Các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của công ty cổ phần đại lý giao nhận vận tải xếp dỡ tân cảng đến năm 2020 nhìn từ phía khách hàng luận văn thạc sĩ
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.2 MB, 111 trang )
B GIÁO D C VÀ ÀO T O
\- bnNMcwx
TR
NG
I H C KINH T TP.HCM
PH M TH THANH TH Y
CÁC Y U T
NH H
TRANH C A CÔNG TY C
V NT IX PD
NG
N N NG L C C NH
PH N
TÂN C NG
I LÝ GIAO NH N
N N M 2020 NHÌN T
PHÍA KHÁCH HÀNG
LU N V N TH C S KINH T
TP. H Chí Minh - N m 2013
B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR
NG
I H C KINH T TP.HCM
PH M TH THANH TH Y
CÁC Y U T
NH H
NG
TRANH C A CÔNG TY C
V NT IX PD
N N NG L C C NH
PH N
TÂN C NG
I LÝ GIAO NH N
N N M 2020 NHÌN T
PHÍA KHÁCH HÀNG
Chuyên ngành:
Mã s ngành:
Qu n tr kinh doanh
60340102
LU N V N TH C S KINH T
Ng
ih
ng d n khoa h c:
TS. NGUY N THANH H I
TP. H Chí Minh - N m 2013
L I CAM OAN
Tôi xin cam oan lu n v n “Các y u t
c#a công ty C$ ph%n
nh h
ng
n n ng l!c c"nh tranh
"i lý Giao nh&n v&n t i X p d' Tân C ng
n n m 2020
nhìn t( phía khách hàng” là công trình nghiên c u khoa h c c a b n thân tôi.
K t qu nghiên c u trình bày trong lu n v n này không sao chép và chưa ư c
công b b t c nơi nào.
Tp. H Chí Minh, ngày 20 tháng 5 n m 2013
Ph"m Th) Thanh Th#y
L I C M ƠN
Lu n v n: “Các y u t
ph%n
nh h
ng
n n ng l!c c"nh tranh c#a công ty C$
"i lý Giao nh&n v&n t i X p d' Tân C ng
n n m 2020 nhìn t( phía
khách hàng” là thành qu c a s k t h p tri th c và phương pháp nghiên c u khoa
h c mà tác gi
doanh – trư ng
ã ư c trang b trong khóa h c sau
i h c t i Khoa Qu n tr kinh
i h c Kinh t thành ph H Chí Minh.
Tác gi xin trân tr ng c m ơn các Th y giáo, Cô giáo ã nhi t tình hư ng d n
trong quá trình h c t p t i Trư ng.
c bi t, tác gi xin c m ơn sâu s c Ti n s Nguy n Thanh H i ã tr c ti p và
t n tình hư ng d n cho tác gi có
nh hư ng nghiên c u t t và hoàn thành lu n v n.
Tác gi c ng xin trân tr ng c m ơn Ban lãnh
o công ty C! ph n
i lý Giao
nh n v n t i X p d" Tân C ng, t p th# cán b và chuyên viên Phòng Logistics ã t o
i$u ki n, giúp " tác gi trong quá trình tìm hi#u th c t .
Tác gi xin trân tr ng c m ơn Quý khách hàng ã nhi t tình tr l i nh%ng câu
h&i, nh%ng ý ki n c a anh/ch r t có ý ngh a và góp ph n t o nên thành công cho $ tài
nghiên c u.
M t l n n%a, xin chân thành c m ơn!
Tp. H Chí Minh, ngày 20 tháng 5 n m 2013
Ph"m Th) Thanh Th#y
DANH M+C CH, VI T T-T
CIF (Cost Insurance and Freight):
Ti$n hàng, b o hi#m, cư c phí
CIP (Carriage and Insurance Paid to): Cư c phí b o hi#m tr t i
DEPOT:
DWT (Dead Weight Tonnage):
Bãi ch a container r'ng
ơn v
o n ng l c v n t i an toàn c a tàu tính
b(ng t n
EDI (Electronic Data Interchange):
Trao !i thông tin i n t)
FIATA:
Liên oàn các hi p h i giao nh n v n t i qu c t
FOB (Free on board):
Giao hàng trên tàu
ICD (Inland Container Depot):
C ng c n
TCL (Tân C ng Logistics):
Công ty c! ph n
i lý Giao nh n v n t i X p
D" Tân C ng
TEU (Twenty-foot Equivalent Units): ơn v
o tr ng t i b(ng container 20 feets
M+C L+C
Trang
PH*N M+ *U .............................................................................................................1
1.
t v n $ .............................................................................................................1
2.
M,c tiêu nghiên c u .............................................................................................2
3.
i tư ng và ph m vi nghiên c u ........................................................................3
4.
Phương pháp nghiên c u ......................................................................................3
5.
Khung nghiên c u ................................................................................................3
6.
Ý ngh a khoa h c và th c ti n c a $ tài nghiên c u...........................................5
7.
K t c u lu n v n ...................................................................................................5
CH-ƠNG 1 .....................................................................................................................6
CƠ S+ KHOA H/C V0 N1NG L2C C NH TRANH C3A DOANH NGHI4P .......6
1.1 M t s lý lu n v$ nâng cao n ng l c c nh tranh c a doanh nghi p ......................6
1.1.1 Khái ni m v$ c nh tranh trong kinh t . ...........................................................6
1.1.2 L i th c nh tranh c a doanh nghi p ..............................................................8
1.1.3 Ngu n l c c a doanh nghi p...........................................................................9
1.1.4 N ng l c c nh tranh c a doanh nghi p .......................................................10
1.2 Phân tích n ng l c c nh tranh c a doanh nghi p ................................................12
1.2.1 Ti p c n t5 phía doanh nghi p ......................................................................12
1.2.2 Ti p c n t5 phía khách hàng .........................................................................14
1.2.3 Ho ch
nh chi n lư c t o l i th c nh tranh b$n v%ng c a doanh nghi p. .18
K6T LU7N CH-ƠNG 1 ..........................................................................................20
CH-ƠNG 2 ...................................................................................................................21
T8NG QUAN V0 NGÀNH LOGISTICS VI4T NAM VÀ GI9I THI4U CÔNG TY
C8 PH*N
I LÝ GIAO NH7N VÂN T:I X6P D; TÂN C:NG .........................21
2.1 T!ng quan v$ ngành Logistics Vi t Nam ............................................................21
2.2 Gi i thi u v$ công ty c! ph n
i lý Giao nh n V n t i X p d" Tân C ng .......23
2.2.1 L ch s) hình thành và phát tri#n..................................................................23
2.2.2 Ho t
ng kinh doanh .................................................................................25
2.2.3
nh hư ng phát tri#n
n n m 2020 ...........................................................31
2.2.4 Môi trư ng kinh doanh c a công ty .............................................................31
2.2.4.1 Môi trư ng v mô ..................................................................................31
2.2.4.2 Môi trư ng vi mô ...................................................................................33
K6T LU7N CH-ƠNG 2 ..........................................................................................35
CH-ƠNG 3 ...................................................................................................................37
XÂY D2NG VÀ KI<M =NH MÔ HÌNH CÁC Y6U T> QUY6T =NH L?I TH6
C NH TRANH C3A TÂN C:NG LOGISTICS ........................................................37
3.1 Nghiên c u
nh tính ...........................................................................................37
3.1.1 Thi t k nghiên c u
nh tính ........................................................................37
3.1.2 K t qu nghiên c u
nh tính ........................................................................37
3.2 Nghiên c u
nh lư ng .......................................................................................42
3.2.1
Quy trình nghiên c u .................................................................................42
3.2.2
M u kh o sát ..............................................................................................44
3.2.3
K t qu nghiên c u ....................................................................................45
K6T LU7N CH-ƠNG 3.......................................................................................56
CH-ƠNG 4 ...................................................................................................................57
ÁNH GIÁ TH2C TR NG N1NG L2C C NH TRANH C3A TÂN C:NG
LOGISTICS ...................................................................................................................57
4.1 ánh giá n ng l c c nh tranh c a Tân C ng Logistics d a trên các y u t t o ra
giá tr vư t tr i cho khách hàng .................................................................................57
4.1.1 ánh giá v$ y u t gi i pháp cung ng .........................................................58
4.1.2 ánh giá v$ y u t chính sách 4G.................................................................58
4.1.3 ánh giá v$ y u t Tin c y ...........................................................................59
4.2 V th c a Tân C ng Logistics trong ngành ........................................................60
4.3 Phân tích và ánh giá các ngu n l c c a Tân C ng Logistics trong vi c t o ra giá
tr khách hàng, xác l p v th c nh tranh. ..................................................................60
4.3.1 Phân tích ngu n l c Tân C ng Logistics ....................................................61
4.3.1.1 Ngu n nhân l c ......................................................................................61
4.3.1.2 Kh n ng tài chính ..................................................................................63
4.3.1.3 Cơ s@ v t ch t kA thu t ...........................................................................64
4.3.1.4 Kh n ng qu n lý ...................................................................................66
4.3.1.5 Kh n ng Marketing và phát tri#n th trư ng ........................................67
4.3.2 N ng l c c t lõi ...........................................................................................69
K6T LU7N CH-ƠNG 4 ..........................................................................................70
CH-ƠNG 5 ...................................................................................................................71
KI6N NGH= NÂNG CAO N1NG L2C C NH TRANH C3A TÂN C:NG
LOGISTICS 6N N1M 2020 ......................................................................................71
5.1 D báo i$u ki n phát tri#n các y u t quy t
nh n ng l c c nh tranh c a Tân
C ng Logistics ...........................................................................................................71
5.1.1 Ti$m n ng và cơ h i ......................................................................................71
5.1.2 Thách th c .....................................................................................................72
5.2 Quan i#m và m,c tiêu nâng cao n ng l c c nh tranh c a Tân C ng Logistics 73
5.2.1 Quan i#m nâng cao n ng l c c nh tranh .....................................................73
5.2.2 M,c tiêu nâng cao n ng l c c nh tranh c a TCL
n n m 2020 .................74
5.3 M t s ki n ngh nâng cao n ng l c c nh tranh c a Tân C ng Logistics
n
n m 2020 ....................................................................................................................74
5.3.1 C i thi n giá tr các y u t quy t
nh l i th c nh tranh
m b o tương
thích v i t m quan tr ng c a m'i y u t thông qua !i m i ho ch
chBnh chi n lư c
nh và i$u
u tư phát tri#n c a công ty. .....................................................74
5.3.1.1 Nâng cao giá tr y u t Gi i pháp cung ng ...........................................75
5.3.1.2 T ng cư ng hi u qu th c thi chính sách t n tâm v i khách hàng và
chính sách giá c h p lý .....................................................................................76
5.3.1.3 Gi% gìn và phát huy s tin c y c a khách hàng......................................76
5.3.2 Phát huy các n ng l c lõi và tay ngh$ chuyên môn k t n i v i khai thác và
s) d,ng ngu n l c hi u qu ...................................................................................77
5.3.2.1 Phát huy l i th có lư ng khách hàng l n t5 th ph n c a công ty mC T!ng công ty Tân c ng Sài Gòn Dy m nh công tác nghiên c u phát tri#n th
trư ng. ................................................................................................................77
5.3.2.2 Khai thác ngu n nhân l c m t m t áp ng nhanh nhu c u nhân l c qua
ào t o cho công vi c hi n t i, m t khác phát tri#n Dy nhanh chương trình ào
t o cán b qu n lý, chuyên viên có kA n ng ng d,ng và tri#n khai th c hành
qu n tr logistics và chu'i cung ng theo quy chuDn qu c t . ...........................78
5.3.2.3 Thúc Dy và g n k t công ngh thông tin hi n
i trong qu n lý v n
hành và trong m i d ch v, khách hàng...............................................................80
5.3.2.4 Tham gia tích c c các hi p h i ngành, liên k t h' tr gi%a các thành
viên trên cơ s@ s) d,ng l i th t5ng doanh nghi p # th c hi n chu'i logistics
t!ng th#, m@ r ng t m ho t
ng trong nư c, khu v c và qu c t ....................81
5.3.3 Ki n ngh v i phía Nhà nư c và các bên h%u quan ......................................81
K6T LU7N ...................................................................................................................82
DANH M C TÀI LI4U THAM KH:O...................................................................84
PH L C 1: B:NG CÂU HEI O L-FNG GIÁ TR= C:M NH7N V-?T TR I
C3A KHÁCH HÀNG V0 D=CH V TÂN C:NG LOGISTICS
PH L C 2: K6T QU: CRONBACH’S ALPHA, EFA, CFA
PH L C 3: DANH SÁCH KHÁCH HÀNG THAM GIA KH:O SÁT
DANH M C B:NG BI
B ng 2.1: Các c ng bi#n l n nh t c a Vi t Nam……………………………… 23
B ng 2.2: S n lư ng d ch v, c a Tân C ng Logistics các n m 2009
n 2012
27
B ng 3.1: K t qu phân tích EFA các thang o các khái ni m nghiên c u …..
47
B ng 3.2: Tr ng s h i quy chuDn hóa trong mô hình t i h n ….……………
52
B ng 3.3: H s tương quan gi%a các khái ni m trong mô hình t i h n ……
53
B ng 3.4: K t qu ki#m
53
nh
tin c y c a các thang o các khái ni m ….
B ng 3.5: B ng các tr ng s chưa chuDn hóa trong ki#m
nh nhân qu mô
hình lý thuy t chính th c …………………………………………………….
B ng 3.6: B ng tr ng s
ã chuDn hóa trong ki#m
nh nhân qu mô hình lý
thuy t chính th c ……………………………………………………………
B ng 3.7: B ng hi p phương sai trong ki#m
55
55
nh nhân qu mô hình lý thuy t
chính th c ……………………………………………………………………..
B ng 4.1: B ng giá tr v th và giá tr th c tr ng c a các y u t quy t
56
nh
l i th c nh tranh t i Tân C ng Logistics …………………………………….
57
B ng 4.2: Cơ c u lao
ng c a Tân C ng Logistics ………………………..
61
B ng 4.3: Tình hình tài chính Tân C ng Logistics …………………………
63
B ng 4.4: Các chB tiêu tài chính ch y u c a Tân C ng Logistics …………
65
DANH M C HÌNH VG
Trang
Hình 1.1: M i quan h gi%a n ng l c c nh tranh, ngu n l c, l i th c nh
tranh và chi n lư c c nh tranh………………………………………………
12
Hình 1.2: Các y u t quy t
15
nh giá tr dành cho khách hàng………………..
Hình 1.3: Giá tr c m nh n sau tr i nghi m trong ti n trình l a ch n d ch v,
16
Hình 2.1: Sơ
26
Hình 2.2: Bi#u
t! ch c công ty C! ph n
i lý Giao nh n v n t i Tân C ng
t ng trư@ng doanh thu – l i nhu n giai o n (2007 – 2012)
Hình 3.1: Mô hình nghiên c u các y u t quy t
nh l i th c nh tranh c a
Tân C ng logistics …………………………………………………………….
Hình 3.2: Mô hình nghiên c u các y u t quy t
29
41
nh l i th c nh tranh c a
Tân C ng Logistics (hi u chBnh) ……………………………………………… 49
Hình 3.3: K t qu CFA thang o các y u t quy t
nh l i th c nh tranh
(chuDn hóa) ……………………………………………………………………
50
Hình 3.4: K t qu CFA mô hình o lư ng t i h n (chuDn hóa) ………………
51
Hình 3.5: K t qu SEM mô hình lý thuy t chính th c (chuDn hóa) ………….
54
Hình 4.1: Sơ
x p h ng các y u t mang l i giá tr khách hàng xác
nh v
th c a Tân C ng Logistics …………………………………………………..
60
1
PH N M
1.
U
.t v/n 0
V n chuy#n, lưu thông hàng hóa trong nư c và qu c t là m t khâu huy t m ch
v n hành, thúc Dy ho t
ng các ngành ngh$ khác nhau trong n$n kinh t . Nh%ng thay
!i v$ chính sách, tình hình kinh t c a Vi t Nam và th gi i sH tác
c u thông thương hàng hóa, nh hư@ng
c a các doanh nghi p ho t
nt c
ng l n t i nhu
t ng trư@ng và k t qu kinh doanh
ng trong l nh v c logistics, kho bãi, x p d", v n chuy#n,
giao nh n hàng hóa, trong ó có công ty C! ph n
i lý Giao nh n v n t i X p d" Tân
c ng.
Các doanh nghi p d ch v, logistics sH
i m t v i áp l c c nh tranh c ng thIng,
b@i chúng ta ã cam k t cho nư c ngoài thi t l p ngay các doanh nghi p liên doanh
v i tJ l góp v n t5 49%
n 51% # th c hi n kinh doanh các d ch v, v n t i, giao
nh n, kho bãi. Vi c d ch chuy#n cơ s@ s n xu t c a nhi$u doanh nghi p nư c ngoài t5
nơi khác
n Vi t Nam ã t o ra cơ h i r t l n trong vi c xây d ng m t m ng lư i
giao nh n kho v n ho t
ng hi u qu . Trái l i, áp l c c nh tranh r t l n t5 vi c h i
nh p qu c t , s l n m nh không ng5ng c a th trư ng c ng như nh%ng òi h&i ngày
càng t ng t5 phía khách hàng c ng ang
t ra nh%ng thách th c không nh& cho các
doanh nghi p logistics.
Công ty c! ph n
i lý Giao nh n V n t i X p d" Tân C ng (Tân C ng
Logistics) là m t doanh nghi p khá trK trong ngành d ch v, logistics ( ư c thành l p
ngày 11/5/2006), có l i th v$ cơ s@ h t ng, kho bãi nên phát tri#n m nh v$ m ng x p
d", v n t i và ang tham gia t5ng ph n vào chu'i cung ng d ch v, logistics. Tân
C ng Logistics có nhi$u l i th hơn các
i th c nh tranh vì là công ty con c a Tân
C ng Sài Gòn – doanh nghi p khai thác c ng Cát Lái chi m trên 80% th ph n
container xu t nh p khDu t i khu v c phía Nam. Vi c x p d" container c ng Cát Lái
ch y u do hai ơn v
m nh n là Xí nghi p cơ gi i x p d" Tân C ng và Tân C ng
Logistics v i th ph n tương ương nhau. Do v y ư c lư ng th ph n hi n nay c a Tân
c ng Logistics trong ho t
ng x p d" t i c ng khu v c phía Nam là 40%. Tuy nhiên,
c ng như các doanh nghi p logistics trong nư c, Tân C ng Logistics sH ph i r t lo l ng
2
v$ ch t lư ng d ch v,, lo i hình d ch v, giá c và các chi n lư c marketing … khi
m t v i các công ty a qu c gia
y kinh nghi m ho t
i
ng trong l nh v c logistics
tham gia vào th trư ng Vi t Nam theo l trình cam k t c a WTO. S c nh tranh v i
các
i th
trong nư c (Germadept, Safi…) c ng như các
i th
nư c ngoài
(Schenker, Lotte Sea…) ngày càng gay g t; giá c! phi u, hi u qu kinh doanh
tk
ho ch ngày càng cao, vi c nâng cao n ng l c c nh tranh c a Tân C ng logistics là c n
thi t hơn bao gi h t.
Trong b i c nh có r t nhi$u doanh nghi p kinh doanh d ch v, logistics, các doanh
nghi p xu t nh p khDu có nhi$u cơ h i l a ch n ơn v cung c p d ch v, logistics v i
ch t lư ng t t nh t nh(m gi m chi phí trong lưu thông và phân ph i hàng hóa. Tân
C ng Logistics cam k t luôn mang
ngư i
n giá tr vư t tr i cho khách hàng, # tr@ thành
ng hành tin c y. Cùng v i công tác qu n lý ch t lư ng, ho t
ư c Công ty h t s c quan tâm chú tr ng. Công vi c xác
khách hàng # xác
ng marketing
nh khách hàng, g p g"
nh nh%ng yêu c u v$ d ch v, là công vi c thư ng xuyên c a b
ph n marketing song chưa có nghiên c u ánh giá khoa h c v$ giá tr vư t tr i mà
Công ty mang l i cho khách hàng # làm cơ s@ cho vi c nâng cao n ng l c c nh tranh
c a Công ty. Vì v y, tác gi m nh d n ch n $ tài “Các y u t
c nh tranh c a công ty c! ph n
nh hư@ng
n n ng l c
i lý Giao nh n V n t i X p d" Tân C ng
nn m
2020 nhìn t5 phía khách hàng” # Công ty có ngu n thông tin h%u ích v$ s phân tích,
ánh giá khoa h c n ng l c c nh tranh c a Công ty ph,c v, cho vi c ho ch
nh chi n
lư c c nh tranh, xác l p l i th c nh tranh b$n v%ng.
2. M1c tiêu nghiên c2u
Nghiên c u ư c th c hi n nh(m phân tích ánh giá n ng l c c nh tranh c a công
ty c! ph n
i lý Giao nh n V n t i X p d" Tân C ng # t5 ó ưa ra các gi i pháp
nâng cao n ng l c c nh tranh cho Công ty
n n m 2020.
#
t ư c m,c tiêu t!ng
quát trên, $ tài sH hư ng vào nh%ng m,c tiêu c, th# sau:
-
o lư ng các y u t t o ra giá tr vư t tr i c a khách hàng c a công ty
i
lý Giao nh n V n t i X p d" Tân C ng;
-
ánh giá ngu n l c c a công ty
trong vi c t o ra giá tr khách hàng;
i lý Giao nh n V n t i X p d" Tân C ng
3
$ xu t gi i pháp nâng cao n ng l c c nh tranh c a công ty
-
i lý Giao
nh n V n t i X p d" Tân C ng.
3.
i t 3ng và ph"m vi nghiên c2u
i tư ng nghiên c u c a $ tài là: Các y u t
c a công ty
nh hư@ng
n n ng l c tr nh tranh
i lý Giao nh n V n t i X p d" Tân C ng.
Ph m vi nghiên c u: Ho t
X p d" Tân C ng và m t s
ng kinh doanh c a công ty
i lý Giao nh n v n t i
i th c nh tranh trên th trư ng logistics khu v c phía
Nam.
4. Ph ơng pháp nghiên c2u
$ tài ư c th c hi n d a trên s k t h p c hai phương pháp nghiên c u:
tính và
nh
nh lư ng.
Nghiên c u
nh tính dùng trong vi c: khám phá các y u t t o nên giá tr vư t tr i
cho khách hàng ngành d ch v, logistics c ng bi#n; khám phá các y u t ngu n l c t o
nên l i th c nh tranh c a công ty
Nghiên c u
i lý Giao nh n V n t i X p d" Tân C ng.
nh lư ng ư c dùng # ki#m
nh các gi thuy t và thang o các y u
t t o nên giá tr khách hàng t i th trư ng khu v c phía Nam c a công ty
nh n V n t i X p d" Tân C ng.
5. Khung nghiên c2u
i lý Giao
4
M1c tiêu nghiên c2u
Cơ s lý thuy t
N ng l c c nh tranh c a DN ngh
L i th
Ngu n l c: N ng l c lõi t o
c nh tranh:giá tr
ra giá tr c m nh n vư t tr i
c m nh n c a khách hàng
Th!c hi5n nghiên c2u
Xây d ng và ki#m
nh
nh v ngu n l c lõi c a
thang o các y u t t o ra
Công ty t o ra giá tr c m
giá tr c m nh n c a khách
nh n vư t tr i cho khách
hàng
hàng
K t qu nghiên c2u
$ xu t gi i pháp nâng cao
n ng l c c nh tranh c a
Công ty
5
6. Ý ngh6a khoa h c và th!c ti7n c#a 0 tài nghiên c2u
$ tài nghiên c u n ng l c c nh tranh c a doanh nghi p theo hư ng ti p c n t5
phía khách hàng # nh n ra các y u t t o giá tr vư t tr i cho khách hàng, t5 ó phân
tích và khai thác ngu n l c c a doanh nghi p # t o ra giá tr vư t tr i là m t s k
th5a và ti p n i, b! sung vào l nh v c nghiên c u v$ n ng l c c nh tranh c a doanh
nghi p.
$ tài nghiên c u cung c p cho công ty
i lý Giao nh n V n t i X p d" Tân C ng
c ng như các doanh nghi p trong ngành có ư c nh%ng thông tin v$ các y u t và
thang o các y u t t o nên giá tr khách hàng
phương pháp xác
i v i d ch v, Logistics c ng bi#n;
nh và ánh giá ngu n l c t o ra giá tr khách hàng # có nh%ng
ki n ngh nâng cao n ng l c c nh tranh.
7. K t c/u lu&n v n
Ngoài ph n m@
u, k t lu n, danh m,c tài li u tham kh o, danh m,c các b ng
bi#u, lu n v n g m 5 chương:
Chương 1: Cơ s@ khoa h c v$ nâng cao n ng l c c nh tranh c a doanh nghi p
Chương 2: T!ng quan v$ ngành Logistics Vi t Nam và gi i thi u công ty c! ph n
i
lý Giao nh n V n t i X p d" Tân C ng
Chương 3: Xây d ng và ki#m
nh mô hình nghiên c u các y u t quy t
c nh tranh c a công ty c! ph n
i lý Giao nh n V n t i X p d" Tân C ng
Chương 4:
ánh giá th c tr ng n ng l c c nh tranh c a công ty c! ph n
nh l i th
i lý Giao
nh n V n t i X p d" Tân C ng
Chương 5: Ki n ngh nâng cao n ng l c c nh tranh công ty c! ph n
V n t i X p d" Tân C ng
n n m 2020
i lý Giao nh n
6
CH ƠNG 1
CƠ S
KHOA H C V8 N NG L C C NH TRANH C A DOANH NGHI9P
M,c ích c a chương là trình bày cơ s@ lý lu n v$ n ng l c c nh c a doanh
nghi p; các nghiên c u v$ các y u t quy t
và xác l p quy trình ho ch
nh l i th c nh tranh c a doanh nghi p
nh chi n lư c nâng cao n ng l c c nh tranh c a doanh
nghi p.
1.1 M:t s lý lu&n v0 nâng cao n ng l!c c"nh tranh c#a doanh nghi5p
1.1.1 Khái ni5m v0 c"nh tranh trong kinh t .
Thu t ng% “c nh tranh” ư c s) d,ng r t ph! bi n trong nhi$u l nh v c c a
i
s ng, kinh t , chính tr , xã h i.
V i tư cách là m t hi n tư ng xã h i riêng có trong n$n kinh t th trư ng, c nh
tranh xu t hi n trong m i l nh v c, trong m i công o n c a quá trình kinh doanh và
g n li$n v i b t c ch th# nào ang ho t
nhìn nh n @ nhi$u góc
ng trên th trư ng. Do ó, c nh tranh ư c
khác nhau tùy thu c vào ý
nh và hư ng ti p c n c a các
nhà nghiên c u.
T5 i#n kinh doanh Anh –Vi t ghi nh n: “C nh tranh là s
i
ch gi%a các
hãng kinh doanh trên cùng m t th trư ng # giành ư c nhi$u khách hàng, do ó thu
ư c nhi$u l i nhu n hơn cho b n thân, thư ng là b(ng cách bán theo giá c th p nh t
hay cung c p m t ch t lư ng hàng hóa t t nh t” (Nguy n
c Dy, 2002, trang 115).
T5 i#n Bách khoa Vi t Nam ghi nh n: “C nh tranh trong kinh doanh là ho t
ng ganh ua gi%a nh%ng ngư i s n xu t hàng hóa, gi%a các thương nhân, các nhà
kinh doanh trong n$n kinh t th trư ng b chi ph i b@i quan h cung c u, nh(m giành
các i$u ki n s n xu t, tiêu th,, th trư ng có l i nh t” (V Tùng Lâm, 2006, trang
13).
Trong i$u ki n m i c a môi trư ng c nh tranh, c nh tranh trên thương trư ng
không ph i là di t t5
i th c a mình mà chính là ph i mang l i cho khách hàng
nh%ng giá tr gia t ng cao hơn ho c m i l hơn # khách hàng l a ch n mình ch
không ph i
i th (Tôn Th t Nguy n Thiêm, 2003).
7
Theo lý thuy t
i Dương Xanh, trong ó các
i Dương Xanh là nh%ng th
trư ng còn b& ng& v i nh%ng cơ h i phát tri#n h a hCn l i nhu n cao. B n ch t c a
“Chi n lư c
i Dương Xanh” là nâng cao v$ giá tr
và chi phí gi m m nh. C nh tranh trong
i kèm v i s ti n l i, giá c th p
i Dương Xanh là t o thêm kho ng th
trư ng m i, nhu c u m i và trên cơ s@ ó m@ r ng thêm th trư ng (W.Chan Kim và
Renée Mauborgne, 2007).
Như v y, theo th i
i và trình
phát tri#n kinh t , lý lu n c nh tranh ã
không ng5ng ư c b! sung và phát tri#n. Theo quan ni m truy$n th ng thì c nh tranh
ph n ánh m i quan h
i kháng c a các ch th# kinh t mang
m nét
i
u và h y
di t, “thương trư ng là chi n trư ng”; c nh tranh di n ra trên th trư ng và th trư ng
ngành là môi trư ng c nh tranh gay g t nh t; phương th c c nh tranh là giá c th p
ho c hàng hóa có ch t lư ng t t nh t; m,c ích c a c nh tranh là giành cho mình l i
ích nhi$u hơn so v i
i, khi mà môi trư ng c nh tranh @
i th . Theo quan ni m hi n
trong i$u ki n m i, thì c nh tranh chuy#n t5
i
u sang liên k t, h p tác theo
nguyên t c win-win (Tôn Th t Nguy n Thiêm, 2003); c nh tranh không còn là cu c
chi n c a chB các
i th hi n t i trong ngành mà là c nh tranh giành nh%ng cơ h i
xu t hi n trong tương lai (Gary Hamel, 1995), và c nh tranh trong
tìm
i Dương Xanh là
n nh%ng kho ng tr ng th trư ng – th trư ng m i, nhu c u m i (W. Chan Kim
và Renée Mauborgne, 2007); giá c không còn là tiêu chuDn c nh tranh cao nh t; và
m,c ích là có ư c giá tr gia t ng cao hơn, s phát tri#n b$n v%ng.
.c tr ng c#a c"nh tranh:
- C nh tranh là hi n tư ng xã h i di n ra gi%a các ch th# kinh doanh;
- C nh tranh (v i hình th c
i
u hay liên k t h p tác) suy cho cùng là
phương th c gi i quy t mâu thu n gi%a l i ích ti$m n ng gi%a các nhà kinh doanh v i
vai trò quy t
nh c a ngư i tiêu dùng;
- M,c ích c a các doanh nghi p tham gia c nh tranh là giành th trư ng mua
ho c bán s n phDm.
Ý ngh6a c#a c"nh tranh:
- áp ng nhu c u ngày càng cao c a ngư i tiêu dùng;
8
- C nh tranh có vai trò i$u ph i các ho t
- C nh tranh
ng kinh doanh trên th trư ng;
m b o cho vi c s) d,ng các ngu n l c kinh t m t cách hi u qu
nh t;
- C nh tranh có tác d,ng thúc Dy ng d,ng ti n b khoa h c, kA thu t trong
kinh doanh;
- C nh tranh kích thích s sáng t o, là ngu n g c c a s
!i m i liên t,c trong
i s ng kinh t xã h i.
V y, c nh tranh chính là
ng l c phát tri#n.
i v i doanh nghi p, c nh tranh
t o ra m t s c ép bu c các doanh nghi p ph i c i ti n qu n lý s n xu t kinh doanh,
phát tri#n kA thu t công ngh , # không ng5ng t ng n ng su t, thúc Dy hình thành l i
th kinh t quy mô.
1.1.2 L3i th c"nh tranh c#a doanh nghi5p
L i th c nh tranh là m t ph m trù thu c v$ khoa h c qu n lý. L i th c nh
tranh c a doanh nghi p bi#u th chênh l ch tuy t
i v$ n ng su t v i các doanh
nghi p khác trong cùng ngành (M.Porter, 1985).
L i th c nh tranh là khái ni m dùng # chB v trí c nh tranh thu n l i c a
doanh nghi p so v i
i th c nh tranh. ó là v trí tương
cho phép doanh nghi p có th# mang
các
i trên th trư ng, mà @ ó
n cho khách hàng m t giá tr vư t tr i so v i
i th . Vì th , khách hàng sH ch n s n phDm, d ch v, c a doanh nghi p và nh
ó
doanh nghi p sH thu ư c l i nhu n cao hơn m c trung bình c a ngành (Bùi Th
Thanh và Nguy n Xuân Hi p, 2012).
L i th c nh tranh phát sinh ch y u t5 các giá tr mà doanh nghi p có th# t o
ra cho khách hàng. Theo M.Porter, có hai lo i l i th c nh tranh cơ b n mà doanh
nghi p có th# s@ h%u là l i th chi phí th p ho c l i th khác bi t hóa.
+ L i th chi phí th p, xu t hi n khi doanh nghi p cung c p cho ngư i mua các
giá tr tương ương như các
hi n hi n các ho t
i th c nh tranh, nhưng chi phí tích l y t5 vi c th c
ng giá tr th p hơn. Vì th , doanh nghi p có th# chào bán v i m c
giá th p hơn ho c ngang b(ng v i m c giá bình thư ng # thu ư c l i nhu n cao hơn
m c trung bình ngành.
9
+ L i th khác bi t hóa, xu t hi n khi doanh nghi p cung c p các giá tr
so v i các
c áo
i th c nh tranh, nên ngư i mua v n hài lòng v i m c giá cao hơn bình
thư ng và vư t tr i so v i ph n chi phí t ng thêm # t o ra giá tr
c áo ó. Vì th ,
c ng gi ng như l i th chi phí th p là doanh nghi p sH thu ư c l i nhu n cao hơn
m c trung bình c a ngành.
L i th c nh tranh b$n v%ng là s liên t,c cung c p cho th trư ng m t giá tr
c bi t mà không có
th :
i th c nh tranh nào có th# cung c p ư c.
l n # t o s khác bi t;
doanh và ph n ng c a
h%u hình có nh hư@ng
ó là nh%ng l i
lâu dài trư c nh%ng bi n !i c a môi trư ng kinh
i th ; Tr i hơn
i th trong nh%ng thu c tính kinh doanh
n khách hàng.
1.1.3 Ngu;n l!c c#a doanh nghi5p
Ngu n l c c a doanh nghi p g m các tài s n h%u hình và vô hình mà doanh
nghi p s@ h%u. Có th# chia ngu n l c doanh nghi p thành n m lo i chính:
+ Các ngu n l c v t ch t: Cơ s@ v t ch t, trang thi t b , ngu n tài chính…
+ Ngu n l c phi v t ch t n i b : Các c u trúc, h th ng và quá trình như c u
trúc t! ch c, h th ng qu n lý thông tin, qui trình s n xu t…
+ Ngu n l c phi v t ch t bên ngoài: S công nh n và hình nh c a công ty
i
v i khách hàng, nhà cung c p, công chúng.
+ Ngu n nhân l c thu c cá nhân: Ki n th c và kA n ng c a nhà qu n lý và nhân
viên.
+ Ngu n nhân l c thu c t p th#: Các
c trưng v n hóa c a công ty, kh n ng
!i m i, kh n ng h p tác…
Lý thuy t v$ ngu n l c c a doanh nghi p ư c xem là m t hư ng ti p c n m i
trong nghiên c u c nh tranh c a doanh nghi p. D a vào ti$n $ là các doanh nghi p
trong cùng m t ngành thư ng s) d,ng nh%ng chi n lư c kinh doanh khác nhau, không
th# có cùng m t chi n lư c cho hai doanh nghi p vì chi n lư c kinh doanh c a m t
doanh nghi p ư c xây d ng d a vào chính ngu n l c c a doanh nghi p ó.
10
Ngu n l c c a doanh nghi p có th# @ d ng h%u hình (ví d, như công ngh v$
s n xu t và s n phDm), ho c vô hình (ví d, như tri th c, ngh thu t lãnh
o, vv).
Ngu n l c vô hình thư ng khó phát hi n và ánh giá nhưng chúng thư ng t o ra l i
th c nh tranh b$n v%ng.
Doanh nghi p s@ h%u ngu n l c và các kh n ng khai thác, s) d,ng ngu n l c
ó cho vi c phát tri#n các n ng l c
c áo hay còn g i là n ng l c c t lõi (t o ra s
khác bi t và t o ra giá tr gia t ng) # gia t ng l i nhu n. Như v y ngu n l c ư c xem
là ngu n g c c a l i th c nh tranh và hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p.
Lý thuy t v$ ngu n l c doanh nghi p liên t,c ư c phát tri#n,
m@ r ng trong th trư ng
ng và hình thành nên lý thuy t n ng l c
có th# tr@ thành ngu n n ng l c
c bi t nó ư c
ng. Ngu n l c
ng là nh%ng ngu n l c th&a mãn b n
c i#m: có
giá tr , hi m, khó thay th , và khó b b t chư c, thư ng g i t t là VRIN (Valuable,
Rare, Inimitable, Nonsubstituable). Ngu n n ng l c
ng sH t o ra l i th c nh tranh
và em l i hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p (Nguy n
ình Th và Nguy n Th
Mai Trang, 2008).
1.1.4 N ng l!c c"nh tranh c#a doanh nghi5p
N ng l c c nh tranh là kh n ng c a doanh nghi p có th# hi n th c hóa các
ngu n l c, ti$m l c thành các l i th c nh tranh.
N ng l c c nh tranh c a doanh nghi p là th# hi n th c l c và l i th c a doanh
nghi p so v i
i th c nh tranh trong vi c th&a mãn t t nh t nh%ng òi h&i c a khách
hàng # thu l i ngày càng cao hơn (HuLnh Th Phong, 2011).
Các nghiên c u và o lư ng n ng l c c nh tranh c a doanh nghi p ã ư c h
th ng hóa và phân lo i thành ba lo i:
+ Nghiên c u n ng l c c nh tranh ho t
vào nh%ng chB tiêu cơ b n g n v i ho t
n ng su t lao
ng là xu hư ng nghiên c u chú tr ng
ng kinh doanh trên th c t như: th ph n,
ng, giá c , chi phí… Theo nh%ng chB tiêu này, doanh nghi p có n ng
l c c nh tranh cao là nh%ng doanh nghi p có các chB tiêu ho t
qu , chIng h n như n ng su t lao
ng kinh doanh hi u
ng cao, th ph n l n, chi phí s n xu t th p…
11
+ N ng l c c nh tranh d a trên khai thác, s) d,ng tài s n là xu hư ng nghiên
c u ngu n hình thành n ng l c c nh tranh trên cơ s@ s) d,ng các ngu n l c như s)
d,ng hi u qu các ngu n l c hay l i th trong vi c ti p c n các ngu n l c.
+ N ng l c c nh tranh theo quá trình là xu hư ng nghiên c u n ng l c c nh
tranh ư c ư c khai thác như các quá trình duy trì và phát tri#n n ng l c c nh tranh,
các quá trình bao g m: qu n lý chi n lư c, s) d,ng ngu n l c, các quá trình tác nghi p
(s n xu t, ch t lư ng…).
N ng l c
ng doanh nghi p là là m t hư ng nghiên c u m i trên th gi i v$
ình Th và Nguy n Th Mai Trang v i $ tài nghiên
n ng l c c nh tranh. Nguy n
c u “N ng l c c nh tranh
ng c a doanh nghi p trên
Minh” – công trình nghiên c u tiên phong v$ n ng l c
a bàn Thành ph H Chí
ng doanh nghi p t i th
trư ng Vi t Nam. K t qu nghiên c u này cho th y, # gia t ng n ng l c c nh tranh,
doanh nghi p c n ph i: t p trung nuôi dư"ng và phát tri#n n ng l c marketing thông
qua vi c
u tư vào ki n th c và kA n ng marketing c ng như phát tri#n n ng l c sáng
t o c a doanh nghi p; và chú ý
n vai trò c a
nghi p vì nó làm t ng các y u t n ng l c
và
nh hư ng kinh doanh
i v i doanh
ng khác như marketing, n ng l c sáng t o
nh hư ng h c h&i.
Tóm l i, n ng l c c nh tranh là kh n ng c a doanh nghi p trong vi c s) d,ng
hi u qu ngu n l c, ng phó v i thách th c # t o ra và duy trì l i th c nh tranh b$n
v%ng, ây c ng chính là quá trình qu n lý chi n lư c c nh tranh c a công ty. Như v y
n ng l c c nh tranh, l i th c nh tranh, ngu n l c và chi n lư c c nh tranh có m i
quan h tương giao v i nhau. Ngu n l c, ti$m l c là i$u ki n c n, n ng l c c nh
tranh là i$u ki n
# doanh nghi p có ư c l i th c nh tranh; trong khi ó, chi n
lư c như là phương th c, công c, chuy#n hóa ngu n l c, ti$m l c thành l i th c nh
tranh (Hình 1.1).
12
N ng l c c nh tranh
L i th
Ngu n l c
Chi n lư c c nh tranh
c nh tranh
Hình 1.1 : M i quan h5 givà chi n l 3c c"nh tranh.
Ngu;n: D a theo Bùi Th Thanh và Nguy n Xuân Hi p, 2012
1.2 Phân tích n ng l!c c"nh tranh c#a doanh nghi5p
Khái ni m n ng l c c nh tranh có m i quan h ch t chH v i hai khái ni m
ngu n l c và l i th c nh tranh. Như v y, khi phân tích n ng l c c nh tranh c a doanh
ph i tính
n c hai khía c nh ngu n l c và l i th c nh tranh c a doanh nghi p ó.
Các nghiên c u
i#n hình (ví d, Parasuraman, Berry, và Zeithaml, 1985;
Sharma và Lambert, 1994) khIng
ngh có giá tr
nh có s khác nhau v$ nh%ng cái các nhà qu n lý
i v i khách hàng và nh%ng cái khách hàng nói có giá tr v i h và ây
chính là kho ng tr ng t o ra nh%ng ti$m tàng cho nh%ng sai l m trong các n' l c c a
doanh nghi p nh(m cung c p giá tr cho khách hàng #
t ư c l i th c nh tranh.
V y # ánh giá, o lư ng n ng l c c nh tranh c a doanh nghi p ta c n xem
xét @ c hai góc nhìn c a doanh nghi p và khách hàng.
1.2.1 Ti p c&n t( phía doanh nghi5p
Theo M. Porter, m'i doanh nghi p là m t t p h p các ho t
y ut
u vào thành
hàng. Nh%ng ho t
ng chuy#n hóa các
u ra và t o ra giá tr c a doanh nghi p cung c p cho khách
ng ó ư c g i là nh%ng ho t
ng giá tr và t p h p các ho t
ng c a doanh nghi p hình thành nên m t chu'i giá tr . Có hai cách # doanh nghi p
thu ư c l i nhu n trên m c trung bình ngành, t c có ư c l i th c nh tranh: Doanh
13
nghi p h th p chi phí và doanh nghi p t o ra nh%ng ti n ích
c áo b(ng s khác
bi t hóa c a s n phDm, d ch v, làm t ng giá tr .
Theo cách gi i thích này, n ng l c c nh tranh c a doanh nghi p là kh n ng
em l i chi phí th p ho c khác bi t hóa c a doanh nghi p so v i
+
i v i các y u t quy t
nh chi phí, Porter cho r(ng v th chi phí c a m t
doanh nghi p là k t qu t5 hành vi chi phí c a các ho t
ph, thu c vào các y u t quy t
i th .
nh
ng giá tr . Hành vi chi phí
n chi phí. Nh%ng y u t này bao g m: t ng l i
ích theo qui mô; s h c h&i; cơ c u m c s) d,ng n ng l c s n xu t, các liên k t bên
trong chu'i giá tr ho c liên k t d c v i chu'i giá tr c a các nhà cung c p và kênh
phân ph i; s tương quan qua l i gi%a các ơn v kinh doanh trong doanh nghi p; s
tích h p trong m'i ho t
ng giá tr ; l a ch n th i i#m trong vi c th c hi n các ho t
ng giá tr ; các chính sách ư c doanh nghi p l a ch n; v trí
ng giá tr ; các y u t mang tính th# ch như quy
a lý di n ra các ho t
nh c a chính quy$n; chính sách
mi n gi m thu và các khuy n khích tài chính; vi c thành l p và ho t
oàn th#, vv. M c
tác
ng c a các y u t này có th# t ng, gi m dư i s
ng c a các
i$u khi#n
c a doanh nghi p và thư ng tương tác v i nhau. S tương tác gi%a các y u t này
thư ng khá tinh t , không d nh n ra nên kh n ng chuy#n t i nh%ng hi#u bi t sâu s c
v$ s tương tác nh%ng y u t quy t
ngu n l c b$n v%ng #
nh chi phí vào l a ch n chi n lư c có th# là m t
t ư c l i th chi phí.
+ S khác bi t hóa trong m t ho t
ng giá tr
cơ b n: l a ch n chính sách # th c hi n nh%ng ho t
nào # t o ra s
ư c xác
nh b@i nhi$u y u t
ng nào và b(ng phương pháp
c nh t; các liên k t bên trong chu'i giá tr ho c liên k t d c v i
chu'i giá tr c a các nhà cung c p ho c kênh phân ph i; l a ch n th i i#m b t
th c hi n các ho t
quy t
ng giá tr ; v trí
a lý thu n ti n…S tác
nh l i th khác bi t hóa thư ng thay !i theo các ho t
ng c a các y u t
ng giá tr khác nhau
tùy theo ngành ngh$ và h u h t ch u nh hư@ng c a các y u t quy t
M t doanh nghi p th c hi n khác bi t hóa chính mình so v i
n khác bi t hóa n u như s
nh chi phí.
i th c nh tranh khi h
cung c p i$u gì ó là duy nh t và có giá tr cho khách hàng; S
ưa
u
c nh t sH không
c nh t này không mang l i giá tr
i v i ngư i
mua. M t doanh nghi p thành công v i khác bi t hóa ph i tìm ra nh%ng phương pháp
14
# sáng t o giá tr cho ngư i mua, t5 ó em l i giá bán vư t tr i nh%ng chi phí t ng
thêm # sáng t o ra giá tr
c nh t (M.Porter, 1985).
Như v y, vi c o lư ng và ánh giá vai trò c a các y u t quy t
phí và l i th
nh l i th chi
c áo nói trên là r t ph c t p.
Theo quan i#m c a nh%ng ngư i theo lý thuy t ngu n l c, n ng l c c nh tranh
c a doanh nghi p xu t phát @ vi c s@ h%u ngu n l c và kh n ng phát tri#n chúng
thành các n ng l c
c áo hay ngu n n ng l c
ng- ngu n l c th&a mãn tiêu chí
VRIN. N ng l c c nh tranh c a doanh nghi p là kh n ng nh n d ng, nuôi dư"ng và
phát tri#n các ngu n l c t o nên n ng l c
ng # em l i l i th c nh tranh b$n v%ng.
Tuy nhiên, hi n t i các nghiên c u v$ các y u t có kh n ng t o nên ngu n n ng l c
ng c a doanh nghi p còn ch y u t p trung vào m t s y u t riêng lK và có th# còn
nhi$u y u t khác n%a nên chưa hình thành m t b c tranh t!ng quát v$ các y u t có
th# t o nên ngu n n ng l c
ng cho doanh nghi p (Nguy n
Mai Trang, 2008). Chính vì v y, vi c xác
ình Th và Nguy n Th
nh các ngu n l c t o nên n ng l c c nh
tranh t!ng h p c a doanh nghi p là v n $ không ơn gi n.
1.2.2 Ti p c&n t( phía khách hàng
Ti p c n t5 phía khách hàng th c ch t là i t5 k t qu c a các ho t
ng giá tr
# truy ngư c l i i$u gì ã t o ra cho khách hàng m t giá tr vư t tr i so v i
i th ,
i$u ó th# hi n n ng l c c nh tranh c a doanh nghi p.
Theo cách ti p c n này, M.Porter cho r(ng m t doanh nghi p t o ra giá tr cho
ngư i mua và i$u này gi i thích m c giá vư t tr i so v i chi phí t ng thêm b(ng cơ
ch th hai: nâng cao ho t
ng c a ngư i mua, th hi n
s gia t ng m c
hài
lòng ho c áp ng t t hơn nhu c u c a ngư i mua. Nh%ng giá tr và các d u hi u c a
giá tr phù h p v i tiêu chuDn mua (g i là tiêu chuDn mua) ư c ngư i mua ón nh n
và tr@ thành giá tr c a ngư i mua. Porter chia tiêu chuDn mua làm hai lo i là tiêu
chuDn s) d,ng (ch t lư ng,
c tính c a s n phDm, logistics
u ra và các d ch v, khác
dành cho ngư i mua) và tiêu chuDn d u hi u nh n bi t (d u hi u giá tr có tác
ng
n nh n th c v$ n ng l c c a doanh nghi p # áp ng các tiêu chuDn s) d,ng t5
phía ngư i mua). M c
phù h p v i tiêu chuDn s) d,ng và tiêu chuDn d u hi u nh n
bi t ánh giá hi u qu cung c p giá tr c a doanh nghi p. Vì v y, vi c xác
nh các
