Quản lý hoạt động làm quen với tiếng Anh theo hướng trải nghiệm tại các Trường Mầm Non Tư Thục Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (985.65 KB, 107 trang )
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC
CHIÊM THANH THỦY
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
LÀM QUEN VỚI TIẾNG ANH THEO HƢỚNG TRẢI NGHIỆM TẠI
CÁC TRƢỜNG MẦM NON TƢ THỤC QUẬN CẦU GIẤY, THÀNH
PHỐ HÀ NỘI
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
HÀ NỘI - 2019
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC
CHIÊM THANH THỦY
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
LÀM QUEN VỚI TIẾNG ANH THEO HƢỚNG TRẢI NGHIỆM TẠI
CÁC TRƢỜNG MẦM NON TƢ THỤC QUẬN CẦU GIẤY, THÀNH
PHỐ HÀ NỘI
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 8.140114
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS PHẠM VĂN THUẦN
HÀ NỘI - 2019
LỜI CẢM ƠN
Em xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc nhất đến PGS.TS Phạm
Văn Thuần – người hướng dẫn nghiên cứu khoa học đã tận tình chỉ bảo, giúp
đỡ em hoàn thành luận văn này.
Em xin cảm ơn Trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội đã
tổ chức đào tạo khóa học sau Đại học để chúng em có cơ hội được học tập,
nghiên cứu những vấn đề mà chúng em quan tâm về quản lý, nâng cao năng
lực quản lý nhà trường. Xin được bày tỏ long biết ơn tới các thầy cô giáo tại
trường đã tâm huyết, nhiệt tình trong giảng dạy, hướng dẫn chúng em nghiên
cứu để có những kiến thức, kỹ năng quản lý giáo dục, nhằm nâng cao chất
lượng quản lý, góp phần nâng chất lượng giáo dục và đào tạo.
Em xin chân thành cảm ơn chân thành tới Ban giám hiệu, các cô giáo,
phụ huynh các trường mầm non quận Cầu Giấy. Đã tạo điều kiện và đóng góp
những ý kiến quý báu của mình để giúp em hoàn thành luận văn này.
Bài luận văn của em sẽ không thể tránh khỏi những thiếu sót. Kính
mong nhận được sự góp ý chân thành của Hội đồng khoa học, của các Thầy
cô và các bạn đồng nghiệp.
Em xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 15 tháng 6 năm 2019
Tác giả luận văn
Chiêm Thanh Thủy
i
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
BDCM
Bồi dưỡng chuyên môn
BGH
Ban giám hiệu
CBGVNV
Cán bộ, Giáo viên, Nhân viên
CBQL
Cán bộ quản lý
CM
Chuyên môn
CNTT
Công nghệ thông tin
CSVC
Cơ sở vật chất
GD
Giáo dục
GD&ĐT
Giáo dục và Đào tạo
GDMN
Giáo dục mầm non
GV
Giáo viên
LQTA
Làm quen tiếng Anh
HS
Học sinh
KHGD
Kế hoạch giáo dục
KT-ĐG
Kiểm tra - Đánh giá
MN
Mầm non
MQH
Mối quan hệ
NXB
Nhà xuất bản
PPDH
Phương pháp dạy học
ii
QL
Quản lý
QLGD
Quản lý giáo dục
QLHĐTN
Quản lý hoạt động trải nghiệm
SL
Số lượng
TBGD
Thiết bị giáo dục
XHHGD
Xã hội hóa giáo dục
iii
MỤC LỤC
Trang
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... i
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT ............................... ii
MỤC LỤC ....................................................................................................... iv
DANH MỤC CÁC BẢNG ............................................................................. ix
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ........................................................... x
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG LÀM
QUEN VỚI TIẾNG ANH THEO HƢỚNG TRẢI NGHIỆM TẠI CÁC
TRƢỜNG MẦM NON.................................................................................... 7
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề .................................................................. 7
1.1.1. Những nghiên cứu ngoài nước ............................................................. 7
1.2. Một số khái niệm cơ bản.......................................................................... 9
1.2.1. Khái niệm QL, QLGD, QLNT, QLTMN ............................................. 9
1.2.2. Trường mầm non tư thục trong hệ thống giáo dục quốc dân ................ 12
1.2.3. Hoạt động làm quen với tiếng Anh .................................................... 15
1.2.4. Trải nghiệm......................................................................................... 16
1.2.5. Hoạt động làm quen tiếng Anh theo hướng trải nghiệm ...................... 17
1.3. Đặc điểm hoạt động làm quen tiếng Anh theo hướng trải nghiệm tại các
trường mầm non tư thục .................................................................................. 21
1.3.1. Mục tiêu của hoạt động làm quen Tiếng Anh theo hướng trải nghiệm 21
1.3.2. Nội dung chương trình hoạt động làm quen tiếng Anh theo hướng trải
nghiệm tại các trường mầm non tư thục ......................................................... 22
1.4. Nội dung quản lý hoạt động làm quen với tiếng Anh theo hướng trải
nghiệm tại các trường mầm non tư thục ......................................................... 24
iv
1.4.1. Quản lý mục tiêu và kế hoạch hoạt động làm quen với tiếng Anh theo
hướng trải nghiệm ........................................................................................... 24
1.4.2. Quản lý chương trình, nội dung làm quen tiếng Anh theo hướng trải nghiệm .. 24
1.4.3. Quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên môn tiếng Anh theo hướng
trải nghiệm....................................................................................................... 28
1.4.4. Quản lý hoạt động làm quen tiếng Anh theo hướng trải nghiệm của trẻ ... 29
1.4.5. Chỉ đạo đổi mới phương pháp làm quen với tiếng Anh theo hướng trải
nghiệm ............................................................................................................. 30
1.4.6. Xây dựng môi trường làm quen tiếng Anh theo hướng trải nghiệm .... 30
1.4.7. Quản lý các phương tiện phục vụ hoạt động làm quen với tiếng Anh
theo hướng trải nghiệm ................................................................................... 31
1.4.8. Quản lý việc kiểm tra, đánh giá hoạt động làm quen tiếng Anh theo
hướng trải nghiệm của giáo viên và học sinh (trẻ).......................................... 32
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động làm quen tiếng Anh theo
hướng trải nghiệm tại các trường mầm non tư thục ........................................ 34
1.5.1. Yếu tố khách quan ................................................................................. 34
1.5.2. Yếu tố chủ quan .................................................................................... 35
Tiểu kết chƣơng 1 .......................................................................................... 38
CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG LÀM QUEN
VỚI TIẾNG ANH THEO HƢỚNG TRẢI NGHIỆM TẠI CÁC
TRƢỜNG MẦM NON TƢ THỤC QUẬN CẦU GIẤY, THÀNH PHỐ
HÀ NỘI .......................................................................................................... 40
2.1. Vài nét khái quát về các trường mầm non Quận Cầu Giấy ................... 40
2.1.1. Đặc điểm về điều kiện tự nhiên, tình hình kinh tế ............................. 40
2.1.2. Tình hình giáo dục và đào tạo ............................................................... 40
2.2. Khái quát về khảo sát thực trạng .............................................................. 41
2.2.1. Mục đích khảo sát ............................................................................... 41
2.2.2. Đối tượng khảo sát ................................................................................ 41
v
2.2.3. Phương pháp khảo sát ........................................................................... 42
2.3. Thực trạng hoạt động làm quen với tiếng Anh theo hướng trải nghiệm tại
các trường Mầm Non, quận Cầu Giấy, Hà Nội............................................... 42
2.3.1. Thực trạng về nhận thức của cán bộ quản lý và giáo viên về hoạt động
làm quen với tiếng Anh theo hướng trải nghiệm ............................................ 42
2.3.2. Thực trạng về nội dung chương trình học làm quen với tiếng Anh theo
hướng trải nghiệm ........................................................................................... 43
2.3.3. Thực trạng kết quả học tập làm quen với Tiếng Anh theo hướng trải
nghiệm tại ........................................................................................................ 44
2.4. Thực trạng quản lý hoạt động làm quen với tiếng Anh theo hướng trải
nghiệm tại các trường mầm non, quận Cầu Giấy, Hà Nội .............................. 44
2.4.1. Thực trạng quản lý mục tiêu và kế hoạch làm quen với tiếng Anh theo
hướng trải nghiệm ........................................................................................... 45
2.4.2. Thực trạng quản lý chương trình, nội dung dạy học làm quen với tiếng
Anh theo hướng trải nghiệm ........................................................................... 46
2.4.3. Thực trạng quản lý hoạt động làm quen với tiếng Anh theo hướng trải
nghiệm của giáo viên ...................................................................................... 47
2.4.4. Thực trạng chỉ đạo đổi mới phương pháp làm quen với tiếng anh theo
hướng trải nghiệm. .......................................................................................... 50
2.4.5. Thực trạng xây dựng môi trường làm quen với tiếng Anh theo hướng
trải nghiệm....................................................................................................... 51
2.4.6. Thực trạng quản lý các phương tiện phục vụ hoạt động làm quen với
tiếng Anh theo hướng trải nghiệm .................................................................. 51
2.4.7. Thực trạng quản lý việc kiểm tra, đánh giá hoạt động làm quen với
tiếng Anh theo hướng trải nghiệm .................................................................. 52
2.5. Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động làm quen với tiếng Anh
theo hướng trải nghiệm tại các trường mầm non tư thục, quận Cầu Giấy, Hà
Nội ................................................................................................................... 54
vi
2.5.1. Điểm mạnh ............................................................................................ 54
2.5.2. Điểm yếu ............................................................................................... 55
2.5.3. Thuận lợi ............................................................................................... 57
2.5.4. Khó khăn ............................................................................................... 58
Tiểu kết chƣơng 2 .......................................................................................... 59
CHƢƠNG 3 BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG LÀM QUEN VỚI
TIẾNG ANH THEO HƢỚNG TRẢI NGHIỆM TẠI TRƢỜNG CÁC
MẦM NON QUẬN CẦU GIẤY, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ........................ 61
3.1. Định hướng phát triển của Trường Mầm Non Quận Cầu Giấy ............... 61
3.2. Nguyên tắc đề xuất biện pháp quản lý ..................................................... 61
3.2.1. Nguyên tắc đảm bảo tính thống nhất thực hiện mục tiêu giáo dục ....... 61
3.2.2. Nguyên tắc các biện pháp quản lỷ phải đảm bảo tính thực tiễn và khả thi . 62
3.2.3. Nguyên tắc đảm bảo sự tác động và huy động các chủ thể cùng tham
gia hoạt động ................................................................................................... 63
3.2.4. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ của Hoạt động làm quen với tiếng Anh ..63
3.2.5. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi của Hoạt động làm quen với tiếng Anh . 64
3.3. Một số biện pháp quản lý hoạt động làm quen với tiếng Anh theo hướng
trải nghiệm tại các trường mầm non tư thục Quận Cầu Giấy ......................... 64
3.3.1. Tổ chức nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc làm quen với
tiếng Anh ......................................................................................................... 64
3.3.2. Quản lý mục tiêu và chương trình hoạt dộng làm quen với tiếng Anh
theo hướng trải nghiệm tại các trường mầm non tư thục ................................ 66
3.3.3. Tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực phát triển chuyên môn dạy học
theo hướng trải nghiệm đội ngũ giáo viên tiếng Anh ..................................... 69
3.3.4. Xây dựng môi trường làm quen với tiếng Anh theo với các hoạt động
trải nghiệm thực tế cho trẻ .............................................................................. 73
3.3.5. Đầu tư trang thiết bị và các điều kiện hoạt động làm quen với tiếng Anh
đáp ứng yêu cầu dạy học theo hướng trải nghiệm .......................................... 74
vii
3.3.6. Định kỳ kiểm tra, đánh giá hoạt động làm quen với tiếng Anh theo
hướng trải nghiệm ........................................................................................... 77
3.4. Mối quan hệ của các biện pháp ................................................................ 80
3.5. Khảo nghiệm về tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp............ 81
3.5.1. Mục đích khảo nghiệm .......................................................................... 81
3.5.2. Đối tượng khảo nghiệm......................................................................... 81
3.5.3. Nội dung khảo nghiệm .......................................................................... 81
3.5.4. Phương pháp khảo nghiệm .................................................................... 81
3.5.5. Kết quả khảo nghiệm ............................................................................ 82
Tiểu kết chƣơng 3 .......................................................................................... 84
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................... 85
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 88
PHỤ LỤC
viii
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1. Mức dộ thực hiện về hoạt động làm quen với Tiếng Anh trên lớp
của GV tại các Trường Mầm non Tư thục ...................................................... 47
Bảng 2.2. Thực trạng QL kiểm tra đánh giá kết quả tổ chức HĐLQTA ........ 52
Bảng 2.3. Thực trạng kết quả QL HĐLQTA .................................................. 53
Bảng 3.1. Khảo sát tính cấp thiết và khả thi của các biện pháp quản lý hoạt
động dạy làm quen với tiếng Anh theo hướng trải nghiệm tại các trường mầm
non tư thục quận Cầu Giấy.............................................................................. 82
ix
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ
Biểu đồ 2.1. Khảo sát tỉ lệ GV và phụ huynh nắm rõ mục tiêu HĐLQTA .... 46
Biểu đồ 2.2. Khẳng định kết quả QL HĐLQTA ............................................. 54
Biểu đồ 3.1. Mức độ cần thiết và khả thi của các biện pháp .......................... 83
x
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Chúng ta đang sống trong cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4
(CMCN 4.0) để cầm trong tay chiếc chìa khóa mở cửa bước vào cuộc cách
mạng này là những yêu cầu cần thiết, trang bị những kiến thức, sẵn sàng tâm
thế để bước vào cuộc cách mạng 4.0 này nào là trau dồi kiến thức, kỹ năng về
công nghệ thông tin (CNTT) và ngoại ngữ nói chung và Tiếng Anh nói riêng.
Chúng ta đều biết Tiếng Anh là ngôn ngữ toàn cầu, là công cụ, phương tiện
đắc lực và hữu hiệu trong quá trình hội nhập và phát triển. Việc quản lý hoạt
động dạy và học ngoại ngữ là môtj trong những nhiệm vụ trọng điểm nhằm
phát triển một nền giáo dục vững chắc. Điều này giúp cung cấp cho thế hệ trẻ
phương tiện giao tiếp đa ngôn ngữ, phù hợp với xu thế hội nhập kinh tế quốc
tế hiện nay.
Thực tế cho thấy việc dạy học Tiếng Anh ở nước ta hiện nay đang phát
triển với nhiều thuận lợi: hệ thống tài liệu dạy học phong phú, các trang thiết
bị phục vụ cho việc dạy học ngày càng hiện đại, đa dạng. Tuy nhiên vẫn tồn
tại những khó khan trong việc dạy bộ môn naỳ về phương tiện dạy học, tài
liệu, phương pháp dạy học.
Vì vậy, nền gíao dục đang tìm phương pháp quản lý hiệu quả tốt nhất
đối với quá trình dạy học bộ môn Tiếng Anh nói chung và bậc mầm non nói
riêng. Quản lý hoạt động làm quen với Tiếng Anh theo hướng trải nghiệm các
tại Trường Mầm Non tư thục trong thời gian qua đã đạt được những thành
quả nhất định, tuy nhiên vẫn còn nhiều bất cập về thực hiện nội dung chương
trình để phù hợp với trình độ của trẻ, việc đổi mới phương pháp làm quen với
Tiếng Anh chưa được thực hiện đồng bộ, đội ngũ giáo viên dạy Tiếng Anh
mầm non chưa đáp ứng yêu cầu của xã hội, trang thiết bị cho dạy học được
đầu tư nhiều nhưng sử dụng chưa hiệu quả.
1
Là một cán bộ quản lý hoạt động làm quen với Tiếng Anh tại các
Trường Mầm Non Tư Thục Hà Nội, bản thân em nhận thấy rằng bậc mầm
non nên được chú trọng nhiều hơn khi triển khai làm quen các môn năng
khiếu, đặc biệt là làm quen Tiếng Anh. Tuy là mầm non nhưng nó cũng là 1
nền móng cho các môn học sau này. Vi vậy, việc nghiên cứu thực trạng việc
quản lý việc dạy và học bộ môn Tiếng Anh tại các trường mầm non hiện nay để
tìm ra những biện pháp hữu hiệu, nâng cao chất lượng dạy và học là việc rất cần
thiết. Bên cạnh đó bản thân em nghĩ cần đánh giá đúng thực trạng, trên cơ sở đó
xây dựng kế hoạch và các biện pháp quản lý hoạt động làm quen với Tiếng Anh
khả thi để đảm bảo chất lượng, hiệu quả của Tiếng Anh, tạo nên sự đổi mới
trong việc dạy học nhằm đáp ứng nhu cầu xã hội và phát triển đất nước.
Tại sao các nước phát triển như Singapore khảo sát năm 2009 cho thấy
có khoảng 60% số học sinh Singapore gốc Trung và 35% gốc Malaysia sử
dụng Tiếng Anh thường xuyên thay cho ngôn ngữ truyền thống của họ.
Vì ngay từ khi ở bậc mầm non họ đã chú trọng đến việc phát triển ngôn
ngữ cho trẻ, bởi nó tác động trực tiếp và giúp trẻ phát triển toàn diện. Việc
cho trẻ làm quen ngoại ngữ diễn ra từ rất sớm tại các trường mầm non
Singapore cũng đã được triển khai từ nhiều năm qua. Theo các chuyên gia,
đối với trẻ nhỏ, ngôn ngữ chính là sự bắt chước một cách tự nhiên nên các bé
tiếp cận với ngoại ngữ rất sớm thường có khả năng phát triển ngôn ngữ cao
hơn so với các bé lớn. Giai đoạn tốt nhất cho trẻ tiếp cận với ngoại ngữ là từ
0-6 tuổi (được gọi là giai đoạn vàng). Lúc này não bộ của trẻ như một miếng
bọt biển, khả năng tiếp nhận và ghi nhớ thông tin vô tận không theo bất cứ
một quy tắc nào. Chính vì vậy khi được làm quen với ngoại ngữ từ sớm, khả
năng tiếp thu của miếng bọt biển này sẽ được phát huy tối đa, cứ như là “Tắm
ngôn ngữ” vậy. Dường như Tiếng Anh đã trở thành tấm vé thông hành hữu
dụng giúp trẻ tự tin giao tiếp và thỏa sức khám phá thế giới xung quanh từ các
nguồn giảng dạy Tiếng Anh phong phú và đa dạng của các nước
2
Xuất phát từ những yêu cầu cả về mặt lý luận và thực tiễn, với tư cách
là một giáo viên công tác giảng dạy, điều hành quản lý chuyên môn tại các
trường Mầm Non tư và quốc tế, với hy vọng tìm ra một hướng đi đúng để
nâng cao chất lượng và hiệu quả quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh
nhằm đáp ứng nhu cầu xã hội và phát triển đất nước, tác giả chọn đề tài
nghiên cứu luận văn: “Quản lý hoạt động làm quen với tiếng Anh theo
hướng trải nghiệm tại các trường Mầm Non Tư Thục Quận Cầu Giấy,
Thành phố Hà Nội”.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn quản lý hoạt động làm quen
với tiếng Anh tại các trường mầm non tư thục, đề xuất một số biện pháp quản
lý hoạt động làm quen với Tiếng Anh theo hướng trải nghiệm tại các trường
mầm non tư thục Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội nhằm nâng cao hiệu quả
hoạt động làm quen với Tiếng Anh cũng như tạo nền tảng tiếng Anh cho trẻ
khi lên cấp 1.
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động làm quen với tiếng Anh theo hướng trải nghiệm tại các
trường mầm non tư thục.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Quản lý hoạt động dạy làm quen với Tiếng Anh theo hướng trải nghiệm
tại các trường mầm non tư thục Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội.
4. Câu hỏi nghiên cứu
Làm thế nào để nâng cao ý thức cũng như đạt kết quả cao của giáo viên
và học sinh đối với hoạt động làm quen với tiếng Anh theo hướng trải nghiệm
tại các trường mầm non tư thục Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội đáp ứng
yêu cầu đổi mới và căn bản giáo dục và đào tạo hiện nay.
3
5. Giả thuyết khoa học
Quản lý hoạt động làm quen với Tiếng Anh tại các trường mầm non tư
thục Quận Cầu Giấy đã đạt được nhiều kết quả rất đáng kích lệ. Tuy nhiên,
thực tế hiện nay, tình hình quản lý hoạt động làm quen với Tiếng Anh tại các
trường mầm non còn nhiều hạn chế như: Giáo viên chưa tâm huyết với nghề,
năng lực giáo viên hạn chế, chưa có tinh thần học tập, ít có hoạt động trải
nghiệm thực tế, phương pháp dạy chưa có sự phân biệt giữa các độ tuổi… Điều
này làm cho thực tế chưa đáp ứng được yêu cầu của ngành. Nếu đề xuất các
biện pháp quản lý hoạt động làm quen Tiếng Anh theo hướng trải nghiệm ở các
trường mầm non tư thục Quận Cầu Giấy thì sẽ khắc phục được những hạn chế
nêu trên, góp phần nâng cao chất lượng hoạt động làm quen với tiếng Anh theo
hướng trải nghiệm ở bậc mầm non.
6. Nhiệm vụ nghiên cứu
6.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động làm quen với tiếng Anh
theo hướng trải nghiệm tại các trường mầm non tư thục.
6.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng hoạt động làm quen với tiếng Anh theo
hướng trải nghiệm tại các trường mầm non tư thục Quận Cầu Giấy, Thành
phố Hà Nội
6.3. Đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động làm quen với tiếng Anh theo
hướng trải nghiệm tại các trường mầm non tư thục Quận Cầu Giấy, Thành
phố Hà Nội.
7. Phạm vi nghiên cứu
7.1. Đối tượng khảo sát
Đề tài triển khai nghiên cứu tại 5 trường mầm non tư thục có yếu tố
nước ngoài tại Quận Cầu Giấy với đối tượng như sau:
- Giáo viên giảng dạy môn tiếng Anh: 30 giáo viên
- Cán bộ quản lý: 10 cán bộ quản lý trường +2 chuyên viên Phòng Giáo
dục mầm non phụ trách Ngoại ngữ.
- Phụ huynh học sinh: 30 phụ huynh học sinh
- 50 học sinh lớp 5 tuổi.
4
7.2 Các số liệu khảo sát được giới hạn từ năm học 2016 – 2017 đến năm
2018-2019
8. Phƣơng pháp nghiên cứu
8.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận
Nhóm phương pháp này bao gồm các phương pháp phân tích, tổng hợp,
khái quát các vấn đề lý luận liên quan đến quản lý giáo dục như các văn bản,
nghiej quyết về các hoạt động quản lý daỵ và học.
8.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp quan sát: Phương pháp này được thực hiện bằng việc
quan sát việc dạy học của giáo viên và học tập cuar học sinh trên địa bàn
nghiên cứu.
- Phương pháp phỏng vấn: Phỏng vấn trực tiếp lãnh đạo, chuyên viên
phòng Giáo dục và Đào tạo; cán bộ quản lý và giáo viên nhà trường nhằm tìm
hiểu kỹ hơn về thực trạng hoạt động dạy học, quản lý hoạt động làm quen với
tiếng Anh trong nhà trường và giải thích nguyên nhân của vấn đề.
- Phương pháp chuyên gia: Tham khảo ý kiến của chuyên gia và các
nhà nghiên cứu giáo dục mầm non
- Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi: Phiếu trưng cầu gồm các câu hỏi
đóng/mở về quản lý hoạt động làm quen với tiếng Anh theo hướng trải nghiệm
tại các trường mầm non tư thục Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội. Phưng
pháp này nhằm thu thập số liệu nhằm phân tích thực trạng, xác định ưu điểm,
hạn chế và nguyên nhân của thực trạng này.
8.3. Phương pháp xử lý số liệu
Dùng thống kê toán học để xử lý các kết quả nghiên cứu.
9. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và phụ lục, bài luận
văn có kết cấu 3 chương với nội dung chính như sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động làm quen với Tiếng Anh
theo hướng trải nghiệm tại các Trường Mầm non tư thục.
5
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động làm quen với tiếng Anh
theo hướng trải nghiệm tại các trường mầm non tư thục quận Cầu Giấy,
thành phố Hà Nội.
Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động làm quen với tiếng Anh
theo hướng trải nghiệm tại các trường mầm non tư thục quận Cầu Giấy,
thành phố Hà Nội.
6
CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG LÀM QUEN VỚI
TIẾNG ANH THEO HƢỚNG TRẢI NGHIỆM
TẠI CÁC TRƢỜNG MẦM NON
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Những nghiên cứu ngoài nước
Ở nhiều nước trên thế giới tiếng Anh được dạy cho trẻ mầm non như
một ngôn ngữ thứ hai. Tại nhiều nước thuộc khu vực Đông Nam Á, Tiếng
Anh giống như ngôn ngữ thứ hai sau tiếng mẹ đẻ, và trẻ được học từ bậc mầm
non. Tại Australia, một quốc gia có cộng đồng dân cư đa văn hóa, dân nhập
cư đến từ 200 quốc gia, nói hơn 300 ngôn ngữ, những đứa trẻ ở các gia
đình nhập cư xem tiếng Anh không phải là môn học mà được lồng ghép
trong mọi hoạt động. Trẻ được học tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai ngay từ
bậc học mầm non.
Ngay tại các nước nói tiếng Anh bản ngữ như Mỹ, Canada, Anh và
khối thịnh vượng chung, có một bộ phận đáng kể dân nhập cư học tiếng Anh
như ngôn ngữ thứ hai để sinh sống, học tập và làm việc. Với những gia đình
nhập cư, trẻ dưới 5 tuổi học tiếng bản ngữ thông qua việc chơi với trẻ. Điều
này giúp chúng có nền tảng và phát triển ngôn ngữ thứ hai là tiếng Anh cho
đến khi đi học tiểu học, từ đó có thể hòa nhập được với người bản ngữ.
Rất nhiều vấn đề và góc độ làm quen tiếng Anh ở bậc mầm non đã
được nhiều quốc gia Châu Á nghiên cứu và triển khai khá thành công nên tác
giả rất quan tâm và nghiên cứu việc trẻ làm quen với tiếng Anh ở bậc mầm
non. Tuy nhiên mỗi công trình đều có những điểm mạnh, điểm yếu và những
mục đích riêng.
Những nghiên cứu trong nước
Đã có nhiều công trình nghiên cứu về quản lý giáo dục, quản lý hoạt
7
động dạy học, có thể kể đến như: Phạm Minh Hạc (1986), Một số vấn đề giáo
dục và khoa học giáo dục, nhà xuất bản giáo dục, Hà Nội; Đặng Quốc Bảo
(1997) một số khái niệm về quản lý giáo dục – trường quản lý cán bộ - Hà
Nội; (1999) Khoa học tổ chức và quản lý NXB thống kế Hà Nội ; Bùi Minh
Hiền (2009), Quản lý giáo dục, Nxb Đại học Sư phạm; Nguyễn Thị Mỹ Lộc,
Nguyễn Quốc Chí (2010), Đại cương khoa học quản lý, Nxb Đại học Quốc
gia Hà Nội; Nguyễn Văn Cường – Bernd Meier (2011) lý luận dạy học hiện
đại; Trần Kiểm (2013), Những vấn đề cơ bản của khoa học Quản lý giáo dục,
Nxb Đại học Sư phạm";
Bên cạnh những công trình nghiên cứu về quản lý hoạt động dạy học đã
nêu trên còn có rất ít những nghiên cứu về hoạt động làm quen tiếng Anh tại
các trường mầm non tư thục.
Trên cơ sở các kết quả nghiên cứu khoa học về việc học nói của trẻ, thực
tiễn thành công trong dạy và học tiếng Anh ở một số nước khu vực Đông
Nam Á và kết quả triển khai thí điểm cho trẻ làm quen tiếng Anh tại một số
cơ sở GDMN trong những năm vừa qua đã chỉ ra sự cần thiết, sự phù hợp và
hiệu quả mang lại của việc cho trẻ được tiếp cận sớm với tiếng Anh ngay từ
lứa tuổi mầm non. Việc tổ chức cho trẻ làm quen tiếng Anh ngay từ bậc học
mầm non cần được coi là một trong những giải pháp nâng cao chất lượng giáo
dục toàn diện, đảm bảo sự kế thừa cũng như tạo tiền đề vững chắc cho trẻ học
tiếng Anh ở cấp phổ thông, góp phần đáp ứng yêu cầu nguồn nhân lực chất
lượng cao trong thời kỳ hội nhập. Đây cũng là xu thế phát triển chung của nền
giáo dục hiện đại, cũng là một phần trong mục tiêu phấn đấu của giáo dục
mầm non theo tinh thần Nghị quyết số 29/NQ-TW ngày 04/11/2013 của Ban
Chấp hành Trung ương khóa XI về "Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và
đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh
tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế".
8
Tuy nhiên, tổ chức cho trẻ làm quen tiếng Anh là một việc không hề
đơn giản. Nó đòi hỏi tính nghiêm túc, khoa học từ việc xác định độ tuổi bắt
đầu, mục đích của việc học tới sự tuân thủ các điều kiện cần thiết về trình
độ, năng lực ngoại ngữ, phương pháp sư phạm của giáo viên, về cơ sở vật
chất, nội dung chương trình cũng như việc kiểm tra quản lý chất lượng...
Phân biệt rõ mục đích làm quen tiếng Anh ở trẻ mầm non với học sinh các
cấp phổ thông và tuân thủ chặt chẽ các điều kiện liên quan là góp phần
quyết định đảm bảo cho sự thành công của quá trình cho trẻ làm quen tiếng
Anh trong trường mầm non.
Đề tài “Quản lý hoạt động làm quen với tiếng Anh theo hướng trải
nghiệm tại các trường Mầm Non Tư Thục Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà
Nội” có tính khả thi và cấp thiết trong nhiệm vụ tạo nền tảng môn tiếng Anh
nói riêng và chất lượng giáo dục nói chung để đáp ứng yêu cầu về đổi mới căn
bản toàn diện giáo dục trong giai đoạn hiện nay.
1.2. Một số khái niệm cơ bản
1.2.1. Khái niệm QL, QLGD, QLNT, QLTMN
* Quản lý
Quản lý là tác động có định hướng, có chủ đích của chủ thể quản lý
(người quản lý) đến khách thể quản lý (người bị quản lý) trong một tổ chức
nhằm làm cho tổ chức vận hành và đạt được mục đích của tổ chức bằng cách
vận dụng các hoạt động (chức năng) kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo (lãnh đạo)
và kiểm tra” Nguyễn Thị Mỹ Lộc , [34, tr.22].
Theo Harold Koontz (1909-1984) “Quản lý là một hoạt động thiết yếu,
nó đảm bảo phối hợp những nỗ lực cá nhân nhằm đạt được mục đích của
nhóm. Mục tiêu của nhà quản lý là hình thành một môi trường mà con người
có thể đạt được các mục đích của nhóm với thời gian, tiền bạc, vật chất và sự
bất mãn ít nhất. Với tư cách thực hành thì quản lý là một nghệ thuật, còn với
kiến thức thì quản lý là một khoa học” .
9
Chức năng quản lý.
Quản lý có 4 chức năng cơ bản là:
1. Lập kế hoạch (Planning): Thiết kế chương trình hành động (sơ đồ
Gantt, checklist, timelines)
2. Tổ chức (Organizing): Xây dựng cơ cấu, xác định vị trí, phân bổ và
huy động nguồn lực, quyết định hành động
3. Lãnh đạo (Leading): Chỉ đạo, điều hành, thúc giục, động viên....
thành viên
4. Kiểm Tra (Controling): Rà sát, kiểm tra, đánh giá phục vụ cho việc
điều chỉnh, bổ sung, hoàn thiện các phương thức hành động để đạt mục tiêu
và hiệu quả
Bốn chức năng đó quan hệ mật thiết với nhau tạo thành một chu trình
quản lý
* Quản lý giáo dục
Quản lý giáo dục là sự tác động của người quản lý một cách có định
hường bằng việc vận dụng những phương pháp của quản lý giáo dục nhằm đạt
được những mục tiêu đặt ra. Quản lý giáo dục cũng giống như bất cứ ngành
khoa học quản lý nào khác nhưng lại mang một đặc thù riêng đó là quản lý con
người.
Chủ thể quản lý
Mục tiêu quản lý
Khách thể quản lý
Môi trường bên trong
Sơ đồ 1.1. Cấu trúc hệ thống quản lý
Có rất nhiều tác giả định nghĩa về “Quản lý Giáo dục”. Ở Việt
Nam:Theo tác gải Phạm Minh Hạc: “Quản lý nhà trường hay nói rộng ra là
10
quản lý giáo dục là quản lý hoạt động dạy và học nhằm đưa nhà trường từ
trạng thái này sang trạng thái khác và dần đạt đến mục tiêu giáo dục đã xác
định” .
Ở Phương Tây:
Theo tác giả Bush T (trong tác phẩm Theories of Education Management,
PCP, London, 1995): “Quản lý giáo dục, một cách khái quát, là sự tác động
có tổ chức và hướng đích của chủ thể quản lý giáo dục tới đối tượng quản
lý theo cách sử dụng các nguồn lực càng có hiệu quả càng tốt nhằm đạt
mục tiêu đề ra” .
* Quản lý nhà trường
Nhà trường là một tổ chức riêng trng hệ thống tổ chức xã hội, có chức
năng tái tạo nguồn nhân lực, phục vụ cho sự phát triển xã hội.
Quản lý nhà trường là hoạt động có kế hoạch, giúp nhà trường vận
hành theo đường lối của Đảng, đưa nhà trường hoàn thành mục tiêu của nền
giáo dục nước nhà như: nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài
phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Quản lý nhà trường theo xu hướng hiện nay là: Giáo dục cho tất cả Tất cả cho giáo dục (Education for All - All for Education); Đó là việc thực
hiện đổi mới về tư duy, phương thức và cơ chế quản lý giáo dục và quản lý
nhà trường. Cụ thể:
- Đổi mới về tư duy quản lý giáo dục
- Đổi mới phương thức quản lý giáo dục
- Đổi mới cơ chế quản lý giáo dục
Quản lý nhà trường chính là những công việc mà người cán bộ quản lý nhà
trường thực hiện chức năng quản lý để thực hiện các nhiệm vụ công tác của
mình. Vì vậy, quản lý nhà trường là quản lý toàn diện. Bao gồm:
- Quản lý đội ngũ nhà giáo
11
- Quản lý học sinh
- Quản lý quá trình dạy - học
- Quản lý cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học
- Quản lý tài chính trường học
- Quản lý mối quan hệ giữa con người và cộng đồng.
* Quản lý trường mầm non
Trường mầm non là đơn vị cơ sở giáo dục mầm non trong hệ thống
giáo dục quốc dân. Đảm nhận việc nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ
nhằm giúp trẻ hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị nền
tảng kiến thức cho trẻ vào lớp 1.
Quản lý mầm non là hoạt động của chủ thể cán bộ nhân viên nhằm thực
hiện những kế hoạch giáo dục dựa trên việc tận dụng tiềm lực vật chất và tinh
thần của xã hội, nhà trường và gia đình. Đây là quá trinh tác động của chủ thể
quản lý, cụ thể là hiệu trường, đến các cán bộ, nhân viên để họ tác động đến
quá trình chăm sóc trẻ nhằm thực hiện mục tiêu giáo dục và mục tiêu chung
của bậc học mầm non.
Thực chất, quá trình quản lý mầm non là việc đảm bảo cho quá trình
chăm sóc, giáo dục trẻ được vận hành thuận lợi và có hiệu quả. Quá trình
này bao gồm các nhân tố: Mục tiêu, nhiệm vụ, nội dung, phương pháp,
phương tiện chăm sóc, giáo dục trẻ.
1.2.2. Trường mầm non tư thục trong hệ thống giáo dục quốc dân
* Vai trò trường Mầm non
Giáo dục mầm non là cấp bậc giáo dục đầu tiên trong hệ thống giáo
dục quốc dân, giáo dục mầm non là bước đặt nền móng cho sự phát triển
về thể chất, nhận thức, tình cảm xã hội và thẩm mỹ cho trẻ em. Bậc giáo
dục này sẽ giúp cho trẻ em kỹ năng tự lập, diễn đạt và hình thành hứng
12
thú với việc đến trường của trẻ em. Vì vậy, đây chính là nền tảng cho việc
học tập của trẻ sau này.
* Nhiệm vụ, quyền hạn trường mầm non
Theo văn bản hợp nhất 04/VBHN-BGDĐT năm 2015 hợp nhất Quyết định về
Điều lệ trường mầm non ban hành năm 2015 quy định về vị trí, nhiệm vụ của
nhà trường mầm non như sau:
- Trường mầm non có tư cách pháp nhân, có tài khoản và con dấu riêng.
- Trường mầm non hỗ trợ các nhóm trẻ, lớp mẫu giáo độc lập trên cùng một
địa bàn theo sự phân công của cấp có thẩm quyền và thực hiện các nhiệm vụ
nêu lên 9 khoản tại Điều 2 chương 1 Điều lệ trường mầm non như:
+ Tổ chức thực hiện việc nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em từ ba tháng
tuổi đến sáu tuổi theo chương trình giáo dục mầm non do Bộ trưởng Bộ Giáo
dục và Đào tạo ban hành.
+ Huy động trẻ em lứa tuổi mầm non đến trường; Tổ chức giáo dục hoà nhập
cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, trẻ em khuyết tật.
+ Quản lý cán bộ, giáo viên, nhân viên để thực hiện nhiệm vụ nuôi dưỡng,
chăm sóc và giáo dục trẻ em.
+ Huy động, quản lý, sử dụng các nguồn lực theo quy định của pháp luật.
+ Xây dựng cơ sở vật chất theo yêu cầu chuẩn hoá, hiện đại hoá hoặc theo yêu
cầu tối thiểu đối với vùng đặc biệt khó khăn.
+ Phối hợp với gia đình trẻ em, tổ chức và cá nhân để thực hiện hoạt động
nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ em.
13
