THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN QUỐC TẾ THEO PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ TẠI NGÂN HÀNG VPBANK CHI NHÁNH HAI BÀ TRƯNG

THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN QUỐC TẾ THEO PHƯƠNG
THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ TẠI NGÂN HÀNG VPBANK CHI NHÁNH
HAI BÀ TRƯNG
2.1. Khái quát Ngân hàng Thương mại Cổ phần Các doanh nghiệp ngoài quốc
doanh Việt Nam
2.1.1. Giới thiệu tổng quát
VP Bank được thành lập theo giấy phép hoạt động số 0042/NH - GP của Thống đốc
NHNN Việt Nam, cấp ngày 12/8/1993 với thời gian hoạt động là 99 năm. Ngân hàng bắt
đầu hoạt động từ ngày 4/9/1993 theo giấy phép thành lập số 1535/QĐ - UB ngày 4/9/1993.
Vốn điều lệ khi mới thành lập là 20 tỷ VND. Sau đó VP Bank tiếp tục tăng vốn điều
lệ lên 70 tỷ VND theo quyết định số 193/QĐ - NH5 ngày 12/9/1994 và tăng lên 174,9 tỷ
VND theo quyết định số 53/QĐ - NH5 ngày 18/3/1996 của NHNN tương đương 174.900
cổ phiếu của 97 cổ đông.
Khởi đầu với vốn điều lệ 20 tỷ, sau đó , do nhu cầu phát triển , theo thời gian VPBank
đã nhiều lần tăng vốn điều lệ. Đến nay (tháng 4 năm 2007) , VPBank đã quyết định tăng vốn
điều lệ từ 750 tỷ lên 1500 tỷ. Số lượng nhân viên của VPBank trên toàn hệ thống tính đến
nay có trên 1000 người, trong đó phần lớn là các cán bộ, nhân viên có trình độ đại học và
trên đại học (chiếm 87%), thường xuyên được đào tạo chuyên môn nghiệp vụ tại trung tâm
đào tạo riêng của VPBank.
Tính đến tháng 8 năm 2006, Hệ thống VPBank có tổng cộng 37 điểm giao dịch gồm
có: Hội sở chính tại Hà Nội, 21 Chi nhánh và 16 phòng giao dịch tại các Tỉnh, Thành phố
lớn của đất nước là Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Thừa Thiên Huế, Đà
Nẵng, Cần Thơ, Quảng Ninh, Vĩnh Phúc; Bắc Giang và 2 Công ty trực thuộc. Năm 2006,
VPBank sẽ mở thêm các Chi nhánh mới tại Vinh (Nghệ An); Thanh Hóa, Nam Định, Nha
Trang, Bình Dương; Đồng Nai, Kiên Giang và các phòng giao dịch, nâng tổng số điểm
giao dịch trên tòan Hệ thống của VPBank lên 50 chi nhánh và phòng giao dịch. Bên cạnh
việc mở rộng mạng lưới giao dịch trên đây, trong năm 2006, VPBank cũng đã mở thêm hai
Công ty trực thuộc đó là Công ty Quản lý nợ và khai thác tài sản; Công ty Chứng khoán
VPBank. Quan hệ quốc tế của ngân hàng được mở rộng. Hiện nay, ngân hàng có quan hệ đại
lý với 450 ngân hàng đại lý của 120 nước trên thế giới. Sự mở rộng mối quan hệ này giúp
cho ngân hàng ngày càng phục vụ tốt hơn nhu cầu của khách hàng. Việc ứng dụng các công

nghệ hiện đại cũng được ngân hàng quan tâm và từng bước thực hiện nhằm nâng cao hơn
nữa chất lượng dịch vụ cung cấp cho khách hàng.
2.1.2. Cơ cấu tổ chức
Là một NHTM cổ phần, cơ cấu tổ chức của ngân hàng VPBank được tổ chức theo
mô hình của một công ty cổ phần theo luật doanh nghiệp. Ngân hàng Thương mại Cổ phân
Các doanh nghiệp ngoài quốc doanh Việt Nam (VPBank) đã thiết lập một cơ cấu quản trị
điều hành phù hợp với các tiêu chuẩn về tổ chức và hoạt động của Ngân Hàng Thương Mại
(Nghị Định 49/2000/NĐ - CP ngày 12/09/2000 của Chính Phủ và các hướng dẫn về các tổ
chức và hoạt động của hội đồng quản trị; ban kiểm soát; Tổng giám đốc Ngân Hàng Thương
mại cổ Phần Nhà nước và Nhân dân (Quyết định 1087/QĐ - NHNN ngày 27/08/2001 của
Ngân Hàng Nhà nước)
Hội đồng quản trị là cơ quan quản lý cao nhất của ngân hàng . Hội đồng quản trị
của VPBank gồm 6 thành viên, họp định kỳ hàng quý, có quyền nhân danh ngân hàng để
quyết định các vấn đề liên quan đến mục đích và quyền lợi của ngân hàng. HĐQT có vai
trò xây dựng định hướng chiến lược tổng thể và định hướng hoạt động lâu dài cho Ngân
Hàng, ấn định mục tiêu tài chính giao cho ban điều hành. Hội đồng chỉ đạo và giám sát
hoạt động của ban điều hành thông qua một số hội đồng và ban chuyên môn do Hội đồng
thành lập như Ban kiểm tra - kiểm soát nội bộ, Hội đồng tín dụng, Hội đồng quản lý Tài
sản Nợ - Tài sản Có; Hội đồng đầu tư...
Ban điều hành gồm có Tổng giám đốc điều hành chung, bốn Phó Tổng giám đốc
phụ tá cho Tổng giám đốc và một kế toán trưởng. Ban điều hành có nhiệm vụ cụ thể hóa
chiến lược tổng thể và các mục tiêu do Hội đồng quản trị đề ra bằng các kế hoạch, phương
án kinh doanh, tham mưu cho hội đồng quản trị các vấn đề về chiến lược, chính sách và
trực tiếp điều hành mọi hoạt động của Ngân Hàng.
Ban kiểm tra, kiểm soát nội bộ được thành lập chính thức ngày 13/03/1996. Nhiệm
vụ của Ban là kiểm tra, giám sát tình hình hoạt động của các đơn vị trực thuộc hệ thống
VPBank về sự tuân thủ pháp luật, các quy định pháp lý của ngành Ngân Hàng và các quy
chế thể lệ, quy trình nghiệp vụ của VPBank . Qua đó đánh giá chất lượng điều hành và
hoạt động của từng đơn vị; tham mưu cho Ban điều hành cũng như đề xuất khắc phục yếu
kém, đề phòng rủi ro nếu có.

Sơ đồ 2.1: Cơ cấu tổ chức của Ngân hàng VPBank
Phòng phục vụ khách hàng doanh nghiệp
Phòng phục vụ khách hàng cá nhân
Phòng thẩm định tài sản đảm bảo
Phòng thu hồi nợ
Phòng TTQT và kiều hối
Phòng ngân quỹ
Phòng kế toán
Văn phòng
Phòng tổng hợp và quản lý CN
Phòng giao dịch và kho quỹ
Trung tâm tin học
Trung tâm đào tạo
Trung tâm dịch vụ kiều hối phát chuyển tiền nhanh
(Western Union).
Ban kiểm
soát
Đại hội cổ
đông
Hội đồng
tín dụng
Hội đồng
quản trị
Các ban
tín dụng
Ban điều
h nhà
Phòng
KTKT nội
bộ

Hội sở Hà
Nội
Chi nhánh
TP.HCM
Chi nhánh
Hải Phòng
Chi nhánh
Đ Nà ẵng
Các phòng
giao dịch
v chi à
nhánh khác
2.2. Thực trạng hoạt động TTQT theo phương thức TDCT tại Ngân hàng Thương
mại Cổ phần Các doanh nghiệp ngoài quốc doanh Việt Nam chi nhánh Hai Bà
Trưng
Từ khi thành lập cho đến nay, lượng khách hàng chủ yếu của Ngân hàng VPBank là
các doanh nghiệp vừa và nhỏ phục vụ trong các lĩnh vực xây dựng công nghiệp, nông
nghiệp, lâm nghiệp, dịch vụ. Ngành thương mại và du lịch có tỉ trọng đầu tư là 20%. Ngoài
ra, những doanh nghiệp nhà nước khác, những doanh nghiệp thuộc thành phần kinh tế
ngoài quốc doanh cũng là những khách hàng mà ngân hàng đang và sẽ sẵn sàng phục vụ.
Trong những năm qua, với sự nỗ lực hết mình của cán bộ, nhân viên trẻ, có kiến
thức về kinh tế thị trường, có trình độ nghiệp vụ chuyên môn cao, năng động, quyết đoán,
tận tình hướng dẫn, giúp đỡ khách hàng, lại dưới sự chỉ đạo của các chuyên viên, cán bộ
nhiều năm kinh nghi với phương châm quản lý khoa học, hiệu quả nên hoạt động của ngân
hàng đã đạt được những kết quả nhất định. Trong đó doanh số hoạt động thanh toán quốc
tế đóng góp đáng kể lên sự thành công đó, trong đó giá trị thanh toán quốc tế theo phương
thức TDCT chiếm tỷ trọng lớn trong tổng giá trị hoạt động thanh toán quốc tế theo các
phương thức khác. Tuy nhiên lượng L/C mở tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Các
doanh nghiệp ngoài quốc doanh Việt Nam chi nhánh Hai Bà Trưng vẫn chủ yếu là mở L/C
hàng nhập khẩu, còn L/C hàng xuất khẩu thông qua ngân hàng vẫn còn ít.

2.2.1. Thanh toán L/C hàng nhập khẩu.
2.2.1.1. Quy trình thanh toán thư tín dụng nhập khẩu.
Bước 1: Mở, điều chỉnh L/C và ký quỹ.
- Khi nhận được thư yêu cầu mở hoặc điều chỉnh L/C của khách hàng, phải kiểm tra
nội dung theo mẫu quy định của Ngân hàng VPBank, kiểm tra nguồn vốn (vốn vay, vốn tự
có) và khả năng thanh toán của khách hàng đối với L/C yêu vầu mở, để yêu cầu ký quỹ và
hoặc xem xét điều kiện miễn/ giảm ký quỹ theo quy định của Tổng Giám đốc.
- Sau khi kiểm tra nếu hợp lệ, thanh toán viên lập hồ sơ L/C, đưa số liệu vào máy vi
tính theo quy định. Việc mở hoặc điều chỉnh L/C được thực hiện bằng một trong những
phương thức sau:
Điện:
+ Bằng SWIFT theo mẫu điện MT750; MT701, 700 (mở L/C), MT 707 (sửa L/C)
+ Bằng Telex: Có mã khoá (Testkey).
Thư:
+ Theo mẫu quy định của Ngân hàng Thương mại Cổ phần các doanh nghiệp ngoài
quốc doanh Việt Nam và phải có đầy đủ chữ ký có thẩm quyền.
- Khi mở L/C xác nhận, trong L/C phải chỉ ra tên và địa chỉ đầy đủ của Ngân hàng
xác nhận trường hợp Ngân hàng thông báo đồng thời là ngân hàng xác nhận thì trong L/C
phải ghi Confirm và chỉ rõ phí xác nhận cũng như các phí liên quan đến việc xác nhận (nếu
có) do bên nào chịu trách nhiệm thanh toán.
Nếu ngân hàng xác nhận không phải là ngân hàng thông báo, chuyển tiền ký quỹ
chú ý đối với L/C xác nhận, số tiền khách hàng ký quỹ không được thấp hơn số tiền ngân
hàng thương mại cổ phần phải ký quỹ tại ngân hàng nước ngoài.
- Trường hợp phí sửa đổi, điều chỉnh do người hưởng lợi chịu, trong điện hay thư
gửi ngân hàng thông báo phải ghi rõ: Phí sửa đổi, điều chỉnh sẽ được trừ vào tiền hàng khi
thanh toán L/C hoặc lập thư đòi phí sau.
Phải có hồ sơ theo dõi các khoản phí đã đòi hỏi Ngân hàng nước ngoài, trong vòng
30 ngày không nhận được tiền phí thì phải nhắc lại ngân hàng thông báo. Định kỳ vào đầu
tháng sau đó phải báo cáo số liệu về việc thu phí nước ngoài cho Trưởng phòng để xử lý
kịp thời các khoản phí chưa thu được.

Biểu phí dịch vụ thư TDCT nhập khẩu tại Ngân hàng VPBank được quy định như
sau:
Bảng 2.1 : Biểu phí dịch vụ thư TDCT nhập khẩu tại Ngân hàng VPBank
STT Giao dịch Mức phớ Mức phớ tối
thiểu
Mức phí tối
đa
THƯ TÍN DỤNG NHẬP KHẨU
1. Phát hành thư tín dụng
- Kư quỹ 100% 0,07% 9USD 135USD
- Kư quỹ dưới 100% 9USD 180USD
+ Số tiền kư quỹ 0,07%
+ Số tiền không kư quỹ 0,09%
2. Tu chỉnh thư tín dụng

- Tu chỉnh tăng số tiền
Như phát hành thư tín
dụng

- Các tu chỉnh khác 9USD
3. Kư hậu vận đơn 1,8USD
4. Chấp nhận hối phiếu/ chấp nhận thanh toán
thư tín dụng trả chậm (phí tính trọn quư)

- Kư quỹ 100% 0,15%/quý 30USD
- Kư quỹ dưới 100% 0,25%/quý 30USD
5. Thanh toán thư tín dụng 0,14% 10USD 135USD
6. Hủy thư tín dụng 9USD
(Nguồn : Website của Ngân hàng VPBank)
- Khi L/C hết hiệu lực hoặc L/C được phép huỷ phải thông báo cho khách hàng về

việc huỷ L/C đồng thời hoàn trả ký quỹ (nếu có) sau khi đã thu đủ các phí có liên quan đến
giao dịch.
Bước 2: Tiếp nhận, kiểm tra chứng từ và trả tiền.
- Khi nhận được chứng từ giao hàng từ Ngân hàng nước ngoài, ngân hàng xuất trình
thanh toán viên phải kiểm tra chứng từ trước khi giao cho khách hàng.
- Khi nhận được điện của nước ngoài thông báo chứng từ không phù hợp, thanh
toán viên phải thông báo ngay cho người mua chi tiết những điểm không phù hợp, yêu cầu
người mua trả lời bằng văn bản trong vòng 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được thông
báo của Ngân hàng VPBank.
+ Nếu người mua chấp nhận thanh toán, thực hiện việc thanh toán như quy định.
+ Nếu người mua không chấp nhận thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán một phần,
thanh toán viên phải điện thông báo ngay cho ngân hàng đòi tiền biết.
Việc thông báo Ngân hàng xuất trình chứng từ không được quá 7 ngày làm việc của
ngân hàng kể từ ngày tiếp theo ngày nhận chứng từ.
- Trường hợp nhận được chứng từ của ngân hàng nước ngoài gửi đến nhờ thu theo
L/C do chứng từ không phù hợp, yêu cầu người mua, trong vòng 3 ngày làm việc kể từ
ngày nhận được thông báo của Ngân hàng VPBank phải có ý kiến bằng văn bản về bộ
chứng từ đó.
+ Nếu không chấp nhận thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán một phần thì phải
thông báo ngay cho ngân hàng xuất trình chứng từ biết.
- Trường hợp với người mua yêu cầu ngân hàng thương mại cổ phần các Doanh
nghiệp Ngoài quốc doanh Việt Nam phát hành bảo lãnh nhận hàng hoặc ký hậu vận đơn
để nhận hàng nhập theo L/C, người mua phải có yêu cầu bằng văn bản và cam kết trả tiền
kể cả khi chứng từ không phù hợp và thu thủ tục phí theo biểu phí hiện hành của Ngân
hàng Thương mại Cổ phần các doanh nghiệp ngoài quốc doanh Việt Nam.
- Trường hợp khách hàng yêu cầu chỉ định ngân hàng hoàn trả ngay khi mở L/C,
cần xem xét từng trường hợp cụ thể để quyết định có chấp thuận chỉ định ngân hàng hoàn
trả hay không, nhưng phải đủ các điều kiện.
+ L/C hạn chế thanh toán tại một ngân hàng chiết khấu có tín nhiệm với ngân hàng
VPBANK.