MÔN XỬ LÝ TÌNH HUỐNG CÔNG TÁC XÂY DỰNG ĐẢNG

ĐỀ CƯƠNG MÔN XỬ LÝ TÌNH HUỐNG

Câu 1: Hãy phân tích làm rõ khái niệm và căn cứ phân loại tình huống trong
công tác Đảng. Liên hệ thực tiễn tại tổ chức, cơ quan, đơn vị mình?.................1
Câu 2: Hãy trình bày làm rõ các loại tình huống trong công tác tổ chức, cán
bộ, đảng viên. Liên hệ thực tiễn tại tổ chức, cơ quan, đơn vị mình?..................7
Câu 3: Hãy trình bày tóm tắt những kỹ năng xử lý tình huống trong công tác
tổ chức, cán bộ, đảng viên. Liên hệ thực tiễn tại tổ chức, cơ quan, đơn vị
mình?......................................................................................................................13
Câu 4: Hãy trình bày làm rõ quy trình xử lý tình huống trong công tác tổ
chức, cán bộ, đảng viên. Liên hệ thực tiễn tại tổ chức, cơ quan, đơn vị mình?
.................................................................................................................................19
Câu 5: Tiêu chuẩn, điều kiện, thẩm quyền kết nạp vào Đảng đối với quần
chúng vi phạm chính sách dân số và kế hoạch hoá gia đình? Trường hợp nào
đảng viên sinh con không bị coi là vi phạm chính sách dân số và kế hoạch hoá
gia đình?.................................................................................................................23
Câu 6: Những nội dung tố cáo nào mà Ủy ban kiểm tra Đảng phải giải quyết?
Đối với trường hợp đảng viên vi phạm về tố cáo và giải quyết tố cáo cần phải
xử lý kỷ luật như thế nào?....................................................................................25
Câu 7: Hãy xử lý tình huống sau:........................................................................27
Đại hội Chi bộ A nhiệm kỳ 2020- 2023 có 18 đảng viên chính thức tham dự. Tại
nội dung bầu cấp ủy, có đảng viên chính thức giới thiệu đồng chí Phạm Thị H.
Đoàn Chủ tịch Đại hội xin ý kiến Đại hội bằng hình thức bỏ phiếu. Kết quả, đồng
chí Phạm Thị H được 9/17 phiếu hợp lệ (1 phiếu không hợp lệ).
Tại Đại hội, có 2 luồng ý kiến:
Ý kiến thứ nhất: Đồng chí Phạm Thị H được đưa vào danh sách bầu cử vì theo
điểm 1 của Điều 32 Quy chế bầu cử trong Đảng, đồng chí H đạt 9/17 phiếu hợp lệ,
bằng 52,9%.
Ý kiến thứ hai: Đồng chí Phạm Thị H không được đưa vào danh sách bầu cử vì
theo điểm 2 của Điều 32 Quy chế bầu cử trong Đảng, đồng chí H đạt 9/17 phiếu

hợp lệ, bằng 52,9% nhưng chưa quá nửa số đảng viên chính thức triệu tập đại hội,
mới chỉ đạt 9/18 đồng chí, bằng 50% đại biểu chính thức được triệu tập.
Vậy ý kiến nào đúng ? Trường hợp này xử lý thế nào là đúng quy định?...............27
Câu 8: Hãy xử lý tình huống sau:........................................................................29
Ngày 26/3/2019 Đảng ủy xã A tổ chức hội nghị làm quy trình giới thiệu nhân sự
kiện toàn chức danh Bí thư Đảng ủy xã, Tại hội nghị, Ban Thường vụ Đảng ủy xã
giới thiệu đồng chí Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã là nhân sự ứng cử chức
danh Bí thư Đảng ủy để đưa ra thảo luận (đồng chí sinh ngày 01/01/1964). Tuy
nhiên, tại hội nghị đồng chí Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy có ý kiến: Do đồng
chí Phó Bí thư Thường trực sinh ngày 01/01/1964 nên tính đến tháng 3/2019 chỉ
còn 4 năm 11 tháng; không đủ thời gian bổ nhiệm lần đầu vào chức danh lãnh đạo,
quản lý theo quy định. Huyện không đồng ý với nhân sự này, yêu cầu xã giới thiệu
nhân sự khác.
Hỏi: Việc cho rằng đồng chí Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã A không đủ thời
gian bổ nhiệm lần đầu có đúng không?...................................................................29
Câu 9: Hãy xử lý tình huống sau:........................................................................30
Đồng chí Nguyễn Văn A là phó giám đốc sở B, là cán bộ thuộc diện Ban Thường
vụ Tỉnh ủy quản lý, đồng chí bị xử lý kỷ luật với hình thức cảnh cáo về mặt Đảng
do vi phạm đạo đức, lối sống nhưng không xử lý kỷ luật về mặt chính quyền. Sau
khi bị kỷ luật, đồng chí Nguyễn Văn A được chuyển sang nhận nhiệm vụ mới ở cơ
quan C nhưng không giữ chức vụ quản lý đến khi nghỉ hưu đúng tuổi. Xin hỏi: Khi
về hưu đồng chí Nguyễn Văn A có còn là cán bộ thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh
ủy quản lý không?...................................................................................................30
Câu 10: Hãy xử lý tình huống sau:......................................................................31
Ở một địa phường có trường hợp như sau: Có bà Trần Thị B sinh năm 1978 là
người địa phương, hiện nay bà B là Chủ tịch hội Liên hiệp Phụ nữ xã, chưa là đảng
viên. Bà B có anh trai ruột tên là ông Trần Văn A cũng là người địa phương, gia
đình bà B là người theo tôn giáo Tin Lành, trong đó ông A là nhóm trưởng nhóm
tôn giáo Tin Lành ở địa phương (người truyền đạo). Ông này được công nhận của

tôn giáo Tin Lành, mà theo nguyện vọng của bà B, bà muốn đứng vào hàng ngũ
của Đảng Cộng sản Việt Nam.


Hỏi, bà B có được giới thiệu cho Đảng xem xét và đưa đi học lớp bồi dưỡng nhận
thức về Đảng được hay không; nếu được thì phạm vi, thẩm quyền nào quyết định,
thuộc văn bản nào của Đảng để kết nạp đảng cho đối tượng trên.
Hãy giải thích và văn bản Hướng dẫn cụ thể của Trung ương Đảng về công tác
phát triển đảng cho người tôn giáo là văn bản nào?................................................31


1

Câu 1: Hãy phân tích làm rõ khái niệm và căn cứ phân loại tình huống trong
công tác Đảng. Liên hệ thực tiễn tại tổ chức, cơ quan, đơn vị mình?
Tình huống xuất hiện trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội đòi hỏi phải
được giải quyết đúng đắn.Trong công tác Đảng, tình huống cũng xuất hiện ở mọi
lúc, mọi nơi. Có rất nhiều loại tình huống đòi hỏi cần phải phân loại rõ ràng để đưa
ra phương án xử lý nhanh chóng nhất.
Thứ nhất, về khái niệm tình huống.
Tình huống trong hoàn cảnh thực tế là bất kỳ một sự việc diễn biến, xung
đột, mâu thuẫn nào diễn ra ở đơn vị mình thì đòi hỏi nhà quản lý (người lãnh đạo)
phải tự nghiên cứu đưa ra quyết định xử lý giải quyết. Yêu cầu trong hoàn cảnh có
khó khăn, phức tạp với những thông tin thường không hoàn chỉnh hoặc mâu thuẫn,
nhưng nhà quản lý (người lãnh đạo vẫn phải nghiên cứu xử lý và giải quyết)
Thứ hai, về căn cứ phân loại tình huống trong công tác Đảng.
Tùy theo các góc độ xem xét có thể phân chia tình huống trong công tác tổ
chức, cán bộ và đảng viên.
Một là, căn cứ theo mức độ phức tạp của công tác:
Khi căn cứ theo mức độ phức tạp của những tình huống xảy ra trong công

tác tổ chức, cán bộ, đảng viên của quá trình xây dựng Đảng, có thể chia thành loại
tình huống đơn giản, ít phức tạp và tình huống phức tạp:
 Những tình huống đơn giản, ít phức tạp như việc khó khăn khi xử lý về
chính sách, chế độ đãi ngộ cho một cán bộ, đảng viên theo quy định hiện
hành có thể coi là một tinh huống đơn giản vì chỉ cần nghiên cứu kỹ văn bản
quy định hiện hành, hỏi ý kiến cấp trên, xem xét lại quy định trong văn bản
đang có giá trị thực hiện của cấp trên theo quá trình hoạt động, làm việc của
bản thân cán bộ, đảng viên đó là có thể giải quyết được.
 Nhưng tình huống phức tạp, khó giải quyết như việc mất đoàn kết giữa các
cán bộ chủ chốt gây khổ khăn cho bố trí nhân sự trước đại hội đảng bộ một
tỉnh, một huyện thường là một tình huống phức tạp, đòi hỏi cách giải quyết
rất thận trọng và có thể phải phối hợp của nhiều tổ chức liên quan để thẩm
tra, xác minh. Phải sử dụng nhiều cách thực, biện pháp điều tra, thẩm tra,


2
xác minh để tìm ra nguyên nhân khách quan, chủ quan và đưa ra quyết định
xử lý, giải quyết theo quy định hiện hành đảm bảo lợi ích giữa các đơn vị, cá
nhân trong tổ chức, tạo ra sự đồng thuận, đoàn kết nhất trí cao trong tổ chức.
Hai là, căn cứ theo nội dung công tác:
Khi căn cứ vào nội dung của công tác xây dựng Đảng về tổ chức như công
tác tổ chức, cán bộ và đảng viên và bảo vệ chính trị nội bộ, có thể phân chia tình
huống xây dựng Đảng về tổ chức theo các nội dung công tác thành các loại tình
huống:

 Tình huống trong sinh hoạt tổ chức đảng
Tình huống xảy ra trong sinh hoạt tổ chức đảng thường là những tình huống
bất thường diễn ra trong các cuộc sinh hoạt thường xuyên hay bất thường của các
tổ chức đảng, bắt buộc cấp ủy hoặc người đứng đầu cấp ủy phải nghiêm túc lắng
nghe, nghiên cứu, xử lý giải quyết nhằm hướng mọi hoạt động của đội ngũ đảng

viên hoặc các thành viên trong cấp ủy cùng hướng vào việc thực hiện đúng quy
định của Trung ương góp phần xây dựng tổ chức đảng trong sạch vững mạnh và
nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của đội ngũ cán bộ, đảng viên của
Đảng.

 Tình huống trong công tác tổ chức đại hội tổ chức đảng
Tình huống trong công tác tổ chức đại hội tổ chức đảng các cấp đến đại hội
Đảng toàn quốc, nhất là công tác tổ chức đại hội chi bộ, đảng bộ các cấp thường
bao gồm những loại tình huống phát sinh trong quá trình chuẩn bị đại hội, trong
quá trình đại hội và sau khi đại hội kết thúc liên quan đến những quan điểm, ý kiến
khác nhau như:
- Trong quá trình chuẩn bị đại hội
- Trong quá trình tổ chức đại hội như:
+ Việc thảo luận văn kiện đại hội, chẳng hạn như những tình huống trong đánh giá
kết quả thực hiện các nội dung trong văn kiện đại hội nhiệm kỳ trước của tổ chức
đảng do chưa đúng với kết quả đã thực hiện hoặc đánh giá quá năng, quá nhẹ chưa
thỏa đáng hoặc đánh giá ưu điểm, khuyết điểm hạn chế chưa đúng với thực tế
khách quan hoặc chỉ ra nguyên nhân của những khuyết điểm, hạn chế nhưng những


3
nguyên nhân đó chưa đúng, chưa trúng, chưa khách quan, khoa học cần phải
nghiên cứu sâu hơn để chi ra nguyên nhân khách quan, chủ quan và kiến nghị giải
pháp, biện pháp khắc phục hữu hiệu hơn.
+ Thảo luận về phương hướng, nhiệm vụ và giải pháp trong nhiệm kỳ tới
+ Thảo luận danh sách ứng cử, đề cử nhận sự nhiệm kỳ tới
+ Thảo luận danh sách ứng cử, đề cử nhận sự dự đại hội đại hội đại biểu cấp trên.
+ Thảo luận danh sách ứng cử, đề cử nhận sự ủy ban kiểm tra cấp ủy nhiệm kỳ tới
- Những tình huống phát sinh liên quan đến việc sắp xếp, bổ trí cán bộ, đảng
viên sau đại hội kể cả những cán bộ trúng cử và những cán bộ không trúng cử và

những cán bộ không đủ điều kiện tái cử nhưng còn sức khỏe, chưa đủ tuổi nghỉ
hưu, nghỉ chế độ…

 Tình huống trong đánh giá, xếp loại chất lượng tổ chức đảng
Tình huống trong đánh giá, xếp loại chất lượng tổ chức đảng là những tình
huống thường gặp trong sinh hoạt chi bộ, chi ủy, ban thường vụ đảng ủy trong
đánh giá, xếp loại chất lượng tổ chức đảng hằng năm hoặc công tác chuẩn bị, thực
hiện tổng kết cuối mỗi năm công tác, được thực hiện vào thời điểm cuối quý 4 của
năm. Những tình huống loại này thường là những tình huống bất cập so với tiêu
chuẩn quy định của Trung ương và hướng dẫn của cấp ủy cấp trên dẫn đến thực
hiện không đúng, không sát với hướng dẫn hiện hành của Trung ương và cấp trên.

 Tình huống trong công tác cán bộ
Tình huống trong công tác quy hoạch, tuyển chọn, đánh giá, quản lý cán bộ
là những tình huống diễn ra trong quy trình trong tâm của công tác cán bộ như
công tác quy hoạch cán bộ; công tác tuyển chọn, đánh giá, quản lý cán bộ:
- Tình huống trong công tác quy hoạch cán bộ. Những tình huống xảy ra
trong công tác quy hoạch cán bộ thường là những tình huống cần phải xử lý do có
sự không phù hợp giữa tiêu chuẩn quy hoạch với từng đối tượng cụ thể để đưa vào
quy hoạch hoặc quy hoạch không đúng đối tượng so với yêu cầu về phẩm chất, đạo
đức, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, trình độ, độ tuổi, giới tính, thời gian công
tác chuyên môn trong lĩnh vực quy hoạch.


4
- Tình huống trong công tác tuyển chọn cán bộ. Những tình huống xảy ra
trong công tác tuyển chọn cán bộ cấn phải xử lý thường là những tình huống chủ
quan, duy ý trí hoặc do cảm tính cá nhân. Hoặc cũng có thể do có những tác động
áp đặt từ phía lãnh đạo cấp trên hoặc do quan hệ gia đình, thân hữu mà bỏ qua
những khâu, những công đoạn cần thiết của công tác tuyển chọn cán bộ dẫn đến

tình trạng người cần tuyển chọn thì không mà người không xứng đáng lại được
tuyển chọn đã gây ra bất bình, mâu thuẫn nội bộ trong tổ chức đảng.
- Tình huống trong công tác đánh giá cán bộ. Những tình huống bất cập
cần phải xử lý trong công tác đánh giá cán bộ thường là những tình huống xuất
phát từ những quan hệ tình cảm cá nhân, đoàn kết xuôi chiều hoặc “dĩ hòa vi quý”,
bằng mặt không bằng lòng nên đã bỏ qua những lỗi lầm chủ yếu là khen những
thành tích, ưu điểm mà có rất ít hoặc không được gọi là lỗi dẫn đến đánh giá sai
lệch về cán bộ.
- Tình huống trong công tác quản lý cán bộ. Những tình huống bất cập,
mâu thuẫn trong công tác quản lý cán bộ thường xuất phát từ quan hệ tình cảm cá
nhân hoặc từ sự quan liêu, chỉ nghe báo cáo mà không kiểm tra, giám sát chặt chẽ
đối với mọi hoạt động, công tác, sinh hoạt của cán bộ nên không nắm chắc phẩm
chất, đạo đức và năng lực chuyên môn, nghiệp vụ của cán bộ. Tình hình này dẫn
đến quản lý cán bộ lỏng lẻo, cán bộ mắc lỗi không biết, hoặc cố tình cho qua làm
cho cán bộ chuyển qua nhiều vị trí công tác khác cao hơn mới biết.
- Tình huống tình huống trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ. Tình huống
trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ thường là những tình huống cán bộ đương chức
không muốn đi học vì vị trí hoặc đi học những bằng cách này hay cách khác trốn
học, nhờ học hộ, xin điểm…Tình huống này là cho công tác đào tạo, bồi dưỡng
cán bộ chỉ là hình thức để cán bộ có đầy đủ bằng cấp, không phải là để nâng cao
trình độ kiến thức năng lực lãnh đạo của cán bộ.
Ngoài ra còn những tình huống bất cập mà ban thường vụ cấp ủy các cấp,
nhất là người đứng đầu cấp ủy cần phải nghiên cứu xử lý trong công tác cán bộ
như: Tình huống trong bổ nhiệm, miễn nhiệm, bố trí, sử dụng cán bộ; Tình huống
trong xử lý cán bộ mất đoàn kết, trong kỷ luật cán bộ; Tình huống trong điều động,
luân chuyển, thực hiện chính sách cán bộ.

 Tình huống trong công tác đảng viên

5
Tình huống trong công tác đảng viên là những sự kiện, diễn biến khách quan
trong thực tiễn liên quan đến công tác đảng viên đòi hỏi chủ thể công tác đảng phải
quyết. Tình huống này là các sự kiện, diễn biến liên quan đến công tác đảng viên
(gồm quy trình thủ tục kết nạp đảng viên, quản lý đảng viên…); thường liên quan
đến cá nhân (người được xét kết nạp hoặc đảng viên).;Tình huống trong công tác
đảng tịch…
Thứ ba, liên hệ thực tiễn.
Tại UBND xã, phường .........., khi xuất hiện tình huống tại cơ quan, đơn vị,
chi bộ trực thuộc, cấp ủy sẽ cử một số cán bộ có kinh nghiệm về xử lý tình huống
để nắm tình hình, kết hợp với báo cáo của cơ quan, đơn vị, chi bộ trực thuộc đó để
nắm chắc tình hình về tình huống đã xảy ra. Sau khi nắm được toàn bộ tình hình
rồi mới dựa trên tính chất của sự vật, sự việc để tiến hành phân loại tình huống
xem nó thuộc lĩnh vực tổ chức, cán bộ hay đảng viên, chẳng hạn thuộc về những
sai sót của cán bộ, về thực hiện chính sách, pháp luật, về thực hiện dân chủ, về vi
phạm các quy định của đảng viên, về vấn đề dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, về kinh
tế… Đồng thời, cũng cần xem xét tình huống đó liên quan nhiều đến tổ chức nào
trong hệ thống chính trị ở địa phương; tình huống đó có phải do hoạt động tuyên
truyền, xuyên tạc, kích động của kẻ xấu hay không…
Khi tiến hành phân loại, với bất cứ tình huống đơn giản hay phức tạp nào,
cán bộ xử lý tình huốngđều chú ý đến vi phạm xảy ra tình huống, nội dung chủ yếu
của tình huống, nắm cả đối tượng chính của tình huống… Việc nắm tình huống có
thể thông qua các tổ chức chính quyền, các đoàn thể và nhân dân ở cơ sở, các lực
lượng công an, dân quân tự vệ. Những thông tin thu được về tình huống luôn được
báo cáo kịp thời các cơ quan tham mưu và cấp ủy ở địa phương và cấp uỷ cấp trên,
để phân loại tính chất, tổng hợp ý kiến và đề xuất biện pháp xử lý thích hợp. Nhìn
chung, công tác phân loại tình huống ở UBND xã, phường ..........luôn được tiến
hành chính xác, nhanh chóng, nghiêm túc.
Tóm lại, tình huống và phân loại tình huống là hai yếu tố không thể thiếu
trong công tác Đảng, trong các cơ quan, đơn vị, cơ sở từ Trung ương tới địa

phương. Trước mỗi tình huống như vậy, việc tiến hành phân loại tình huống là
khâu đầu tiên, tối quan trọng để có thể giải quyết sự việc kịp thời nhất.


6

Câu 2: Hãy trình bày làm rõ các loại tình huống trong công tác tổ chức, cán
bộ, đảng viên. Liên hệ thực tiễn tại tổ chức, cơ quan, đơn vị mình?
Tình huống và phân loại tình huống là hai thành tố luôn luôn xuất hiện hàng
ngày, hàng giờ trong công tác Đảng, công tác tổ chức, công tác cán bộ, đảng
viên.Mỗi một tình huống phát sinh lại có nhiều chủ thể, nguyên nhân, nhiều yếu tố
tác động, không tình huống nào giống tình huống nào.Chính vì thế phải phân chia
tình huống ra làm nhiều loại để có thể định hình phương hướng giải quyết.
Thứ nhất, về khái niệm tình huống.


7
Tình huống trong hoàn cảnh thực tế là bất kỳ một sự việc diễn biến, xung
đột, mâu thuẫn nào diễn ra ở đơn vị mình thì đòi hỏi nhà quản lý (người lãnh đạo)
phải tự nghiên cứu đưa ra quyết định xử lý giải quyết. Yêu cầu trong hoàn cảnh có
khó khăn, phức tạp với những thông tin thường không hoàn chỉnh hoặc mâu thuẫn,
nhưng nhà quản lý (người lãnh đạo vẫn phải nghiên cứu xử lý và giải quyết)
Thứ hai, về các loại tình huống trong công tác tổ chức.
Khi căn cứ vào nội dung của công tác xây dựng Đảng về tổ chức như công tác
tổ chức, cán bộ và đảng viên và bảo vệ chính trị nội bộ, có thể phân chia tình
huống xây dựng Đảng về tổ chức thành các loại tình huống:
Một là, tình huống trong sinh hoạt tổ chức đảng
Tình huống xảy ra trong sinh hoạt tổ chức đảng thường là những tình huống
bất thường diễn ra trong các cuộc sinh hoạt thường xuyên hay bất thường của các
tổ chức đảng, bắt buộc cấp ủy hoặc người đứng đầu cấp ủy phải nghiêm túc lắng

nghe, nghiên cứu, xử lý giải quyết nhằm hướng mọi hoạt động của đội ngũ đảng
viên hoặc các thành viên trong cấp ủy cùng hướng vào việc thực hiện đúng quy
định của Trung ương góp phần xây dựng tổ chức đảng trong sạch vững mạnh và
nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của đội ngũ cán bộ, đảng viên của
Đảng.
LH: Đảng ủy xã, phường .......... có 15 đồng chí, dự họp có 10 đồng chí,
vắng 5 đồng chí. Có đồng chí cho rằng đảng ủy họp có 10/15 đồng chí mà ra nghị
quyết là không hợp lệ.Song tất cả các đồng chí còn lại cho rằng chỉ cần quá bán số
đảng ủy viên là đảng ủy có thể ra nghị quyết được.
Hai là, tình huống trong công tác tổ chức đại hội tổ chức đảng.
Tình huống trong công tác tổ chức đại hội tổ chức đảng các cấp đến đại hội
Đảng toàn quốc, nhất là công tác tổ chức đại hội chi bộ, đảng bộ các cấp thường
bao gồm những loại tình huống phát sinh trong quá trình chuẩn bị đại hội, trong
quá trình đại hội và sau khi đại hội kết thúc liên quan đến những quan điểm, ý kiến
khác nhau như:
- Trong quá trình chuẩn bị đại hội
- Trong quá trình tổ chức đại hội như:


8
+ Việc thảo luận văn kiện đại hội, chẳng hạn như những tình huống trong
đánh giá kết quả thực hiện các nội dung trong văn kiện đại hội nhiệm kỳ trước của
tổ chức đảng do chưa đúng với kết quả đã thực hiện hoặc đánh giá quá nặng, quá
nhẹ chưa thỏa đáng hoặc đánh giá ưu điểm, khuyết điểm hạn chế chưa đúng với
thực tế khách quan hoặc chỉ ra nguyên nhân của những khuyết điểm, hạn chế
nhưng những nguyên nhân đó chưa đúng, chưa trúng, chưa khách quan, khoa học
cần phải nghiên cứu sâu hơn để chi ra nguyên nhân khách quan, chủ quan và kiến
nghị giải pháp, biện pháp khắc phục hữu hiệu hơn.
+ Thảo luận về phương hướng, nhiệm vụ và giải pháp trong nhiệm kỳ tới
+ Thảo luận danh sách ứng cử, đề cử nhận sự nhiệm kỳ tới

+ Thảo luận danh sách ứng cử, đề cử nhận sự dự đại hội đại hội đại biểu cấp
trên.
+ Thảo luận danh sách ứng cử, đề cử nhận sự ủy ban kiểm tra cấp ủy nhiệm
kỳ tới
- Những tình huống phát sinh liên quan đến việc sắp xếp, bổ trí cán bộ,
đảng viên sau đại hội kể cả những cán bộ trúng cử và những cán bộ không trúng cử
và những cán bộ không đủ điều kiện tái cử nhưng còn sức khỏe, chưa đủ tuổi nghỉ
hưu, nghỉ chế độ…
LH: Tại Đại hội Đảng bộ xã, phường .........., khi bầu ban chấp hành mới,
do điều hành không tốt nên xảy ra tình trạng tổng phiếu thu vào nhiều hơn số phiếu
phát ra. Đoàn Chủ tịch Đại hội đề nghị đại hội cử một đại biểu cao tuổi nhất lên rút
một số phiếu bất kỳ trùng với số lượng phiếu thừa rồi hủy ngay trước Đại hội. Sau
đó ban kiểm phiếu kiểm các phiếu còn lại và công bố kết quả bầu cử. Có rất nhiều
ý kiến không tán thành cho rằng làm vậyvi phạm nguyên tắc bầu cử trong Đảng.
Ba là, tình huống trong đánh giá, xếp loại chất lượng tổ chức đảng.
Tình huống trong đánh giá, xếp loại chất lượng tổ chức đảng là những tình
huống thường gặp trong sinh hoạt chi bộ, chi ủy, ban thường vụ đảng ủy trong
đánh giá, xếp loại chất lượng tổ chức đảng hằng năm hoặc công tác chuẩn bị, thực
hiện tổng kết cuối mỗi năm công tác, được thực hiện vào thời điểm cuối quý 4 của
năm. Những tình huống loại này thường là những tình huống bất cập so với tiêu


9
chuẩn quy định của Trung ương và hướng dẫn của cấp ủy cấp trên dẫn đến thực
hiện không đúng, không sát với hướng dẫn hiện hành của Trung ương và cấp trên.
LH:Để chuẩn bị đại hội nhiệm kỳ Đảng bộ xã, phường .........., Đảng ủy xã,
phường ..........đã triệu tập một hội nghị gồm các đảng ủy viên, chi ủy viên cùng
các trưởng ban ngành, đoàn thể của phường (có nhiều người không phải là đảng
viên) để giới thiệu bỏ phiếu tín nhiệm nguồn nhân sự đảng ủy nhiệm kỳ tới. Trong
khi đó, các đảng viên khác trong đảng bộ chưa được phổ biến về nội dung và nhân

sự của đại hội. Từ đó gây ra tranh cãi rằng điều này là vi phạm nguyên tắc của
Đảng.
Thứ ba, về tình huống trong công tác cán bộ.
Tình huống trong công tác quy hoạch, tuyển chọn, đánh giá, quản lý cán bộ
là những tình huống diễn ra trong quy trình trong tâm của công tác cán bộ như
công tác quy hoạch cán bộ; công tác tuyển chọn, đánh giá, quản lý cán bộ:
Một là, tình huống trong công tác quy hoạch cán bộ.
Những tình huống xảy ra trong công tác quy hoạch cán bộ thường là những
tình huống cần phải xử lý do có sự không phù hợp giữa tiêu chuẩn quy hoạch với
từng đối tượng cụ thể để đưa vào quy hoạch hoặc quy hoạch không đúng đối tượng
so với yêu cầu về phẩm chất, đạo đức, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, trình độ,
độ tuổi, giới tính, thời gian công tác chuyên môn trong lĩnh vực quy hoạch.
LH: Một ủy viên BCH Đảng bộ xã, phường .......... khi lấy phiếu tín nhiệm
tại hội nghị Đảng ủy xã, phường .......... không đạt số phiếu quá bán. Đảng ủy
phường cũng không giới thiệu đồng chí này tái cử vào cấp ủy nhiệm kỳ mới.
Nhưng tại Đại hội đảng bộ phường, các tổ khi thảo luận về nhân sự lại đề cử đồng
chí này tham gia tái cử khóa mới.Đồng chí đó cũng không xin rút khỏi danh sách
bầu cử. Về việc này có 2 luồng ý kiến: Một là, đồng chí đó không xin rút khỏi danh
sách là vi phạm quy định của Đảng vì cấp ủy đương nhiệm không giới thiệu đồng
chí đó tái cử khóa mới. Hai là, nếu xét về quyền ứng cử, đề cử và bầu cử của cơ
quan lãnh đạo các cấp của Đảng thì đồng chí đó không vi phạm quy định của
Đảng.
Hai là, tình huống trong công tác tuyển chọn cán bộ.


10
Những tình huống xảy ra trong công tác tuyển chọn cán bộ cấn phải xử lý
thường là những tình huống chủ quan, duy ý trí hoặc do cảm tính cá nhân. Hoặc
cũng có thể do có những tác động áp đặt từ phía lãnh đạo cấp trên hoặc do quan hệ
gia đình, thân hữu mà bỏ qua những khâu, những công đoạn cần thiết của công tác

tuyển chọn cán bộ dẫn đến tình trạng người cần tuyển chọn thì không mà người
không xứng đáng lại được tuyển chọn đã gây ra bất bình, mâu thuẫn nội bộ trong
tổ chức đảng.
LH: Khi khuyết nhân sự, đồng chí Bí thư Đảng ủy xã, phường ..........đã lần
lượt gặp gỡ, trao đổi với các đồng chí ủy viên để xin ý kiến đề xuất nhân sự cụ thể.
Trong quá trình trao đổi, đồng chí gợi ý rõ 3 đồng chí A, B, C có thể đề cử giữ
chức vụ còn khuyết này nhưng nên giới thiệu đồng chí B là phù hợp nhất (được
biết B là họ hàng với đồng chí Bí thư). Cả 3 đồng chí đều đảm bảo điều kiện về sức
khỏe, đạo đức, bằng cấp, nên cấp ủy phải cân nhắc rất kỹ đề chọn 1 trong 3 đồng
chí này.
Ba là, tình huống trong công tác đánh giá cán bộ.
Những tình huống bất cập cần phải xử lý trong công tác đánh giá cán bộ
thường là những tình huống xuất phát từ những quan hệ tình cảm cá nhân, đoàn kết
xuôi chiều hoặc “dĩ hòa vi quý”, bằng mặt không bằng lòng nên đã bỏ qua những
lỗi lầm chủ yếu là khen những thành tích, ưu điểm mà có rất ít hoặc không được
gọi là lỗi dẫn đến đánh giá sai lệch về cán bộ.
LH: Khi tiến hành đánh giá chất lượng cán bộ, bỏ phiếu bầu tín nhiệm tại
Chi bộ số 04 xã, phường .........., đã xảy ra tình trạng “dĩ hòa vi quý”. Đồng chí A
trong quá trình công tác mắc rất nhiều sai phạm, không đáp ứng được yêu cầu công
việc, nhưng vẫn có số phiếu tín nhiệm cao vì đồng chí A có quan hệ họ hàng với
cấp ủy cấp trên. Điều này gây bức xúc cho nhiều cán bộ, đảng viên ở chi bộ số 04.
Bốn là, tình huống trong công tác quản lý cán bộ.
Những tình huống bất cập, mâu thuẫn trong công tác quản lý cán bộ thường
xuất phát từ quan hệ tình cảm cá nhân hoặc từ sự quan liêu, chỉ nghe báo cáo mà
không kiểm tra, giám sát chặt chẽ đối với mọi hoạt động, công tác, sinh hoạt của
cán bộ nên không nắm chắc phẩm chất, đạo đức và năng lực chuyên môn, nghiệp
vụ của cán bộ. Tình hình này dẫn đến quản lý cán bộ lỏng lẻo, cán bộ mắc lỗi


11

không biết, hoặc cố tình cho qua làm cho cán bộ chuyển qua nhiều vị trí công tác
khác cao hơn mới biết.
LH: Cán bộ D trong quá trình xem xét để bổ nhiệm lên chức vụ lãnh đạo,
quản lý thì UBND QuậnX phát hiện D sử dụng văn bằng chứng chỉ giả, trong khi
D đã công tác tại UBND phường 7 năm mà UBND phường nơi cán bộ D công tác
không hề phát hiện được D làm giả bằng cấp.
Năm là, tình huống trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ.
Tình huống trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ thường là những tình huống cán
bộ đương chức không muốn đi học vì vị trí hoặc đi học những bằng cách này hay
cách khác trốn học, nhờ học hộ, xin điểm…Tình huống này là cho công tác đào
tạo, bồi dưỡng cán bộ chỉ là hình thức để cán bộ có đầy đủ bằng cấp, không phải là
để nâng cao trình độ kiến thức năng lực lãnh đạo của cán bộ.
LH: Đảng ủy xã, phường .......... nhận được một thư tố cáo của cán bộ A tố
cáo cán bộ B về việc cán bộ B chạy điểm nhiều môn học trong quá trình theo học
chương trình Tiến sĩ. Cán bộ A cho rằng cán bộ B đã vi phạm quy định trong công
tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ tại chức, yêu cầu Đảng ủy phải xem xét, điều tra và
xử lý cán bộ B.
Ngoài ra còn những tình huống bất cập mà ban thường vụ cấp ủy các cấp,
nhất là người đứng đầu cấp ủy cần phải nghiên cứu xử lý trong công tác cán bộ
như: Tình huống trong bổ nhiệm, miễn nhiệm, bố trí, sử dụng cán bộ; Tình huống
trong xử lý cán bộ mất đoàn kết, trong kỷ luật cán bộ; Tình huống trong điều động,
luân chuyển, thực hiện chính sách cán bộ…
Thứ tư, về tình huống trong công tác đảng viên.
Tình huống trong công tác đảng viên là những sự kiện, diễn biến khách quan
trong thực tiễn liên quan đến công tác đảng viên đòi hỏi chủ thể công tác đảng phải
quyết. Tình huống này là các sự kiện, diễn biến liên quan đến công tác đảng viên
(gồm quy trình thủ tục kết nạp đảng viên, quản lý đảng viên…); thường liên quan
đến cá nhân (người được xét kết nạp hoặc đảng viên).; Tình huống trong công tác
đảng tịch…

12
LH: Chi bộ số 04 xã, phường .......... có đảng viên dự bị đã đến hạn xét đề
nghị công nhận đảng viên chính thức. Chi ủy lấy ý kiến đoàn thể nơi đảng viên
công tác thì có 100% đồng ý công nhận đảng viên dự bị thành đảng viên chính
thức.Nhưng khi lấy ý kiến của cấp ủy nơi cư trú thì không tán thành công nhận
đảng viên chính thức cho đảng viên dự bị trên, buộc chi ủy phải xem xét lại trường
hợp của đảng viên dự bị này.
Tóm lại, trong thực tiễn công tác, tình huống luôn phát sinh mọi lúc, mọi
nơi. Đứng trước một vấn đề, bước đầu tiên luôn cần phải phân loại được tình
huống đó thuộc công tác tổ chức, công tác cán bộ hay công tác đảng viên để xác
định chủ thể, phương pháp, đường lối xử lý những vướng mắc tồn đọng, đóng góp
vào thành công của hệ thống chính trị, đường lối chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.

Câu 3: Hãy trình bày tóm tắt những kỹ năng xử lý tình huống trong công tác
tổ chức, cán bộ, đảng viên. Liên hệ thực tiễn tại tổ chức, cơ quan, đơn vị
mình?
Tình huống trong hoàn cảnh thực tế là bất kỳ một sự việc diễn biến, xung
đột, mâu thuẫn nào diễn ra ở đơn vị mình thì đòi hỏi nhà quản lý (người lãnh đạo)
phải tự nghiên cứu đưa ra quyết định xử lý giải quyết. Chính vì thế kỹ năng xử lý


13
tình huống trong công tác tổ chức, cán bộ, đảng viên là yếu tố vô cùng quan trọng
và cần thiết. Có kỹ năng xử lý tình huống mới có thể tiến hành nắm bắt, xử lý
thông tin, hệ thông vấn đề chính xác để đi đến kết luận và đưa ra biện pháp tháo
gỡ, khắc phục.
Thứ nhất, về khái niệm kỹ năng xử lý tình huống.
Kỹ năng xử lý (giải quyết) tình huống trong công tác tổ chức, cán bộ và
đảng viênlà một trong những kỹ năng của người lãnh đạo, là một biểu hiện của

năng lực lãnh đạo, quản lí; là sự giải quyết có kết quả những tình huống trong lãnh
đạo nảy sinh trong hoạt động xây dựng Đảng, bằng cách tiến hành đúng đắn các
thao tác của quá trình giải quyết tình huống trong lãnh đạo trên cơ sở vận dụng
những tri thức và kinh nghiệm về công tác Xây dựng Đảng nói chung, trong công
tác tổ chức, cán bộ, đảng viên nói riêng.
Thứ hai, về những kỹ năng xử lý tình huống trong công tác tổ chức, cán
bộ, đảng viên.
Một là, các giai đoạn của quá trình xử lý tình huống trong công tác tổ
chức, cán bộ, đảng viên.
Quá trình xử lý trong công tác tổ chức, cán bộ, đảng viên với các giai đoạn
diễn ra như sau:
- Giai đoạn 1: Nhận thức vấn đề.
- Giai đoạn 2: Xác định rõ vấn đề và biểu đạt vấn đề cần xử lý, giải quyết.
- Giai đoạn 3: Đề ra các phương án giải quyết.
- Giai đoạn 4: Lựa chọn phương án tối ưu.
- Giai đoạn 5: Tổ chức thực hiện phương án đã lựa chọn.
- Giai đoạn 6: Kiểm tra, đánh giá việc thực hiện.
Nhận thức tình huống
Nhận
dạng
tình
huống

Xác định
các mục
tiêu cần
đạt

Xác định rõ vấn đề và biểu đạt vấn đề
Xác định

các
nguồn
thông tin

Phân tích
thông tin

Biểu đạt
vấn đề


14

Kiểm tra,
đánh giá

Tổ chức
thực hiện

Lựa chọn
phương án
tối ưu

Đề ra các
phương án
giải quyết

Sơ đồ: Quá trình xử lý tình huống trong công tác đảng
Hai là, những kỹ năng xử lý tình huống trong công tác tổ chức, cán bộ,
đảng viên.

Từ việc phân tích các giai đoạn của quá trình xử lý tình huống trong công tác
tổ chức, cán bộ, đảng viên, chúng ta thấy rằng kỹ năng xử lý tình huống trong công
tác tổ chức, cán bộ, đảng viên là một hệ thống, bao gồm các kỹ năng phận như sau:

 Nhóm kỹ năng nhận thức vấn đề(tương ứng với giai đoạn 1 của quá trình xử
lý tình huống)
Đây là kỹ năng nhận dạng vấn đề cần phải xử lý, giải quyết và kỹ năng xác
định được các mục tiêu cần đạt khi xử lý tình huống.
- Kỹ năng nhận dạng tình huốnglà sự xem xét một cách toàn diện về tình
huống trong công tác tổ chức, cán bộ, đảng viên trên cơ sở trả lời các câu hỏi:
+ Vấn đề thuộc thẩm quyền và trách nhiệm giải quyết của ai?
+ Vấn đề có đáng giải quyết không? Nếu không xử lý, giải quyết thì chuyện gì sẽ
xảy ra?
+ Vấn đề thuộc chức năng quản lý nào?
+ Vấn đề thuộc nội dung tổ chức, cán bộ hay đảng viên nào?
+ Các đối tượng tạo ra tình huống là ai?


15
+ Thời gian cần xử lý, giải quyết tình huống?
- Kỹ năng xác định các mục tiêu cần đạt khi xử lý tình huống trong công
tác tổ chức, cán bộ, đảng viên. Trên cơ sở nhận dạng tình huống với tất cả các yếu
tố liên quan kể trên, người lãnh đạo, quản lý hình dung một cách đúng đắn, rõ ràng
và cụ thể điều cần phải đạt khi xử lý tình huống. Đó không chỉ là kết quả cần đạt
trước mắt, tức thời, mà còn phải là kết quả lâu dài và bền vững trong tương lai. Do
đó, xác định mục tiêu khi giải quyết tình huống bao gồm vừa xác định mục tiêu
trước mắt, vừa xác định mục tiêu lâu dài.
 Nhóm kỹ năng xác đinh rõ vấn đề và biểu đạt vấn đề cần xử lý, giải
quyết(tương ứng với giai đoạn 2)
Nhóm Kỹ năng này giúp người lãnh đạo, quản lý đi sâu vào bản chất bên trong

của tình huống, bao gồm:
- Kỹ năng xác định các nguồn thông tin cần thu thập: là khả năng nhìn
nhận vấn đề một cách toàn diện và hệ thống để xác định tất cả các nguồn thông tin
có thể liên quan đến vấn đề, xác định các thông tin chi tiết cần tìm hiểu trong từng
nguồn, những thông tin nào đã biết và những thông tin nào chưa biết.
- Kỹ năng phân tích mâu thuẫn chứa đựng trong tình huống: là khả năng
phân tích sâu sắc các dữ liệu của tình huống để không chỉ nhìn thấy những mâu
thuẫn bên ngoài mà còn nhìn thấy những mâu thuẫn bên trong chứa đựng trong nội
dung của tình huống.
- Kỹ năng phân tích nguyên nhân dẫn đến tình huống: trên cơ sở phân tích
mâu thuẫn chứa đựng trong nội dung tình huống, người lãnh đạo cần xem xét một
cách hệ thống và lôgíc những mối quan hệ nhiều chiều giữa các dữ liệu của tình
huống để xác định tất cả các nguyên nhân chính, nguyên nhân phụ, nguyên nhân
khách quan, chủ quan, nguyên nhân trực tiếp, gián tiếp dẫn đến tình huống.
- Kỹ năng biểu đạt vấn đề cần xử lý, giải quyết: là sự diễn đạt vấn đề trong
đầu hoặc bằng ngôn ngữ nói hoặc viết một cách rõ ràng, sáng sủa. Khi người lãnh
đạo cần diễn đạt được vấn đề cần giải quyết một cách rõ ràng, sáng sủa, chứng tỏ
người lãnh đạo đã tiếp nhận, đã hiểu được, đã nhận thức đầy đủ nội dung của tình
huống.


16
Nhóm kỹ năng thứ hai giúp người lãnh đạo phát hiện ra bản chất bên trong
của tình huống, từ đó lựa chọn được phương án đúng đắn để xử lý, giải quyết tình
huống. Giữa nhóm kỹ năng thứ nhất và nhóm kỹ năng thứ hai có mối quan hệ tác
động qua lại: nhóm kỹ năng nhận thức tình huống (nhận dạng và xác định mục
tiêu) giúp định hướng cho việc xác định rõ và biểu đạt vấn đề, ngược lại, nhóm kỹ
năng xác định rõ vấn đề và biểu đạt vấn đề (đặc biệt là kỹ năng phân tích mâu
thuẫn và nguyên nhân của tình huống) sẽ giúp người quản lí kiểm tra tính đúng đắn
của việc nhận dạng tình huống và mục tiêu mà mình đã đặt ra.

 Kỹ năng đề ra các phương án giải quyết tình huống (tương ứng với đoạn 3)
Kỹ năng đề ra các phương án giải quyết tình huống là khả năng tìm ra được
các ý tưởng khác nhau có thể đưa đến cách xử lý, giải quyết tình huống. Nếu chỉ đề
ra một ý tưởng, một phương án xử lý, có thể không phải là ý tưởng tốt nhất thì việc
đề ra được nhiều phương án giúp người lãnh đạo có cơ hội lựa chọn một phương
án tối ưu trong nhiều phương án đó.

 Kỹ năng lựa chọn phương án tối ưu để xử lý tình huống (tương ứng với đoạn
4)
Kỹ năng lựa chọn phương án tối ưu để giải quyết tình huống là khả năng
phân tích các ưu điểm và nhược điểm của từng phương án trên cơ sở đã xác định rõ
vấn đề, so sánh các phương án với mục tiêu đặt ra để suy xét lựa chọn phương án
tối ưu, đáp ứng nhất với mục tiêu của việc giải quyết tình huống. Một phương án
tối ưu, theo tác giả Howard Senter (2005), là phương án thỏa mãn các điều kiện :
- Có hiệu lực (có tác dụng): Xử lý, giải quyết được vấn đề vĩnh viễn hay trong một
khoảng thời gian chấp nhận được.
- Có hiệu quả: Xử lý, giải quyết vấn đề mà không tạo ra một loạt vấn đề mới.
- Khả thi: Thỏa mãn các điều kiện về mặt thời gian, nhân lực, vật lực, luật pháp,
đạo đức...

 Kỹ năng tổ chức thực hiện phương án đã lựa chọn (tương ứng với đoạn 5)
Người lãnh đạo xây dựng kế hoạch hành động phù hợp với các điều kiện
khách quan và chủ quan của tình huống, nhằm thực hiện từng mục tiêu cụ thể đã
vạch ra. Xây dựng kế hoạch hành động bao gồm:


17
- Xác định các công việc cụ thể cần làm để thực hiện mục tiêu.
- Phân công phân nhiệm để thực hiện các công việc cụ thể ấy.

- Lựa chọn thời điểm thực hiện phù hợp.

 Kỹ năng kiểm tra, đánh giá (tương ứng với đoạn 6)
Căn cứ vào mục tiêu đã vạch ra, người lãnh đạo xác định các tiêu chí nhằm
kiểm tra, đánh giá việc giải quyết tình huống.
Thứ ba, về liên hệ thực tiễn tại UBND xã, phường ..........
Nhìn chung, kỹ năng xử lý tình huống của cấp lãnh đạo trong công tác tổ
chức, cán bộ, đảng viên ở UBND xã, phường .......... đã đáp ứng được yêu cầu
trong tình hình mới. Các lý thuyết về kỹ năng khi đưa vào tình huống thực tế đều
có sự sự vận dụng mềm dẻo, linh hoạt theo phương châm “dĩ bất biến, ứng vạn
biến”. Đặc biệt là không mất phương hướng chính trị, nản chí đấu tranh khi gặp
những tình huống phức tạp. Các vấn đề đều được xử lý dựa trên nguyên tắc “tùy cơ
ứng biến”, không được cứng nhắc, máy móc, nhưng vẫn đảm bảo thực hiện đầy đủ
theo quy trình, giai đoạn. Khi đưa ra giải pháp luôn chọn giải pháp tốt nhất (thượng
sách) để giải quyết, không được ngay từ đầu lựa chọn giải pháp bất đắc dĩ (hạ
sách).
Bên cạnh đó thực tiễn kỹ năng xử lý tình huống tại UBND xã,
phường .......... vẫn còn tồn tại một vài hạn chế. Cấp ủy nắm quan điểm, đường lối
của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước rất chắc, nhưng xử lý tình huống
phát sinh ở cơ sở vẫn còn gặp khó khăn, nhất là thái độ ứng xử chưa phù hợp; khả
năng tập hợp, vận động quần chúng chưa đáp ứng yêu cầu; kỹ năng thực hành, xử
lý tình huống ở một số cấp ủy viên, kể cả bí thư cấp ủy còn bị động, lúng túng,
phương pháp xử lý chưa hài hòa, khiến người dân chưa tin tưởng…
Tóm lại, kỹ năng xử lý tình huống trong công tác tổ chức, cán bộ, đảng viên
bao gồm các kỹ năng, bộ phận quan hệ mật thiết với nhau và quy định lẫn nhau,
đặc biệt là mối quan hệ giữa nhóm kỹ năng nhận thức vấn đề, kỹ năng xác định và
biểu đạt vấn đề với các nhóm kỹ năng còn lại. Muốn hình thành và phát triển cả hệ
thống kỹ năng xử lý, giải quyết tình huống trong công tác tổ chức, cán bộ, đảng
viên, đòi hỏi người lãnh đạo tổ chức đảng cần hình thành và phát triển từng kỹ

18
năng bộ phận qua thực tiễn và luyện tập giải quyết các bài tập tình huống trong
công tác tổ chức, cán bộ, đảng viên đa dạng, phong phú để khi gặp một tình huống
tương tự sẽ có được phương án xử lý tối ưu nhanh chóng, kịp thời tránh để xảy ra
những vướng mắc có thể dẫn đến hiểu lầm, gây bức xúc, mâu thuẫn trong nội bộ tổ
chức đảng.

Câu 4: Hãy trình bày làm rõ quy trình xử lý tình huống trong công tác tổ
chức, cán bộ, đảng viên. Liên hệ thực tiễn tại tổ chức, cơ quan, đơn vị mình?
Tình huống trong công tác cán bộ có nhiều loại và có mức độ phức tạp khác
nhàu, do đó cách xử lý cũng có sự phức tạp khác nhau. Có tình huống phải nghiên
cứu, lập kế hoạch công phu, huy động nhiều tổ chức, lực lượng tiến hành xử lý
theo những bước đi chặt chẽ, nhưng cũng có tình huống được xử lý đơn giản,
không cần lập kế hoạch bằng văn bản, không cần theo những trình tự chặt chẽ. Tuy


19
nhiên, nhìn chung việc xử lý tình huống trong công tác tổ chức, cán bộ, đảng viên
đều phải thực hiện theo một quy trình chuẩn chỉnh, khoa học.
Thứ nhất, về quy trình xử lý tình huống trong công tác tổ chức, cán bộ,
đảng viên
Bước 1: Nắm tình hình, nhận dạng tình huống, xử lý sơ bộ.
Khi phát hiện tình huống xảy ra (sự việc có tính bất thường, có mâu thuẫn
phức tạp, khó giải quyết thuộc phạm vi công tác cán bộ), thì cán bộ có thẩm quyền,
trách nhiệm; cấp ủy hoặc cơ quan lãnh đạo có thẩm quyền; cơ quan chuyên trách
công tác cán bộ (gọi chung là chủ thể công tác cán bộ) phải kịp thời đến nơi xảy ra
tình huống để tìm hiểu, nhận dạng tình huống, sơ bộ xác định nguyên nhân của sự
việc. Nếu thấy cần thiết thì đưa ra quyết định sơ bộ để ngăn chặn xu hướng tình
huống phát triển xấu thêm và những tác động tiêu cực của nó.

Bước 2. Chủ thể công tác cán bộ có thẩm quyền phân công, tổ chức lực
lượng và xác định tư tưởng chỉ đạo giải quyết tình huống.
Sau khi nhận dạng tình huống, tùy tính chất, mức độ phức tạp hay ít phức
tạp, nghiêm trọng hay không nghiêm trọng, chủ thể công tác cán bộ có trách nhiệm
và thẩm quyền phân công, tể chức lực lượng và xác định tư tưởng chỉ đạo giải
quyết tình huống.
Nếu tình huống ít phức tạp, không nghiêm trọng thì bản thân cán bộ phụ
trách hoặc tập thể lãnh đạo phân công một vài cán bộ xử lý.
Nếu tình huống phức tạp, nghiêm trọng thì chủ thể công tác cán bộ có trách
nhiệm và thẩm quyền có thể lập tổ công tác giải quyết tình huống.
Bước 3: Thu thập thông tin, phân tích đánh giá thực trạng, làm rõ
nguyên nhân, đề xuất hiện pháp giải quyết tình huống.
Trong bước này, cán bộ, lực lượng tham gia giải quyết tình huống tiến hành
các hình thức, biện pháp để thu thập thông tin rộng rãi từ các đối tượng: cán bộ,
đảng viên, quần chúng nhân dân và những người, tổ chức có liên quan.
Trên cơ sở thông tin, tài liệu thu thập được, tiến hành phân tích đánh giá
thực trạng, xu hưởng, xác định nguyên nhân của tình huống. Từ đó, đề xuất


20
phương án, biện pháp giải quyết; xây dựng kế hoạch giải quyết tình huống, trình
cấp có thẩm quyền xem xét quyết định.
Bước 4: Tiến hành xử lý tình huống theo kế hoạch.
Theo nhiệm vụ được phân công, các thành viên tham gia xử lý tình huống
tiến hành thực hiện nhiệm vụ, tiếp cận đối tượng có liên quan, làm rõ đúng sai, giải
quyết các vướng mắc, các mâu thuẫn. Ý kiến kết luận, quyết định xử lý phải trên
cơ sở phát huy dân chủ, khách quan, trung thực, đúng người, đúng việc, thấu tình,
đạt lý, các đôi tượng liên quan thừa nhận, tránh áp đặt, chủ quan.
Những việc đúng phải được công nhận, bảo vệ, phát huy.Những việc sai phải
làm rõ trách nhiệm, xử lý nghiêm túc sai phạm và phải sửa chữa những việc làm

sai.
Những việc có dấu hiệu vi phạm kỷ luật Đảng thì kiểm tra, xử lý theo kỷ luật
Đảng; những việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật thì chuyển cơ quan tư pháp xử lý
theo pháp luật.
Trường hợp tình huống tác động mạnh đến cơ cấu, chất lượng đội ngũ cán
bộ thì xử lý tình huống phải luôn hướng tới kiện toàn, củng cô" tổ chức và đội ngũ
cán bộ.
Việc xử lý tình huống giai đoạn này có thể được thực hiện nhanh chóng,
nhưng cũng có thể kéo dài hàng năm.
Bước 5: Kết thúc xử lý tình huống.
Nếu thấy cần thì tổ chức thông báo kết quả xử lý tình huống cho cán bộ,
đảng viên, nhân dân.
Bước 6: Đánh giá kết quả xử lý tình huống.
Xử lý xong tình huống, chủ thể công tác cán bộ cần tiến hành tổng kết, rút
kinh nghiệm về cách tổ chức xử lý, sự chỉ đạo, các biện pháp đã tiến hành...
Thứ hai, về liên hệ thực tiễn.
Nhìn chung, quy trình xử lý tình huống của cấp lãnh đạo trong công tác tổ
chức, cán bộ, đảng viên ở UBND xã, phường ..........đều diễn ra chuẩn quy định,


21
thực hiện đầy đủ các bước, mọi sự việc diễn ra trên địa bàn, trách nhiệm giải quyết
đều thuộc về cấp ủy, tổ chức đảng, đội ngũ cán bộ, đảng viên. Cấp ủy là chủ thể
lãnh đạo quy trình xử lý tình huống.
Với bất cứ một tình huống nào phát sinh, căn cứ vào mức độ phức tạp, cấp
ủy có thể cử một số cán bộ có kinh nghiệm về xử lý tình huống để nắm tình hình,
kết hợp với báo cáo của cấp dưới để nắm chắc tình hình về tình huống đã xảy ra.
Trên cơ sở đó tiến hành phân loại tình huống xem nó thuộc lĩnh vực nào, đồng
thời, cũng xem xét tình huống đó liên quan nhiều đến tổ chức nào trong hệ thống
chính trị ở địa phương; tình huống đó có phải do hoạt động tuyên truyền, xuyên

tạc, kích động của kẻ xấu hay không… Những thông tin thu được về tình huống sẽ
được cán bộ phụ trách xử lý báo cáo kịp thời các cơ quan tham mưu và cấp ủy ở
địa phương và cấp uỷ cấp trên, để tổng hợp và đề xuất biện pháp xử lý thích hợp.
Căn cứ vào tính chất phức tạp của tình huống,cấp ủy sẽ xây dựng kế hoạch,
tổ chức lực lượng và phân công cán bộ xử lý tình huống. Nếu tình huống không
đến mức quá phức tạp, cấp uỷ mà trực tiếp là bí thư hoặc thường trực cấp ủy phân
công cán bộ trực tiếp xử lý và cử một số cán bộ giúp việc. Nếu tình huống rất phức
tạp liên quan đến số lượng rất lớn người dân thì cấp uỷ có thể xây dựng kế hoạch,
thành lập tổ công tác để xử lý tình huống và cử bí thư hoặc thường trực cấp uỷ phụ
trách.
Sau khi đã thống nhất kế hoạch xử lý tình huống, các cán bộ được phân công
giao nhiệm vụ sẽ tiến hành giải quyết các vướng mắc, đúng sai. Một số tình huống
chỉ cần giải quyết trong vài ngày, nhưng cũng có rất nhiều tình huống các vướng
mắc này hàng năm trời vẫn chưa được gỡ bỏ.Đây là thực trạng xảy ra không chỉ
riêng tại UBND xã, phường ..........mà còn tồn tại ở hầu hết các cơ quan, ban
ngành khác.
Khi tình huống đã được xử lý, cuộc họp sẽ được tổ chức để tổng kết, thông
báo kết quả, chỉ rõ những ưu, khuyết điểm của tập thể, cá nhân và đúc rút kinh
nghiệm để việc xử lý các tình huống nếu sau này xảy ra đạt kết quả tốt hơn. Đồng
thời, xem xét lại những điểm còn chưa hợp lý trong các chủ trương, các quy định
của cấp trên và của địa phương để có kế hoạch đề xuất hoặc trực tiếp sửa chữa, bổ
sung theo thẩm quyền để chủ trương và những quy định đó hợp lý hơn.


22
Có thể thấy, quy trình xử lý tình huống trong công tác tổ chức, cán bộ, đảng
viên chính là khung sườn, là căn cứ để các tổ chức, cá nhân xử lý, giải quyết tình
huống. Nếu xử lý tình huống mà cắn xén, rút gọn các khâu chắc chắn sẽ không
hiệu quả, vướng mắc không được tháo gỡ. Chính vì thế nắm chắc quy trình là cực
kỳ thiết yếu khi giải quyết tình huống phát sinh trong thực tiễn công tác của bất cứ

đơn vị, cơ quan trong hệ thống chính trị Việt Nam.

Câu 5: Tiêu chuẩn, điều kiện, thẩm quyền kết nạp vào Đảng đối với quần
chúng vi phạm chính sách dân số và kế hoạch hoá gia đình? Trường hợp nào
đảng viên sinh con không bị coi là vi phạm chính sách dân số và kế hoạch hoá
gia đình?
 Tiêu chuẩn, điều kiện, thẩm quyền kết nạp vào Đảng đối với quần chúng
vi phạm chính sách dân số và kế hoạch hoá gia đình.