I. Giới thiệu chung về công ty chứng khoán ACBS.
1. Quá trình thành lập.
Công ty TNHH Chứng khoán ACB (ACBS) là công ty TNHH 100% vốn của Ngân
hàng TMCP Á Châu, được thành lập vào tháng 6/2000, cùng lúc với sự ra đời của
thị trường chứng khoán Việt Nam và Trung tâm Giao dịch Chứng khoán TP.HCM.
Là một trong những Công ty Chứng khoán đầu tiên tham gia thị trường, ACBS đã
không ngừng phát triển và lớn mạnh cả về tiềm lực tài chính, mạng lưới hoạt động
và chất lượng sản phẩm dịch vụ, trở thành một thương hiệu mạnh và uy tín đối với
các nhà đầu tư.
2. Quá trình phát triển.
a, Ngành nghề kinh doanh.
Công ty TNHH Chứng khoán ACB (ACBS) được Ủy Ban Chứng Khoán Nhà nước
cấp phép hoạt động kinh doanh từ tháng 6/2000 cho tất cả các nghiệp vụ chứng
khoán, bao gồm:
- Môi giới chứng khoán;
- Tự doanh chứng khoán;
- Bảo lãnh phát hành chứng khoán;
- Tư vấn đầu tư và lưu ký chứng khoán;
- Quản lý Danh mục đầu tư.
Tháng 09/2008, nghiệp vụ Quản lý Danh mục đầu tư được hủy bỏ theo quy định
của Ủy Ban Chứng khoán Nhà nước.
Ngoài ra, ACBS còn cung cấp các sản phẩm khác về Tư vấn Tài Chính Doanh
Nghiệp, bao gồm:
- Tư vấn mua lại và sáp nhập doanh nghiệp (M&A);
- Tư vấn bảo lãnh và phát hành chứng khoán;
- Tư vấn niêm yết Chứng khoán;
- Tư vấn cổ phần hóa doanh nghiệp quốc doanh;
- Tư vấn chuyển đổi hình thức hoạt động doanh nghiệp (từ Công ty TNHH thành
Công ty cổ phần và Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thành Công ty cổ
phần);
- Tư vấn tái cấu trúc Tài chính doanh nghiệp
b, Tăng trưởng về vốn.
Từ số vốn điều lệ khiêm tốn khi thành lập là 43 tỷ đồng, ACBS đ. trải qua 3 lần
tăng vốn như sau:
Tháng 9/2007: Vốn điều lệ là 500 tỷ đồng (Năm trăm tỷ đồng)
Tháng 1/2008: Vốn điều lệ là 1.000 tỷ đồng (Một ngàn tỷ đồng)
Tháng 11/2009 đến nay: Vốn điều lệ là 1.500 tỷ đồng (Một ngàn năm trăm tỷ
đồng)
c, Tăng trưởng về nhân sự.
Vào thời điểm mới thành lập, đội ngũ cán bộ công nhân viên của ACBS chỉ khoảng
30 người. Trải qua hơn 8 năm hoạt động, tính đến ngày 31/12/2008, đội ngũ nhân
sự của ACBS đã đạt đến 237 ngườii. ACBS thường xuyên chú trọng bồi dưỡng
phát triển chuyên môn của đội ngũ nhân viên, tất cả nhân viên đều được tham dự
các khóa học về Chứng khoán và Thị trường Chứng khoán. Tính đến hiện tại đã có
hơn 130 nhân viên đủ điều kiện được cấp chứng chỉ hành nghề kinh doanh chứng
khoán, hơn 23 nhân viên có chứng chỉ đại diện sàn. Ngoài ra, ACBS còn thu hút
được nhân sự quản lý cấp cao và cấp trung gian được đào tạo ở nước ngoài và có
nhiều kinh nghiệm làm việc trong các Tập đoàn tài chính lớn của Việt Nam.
d, Tăng trưởng về mạng lưới.
Dù trong tình hình thị trường khó khăn, nhưng ACBS vẫn duy trì nhịp độ phát
triển, đặc biệt là trong việc mở rộng hệ thống mạng lưới các Chi nhánh, Đại lý
nhận lệnh, tạo sự thuận lợi tối đa cho các nhà đầu tư. Nếu như cuối năm 2007,
ACBS chỉ có 5 chi nhánh, 1 phòng giao dịch, 6 đại lý nhận lệnh trên toàn quốc thì
đến thời điểm hiện tại, hệ thống mạng lưới ACBS đã phát triển mạnh mẽ đến 8 Chi
nhánh và 24 Đại lý nhận lệnh. Ngày 07 tháng 07 năm 2008, ACBS đánh dấu bước
phát triển mới bằng việc thực hiện chuyển đổi thành công trụ sở chính từ số 09 Lê
Ngô Cát, Phường 7, Quận 3, TP.HCM sang trụ sở mới được xây dựng là Hội sở
107N Trương Định, Phường 6, Quận 3, TP.HCM với diện tích sử dụng trên 1.500
m2, giúp quản lý tập trung và hiệu quả trong việc vận hành bộ máy hoạt động.
II. Các nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán của công ty ACBS.
1. Môi giới chứng khoán.
1.1. Nghiệp vụ môi giới chứng khoán trên thị trường tập trung.
A/ Quy trình.
Bước 1: Mở tài khoản.
Trước khi nhận lệnh của khách hàng, ACBS yêu cầu khách hàng mở tài khoản giao
dịch. Tài khoản đó có thể là tài khoản tiền mặt hay tài khoản ký quỹ. Tài khoản
giao dịch để dùng cho các giao dịch thông thường còn tài khoản ký quỹ dùng cho
giao dịch ký quỹ. Sở dĩ phải có hai loại tài khoản như vậy là vì yêu cầu quản lý đối
với giao dịch ký quỹ khách yêu cầu quản lý đối với giao dịch thông thường.
Bước 2: Nhận đơn đặt hàng.
Sau khi tài khoản được mở, khách hàng có thể ra lệnh mua, bán cho Công ty môi
giới. Hình thức đặt lệnh có thể bằng điện thoại, telex hay bằng phiếu lệnh.
Nếu là lệnh bán Công ty sẽ đề nghị khách hàng xuất trình số chứng khoán muốn
bán để kiểm tra trước khi thực hiện đơn hàng hoặc đề nghị phải ký quỹ một phần
số chứng khoán theo một tỷ lệ do UBCKNN quy định.
Nếu là lênh đặt mua, Công ty phải đề nghị khách hàng mức tiền ký quỹ nhất định
trên tài khoản khách hàng ở Công ty. Khoản tiền này thường bằng 40% trị giá mua
theo lệnh.
Phòng môi giới chứng khoán của Công ty sau khi phân loại các lệnh mua bán và
hoàn tất thủ tục ban đầu thoả thuận với khách hàng như: Mức ký quỹ, hoa hồng, lệ
phí… sẽ thông báo bằng điện thoại, telex hoặc Fax cho thư ký văn phòng đại diện
của Công ty có mặt tại quầy giao dịch trong SGDCK
Bước 3: Chuyển lênh tới thị trường phù hợp để thực hiện.
Những người đại diện có giấy phép của ACBS hoạt động với vai trò trung gian
giữa khách hàng với Công ty. Trước đây, người đại diện gửi tất cả lệnh mua bán
chứng khoán của khách hàng tới bộ phận thực hiện lệnh hoặc phòng kinh doanh
giao dịch của Công ty. Ở đây, một thư ký sẽ kiểm tra xem chứng khoán đó được
mua bán trên thị trường nào (phi tập trung hay tập trung). Sau đó người thư ký sẽ
gửi lệnh này tời thị trường để thực hiện.
Ngày nay, nhờ có mạng lưới thông tin trực tiếp từ các trụ sở chính và các phòng
giao dịch. Vì vậy, các lệnh mua bán chứng khoán không còn được chuyển đến
phòng thực hiện lệnh nữa mà được chuyển trực tiếp tới phòng giao dịch của
SGDCK.
Bước 4: Xác nhận cho khách hàng.
Sau khi lệnh đã được thực hiện sau, CTCK gửi cho khách hàng một phiếu xác nhận
đã thi hành xong lệnh. Xác nhận này cũng giống như một hoá đơn hẹn ngày thanh
toán với khách hàng.
Bước 5: Thanh toán bù trừ giao dịch.
Hoạt động thanh toán bù trừ giao dịch bao gồm việc đối chiếu giao dịch và bù trừ
các kết quả giao dịch.SGDCK sẽ tiến hành bù trừ giao dịch trên cơ sở nội dung
lệnh của các CTCK chuyển vào hệ thống, những sai sót của CTCK tự sửa chữa.
Việc bù trừ các kết quả giao dịch sẽ kết thúc bằng việc in ra các chứng từ thanh
toán. Các chứng từ này sẽ được gửi cho các CTCK và là cơ sở để thực hiện thanh
toán và giao dịch chứng khoán.
Bước 6: Thanh toán và giao hàng.
Đến ngày thanh toán, người mua sẽ nhận được một giấy chứng nhận quyền sở hữu
về số chứng khoán do Công ty bảo quản chứng khoán xác nhận, số chứng khoán
này nằm trong tài khoản lưu trữ chứng khoán mà ACBS đã mở tại Công ty Bảo
quản.
Đối với người bán chứng khoán sẽ nhận được một giấy báo cáo trên tài khoản của
mình ở CTCK hoặc thông qua Ngân hàng đại diện của khách hàng.
B/ Các nghiệp vụ môi giới cụ thể.
1.1.1.Mở tài khoản.
a,Quy trình hướng dẫn mở tài khoản cho khách hàng.
Bước 1: gặp gỡ hướng dẫn khách hàng mở tài khoản.
Bước 2: kí hợp đồng mở tài khoản.
Bước 3: Lưu kí tiền và chứng khoán.
Bước 4: theo dõi tài khoản và lập báo cáo.
b,Hướng dẫn mở tài khoản giao dịch và lưu ký CKNY
• Nhà đầu tư trong nước
Bước 1: Khách hàng liên hệ với các Chi nhánh/ Phòng giao dịch của ACBS để
được hướng dẫn thủ tục, chi tiết các chứng từ khách hàng cần chuẩn bị các yêu cầu
cần thiết theo quy định.
Bước 2: Khách hàng điền đầy đủ và chính xác thông tin vào Giấy Đăng ký mở tài
khoản giao dịch và lưu ký chứng khoán.
Bước 3: Khách hàng ký, ghi rõ họ tên và đóng dấu (nếu là tổ chức) trên Hợp đồng
giao dịch và lưu ký chứng khoán. Kể từ lúc này, khách hàng có thể thực hiện các
giao dịch chứng khoán tại ACBS.
Bước 4: Nhận lại một bản hợp đồng từ ACBS.
Lưu ý: Trường hợp khách hàng đã có tài khoản giao dịch tại Công ty chứng khoán
khác, Nhân viên Môi giới Tư vấn Đầu tư sẽ hướng dẫn khách hàng thủ tục tất toán
tài khoản và mở tài khoản giao dịch mới tại ACBS.
Sau khi hoàn tất các bước trên, nhân viên môi giới sẽ cung cấp cho nhà đầu tư mã
số giao dịch chứng khoán. Nhà đầu tư có thể tiến hành giao dịch chứng khoán vào
ngày hôm sau theo các quy định hiện hành (tham khảo mục hướng dẫn giao dịch).
Trong trường hợp nhà đầu tư có chứng khoán chưa lưu ký, cần tiến hành lưu ký tại
Bộ phận Lưu ký trước khi tiến hành giao dịch (tham khảo mục hướng dẫn lưu ký
chứng khoán).
• Nhà đầu tư nước ngoài
- Nhà đầu tư lưu ký chứng khoán tại ACBS:
Bước 1: Xin cấp mã số giao dịch chứng khoán: nhà đầu tư điền thông tin cần
thiết vào các mẫu đơn xin cấp mã số giao dịch theo mẫu cung cấp tại ACBS:
Bước 2: Mở tài khoản tiền gửi giao dịch chứng khoán tại Ngân hàng Á Châu
Bước 3: Ký hợp đồng giao dịch chứng khoán theo mẫu của ACBS ( 02 bản)
- Nhà đầu tư không lưu ký tại ACBS:
Bước 1: Cung cấp các chứng từ cần thiết.
Bước 2: Ký hợp đồng giao dịch chứng khoán theo mẫu của ACBS (02 bản).
1.1.2. Lưu kí chứng khoán.
Lưu ký chứng khoán là hoạt động nhận ký gửi, bảo quản, chuyển giao chứng
khoán cho nhà đầu tư và giúp nhà đầu tư thực hiện các quyền liên quan đến sở hữu
chứng khoán. Việc lưu ký chứng khoán được quản lý theo hai cấp:
Nhà đầu tư mở tài khoản lưu ký tại ACBS (thành viên lưu ký) để lưu ký chứng
khoán.
ACBS mở tài khoản lưu ký tại Trung tâm lưu ký chứng khoán để tái lưu ký chứng
khoán của nhà đầu tư tại Trung tâm lưu ký.
a,Quy trình triển khai nghiệp vụ lưu kí:
Bước 1: tiếp nhận hồ sơ lưu kí chứng khoán.
Bước 2:tái lưu ký tại trung tâm lưu kí chứng khoán.
Bước 3: thực hiện quyền sở hữu chứng khoán lưu kí.
Bước 4: thu phí dịch vụ lưu kí chứng khoán.
Bước 5: lập báo cáo khi có yêu cầu.
b, Các dịch vụ lưu ký CK:
• Ký gửi chứng khoán
Quy trình ký gửi chứng khoán niêm yết tại Hội sở ACBS được BVQI chứng nhận
quản lý theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008.
Chứng khoán được lưu giữ tập trung tại Trung tâm Lưu ký và giao dịch tập trung
qua Sở Giao dịch chứng khoán.
Quản lý số dư chứng khoán, mua lại cổ phiếu lô lẻ và thực hiện các quyền phát
sinh cho khách hàng.
An toàn, bảo mật và nhanh chóng.
Nhân viên tư vấn tận tình và chu đáo.
• Rút chứng khoán
Quy trình rút chứng khoán niêm yết tại Hội sở ACBS được BVQI chứng nhận
quản lý theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008.Khách hàng không muốn tiếp tục lưu giữ
chứng khoán tập trung tại Trung tâm lưu ký chứng khoán có thể thực hiện thủ tục
rút chứng khoán. Sau khi rút, khách hàng sẽ được nhận lại Sổ/ Giấy chứng nhận sở
hữu chứng khoán; thông tin khách hàng và các quyền phát sinh sẽ do Tổ chức phát
hành quản lý.
• Thực hiện quyền cho người sở hữu chứng khoán
Quy trình thực hiện quyền chứng khoán niêm yết tại Hội sở ACBS được BVQI
chứng nhận quản lý theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008.
Thực hiện đầy đủ các quyền phát sinh cho khách hàng.
Thông báo đến từng khách hàng về quyền mua chứng khoán phát hành thêm.
Đăng ký mua, chuyển nhượng quyền mua chứng khoán phát hành thêm theo yêu
cầu của khách hàng.
Nhanh chóng, chính xác và bảo mật.
• Chuyển khoản chứng khoán do cho/ tặng/ thừa kế/ phân chia tài sản
chứng khoán .