theo ch t lư%ng d"ch v, ñi n cung
c p ngày càng hoàn thi n, ñã ñòi h.i T!ng công ty ði n l c TP.HCM có chi n lư%c
kinh doanh ñi n phù h%p ñáp ng ñư%c các nhu c u ñó, phù h%p v i ch# trương c#a
Chính ph# và thích ng v i th" trư ng ñi n c nh tranh trong tương lai. Tuy nhiên hi n
nay t i T!ng công ty ði n l c TP.HCM chưa có chi n lư%c kinh doanh ñi n ñư%c ban
hành chính th c ñ tri n khai th c hi n mà thay vào ñó là các k ho ch s n xu t kinh
doanh và ñ u tư xây d ng ng1n h n t)ng năm, k ho ch 5 năm 2011-2015 do EVN
giao g m nhi m v, và các ch tiêu k ho ch ch# y u; và m&t s chương trình hành
ñ&ng 2011-2015 ñ h tr% th c hi n các nhi m v,, k ho ch này. Vi c này ñã d n ñ n
vi c thi u ñ"nh hư ng chi n lư%c kinh doanh mang tính lâu dài, T!ng công ty còn khá
b" ñ&ng v i các thay ñ!i bên ngoài, thi u các ngu n l c ñ phát tri n các d án c#a
mình, nh hư ng ñ n s phát tri n c#a T!ng công ty trong th i gian t i. Vì v y, ñ có
th ñ m b o cho T!ng công ty ho t ñ&ng có hi u qu và n1m th ch# ñ&ng trong kinh


3

doanh ñi n, ch# ñ&ng bư c vào th" trư ng ñi n trong th i gian t i, vi c ho ch ñ"nh
chi n lư%c kinh doanh ñi n ñúng ñ1n nh-m phát huy nh ng ñi m m nh, kh1c ph,c
ñi m y u, t i ưu hóa cơ h&i và gi m thi u nguy cơ là r t c n thi t.
Qua nh ng trình bày nêu trên, là m&t chuyên viên thu&c Ban K ho ch c#a
T!ng công ty ði n l c TP.HCM, tôi ñã ch n ñ tài nghiên c u “Chi n lư c kinh
doanh ñi n c a T ng công ty ði n l c TP.HCM ñ n năm 2020” làm ñ tài lu n
văn, v i mong mu n ñóng góp m&t ph n nh. vào ti n trình h&i nh p và phát tri n
b n v ng c#a T!ng công ty.
2. M c tiêu nghiên c u
- H th ng hóa cơ s lý lu n liên quan ñ n qu n tr" chi n lư%c, t p trung vào
cơ s lý lu n liên quan ñ n ho t ñ&ng xây d ng chi n lư%c c p ñơn v" kinh doanh

c#a doanh nghi p (SBU).
- Phân tích môi trư ng kinh doanh ñi n c#a T!ng công ty ði n l c TP.HCM:
tình hình kinh doanh ñi n năng c#a T!ng công ty ði n l c TP.HCM trong nh ng
năm g n ñây, xác ñ"nh các ñi m m nh, ñi m y u hi n nay c#a T!ng công ty và nh ng
cơ h&i, thách th c ñ i v i T!ng công ty ñ n năm 2020
- Xây d ng và l a ch n chi n lư%c kinh doanh ñi n c#a T!ng công ty ði n l c
TP.HCM ñ n năm 2020 và các gi i pháp ñ th c hi n chi n lư%c ñã xây d ng.
3. ð i tư"ng và ph#m vi nghiên c u
- ð i tư%ng nghiên c u là chi n lư%c kinh doanh ñi n c#a T!ng công ty ði n
l c TP.HCM.
- Ph m vi nghiên c u là khu v c Thành ph H Chí Minh, ñ tài t p trung
nghiên c u v các ho t ñ&ng liên quan nh hư ng ñ n phát tri n s n xu t kinh doanh
ñi n c#a T!ng công ty ði n l c TP.HCM ñ n năm 2020.
4. Phương pháp nghiên c u
Nghiên c u ch# y u s+ d,ng phương pháp chuyên gia, d li u sơ c p ñư%c thu
th p t) k t qu ph.ng v n, ñánh giá c#a chuyên gia là các lãnh ñ o, chuyên viên
chính có nhi u kinh nghi m trong T!ng công ty ði n l c TP.HCM. C, th :


4

• Ph.ng v n các chuyên gia ñ lo i tr) ra các y u t không quan tr ng c#a môi
trư ng và các y u t thành công ñ i v i công ty.
• Kh o sát các chuyên gia và các nhân viên có kinh nghi m nh-m ñánh giá
th c tr ng, hình nh c#a công ty, ñánh giá ñ& h p d n c#a các chi n lư%c và
ñưa ra các gi i pháp c, th cho t)ng chi n lư%c.
Các thông tin th c p ñư%c thu th p t) các báo cáo, ñ án chuy n ñ!i mô hình
ho t ñ&ng, các quy ch , quy trình c#a T!ng công ty ði n l c TP.HCM; các sách
tham kh o chuyên ngành; internet có liên quan ñ n ngành ñi n t i TP.HCM … S+
d,ng các phương pháp th ng kê, so sánh, t!ng h%p ñ phân tích môi trư ng kinh

doanh ñi n c#a T!ng công ty ði n l c TP.HCM trong nh ng năm qua.
Như v y, thông qua phương pháp chuyên gia và các phương pháp h tr% ch n
ra các ñi m m nh, ñi m y u, cơ h&i, thách th c trong kinh doanh ñi n c#a T!ng
công ty ði n l c TP.HCM, phân lo i và cho ñi m m c ñ& quan tr ng ñ l p các ma
tr n IFE, EFE, và làm cơ s xây d ng các ma tr n SWOT, QSPM ñ xây d ng và
l a ch n chi n lư%c kinh doanh ñi n c#a T!ng công ty ði n l c TP.HCM ñ n năm
2020 và ñ ra các gi i pháp th c hi n.
5. Ý nghĩa th&c ti'n
- Giúp b n thân tác gi có thêm ki n th c v qu n tr" chi n lư%c c#a doanh nghi p
ñ h tr% công vi c c#a b n thân t i nơi làm vi c.
- K t qu nghiên c u c#a ñ tài s0 ñóng góp nh ng gi i pháp thi t th c trong vi c
xây d ng và phát tri n T!ng công ty ði n l c TP.HCM ñ ñ n năm 2020 thành nhà
kinh doanh và cung ng chuyên nghi p, hi u qu các s n ph/m d"ch v, v ñi n, góp
ph n phát tri n kinh t xã h&i, thúc ñ/y tăng trư ng kinh t c#a TP. H Chí Minh..
- Nghiên c u cũng s0 b! sung như m&t tài li u tham kh o v phát tri n s n xu t
kinh doanh ñi n t i TP.HCM, góp m&t ph n cơ s lý lu n cho các nhà nghiên c u t i
Vi t Nam trong các nghiên c u ti p theo lĩnh v c này.


5

CHƯƠNG 1: CƠ S LÝ THUY T V( CHI N LƯ C KINH DOANH
1.1 Khái ni)m v chi*n lư"c kinh doanh
1.1.1 Khái ni)m chi*n lư"c (Strategy)
Năm 1962 chi n lư%c ñư%c Chandler ñ"nh nghĩa như là “vi c xác ñ"nh m,c
tiêu cơ b n dài h n c#a doanh nghi p, ch n l a ti n trình ho t ñ&ng và phân b! các
ngu n l c c n thi t ñ th c hi n các m,c tiêu ñó”.
Sau ñó, Johnson và Scholes (1999) ñ"nh nghĩa l i chi n lư%c trong ñi u ki n
môi trư ng có nh ng thay ñ!i l n và di n ra h t s c nhanh chóng: “Chi n lư%c là
ñ"nh hư ng và ph m vi c#a m&t t! ch c v dài h n, nh-m giành l%i th c nh tranh

cho t! ch c thông qua vi c ñ"nh d ng các ngu n l c c#a nó trong môi trư ng thay
ñ!i, ñ ñáp ng nhu c u th" trư ng và th.a mãn mong ñ%i c#a các bên h u quan”.
Chúng ta th y r-ng trong t t c các ñ"nh nghĩa v chi n lư%c ñ u xu t hi n các
c,m t) bi u th" các khía c nh khác nhau c n ph i bao hàm trong ñó. Do ñó, c n
ph i có các ñ"nh nghĩa ña di n ñ có th hi u rõ hơn v lĩnh v c này. Trong ñ"nh
nghĩa chi n lư%c 5P c#a mình, Mintzberg (1995) khái quát các khía c nh c#a qu n
tr" chi n lư%c như sau:
- K ho ch (Plan): chu i các hành ñ&ng ñư%c d ñ"nh m&t cách nh t quán.
- Mô th c (Partern): s kiên ñ"nh v hành vi.
- V" th (Position): s phù h%p gi a t! ch c và môi trư ng c#a nó.
- Quan ni m (Perspective): cách th c ñ nh n th c v th gi i.
- Th# thu t, mưu lư%c (Ploy): con ñư ng, k sách, cách th c ñ ñ i phó v i
các ñ i th#.
Không ch bao g m nhi u khía c nh khác nhau, ñ"nh nghĩa chi n lư%c còn
khác nhau tùy theo c p ñ&. Vi c ñ"nh nghĩa chính xác chi n lư%c theo c p ñ& v b n
ch t tùy thu&c quan ñi m. T i thi u có 3 m c chi n lư%c c n ñư%c nh n di n: chi n
lư%c c p công ty, chi n lư%c c p ñơn v" kinh doanh và các chi n lư%c ch c năng.
Chi n lư%c c p công ty hư ng ñ n m,c ñích và ph m vi t!ng th c#a t! ch c. Chi n
lư%c c p ñơn v" kinh doanh liên quan ñ n cách th c c nh tranh thành công trên các
th" trư ng c, th . Chi n lư%c ch c năng (chi n lư%c ho t ñ&ng) là chi n lư%c giúp


6

cho chi n lư%c c p kinh doanh và c p công ty th c hi n m&t cách h u hi u nh các
b& ph n c u thành trên phương di n các ngu n l c, các quá trình, con ngư i và các
kC năng c n thi t. Hi n nay, v i xu hư ng toàn c u hóa, các công ty ñang nhanh
chóng ña d ng hóa các ho t ñ&ng c#a mình vư%t ra kh.i biên gi i qu c gia. T) ñó,
chi n lư%c toàn c u như là s l a ch n ñương ñ u v i các v n ñ kinh doanh có tính
qu c t .

1.1.2 Chi*n lư"c c+p ñơn v, kinh doanh (SBU)
Chi n lư%c c p ñơn v" kinh doanh (g i t1t là chi n lư%c kinh doanh) liên quan
ñ n cách th c c nh tranh thành công trên các th" trư ng c, th . Chi n lư%c kinh
doanh ñư%c ho ch ñ"nh nh-m xác ñ"nh vi c l a ch n s n ph/m ho(c d ng th" trư ng
c, th cho ho t ñ&ng kinh doanh riêng trong n&i b& công ty, và nó xác ñ"nh xem
m&t công ty s0 c nh tranh như th nào v i m&t ho t ñ&ng kinh doanh cùng v i v" trí
ñã bi t c#a b n thân công ty gi a nh ng ngư i c nh tranh c#a nó.
Chi n lư%c c p các ñơn v" kinh doanh c#a doanh nghi p xác ñ"nh cách th c
m i ñơn v" kinh doanh s0 c g1ng hoàn thành m,c tiêu c# nó ñ ñóng góp vào hoàn
thành m,c tiêu c p công ty. N u như công ty là ñơn ngành thì chi n lư%c c p ñơn v"
kinh doanh có th ñư%c coi là chi n lư%c c p công ty.
Qua các trình bày nêu trên, có th rút ra ñư%c khái ni m chung v chi n lư%c
kinh doanh là h th ng các m,c tiêu dài h n, các chính sách và bi n pháp ch# y u
v s n xu t kinh doanh, v tài chính và v gi i quy t nhân t con ngư i nh-m t o
l p l%i th c nh tranh cho doanh nghi p.
Chi n lư%c kinh doanh mang các ñ(c ñi m như sau:
- Chi n lư%c kinh doanh là các chi n lư%c t!ng th c#a doanh nghi p xác ñ"nh
các m,c tiêu và phương hư ng kinh doanh trong th i kỳ tương ñ i dài (5;10 năm...)
và ñư%c quán tri t m&t cách ñ y ñ# trong t t c các ho t ñ&ng s n xu t kinh doanh
c#a doanh nghi p nh-m ñ m b o cho doanh nghi p phát tri n b n v ng.
- Chi n lư%c kinh doanh ch phác th o các phương hư ng dài h n, có tính ñ"nh
hư ng, còn trong th c hành kinh doanh ph i th c hi n vi c k t h%p gi a m,c tiêu
chi n lư%c v i m,c tiêu tình th , k t h%p gi a chi n lư%c và chi n thu t, gi a ng1n


7

h n và dài h n. T) ñó m i ñ m b o ñư%c hi u qu kinh doanh và kh1c ph,c ñư%c
các sai l ch do chi n lư%c gây ra.
- M i quy t ñ"nh quan tr ng trong quá trình xây d ng, quy t ñ"nh, t! ch c th c

hi n và ki m tra, ñánh giá, ñi u ch nh chi n lư%c ñ u ph i t p trung vào ngư i lãnh
ñ o cao nh t c#a doanh nghi p. ði u này ñ m b o cho tính chu/n xác c#a các quy t
ñ"nh dài h n, cho s bí m t v thông tin.
- Chi n lư%c kinh doanh luôn ñư%c xây d ng d a trên cơ s các l%i th so
sánh. ði u này ñòi h.i trong quá trình xây d ng chi n lư%c, doanh nghi p ph i ñánh
giá ñúng th c tr ng s n xu t kinh doanh c#a mình ñ tìm ra các ñi m m nh, ñi m
y u và thư ng xuyên soát xét l i các y u t n&i t i khi th c thi chi n lư%c.
- Chi n lư%c kinh doanh trư c h t và ch# y u ñư%c xây d ng cho các ngành
ngh kinh doanh, các lĩnh v c kinh doanh chuyên môn hoá, truy n th ng th m nh
c#a doanh nghi p. ði u này ñ(t doanh nghi p vào th ph i xây d ng, ph i l a ch n
và th c thi chi n lư%c cũng như tham gia kinh doanh trên th" trư ng ñã có chu/n b"
và có th m nh.
1.1.2.1 Chi*n lư"c c#nh tranh theo quan ñi-m c.a Michael E.Porter
a) N n t ng c.a chi*n lư"c c#nh tranh
Theo Michael E.Porter n n t ng giúp công ty l a ch n chi n lư%c c nh tranh,
tìm ra cách th c ñ c nh tranh trên thương trư ng ñư%c t o nên t) ba y u t :
• Nhu c u khách hàng và s khác bi t hóa s n ph m:
Nhu c u khách hàng là nh ng mong mu n c#a khách hàng có th ñư%c th.a
mãn b i nh ng ñ(c tính c#a s n ph/m ho(c d"ch v, nào ñó.
Khác bi t hóa s n ph/m là quá trình t o ra l%i th c nh tranh b-ng cách thi t k
ra s n ph/m v i nh ng ñ(c tính riêng nh-m th.a mãn nhu c u c#a khách hàng.
Mu n t n t i trên thương trư ng, t t c các công ty c nh tranh ñ u ph i khác bi t
hóa s n ph/m c#a mình

m&t m c ñ& nh t ñ"nh.

• Nhóm khách hàng và s phân khúc th trư ng
Phân khúc th" trư ng là cách th c mà công ty chia khách hàng thành các nhóm
khác nhau, d a trên s khác nhau v nhu c u ho(c s thích c#a h , nh-m ñ t ñư%c

8

l%i th c nh tranh. Thông thư ng, công ty có ba chi n lư%c có th l a ch n trong
phân khúc th" trư ng. Th nh t, có th xem như toàn b& khách hàng ñ u có nhu c u
m&t m c trung bình nào ñó và công ty ph,c v, ch# y u cho nhóm khách hàng có
nhu c u

m c trung bình này. Th hai, phân chia khách hàng thành nh ng nhóm

khác nhau và có nh74ng s n ph/m tương ng phù h%p v i nhu c c#a t)ng nhóm
khách hàng. Th ba, công ty ch ch n m&t nhóm khách hàng nào ñó, trong s nhi u
nhóm khách hàng, làm ñ i tư%ng ph,c v, cho mình.
• Năng l c phân bi t c a công ty:
Năng l c phân bi t là cách th c công ty s+ d,ng ñ th.a mãn nhu c u khách
hàng nh-m ñ t ñư%c l%i th c nh tranh
Tóm l i, n n t ng c#a chi n lư%c c nh tranh ñư%c hình thành t) s k t h%p các
quy t ñ"nh v s n ph/m, th" trư ng và năng l c phân bi t c#a công ty nh-m ñ t
ñư%c l%i th c nh tranh so v i các ñ i th#.
b) Các chi*n lư"c c#nh tranh t/ng quát:
Mechael E.Porter ñã ñưa ra các chi n lư%c c nh tranh t!ng quát trong tác ph/m
“Chi n lư%c c nh tranh”. Các nhà qu n tr" doanh nghi p ñơn ngành ho(c nhà qu n
tr" các ñơn v" kinh doanh c#a các công ty ña ngành có th căn c vào m,c tiêu và
các ngu n l c c#a ñơn v" kinh doanh c, th ñ quy t ñ"nh l a ch n chi n lư%c thích
h%p nh-m t o l%i th c nh tranh trên th" trư ng. Có ba chi n lư%c c nh tranh t!ng
quát là:
• Chi n lư c chi phí th p nh t:
B n ch t c#a chi n lư%c chi phí th p nh t là làm sao ñ t ñư%c m c t!ng chi phí
(s n xu t, ñi u hành) th p nh t trong ngành, trên cơ s th c hi n các chính sách: t p
trung ñ u tư xây d ng cơ s v t ch t trang thi t b", ti n hành s n xu t hàng lo t ñ

có th t n d,ng l%i th qui mô l n, theo ñu!i m,c ñích gi m phí t!n t) kinh nghi m,
ki m soát phí t!n và chi tiêu ch(t ch0, gi m thi u chi phí cho các lĩnh v c nghiên
c u và phát tri n, marketing, d"ch v, qu ng cáo … ñ t o ra s n ph/m, d"ch v, v i
chi phí th p nh t ñ vư%t qua ñ i th# c nh tranh, ñ t n t i và phát tri n.
• Chi n lư c khác bi t hóa s n ph m:


9

B n ch t c#a chi n lư%c khác bi t hóa s n ph/m là t o ra nh ng cái mà toàn
ngành ñ u công nh n là duy nh t. Khác bi t hóa có th ñư%c bi u hi n dư i nhi u
hình th c: ki u dáng, ch t lư%ng s n ph/m, nhãn mác thương hi u, công ngh ch
t o, d"ch v, khách hàng …M,c tiêu c#a chi n lư%c khác bi t hóa s n ph/m là ñ t
ñư%c l%i th c nh tranh thông qua vi c t o ra s n ph/m ñư%c xem là duy nh t, ñ&c
ñáo ñ i v i khách hàng, th.a mãn nhu c u khách hàng b-ng cách th c mà các ñ i
th# c nh tranh không th th c hi n. Chính kh năng này ñã cho phép công ty ñ"nh
giá “vư%t tr&i” cho s n ph/m, tăng doanh thu và ñ t tD su t l%i nhu n trên trung
bình. Giá “vư%t tr&i” này thư ng cao hơn nhi u so v i giá s n ph/m c#a công ty
theo ñu!i chi n lư%c chi phí th p và ñư%c khách hàng ch p nh n vì tin r-ng s n
ph/m có ch t lư%ng cao. Do v y, s n ph/m ñư%c ñ"nh giá trên cơ s th" trư ng,
m c mà th" trư ng ch p nh n.
• Chi n lư c t p trung:
Chi n lư%c t p trung l i có hai phương th c c, th : t p trung theo hư ng chi
phí th p ho(c t p trung theo hư ng khác bi t hóa s n ph/m. B n ch t c#a chi n lư%c
t p trung ch nh-m ñáp ng nhu c u cho m&t phân khúc th" trư ng nào ñó ñư%c xác
ñ"nh thông qua các y u t ñ"a lý, ñ i tư%ng khách hàng ho(c tính ch t s n ph/m …

Ph#m vi c#nh tranh

Ngu0n c.a l"i th* c#nh tranh

Chi phí th p nh t
Khác bi t hóa
R&ng

Chi phí th p nh t

Khác bi t hóa
s n ph/m

HBp

T p trung d a vào
chi phí th p nh t

T p trung d a vào
khác bi t hóa s n
ph/m

Hình 1.1: Các chi n lư%c c nh tranh t!ng quát
(Ngu n: Michael E.Porter, Competitive Advantage, 1985)
Hình 1.1 cho th y khi ngu n g c l%i th c nh tranh c#a công ty là chi phí th p


10

nh t, n u ph m vi c nh tranh r&ng (toàn ngành) thì ch n chi n lư%c chi phí th p
nh t, n u ph m vi c nh tranh hBp (trong m&t phân khúc c, th ) thì ch n chi n lư%c
t p trung d a vào chi phí th p nh t. Trong trư ng h%p ngu n g c l%i th c nh tranh
c#a công ty là khác bi t hóa s n ph/m, n u ph m vi c nh tranh r&ng thì ch n chi n
lư%c khác bi t hóa s n ph/m, n u ph m vi c nh tranh hBp thì ch n chi n lư%c t p

trung d a vào khác bi t hóa s n ph/m.
Như v y m i chi n lư%c ñ u có nh ng ñ(c thù riêng và thích h%p trong nh ng
trư ng h%p nh t ñ"nh, th y rõ qua hình 1.2 bên dư i ñây
Chi*n lư"c
chi phí th+p

Chi*n lư"c
khác bi)t hóa

Chi*n lư"c
t1p trung

Khác bi)t
hóa
s n ph2m

Th p
(ch# y u là giá c )

Cao

Th p ho(c cao

Phân khúc
th, trư3ng

Th p

Cao

Th p (m&t ho(c
vài phân phúc)

Qu n tr" s n xu t
và chu i cung ng

Nghiên c u và
phát tri n, bán
hàng và
marketing

B t kỳ th m nh nào (tùy
thu&c vào chi n lư%c chi phí
th p ho(c khác bi t hóa)

Th* m#nh
ñ4c trưng

Hình 1.2: Chi n lư%c c nh tranh và các y u t n n t ng
(Ngu n: Charles W.L.Hill, Gareth R.Jones, Strategy Management, 1989)
1.1.2.2 Các chi*n lư"c c#nh tranh dành cho các ñơn v, kinh doanh theo v, trí
th, ph5n trên th, trư3ng
Trong quá trình phát tri n, m i ñơn v" kinh doanh c#a các công ty chi m ñư%c
thi ph n khác nhau trên t)ng khu v c th" trư ng, cũng như trên toàn th gi i. Tùy
theo tình hình c, th s0 có nh ng chi n lư%c tương ng cho các ñơn v" kinh doanh
d n ñ u th" trư ng, chi n lư%c dành cho các ñơn v" kinh doanh thách th c th"
trư ng, chi n lư%c dành cho các ñơn v" kinh doanh theo sau th" trư ng, và chi n
lư%c dành cho các ñơn v" kinh doanh /n náu th" trư ng.

11

ð i v i các ñơn v" kinh doanh d n ñ u th" trư ng (như T!ng công ty ði n l c
TP.HCM), mu n gi v ng v" trí ph i th c hi n ñư%c nh ng chi n lư%c ch# y u sau:
- Chi n lư c m r ng t ng nhu c u th trư ng: là tìm ki m khu v c ñ"a lý m i
ñ bán hàng, hay tìm ki m khách hàng m i, phát tri n công c, m i, khuy n khích
s+ d,ng s n ph/m nhi u hơn.
- Chi n lư c b o v th ph n hay chi n lư c phòng th : ñ b o v th" ph n
hi n có, v n d,ng các chi n lư%c phòng th# quân s ñ phòng th# trên th" trư ng.
- Chi n lư c m r ng th ph n: có th th c hi n các chi n lư%c như mua l i
hay thâu tóm các ñơn v" kinh doanh c#a ñ i th# c nh tranh nh., t n công ñ chi m
th" ph n c#a các ñ i th# c nh tranh y u.
1.1.2.3 Các chi*n lư"c kinh doanh theo quan ñi-m c.a Fred R. David
Theo quan ñi m c#a Fred R. David (2003), chi n lư%c kinh doanh ñư%c chia
làm 4 nhóm chi n lư%c sau:
- Nhóm chi n lư%c k t h%p theo chi u d c:
+ Chi n lư%c k t h%p v phía trư c: Tăng quy n s h u ho(c ki m soát
ñ i v i các nhà phân ph i và bán l$.
+ Chi n lư%c k t h%p v phía sau: Tìm ki m quy n s h u ho(c quy n
ki m soát c#a các nhà cung c p.
+ Chi n lư%c k t h%p theo chi u ngang: Tìm ra quy n s h u ho(c s
ki m soát ñ i v i các ñ i th# c nh tranh.
- Nhóm chi n lư%c chuyên sâu:
+ Chi n lư%c thâm nh p th" trư ng: Tìm ki m th" trư ng tăng lên cho các
s n ph/m hi n t i và các d"ch v, trong các th" trư ng hi n có qua
nh ng n l c ti p th" nhi u hơn.
+ Chi n lư%c phát tri n th" trư ng: ðưa các s n ph/m và d"ch v, hi n có
vào các khu v c m i.
+ Chi n lư%c phát tri n s n ph/m: Tăng doanh s b-ng vi c c i ti n ho(c
s+a ñ!i các s n ph/m ho(c d"ch v, hi n có.

12

- Nhóm chi n lư%c m r&ng ho t ñ&ng:
+ Chi n lư%c ña d ng hóa ho t ñ&ng ñ ng tâm: Thêm vào các s n ph/m
ho(c d"ch v, m i nhưng có liên h v i nhau.
+ Chi n lư%c ña d ng hóa ho t ñ&ng ki u h n h%p: Thêm vào nh ng s n
ph/m ho(c d"ch v, m i không có s liên h v i nhau.
+ Chi n lư%c ña d ng hóa ho t ñ&ng theo chi u ngang: Thêm vào nh ng
s n ph/m ho(c d"ch v, liên h theo khách hàng hi n có.
- Nhóm chi n lư%c khác:
+ Chi n lư%c liên doanh: Hai hay nhi u hơn các công ty hình thành m&t
công ty ñ&c l p vì nh ng m,c ñích h%p tác.
+ Chi n lư%c thu hBp ho t ñ&ng: C#ng c l i thông qua c1t gi m chi phí
và tài s n có ñ c u vãn doanh thu và l%i nhu n ñang s,t gi m.
+ Chi n lư%c c1t b. b t ho t ñ&ng: Bán ñi m&t chi nhánh ho(c m&t ph n
công ty.
+ Chi n lư%c thanh lý: Bán t t c tài s n h u hình và vô hình.
+ Chi n lư%c t!ng h%p: Theo ñu!i hai hay nhi u chi n lư%c cùng lúc.
1.1.3 Qu n tr, chi*n lư"c
Qu n tr" chi n lư%c là quá trình nghiên c u phân tích môi trư ng (bên trong và
bên ngoài) trong hi n t i và tương lai, ho ch ñ"nh các m,c tiêu c#a t! ch c, ñ ra,
th c hi n và ki m tra vi c th c hi n các quy t ñ"nh, ñi u ch nh ñ ñ t ñư%c các m,c
tiêu ñó trong hi n t i và tương lai nh-m tăng th l c cho doanh nghi p.
Trên th c t , quá trình qu n tr" chi n lư%c hoàn ch nh bao g m 3 giai ño n:
ho ch ñ"nh chi n lư%c, th c thi chi n lư%c và ñánh giá chi n lư%c, trong ñó:
• Giai ño#n ho#ch ñ,nh chi*n lư"c: là giai ño n ñ u tiên, ñ(t n n t ng và
ñóng vai trò h t s c quan tr ng trong toàn b& quá trình qu n tr" chi n lư%c, là quá
trình xác ñ"nh nhi m v, và m,c tiêu kinh doanh nh-m phát hi n nh ng ñi m m nh

– y u bên trong, cơ h&i – r#i ro t) bên ngoài, nó ñòi h.i các nhà chi n lư%c ph i k t
h%p gi a tr c giác phán ñoán v i phân tích h th ng s li u trong vi c ñưa ra và l a
ch n ñ l a ch n m&t chi n lư%c t i ưu thay th .


13

• Giai ño#n th&c hi)n chi*n lư"c: là giai ño n bi n chi n lư%c thành hành
ñ&ng ñ ñ t ñư%c các m,c tiêu ñã ñ"nh. Ba ho t ñ&ng cơ b n trong giai ño n th c
hi n chi n lư%c là xây d ng các k ho ch kinh doanh hàng năm/thi t l p các m,c
tiêu hàng năm, ñưa ra các chính sách và phân b! các ngu n l c.
• Giai ño#n ñánh giá chi*n lư"c: là giai ño n cu i cùng c#a quá trình qu n tr"
chi n lư%c. Trong giai ño n này c n th c hi n các công vi c: xem xét l i các y u t
là cơ s cho các chi n lư%c hi n t i, ño lư ng thành tích và th c hi n các ho t ñ&ng
ñi u ch nh. Quá trình qu n tr" chi n lư%c toàn di n ñư%c mô t theo hình 1.3:
Thông tin ph n h i

Phân tích môi
trư ng bên ngoài.
Xác ñ"nh cơ h&i
và nguy cơ

Xác ñ"nh
t m nhìn, s
m nh, m,c
tiêu chi n
lư%c

Thi t l p
m,c tiêu

dài h n

Xét l i
m,c tiêu
kinh
doanh

Phân tích môi
trư ng bên trong.
Nh n di n nh ng
ñi m m nh/y u

Thi t l p
m,c tiêu
hàng năm

ðo lư ng và
ñánh giá vi c
th c hi n
chi n lư%c

Phân ph i
các ngu n
l c

L a ch n các
chi n lư%c ñ
th c hi n

ðưa ra các

chính sách

Thông tin ph n h i
Ho ch ñ"nh chi n lư%c

Th c thi chi n lư%c

ðánh giá chi n lư%c

Hình 1.3: Quá trình qu n tr" chi n lư%c
(Ngu n: Fred R.David, Khái lu n v Qu n tr chi n lư c)


14

Ý nghĩa c.a qu n tr, chi*n lư"c:
- Giúp t! ch c xác ñ"nh ñư%c rõ hư ng ñi c#a mình trong tương lai;
- Giúp các qu n tr" gia th y rõ ñư%c nh ng ñi m m nh, y u, cơ h&i, nguy cơ c#a t! ch c;
- Giúp các qu n tr" gia ñưa ra ñư%c các quy t ñ"nh ñúng ñ1n, các chi n lư%c
kinh doanh t t hơn;
- Giúp t! ch c ho t ñ&ng hi u qu hơn.
1.2 Quy trình ho#ch ñ,ch chi*n lư"c kinh doanh c.a doanh nghi)p
1.2.1 Giai ño#n nh1p vào
Trong giai ño n nhâp vào c n có ñ y ñ# các thông tin v môi trư ng bên
ngoài, môi trư ng bên trong, v i các công c, ñư%c s+ d,ng là các ma tr n EFE, IFE
và ma tr n hình nh c nh tranh.
1.2.1.1 Phân tích môi trư3ng bên ngoài và ma tr1n EFE
Môi trư ng bên ngoài là h th ng các y u t ph c t p, luôn có nhi u cơ h&i
l n nguy cơ tác ñ&ng ñ n ho t ñ&ng c#a doanh nghi p theo các m c ñ& khác nhau.
Dù quy mô các ngu n l c ti m tàng r t l n, doanh nghi p cũng không th nào ph n

ng v i t t c di n bi n c#a môi trư ng. Vì v y, khi th c hi n phân tích các y u t
bên ngoài, các nhà qu n tr" mu n phát tri n m&t danh m,c các cơ h&i trong môi
trư ng có th mang l i nh ng l%i ích cho doanh nghi p và các nguy cơ hay ñe d a
mà doanh nghi p c n có bi n pháp ngăn ch(n hay né tránh.
Môi trư ng bên ngoài bao g m: môi trư ng t!ng quát và môi trư ng ngành.
a) Môi trư3ng t/ng quát:
Các y u t thu&c môi trư ng t!ng quát: Môi trư ng kinh t ; môi trư ng chính tr",
pháp lu t; môi trư ng t nhiên; môi trư ng xã h&i, dân cư; và môi trư ng công ngh .
Môi trư3ng kinh t*: S tác ñ&ng c#a môi trư ng này có tính ch t tr c ti p và
năng ñ&ng hơn so v i m&t s y u t khác c#a môi trư ng t!ng quát. Nh ng di n
bi n c#a môi trư ng kinh t vĩ mô bao gi cũng ch a ñ ng nh ng cơ h&i và ñe d a
khác nhau ñ i v i t)ng doanh nghi p trong các ngành khác nhau, có nh hư ng
ti m tàng ñ n các chi n lư%c c#a doanh nghi p. M&t s y u t cơ b n ñư%c quan
tâm nh t: xu hư ng t!ng s n ph/m qu c n&i (GDP) và t!ng s n ph/m qu c dân