Thực trạng năng lực cạnh tranh của Công ty SONA trong xuất khẩu hàng hoá

Thực trạng năng lực cạnh tranh của Công ty SONA trong xuất
khẩu hàng hoá
2.1 Sơ lược về Công ty SONA
2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển
Tên đầy đủ của công ty là: Công ty Cung ứng Nhân lực Quốc tế và
Thương mại.
Tên giao dịch quốc tế: International manpower supply and trade company
Tên giao dịch viết tắt: SONA
Trụ sở chính: Số 34- Đại Cồ Việt- Quận Hai Bà Trưng- Hà Nội.
* Biểu tượng:
Trước năm 1992: Công ty Cung ứng Nhân lực Quốc tế và Thương mại
(SONA) là một doanh nghiệp Nhà nước được thành lập theo Quyết định số
449/LĐTBXH và Quyết định số 244/LĐTBXH ngày 11/6/1991 với tên gọi là
Công ty dịch vụ lao động với nước ngoài (Overseas Labor Service Company),
tên viết tắt của công ty là SONA.
Giữa năm 1992, Nhà nước chủ trương thay đổi nghị định 268, xoá bỏ mô
hình cũ, thay thế bằng nghị định 388/HĐBT ban hành ngày 20/11/1991 về quy
chế thành lập và giải thể doanh nghiệp Nhà nước. Căn cứ vào nghị định
388/HĐBT ban hành ngày 20/11/1991, thông báo số 160/TB ngày 25/5/1992
của VPCP và theo quy chế doanh nghiệp Nhà nước.
Ngày 11/12/1997, theo quyết định số 1501/LĐTBXH công ty đổi tên
thành Công ty Cung ứng Nhân lực Quốc tế và Thương mại. Tên giao dịch quốc
tế là: International Manpower Supply and Trade Company, tên viết tắt
là SONA.
Hiện nay công ty SONA có trụ sở làm việc tại 34 Đại Cồ Việt- Hà Nội,
hạch toán độc lập và có đầy đủ tư cách pháp nhân, thực hiện hoạt động xuất
nhập khẩu trực tiếp và dưới sự quản lý của Bộ Thương Mại và Uỷ ban nhân dân
thành phố Hà Nội.
Khi mới được thành lập, Công ty dịnh vụ lao động nước ngoài chỉ hoạt
động trong lĩnh vực đưa người lao động đi làm việc tại nước ngoài và đào tạo
nghề, tiếng bản địa cho họ. Chỉ sau một thời gian ngắn kể từ khi thành lập,

Công ty dịnh vụ lao động ngoài nước đã trở thành một trong những công ty
hàng đầu tại Việt Nam trong lĩnh vực cung ứng nguồn nhân lực. Công ty đã xây
dựng được uy tín và thị trường riêng của mình, được nhiều đối tác tin cậy.
Đến năm 1998, Bộ lao động thương binh và xã hội đã quyết định đổi tên
công ty thành Công ty cung ứng nhân lực quốc tế và thương mại, với tên viết tắt
là SONA cùng với việc đổi tên công ty thì công ty đã được phép hoạt động
trong cả lĩnh vực kinh doanh thương mại.
Theo giấy phép đăng ký kinh doanh số 112373 ngày 17/01/1998 do Bộ
Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội cấp, Công ty SONA được phép kinh doanh trong
các lĩnh vực sau:
– Cung ứng lao động và dịch vụ lao động cho các công ty, tổ chức, cá
nhân trong và ngoài nước.
– Tổ chức dịch vụ phục vụ nhu cầu vật chất và tinh thần cho người lao
động Việt Nam làm việc tại nước ngoài.
– Xuất khẩu: nông sản, lâm sản chế biến, mỹ phẩm, chất tẩy rửa công
nghiệp và gia dụng, hàng dệt may, hải sản, vật liệu xây dựng và dược liệu.
– Nhập khẩu: Các sản phẩm bằng cao su, gốm, sứ, thuỷ tinh, vật liệu xây
dựng, vật tư vật liệu sản xuất, nguyên phụ liệp phục vụ cho sản xuất, thiết bị
trang trí nội thất, phương tiện vật tải, hàng tiêu dùng, thiết bị, máy móc phục vụ
cho sản xuất và tiêu dùng.
– Kinh doanh các loại hoá chất, khoáng sản, buôn bán các chứng từ vận
chuyển và đại lý vé máy bay.
Công ty Dịch vụ lao động với nước ngoài (nay là: Công ty Cung ứng
nhân lực quốc tế và Thương mại SONA) là một đơn vị kinh tế cơ sở, hạch toán
kinh doanh độc lập, có tư cách pháp nhân, có con dấu riêng và được mở tài
khoản ở ngân hàng.
2.1.2 Cơ cấu tổ chức bộ máy công ty
Trên cơ sở điều lệ tổ chức và hoạt động của Công ty ban hành theo quyết
định số 193/LĐTBXH- QĐ ngày 26/03/1993 của Bộ trởng Bộ LĐ TB&XH,
Công ty đã chủ động xin ý kiến của Bộ, của Cục để thực hiện sắp xếp lại nhân

sự và tổ chức bộ máy hoạt động của Công ty theo mục tiêu giữ ổn định để phát
triển. Tiến hành thể chế hoá công tác tổ chức lao động của công ty bằng các quy
chế , quy định, nội quy phù hợp với các quy định của pháp luật, của Nhà nước,
của Bộ và của Cục. Tổ chức bộ máy công ty phù hợp, sát với chức năng, nhiệm
vụ và hoạt động kinh doanh của công ty.
Công ty đã xây dựng bộ máy tổ chức theo cơ cấu trực tuyến chức năng
nhằm thực hiện tốt nhiệm vụ, chức năng của mình. Cơ cấu này tạo ra sự quản lý
chặt chẽ từ trên xuống dưới, từ Giám đốc đến các bộ phận, phòng ban, với bộ
máy quản lý gọn nhẹ, thông tin được truyền đi nhanh chóng chính xác tạo ra
một hệ thống làm việc hiệu quả.
Hiện nay, tổng số cán bộ công nhân viên của Công ty là 136 người; trong
đó có 71 nhân viên là nữ; nhân viên là nam và có trình độ chuyên môn ở bậc
Đại học, Cao đẳng và Trung cấp…Trình độ cấp bậc ở từng bộ phận, phòng ban,
tỷ lệ giữa số lượng cán bộ quản lý so với lực lượng trực tiếp kinh doanh về cơ
bản là hợp lý.
Đội ngũ cán bộ lâu năm có bề dày kinh nghiệm, gắn bó và tâm huyết với
hoạt động xuất khẩu lao động và kinh doanh thương mại, kết hợp đội ngũ cán
bộ trẻ với sự nhiệt tình, năng động, sáng tạo đã tạo nên một thế mạnh tổng hợp
và hài hoà trong Công ty.
Bảng 2.1 Cơ cấu cán bộ công nhân viên công ty SONA Đơn vị : người
Các chức danh
Số lượng
Phân theo TĐCM,
lành nghề
Phân theo độ tuổi
Tổng Nữ
CĐ-
ĐH
T. cấp CNKT <30 30-50 >50
1. Ban Giám đốc 3 0 3 - - - - 3

2. Văn phòng C.ty 17 3 9 3 5 9 5 3
3. Phòng TC-KT 9 5 8 1 - 4 4 1
4. Phòng XKLĐI 13 7 11 1 1 8 4 1
5. Phòng XKLĐ II 11 3 8 2 1 8 3 -
6.T.Tâm ĐT&HNLĐ 28 24 18 7 3 15 8 5
7. Phòng XNKHH 8 5 6 2 - 5 3 -
8. P.Đại lý vé máy bay 8 5 7 1 - 5 2 1
9. Phòng TVDH 9 6 7 1 1 4 2 3
10. Chi.N TP HCM 17 9 12 2 3 10 5 2
11. VPĐD tại Đ.Loan 4 4 4 - - 3 1 -
12.VPĐD tại Malaysia 5 0 5 - - 4 1 1
13. ĐD tại Lybi 2 0 2 - - - 1 -
14. ĐD tại Hàn Quốc 1 0 1 - - - 1 -
15. ĐD tại Dubai 1 0 1 - - - 1 -
Tổng cộng
% so với tổng
136 71 102 20 14 75 41 20
100 52,2 75 14,7 10,3 55,1 30,2 14,7
Nguồn : Văn phòng công ty SONA
(Số liệu nguồn nhân lực sử dụng là tính đến cuối tháng 12/2007. Do năm 2008, C.ty đã
không còn phòng đại lý vé máy bay nên phần sau của chuyên đề sẽ không đề cập đến phòng
này)
Bộ máy quản lý của Công ty được tổ chức theo dạng cơ cấu trực tuyến-
chức năng- tham mưu . Giám đốc giữ vai trò quan trọng, điều hành mọi hoạt
động kinh doanh của Công ty, chỉ đạo đến các cơ quan thành viên, các phòng.
Giám đốc chính là người đại diện hợp pháp cho Công ty trước pháp luật và cơ
quan Nhà nước. Bên cạnh có 3 phó giám đốc có nhiệm vụ tham mưu, cố vấn
cho giám đốc về các vấn đề liên quan đến toàn bộ hoạt động của Công ty.
● Phó giám đốc kinh doanh xuất nhập khẩu và dịch vụ.
● Phó giám đốc xuất khẩu lao động.

● Phó giám đốc đào tạo và hướng nghiệp lao động.
Bộ máy quản lý công ty được tổ chức như sau :
2.2 Cơ cấu bộ máy quản lý công ty
Bộ LĐTB&XH
Giám Đốc
PGĐ kinh doanh PGĐ đào tạoPGĐ cung ứng nhân lực
Nguồn : Văn phòng công ty
Giám đốc: Hiện nay Giám đốc Công ty là ông Lê Quang Đạt do Bộ
trưởng Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội bổ nhiệm. Giám đốc chính là
người đại diện pháp nhân cho Công ty; quản lý và điều hành Công ty theo chế
độ một thủ trưởng và chịu trách nhiệm về mọi hoạt động của Công ty trước
pháp luật, trước Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội, Cục quản lý với nước
ngoài và trước toàn thể cán bộ công nhân viên của Công ty. Giám đốc trực tiếp
theo dõi, chỉ đạo công tác phát triển thị trường, chế độ tài chính kế toán, các
hoạt động tổ chức hành chính, các kế hoạch và tổng hợp các báo cáo các hoạt
động thanh tra, khiếu kiện, khen thưởng và kỷ luật có liên quan đến toàn bộ các
lĩnh vực hoạt động của Công ty SONA.
Phó Giám đốc cung ứng nhân lực: Phó Giám đốc cung ứng nhân lực trợ
giúp Giám đốc về thị trường xuất khẩu lao động, quản lý lao động làm việc tại
nước ngoài, du học ở nước ngoài và các công tác khác của công ty khi được
phân công hoặc uỷ quyền. Phó Giám đốc cung ứng nhân lực trực tiếp theo dõi,
chỉ đạo công tác tổ chức thực hiện hợp đồng về XKLĐ và hợp đồng về du học
tự túc ở nước ngoài đồng thời theo dõi và quản lý lực lượng lao động ở nước
ngoài.
Phó Giám đốc đào tạo: Phó Giám đốc đào tạo trợ giúp Giám đốc về công
tác đào tạo, kinh doanh dịch vụ và các hoạt động khác của công ty khi được
phân công hoặc uỷ quyền; trực tiếp theo dõi và chỉ đạo các công tác khác có liên
Phòng tài chính kế
toán
Trung tâm ĐT hướng

nghiệp lao động
Phòng tư vấn du học
Phòng kinh doanh
XNK hàng hoá
Văn phòng công ty Phòng xuất khẩu lao
động I&II
Chi nhánh ở T.p Hồ
Chí Minh
quan đến đào tạo, hoạt động đại lý vé máy bay và các hoạt động dịch vụ của
phòng kinh doanh dịch vụ.
Phó Giám đốc kinh doanh: Phó Giám đốc kinh doanh trợ giúp giám đốc
về công tác thị trường kinh doanh thương mại và các hoạt động khác của công
ty khi có sự phân công uỷ quyền; trực tiếp chỉ đạo công tác kinh doanh thương
mại.
Phòng xuất khẩu lao động I & II: Trước đây là phòng thông tin và cung
ứng lao động có chức năng tham mưu, cố vấn cho Giám đốc trong lĩnh vực
khai thác thị trường, cung ứng nguồn nhân lực trong và ngoài nước, tổng hợp và
phân tích thị trường lao động, khả năng cung ứng nhân lực của công ty. Tổ chức
thực hiện các hợp đồng cung ứng nhân lực do công ty ký kết với đối tác nước
ngoài.
Trung tâm đào tạo giáo dục hướng nghiệp lao động: Là một Trung tâm
được thành lập tháng 03/2000 có chức năng tham mưu, cố vấn giúp Giám đốc
công ty trong lĩnh vực tổ chức thực hiện các chương trình đào tạo phục vụ cho
nhiệm vụ kinh doanh xuất nhập khẩu lao động của công ty bao gồm: đào tạo,
giáo dục, định hướng và bồi dưỡng nâng cao trình độ nghề nghiệp, trình độ
ngoại ngữ, hướng nghiệp cho người lao động.
Phòng kinh doanh xuất nhập khẩu hàng hoá.. Phòng được thành lập năm
1996; nhiệm vụ của phòng là tham mưu, cố vấn, trợ giúp Giám đốc trong lĩnh
vực tổ chức và thực hiện các hoạt động kinh doanh thương mại, dịch vụ hàng
hoá trong và ngoài nước.

Phòng tài chính kê'toán: Khi mới được thành lập có tên là phòng Kế toán
tài vụ có chức năng tham mưu, cố vấn, cung cấp thông tin và kiểm tra kế toán,
giúp Giám đốc quản lý và thực hiện hoạt động kinh doanh của công ty trong
lĩnh vực kế toán tài vụ.
Phòng Tư vấn du học: Chức năng và nhiệm vụ của phòng là tham mưu trợ
giúp giám đốc quản lý , tổ chức thực hiện các hợp đồng dịch vụ đưa học sinh,
sinh viên và những đối tượng khác có nhu cầu đi học tại nước ngoài.
Văn phòng Công ty: Chức năng nhiệm vụ là tham mưu giúp Giám đốc tổ
chức, thực hiện các nhiệm vụ thuộc lĩnh vực tổ chức cán bộ, đào tạo lao động,
tiền lương, hành chính quản trị.
Phòng kinh doanh dịch vụ và đại lý bán vé máy bay: Là đơn vị trực thuộc
Công ty có chức năng tham mưu giúp Giám đốc Công ty trong lĩnh vực kinh
doanh vé máy bay; chủ động xây dựng kế hoạch, xây dựng phương án ngắn hạn
cũng như dài hạn, tìm kiếm và mở rộng thị phần bán vé máy bay.
Chi nhánh Công ty tại thành phố Hồ Chí Minh: Là đơn vị trực thuộc Công
ty tại TP Hồ Chí Minh và khu vực các tỉnh phía Nam. Có chức năng tham mưu,
giúp Giám đốc Công ty trong tất cả các lĩnh vực hoạt động mà Công ty được
quyền kinh doanh.
Như vậy với mô hình bộ máy được tổ chức như hiện nay đã tạo ra được
sự năng động, linh hoạt, hiệu quả trong hoạt động của công ty. Công ty cũng
không ngừng hoàn thiện hơn nữa để phù hợp với từng thời kỳ.
2.1.3 Các lĩnh vực hoạt động
♦ Hoạt động cung ứng lao động và dịch vụ lao động cho các tổ chức, cá
nhân trong và ngoài nước.
Năm 1993, trong xu thế chuyển đối chung của nền kinh tế, nhằm đẩy
mạnh xuất khẩu lao động như một hoạt động kinh tế xã hội đối ngoại mũi nhọn,
Bộ trưởng Bộ LĐTB&XH đã ký quyết định thành lập Công ty dịch vụ lao động
nước ngoài với tên giao dịch quốc tế SONA với chức năng chính là xuất khẩu
lao động và cung cấp các dịch vụ văn hoá, tinh thần cho người lao động Việt
Nam ở nước ngoài.

Năm 1997, sau năm năm kể từ ngày thành lập, SONA đã trở thành một
trong những công ty hàng đầu về xuất khẩu lao động của Việt Nam. Song song
với bước phát triển đó Công ty đã mở rộng phạm vi chức năng hoạt động như
đào tạo nhân lực xuất khẩu lao động, xuất nhập khẩu hàng hoá trực tiếp, kinh
doanh dich vụ, tư vấn du học, đại lý vé máy bay… và trên cơ sở những tiền đề
vững chắc đó, Bộ trưởng Bộ LĐTB&XH đã đổi tên Công ty Dịch vụ lao động