LỜI CẢM Ơ
Để có được những buổi thực tập rất bổ ích và hiệu quả tại nhà máy bia Vinaken thì
trước tiên nhóm thực tập của chúng em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến:
Ban giám đốc nhà máy bia Vinaken, các anh các chị ở phòng kỹ thuật và tập thể nhân
viên công ty, đặc biệt là bác Hiểu đốc công và bác Trần Anh Khuyến phó giám đốc nhà
máy.
Bên cạnh đó, nhóm thực tập chúng em cũng cảm ơn sự hướng dẫn tận tình của thầy
Phan Vĩnh Hưng đã giúp đỡ chúng em hoàn thành bài báo cáo thực tập này.
Trong quá trình thực tập, cũng như là trong quá trình làm bài báo cáo, khó tránh khỏi
sai sót. Rất mong các cô chú ở nhà máy bia Vinaken và thầy cô trong khoa bỏ qua và chỉ
dẫn tận tình thêm cho nhóm chúng em.
Nhóm thực tập xin chân thành cảm ơn!
Báo cáo thực tập tốt nghiệp Công ty bia Vinaken
GVHD: Phan Vĩnh Hưng
2
HẬ XÉT CỦA CÔG TY THỰC TẬP
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
Tp. Hồ Chí Minh, ngày…....tháng……. năm….…..
Người lãnh đạo của Công Ty
Ký tên
Báo cáo thực tập tốt nghiệp Công ty bia Vinaken
GVHD: Phan Vĩnh Hưng
3
HẬ XÉT CỦA GIÁO VIÊ PHẢ BIỆ
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
Tp. Hồ Chí Minh, ngày…... tháng …... năm …..…
Ký tên
Báo cáo thực tập tốt nghiệp Công ty bia Vinaken
GVHD: Phan Vĩnh Hưng
4
Mục lục
LỜI MỞ ĐẦU ............................................................................................................................7
CHƯƠG 1: TỔG QUA VỀ HÀ MÁY BIA VIAKE ................................................8
1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của công ty: ..................................................................8
1.2. Địa chỉ:................................................................................................................................9
1.3. Cơ cấu tổ chức:.................................................................................................................10
1.4. Hoạt động kinh doanh: ....................................................................................................10
1.5. Các sản phm chính của công ty: ....................................................................................11
1.6. Sơ đồ bố trí mặt bằng: .....................................................................................................12
CHƯƠG 2: QUY TRÌH SẢ XUẤT BIA CỦA HÀ MÁY BIA VIAKE ................13
2.1. Sơ đồ quy trình ................................................................................................................13
2.2. Giải thích quy trình .........................................................................................................14
2.2.1 guyên liệu.....................................................................................................................14
2.2.1.1 Malt đại mạch..............................................................................................................14
2.2.1.2 Gạo...............................................................................................................................15
2.2.1.3 Hoa houblon ................................................................................................................16
2.2.1.4 ước.............................................................................................................................17
2.2.1.5 ấm men......................................................................................................................20
2.2.2 Công đoạn nghiền...........................................................................................................20
2.2.2.1 ghiền malt..................................................................................................................20
2.2.2.2 ghiền gạo. ..................................................................................................................21
2.2.2.3 Yêu cầu trong công đoạn nghiền.................................................................................22
2.2.3 Công đoạn nấu................................................................................................................22
2.2.3.1 Mục đích ......................................................................................................................22
2.2.3.2 Cách tiến hành.............................................................................................................22
2.2.4 Công đoạn lọc .................................................................................................................26
2.2.4.1 Mục đích ......................................................................................................................26
2.2.4.2 Cách tiến hành.............................................................................................................26
2.2.5 Công đoạn nấu hoa houblon .........................................................................................27
2.2.5.1 Mục đích: .....................................................................................................................27
2.2.5.2 Cách tiến hành:............................................................................................................27
2.2.6 Công đoạn lắng trong.....................................................................................................29
2.2.6.1 Mục đích ......................................................................................................................29
2.2.6.2 Cách tiến hành.............................................................................................................29
Báo cáo thực tập tốt nghiệp Công ty bia Vinaken
GVHD: Phan Vĩnh Hưng
5
2.2.7 Công đoạn làm lạnh nhanh............................................................................................29
2.2.7.1 Mục đích ......................................................................................................................29
2.2.7.2 Cách tiến hành.............................................................................................................29
2.2.8 Công đoạn lên men.........................................................................................................31
2.2.8.1 Mục đích ......................................................................................................................31
2.2.8.2 Cách tiến hành.............................................................................................................31
2.2.9. Công đoạn lọc trong bia sau lên men...........................................................................33
2.2.9.1 Mục đích ......................................................................................................................33
2.2.9.2. Cách tiến hành...........................................................................................................33
2.2.10. Bão hòa CO
2
và tàng trữ .............................................................................................34
2.2.10.1. Bão hòa: ....................................................................................................................34
2.2.10.2. Tàng trữ:...................................................................................................................34
CHƯƠG 3: HOÀ THIỆ SẢ PHẨM ............................................................................35
3.1. Các phương pháp làm trong bia .....................................................................................35
3.1.1. Lắng trong bia...............................................................................................................35
3.1.2. Ly tâm............................................................................................................................35
3.1.3. Lọc trong bia ................................................................................................................36
3.1.3.1. Cơ sở lí thuyết.............................................................................................................36
3.1.3.2. Vật liệu lọc ( môi trường lọc) .....................................................................................37
3.1.3.3. Bột trợ lọc:..................................................................................................................37
3.1.3.4. Các tác nhân làm bền keo trong bia ..........................................................................39
3.1.3.5. Thiết bị lọc bia ............................................................................................................41
3.2. Quá trình bão hòa CO
2
....................................................................................................46
3.3. Quá trình chiết bia ...........................................................................................................47
3.3.1. guyên tắc và một số hiện tượng xảy ra trong quá trình chiết bia .............................47
3.3.1.1. Sự oxy hóa...................................................................................................................48
3.3.1.2. Sự nhiễm khun trong quá trình chiết bia ................................................................48
3.3.1.3. Tổn thất CO
2
...............................................................................................................48
3.3.2. Bia hơi............................................................................................................................49
3.3.2.1. Thùng bock dạng hình trụ .........................................................................................49
3.3.3. Bia chai ..........................................................................................................................50
3.3.3.1. Rửa chai......................................................................................................................51
3.3.3.2. Kiểm tra chai sau khi rửa: .......................................................................................53
3.3.3.3. Chiết bia vào chai. .....................................................................................................54
3.3.3.4. Dập nút chai................................................................................................................56
Báo cáo thực tập tốt nghiệp Công ty bia Vinaken
GVHD: Phan Vĩnh Hưng
6
3.3.3.5. Thanh trùng bia.........................................................................................................56
3.3.3.6. Dán nhãn....................................................................................................................57
3.4. Yêu cầu chất lượng sản phm..........................................................................................59
3.5. Các sự cố trong sản xuất và cách khắc phục...................................................................61
3.5.1. Một số sự cố và cách khắc phục của hệ thống nấu.......................................................61
3.5.1.1. Một số sự cố và cách khắc phục nồi nấu gạo và malt, nồi houblon:.........................61
3.5.1.2. Một số sự cố và cách khắc phục nồi lọc .....................................................................61
3.5.1.3. Một số sự cố và cách khắc phục của máy lọc bia ......................................................62
3.5.1.4. Một số sự cố và cách khắc phục của công đoạn lên men...........................................62
3.5.1.5. Một số sự cố và cách khắc phục của quá trình hoàn thiện sản phm.......................63
CHƯƠG 4 : KẾT LUẬ VÀ KIẾ GHN. ........................................................................64
TÀI LIỆU THAM KHẢO : ....................................................................................................66
Báo cáo thực tập tốt nghiệp Công ty bia Vinaken
GVHD: Phan Vĩnh Hưng
7
LỜI MỞ ĐẦU
Trước tình hình phát triển của xã hội hiện nay, nhu cầu của con người ngày càng được
nâng cao. Đặc biệt trong lĩnh vc thc phNm nhu cu v cht lưng ưc t lên hàng
u. Trong bi cnh ó, bia tr thành mt loi thc ung có mt trong i sng hng
ngày ca chúng ta. Bia có cn thp t 3 – 4.5%, hàm lưng CO
2
t 2.8 – 4%, hương
v thơm ngon, cùng mt s cht b dưng.
Vit N am hin nay th trưng tiêu th bia ã phát trin rng khp t Bc vào N am,
t thành th ti nông thôn… bên cnh nhng công ty bia ln như : Bia Sài Gòn, Tiger
Bia, Heniken… các dòng bia tươi c còn nhng cơ s sn xut bia nh vi các loi bia
hơi, bia tươi áp ng mi nhu cu ca th trưng.
Trong 10 năm tr li ây, ngành công ngh thc phNm nói chung và ngành công ngh
sn xut bia nói riêng ca nưc ta ã có mt din mo mi, lưng bia sn xut ngày càng
tăng, i ngũ cán b ngày càng nhiu và s lưng ngưi quan tâm n bia càng nhiu
hơn. N ưc ta ã và ang tin hành xây dng nhiu nhà máy sn xut vi quy mô t va
n ln, quy trình công ngh, thit b hin i và nhiu i ngũ cán b kĩ thut có tay
ngh sn xut ra nhiu loi bia có cht lưng cao, áp ng ưc nhu cu ca ngưi
tiêu dùng và có th cnh tranh vi các loi bia trên th gii.
Bng vic kt hp vic s dng công ngh hin i và ngun nguyên liu t cht
lưng tt nht, nhà máy bia VIN AKEN ã thc s to ra mt sn phNm bia mang m
phong cách mà ngưi tiêu dung không th nhm ln vi bt c mt sn phNm nào khác
trên th trưng.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp Công ty bia Vinaken
GVHD: Phan Vĩnh Hưng
8
CHƯƠG 1: TỔG QUA VỀ HÀ MÁY BIA VIAKE
1.1 Lịch sử hình thành và phát triển của công ty:
u nhng năm 2000, cùng vi s phát trin ca thành ph H Chí Minh, ngày càng
có nhiu khách hàng có nhu cu thưng thc nhng loi bia có cht lưng. Ông Dương
Vương Hi (Giám c công ty) ã sang nưc ngoài tìm hiu dây chuyn sn xut Bia
tươi c, và nhp toàn b thit b v thành ph H Chí Minh. Do ó, N hà Máy Bia
Vinaken (thuc công ty TN HH Tin ng) ưc thành lp vào ngày 25/4/2005 và t ti
huyn Hóc môn, Tp.HCM vi din tích 3.000m
2
sn xut Bia vi thương hiu là BIG
MAN BEER.
Trong nhng năm gn ây, VIN AKEN cho ra i thương hiu BIG MAN BEER ưc
sn xut trên sơ thit b hin i, s dng toàn b các nguyên liu tuyn chn, c bit
t các nưc Châu Âu. Trong công ngh sn xut ưc chính các chuyên gia c ni
ting n t vùng Bavaria m nhn.
Tht vy, BIG MAN BEER và VIN AKEN BEER còn ưc ni ting c s phong
phú v màu sc và hương v: bia vàng, bia en, bia mi màu có hương v c trưng
riêng. Không ch có th mà BIG MAN BEER và VIN AKEN BEER còn không s dng
bt c mt loi hoá cht nào trong quá trình sn xut và ch bin, bo qun; vì vy nó ã
làm hp dn mi quý khách, mi gii, mi la tui, làm m say lòng ngưi khi s dng
loi bia này.
T Hu tr vào ã có hơn 30 nhà hàng BIG MAN và hơn 1000 i lý vinaken như :
N hà hàng in nh phưng II – ưng Phan ình Giót – Qun Tân Bình – Tp.H
Chí Minh
N hà hàng in nh Tân Phú – 254 lu bán bích – phưng 4 – Qun Tân Phú –
Tp.H Chí Minh
N hà hàng mãi mãi – 11 Tôn c Thng – Qun 1 – Tp.H Chí Minh.
N hà hàng 350 Trưng Chinh – Qun Tân Bình – Tp.H Chí Minh.
Trong chương trình chin lưc phát trin, BIG MAN ang m rng a bàn phc v
n khu vc phía bc nhm mang li nim vui cho quý khách và tt c mi ngưi cùng
ưc thưng thc và s mãi mãi liên tc ưc s dng loi sn phNm bia tươi “thưng
hng” có mt không hai này.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp Công ty bia Vinaken
GVHD: Phan Vĩnh Hưng
9
1.2 Địa chỉ:
32/21 p Tin Lân, Bà im, Hóc Môn, Tp.H Chí Minh.
t: (08) 425 4519
Fax:(08) 425 4520
Email:
Tr s chính:
554 Cng Hoà, Phưng 13, Qun Tân Bình, Tp.H Chí Minh.
t: (08) 810 4192
Fax: (08) 810 045
hà máy bia Vinaken
Báo cáo thực tập tốt nghiệp Công ty bia Vinaken
GVHD: Phan Vĩnh Hưng
10
1.3 Cơ cấu tổ chức:
1.4 Hoạt động kinh doanh:
BIG MEN BEER và VIN AKEN BEER là sn phNm bia tươi ni ting ã i vào cuc
sng và chim lĩnh th trưng cho nhng ngưi sành bia ti thành ph h chí minh. Loi
bia này sn xut t nguyên liu nhp khNu t c và ưc hưng dn sn xut k thut,
chuyn giao công ngh bi chuyên gia cao cp ca c và luôn ưc chuyên gia iu
hành t xa cho quá trình phát trin n nh cht lưng sn phNm lâu dài.
Sau mt thi gian hot ng, BIG MAN ã phát trin và m rng chim lĩnh th trưng
n c khu vc min Trung.
Mt s hot ng kinh doanh ca nhà máy:
GIÁM C
PHÓ GIÁM C
IU HÀN H
Qun c
P. qun c
k thut
PHÓ GIÁM C
KIN H DOAN H
Phòng kinh
doanh
Phòng k
toán
Qun c
kinh doanh
Phòng vi sinh
Phòng CN -SX
T nghin T lên men T nu T lc T TBF
Báo cáo thực tập tốt nghiệp Công ty bia Vinaken
GVHD: Phan Vĩnh Hưng
11
Sn xut bia.
Phân phi bia.
N hà hàng.
1.5 Các sản phm chính của công ty:
Các loi bia Quy cách chit Giá bán ti công ty
(VN D/lít)
Bia tươi en Bock 30 hoc 50 lít 15.000
Bia tươi vàng Bock 30 hoc 50 lít 16.000
Bia ly 3.200
Bia hơi 1.800
Bia lon Lon 5 lít
Bia thanh trùng Chai thu tinh, chai pet 18.000
Hình 1.2 Các loi bia sn xut ti nhà máy Vinaken
a) Bia lon
b) Bia bock
c) Bia pet
d) Bia chai
Báo cáo thực tập tốt nghiệp Công ty bia Vinaken
GVHD: Phan Vĩnh Hưng
12
1.6 Sơ đồ bố trí mặt bằng:
P. bo v
N hà
xe
Kho cha go,
malt và các bock
cha bia hơi
Khu vc văn phòng
Khu vc x lý
nưc thi và bã
sau khi nu
Kho cha
nguyên liu
t và lò t
Kho vt tư
Khu vc
ra chai
Khu vc bo trì
máy móc
N hà ăn
Khu
vc làm
lnh
cn
Khu
vc làm
lnh
co
2
Khu vc
thanh trùng
và chit rót
Khu vc
lên men
và cha
bia vàng,
bia en
và ni
lng
Khu vc
lên men
và tàng
tr bia
Khu vc tàng tr
và chit rót bia
hơi
N hà
nu, cô
c, lc
dch ã
nu
xong
P.
KCS
P.
men
ging
Bn nưc
cung cp
cho quá
trình nu
và xay
N gh
in
nguy
ên
liu
w.c
Báo cáo thực tập tốt nghiệp Công ty bia Vinaken
GVHD: Phan Vĩnh Hưng
13
CaCl
2
MALT
N ƯC GO
BÃ
PHI TRN
HOUBLON HÓA
M HÓA
LC-TÁCH
BÃ
ƯN G HÓA
X LÝ
H HÓA
HÒA BT
N GHIN
ACID LACTIC,
MALT LÓT
LN G TRON G
LÀM LN H
N P OXY
LÊN MEN
CHÍN H
BÃ
N P VÀO TBF
BÃO HÒA CO
2
LÊN MEN PH
LC TRON G
BIA
HÈM
N ƯC
CN
N M MEN
N HÂN GIN G
TRUN G GIAN
N HÂN GIN G
PHÒN G TN
X LÝ N M MEN
THU HI N M
MEN
N P BÌN H CO
2
X LÝ CO
2
THU HI CO
2
TÁI S DN G
BT LC
DIATOMIT
N GHIN
CHƯƠG 2: QUY TRÌH SẢ XUẤT BIA CỦA HÀ MÁY BIA VIAKE
2.1 Sơ đồ quy trình.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp Công ty bia Vinaken
GVHD: Phan Vĩnh Hưng
14
2.2. Giải thích quy trình.
2.2.1 guyên liệu
2.2.1.1 Malt đại mạch
Malt mà nhà máy ang s dng sn xut ưc nhp t các nưc như: Pháp, c…
Trong malt gồm có các thành phần chủ yếu sau đây:
Thành phần Hàm lượng Thành phần Hàm lượng
Tinh bt 58 – 60% Protein thô (N *6.25) 8 – 11%
ưng saccharose 3 – 5% Dng hòa tan 2%
ưng kh 3 – 4% Gluten – protein 2%
N hng ưng khác 2% Acid amin và peptid 3 – 4%
Polysaccharide dng gum 2 – 4% Acid nucleit 1 – 2%
Hemicellulose 6 – 8% Tro 0,2%
Cellulose 5% N hng cht còn li 2,2%
Lipid 2 – 3%
Yêu cầu của malt trong sản xuất:
Malt vàng Malt đen
Chi tiêu kim tra Mc quy nh Chi tiêu kim tra Mc quy nh
Tình trng bao bì Tt Tình trng bao bì Tt
Màu sc Vàng rơm, v óng
ánh
Màu sc N âu sm
Mùi Thơm c trưng,
không mùi l, mùi
mc
Mùi Thơm c trưng,
không mùi l
V N gt du, không v l V Có v ngt du
sch Sch, ít tp cht, t l
gãy v < 1%
sch Sch, ít tp cht, t
l gãy v < 2%
Nm < 5% Nm 13 – 15%
hòa tan 76 – 80% hòa tan 65 – 70%
màu 3,0 – 4,5
0
EBC màu 15 – 20
0
EBC
Hot lc amylase > 280
0
WK
Báo cáo thực tập tốt nghiệp Công ty bia Vinaken
GVHD: Phan Vĩnh Hưng
15
Chỉ tiêu kiểm soát malt của nhà máy:
STT Chỉ tiêu kiểm soát Đơn vị Yêu cầu
1 Nm % 5 – 6
2 hòa tan/cht khô xay nhuyn % > 80
3 Chênh lch: xay nhuyn/xay khô % 1.2 – 1.5
4 Protein tng % 9.5 – 10
5 C ht > 2.5 mm % > 85
6 C ht < 2.5 mm % < 1
7 trong
0
EBC 2.5
8 Thi gian ưng hóa hoàn toàn 70
0
C Phút 15
9 Tc lc Bình thưng
10 màu
0
EBC 3 – 4
11 pH 5.6 – 6
2.2.1.2 Gạo
h giá thành sn phNm, ci thin thành phn dch chit, ci thin mùi v ca bia, và
bo qun ưc lâu dài trong quá trình sn xut ngưi ta thay th mt phn malt bng
mt s i mch chưa ưc ny mm hoc các loi ngũ cc khác thay th nguyên liu
ny mm. N h th mà ta thu ưc bia thành phNm vi giá r hơn, cht lưng bia thành
phNm gim không áng k. Tuy nhiên lưng nguyên liu thay th ch ưc s dng mt
t l nht nh, không ưc quá nhiu nu không s nh hưng n cht lưng và tính
cht c trưng ca bia.
Do nưc ta là nưc nông nghip nên go là loi nông sn ph bin và giá thành r,
thành phn hóa hc tương ng vi thành phn hóa hc ca malt, vì vy nhà máy bia
Vinaken chn go làm nguyên liu thay th mt lưng malt.
Yêu cầu về chất lượng của gạo:
- Các ch tiêu v cm quan:
ng nht v kích thưc, màu sc, không có ht b mc, mi mt, không có mùi hôi,
không có cát sn.
- Tính cht vt lý:
+ Nm: 12% - 14%
Báo cáo thực tập tốt nghiệp Công ty bia Vinaken
GVHD: Phan Vĩnh Hưng
16
+ hòa tan: 80% - 85%
2.2.1.3 Hoa houblon
Houblon là nguyên liu quan trng, cho vào nhm mc ích làm cho bia có v ng du
và hương thơm c trưng.
Yêu cầu chất lượng của hoa houblon
Stt Thành phần Mức chi tiêu
1 Nm 10 – 13%
2 Cht ng 12 – 21%
3 Acid ng 6 – 8%
4 ưng 3%
5 N ha ng 7 – 8%
6 Cellulose 12 – 14%
7 Tinh du thơm 0.3 – 1%
8 Tannin 2.5 – 6%
9 Este 4.4%
10 Protein 15 – 21%
11 Tro 5 – 10%
Hin nay nhà máy ang s dng hai loi là hoa viên và hoa cao: khi hoa ưc nhp v
thì QC s kim tra các ch tiêu sau:
Báo cáo thực tập tốt nghiệp Công ty bia Vinaken
GVHD: Phan Vĩnh Hưng
17
Hoa viên:
- Ch tiêu cm quan:
o Màu sc: màu xanh lá m hơi vàng.
o Mùi: thơm c trưng, không hc, d nhn mùi.
o V: ng du
o Hình dáng: viên ơn, không v vn.
- Ch tiêu hóa hc:
Loi viên: 90 hàm lưng acid ng 5%, loi viên 45 hàm lưng acid ng 8%.
Có kh năng to kt lng nhanh khi un sôi vi nưc nha, làm trong nưc nha, hương
thơm rõ rt, có v ng du.
Hoa cao:
- Ch tiêu cm quan:
o Màu sc: dng keo vàng h phách
o Mùi thơm: c bit, d bay hơi, d nhn mùi
o V: v ng rõ rt.
- Ch tiêu hóa hc:
o Hàm lưng acid ng 30%
o Tan ht và to kt lng nhanh khi un sôi vi nưc, hương thơm rõ rt, có v
ng du.
2.2.1.4 ước
- N ưc là mt trong nhng nguyên liu chính sn xut bia. Trong thành phn bia
nưc chim t 87-90%. N ưc ưc dùng trong tt c các công on trong sn xut
bia. Vì vy mà thành phn và tính cht ca nưc nh hưng trc tip n sn phNm
cui cùng là bia. Vì vy mà nưc dùng sn xut bia u phi x lí dù ly ging
khoang hay t h thng cp nưc sinh hot. Tùy theo công on khác nhau mà yêu
cu v cht lưng nưc cũng khác nhau.
- S tn ti ca các mui cha Ca
2+
và Mg
2+
s quyt nh n cng ca nưc.
hững chất quyết định đến chất lượng nước.
• Ca
2+
: thưng tn ti dưi dng mui Ca(HCO
3
)
2
, CaSO
4
. Mui bicacbonat tác
dng vi các mui phosphate ca malt gây nh hưng bt li vì chúng làm gim
chua nh phân ca dch cháo. N gưc li mui sunphat ca caxi li làm tăng
chua nh phân ca dch cháo, tác ng này rt có li cho quá trình ưng hóa.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp Công ty bia Vinaken
GVHD: Phan Vĩnh Hưng
18
Mui này có nh hưng xu n quá trình nu bia, do làm gim acid ca h
malt và dch ưng hóa.
Ảnh hưởng của Ca
2+
tới chất lượng bia:
Ưu điểm hược điểm
n nh α-amylase Gim tính m ca dch ưng
Tăng kh năng tách cn nóng và lnh Gim kh năng ng phân α-acid ng
Gim màu dch ưng
Tăng hòa tan các cht cha nitơ và
dch ưng
Gim PO
4
3-
trong dch ưng
♦ Mg
2+
: magie có trong ngun nưc mt vi lưng ít hơn canxi. Các mui ca
magie gây nh hưng xu hơn canxi và thưng có v ng làm nh hưng n cht
lưng bia.
Ảnh hưởng của Mg
2+
đến chất lượng bia:
Ưu điểm hược điểm
Quá trình trao i cht tt Gim PO
4
3-
trong dch ưng
To sánh cho bia Gây mùi v khó chu cho bia
♦ Fe
2+
: nu hàm lưng st khá ln s gây nh hưng xu n cht lưng ca bia.
Do ó ngưi ta cho phép nng Fe
2+
trong nưc là không quá 0.2-0.5mg/l.
St dng Fe
2+
s chuyn thành dng Fe
3+
to ta không tan gây nh hưng xu
n cht lưng bia.
N u dùng nưc có cha st ngâm malt s làm cho malt có màu xám.
Trong quá trình lên men, Fe
2+
ch vi nng 1mg/l cũng ã làm thoái hóa nm
men.
SO
4
2-
: nu hàm lưng sunphat quá cao trong nưc sn xut malt thì s gim tc thm
ưt và làm cho quá trình ny mm xy ra không ng u, ng thi s làm cho bia có v
ng khó chu không c trưng.
Các mui sunphat nh hưng ti thy phân protein, thy phân tinh bt, tăng cưng
vic làm trong dch ưng.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp Công ty bia Vinaken
GVHD: Phan Vĩnh Hưng
19
♦ Cl
-
: có th c ch kh năng lng ca nm men.
N u nng clorua nm trong khong 75-150mg/l thì kh năng làm trong bia là tt
nht, chúng to v hài hòa cho bia, d chu. N hưng nu nng clorua nh hơn 300mg/l
thì có kh năng làm trong bia, bn keo và du ưc tăng lên. N ng N aCl không
ưc quá 400mg/l nu không bia s tr nên sánh. N u N aCl khá nhiu s gây khát khi
ung bia.
N u nng Cl
-
> 500mg/l s làm kéo dài thi gian nhân ging nm men và gây khó
khăn trong quá trình làm trong bia.
Yêu cầu chất lượng nước:
Chỉ tiêu cảm quan:
Màu sc: trong sut.
Mùi v: không có mùi v l.
Chỉ tiêu hóa học:
cng t mm n trung bình: 4-5
0
D
Hàm lưng mui cacbonat: không quá 50mg/l
Hàm lưng mui clorua: 75-100mg/l
Hàm lưng mui magie: < 100mg/l
Hàm lưng CaSO
4
: 150-200mg/l
N H
2
và N O
2
: không có
Kim loi nng: không có
Hàm lưng Fe
2+
: < 0.3mg/l
pH cho phép: 6.8-7
Chỉ tiêu vi sinh của nước
Ch tiêu vi sinh Không cho phép
Vi sinh vt gây bnh Không cho phép
S lưng vi sinh vt < 100 t bào/l
E.coli Không có
Virut gây bnh 0
Tng s vi khuNn hiu khí 0
Báo cáo thực tập tốt nghiệp Công ty bia Vinaken
GVHD: Phan Vĩnh Hưng
20
Tng s coliform, s vi khuNn trong
100ml
< 22 khuNn lc/1ml
Riêng nưc trong ni hơi phi là nưc mm, có cng toàn phn bng không
chng óng cn và gim h s trao i nhit.
x lí nưc có th dùng h thng trao i ion, lng lc tùy thuc vào mc cht
lưng nưc cho tng công on mà ta có phương pháp x lí sao cho phù hp.
2.2.1.5 ấm men
- N m men dùng trong sn xut bia thưng là các chng thuc ging Saccharomyces,
chúng có kh năng hp th các cht dinh dưng trong môi trưng nưc mch nha như
loi ưng hòa tan, các hp cht nitơ như acid amin, peptit, vitamin và các nguyên t vi
lưng… qua màng t bào. Sau ó hàng lot các phn ng sinh hóa mà c trưng là quá
trình trao i cht chuyn hóa các cht này thành nhng dng cn thit cho quá trình
phát trin và lên men ca nm men ưc tin hành.
- Căn c vào c im trên và kt hp vi iu kin khách quan, nhà máy chn s
dng nm men chìm Saccharomyces Carsbergensis s dng lên men bia cho nhà máy.
Yêu cầu nấm men trước khi đưa vào lên men:
- Thun khit, và mt i men ging có th dùng ưc 6-10 chu kì lên men.
- S lưng t bào t 10.106 n 20.106 t bào/1ml dch lên men.
- T l t bào ny chi 15%-20%.
- T l men cht dưi 5%.
- T bào to khe, hình dáng c trưng.
- Men ging không nhim vi sinh vt.
- Men khô ưc hot hóa trong thit b hot hóa có cha dch nha 14
0
C và ưc
sc khí liên tc trong 24 gi.
2.2.2 Công đoạn nghiền
2.2.2.1 ghiền malt
Mục đích:
- Gíup gim kích thưc ht nguyên liu, tăng b mt tip xúc vi nưc, làm cho s
xâm nhp ca nưc vào các thành phn cht ni nhũ nhanh hơn thúc Ny quá trình
ưng hóa và các quá trình thy phân xy ra thun li và trit hơn.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp Công ty bia Vinaken
GVHD: Phan Vĩnh Hưng
21
- Có 3 phương pháp nghin: nghin trng thái khô, nghin có phun Nm và nghin
cùng vi nưc. nhà máy bia Vinaken s dng phương pháp nghin khô cho các
loi malt.
ghiền malt khô:
- V ca ht có cu to ch yu t xenluloza, các hp cht polyphenol và các cht
khoáng. N goài ra còn cha thêm mt ít pentozan, các cht màu và cht ng.
- N i nhũ ca malt cha ch yu tinh bt, dextrin và các cht khác. Các thành phn
này ca ni nhũ là ngun chính cung cp cht hòa tan cho dch ưng. Trong quá
trình ưng hóa chúng phi chu tác ng ca enzym chuyn hóa thành các hp
cht thp phân t, d hòa tan bi vy s rt hp lý nu nhng phân t này ca ni
nhũ ưc nghin tht mn. N ghin mn phn ni nhũ li có phn bt li là phn
cháo trong dch lc s nén cht li cn tr vic lc dch và n lúc ra bã malt s
không th nào chit rút ht các thành phn dinh dưng trong ó.
- Trong quá trình nghin malt, v malt càng ưc gi nguyên vn càng tt, tránh
không cho các cht chát, cht ng hòa tan vào dch ưng gây khó chu cho bia
ng thi giúp cho quá trình lc ưc hiu qu hơn do v tru to xp nht nh
cho màng lc. N u nghin malt quá nát s gây tc màng lc khin kh năng lc kém
i.
Thiết bị nghiền malt: ưc s dng là mt máy nghin trc.
Yêu cầu của malt sau khi nghiền:
- V malt càng nguyên vn càng tt.
- Phn ni nhũ phi t yêu cu sau:
o Ht mnh ln 20%
o Ht mnh nh 20%
o Ht to thành bt 60%
- T l v - tm – bt:
o V 15 – 18%
o Tm 42 – 50%
o Bt 25 -35%
2.2.2.2 ghiền gạo.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp Công ty bia Vinaken
GVHD: Phan Vĩnh Hưng
22
Go sau khi nhp v nhà máy s ưc lưu tr kho sau ó ưc ly ra s dng.
Go ưc nghin búa, mc ích ca quá trình nghin go cũng ging như nghin malt là
phá v cu trúc cơ hc ca ht go và giúp cho quá trình thy phân ưc tt.
2.2.2.3 Yêu cầu trong công đoạn nghiền
- Khi nghin phi cho nguyên liu vào t t, không ưc cho quá nhiu làm tràn ra
khi máng gây tn tht nguyên liu, không cho vào quá ít tránh hao tn năng lưng.
- V sinh công nghip an toàn lao ng trong quá trình nghin.
- V sinh thit b trưc và sau khi nghin, v sinh sàn nhà, kim tra máy móc trưc khi
vn hành. Bao cha nguyên liu phi là bao mi và nu là bao cũ phi gi sch s. i
vi công nhân phi eo khNu trang và i mũ trong quá trình vn hành. Gi cho nn nhà
sch s và khô thoáng nơi nghin nguyên liu.
2.2.3 Công đoạn nấu
2.2.3.1 Mục đích
- Trích ly các cht chit t malt và go vào nưc.
- Góp phn to màu cho bia.
- Thy phân mt s cht có phân t ln thành các cht phân t lưng nh cung cp
cht dinh dưng cho nm men phát trin. Quá trình thy phân này ch yu nh h
enzyme có sn trong malt, ngoài ra có th b sung thêm mt lưng nh ch phNm
enzyme.
2.2.3.2 Cách tiến hành
Go ưc bơm vào ni nu go, hn hp go- nưc chim th tích khong 2/3 ni
nu. Hn hp này ưc tăng nhit lên khong 70-72
0
C và gi trong thi gian 20 phút
thc hin quá trình ưng hóa, lúc này ch yu cho loi ưng maltose và dextrin.
Tip tc tăng nhit lên n 83-85
0
C và gi trong thi gian 15 phút thc hin quá
trình h hóa bt go. Sau ó dch go ưc h nhit xung 72
0
C ri b sung malt lót
vào, gi trong khong 15-20 phút dch hóa hoàn toàn tinh bt go. Sau ó tăng nhit
lên 100
0
C trong 20 phút, ri cho nưc lnh vào h nhit xung khong 80
0
C.
Trong thi gian nu go, to dch malt có nhit khong 52
0
C, gi nhit
này khong 20 phút, sau ó cho dch go vào ni dch malt nhit 52
0
C to ra hn
hp nhit khong 64
0
C, gi nhit này trong khong 40 phút sau ó tăng nhit
lên 72
0
C, gi trong 30 phút. Cui cùng tăng nhit lên 76
0
C, gi trong 5 phút ri bơm
sang ni lc.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp Công ty bia Vinaken
GVHD: Phan Vĩnh Hưng
23
Quá trình chuyn các thành phn chính ca malt hoc nguyên liu thay th thành
nhng cht hòa tan vào trong nưc ưc gi là quá trình thy phân. Trong ó quan trng
nht là các loi ưng và các acid amin. N gưi ta gi quá trình ưng hóa thì vn chưa
, vì khâu này không ch tinh bt bin thành ưng mà còn protein trong nưc nha và t
l ó s nh hưng n cht lưng bia sau này.
Quá trình thy phân protein và ưng hóa ph thuc vào nhiu nhân t, c bit là
nhit , pH và pha loãng hn hp thy phân. N gưi ta da vào các nhân t này
iu chnh quá trình thy phân theo hưng nu tt nht.
Thc ra quá trình thy phân gm 3 giai on nh:
- Quá trình h hóa.
- Quá trình m hóa.
- Quá trình ưng hóa.
Quá trình hồ hóa:
o Mục đích: Phá v màng t bào tinh bt to iu kin thun li cho quá trình
phân ct các h enzyme có trong malt và go sau này. Thc cht ca quá trình này là
thy phân tinh bt thành glucozo, maltozo và các cht dextrin. N hit thích hp ca
h hóa là 85
0
C-86
0
C.
o Cách tiến hành:
Go sau khi xay mn s ưc cân và vn chuyn n thit b phi trn tin hành trn
vi nưc theo t l 1:3, sau khi trn xong ta bơm nưc 32
0
C vào ni h hóa ri t t cho
hn hp va trn vào ni ng thi bt cánh khuy. Trong khi ó ta thêm vào ó acid
lactic iu chnh pH ca ni cháo cũng như ca dch ưng sau này và 2/3 malt lót
nhm dch hóa, tăng kh năng thy phân các cao phân t thành thp phân t hòa
tan.
Báo cáo thực tập tốt nghiệp Công ty bia Vinaken
GVHD: Phan Vĩnh Hưng
24
Chú thích: Thi gian các giai on gia nhit:
t
1
: 10 ÷ 20 (phút).
t
2
: 5 ÷ 7 (phút)
t
3
: 20 ÷ 30 (phút).
t
4
: 15 ÷ 30 (phút).
t
5
: 0 ÷ 10 ( phút)
t
6
: 20 ÷ 40 (phút).
t
7
: 10 ÷ 30 (phút).
Bơm sang lc :
Bt u lc :
Kt thúc lc :
Bt u sôi :
Kt thúc sôi :
un sôi nưc nha 100
0
C trong thi gian ≥ 60 phút.
(tc bay hơi : 8,5 ÷ 10%)
nhit 72
0
C dưi xúc tác ca các enzyme c hiu thì các enzyme trong malt
lót hot ng, xúc tác cho s thy phân protic ca malt thành acid amin. N goài ra, malt
lót còn có tác dng chng s kt dính và làm gim nht ca ni cháo nhit cao.
Sơ đồ quy trình công nghệ nấu nước nha
Báo cáo thực tập tốt nghiệp Công ty bia Vinaken
GVHD: Phan Vĩnh Hưng
25
Gi nhit 72
0
C trong 20 phút, nâng và gi nhit trong 20 phút nưc bc
hơi, gim b dày lp h. Trong giai on này mc trương n ca các ht tinh bt rt
ln.
Tip tc nâng nhit lên 85
0
C, gi nhit trong thi gian 20 phút, sau ó m
van hơi h dn nhit xung 72
0
C và cho phn malt lót còn li ã ngâm nưc nhm
cung cp thêm enzyme có trong malt tip tc thy phân tinh bt.
Tip ó ta m van nhit lên 100
0
C trong 15 phút. Trong giai on này
enzyme b tiêu dit, tinh bt ưc h hóa trit .
Quá trình đạm hóa:
o Mục đích:
Thy phân protein thành acid amin, ơn gin to nm men tiêu hóa, chuyn các acid
amin thành nhng thành phn ơn gin.
o Cách tiến hành:
Malt sau khi xay mn s ưc cân và chuyn n thit b phi trn tin hành trn
cùng nưc vi t l 1:4 hay 1:5. Sau khi gia tăng nhit lên 32
0
C ri t t bt cánh khuy.
Trưc khi m hóa ta cho thêm mt lưng CaCl
2
vào ri nâng nhit m hóa lên 50
0
C
trong 30 phút to iu kin cho enzyme proteaza hot ng, thy phân protein sn
phNm to thành là acid amin và protein ơn gin .
Tuy nhiên nu thi gian m hóa kéo dài s nh hưng n bn ca bt bia. bn
ca bt có th b gim do protein b ct ht các liên kt peptit. Bi vì tăng h keo, tăng
bn bt bia thì cn mt lưng protein cao phân t, mun vy thì thi gian m hóa
phi ngn, nu kéo dài thì gây ra hin tưng kt ta, làm c bia.
Quá trình đường hóa:
o Mục đích:
Thy phân protein thành các acid amin và thành các peptit ơn gin.
o Cách tiến hành:
- Trưc khi chuyn dch cháo t ni h hóa sang m hóa thành ưng hóa, thêm
nưc vào nhit ca ni ưng hóa t 65
0
C trong 40 phút. nhit này rt
thích hp cho enzyme bt u hot ng phân ct các cao phân t.
- N âng nhit lên 72
0
C và gi nhit ó nhm làm cho nhit ni ưng hóa
tăng lên n im sôi, ưng hoàn toàn tinh bt còn sót li trong ni h hóa nh